Katalog

r ALBAYRAK P İ R f N C ve HU3UBAT U NL A R I D E P O S U : Tahmis sokak No. 74. Tel: 20947 Telgraf: Albayrak Istanbu] .J 22 inc: yıl Sayı: 7448 umhuri tSTANBUL CAĞALOĞLU Telgraf ve mektub adresi: Cumhuriyet, îstanbıü Posta kutusu: tstarıbul No. 248 Telefon: Başmuharrir: 22366. Tahrir heyeti: 24298, İdare ve Matbaa kısmı: 2429924290 r L1SE EL Küfc 3 5 6 0 "? v 4 0 Tarih I Z K . MJ « Tarih n R. K. ,S Tarih III Galib V a r d ^ l P Coğrafya m Cemal Ym^b Edebiyat Özü a 3>v>JIhir Felsefe Hatem/f Senİ ı Mantık Toplumbilim Eukbilim 150 35 30 35 30 25 , > P » » Pazartesi 14 Mayıs 1945 AHMED HALİD Kitabevi ChurchilL beklenen nutkunu dün söyledi Londra 13 (a.a.) Müttefik askeri hükumetinin bir emlrnamesile Almanyada nazl partisi ve bütün nazi kanunlan feshedUmiştlr. «Avrupa kıt'asında, uğurlarında harbe girdiğimiz serefli ve ana prensiplerin arb, Avrupada sona erdi, fakat harbin gerektirdiği ekoarkada bırakılmamasını ve demokrat dünya hürriyetile kurtuluşun, bu keli. Şimdiye kadar Alman hükumeü henomik şartlar hâlâ ortada sabına işliyen Flensburg radyosu, dün, duruyor. Iş alanından çekilip her meramelere verdiğimiz mânalardan başka bir suretle tefsir edilmemesini şimdiden Müttefik askeri hükumetinin bir sıra lekette ordu kadrolanna alınan milyonemirleri neşretmiştir. Bütün Alman vasağlamak mecburiyetindeyiz. Kanun ve adalet hâkim olmadıkça, totaliterlik larca insan henüz eski hayatlanna satandaşlarmm muayyen bir saatten sonlıverilmiş değillerdir. Bunların normal ve zabıta rejimleri Alman mütecavizlerinin yerine kaim oldukça Hitlercileri ra, sokağa çıkmaları menedilmiştir. yaşayış şartlarına dönmesi bir hayli Almanlar, Almanya hududlan dışma Uzayacağa benziyor. Daha Japonya yecezalandırmak pek hafif bir mâna ifade edecektir.» çikmak hakkına malik değildirler. İnnilmcnıiştir ve Japonya yenilmedikçe gilizce, resmî lisan olarak kabul ediltam manasile barış devrine girme|e immiştir. Londra 13 (R.) Başbakan Mr. kân yoktnr. Aynca, Avrupa endüstrisi harb yüzündn çok zarar görmüş, çok ChurchiU, iktidar mevkiine geçmesinin Himmler tevkif edildi mi? hırpalaumıştır. Harb ihtiyaclarına göre beşinci yıldönümü münasebetile lo maLondra 13 (a.a.) Amiral Dönitz'in yısta söyliyeceği nutku bu akşam söyayarlanan İngiliz ve Amerikan endüsHimmler'l İngiliz kuvvetlerine teslim trilerinin de yenibaştan sulh devri şart lemiş ve harbin geçirdiği safhalardan ettiği sanılmaktadır. Columbia radyosu larına uydurulması, zaman istiyen bir ve vardığı neticelerden bahsetmiştir. znuhabiri, Amiral Dönitz'in Himmler'i Nazi eleba;ılarından Himmler iş'ir. Açlık, sefalet, çıplaklık büyük in Mr. Churchill nutkuna şöyle başlasan kütlelerini korkutan bir teblikedir. mıştır: Or.ümüzdeki kış mevsimi içinde Avru< Beş yıl önce haşmetli Kral, beni paya kbmür ytiştirilememesi ihtimalle bir milli kabine kurmağa memur etfinden bahsolunuyor. Istırab ve hastalık oıişti. Beş yıl ,insan hayatında uzun bir gelecek yıl da milletleri kemirmeğe de müddettir. Fakat bütün bu müddet zarvrm cdctek gibicîir. fmda milli hükumet, parlamentonun, Şurarîa burada sosyal karışıklıklar da nıilletin, muharib kuvvetlerin, domingüvenile patlak verirse, durum daha kötüleşe yonlarin ve imparatorluğun cektir. İşgal alimda yıllarca inlenüş karşılaştı ve nice nice maceralardan kütlelerin reaksiyoııu, çekilen acı nissonra bu güvenin yerinde olduğu anlabetinde şiddetli olur. Şiddetli reaksi şıldı. Nitekim geçen haftanın hâdiseyonlar da ya isyana, yahud da anar leri, her işimizin yollu yolunca yürüdüaçar. Ter yer başffftsteTeBîTecelt ^ g 5 Isyanlan ba^tırmak, A\nıpada as.ıyişi ieket ve împaratorluk her zamandan krrum^k vazifcsini üzerlerine alan daha fazla birleşiktir ve istikbalin meMüttefik dcvletler için belki güç olmı selelerile ve tehlikelerile meşgul olmak yacaktır. Bu hususta hiç bir noktayı İçin daha çok iyi bir durumdayız. gözonünden uzık tutmadıklarını tah Arkası sahife 3, Sü. 5 te Mr. Churchill, büyük zaferi anlatan nutku söylüjor <RadyoFotoı lııin ettiğimiz askeri işgal komutanlıklan, her halde gerekli önleyici tedbirlcri şimdiden düşuıımcktedirler. İsyana bcnziyen veya anarşiyi andıran sosyal Polonya buhranı, Amerika ve tngiltere ile istişarede karışıklıklar, daha ziyade, Avrupa sef.'letini arttirmaya yarayacak sonuçlar bulunulmadan Avusturyada bir hükumet kurulması, doğurur. Harbin hemen arkasından patgörüşülecek meselelerin başında geliyor lak veren bu gibi ayaklanmalardan büyük sosyal devrimler pek beklenmemelidir. Sosyal bir harekctin hayata atılabilmesi için içtimaî bünyeye aid zâf nnları her ne kadar uygun düşerse de. devrim mahiyetinde büyük çaplı isyanAziz Başbuğumuza sunular, içtimaî bünyeye aid zâflardan ziyade o bünyenin içinde doğup büyüyen lacak batı sınınnın toprir ana fikirden doğar. Halbuki altı yıllık savaş, Avrııpalı milletleri eritmiş. rağı dün törenle yola cnların organik güçlerile birlikte fikirçıkarıldı lerini de tarümar etmiştir. Atina 13 (a.a.) Kral Naibi, kurtaUzun düşman işgalinin sefaletinden rılan oniki adaya Yunanistanın sslâmıEdirne 13 (Özel) Batı sınırlarımıyeni kurtulurkcn, şimdi de teşkilâtsızlı nı götürraek üzere bugün Averof kruzm kutsal toprağım Millî Şef Inönüne gın ve kendi kendini bulamanıamn se vazörile Rodosa gitmektedir. Averof ulaştıracak olan atletler, bu sabah saat f?letile karşılaşan Avrupa milletleri. kruvazörüne, Yunan donanmasının bir 8.30 da Edirneden yola çıkmışlardır. Bu fikir ve ruh bakımından da yorgunluk kısmı ve bir hava grupu refakat edemünasebetle Atatürk anıtı önünde büiçindedirler. cektir. Naib, devlet şefi sıfatile seyahat yük bir tören yapılmıştır. Muhtelif hatiblerin heyecanlı söylevlerinden sonra Bununla beraber, ımın müddet bir etmekte ve refakatinde Yunan ordu, doGenel Müfettiş Abidin Özmen, son çaresi bulunamadığı takdiıde, bu yor nanma ve hava kuvvetlerinin temsilcisınır noktasından alman toprağı atletgunluğun, yeni bir fikir hazırnsızhğına leri bulunmaktadır. Naib hareketi sırasmda Başbakan M. Voulgaris ile kabine lere tevdi ederek bu toprağm bir karış jol açması pek mümkündür. ötesinden başlayıp beş buçuk yıldan Yarına aid barış teşkilâtının temeüe üyeleri tarafmdan selâmlanacaktır. fazla süren ve bütün Âvrupayı bir haKral Naibi, Rodosta bir nutuk verecek, tini hazırlıyacak olan San Fıancisco rabeye çeviren büyük harb yangmmtoplantısı bu itibarla mühimdir. Sulh Yunanistanm selâmmı iblâğ ile bu ilk Müttefikler Triesteyi kurtardıktan sonra Romalılar Kral Emanuel II nin dan yurdumuza bir kıvılcım dahi sıçkonferansı kurulduğu gün, milletler temasın mana ve önemini kaydeyliyeheykeli önünde o günü kutluluyorlar ramadığma işaret etmiştir. Genel Müarasındaki münasebetlere kesin bir dü ceHir. fettiş sözlerini şöyle bitirmiştir: Londra 13 (a.a.) Daily Mail'in slyasî resmî bir demecde demiştir ki: zen veren bir nevi dünya anayasası Kral Naibi Rodostan sonra, maz'ıum « Aylarca evvel şu cihet kararlaş« Bu toprakla birlikte yurdumuzu muharriri yazıyor: hazırlanmış olur. ve bu anayasa hü oniki ada bölgesinin başka adalarını da Mr. Churchill ve Mr. Truman çok ya tırılmış bulunuyordu: bu büyük faciadan koruyan Ulu Milli kumleri tatbik alanına geçmiş bulu ziyaret edecektir. Arkası sahife 3. Sü. 2 ds Arkası sahife 3, Sü. 4 te kın bir zamanda Mareşal Stalinle bumırsa, Avrupanın l'asta bünyesini elEn eski tarihlerdenberi, Yunan olan luşmanın muvafık olduğu fikrindedirkr. den geldiği kadar az sarsıntı ile tedavi Polonya buhranı ve bilhassa müzaheetmek imkânları da o uisbette kazanıl oniki ada halkının kurmluşu hususunda * Yunan Kral Naibi Damaskinos Yunan milletinin duyduğu sevinç, tarif relere iştirak etmek üzere davet edı'ıcn DIIŞ sayılır. «Başbakan M. Voulgaris, kurtarılan edilemiyecek derecededir. Polonya murahhaslarmın Rusyada tsvNADİR NADİ Bugün aşağıdaki resmî tebliğ yayın 12 ada halkma Yunan milletinin seLâkifleri, Ruslarm, daha evvel Amerika Arkas\ sahije 3, Sü. 1 de Arkast sahife 3, Sü. 4 te lanmıştır: ve ingiliz hükumetlerile istişarede bulunmadan Viyanada bir A\Tisturya hükumeti kurmaları, âcil görüşmeleri ıcab ettirecek iki meseledir. Londrada olduğu gibi Washingtonda da, üç büyüklerin Londrada toplanacakları düşunülmektedir. Fakat bu hususta hiç bir karar verilmiş değîldir. İngiliz Başbakanı, zaferin hangi Âlmanların moayyen saatten soıtra sokağa çıkmalan ve memleket şartlar altında kazanıMığını anlattı dışııta seyahat ctmeleri yasak edildi San Francisco'dan Mr. Churchill diyorki: HİMMLER TEVKİF OLl \ D l Mü? haber hekliyoruz | Flensburg bölgesinde tevkif ettiğlni bildirmiştir. Nazi partisi rı feshedildi J Müttefik karargâhında malumat yok Paris 13 (a.a.) Himmlr'in tevkif: edilmiş olduğu hakkmda dolaşan söy' lentileri teyid edici mahiyette herhangij bir haberin mevcud bulunmadığı Mütj tefik genel karargâhmdan bildırilmek! tedir. Alman denizaltıları Japonyaya mı kaçıyorlar ? Washington 13 (a.a.) TJzak mesafai Alman denizaltılanndan bazılannın J a ponyaya dogru yol almakta olduklarmdan şüphe edilmektedir. Amerikan donanması b'jnların Japonyaya varmalanna mânl olmak İçin gereken bütünj Arkas\ tahije 3, Sü. 2 de •İ Müttefikler arasında Rusyaya Ihtilâflı meseleler sevkıyat nasıl halledilecek? durduruldu Üç büyük şefin Londrada görüşmelerine süratle lüzum görülüyor Amerika, artık harb malzemesi göndermiyor Washington 13 (a.a.) Dış Ekonomi dairesi müdürü Mr. Crowley, Sovj'etlar Birliğine, ödünç verme ve kiralama yolile malzeme sevkiyatmın durdurulmuş olduğunu bildirmiştir. Mr. Cro^'ley, ödünç verme ve kiralama iısulünün münhasıran harbin kazanılmasına matuf bir vasıta olduğunu tasrih etmiştir. Yunan Kral Naibi oniki adalara gidiyor Damaskînos, Rodosta bir ıtutiık söyliyerek Yunanistanın selâmım iblâğ edecek Milli Şefe Edirnenin şükram Toprak kanunu Mecliste bugün hararetli tartışmalar olacağı sanılıyor! Ankara 13 (Telefonla) Toprak kanun tasansı yarmki Mecliste görüşülecektir. Bu önemli tasarımn hararetli tartışmalara yol açacagı anlaşılıyor. Komisyonun tasarıdaki ban maddeleri muhalif kalm;ş oian üyeleri de bu ara<3a görüş ve düşüncelerini bildireceklerdlr. Yapılan incelemelere göre, Türkiyeie hiç toprağı olmıyan 128.690 ve az toprakh 872,830 aile vardır. Bir çiftçi ailssinin az topraklı sayılması hususunda kullanılan ölçü, bölgelere, toprağıtl verimir.e. nev'ine \e o çiftçi ailesinin elindeki çift malzemesi sayısma ve iş Arkası sahife 3, Sü. 6 da Beşiktaş dün Feneri 4 3 ntağlub etti Japonlarm istediği sulh Tokyonun, Rusya vasıtasile yaptığı teklif reddedildi Washington 13 (a.a.) Şimdi tahakkuk ettiğine göre, Başkan Roosevelt'in ölümünden bir müddet evvel Japonya, Moskova vasıtasile Birleşik Amerika Devletlerine ve muhtemel olarak Büyük Britanyaya barış tekliflerinde bulunmuştur. Japon teklifi, kayıdsız şartsız bir teklif değildi. Japon ordularını, donanmalarını ve hava kuvvetlerini teslim etmeği kabul etmekle beraber anavatan adalarmdan başka Formoz adasmı ve Mançuko'yu muhafaza etmek istiyorlardı. Bu teklif o kadar gayrimüsaid telâkki edilmiştir ki cevab bile verilmeraiştir. San Francisco 13 (a.a.) Tokyo radyosunun dün akşam bildirdiğine göre. Almanyartın kayıdsız, şartsız teslimi çok hazindir» çünkü bu, Japonyayı çok güç ve nazik bir duruma sokmaktadır. Japon spikeri, Birleşik Amerikanm şimdi bütün kuvvetleri Japonyaya çevirme<5İni beklemelerini vatandaşlarma söylemiş ve kendilerinden Almanyanın ka Arkast sdhije 3, Sü. 6 da Washington 13 (a.a.) Dış Işlen Bakan muavini Mr. Grew, dün yaptığı Trieste meselesi hakkmda Amerikanın görüşii Mr.EdenLondraya geliyor Konferans üç hafta daha devam edecek Washington 13 (a.a.) Mr. Eden ve Mr. Attlee dün, Londraya gitmek üzere San Francisco'dan ayrılmışlardır. Washingtondaki Ingiliz Büyük Elçisi, konferansın sonuna kadar Ingiliz heyetine başkanlık edecektir. Tokyo radyosunun tazallümü Millî Eğitim kupası maçlarının e n mühimlerinden biri olan Fenerbahçe Beşiktaş karsılaşması d ü n yapılmıştır. Bu maç, senenin en güzel müsabakası olmuştur. Beşiktaş lılar maçı 4 3 kazanmışlardır. Galatasarav da Beykozu 3 1 yer.miştir. Yukarıki resim, Fener Beşiktaş m a ç ı n d a n heyecanlı bir saflıayı göstermektedir. B u m ü h i m maça aid arkadaşımız Eşref Şefiğin yazası 2 nci sahifemizdedir. " Konferans ne kadar devam edecek? Londra 13 (a.a.) San Francisco konferansımn daha en az 3 hafta de Arkast sahife 3, Sü. 4 te Gel de harbin bittiğine inan!