Katalog

r Albayrak pirinc ve hububal UÜLARI BAHARATI Otomatik makinelerle saf olarak elde edilmektedir. Bakkallarınızdan isteyiniz. Tüccar "e bakkaliyelerce taşradan yapılacak s^arisler tediyeli olarak istenilen adrese kadar derhal gönderilir. Tahmis sokak 74 Telg. Albayrak umhuri , ' polis romanı d^^^iuruş. yil bayi : (00 ( c 7CC7 Telgraf ve mektub adresi: Cumhuriyet, İstanbul Posta kutusu: İstanbul No. 24B Telefon: Başmuharrir: 22366. Tahrir heyeti: 24298, İdare ve Matbaa kısnu: 2429924290 I3 I 945 AHMED HAS3 Kitabevİ "Bir aralık 993 milyona varan emisyon bugün 893 milyondur. Sene sonunda 800, belki de 600 milyona düşecektir,, Başbakanın Nutku Saraccğlu: "Biz bu Tasarruf Haîtasma elimizde yiiz binlerce ton şeker, bakır, kömttr, demir, krom ve bilhassa 210 ton altııt, 700.000 ton hububatla giriyoruz,, dedi Işsizlikle iavâi nümüzdeki jillarm baslıca derdlerinden birini işsizlik meselesi teşkil edecektir. Şimdiden yapılan tahminlere göre kava, hava ve deniz kuvvetlerini barış kadrosuna indirdiği zaman, Birlesik Amerika, dokuz mihon insana yaşama imkânlarını sağlamak zorunda kalacaktır. Ayni kaygu Ingilterede de duyulnıaktadır. Otcki Avrupa memleketlerini daha rahat bir durumda farzetmek için ise elimizde hiç bir delil yoktur. Endüstri merkezleri başlanbaşa jıkılan. fabrika hayatına bir daha donemiyecck olan yenilmiş milletler çok büyük güçlüklerle karnlaşacaklardır. Bunlar hesabına galib devleüer vâkıa ıızun müddettir bir hajli kafa joruyorlar. Fakat yarın herkes kendi başına kaldığı zaman, şiradiye kadar yonılan kafaların ortaya verimli bir eser çıkaramadığı görülecektir. Altı j ı l süren, büyük yıkıntılara, eşsiz felâketlere sebeb olan harb, insanlığın bir tek felâketini, işsizliği, hcmen de unutturmuştu. Fransada, Ingilterede, Amerikada yardım sandıklarmdan geçinen, yahud o imkânı da kaybederek aç gezen insanların sayısı korkunç rakamları bulmuştu. Totaliter devletlerin işstEİiğekarşı imHnjhıçsreise, böfaciayı önlemcK isterken başka bir faciaya jol hazırlamış oldu. Devlet baskısının jarattığı sun'î tedbirlerle Italyada bir tane işsiz bırakmıj'an Miıssolini, bir aralık batakhklar kuruttu, ziraari ve endüstriyi genisletip millî istihsali jükseltti. Fakat yapılacak iş kalmaymca, işsizliği önleycbilmck için fop, tüfek imalâtına girismekten b;>şka bir tedbir bulamadı. Hitler'den önce Almanyada işsizlerin sayısı altı buçuk miljona kadar yüksflmişti. Bunlardan altı milvonu Cumhuriyetten üınidini kesmis ve insana bir lokma ekmek temin ederaiyen rcjime lânet okuyarak komUnist partisine yazılmıstı. Hitler iktidar yerine gelir gelmez, jlk iş olarak devlet baskısma dayandı ve işsizlere iş buldu. Müthis bir çalışma havası nıemleketi baştanbaşa sardı: yollar, köprüler yapıldı, yeni fabrikalar kuruldu. Isçiler için şehir kenarlarına konforlu evler, turistler için dağ başlarına mükemmel oteller sıralandı. Fakat ayni İranın Müttefiklerce işgali günlerine zamanda top, tüfek. tank ve uçak fab aid bir görünüş: Ingiliz kuvvjetleri rikaları da görülmemis bir tempo ile kumandanı Wavell Sovjet kumandanı çahşmaya koyulmuslardı. Mihver devile karşı karşıya letlerini harbe teşvik eden başlıca sebeblerden birini. bu zoraki is metodunun onlara verdiği cesarette aramalıdır. Alraanyada, Italyada insanlar geceli, gündüzlü çahstırılırken, Fransada Leon Blum hükumeti kırk saatlik iş haftaları ihdas ederek bir dereceye kadar issizliği önleyeceğini sanıyor, İngiliz hükumeti ise, ellerini kavuşturmuş, ne japacağını bilemiyordu. Ankara 12 (a.a.) Başbakan Şükrü Saracoğlu bugün 16 ncı tasarruf ve yerlı mallar haftasını, Ha'kevjıde soyledıği aşağıdaki nutku ile açmıştır: Arkadaşlar, Burada bulunan ve bulunmıyan Türk çocuk'arını yürekten ve candan selâmhyarak Türkiyemizin 18 ncı tasarruf ve yerlı mallar haftasını açıyorum' Arkadaşlar. Türk çocukları ve Türk vatanı uzun yıllar, derin yaralar ve acılar içinde yuvarlandıktan sonra iıihayet bu yaraları saran ve bu acıları unutturan büyük ve parlak bir zafere kavuştular. Gene o günlerde, bunlar Turk çocırklarımn ve Türk yurdunun yarmlarını sağiam temeller üstüne kurmağa çalışan bir rejime, Cumhuriyet rejimine kavuştular. O günden bu yana bir Türk çocuğu hayatın her yönünde hergün biraz daha fazla ve bıraz daha bılgili çalıştı. Boyiece, ge'.ip ratan her yarın bızi bıraz daha kuvvetli, biraz daha inan'.ı, blraz daha çalışkan ve biraz daha güler yüzlü buluyordu. Bizler sağ'am olduğuna inandığımız bu yollarda yürüyerek, Turk topraklarmı, seven. sevinen ve sevilen insanların şen yuvası yapmağa çalısıyorduk. Fakat bütün dünyayı yangmlar içinde bırakan bir harble. d'ğer milletler gibi, biz de karşı karşıya kaldık. Çok geçmeden en korkunç ihtimaller sınırlarımıza. kapılaıımıza dayandı, bu binbir tehlike taşıyan durumlar içinde askerî, idarî, iküsâdi bir çok tedbırler ve kararlar ahndı ve bu kararlar alınırken memleketimizi kurtarmaya ve daima, harb sonu iktisadî harr.lelerimizi mümkün olduğu * Arkas\ S a . 2 , Sü. lde Moskova Konferansı Amerika Dış İşleri Bakanı dün harckct etti Başkan Truman, Mr. Byrnes ve Bevin9in görüşmeler hakkındakr demeçleri Londra 12 (B.B.C.) Amerikan Dış İşleri Bakanı Mr. Byrnes Moskovaya gitmek üzere bugün Washingtondan hareket etmıştir. Bakan, hareketmden evvel gazetecilere demecde bulunarak ezcümle «Yakında bir sulh konferansınm toplanrr.asmı temine çalışacağmı> sövlemiştir. İngiliz EkşBakam Mr. Bevin'in cuma günü hareket edeceği bildirilmektedir. Wash!ugton 12 (a.a.) Amerikan Dış İşleri B?kam Mr. Byrnes, Moskovaya harekef;nden e^'el bir basın toplantısında yaptığı beyanatta, Moskova koneransını ve bu konîeransın gayelerini yanlış anlamanın teessüre şayan olacağını söylemış ve bu konferansm bir sulh konferansı veya Dış İşleri Bakanlan toplantısı olmadığını, daha ziyade Yalta anlaşması gereğince toplanacak br Dış İşleri Bakanları konferansı olduğunu izah etmiştir. Mr. BjTnes, atom bomabası meselesinde hukumetinin maksadını izah etmiştar. Amerika Dış İşleri Bakanına göre, Borîeştk Amerika atom enarjisin.1 mütealük tekliflerden Sovyet hükumetini haberdar edecek ve kabul edilecek usuller hakkında münasib bir noktai nazar üzeriiıde bir anlaşmaya varılmasına çalışacaktır. Mr. Byınes, bu mesele için İngiliz «Fakat Macaıistan, imar ve kalkınma hareketlerinde kendi kuvvetlerine Arkası sahije 3, Sü. 2 de Dış İşleri Bakanlanmn toplanacaklan Moskovadan bir görünüş: Kremlin Sarayı Iran Başbakanı Rusyaya gîdiyor Londra 12 (B B C ) Tahrandan bildirildığine göre, İran Başbakanı Hakimî bJgun bulundugu bir demeçte, fran Azerbaycam meselesi hakkında konuşmak üzere yakında Dış İşleri Bakanl tle beraber Moskovaya gideceğini bildrimiştir. Difer taraftan. Moskovadaki üçler görüşmesinde İngiltere Ue Amerikanın Tahran elçileri de iştirak edeceklerdir. İngiliz Dış İşleri Bakanı, Iran meselesinin Ruslarla müzakere edilmiye baslandığını bildirdi Boğazlar meselesi en basta Times'in yazdığı mühim makale j : ) • • «İngiltere ve Amerika Türkiyenin bağımsızhğma zarar verecek her hangi bir değişikliğe müsaade edemezler» Mareşal Voroşllof Iran hakkında Bevin izahat verdi Izmir 12 (Telefonla) Bayrndır kazası Parti kongresi, İzmir bölgesi Parti müfettişi Kâmran Orsün iştirakile toplanmıstır. Kongre sonunda Kâmran Örs mühim bir demecde bulunarak ez:ümle demiştir ki: « Gönül isterdi ki harbi müteakıb Onümüzdcki yıllarda işsizlikle nasıl bolluğa kavuşalım, bütün iktisadî zormiicadele edileceğine dair büyük devuklar ortadan kalksm. Fakat harb bitletler, henüz ne tek başlanna, ne de :iği halde henüz sulh gelmediği için Paşa kabul ettiği arkadaşımıza: «Türkiyeyi Ortaşark birlik olarak bir karara vardılar. Milıuzursuzluk devam ediyor. Dış politika devletlerinin başında görmeyi arzu ediyoruz» dedi letlerarası teşekküllerinden şimdiye kasakımmdan durumumuz nezaketini mudar esaslı bir fayda görülmediğine göre, lafaza etmektedir. Adeta 1939 dan evöyle anlaşıhyor ki, bu gidîsle her milKahire 12 (Hususî surette giden arelki karışık durumu andıran zamanlar let kcndi basının çaresine bakmak zo kadaşınıız Ömer Rıza Dogrul bildiri•asıyoruz. İç politikamızda başlayan runda kalacaktır. Belki Almanya ile yor) Yenlden siyasî faaliyete avdet polemikler de o kadar normal değildir. Japonya hakkında muayyen bir iş po eden Mısır sabık Başbakanı Ali Mahir Birlığimizi bozacak herhangi tesir ve litikası yürütülmek istenecektir. (Bunun Paşa bütün devlet işlerlni yeniden tanpropagandalara kulak asmıyarak, hizda nasıl yürüyeceği a y n bir bahistir). zimı hedef tutan bir milli oephe kuxmetinde bulunduğumuz C. H. Partismin Fakat bir bütün halinde ele alındığı mak üzeredir. Hususî olarak bana verprogramı etrafında saflarımızı sıklastızaman, işsizlik meselesi. çözülmrmiş t i r diği beyanatta Paşa: :alım. Biz hürriyet ve demokrasi etradüğiim olarak yann dünyayı hırpalaında yapılan neşriyat ve hakkımızdaki « Mil" gayelerimize ancak karşılıMı maya başlayacaktır. iöylentilere rağmen yürüdüğümüz yoanlaj:şla ulaşabileceğimiz için ilk heun denıokrasiye doğru bir yol olduğuMeselenin en can alacak bir noktası defimiz millî birlik kurmaktır. Yalnız a inanıyoruz. da, Müttefikler arasındaki rejim ayrı ve yaüU7 millî birlik ve müstakar bir Şehir Meclisinin dünkü toplantısmda Şunu da ilâve etmeliyim ki hürriyet lıklarmdadır. Biliyoruz ki totaliter bir siyaset sayesinde muvaffakiyete ulaşaOrtaköy Bebek imar plânı müzakere • demokrasi prensiplerini ele alarak e devlet olan Rusyada işsizlik diye bir bileceğimîz aşikârdır. Yabancı kıt'alaedilmiştir. Plânda buradaki yalnız Vadava yoktur. ,Orada ferdlere vazife da nn vatandan ayrılmalan, Nil vadisinin lıde ve Ayşe Sultan korularının muhağıtan, gündelikleri tayin eden, istihsali birlik ve bağlılığını temin etmek gayefazasile diğerlerinde bazı inşaata müdüzenleyen, doğrudan doğruya hüku lerimiz arasmdadır.» ade edılmekte. komür deposu olarak nıet kuvvetidir. İçtimaî ve iktısadî şartMuvaffak olup olamıyacağı sualine da şimdüik gene Kuruçeşme ınuhafaza larm gerektirdiği normal istihsal fonk Malıir Paşa münevver genclığin en az edilmekteydi. Buna şiddetle itiraz edilsiyonu Rusyaya yabancıdır. Is veren ve yuzde doksanının kendisinl destekledimiş, koruların Boğazm zijTieti olduis alan diye iki ayrı menfaat organı ğini beyan etmıştir. ğu, kömür depolar) burada ınuhîfaza Rusyada tanınmaz İş veren devlet, iş Ali Mahir Faşa Ayrıca, Turkiye Mısır münasebetedildiği takdirde frak giymiş bir adaalan halktır. Gündelikler piyasaya de leri hakkında görüşlerini iladeleştiren mayı azamiye iblâgı kuvvetle arzu edi mın çıplak ayağile gezmesi gibi bir duğil, devle^in isteğine göredir. Umumî sabık Başbakan: rum olacağı söylenmistir. yoruz» âemıştir. hayat standardını da bö'ylece devlet « Tüıkiye, daima saadet ve muvafSadi Behter. plânlarm malî imkânkendi elile çizmiş olur. Kısacası, Rıısya, fakiyetin1 dilediğimiz bir komşudur. Mısırda Lâtin harflerîni kabul Universitelilerin nümayişi Arkast sahife 3, SiL 6 da öteki diinya milletlerinin ekonomik duetmek cereyanı Türkiyeyi Ortaşark devletLeri başmda rumunu hiç hesaba katmaksızın, iyi dolayısile bir Yunan Kahire 12 (Hususî surette glden argörmeğ1 ve Turkiye ile iktısadî ve külveya kötü, fakat her halde iç sarsıntıturel münasebetlerde bulunarak mev kada^ımi7 Ömer Rıza Doğrul bildirimecmuasının neşriyatı lara meydan vermeden kendi kabuğu cud dcstluğumuzu ve karşılıklı anlaş Arkas\ sahiie 3, Sü. 5 te içinde yaşajabilir. Atina 12 (a.a.) Anadolu Ajansının Halbuki hürriyet diyarı dediğimiz devlet kanunlarından önce, ekonomi lüzumunu her halde duyacaklar, belki zei muhabiri bildiriyor: büyük demokrasiler, bn bakımdan Rus kanunlarıdır. Bu sonuncular hakkmdaki harb içinde denedikleri bazı ıııetodların Üniversite taleL>elerinin İstanbuldaki yaya kıyasla çok daha güç, çok daha insan bilgisi ise. yazık ki. her bnhranı devamlı bir şekilde tatbikına çalısacakezahüratını yorumlayan haftalık *Prokarışık bir durumdadırlar. Amerik'ida önleyecek kadar kuvvetli olm;>ktan ho Tardır. Onların iş alanında varacağı Roma 12 (a.a.) Kral Victor Emma mahas» mecmuası şb'yle yazmaktadır; muspet veya menfi netice, umumî si .ıuele'ın, varisi Prens Umberto lehine olsun, Ingilterede olsun istihsal fonksi nüz uzaktır. cPartsalidis'cıler (Partsalidıs Yunan yonn dünyanın umumî vaziyetile yakınIşsizliğe karsı mutlaka bir çare bul yasetleri üzerinde de ön plânda gclen tahttan vazgeçmesi pek yakındır. İleride :omünist liderlerinden biridir) Türkidan ilgilidir. Ferdlere iş veren, ücret cnak zorunda olan demokrasiler, bu iti bir rol ovnayacaktır. Prens Umberto da, oğiu Napoli /eds komünizmi geliştirmek için müleri tayin eden, istihsali düzenleyen, barla yarın bir nevi devletçilik >apmak NADİR NADİ Damına tahtını terkedecektir. sahife 3, Sü. 4 te Mısırda millî cephe Sahık Başbakan Ali Mahir Pasanm giriştiği teşebbüs hakkında izahat Ix>ndra 12 (a a ) Dış İşleri Bakanl Mr. Bevin bugün Avam Kamarasmda yapmış olduğu beyanatta, lnızey İranda cereyan etmekte olan hâdiseler hakkında Sovyet hükumetile müzakerelere girişilmiş olduğunu bildirmiştir. Bu beyanat, mesele hakkında Rus hükums Mareşal Voroşilof Macar tlne bir nıesaj gonderılmiş olup olmadıhükumetine ihtarda ğma dalr sorulan bir sual üzerine yapılmiştır. bulunuyor Muhafazakar partiy,e mensub Mîr. Mc. Leon, Bevin'e, İngüterenin İranda Arkası saMfe 3. Sü. 2 de Budapeşte 12 (a.a.) Küçük mülk sahibleri partisi kulubünde yapıian b:r toplantıda nutuk söylıyen Mareşal Voroşilof, Macaristanm iç ve dış poütikasmdan bahsermiştir. Bu partinin seçınılerdeki muvaffakıyeti ve kabinede çoğunluğu temın etmesi neticesinde omuzlarma yüklenen sorumu belirttikten sonra, Mareşal, üç büyük clevletin tanıması sayesinde, Macaristajun tecrid edılmış durumdan kurtulmuş bulunduğunu söylemiş ve şunlan ilâve etmiştir: Arkast sahije 3, Sü. t da Nacar Rus şirketinin feshinden sonra İznıir Parti müfettişi Kâmran Ors'ün partililere söylevi «Onlar Partimizin 2 0 senelik eserlerini daima gözönünde tutmalı, halka hiç bir zaman tahakkuku kabil olmayan vaidlerde bulunmak suretile yanlış bir istikamet takib etmemelidirler. Böyle bir hareket Serbest Fırka zamamnın geri dönmesinden başka netice vermez.» Halk Partisi ve muhalefet muhalefet yapmak ıstiyenleri ıyi niyetle karşılayoruz. Mutedil realist prensipleri daima «tolerans» la karşılamaktayız ve karşılayacağız. Kusursuz iş olmaz. Idare vazifemizdeki noksanları gösterenlere saygımız vardır. Fakat vatandaşlara husumet duyguları aşılayacak Arkası sahife 3, Sü. 4 te Londra R. 12 (B Y.U.M.) Uç büyük devlet Dış işleri Bakanları arasırıda Moskovada gorüşülecek mese^e.eruı başmda Boğazlar meselesi ve Sovyetler Birüğıle Turkiye munasebetleri, bundan sonra İran ve Filıstin meselesi gelmektedir. Bu meseielere r.asıl bir hal çaresi bulun?cağı malum değise de, atom meselesinde bir anlaşmaya varılacağı umulmaktadır. Daha fazla Balkan meseîeleri konuşulacak Londra 12 (a.a ) «Tımes» gazetesi, Moskova konferansmm gündeminde yer alacak müteaddld meseîeleri incelerken atom enerjisinin kontrolü, Iran ve Uzakdoğu mevzularına pek aa yer ayırmakta, Alman meselesile Av i rupanm doğu ve güney doğusundakl , memleketler meseîeleri üzerinde ısrar j Arkas% sahife 3, Sü. 3 te •] îstanbulım imarı Zeytinyağı Sabun Ticaret Bakanhğı yeni kararı bir tebliğle açıkladı Dün kara borsadaki mallar piyasaya döküldü, halk karardan memnun C. H. P. Meclis Grupu toplantılarmda yapılan görüşmeler sonunda sabun ve zeytinyağı ticareti üzerine konulmuş olan her türlü tahdidlerin kaldırılması. gerek piyasa, gerekse halk arasında büyük bir sevinçle karşılanmıştır. Bilhassa piyasada bu karar fevkalâde zamanların icab ettirdiği ticarî kayıdların kaldırılmasma doğru kuvvîtli bir adım telâkki edilmektedir. Hükumeün sabun ve zeytinyağı ve pamukyağı müstesna diğer nebatî yağlar tıcareti.ıin serbest olduğu hakkmdaki kararının bugün, yarın yayınlanması beklenmektedir. İstanbul iki ayda 800 ton zeytinyağı islihlâk ederken geçen ay başmdanberi verilen pamukyağından bir buçuk ayancak 300 ton dağıtılmıştır. Halk pamukyağını almamaktadır. IstanOul VIlâyeti elinde dağılmamış daha 40 ton pamukyağı vardır. Ticaret Bakanhğrnın yeniden ve^ciğı 100 ton sabun, derhal bayi bakkallara dağıtılacaktır. Verilen kontenjanlar gayet az olduğu için bu sabun kontenjan Arkam tahife 3, Sü. S t» Şehir Meclisinde? Prost^un plânma şiddetle itiraz edildî "Tiirkiye bir mucize yaratacaktır,, İtalyan tahtı Veliahdin oğluna kalıyor Ticaret Bakanı Raif Karadeniz