Katalog

r Albayrak pirinc ve hububat UNLARI BAHARATI Otomatik makinelerle saf olarak elde edilmektedir. Bakkallarınızdan isteyiniz. Tüccar ve bakkaliyelerce taşradan yapılacak siparişler tediyeli olarak istenilen adrese kadar derhal gönderilir. Tahmis sokak 74 Telg. Albayrak V.. J 11 inci yı! Sayı: 7625 umhuriyet ISTANBUL CAĞALOĞLU Telgrai ve mektub adresi: Cumhuriyet, İstanbul Posta kutusu: îstanbul No. 246 Teleionî Başmuharrir: 22366. Tahrir heyeti: 24298, İdare ve Matbaa kjsmı: 2429924290 ÇocıvPMVasalı BEYA&KEDİ Tercüme ed İçerisinde 4 güzel kitab aime Halid ıalı bulunan bu ak çıkmıştır. Perşembe 8 Kasım 1945 Ahmed Kitabevi Amerika Dış İşleri Bakanı IngilizDış Bakanile Mr. ChurchilFin dün basın toplantısında bize Avam Kamarasındaki demeçleri yapılan 4 teklifi açıkladı Mr. Bevin: "Müthiş bir güvensizlik kâbusile karşılaşmış Reuter ajansınm Boğazlar ve Türk Rus münasebetleri hakkındaki görüşleri ı teklifler i bulunuyoruz. Btttüıt büyük devletleri Ingiltere namına davet I ediyoruıtı. Kâğıdları apaçık masanın üzerine yayahın» dedi 1 Churchiirin sözleri: "Ingilizlerle Amerikalılar mümkün olduğu kadar çabuk atom bombaları yapmalı ve bunları emin yerlerde saklamahdırlar, atom bombası sırrının Rusyaya ifşası için Amerikayı tazyik etmiyeceğinizi sanırım,, Tek dereceli secim riz Cumhur Baskamrnmn akadcmik bir düşünce disiplini içerisinde, dış ve iç l>olitika meselelerini herkesin anlıjabileceği bir açıklıkla ayduılatan 1 kasım nutkunda/ Türk demokrasisinin bundan sonraki gelişme, kararlasma ve yerleşme seyrine dair müjdcli isaretler, muhim bir yer tutuyor. »Hcr hnlk idaresinin su götürmez ortak tcmcli o'an söz ve >aa hürriyeti», rejitnimizin değişmez demokratik karakterine uygun, kanuni blçülerle ayarlanacaktır. .Partiler teskiline, toplanma ve güvenlik lıaklarına karşı kojraası ihtimali olan lıükümler», değiştirilecek ve biıtiin bu değişmelerde Büjük Millet Meclisi, tam bağımsızlık ve huzur içinde çahşarak «memleketin güvenliğine, bünyesine ve Ihtiyacına» uyan en dogru dlçüleri, arajıp bulacaktır. Vatandaşlar arasında bağhlık ve giiven duygularuu besleyerek m'llî varlığı kuvvetlendireceğine asla <;üphemiz olmıyan bu tedbirlerin alınma zamanı, bir yandan milletin jeni seçime hazırlık devri olacakür. Millî Şcfimiz, tek dereceli olmasını diledikleri 917 seçiminde, milletin çoklukla vereceği oyların, gelecek iktidarı tajin pdcceğini açıklamış bulunnyorlar. Onümüzdcki yaz aylan içinde toplanacağmı sandığınuz Büyıik Parti Kurultaymca, Gcııel Başkanın bu dilek ve teklifi, etrafile incelenerek müspet bir karara bağlanacağı muhakkak sa>ılmak şjerekir. Bu takdirde seçim kanunlannda Taıti Rurultayı kararlarına uygun, bazı değişikliklerin yapılması, Büjük Millet Mcclisinin gelecek yılki toplaiıtısında tamamlanacak mühim ve tarihi bir iş olacaktır. Bir memleketin siyasî hayalmda iki dereceliden tek dereceli seçime geçişin, yalnız bir teknik ve şekil değişıUiği olmaktan çok ileri bir mana taşıdığı söz ve şüphe gbtürmez. Gerçekten halk idaresini temsil işi, hakikl deraokrasinin en nazik ve ehemmiyelli esas meselesidir. Bir memlekette demokrasinin kökle^nıesi için, milletin varlık ve yaşayışı bakımmdan ehemmiyetli siyasî kararları verip uygulayacak devlet organlarmın halk iradesini hakkile temsil edecek şekilde teşkil olunmalan, diğer yandan bu uzuvların, kendilerini milletin daimî denetine bağh dııymaları esas şartör. Bu sebeble monern demokraside, millî siyasetin tayini için temsilci bir organın seçilraesini \e halk tarahndan, balk için, halktan selme bir hükumetin kurulmasını sağlayacak seçimlerle halk dileğinin açığa çıkarılması devletin bellibaşh ödevleri Sırasına gırmiştir. A I Washington 7 (a.a.) Amerika Dış işleri Bakanı bugün gazeteciier top'antısmda yaptığı demecde Çanakkale Boğazına aid Montreux mukavelesınin tadılı hususundaki Amerikan teklıflerini bildirmiş ve Amerikanın mezkur mukaveleyi imzaya hazır olduğunu soylemiştir. NewYork 7 (R.) Amerikan Dış Işleri Bakanı Mr. Byrnes bu akşamki basm toplantısında gazetecilerin bir sualine cevab vererek, Boğazlar hakkındaki Amerikan görüşunü ve Amerika tarafından Türkiyeye yapılan dört maddehk teklifi u.ldirnıiştir. Mr. Byrnes'ün verdiği malumata göre, Karadeniz ve Çanakkale Boğazlarır.a dair olan Montreux anlaşmasının yeni şartlara göre değiştirilmesi Potsdam Konferansında Ingiltere, Amerika ve Rusya arasında kararlaştırılmış ve Amerika hükumeti bu meseleye dair olan teklıflerini Türkiyeye bildimi^tir. Amerikan teklifleri şu dört madde içinde toplanmaktadır: 1 Boğazlar her zanıan için butün mi'.letlerın. ticaret gemilerine açık bulunmah 2 Harb zamanmda Boğazlardan yalnız Karadeniz devletlerinin (Türkıyî, Rusya, Bulgaristan ve Rurranya) harb gemüeri geçebümeli; 3 Kaıadenizde sahili olmıyan devletlerin harb gemiierme Boğazlar kspalı buUınma'.ı, Arkası sahife 3, Sü. 7 de Âttlee'nin beyanatı ngiliz Başbakanı: «Tarihimizin en mühim günlerini yaşıyoruz» diyor Londra 7 (a a.) Vllâyetlere mensub kadın gazetecilerle görüşen Başvekil Attlee demlştir ki: c Şlmdi harbln lcab ettlrdlgl yenl ga\Tetlere dogru yürumekteylz. İngilterenin < e içinde mllhim btr hisse alması 3 lâzam gslert dünyanın, karşılaşıyakta oldugu imar ve mületlerarası kalkmma meselelerı hakkında fa^la konuşmama lüzum yoktur. Bu meseleleri halledebilmek için şimdiye kadar vanlmıyan derece ve mahiyette bir mllletlerarası işbirliglne ihtiyacımız vardır. Bu işbirliğinde de bü^ün dünyaya şamil bir serbest basın kadar mühim bir şey yoktur. Arkası sahife 3. Sü. 3 te Londra 7 (a.a.) İngiliz Dış İşleri Bakanı Mr. Bevin, Başkan Truman'm 12 ncktası hakkında bugün Avam Karnarasında yapılan müzakereler esnasında, bir dtmeçte bulunmuştur ve Başkan Trııman'dan sitayışli bir lısanla, barısetmiştir İngihz Dış fşlerl Bakanı, atom bombası meselesinde devlet adamlan yerina ilim adamlan tarafından İleri sürülen iddialara itiraz etmiş ve hükumetin, cemiyetin her hangi bir sınıfı lehine yetkilerinden veya haklarındaa feragatl Arkası sahi/e 3, Sü. 2 de Moloiov'un nııtku nasıl karşılandı? Mareşal Sfalin gene meydanda yok Londra 7 (a.a.) Bugünkü Inailiz gazetelerinde çıkan başmakaleleıin hemen hepsi Molotov tarafından söylenen nutuktan bahsetmektedirler. Işçi partisinin gazetesi olan Daily Herald, Molotov'un nutiunun milletlerarası münasebetlerde iyi bir tesir uyandıracağını yazmakta ve nutku realist olarak vasıflandırmaktadır. Gazete diyor ki: « Kendi bakımımızdan bu nutuk hoşumuza gitmektedir. Çünkü 6ünya anlaşması için bu nutuk bir tekım tatlı sözlerden çok daha faydalıdır. Bu nutkun en mühim hususiyeti mevcud göruş ayrılıkları ve zorluklara rağrnen, Sovjetler Birliğinin dünyanın kalkmmasrnda elinden geldiği kadar işbirîiği yapmak azminde olduğunu tebarüz ettirmesidir. Hiç kimse son sylar zarfında büyük ittifak yapısında bazı çatlaklar belirddğini inkâr edemez. Fakai Arkast sahije 3, Sü. 5 te Yeni ucuzluk ümidleri Yılbaşma kadar yalnız Amerikadan 30,000 ton mal gelecek Bir ay içinde beklenen 20,000 ton malın satıs fıatlarının piyasayı altüst edecek kadar ucuz olduğu söyleniyor Amerika ve sterlin sahası memleketlere yapılmış olan siparışlerin en önemü kısmınm bu ay sonuna kadar ve aralık a>i başlarında memleketimize gelecegi anlaşılmaktadır. Ithalâtçı ve ıhracatçı birliklerinin hazırlamakta olduğu istatistiklerden çıkarılan netıceye gore yılbaşına kadar yalnız Amerikadan memleketimize gelecek ithalât eşyasmm miktarı 2530 bin ton kadar olacaktır. Bunların 20 bin ton kadarı bu ay ıçin Arkası sahife 3, Sü. 4 te Mr. Churchill Mr. Bevin İzmir Ticaret Odaları . kongresi «Açılan kongrede Ticaret Bakanlığı kararlarımızı sepete atacaksa beyhude konuşmıyalım» dendi Izmir 7 (Telefonla) Ticaret Odaları toplantısı başlamış ve bugün iki içtima ohnuştur. Şimdıye kadar, Ticaret Bakanlığına gonderJen ve bundan sonra da gönderılecek olan raporların Bakanlık nezdmde Oda reislerince takib edilip neticelendirilmeme fcarar verilmiştir. Bu esnada azadart Arkası sahife 3, Sü. 4 te İki Amerikali milletvekili: «Atom bombası sırrını öğrenmek istiyen Rusya kendi sırlarını açığa vurmalıdır» dediler Rus Patriği de geliyor! Patrikhane bu ziyareti teyid ediyor Tifo salgını Salgm Eskişehir köylerinde gittikçe daha fazla yayılıyor Görüştüğüm mütehassıs doktorlar, Eskişehir 7 (Telefonla) Şehrimiz dahilinde tifo salgmı bir durgunluk salgın bulunan köylerin her birinde, devresine girmiş olmakla beraber, köy hergün 34 yeni vaka görüldüğünü ve lerde salgımn yayıldığma dair haberler Arkası sahife 3, Sü. 6 da gehnektedir. Oğrendiğime göre, tifonun şehrimızdeki merkezi Alanönü, İsmetpaşa ve orta mahalleleridir. Şehir dahilinde hastalıkla mücadele için, Sıhhat müdürlüğümüzce vaki müracaat üzerine bugün, sari bir hastalıklar mütehassısı şehrimize gelmiş ve ilk tedbir olarak kazalrdaki sıhhat memurlarının merkezde toplanmasına ve yer yer açılan aşı istasyonlarmın takviyesine karar verilmiştir. Mekteblerirnizde de bütün talebelere aşı yapılmıştır. Hastalığm önlenmesi için, vilâyet bir tecridhane ihdasını düşünmektedır. Şehir dahilinde, salgın bugün bir durgunluk arzetmektedir. Yeni hiç bir vaka kaydedilmemiştir. Haik tecridhane işinin biran evvel ele almmasuıı beklemektedir. Erzurumda kar yağıyor Erzurum 7 (a.a.) Erzuruma dün akşamdan itibaren kar yağmaya ba^lamıştır. Bu karın vilâyet bölgesinde her tarafa yağdığı tahmin edilmektedir. Şe j Mr ve dvanna yagan kar üç santımi • bulmuştur. Akşehire faydalı yağmurlar Akşehir 7 (a.a.) Ço'itanberi beld,°| nen bereketll yağmurlar yatmaya baş.| lamıştır. Tohumluğunu toprağa dökenf çiftçilerimlz vaktinde yağan yağmurdaa j çok sevinmektedir. Mareşal Stalin Siyasî hayatta temsilci ile temsil edilenler arasındaki münasebet, tarafların dileklerile istendiği zaman kaldırılamıyacağı ve temsilci, belli bir müddet içerisinde halkm siyasî faaliyetlerdeki yerini dolduracağı için, seçenin istediğini ve güvendiğini seçebilmesini sağlayacak şartlarm yaraülması lâzımdır. Ancak bu takdirde seçenle »eçilen arasmda bağ ve giiven karşdıkü ve devamlı olur. Gerçek demokrasiyi kuvvetlendirecek ve j erleştirecck olan böjle bir tam karsıhkh güveni belirten ölçü, ancak seçim mekar>izmasınm işleyis tarzından çıkarılabilir. Butün medenî ve ileri memlekctlerde demokratik seçimin müşterek vasfa, vatandaşların genel, girii ve vasıtasu oy hakkıdır. Milletin iradesini lemsil edecek meclisin seçilmesinde vatandaşların genel, daha doğrusu eşit oy hakkma sahib olmaları halkçılığm ana prensipidir. Ancak bu sayede halk çoltluğunun dileği, açık bir surette belli olabilir. Bu sebeble seçim kanunlarında vatandaşlann ayni imkânlardan faydalanmalarına engel olacak farklı hnkümlerin yer almaması gerektir. 1936 da anayasada ve seçim kanunlarında yapılan değUikliklerle kadınlara seçme ve seçüme hakkınm tanınmasından sonra, bu esas, Türk demokrasisinde mııtlak surette yerleşmistir. Halkm ovlarını kullanmada tesir altmda kalmnnıasını sağiayan gizlilik de. eskidenheri seçim tckniği Süleymaniyede dün çıkan yangın Rus Patrigi Sergiey Dün şeüırimizde Rus Patriği Sergiev'in İstanbula gelecegi ve Pener Rum kilisesini resmen ziyaret ederelc Patrık Benjamln'in elini öpeceği şayialan dolaş Arkas\ sahife 3, Sü. 4 te Kömür fiatları dün 18 kuruşa çıkarıldı Mihailoviç Romada Yugoslav generali Müttefiktiniformasüe sokaklarda dolaşıyor Halbuki orman revir idaresi kendisitıı satış yeri temin edildiği takdirde halka! 12 kuruştan kömür satacağını söylüyor Sovyetleriıt bayratnı Dünkü yangınd an bir görünüş Süleymaniye ve civarı, dün öğleden sarmasını kolaylaştırmıştır. Yetişen itsonra ehemm.yetlice bir yangm tehlı faiye bir hayli uğraşarak, netıcede, bu kesi geçırmiştir. Saat on beşte bu semt iki ev hemen tamamile yandıktan sonte Mahmudpaşa yokuşunda kaptan ra ateşi önlemiştir. Yangm sırasında. Mehmede aid 15 numaralı evin bacasın İstanbul Emniyet müdürü ile EmmönJ dan çıkan. kıvılcrmlar, bitmğındeki 17 kayırakamı, hâdise yerine glderek, 1S•aumaralı evin bağdadılerini tutuştur zımgelen tedbirlerin ahnması ile alâmuştur. Gsrek bınaların ahşab olmaEi kalanmışlardır. Zabıta ve savcılık; yanProf. Dr. Yavuz ABAOAN gerek o sırada rüzgârın şiddetlice îsiie gın sebebı etıafmda soruşturma yap Arkası sahife 3, Sü. 4 te si, alevlerin jarjabuk her iki evi de maktadır. Ankaradaki Sovyet Büyük Elçiliğinde dün gece verilen resmi Roma 7 (a.a.) «II Lavre> gazetesi kabulde hükumet ^rkânınıız Gen«ral Mıhaıloviç'in Romada bulunda bulundu duğunu yazmaktadır. Roma 7 (a a.) France Presse ajanAnkara 7 (Telefonla) Sovyet ihtiBi bildiriyjr: lâlmin 28 inci yıldönumü dola>isile bu General Mıhaıloviç'in Romada olduğu akşam Sovjet buyük elçıliğinde bir suteeyyud etmiştir. Mihailoviç Muttefık vare verilmiştir, Suvare, saat 20,30 da orduları üniforması taşımaktadır. iler başlamış ve Başbakan Şükni Saracoğlu kez polis idaresini ziyaret etmiştir. Ital üe Dış Işleri Bakanı Hasan Saka, diger yan başkentinde ne sebeble bulunduğu bazı Bakanlar, Cumhur Başkanı Genel ve nerede ikamet ettıği bilınmemekte Kâtibı Kemal Gedeleç, bir çok meb'usdir. lar, Ankaradaki bütün yabancı devlet mumessilleri ve basm mensublan hazır Yugoslavyada diktatörlük bulunmuşlardır. Suvare çok neş'eli geçyok mu ? Bir kömürcü dükkânı Belgrad radjosu 7 (B.Y.U.M ) Sa m:ş ve saat 24 e kadar devam etmiştir. Dün Vali ve Beledıye Reisi Lutfi İktisad müdür vekili Necati Çıller, OrSovyet buyuk elçısi Vmogradov bugun ray Bosnada yapılan buyük bir topKırdarın baskanlığmda vilâyet idare man Revir âmiri Sakıb, Mahrukat Ofısi lantıya iştirak eden Mareşa! Tito söy kendisine Lenin nişanı verılmiş olmasınian dolayı kordiplomatik tarafmdan heyeti azası Necati, Safa, Kudretle Be\e müdürü General Seyfi toplanarak Isledıği bir nutukta derr.ıştır ki: Arkası sahife 3, Sü. 7 d* diye Reis muavini Rifat Yenal, Belediye Arkası sahi/e 3, Sü. 6 da ayrıca tebrik edilmiştir.