Katalog

28 Ekim 1945 CUMHURtYET Baştaratt 1 inci sahiiede sînda yurdumuza gelen ve miktarı 120 bini aşan göçmen sayısının, son beş yı'.da 19 bine inmiş olmasıdır. Yeni artış nisbetimizi, haklarmda nı>.lumat mevcud cîan artışları kuv vetîi yabancı memleketlerin son yıllara aid artış nisbetlerile karşılaştırırE?k, Filistin hariç o'mak üzere Almanya. Birleşik Amerika, Bulgaristan, Ispanya, Italya. Macaristan, Mısır, Ru manya, Yugoslavya ve Yunanistandan üstün durumda olduğumuz görülmektcvr . lAmerikanm 12 şartı nüfus Baştaraf% 1 Inci sahifede ve düzenli harekete d a Büyiik şehirlerimizîn nüfuslan Ankara 27 (Hususî) Vilâyet merkezi olan şehirlerimizin nüfu3İpn aşağıdadır: Afyonkarahisar 23033, Ağrı 8380, Am=sya 13141, Ankara 227Ö05, Antalya 25050, Aydın 18483, Balıkssir 33900, Bi'ecik 4655. Bingöl 1725, Bitlis 10780, Bo!u 7ö32, Burdur 14462, Bursa S6621, Canakkale 22215, Çankın 14645, Çoruh 2^84. Çonım 20403, Denizli 20083, Diyarbakır 41260, Edirne 29404, Elâzığ £"39, Erzincan 12630, Erzurum 52534, F^kisehir 80096. Gazianteb 62775, Girenn 12436. Gümüşane 3895, Hakk?ri 2C03. Hatay (Antakya) 27517, Içel r3336, Isparta 17273, Istanbul 814,090. î'mir 200088. Kars 22264. Kastamonu 12565. Kayseri 57698, Kırklareii 14275. Kırşehir 13SP8, Koeaeli 28120, Konya S?S34. Kütahya 19859, Malatya 41559, ?Tr,nisa 22U2, Maraş 36404, Mardin J3"39, Mufla 12544. Muş 5053, Niğde İÎ3SI. Ordu 10394, Rize 14174, S?msun r*417, Sey>an (Adana) 1003S7, Siivd 1*230, Sirob 4942, Sıvas 45419, Tekir<îa* 14193. Tokad 20153. Trabzon 24551, Tunceli 1632. Urfa 36630, Van 14347, Yozgrıd 11576, Zonguldak 36679. Vilâyet merkezi olmıvan on binden fazla nüfuslu şehirlerimiz de şunlardır: Bitlis 27014, Tarsus 28789, Adapazarı 20233, Akhisar 23025, Turgudlu 22719, Oderaiş 20092, Tire 22032, Merzifon 16120, Kırıkkale 14423, Nazilli 18877, Söke 11887. Ayvalık 13680, Bandırma 17481, Edremid 12582, Inegöl 14910, Karacabey 11105. MKemalpaşa 15016, Gelibolu 12712, Iskilip 10453, Nizib lomg, Iskenderun 18629, Sarıkamış 13380, Tosya 10740, Akşehir 12624, Ereğli (Konya) 16077, Karaman 12529, Uşak 1S530. Adıyaman 10223, Salihli 102O9, Bor 10S65, Nevşehir 15248, Ceyhan 13228. Osmaniye 10758, Develi 11365, Lülebursaz 12273. Çorlu 12509, Zile 13^90, Eirecik 10688, Siverek 17385, Eîyındır 10035, Bergama 16341, Menejne'n 10616. Urla 10221, Bafra 11299. 3 Karışık ve kararsız olan bu dünyada askerî kuvvetlerimiz, Birleşmiş milletlerin müşterek müdafaasıru temin için, Birleşmiş milletler anayasası hükümlerine göre uhdelerine düşen her türlü esaslı vazifeyi yerine getirebilecek durumda bulunmalıdırJar. Başkan Truman, sözlerine devamla demiştir ki: « Gayemiz harb ve istilâ değil, sulhtur. Birleşik Amerika, askerî kuvvetlerini yalnız sulhü korumak için kullanacaktır. Bu prensip, Birleşik Amerika halkmm dış siyasetinde b'x e', teşkil etmektedir. Zaferi kazanmak için tizun müddef ve kahramanca birlikte mücadele et miş olan milletler arasında bugün mevcud olan noktai nazar farkları, halledilmez şeyler değildir. Muzaffer büyük devletler arasında tesviye edi'e miyecek kadar büyük menfaat ihtrâfları yoktur. Bununla beraber, bunlarm halledilmesi için basiret ve azim gösterilmesine ihtiyaç vardar. Müttefiklerin halletmek mecburiyetinde oidukları muhtelif daralann tesviyesl de, hüsnü niyet gösterilmesine bağlıdır. Devrimizi tehdid «l«ı en büyük tehike, hayal sukutlan. teıediüd ve uluslararası işbirliğinin tesirine ınanmamazlıktır. Atom enerjisi derrinde böye bir itimadsızlık gösterilmcsi, ancak felâketi muclb olabilir.» Amerikan dış siyasetini hulâsa eden Cutthur Başkanı, bunun yarın veya •akın blr zamanda, tatbik edilemcEîesi lhtimalinden bahsetmiş, fakat BlıTeşlfe Amerika poütikasırun bu olduğunu ve bunun tatbikına çalşıldığmı billrtrp'ştir. Başk^n Truman, Amerikan dış politikasının esasmı teşkil eden aşağıda yaalı 12 noktayı açıMamıştr: 1 Gayemiz arazi kazanmak ve hodbin avantajlar temin etmek değildir. Büyük ve küçük başka her hangl bir devlete karşı tecavüz niyetinde değiliz. Diğer nülletlerin gayelerine aykın hiç bir hedef taldb etmiyoruz. 2 Hükümranufc ve kendi kendilsrini idare etmek haklarından cebren ma'nrum bırakılmış bütün milletlerin bu haklarına tekrar kavuşacaklarına inanıyorua. 3 Dünyantn her hangl bir dost memleketînde hiç bir arazi değışi'i'ığiiî tasvib etmijeceğiz. Meğer ki bu değişiklilder alâkadar milletlerin serbestçe ifade edilmiş iradelerine uygun olsun. 4 Kendi kendinl idareye muktedir bütün milletlerin hiç bir yabancı müdahaleye maruz kalmadan serbestçe ifade edilmiş reylerile, bizzat kendi hükumetlertni seçmekte serbest olmaları lâESI geMıgı kanaatindeyiz. Bu, Avrupa, Asya *e Afrikada olduğu gibi, bUtün batı yanm küresinde de tatbik edilmelidir. 5 Miittefiklerimlzle işbirliği yapma's geçmek suretile maglub düşman devleüerin. bizzat kendilsri tarafmdan seçilmi? sulhsever ve demokratik hükumetler kurmalanna yardım edeceğimi2 gibi, nazizm, faşizm ve askeri tecavüzün mevcud bulunmıyacağ: bir dünya kurmağa gayret edeceğiz. 6 Herhangi bir yabancı devlet tarafmdan başka bir millete cebren empoze edilmiş herhangi bir hükumeti tanımıyacağız. Belki, bazı ahvalde. böyle bir hükumetin cebren tahmi! edilmesinin önüne geçilmesi imkânsız olacaktır. Fakat bu suretle kurulan hükumetleri Birleşik Amerika tanı mıyacaktır. 7 Bütün milletlerin, denizlerin serbestliğinden istifade etmeleri. hudud nehirlerile birden fazla memkketten geçen nehir ve su yolları üzerindeki seyrüsefer bakımmdan müsavi haklsra malik olmaları lâzım geldiği kanaatindejiz. 8 Milletler camiasma kabul edilmiş olan bütün devletler, dünya ticaret ve iptidaî maddelerinden eşit esaslar dairesinde istifade etmelidirler. 9 Müşterek davalarını halletmek için batı yarım küresindeki bütün hâkim devletler, yabancılarm müdaha lesi olmadan iyi komşular gibi birlıkçalışmalıdırlar. 10 Bütün dünyada hayat şartlarının ıslahı, fikir hürriyetinin kurulması ve korkudan azade kalınması için büyük ve küçük bütün milletler arasında tam bir işbirliği yapılması gerektiği kanaatindeyiz. 11 Dünyanın bütün sulhsever bölgelerinde söz ve mezheb hürriyetinin tesisi için çalışmalarımıza devam edeceğiz. 12 Milletler arasında çulhun muhafaza edilmesl lçln, icabinda eulhu sağlamak gayesile »raüştereken kuv vet kullanmağa azmetmiş yeryüzündeki bürün sulhsever milletlerden mürekkeb bir Birleşmiş milletler teşkllâtma lüzum olduğuna kaniiz. Sözü tekrar atom bombasma nakleden Truman demiştir ki: « Yeni silâhm bütün ordulan, donanmaları ve hava kuvvetlerinl hükümsüz bırakacağı haklandaki zanlar yüzde yüz yanhştır. Bütün denizlerin kontrolu Birleşik Amerlkamn ve müttefiklerinir. donanmalarile kabil olmaitadır.» Başkan. Ingiltere ve Kanada ile ve daha sonra diğer milletlerle atom bombasınm milletlerarası kontrolu mese?esini müzakere hususundaki tasavvurunun sırrın açığa vurulacağı nânasında olmadığmı soylemiş ve şunlan ilâv« etmiştir: « Bu tahrib kudretini elimizde mukaddes bir emanet gibi muhafaza edeceğiz. Zira bütün dünyada düşünce sahlbi herkes billr M biz bu sırn açığa vurmıyacagız ve onu sadakatîe muhafaza edeceğiz.» Başmakaiedeıı devam. vermek cemîyet bünyesinî hiç bilmemek demektir. Her cemiyetten, her zaman için yabancı unsurlar çıkar. Ce miyetin varhğına kasdeden bu eleınanIarı zararsız bir hale geürmenîn tek çaresi, onlan taruyıp bilmektir. Eğeı biî scsyal hayatiyetimiri muhafaza etmek, hep kendi kendimiz olaras yaşamak, kendi kendimiz olarak ilerlesrak istiyorsak, bizden olmıyanlan bizden oîanlardan ayırd etmek zorundajnzdırBunu kanun yolile yahud hüknmet kanalile yapmak ç o k güçrür, battâ im kânsızdır. Çıinkii bizden olmıyan. hiç bir zaman «ben sizden değilim!» demez. Bir defa içimize girmiştir. Elindeki tezkeresi bizimkinin aynıdır. O bunlara dayanarak her frrsatta bizden fa2ta biz taraftan olduğunu iddia eder. Bbdeu fazla bizim iyilifimiz için çahştıgınj söyler. Yalnız dikkat ediniz; tıpkı vücudümüriin harimine sokulan Kcch basilleri gibi bu adamlar da faaliyete geçmek için bir fırsat beklerler. O fırsalm eeldiğine hükmettikleri gün yerlerindc dııramaz olur. kıpır kıpır oynamaya başlarlar. Fakat Koch basili ne zaman işe başlayacağını iyi bildiği balde bunIar çok defa yanıhrlar, rakitsiz yola çıkarlar. Eu itibarla birinciler kadar tehîikeli sayılmamalıdırlar. Bununla beraber, kanun nizamının içimizden atamad:ğı bu unsurlan içtiraaî vicdanm yüreğinıizdeki akisieri sayesinde birer birer ayıklamayı unutmıyalım. Çünkii bizden olanları aidatnıağa başladıkları giin. millî varlığımız hesabma büyük bir tthlike ufukta be olmıyanlar Baştarafı I inci sahiiede lerle inkisara uğradı. Biz bunu yapmıya eağız. Halk Partisi hükumetleri hiçbir eser vücude getirmedi, demiyoram. Münferid ve mahdud eserler ve hareketler müşahede olunuyor. Bunlav afia kâfi dejildir. Devletçilik rejimir.den bund=în daha fazla iş ve adalet bsklsnemez • » Esas prensipinin doğruluk, fedr.kârhk, iyi ahlâklılık olduğunu. şahsî menfaatini, milletin menfaatine feda eien idare adamları seçeceklerini. i f a r ve maden sahasmda giriştigı teşebbüslerde daima akamete uğratıldığını sbyleyen yeni parti lideri demiştir ki: « Reklâmeılık telâkki ettiğin için bunlarm müfredatmı burada izah etmeyi muvafık bulmuyorum. Ne dıyelim; bu (devletçilik) prensipleri icabı irr.iş!.» Demirağ. uzun seneler edindi*! tecrübelerden sonra bu haksıdıkları önlemek üzere bu partiyi kurduğanu söyletniş ve memlekete çesidü hızmetler vadetmiş ve: «Arkadaşım A\iıi ve Tzzet Beyler prensiplerimizi size izah etmîğî çalışacaklardır» d:yerek sözlerini bitirmiştir. Bundan sonra Şehir bandosu İstiklâl marsmı çalmıştır. Bu sırada Vali ve Belediye Başkanı Doktor Lutfi Eârdar Nuri Demirağa veda ederek salondan ayrılmıstır. Partiyi kuranlardan İstanbul Beşinci Noteri Hüseyin Avni Ulaş da «MilH Kalkmma Partisi namına açıhş töreninde söylenen mufassal tarihî nutuk» dedikleri nutkunu söyleraiştir. Hüseyin Avni, heyecan ve asabiyet havası içinde konuşurken. çeşidli mevzulara geçerek tenkidlerde bulunmuş; ve söz silsilesini elden kaçırdığı yerlerde «affedersiniz» diyerek özür dilemişt'r Zaman zaman «efendiler!» hitabmda bulunan parti kurucusu, hürrivet ve cumhuriyet tarlhçesini anlatmağ» koyularak bu fikri Fransa inkı'.âbmdan aldıeımızı soylemiş ve sözü IstiVlâl savaşma intikal ettirerek bu tarih! safha kaoandıktan sonra kurulan Halk Partisinin halka intihab heyeeanırü k=tv'o5ttirdiainden esefle bahsetmiştir. Sözlerine devam eden Hüseyin Avni demiştir ki: « Artık Halk Partisi bu kadar agır millî yükü yalmzbaîina kaldıraTaz. Son zamanlardaki sendelemeler, aksak mm Ba(f£crn?j J ıncı '•akiisde lirmiş demektir. NADİR NADt Yeni ve büyük bir eroin imalâthanesi Burasını işleten şebekeye bir kadınm reislik ettiği anlaşıldı Aksarayda. Kumsal sokağmda 179 mımaralı evde oturan Aluhabbet Hoş admda bir kadmın, kurdufu bir şebeke ile birlikte evinde eroin jmal ettiği haber alınmış ve evvelki çece turaya anî bir bas&ın yapıhnışür. Emniyet memurları içeriye girines Muhabbet bazı eşyaları îaklamak istemişse de muvaffak olaiıamıştır. Evin imalâthane şekline konulan odasmda bulunna âletler müsadere edilmiştır. Diğer odalarda yapıhn araştırmalar sonunda evin ayni zamanda «esrar tekkesi> haline de getiriHiği gbrülmüş ve sabıkalı eroincilerden Fe*hi ile metreşi Şake eroin çekerken suçüstü yakalanmışlardır. Uzerlerinde 41 büyük paket, ayrıca evde de külliyetli miktarda eroin bulunmuştur. Yapılan tahkikat sonunıi'la Muhabtetin büyük eroin şsbekasmin başında bulunduğu anlaşılmıştır. Kidm eroinci ve Fethi ile Şake yakalanni'şlardır. Şîbekenin öteki efradı irastıi'.lmaktctî'rhr. Dr. Ley'in intiharından sonra Wiesbaden 27 (a.a.) Nürnberg'dekl hapisanesinde dün intıhar eden eski Nnzi Iş Bckanı Doktor Ley şu meKtubu turakmıştır: «Bu hacalete tahammül edemez oldjm. Her hususta rahatım yerindedir. iyi gıda alıyorum, höcrem sıcaktır, Amerikahîar terbiyeli kimselerdir, hattâ bazan dostluk gosterdikleri de oluyor. Okuyacak kitabım var, üstelik istediğimi de yazabiliyorum. Sigara içeb'Uyoıum, bana tütün ve kahve de veryorlar. Günde en az yirmi dakika gezinmek imkânım da var. Buraya kadar herşey yolunda... Fakat, cani clmak! îşte tahammül edemediğim şey budur!» Yeni bir sosyaîist enternasyonali mi? Paris 27 (a.a.) Bütün dtlnya sosyalist partilerini blrleştlren yeni bir sosyaîist enternasyonalinin kurulması, beynetr.il el iş konîeransı münasebetile Ppriste bahis mevzuu olmaktadır. M. L4on Blum, Fransız sosyalistlerinin arzusunun, büyük sosyalist ailesini hakikatte Avrupanın dar çerçev?i'r.de de§il, fakat dünya çerçevesinde birlestirmei olduğunu söylemiştir. 17 nci Sovyet cumhuriyeti mi? Londra Radyosu (B.Y.U.M.) Varşova radyosunun yaydığı bir habsre göre, Adalet E?kanlığı müsteşarı dün, gazetecilere verdiği bir demecde. Pcılonyanm Nazi boyunduruğundan kurtulduktan sonra şimdi ikinci bir işrale uğramış bulunduğu ve Sovyetler Birliğı içinde 17 nci Sovyet Sosyalist Cumhuriyetini teşkil eylediği yoluntia yabancı gazetelerde yayınlanan şıyi^arı yaianladıktan sonra şunları ilâve evlemiştir: «Gerçi Rus ordusuna mensub b?2i özakşark meselssi vs Sovyetler Birliği Wa?hington 27 (a.a.) Amsrikanm başkanlığı altmda bir «Uzakdoğu Müttefik kontrol komisyon.ı» nun kurulması hususunda, Bir'eşik Amerika ile Sovyetler Birliği arasuıda bir mutabakat hasıl olmuşa benzîrnektedir. Am;rikan başkentinde rn»"cui kanaat bu merkçzdedir. Japoynanm kontrolu hakkında d : pjlomstik görüş teatilerinîe An<?rikan ve R'js gor'işlerind» his?e'li:'.r d«recee .j'akmlaşma olmuştur. /rtık şüphesiz 'görülüyor ki, Sov'yetler Bir'iği kontroı I komisyonuna Birleşik Anrîrıkanın b>.şjkanlık etmesine ve komisyon üyeleri 'arasında çıkacak herhan«i bir ihtüâft.ı I rpy hakkınm bu bafkanl'^a hırdkılmcsma katî bir şe'ıilde itıraz etmis t?"5ıldir. Diğer taraftan, ıki çorus a'a?mda blr uzla^ma teessüs etmiş ve halîn Mo?j kova ile \Vashin3t0n arasına.ı cerevan 'eden gorüş teatileri tafsrrua'a ,ıid baıı i meselelerin tasrihi sayeririi gütmîkta j bulunmuştur. Bu msseîoier raeytiiıında I kontrol teşkilâtınm Vuru!uş tar:hinın, j üye sayısmın, idare merkezinm ttsftiti , ve komisyonun çalışma müddetinin tayini ciheıleri de mevcu'ıdur. Palamut ihracatı tehlikede İzmir 27 (Telefonla) Sahibii pa Mahkumlar hakkmtîa sıkı tedbirler lamutluklar, orman mahsulil vergisine askerler Polonyada çapulculuk vs yaalmdı tâbi olmadığı ve ihracatı kolaylaştırmak hi5iksı>: hareketlerds bulunmyşlarşs da Londra 27 (a.a.) Robert Ley'in intiharı üzerine Nürnberg tarb suçlularma nezaret için yeni tedbirler ahnmıştır. 3 hafta içinde başhyacak olan mahkemeye kadar, raahkumlarra intihar teşebbüslerme mâni olmak vazıfesile ödevlendirilmiş olan özel kıtalar, mahpusları gece ve gündüz dakikada en az bir defa iefcis edeceklerdir. Bildirildiğine göre .Mareşal Rundstedt ve Mareşal Kesselring, Kürnberg harb suçluları davasınm scnunda yargılanacaklar ve kendilerine ölüm c°zası istenecektir. 18 ekimde Beriınde yaymlanan ithamnamede bildiriidîğine pöre. Alman ordusunun genelkurmayı ve yüksek kumanda heyeti, dünya sulhuna suikasdda bulunmak ve harb kanunlarını hiçe saymakla samkürlar. Bu ithamnamede bilhassa. 1938 şubatı ve 1945 martı arasında Alman yüksek kumandanhemı deruhde etmiş bulunan subaylar zikredilmektedir. için palamuttan mahsulâh arziye ve lhraci't vergileri ahnm'.dıgı halde orman idaresi kilo başma 1 1,5 kuru; alnıaya başlamıştır. Bu vaziyette sehrimize palamut sevkıyatı durmuşlur. Palamut ihracatımız bu suretle tehlikede bu!unm?ktadır. Ticarçt Odssında bugün tnplanılmış ve Ankaraya telgraflar çekılmiştir. bvınlar iki memleket arasmdak'. ssmimi ır.imasebetleri sarracak mahiyette değildir.» Atcm bombssı esrar;nm Londra 27 (B E C.) Washin?tDr''dan bil'lirilivor: Âyan mecüsi tarafm 'an tr.îdik edilen yeni bir kanur.a göre. atom b'mbasmn sırrmı açığa vurarak Amerikrmn m;î]î emniye*ini tehlikeve di'=ure;?'î olan kimse'er 30 sene h?pse v? S09 bin dolaı para cerasma çarpılaca'vHrd'r. Harbin sonu tarihî Londra 27 (B.B.C.) Am°rikan senatosunun hııkukî işler ko"nitesi, •Harbin sonu» tarihinin nukjkî bskımdan tesbiti ile uğraşmakta, fakat mi'şkülât çekmektedir. Zira bu tarihin bir en evvel tesbiti Amerikan hükumeti tarsfmdan muhalefetle karşıİ3nmaktadıv. Böyle bir tesbit Traman'm salâhiyetini tahdid edeceğinden başka, harb sanayiinden sulh sanayiine ^eçmeği de zorlaştıracaktır. Maamafilı 14 cgııstos veya 2 eylul tarihinin tesbiti muhtemelâir. M. Bergery'nin sorfusu Faris 27 (a.a.) Vichv'nin eski Tür'.üye bır'ü1'. elr.isi Gas'on E=rgerrT. 1 teirrjz 13*0 tan ayni senenin ar.lıS ayma krvdar olan siycsî faaliyetı ve pJtain'ın yanındaki şahsî rolü hakkr>da ye .Men sorguya çeMlmiştlr. Y?nnXi sorgusu ise n?.ricdeki «iy:si vız'feleri •ü:erir'1e yarılacaktır. İki dolpndıncı tzmir 27 (Tpîefonla) «Ünivsrsite til3be3'"e yardım» nanu altuıda makbu?, mukabîlinâ? para toplayıp dalanrîmcıl'k rap?n tzset eğlu ?Iusa ie Mustafa c'"u Sibri admda ikj kiM yakave adhveve verümiEtir. lıklar bunu tamamile ispat ediyor. Eğer yalnızbaşına bu işe devamda ısrar etseydi mut'.aka milletımizi de blrlıkte sürükliyebileceği zararıara ugratacasa. Halk Partisi artık devrini ikmale başlamıstır.» Uzun uzun parti programmı izah eden Hüseyin Avni Ulaş bunun bir doktrin iîade ettiğini ileri sürmüş ve bu doktrinin crcnsiplerini tahakkuk ettirraek için neler yapaeaklarmı anlatmısıiı. Bazı acı müşahedelerini naklederı Farti sözcüsü. Yerli Mallar vesaire gıbi müesseler kurulduğunu. bu yüzden bir çoklarınm milyor.er oîduğunu, bunları teker tekor ayıklayacaklarını va onları ebediyen kara listeye dercede:ekl=rini söyliyerek iisan msielesine temas etmiş ve demiştir ki: « En sakim zararlardan biri de İisan tr.eselesidir. Mütehassıslar feryad ecüyorlar. Dinleyen yok. «Yıkıycrsunuz» «ityorlar, onlar «yapıyoruz» diye cevab veriyorlar. Biz bunu da önl:yeseğiz> Her yeni bahse geçtikçe büyük şairlerin şiirlerıle söılerini teyid ve tevsik etmeğe çahşan Hüseyin Avni demokrasinrn ve bugıinkü dünya gidişinin sosyal ve felsefî izahına geçmiş ve bu mevzua da: ?Sağ ve sol diye bir şey yoktur. Aklı beşer vardır. Bu dümen varken başka bir dümen almak b«dhahlıktır. Beşeriyet bugün sağ ve sol diye yeni bir softabk yaratmıştır!> şeklinde hükümjer çıkarmışür. Gencliğe de hitab eden Hüseyin Avni son söz olarak İsmet İnönünün, cihan badiresinden memleketi kurtarmakla gösterdiği dirayet ve kiyaseti takdir ettiğini, 25 yıldanberi muhalif olarak tanman ve bugün de muhalif bir partlden olan bir adamm bu takdirkrı karşısmda İnönünün hayatmda en büyük şerefi buîacağını söylemiş ve onun artık Halk Partisinîn b2şmdan çekilerek Wtaraf bir duruma jirmesi ve kendilerinl Ba^tarnii 1 inci sahifede •' J inci sak'.jede »' de hîmaye etmesi ISnm geldiğinl ilSve ?ehre çok miktarde kasab'.ık hay/an etmiştir. gelmesi fiatlarda gazetîlerın mütemadî Bir saatten fazla süren bu nutuktar. neşriyatile Belediyenin ?eç de olsa tensonra baçta Parti lideri olduğu balde zilât yapması toptancı kasablarm işin» bir çokları dışan çJotııştır. Nuri De gebnemekte idi. Toptaıcı'.arm «et remirağ misafirleri iki ayrı yerde ha?.ır zaleti!» oUrak vasıflanclırdıkları bu valattığı büfeye davet etmis ve «B'rar da ziyete Erzincan yolundaki tren kazası ağrmızı tathlandrrın» demiştir. Bu sı da bahane tutularak nihayet verilırişrada, gene parti mensublarmdan İîzet tir. admda birinin uzunboylu konuşmalan Dün kasablara mürncaat eden îst?noparlörle yaymlanmıştu1. bul halkı ancak evvelki gün gelen etleri alabilmişlerdir. Diğer taraftan Belediye mürakıblan dün Mezbahada meşjul olmus, et kes Başfaraft 1 tnd sahiiede miyen 10 kadar toptancı celeb hakkındair ilk neşriyatidır. Mevzuu bahis meda zabıt tutmuşlardır. saj, Londra konfsransından sonraki çıkLondra 27 (B.B.C.) Groza hükumazın halli için Mr. Trumanın Mareşal Staline göndermiş olduğunu soylediji meti son zamanlarda Kralm nvfuz ve mssaj cîabilir. salâhiyetlerini hiçe ?aymaktıdır. HükıiMoskova radyosu, î&r. Harimanın met Kralın tasdikına iktiran etmeden, Mareşal Stslinle iii defa gbrüştüğünü So\yetlerle bir sürü andlaşmalar imzave halen Mcskovaya dönmüş buluniu I lamıştır. Bunlar arasında son gıinlerd« ğunu ilâTe etmistir. | imzalanan üç andlaşma vardır ki, bunLondra 27 (B.B.C.) Quebecten bil, . lara göre, Sovyet Rumen ssrmayesile t l l ı T J J çahşan bir sivil havacıl'k »irketi, bir diriküğaıe göre, Birleşmiş mUlatW ziAttlee, Truman ın mesajına banka ve bir petrol firheti kurulmakta raat ve laeş konferansmda vanlan aniştirak etmemiş laşmayı So^T^tler Birliji heyeti tnr'adır. Londra 27 m a.ı İn^ılız Ba*ba> Kral Mişel son iki svrianbsri hiç bir lamak istememiştir. Hevetin bu hususta Mr. At:lee'nin, Eaşkan Trumanın gc,Tn gbsterdi^i sebeb, anlssmarı imralsmaîc hafta Dış İşlerı Bakanları konfera.sı 'icaramame imzalamamıştır. muv^fakryetsırlijmden doâmuş oi ? n | R u m e n B a s v e k i î i neler söylüyor? için daba lüzumu olSuğu kadar d?rin çıaazz hak,:mda Mareşal Scalrns gcn Rumen Baş tetkiklerde bulunulmamiş olmisıdir Bu L o n d f a 2 7 '(B.B.C.) dermiş olduğu demece iştirak etmedıji bakanı Groza Bükreştski Reuter mu tetkikl?r de uzun bir zamana bagîıdır. Londra^a belii"tilmektedir. Bununla be habirine verdiği beyanatta, yakında RuIzmirde tütün piyasası raber Mr. AttlcS'nin, bu muvaffaiiy»; manvada secimlerin vapılacağım söyleİzmir 27 (Teleîonla) Amerikalılarla karşılamak zarure m i ş v g t n g i U e r e U e 4 m e r ! k a n m b u g ü n . İngilizler tiıccardan alacaklan tü''iuıi;n hükumetini tanıyacağma ka îiaıım 3S1 kuruş olarak tesbit etmişlerB a î « m ile hemliElr oldufu etmiş dir. Buniarın hesablanna göre, bijtün Tmıss gaz?tcsır;ın sıyası muarrrııı, tir. masraf dahil tüccara tütünün maMyrti BirlîEik Amsrika büyük elcisi HarriGroza, hükumetinin tehlikclı bir tec 315 Auruştur ve yüzde on beş de kâr man'ın Tlarefal Stilm tarafmdan kabul ı ve büyük elcinin Mr.^ala rübeye girişmiyeceğini. servstin mîlli vermekıedirier. Satıcılara sabırlı olmaEaşkan" TrJmân'ın"bir "mes"ijını""'tevd'i le*tirUmiyeceğini, Rumanyada İngı'iz ları tavsiye edllmektedir. Aksi takdirâa etmesi hakkmda sunları yazma<tadır: l v e Amerikan sermayesune karşı muha bu kâr haddi daha da a?ağı düşabile' , ", , , , I lif bir harekette bulu.ıulmıyacağmı dSı cektir. Ayrıca, îsveç, Pransa ve Portealman haberleraen i , , . . , . „ , „ | belırtmışür. îdzden de tütün isteniyor. Başkan Tru j . . .. ki bu m kumetı Eski büyiik elçi ne diyor? man I ^ d r . konfcr^ımn hernar. ?l bir 1 muahedeleri de ımzaljımaıc istemeiCte Londra radyosu (B.Y.U.M.) Hakotu myct ycnud onceden tesbı; eaıll dir. len mevkuf bulunan M. Bergery, bir demiş bir siyasst yüzünden değü. faîca*meçte 'oulunarak Fransaya kendi hareBu!garistanda İngntere ve sadsıe Fotsdam ve Kırım karar'arııın ketlerini izah etmek için geldiğirü söytefîimde ö'ülen haVkî ve dürüst fiAmsrika lehine fcüyiık tezahüırat îemiştir. Sorçusu esnasında ise utankir avrılıklanndan dchyı başarısızlıga Londra 2 R (B B C.) İngilterenin rlıracak 1:ir şey yapmamış bulunduğunu, ıığradı^ına M=rs?al Staiin'i ikna etmek Sofyadaki siyasî temsilcisi Mr. Eozvol, AnVarada fcüyük elçi bulunduğu sırada istercvştir» Truman'ın Sofyaya göndermiş olduğu şa,hsî :ıüfuzunu kullanarak blr çoK St»i; n \r nnf,,^ ^ylj./eok müşahid T.üster Ethridge ile görüşmek Fransız i'atandaşlanna yardım ettiğini Londra 27 (BBC.) Soy« "iHtilâ Ü z e r e o t o m o W l i n d e b i r I n 3 i l i z b a ^ : söylem'ştir. bulunduğu halde Bul'aria oteline gıBayar» Bergery, kocasınin sorgusu linin yılddf.'imü clsr. 7 kaâirn çarşamba derken, halk tarafmdan otele kadar o=ünü îîareşal StaHn mühim bir nufuk muzda taşmmıştır. Bir Ingiliz subayma nastnda hazır bulunmuştur. scyliyscîlıtir ÎI^k.>.îaki siyasî meha da avni tezahürat gösferilerek o da otzmnden ray geldi fildeki kar.23te göre, Stalin'in. b ı nut muzda taşınmıştır. Tramvay İdaresi îzmlrden 700 n? S ıs sıyasr^e karnfcmda Bulg^ria otelînin onıinde biriken bin traravay rayı satın almış, şehrlmize g »«ku'attan bahsetr,«ı lerce halk İngiltere ve Amerika hak miştir. idare bunlan borjk yerlere koyma'stadîr. Bımd3n başka ElektrlS ldaresina kında tezahüratta bulunmuşlardır. ald muhim miktarda tablo da gelmlştlr. I Trumanın hususî mdmessili Mister Fîrtın^? dindî Ethridge otelde verilen ziyafette Bulgar etmek olduğunu ve bunun nazik bir iş Propnganda Nazırı Kazazif ve muhale bulunduğunu söyliyerek, ayni maksad Londra 27 (UiîS; Uzun ama"" danberi İnşütprede misli görü'.merniş fe* p?rtileri lideri Petkov'un arasmcla tahtında bugünlerde Rumanyaya gideceğini ve fakat Bulgar seçimlerinde buşiddetli fır'ına, dün gece sihiHe yüz oturmuştuT ş binlerce dnlar tahmir. edÜ3n zarar'.ara Mister Ethridge vazifesinvn Bulgaris lumnak üzere 18 kasıma kadar tekraı sebtbiyet 'erdıkten sonra dinmışhr. tan'da seçimleri müşahid S'Jatile takio Bulgaristana döneceğini iiâve etmiştir., belirten nutuklar sdyliyeceklerdİT. Yarırı sabah saat 9 dan itibaıen II binasmda Vali tarafmdan tebriklır fcabul olunacaktır. Saat 10 dan sonra da konsoîoslar Vahyi tebrik edeceklerdir. On tuçukta Taksim Cumhuriyet meydanınrtaki tribjnde toplanı'.acaktır. Vaii, ypnnda İstanbul Kcmutanı ve Parti Bajkaru clduğu halds merasime iştiraK ,oecek biriikl?ri, efnaf teşekkülleımi ve mek*eb!eri teftiş ve tebrik edecekıir. Bunu müteskıb Vali ve Istsnbuı Komutanile Parti Ba'kanı Cumhuriyet abidesi önüne 'geieceklerdır. Orads tören komutanmın vereceği emir üzerine hütün biriikîer hazırol vaz'.yotı alacek, İstiklâl marşı çahnırken dıreğe ş&nlı bayrağımız çekilscektir. Bur>.dan sonra hazırlanan çelenkler CUTIhu^iyet abidesine konacaktır.. Bunu ; m iteakıb geçid resmi şu sıra ile yapılacaktır: İstiklâl ve inkılâb için canUrım uzuvlarmı vermiş olan kahrarr.anian temsil etmek üzere her rütbeden subay, er malul gazilerle ihtiyar gayîeı ve şehid anaları, Şehir bandosu, izciler, okullar, sporcular, teşekküller. Saat 12 de Selimiyeden 21 stım top atılacaktır. Taksim meydanmdaki töreni müteakıb Edimekapı Şehidliği ziyaret olunacaktır. Gece taksim meydanı ve diğer meydanlarda şenliklsr yapılaeak, büyük bir fener alayı tertib edileeektir. Halkevlerinde bu günü kutlamak üzere zengin programlar tanziro edilmiştir. Halkevlerinde, konferanslar, tem» siller, konserler verilecektir. Ef buhranı büiün siddeNle basîadı \ Sfaün isiirahatfe Ramen meselesii.de yeni gelişmeler Mülstlerarası zira^t anlaşmasım Sovyetisr imzalamıyor Ta ki, her insan kafası gibi, ancak gözI lerile gördüğünü anlıyabilen senm de Refik İnandan avukat Eatib Kornra şuurunu, imkân varsa, aydınlatayım. Aziz kardeşim, Efkârı umumiye denilen heyulâyı dilIsrarla istediğin notların yerine, sana şünmüyorum; mahkemenin vereceği bugün koca bir tomar gönderiyorum. Müdafaa günü yaklaşıyor, pek az vak hükmü düşünmüyorum; hiç bir «nditin kaldı. bunları okumak için, korka şem, hiç bir ümidim yok. Yegâne isterım bir iki gece uykusuz kalacaksm. ğim, içtimaî günahımı bcşer ada'etinin Hem de boşu boşuna. Çünkü, mahke terazisinde tartarlaTken, ağırlık kefesimenin hakkımda vereceği karar, neka ne koyacağm dirhemlerin, kanunî maddar uğraşsan, kötü bir karar olacak, delerden, avukat perendelerinden, ke!ibiliyorum. Onun için, beni müdafaa e me oyunlarından, facialı ses perdeierinderken cerbeze cıvatalarını yağiamana den ibaret harcıâlem şeyler değit, hVevaravacak zevzeklikten ibaret noÜar siz, katıksız, tam ayar ölçüler olması«önd.ektense, hayatımı olduçu gıbı dır. O ölçüyü yazılarımda buiacaksın. gös'teren .adeta günü gÜnüne tutulmn» Üşenmezsen, mahkemede, gazete tefrihatıra deÜeri kadar mufassal bir 'arıhçe kası gibi günlerce oku. Dinleyen'.er belyollamağı tercih ettim. Nasıl olsa işme ki istifade ederler. varamıyacak, bari okur, vakit geBuna ragmen, günah kefesi aŞîr baçirirsin. Çoğu bildiğin şeyler, büme sarsa ki basacaktır o zaman kab?hat dıkiermi kaydetmeği unuturum korku sende değil, derdini anlatamryan bpnde sile hepsini yazdım. olur. Beni sen bile, otuz senelik candSer. Tekrar ediyorum, yapacağın mudafaanın beni kurtaracağma zerre kadar içli dışlı arkadaşım olan sen bile şaninanmıyorum. Hatlâ buna bizzat senın kamm altmdaki, elbisemin içmdeki bile inanmadığına eminim. İnansaydm, «ben» olarak tanırsm; plâjdaki mavnlu otuz senelik arkadaşmm kellesin' kur ben, meyhanedeki maskesiz be*ı bile, tarmak için mahkemede söyliyeseğin çıpl^k vücudümle, çıplak ruhumla. cesözleri kalbin sana zaten ilham eJerdi. ne sadece senin tanıdığın benitı. Lâ'cin. Cemiyetin cinayet adını taktığı, benim saclarımm altmdakl, yüzümün derisinln hâlâ isimlendiremedigim hâdiseyj sana arkasındaki, çok defa çıplak görâüŞün bütün teferruatile anlattığım zaman, tenimin gerisindeki «ben» i ancak ben taşını ellerinin arasına alıp «Anııysmı bilirim. İste bu tomardaki yazılar sana yorum Refik, anhyamıyoıum!» diye o «ben» i tanıtacak. dövür.düğünü unuttun mu? Kendin anAma, sen o yazıları okuduktan s">nra lamadığm şevi baskalarma naçı'. ?nla da beni kimsey» anlatamıyaca'k';'*!: n» tacaksm? İşte sırf b'i düşünce ben' u hakkımda h'ıkü™' vermeŞe memnr p^^zun gecelor uykusuz bıraktı. =;~na bu let mÜTie?=I'1l'rine, ne o hliktıü dinletomardaki sahrlan yazmağa sevketti. yip beîki «vah vahis belki «oh olsun!» Tefrika: i diyecek kulak misafirlerine. ne eşe, ne dosta, hiç ama hiç kimseye an':atanıyacaksm. Ortada, işlenmiş Wr hareket var. Olmüş bir kadın var, onun ölümüno sebeb olmuş bir erkek var. Kiminin, g?zet»ci ağzile «Esrarengiz bir cinayet» dediği, kiminin, romancı tabirile «Bir aşk ve ihtiras faciası» adınv verdiği bu hareket, belki gerçekten bir cinayettir. bsîki değildir. Görünüşe göre, bazan benim de inandığıma göre, bu erkîk benim ama, ben olmıyabilirim de. Bu muammayı şu dakikada kendim bile çözmeğe cesaret edemiyorum Başka'an bu hakkı kendilerinde nasıl görece'sler? Zihnini büsbütün karıştırıp =em kendime benzetmeden susayım. Alianaısmarladık. Çıkar yolu olduğuna ınantnadığım kendi davam müstesna. bütün işlerlnde sana başarılar dilerim lcard^=Ti. Refik ırSizden hangısi bıgünah is^ rntın iiıerine e^*\'elâ taşı o atsın» Jnctî. Yvhanna T, VIII Şubatm on ikînci günü yazmağ? baş Acaba şu dakikada, beni böyle konu turan şey büyük bir gurıır mu? Acai HiçliğimL cifeliğimi, bin bir derede su getirircesine dolambaçlı sözlerle ma« zur veya haklı göstermeğs, hakikatte, kıymeti bilinmemiş bir değerli vücud olduğumu iddia etmsğe mi savaşıyorum? Zannetmem, gururum yok, evvelce var idiyse bile artık kalnadı. j Bu his, ne zaman yüreğime sokulmafc istediyse, gözlerimi göğe kaldırdım, o koym?sı. şu gübre yığımnı, şu bir f;ske dehşet dolu sonsuzluk uçurumuna bakcifeyi, yani vüıudumü oni iade etrtıek 1 tım, gururu unutmama bu kâfi geldi. ladıfım. ne günü biteceğini bılneJı&ım 1 smda, şöylece dokunup geçtiğim ınt, te galiba pçk fazla gecUnemden üeri Kafamm içini. kalbim gibi bomboş hisbu satular, ne bir hal tercomesKv: ne kalabalışmm ortasmda bile t ^eliyor. Kim bilir ne kadar r.efis vü ' settiîim şu anda bile hatırlıyorum, öyle bir müdafaanarne. Ne hukuk, ne sdsbı omür gcçırdığım ıçm, hayatıma ai'l tüı zarnanlarda, kendimi, bulanık bir dere cudîer, ne kadar faydalı, lüzumlu. yahud yat tahsili gördüm Onun için yaz^ak lü safhalarm, herhangi bir kimseyi alâsujnı içindeki mikrobdan da küçük, deı sadece acayib mahluklar, doğmak ve larım ne hukukî, ne edebî bir kıymst kalar.dırabileceğim dişünerek ğersiz bulurum. övüntaşıdığı iddiasındadır. Tek değer: sami meyi aklımdan geçirmiyorum. B • sahijhayatı devam ettirmek îçin benim yokı hığa dönmemi bekliyorlar! Ben, hi; bir I Omrümü hiçedip bırakan şey, gururmiliğinden ibaret. Günün birinde, ka feieri, bir tesadiıfle eline geçirip okuyan raladığım bu cümleîeri okuyan c\rîa. olursa. sözlerim;. diler esib geçen riiz işte kullanTiadığım. kulUna^nadıaım o suzluğum mudur öiye dıişündüğuın oldu. mensub bulunduğu insan topiulugu gârm faydasız uğuîtusu, diler ağusto' hayatı. hakikatte. paslı bir zmcir h?l En küçük yaşımdanb^ri, bendi iraiçinde, benim gibi bir adamın d a YaŞa böceğinin nafile cırcırı saysm. 5r<Iu'a kssı sıbi, fasılalandırmaktan başka nsye . desile hareket eden bir varlıktan ziyamıs olduğunu görsün. İbret alıiîa ne kadar seasiz hayatımı yazı ile snkt' 'varıyorum ki? O halie. zaman zaman j de. başkalarınm iradesine bağlı bir gölge o'.dum. Gölge gibi silik yaşayıp, mutlu! şım, baskalarma hitab değil. kenii ken 'pğlamışım; tîmaklanmla \akit "akit j gölgs gibi îilinerek göçüiürn, bundan Otuz vaşındayım. Hayatla aramdaki dimi pon b'r k<=re daha tema^a için Y? ! goşsümü paralayıp kana buUmışını, r>e manevî bağı kerU elimle. kendi Ute şadığım kaclar. kendimi görerı<*^:Sıri= 'çıkar?. Dünvayı saran ıshrabm aasında ileri geliyor. İradesizüğim, baba nüfu1 ' benim ?öz yaşlarım •.ımTianda damla •zu altında titremeğe başlaiıçım derğimle kopar'lığım için, ölü sayılabılirım. tqtıp ö!?pm='ii}imp emi" m. yahud jrin ektiği muzır tohumdan filiz veren Demek nluyor ki, iisanlarm A^"?il!" Bütün azametile etrsfımı ku?^ıta". kâ ' sayılmaz. Çözemediği madd» sözbirliği etmis gibi tabiî ömür ar'nı inatm ortasmda, sıfuı pok ieride bıra Allah muammasile çılsna dönmüs dün bir ağudur. verdikieri altmışa, yirmi yıl U7?ktan kan bir atomd^n gavri nsvim ki? Psk vaları sarsan şu ulu "avsylânın ortaBabamı da, annemi de severdim. bakarak öte tarafa savuşmus bîr fani eski bir tarihte o'.duğu için, ısfpkle mi smda, kâh hırkırıklarla bogulan, kâh I Ikisini de, güîünç taraflarma, kusur: yim. j yoksa tesadüflf mi hilemivorum, beni kahkahalarl:> çmlayan ben .m «esim ne t larına varmcıya kadar, bana ettik'cıi Az yaşadığım kadar da gürültu=üz ya ı beşer fTsiüdüno bağlvan rabîta'arı kc Tans ıfade eder ki? , cefalara varmcıya kadar, oidukları gibi Ne acıma bekliyorum, ne tskdir ne şadım Havatımla, hâdise sayı!ar"iec<?"ıî ! nardiTD Her ranlı mah'.uku'i payınr sevdim Şu snda bile, şu itiraf kalenefret, İnsan kaiblernJe filiz'»nen bu neviden pek az şev var. O kadar az. T ; düsen fsydalı ceya îararh faabvst hismimden do":öldüjü r.nda bile, onlaı» kadar u'^k şevler ki, hafızamı ?olama sesini b°nirp.=sm°kten k^îndım N ? iuygulardan hiç birisine tâyık oîmfiaı karşi ayni sevgiyi duyuyor\ım. * < dıkça ha+Tr'amiga imkân yok. hendi nsfsımde mevrıcV'm, ne bs«ka ğımı biliyorum Hem bundan sonra r.e .(Arkası vcr) Ailemin içinde bile, do?tlarımm ata llarındn, ne de kâinata samii alıengin en işime yarayacak bu duygular? cüz'î temposunda. Uzer.nde durup düşüıfülmediği için akıllara sığmıyacak kadar ölçüden aşırı varhğını kavrayamaiığ'.mız, harıkulâde şeyia: Hiçim. Konl^rım var. dimaŞım var, rins'.yetimi jösteren alâmetlerim var; fakat. bütün bunlardan ortaya hiç bir eser çıkmadı, ölüm bile çı2îmadı! Yoktan var olduktsn sonra bile yokluktan ibaret kalışıma rağmen, var oldıığumu hissettiren vü Naklecfen: Hamdt VaroğEu