Katalog

19 4 0 KÂVAKLIDERE ŞARAPLARI Piyasaya çıkarıldı. Kavaklıclere Şarapları Ltd. Şti. A N K A R A umhuHyet 22 İnCİ '. 7619 r 2. CİHAN HARBİ T Ü Fiata W£ İ Y E General H. R E K l e l ı d bu harbin ve harb sonrasının ' fc^lş^yi ilgılendiren türlü siyasî meselelere aid görüşlerini anlatan bu kifaİHnj. okuyunuz. İSTANBUL CAGALOGLU Telgral ve mekhıb adresi: Cumhuriyet, tstanbul Posta kurusu: tstanbul No. 246 Milll Şefin Tarilıi Nutku Yalnız yurd içinde değil, dış dünya efkârında da derin akisler uyandıracak olan bu nutuk Cumhuriyet tarihinde her zaman için şerefli bir yer tutacaktır Telefon: Başmuharrir: 22366. Tahrir heyeü: 24298, İdare ve Matbaa kısmı: 2429924290 Cuma 2 Kasım 1945 İNKILÂB KCTABEVİ " Tek eksiğimiz hükumet partisinin karşısında başka parti bulunmamasıdır Millî Şefin son resimleri: Cumhurijet balosunda (solda) Ingiliz büyıik elçisi, (sağda) Sovyet büyük elçisi ile görüşürlerken Politika durumu Millî Şef: «Tek dereceli olmasını istediğimiz 1947 seçiminde milletin çoklukla vereceği oylar gelecekteki iktidarı tayin edecektir» dediler Ankara 1 (a.a.) Cumhur B^=kanı İsmet Inonü bugün Büyuk Millet Mecinin yec'ınci doneminin üçüncü t \ n lantısını a=;a5:daki nutukla açmışiardır: « Savın n'illetvekılleri: Büyük Mıllet Meclisinin yedincı döneminin üçüncü toplantısmı açmakla bahtîyarım. Dışarıda ve içeride, bütün güç şart'.arın yaman etkilerine karşı, Turk mılletinin kaderini selâmet yolunda yürütmek için, Bayük Millet Mecüsmin harcadığı enein gayretlere şükanlanmı sunmak ılk ^borcumdur. Yeni toplantı yıîînın candan çalışmalarınızla daha verimli olacağma guvenerek hepinizi sevgılerle selâmlarım. Cumhuriyet hükumetinın menıleket \e milletin hayrına olarak aldığı cesur kararları takdir buyuracağınıza şiiphem yoktur. Toprak mahsuîleri vergisinin kaHırılması tek.if'nden gerçek bir sevınc duydum. Türk mületı dar zamanlarda kendinden ktenen fedakârlıkların, ilk imkân belirir belirmez, hafıfetılmesi Millî Şefimizin bundan e\vel Millet ıçm Buyük Meclisin ve Cumhuriyet Meclisi kürsiisünde alınmış reMmleri hükumetinin gösterdiği dikkati farkedecektir. İhracat vergisinin kaldırılması da, iyi bir teşebbüstür. Mahsullerimizin cıhar piyasasmda tutulması için hukumet:" durmadan tedbir arayacağına guvenıyoruz. Yeni bütçede birikm'.ş dalgalı borclara karşılık olarak ehemmıyetli bir ödenek konması, sağlam bir malî bünye için şifah bir tedbırdir. Butun bunlarla beraber, Cumhuriyet hükumetinır, memieketin iraaruıa ve millî donatırriE ödenekler ayırması, muvaffakıyetlı tertibler sayılır. Geçen toplantıda, uzun ve geniş tartısmalardan sonra, toprak kanununu kabul bujTirdunuz. Çalışan çıftçinm kendi işliveceği toprağmm kendi mal: olması prensipi. bu memleket için uzun zamandanberi knTnetli bir hava! idı Toprak kanununun adaletli, vukuflu ve mümkün olduğu kadar çabuk ta'bıkı il bu kıymetli hayalin memleketi vükselten bir gerçek olduğu anlasılacağı c'j Arka.ii Sa. 5 Sü. 3 te " Türk topraklarından ve haklarından hiç kimseye verilecek borcumuz yoktur. Şerefle yaşayacak ve şerefle öleceğiz,, Millî Şef: "İkind dünya harbindeki hareket hattımız Müttefik milletlerîtt vicdanında da zamanında zarurî görülmüş ve hakkıtnızdaki tenkidler, kara günler geçtikten sonra, sun'î olarak meydana çıkarılmıştır,, dediler Şoii dinlerken T ürkiye Büyük Millet Meclisinln yenl çalışma yılını açan Cumhur Başkanı İsmet İnönü dun çok mühim bir nutuk söyledL Yalnu memlefcet içinde dejil, dış dünya efkârında da derin akisler uyandıracak olan bu nutuk, etrafımm çevreleyen politika şartlannın bugünkü durumn Itibarile, büyük bir de|er taşımaktadır. Milli Şefin dünku sözleri, Cumhuriyet tarihinde" her zaman için şerefli btr yer tutacaktır. Son altı yıl boyunca dunya politikasında Tıirkiyenin oynadıgı rol nedir? Harb talihinin iniş ve çıkış dalgalan ortasında bu hususta o kadar değişik iddialar ortaya atılmıştı ki, duyduğuna gore hüküm verm«k zorunda bulunan bir insanın kendi başma bir karara varması adeta imkânsız bir hale gelmişti. 1939 yıünda İngiltere ve Fransa hükumetlerile ayn ayrı birer ittifak mnahedesi imzaladığımıı zaman dışanda bizi 'alkışlıyanlar oldu£u gitıi bize kızanlar, surat edenler de vardı. Yaptıgı anlaşmalarda şu veya bu devletin hoşuna gitmek duşüncesine yer ayınnıyan, her kararında millî politikasının temel prensiplerinden ilham alan Türkiye Cumhuriyeti alkışlara da, söylentilere de lüzumundan fazla bir ehemmiyet vermemişti. Harbin kendine mahsus gelişme seyrj içinde türlü devletler ne bcklenmedik surprizlerle karşılaştılar? ne amulmadık politika zıkzaklarma saptılar? bunları yıldan yıla, aydan aya bütün dünya efkân bazan ibretle, bazan da hayıetle gördü. Kötü ve felâketli gunlerin dostluk degerini yüksek tuttugu anlarda bize karşı vaktile surat asanlardan bir kısmının nasıl duyjru deirıştirdiklerini de unutanlar belki olmuştur. Tehlike havası bütün büttin ortadan kalkmca bunlann sonradan eâindikleri iyi duygulara bağlı kalmalarını gonül isterdi. Fakat yazık ki öyle olmadı Her şey yoluna girip de Müttefik zaferi ufukta belirdigi zaman, bazı çevreler yenibaştan Turkiyeyi begenmez oldular. Harb hazırhklan devrinde, yeryüzünün ilk devleti olarak hürrlyet cephesine kitılmamızı doiru bulmazken, kendileri tecavüze uğrayınca bize kucak açanlar felâket bulutlan dağıldıkça gene bizi trnkide başladılar. Her vasıtaya başvurarak yaptıklan propagandalarla harb yılları icindeki nolitikamm betelemek hedcfini güttüler. Ankara 1 (a.a.) Millî Şefin bugünkü tarihî nuruklarının dış politika durumuna aid kısmı şunlardır: c Sayın Mılletvekılleril Cilmn barışınm kurulması için çalışmalarx tîz de heyecanla takıb ediyorus. Bu kadar felâket ve ıstırabdan sonra ir.sanlığm birlesmiş mılletter tarafından ilân clunan esaslar üzerine baıış içinde yaşana gayesıne kavuşabılmesi, butun mlletler için bug'jrı tek emel olmuştur. Bu' ke=m hesab gunlerınde Türkı;.e, adalet hlssi olan her insana ve her cemıyete k?rçı, a'.m açık ve temiz \acdanla bakacak durumdadır. Turkıyenın İkinci Cilıan Harfcındeki rohınu altı servdenberi türlü değişik durumlarda bırleşmış milletler türlü açıdan gormüşler ve türlü terazıye vurmuşlardır. Musaade buyurursaniz, memlrketımizm İkinci Cihan Harbindeki dummunu, henuz soylenpmiyecek sırlara dokunmamağa çalışarak, bir kaç cumle İle tekrar gozonuncîen geçirrr.ek isfpı.m. Mecüıte ulvî tezahürat Millî Şef «Türk topraklarile haklarından kimseye borcumuz yoktur» deyince kopan alkışlar ve bravo sesleri ardı gelmiyecek hissini veriyordu Byrnes'ün nutku "Atom devrinde nüfuz bölgesi siyaseti tehlikeli olur,, nıarşı söylenirken Türkiye hakkındaki tenkidlere cevab 1939 ilkbaharında ufuklar karardığı zaman, Türkiye kendi benzerleri içinde tek m:r.e::ır kl. ıdeal.n <?oğru ^sukarasunı goıer:k açîiitan Ingütere ve Fıar.sann jaıucda mevkl almıştır. 1940 ta Frarsa du^tüğü ve Bri'anya harbe baslsdığı zaman, İngılterenin kahramanlığmı öven ve onun yanında bulunduğumı söyliyen tek millet gene bızız. Fransa ve Ing.lteıe aras'.nda sıyası muna c'oetleıın kesıldiğı ve MeıseUebir ve Dakar munarebelerinin yapıldığı günlerde buluuuyoruz. Fransa ve İngıltere ile yaptığımız uçlü ittifak andlaşması, iki muttefıkımız arasındaki olayla.r yüzunden bızi hukukça kat'î bir tarafsızlığa mecbıir ecnordu. Buna karşı kendıligımizden îngiltere ile ittifakımızın yaşamakta olduğunu ilân eden bız oliuk. İttifak taahhüdlerimizin bizi Sovyet Rusya ile hiç bir silâltfı ihtilâfa sevkedemiyeceğini, hususî bir protokolla kayıd altma almiît:k. 1941 ba§mda Rodostsn Trakyaya kadar, bu'.ün Alman ve İtalvan kuvvetlerine karşı seferber olarak bekliyorduk. Hatırlamonızı lstenm kı, bu zam?nda Irakta bir Mihver hükumeti kurulmuş ve Suriyede Vişı hükumetı İngılızlere karşı acıktan cephe alrnıştı. "Her taraftan Mihverle sarılmış olan Türk mılletinin, bütun Avrupayı ollerinde bulunduran mağrurlara k a m yalrnz kend: insanlirıle ve son Arkası sahife 5, Sd. 1 de Vali butceyi anlattıktan ve Balkanlarda sonra seçimler yapüdı son durum İngıliz Dış Bak^nının verdiği izahat Şehir Mecîisi dün yeni yıl çakşmalarına başladı Orta Avrııpada Dünkü açılma töreninde Istiklâl Ankara 1 (Telefonla) Cjmhur Başkanımızın her bakırrdan önemli olan hitabelerile, Büyük Millst Melisi bugun yeni çalışma yılma başiıcü. Salon erkenden dinleyicilerie hmcahınç dolmuştu. Kordıplomatiğe mahsus locada, aralarmda Sovyet buyük elçisi de cahil olmak üzere büyuk elcilik ve elçilikler ileri gelenlerı görüiüyordu. C t m hur Başkanımızm saym eslerile çorukjarı da kenöi localarında idıler. Bir locada Genelkurmay başkanı Orgeneral Kâ/im Orbay ve asbaskanı Orgeneral Saîih OIstanbul Unıvers tesi dün sabah tomurtak. dığer bir kısımia da sayıstay, ı^'ile acjimıstır. Bu münase'oetle saat dsnıstay ve yargıtay baskan'arı bulunsalonunda yapılan makta idiler. Yerli ve ecnebi basın 10 da konferans top.a.jtiia Va]i ve Beledıye BaşKanı ArhCM sa'îtfe 3. Su 3 ' e Doktor Lutfi Kırdar, profesör'.er ve yüzlerce genc bulunmuslardır. Törene genclerin sdyledıkleri Istiklâl marsıle baş'.anmiâtır. Marştan sonra kursüye gelen Rektor Tevfık Sağlam uzun bir soylev vererek Universitenın b:r yıllık faaliyetini ve bu yü yapuacak işleri anlatmıştır. Tevfık Sağlamın verdığı izahata gore bu yıl Univcrsite Tıb fakultesinden 57 Arkası lahife 3, Sü. 5 te Üıtiversife Amerika Dış Bakanı: «Rusya aleyhinde hiç bir bloka, girmiyeceğiz» diyor NewYork 1 (USIS) NewYork Herald Tribune tarafından NewYorkta tertıb edılen âmme toplantısında söa alan Dış Iş'.eri Bakanı Mr. Byrnes, mühim bir nutuk söylemiştir. Mr. Byrnes demiştir ki: « Milletler arasında anlayifl v« hüsnünıyet mevcud olmadıkça devamll Arkast tahije 3, Sü. 2 d» Rektör, nutkunda yapılacak ıslahat ve yeni çalışmaları hakkında izahat verdi Londra 1 (a.a.) Avam Kamarasmda sorulan bir çok suallere cevab veren Dış İşleri Bakanı Be^n, aş^ğıdaki konulara da temas etmiştir; Macaristan: l l r . Bevin, genel seçim Millî korunma teşkilâtı bazı lerin, evvelce tesbit edilrmş old'iğu pimüteahhidlerin dedikodu bi, ayrı liste'.er üzerinden 4 kassrada yapılması hakkında Macar siyasî parti uyandıran işlerine el koydu leri tarafmdan veıilen kararı memnunlukla kar=ılarr.ış olduğunu bel rt nitir. Tıcaret Bakamığı Mı.lî Korunna teşMilli Şef İsmet înöminün gerçek hâSeçimlerm doğru cereyan edeceği hu kıiâtı, son zaman.aıda OJ: çok ded.Kodiselere ve vesikalara dayanarak veciz s\ısu açikça arilaşılır anlaşılmaz, Ing.l*C duları mucıb olan bir çok muteanlııdve toplu bir şekilde açıga vurdnin hare hükumeti J&car hükumetmin tar.m İerın işlerine el ko.,muştur. Bir kaç bukikatler. son altı yılın tarihini iyi bilİstanbul Şehir Meclisi dördunrü ae açış nutkunu söylemiştir. Vali, Cum ması ışıni mütalea edecekti". yak taahhud fırması ve müteahhıdin evmeyenleri veya nnutanları lyiden lyiye gim donümünün dörduncü yılı kasım hur Reisimizin İstsr.bula karşı iz'.ıar etRumanya: Rumanyada anayasa me ıajdlg ^jıamelâtı goıülen lüzum ıızerıaydınlatacak bir kudrettedlr. Hakların toplantısuu dün yapmıştır. Oturumun mek lutfunda bulundukları sevgı ve selesinin gird'.ği çı'cmaz devam etn ' k ne tetkike başlanmış, bazı defterler; dan emın olan millctlcr, her şeyden ön sçılmasmdan evvel Meclis sa^mına teveccühe karşı Istanbulun şükran VP tedir.<4^:Ur hüku^eö, tarahndan ta tetkık ı^tınmak üzere ahnmıştır. Hemen ce kendıleıine güvenirler ve sozlerile konan radyodan Cumluır Beisimiz ismet minnetlerin: bir nmmağa değer temsilî bir hükumel hepsı devlet taahhudlerine girişen bu daha tekrar hareketlerinde dogru olurlar. Cumhur Inönünün nutku büyük bir ilgi ile dm ettıkten sonra «Memleketi harbden ko kurulması yolunda hiç bir terakki kay fırmaların isiraleri şimdilik gizli tutula maktadır. I NADİK NADİ lenmi'jtir. Bundan sonra Vali ve Bele ruyan, hem de aynı zamanda ile»l me dedilmiş değıldir. diye Reisi Lutfi Kırdaf kürsüye gelerek J Arkas\ sahije 3, Sü, 4 U sahije 3, Sü. 6 da Arkast sahi/e 3, Sü. 4 te Arkast sahi/e 3, Sü. 5 te [ Şüpheli taahhüd hesabları e Uçan kalemiz Londra'da!..