Katalog

CUMHURİYLI IIIIIIIUİIllllllllllimillllillı'llllllllllllllllililll.'.'IIIIIIIIIIIHIIIIimilimillllillillllllllll.'llimillllMII 8 Han'ran 1944 Asherî vaziyet EDEBIYAT BAffllS NALJNA MÎHINA! Alman %iva kuvvetleri Fransa meydaasavaşma mı saklanıyor? Yazaic fpekü ienera! §!. Emir Erkilet Kimya saııayii İktisad Vekâleti büyük bir program hazırladı Şimal Fransayl £fî!t>t?şebbüsü ayin ı du. Bunlara rağmen Muttefiklerin Manbedir halinde olduğu pazıu pazaıtes.ye şl aşarak şimal Fransa sahiUerinin bir çlkarabilmeleri bağllyan geceyarîsından az sonra, yani çok yerlerine kıfalar eorulabilir! 5 haziran sabchı başlly<acakü. Fakat ha nasli mümkün olur, diye va ve denlz şarıtiarl fenalaşarak rue Bunda şüphesiz sürprizın biraz rolü ol. tktısad Vekâleti, büyüs bir kimya saketler yirmi dört saat soruaya bırakll mamlş değil dir. Bununla beraber sahilîerin ne k a . nayıi programı hazîrtarti'ştır Memlekedl. Ancak, hava şartlarl düze. •cediglııden ne olursa olsun Manş denizi sall sa. dar İyi ve kuvvetli tahkim ve tesüh timizin en çok muhtaç oldugu kiraya kurmak için hazırlanan bu edilirse eiilsia üstün uçak, üstün d e . sanayiini bahı aşıldı. Bu suretle İlk İstilâ denlz ve hava niz kuvvetleri kullaniıak ve bol çıkar program bütün kimya g'uplarmı içine hucumiarınln Dolun ay (Bedritam) aıa vasltalarma ve üstellk paraşütleı almaktedır. Bu progrp.m ile yirmiden tıan bir gece sonraya katmssl ve hare ve hava indirme tiimenlerine ve diğer fazla fabrikamn kurulması derpiş edil. ketin kapall, yağmurlu ve fırtınalı bir kuvvetlere sahib olma sayesinde daima miştir. Şimdl son tetkiklerl yapılmkata buhavada başlamasl belki Almanlar için istilâ edebileceklerini bu sütunlarda bir ufak bir beklenmedik olmuştur. Yani kaç defalar yazmıştlk. Müttefikler İşte, lunan bu büyük programın bugünün Aimanlar, Muttefiklerin İstilâ ceniz ve sllâh ve vasltaca ve her türlü kuvvetle sartlarma rağmen bütüa imkânlardan hava annadalarının Buyük Britanya Ii tnüthiş üstünlüklerinden faydalanarak istttade edilerek tatbikı takarrür etman ve uçak meydanlanndan hareketle. Manşı aşmış, şimal Fransa sehillerine miştir. Fabrikalann inşasına kısa bir rini değil, ancak şimal Fransa sshilleri çıkmış ve bir çok noktalarda tutunmuş müddet zarfmda başlanacaktjr. Kurulacak kimya sanayii, bugün muhne yaklaştıklarini ve vardıklarlnl göre. bulunuyorlar. rek haber almlşlar. Müttefüler, bu se Fakat bu, istüânm pak ehemmiyetli telif sanayi şubelenmiz için haricden bebie, şimdlye kadar gelen haberlerden ve esaslı olmakla beraber benüz ilk, getirilen maddeleri vereeektir. Bu büyük aniaşlldığlna göre, ne Alman deaiz yani başlanglc safhasından başka bir şey program, memleketimızin en mühim kuvvetlerinden, ne sahil bataryjlarin. değildir. Bundan sonra, düşmamn karşl bir Ihtiyacına cevab vereceği gibi üememleketlere de muhtellî dan, ne de kcruma uçaklaıındaa ve u taarruzlanna dayanarak İlk çlkılan ve ride başka çaksavar bataryalanndan fazla ve c'o'di tutunulaa yerlerde kökleşmek, devamli kimyevî maddelerin ihracı kabil olabir zarar ve kat'i bir karşl koyma gör. dalgalar halinde gelecek kuvvetlerle caktn. meden, istilânln en güç, zayiath ve \eh sahil başlarlnl kuvvetlendirip derinleşlikeli ilk denizi aşma ve karaya çlklp tirmek ve gghişletmek icab edecektir 35 liraya pardiisü tutunma safhasmı muvaffakıyetle b a . Müttefikler »kndl istilânm btı gafhasın, tzmirde bir fabrika tarafından Imal şarmlşlardır. dadlrlar. Eğer bunu da başarabllirlerse edilen kulliyetli miktarda su geçmez Tabiidir ki Aimanlar Müttefiilere da son tmtihan devresine glrerler k i bu da kuma;lar Yerll Mallar Pazarları taraha denizde lken ehemmiyetli kayiblar Almanların büyük ihtiyetlarina karşl fcndan satın alınmaktadır. önümüzdeki verdirdiklerini ve şuraya buraya giren vereceklerl büyüü Fransa meydan mu. mevsimde bu kumaşlardan yapılacak paraşütçülerin çoğunu yok ettîklerini harebesldir. pardesüler sabşa çıkanlacaktır. Ypılan bildiriyorlar. Bununla beraber daha 1*Almanlar da zaten Muttefiklerin «a. tilânın ilk gününde Muttefiklerin Le hilden uzaklaşarak içeriîere yürüdükleri Havre ile Cherbourg arasiodaki eahüin zanran üzerlerine atılmakla k a t i bir mubilhassa nehir ağzı, koy ve kumsal olan vaffaklyet elde etmeği dfisunüyorlar bir çok yerlerlnde ve Normandiya ya. Müttefik keşif uçakları bazı Alman tank rimadaslnda karaya çıkmağa, lçerlye kuvvetlerinln ş'mdiden Müttcflk çikar. doğru İlerlemeğe ve tutunmsğa muvaf ma noktalarına doğru yürCjrüşe geçtlk. fak olduklarını İÜraf cdiyorlar. Meselâ lerinl tcsbit etmişlermlş. Bu sebeble dabfl ilk günde Orne nehri ağzına çlk bunları bomba v« topla borup dağltmak mağa muvaffak olan Mütteük kıt'alart ve içerilerden şimalt Fransa sahilleıin« 15 Rm. İçeride ve cenubda bulun^n gelen yolları ve köprüleri yıkmak şimdl Caen şehrine kadar llerlemişler v« ga. Mütteflk u ç a i kuvvetlerinin eheinmL liba buraya inen paraşütçülerle birle yetli bir vazlfesldir. Bununla beraber şerek şehrin Içinde İlk Alman yedek Alman sahiî bataryalan henüz tamsmlle kuvvetlerile çtrpışmağa başla<xışlardir. susmuş değlldlr. Manş denlzînde Miitte, Kezalik Normandiyaia bir köprübaşl fik donanmasile bunlar arasinda top kurulmuştur. Bununla beraber jjoıek muharebesi olmakta ve Müttefikler çıCaen ve gerek Normandiya bölgelerinde karma yerlerine ve diğer yerlere yeni kuvvetler sürmektedlr. Almaa hava Alman karşı taarruzları başlamlştlr. Müttef : kler ilk istilâ ba,?rılarını. «üp. kuvvetlerinin faaliyet ve mukavemetl de hesiz çok uzun, çok iyi ve noksansız artmıştlr. Belki Almanlar hava kuvvetnıükemmel hazırllklarlna, bol süâh ve îerini ileride Fransa meydan muhanebevasltalarma bcrcîudurlar, fakat Aîman sinde tamamüe Işe sürmek v, 'nıllanmak şlmdi konjvorlar. Netlceler hakimlar da çoktanberi aıüksııunel haznlan. mlş, Manşı mEyİnlemiş, sahilleri gb'rülmedik şekillerrie tahkim ve tes'ıih etrriş. tiler. Hattâ istlîâya ma:ıl olacak yeni hususî silâhlardan bilo bahsolunuyortahmlnl hesablara göre bir perdesü 30. 35 liraya satılabilacektir. Bunlann memurlara dağıtılması da düşünülmektedir. Amerikadan demîr getiriliyor Madenî eşya fabrikalarl Amerikadan doğrudan doğruya demir getirmok için yaptlklan teşebbüste muvaffek olmuş glbidirler. Amerikadan 5000 tonîuk bir demir kontenjani t«min edilmiştir. Bir ihtikâr ihbarı 1931 seneslnin giîzellik kraliçes: Na. şide Saffet. İstanbul Mülî Korunrna Müddeiumumiliğine müracaatle, oturduğu Şişlide Halâakârgazi caddesindeki apartımanln sahibl Salâhaddlnin kira bedellni artlrmak lstediğlni blldirmiştir. Müracaatinde belirtmesine göre; îş. ;al ettiği daiıenin kir a bedeli ayda kırk lira İkec; mal sahibi çimdl altmış buçuk lira istemektedir. Müdâe'umumilik; bu da sPTİh bir fiklr edinmek için biraz İddiaya dayanan ihbar üzeıine, tahkika. beklemek ve Müttefik çlkarraalarik Al ta başlamıştır. man karşl koymalarınm inkişaflarlna Manav Mevlud 3 s ^neye İntizar etmek ioab eder. mahkurn oldu Dünysyı seslerinin nağmelerine hayran eden ylldlzlarln... Ülkeleri esrarlı vak'alarln heyecanile sarsan kahramanların hayatından allnan 2 yeni fllm birden Bn afcşaın L Â L E Sıtıemasıında 1 DALGALAR SENFONİSİ Bing KROSBİ Meri MABTİN İn son zaferi, en büyük şaheserleridir. 2 ORLEAN GECELERİ I Bugün Patrisya MORİSOK Preston FOSTER'in, binbir heyecan fırtuıasl. D İ K K A T : Vezüvün mütbiş feveranl bütün tafsllâtile İlâve olarak gösterilecektir. Bundan bir kaç ay evvel, Şişlide ü s . manbeyde manav Ahmedin sırtına blçak sapllyan manav Mevludun muhakemesi. neücelenmiştir. Arada bir dükkân meselesinden çlkan kavgada; Mevludun Ahmedl öldürmek istediği ve bu mak. sadla yaraladigl sabit göıülmüştür. Da. vaya bakan İstanbul birinci ağuceza mahkemesi; Aamed hakkmda, öldürme. ğe tam teşebbüsten sekiz yll ağlr hapis cezası venniştir. İki mahkumiyet kararı İstanbul birinci afrr ceza mahkemjsi; narr.usa tecavtiz mevzulu iki davayı karara bajlamıjtır. Dlkranohi adlı bir kızı evinde bir hafta allkoyark tecavüzde bulunduktan sonra sallveren İhsan lsmlnde blrini üç yll, altı ay, altı gün ağlr hapse konulmasınl karar altlna almlştır. Dimağan malul olan ve zaman zaman başlnı ahp sokak lokak dolaşan Raziye islmli bir kıza tecavüz eden Mebjmed de İki ser.e ağır hapse mahlîum obnuş S A R A Y Sinemasmda GÜZEL İKİ FİLMİN YENİDEN İRAESİ ÇOK 1 YÂDİM 0 KADAR YEŞİLDİ K İ . . . HÂROY HMTA ATILIYOR E O O NEY v e J U D T G A R L A N D Suare 7,35 te her iki film birden. WALTER P İ D G E O N ve M A U R E E N O*H A R A taraflndan fevkalâde bir tarzda yaratllan senenin süper filmi. 2 ANDY M İ C K E Î tur. r Ucuz çuraplar Sümer Bank taraflndan çorab fabri. kalarmda İmal ettirilen büyük çorab stokunun piyasaya çıkarılmasl takarrür etmiştir. Pamukipliğinden yapılmiş olan bu çorablar kadm ve erkekler için gayet ımukavemetlidir. Çorablarm fiatl henüz tesbit edilmemeide beraber piyasadaki fiatlardan yüzde 30 krdar ucuz olacaktlr. îhtiyar kadın, penceresinia öDünde, kuşlara ekraek kirıntısı veriyor, bir yandan da ı&Uk çalar gibi sesler ç&a. rarak, kuş cıvılUsıru taklid ediyorda. Çok yufka yürekli bir kadmdi. Zavallıcıilara acır, bir feiâket haberi duysa hesnen üzülürdü. İnsanian da, hayvan. lan da, hattâ çsyayı da, iıep ayni sozlerle otşar, sever, teselli ederdl. Kırık bir dal görse, sonu gelmez acuımalarla dövünür; saJıibeiz Isöpeklere vermek için, cebinde kahve şekerleri gezdirirdi. Hizmetç^i yoktu. Bütün evin işini kendisl yapax, niçin hizmetçi tutmadığı. nı soranlara, kölelikten hoşlanmadığı cevabını verirdi. Ancak, işin aslı. galiba pek de böyle değildi. Madam Pliıjt'i eskıdsn tanıyan koınşulari, onun, va'stile bir hi^netçisi bulunduğunu biliyorlar. dj. Fakat bu hizmetçi, hastalıklı ve ten, bel bir mahiuktu. Mr.dam Plint. yüreğL nin yufkalığından dolayı, gitgide, hizmetçisinin hizmetçisi haline gelmİ5, sa. bahları; kahvaltısını ayağına götürm.eğe: mangalı yakıp odasına taşımağa; ü.şümesin diye, ona yüo entariler, pamuklu hırkalar dikmeğe başlamıştı. Sonra, hizmetçi, günün birinde, sebe. bi bilinmeden; çıkıp gitmişti. İhtiyar kadın, o gün, etraftaki ağaclara kona kalka oradan oraya açuşrn kuşlara eknıek kırıntıa serptigi sırada, btrdenbire, büyük blr kanad çırpmtısı o!du, kuş surüsü, olduğu gibi hayaîan. dı uzaTclaştı. Madam Plint, ufaladıgi dilim elinde. çakiıgı ıslık dilinde, kalaka'.dı. Görünürde, kuşlar için bir tehlike mevcıjd bu. lunmadıgı için. bu umumi havalanmaya tlk hayret anı geçüliten Bttgün Kadıkoy SDREYYA Sineraasında 2CEHENNEM BUGÜN \BAL ARILARİ MATİNELERDEN A A 2 GÜZEL FİLM BİRDEN • YILDIZI İTİBAREN S İ N E M A S I N D A 2 vet, nihayet açıldı. 1942 yazuıdanberi iki yıl müddetle bir blöf halinde devam ederch mühim Alman kuvvetlcrini doğudan ba. rıra çekmek snretile Kmloröunnn işini kolaylatan fltinci cephe, 6 haziranda a. çılmış bulunuyor. Dlvan edeblyatl. Diyerek düne. hatkinci cephenin asla açümıyacafına Yazan: » • • • • • ^ • • • • •m nln bugüne kadar tıralara sığındı, hat. bnnanlar çoktn. Bu fikirde olanlar, asşekil ve kallp patlrtâ insan oğullannm kerî düşüncelerden ziyade poütikava ve dıian arasmda güsık sık hayalm ku hlsse kapılanlardı. tkinci cepheyi açmııii rüîtuje giden öz va. cağma yuvarlandric fizere Fransaya göaderOen kıt'aların va. sıflarır.dan biti de larını, erigmenin pvlara, bindirÜâiği sırada, yani geçcn büyük ıstırabdlr. Sevmek İhtiyacile bir dük. Ve sanatm marifetslz olunca bü. doyma ve tatırıin edilme mar.aslna gelpazar akşamı, bir dostum, ikinci cephekudrete bağlanmak arzusunuj sonucu tün saırimiliğine rağmsn bize ulaşamı. raediğini hatırlatti: nin asla açılmıyacağını kat'iyetle iddia olan ve fanatik bir din çevreiinin t e p . yacağtnı anladlk: «Blzden daha evvel erlşenler ediyorda. Fakat, ikinci cephe açılmıştır. kisile kuvvet bulan tasavvuf, csla ka «Fahiıcm dört buçuk yaşında senin AŞlar bnsiiıı eFvelki Iıayale» Hem de, stratejiden Bnlıyanların en fazvuşamamanln büyük y a n şeklinde bü Yaraşır nııydj toprafa bedenin? Şu can'anevî, bülbül edebiyatlnı hep la mndnklan ytrde. tün Divan şairlerine iihîm hazlnesi Gömleğin çâk edlp yaman eller hatırllyacaksınız.. Baiın o da bülbüll' Fransaya yaptığım müteaddid seja, oldu. Bir gün ayrı bir konuda incellye. Biçtiler cismine göre kefenin. konuştu; gülün, yani sevılenin şimdi ha. natlerde, Calais (Kale) De Cherbonrg ceğimiz şu vuslat kelimesi, Şimdi ıslak dnrnr sirlşkbnden vada artık başka taraflarda savruldu(Şerbnrg) aracmdkkl Mancbe (>Ianş> Koklayıp öptügfim o pîreheııin ğunu, günün, mes'udluğun uzak ve Bu aynlık oduna nlce efteıim yâne kıyüaruıda, birçok defalar otomobılU Söyle yalnız m u m ciğer pârem başka dlyarlarda doğduğunu inlemeden dolaştım. Buralarda, birçok knmsallar Diye sizlanan büyük Mevıânâ'dan baş söyledi; fakat nasll: Isıtaa yok mn h i k içinde tenin?» vardır. Aralannda en meşhnrn da, kibaı llyarak haz verici deri aşkmın insan (Zemzem«, sabife 21) Bülbül FransızlarU zengin ecnebilerin her yaı oğlunda uyandlrdlğı gerçek urpertiler Haşim Bir fsmlı hazanın sehetinde üşüştokleri Deauville (Dovil) pjâjıdır, en lirik mlsralarla aniatoaağa çallşan O, Türk edebiyatında bayatlami? ede. Israr» ne hacet yine bttlbül? Kıyı boynnea gösün alabildigine devam e kadar bütün Divan şairleri için edip giden bu komsallar, cezir lamantn. bir hareket noktası oldu. Kavuşama biyat keîlmelerlne, eskimiş inilti fasıl Bil kalbimizin bahçelerinde da denize doğnı hayH uzanıp genişler. maktan doğan büjük lstırab bu edebi larlna son veren ilk şair oldu. İlk şiir. Can verdi senin, söylediğin, gül! Sahilin büyük kısmı çıkarmalara gayel yatta rakibi doğıırdu, öldürücü naz ve lerinde Serveti Fünun şairlerinin yanılı Savrulmada gül şimdi havada, müsaiddir, Sonra bu kıyüar, cennb j n edayı, sonsuz cefalarl turetti, ayrıca ve şairane (!) nağmelerinden tam ma. Gün doğmada bir başka zivada. her ?eye rağmen çaire büyük sabrı, ve nrsile kemiini kurtaramıyan Haşim Onua büyük bir musterıij oluştmu gHtere Hmanlarına yakındır. Meselâ fayı, eagin hayaüe ye.Uimeği öğretti hergün biraz daha yeni bir çevreye gİrL hazırhyan sebebler arasinda muhakkak Neirhaven'den Le Havre 140 kflometre Orm bitv.z hakim yaptı kaler.der eyledi. yor, sesler ve renklerden ibar«t olan ki huysuz mizacl da başta gelir. Bu mi kadar, Wîght adasmdan Cherbourg tse zac dünyayl beğenmİyeruerLa mizacldlr 110 kilometre kadar mesafededir. Bn, Öyle devirler geldi ki şair tasavvuftan yeni bir âleme katlllyor, kimisinin koparak dünyaya ram olduğu halde dl İmajlar getiriyor dediği, kimisinin sem. Şairi ya karamsar, ya eyimser kllar 15 mil giden gemüer içln, 6.8 saatljk bir llnden büyük lstlrab etrafmda dönen boiik admı takUğl kendine hâs sanatjn, Bizim şairinıiz bu büjrtik mustariblerin yol demektir. Itelineleri gene düşürmedi. Bunlardan kavuşuyordu. İlk baklşta başka yerlerd iaram3arlarıxıdandl. Bu mizac onu blÇıkarm» yapUan yerleri gördiiçüm ve sandlğımlz kelime'er lekleriaden slkıca tutmuş, gözlerlni dış okuduğumuz mlsralardan büyük bir kullanllacağlnl onun dilinde başka t a d buluyor, kale âleme kapatmlştı. Şilr sadeee bu ıstırab İngiltercye olan yakınlıklannı bildiğim kısmlnin yalancı hisleıİT tercümanı olhalde, hiç bir zaman, Anjlo.Saksonların duğunu biliriz. Fakat hayali gen;.ş Di minde başka manalara, başka lklimlerin hislerinin ifadesi değildir muhakkak tllslmlna bürünüyordu. Meselâ, meh'.ab Fakat Haşim gibiler âünyamlzda pek buraya ç.kacaklannı iddiaya cesaret e . van fairlerlnden, bir edebî gelenek ha".ir.de yaşadlkları a ş k ve sevgili hayatl da leyleklerl bir başka türlü, ayın füsu çoktur. Ve pek çok olagelecektir. H a . denMdim. Bir çıkarma için hesaba katı. na dair lstlrab beyitlcı'i günlerimize nuna dalmlş, İçleri hayal İle dolu ve yalin, tatsız günlerin, güzel olan yala. lacak bir takm bflmedigim başka âjniller nin, kimsesizliğin, şanlı yalnızlığın, oL vardı; Almanlarm, bnralarda yajjtıkla. kadar bazan büyük bir kudretle uzana sessla buluyordu: gun gurunın sevimli avunmanin şüri nnı iddia ettiklert ve mnhteşem resfanle. bilmiştir. «Kenan âba dlzilmiş sükun ile bekler Haşimdedir. Büyük lstlrabln şüri oııda rini Türk basınına kadar gönderd'k!eıi :• maha dslan pürhay»l lejlekler» dir. Vaktinden önce aramızdan ayrllan ktyı tahkhnstı gibL. ŞSri anlamamı$ bir devir Onun için «öyrenenler.. şair, bükübnek bilmiyen bir gururun, Çıkarmanm lamanı hakkında yapılan Tanzimat devrinin flir bakımmdan Büyük bir lnadla yeni dil hareketîe. güvenmek nedir bilmiyen bir büyük tahminlerden banlan dogm çıktı. tsti. garib bir anlayışi olduğunu, daha doğ rine rağmen esklyi müdafaa ettiği söy şüphenin, birşey açüTnak, blrşey flsılda. lânm Dönkerk ricatüe ayni t a r i h t T a n l rusu bu deviıde şlir anlayijl bulunma lenildl. Gerçekten öyleydi. Meselâ altı mak bilmiyen bir büyük hlrsln adamı 30 mayıs ne 4 haziran arasinda yapıla. dığlnl hüzün duyarak söyliyebilirlz satlrlık bir slirde güzel türkçesi mevidl. Şiirlerinde insan melâlinin güzsl cairnı hissî bir düşünce ile ileri süren Fikret ve Hâmidi slk slk dlşarlda t u cud sekiz on yabancl kelime kullanırdı örneklerini bulmuştuk. Ömrü yetseydi bir oknyucnmm düşüncesini, 28 nlsanda tarsak bu çevrenin, Div^n çiirlerlııde«Suda yorçun, mnzi tecellîer Fuzuirdenberi, içine donük bir kıslm Incelerken hava ve deniz şartlarmm en ki dar çemberi kırdlğlnl ve TanzUnatçl. İnsanbğm ıstlrablnı, bir defa daha bize müsaid eldngn zamanın seçueeetl fik. Ediyor bir takarriibü if?â: şiir sanatlna birliği getlrdiklerini tattıracaktı. Fakat verdiği kadannm rinde oldngumn yazmıştım. Manş denL Knirular leyl içinde, sîne kttşa görsek bile şiirin manzum hikâyeden bile yet«r oîduğunu bu alandaki kapa zbndeki müteaddid seyahatlerimde, bn Gelfyor, jfözlerinde mestîler başka manaya geidiğini anlamadıkların tllmaz boşluktan anhyoruz, fırtınalı denizde en iyi havalann mayıa da görmedeyiz. Şu tlmak içine ahnmış Sanki mahmulii hande keştîler Ki olnnmaş nücumdan inşa.» sonu fle haziran başlanna tesadflf etti. <ki> lerle işi elk sık tafsîle boğan bu İki isim Fakat Haşlra gitgide daha tetniz, da. fini görmüştüm. nâkil şairlik bbr yöniyle de durmadan Son neslin eserleri içinde iki kltab ve d«rdden, istırabdan, sonsuz ve derin ha asil bir türkçe ile yazmağa başlamlsBaşka bir yerde çıkan yanmda, «rflz. Istlrablardan söz edlp dur.tuştur. Hatl. Belki tektük, bazı «celâl» verici spn. iki isim dikkatimizi kendi üzerine çekr, sis, ay vpğı; med ve cezir gtbl tftbii mişti. Uzun yillar hasta oluşum dola. şime kadar şiirimizin yaptığı şey, biraz dlğı kelknelerine klyamamlştı. Fakat hâdiselerin ehemmiyetinl» kaydettikten da dlş kallpları ylkılan Diva n şiirleri «Bir günün sonunda arzu>, «Yarı yoi» ylsile tamamlle takib edeımediğim ede sonra, çıkarmanın «haziranın 6 «n Be 11 I nin altı asirdir üzerinde durduğu ko «Karanfil > , «Bülbül», «Şafakta» gibi bî aktüalitede Fazll Hüsnü Dağlarca. arasındaki mehtablı çecelerde yapılması nulan tekrarlamak oldu. Fakat değiyik son şiirleri türkçenin en güzel örnek nin <Çocuk ve Allah» adlı bir eserile ihthnali knvvetlidir» demlştfan. İsimlerle tekrarlanan şeyler ne yazık bir leridir. Onun bazı kelimelere karşl aç Celâl Sılayln «Merhamet Ş:iı>ri> adlı Alman kaynaklan, 6 haziran günö, d e . sanat özü taşımaktan uzaktırlar. Mev tığl bu kalem ate?i eski sanatln mlrıitı küçük hecimde bir kitabı yayJmlanoılş. simler gene eskisi gibl şaire hüzün ge U, ah vahll havasına olaa hmcından Dağlarca, türkçenin cümie kunjluşlarin a niıin fırtuıalı ve havanın çok yajjmurlo tirir, gene eskisi gtbl şair bütün sev. gelir. Hattâ bunu açlkça bir nesir yazL. uymlyan ifadesini bıraksa, inad etmese ofdn^uno haber veriyorlar. Demek ki t a . dikleri taraflndan terkeciilmiştir, dünya sinda da söyler: «Bizde manzum sözle bize olgun İnsanlık ıstırablarlndan neler biat, fnşriliz meteoroloji mfitehassıdarnıa gene eskisi gibi İnsanlara benzer bir ve konuçanlar İçinde hiç bir gene v« slh tattlracak.. Meselâ «Ağlr hasîfc, adlı bir sürpriz yapmıştır. TTmumiyetle sakin mntad olan bugünlerde, tam çı. faslzllkla seyredip durur. Hattâ Tanzi hatli İnsan yok mudur? Bunlarm hepsi şlirlnden aldığım şu kıt'a bckm, şifasız de yaşlı, hasta, vereTn, sıracalı, kam bir hastanın büyük lstırabmı nasıl mis karms sraamda, onlan fırtna ve yafmat <3evrind«n Haşime kadar uzanan şlirlerde insanî konulara da slk slk ras bur, kör, v« topal ml ki «esleri yalnlz ralarl arasına doldurmuş bulunmadadlr: murla karşı karşıya g^tirml^tir. Fakat lamaktaylz. Vatan, millet, ana, insanlık, ah ve enin perdesinden yükseliyor. Ma «Üfleme bana anneciğim korkujonım, fırtına denizden dogrn esmiyorsa, Hfttt. trfiklere zaran dokunmamıştır. Kapalı nişanltfarı Diıa edip edip, gecelerL evlâd, sevgili, yalnızlık, merhamet, nan şukalari onları kovuyor, ve yagmurhı hava Ise onlarm sahflden Hastayım ama, ne kadar güzel körlük, hıyanet gibi pek çok konular bıraklyor ve su, gece ve mehtab kendi. bunlar arasındadlr. Fakat şiirin hikâye erini mütemadiyen öîüme çağırıyor?» Gidiyor yüzer gibi vücutlümttn blr yerl» görtUmîmelerini temin etmek soretfls (Çocuk ve Allah, sahife 10) çok Işlerine yaramıştrr. etmek manaslna geidiğini samnak, (Bize göre'den) sanatln mustarib ferdden çlklp bütün Almanlar, bastma nğramadıklanpı M. Onun için yapllan İkinci tenkld, nes• kendine benziyen yasll İnsanlara ulaş rindeki berraldığa rağcnen şiirlerindeki Ve böyle bir hayli şllr, bazan ?uur al dia edijorlar. Bn işte, yapılan hazırük. mak demek oMuğunu kavromamak b ü . bulanık havadir. Vuzuhtan kaçışı, kortlna dalarak dış dünyaya yol bulup çl. ar ve gürüitfilerden sonra, esasen tarn tün dokunulan konuları şahsî iniltiler :ak, güvensiz bir ruhun adaml oluşukamamış nice insan lstırablarlndaa ses. Mr baskm bahis mevron olamazdı. Fa« halinden kurtararaamiştır. Meselâ dur. Fakat İşte Haşimin bütün kudreti er veriyor. «Merhamet Şiirleri, nde kat, bnna rağmen gene baskına ugra. «zemzeıme» içinde pek çok ağıtlar bulu de buradan geliyor. Onun şiirlerde vuCelâl Sılay kendinden başkaları içhı t'ıklan mnhakkakbr. ÇBnkfi haziranm ruz. Çocuklcrı birer birer toprağa gi. zuhsuzluğu bir prensip saydığını İleri yanmada, kendini, kendislnin cemiyet fik srftnlerinde tngfllz ümanlannd'a topden şair, bize bir babanln aclslnl anlat. ürenler, bu tenklde nasll cevab vereIçb suçlu gördüğü küçük vücudünü lanan çıkarma filosnna ne o günlerde, mak için çlrpınır. bilirler kl prensip, şalrin mizaclna uy ialdırlp taştan taşa çalmadadlr. ne de 6 haziran gecesi den'zdeyben n . gun olmak, şairin dünyaslndan renk albakm, kendini nasll mahcub »a. çaklarta, denizaltı gnnflerfle, mnhribleı Söyledlkleri bir tenevvü göstermese mak zorundadır. Gerçekten o insanlarve hn^nmbotlarfle hfç bir httetnn vap». bile o bize bu yavrularına cüşkünlüğile dan uzakta v« mamıslardır. Çıkarma fflosn ancak kıyı«Hangi onnanlardan p d a bulnp hayli güzel şiirler verebi'.irdi. Ama bi «Ziyayı şemse kapanmış bütün derîçeleri ys yaklaştıgı zaman; 3 mnhrib İle sliâhlı büyüdün, zim kalbimizi bir gün olsun yoklamak Bir öyle höcreye benzer ki ömrümün balıkçı gemilerînden ibaret kflıük bir de. Etinden nasıl iştiha dnyuyorum, lüzumunu duymadı. «Istırîb» ın, «bünh; knvıeti. kaffley] hhnaye eâen Mütte. kederi.» Senden, yediğim hayran yük» kelimesini sıfat olarak yanına ala. lk donanmasi f!e carpışnmtrr, o kadar. Dediğl gibi, 5mrünün bütün keder Af talebinde bnlunnyornm! bilmesi için çairin çevresinl ylrtmasl encerelerlni başkalarina göstermeden Çıkarmanm ilk safhasında, MültefiK gerektiğini, ötelere, çok daha ötelere ve ,aşadl. Fakat o, İyi dikkat ede'.im, denfa ve hava knvvetlerl varifelerini miihaıcıyanlardan biriyim, öteki İnsanlara ulanmjsma lüzum oldu •yalnız> da değil, bütün yalnızların, bükemmel snretfe başarmışlardır. Detılı ve ğunu düşünmedi. Halbukl bu baba ne ün ümldsizlerin, bütün halinden mem Hayatını yudum judum emiyornm; hava hâHmîyeti böyleee, blr defa daha Senden, söndürdüğüm giineş kadar azlz, saygi değer ve nekadar yaslı 1un ohnıyanların şairi oldu. Mirlltlya Özür, af diHyornm.. ondini fröstermiştir. di. kızmasl bundan, şahsî iniltlleri taşlaEakahm, bnndan sonra ne olacak? Al. (Merhamet Şiirleri, sahife 19) Fakat bir gün Ekrem Bey bir arkada. maaı buncandlr. Eskİyİ, yeninin hirçin insan acıları sonsuzdur. Büyük ıstıra. manlann sevmcie befcleıHfcieri bn istilâ şinin olen klzl İçin bir sğlt kaleme aldi üzü karşısında eski hatıralarin sıcak bın bükülmekten. '"nlemekten uzak ha hareketi. onlan mı, yoksa MöttePilrri şte o zaman bu şiirinin kendi çocuMarı llğlnl yaşadl. onun muzaffer ve parlak azabl ml sevfndirecck? çin yazdlklaruıdan daha çok, bir baba Bize bir zevkı tahattur kaldı a gene şair arkadaşlarımın inmesini leklerim. nın büyük lstırablna yaklaştlğını gör Sa sönen, gfölgelenen dünyada.» Haşimden önce, Haşim ve iki yeni isim üyük ıstıra RVSTÜ ŞARDAĞ iidnıuıutHiutıtinııuiiiıııııııutnuııımtHHiuuıUiiıııtııuııunuıııııııııuuiiUllilUlulllltiiıiHl Nihayet açıldı VK A I 2 FİLM BİBDEN H30A KORSAN AR BUHARADA TÜRKCE SÖZLÜ ve SARKTLI KAPTAN ASINDA Baş rollerde : HARRT BAUR ALBERT PREJEAN Nasreddin: 2,30 6,15 ve 9 15. Korsan: 4,15 ve 8 de B U G Ü N SİNEM İLK m RANDEYU Baş rolde : , DANIELLE DARRIEDX Avrupanln en büyük sinemalarlnda aylarca oynanan bu ii'.vn «inemp çpverlere bilhassa tavsiye o'unur. Askcrî Posta 15771 Komutanlığından: Aşağlda sira, clld numarasile muhteviyatl bildiriîen 943 malî yllina aid ayniyat tesellüm makbuzunun renkü asll kısmı sebze müteahhidi Ali Kürk taraflndan zayi edilmişlir. Hükümsüz olduğu ilân olunur. (7855) Cild Tarüü Sira No. Muhteviyatl Cinsi Kilo 15/12 170362 Plrasa 25/5'944 460 540 Pırasa T. soğan 632 İspanak 1032 İsnanak 990 Islanbul Giinırükîeri Bâşmüdisr!ypndon: 8/6/944 günü yarllacağı ilân edilmiş olan Ford oto malzemesl kapall zarf satişi görülen lüzum üzerine yeni bir ilâna kadar t«hir edllmlştir. (7891) İhtiyar serserl, büyük bir gayret sar. feder gibl göründü. Haziriadığı cümleyl, arkası kesilmesin diye, blr haınlede ağzından çıkardı. Madamcığim, nlçln geldim, bîllyor musunuz? Hanl, siz bana blr ceket ver. = sonra, lahgmı tekrar calmafa, ekmeğini ha fazla tatredlğini görünce, merhameü yarcasma, İhtiyar dilencide olduğu İçln, mlştlnlz ya, işte onun içln geldim. Ha! Hatirladım. Merlıum kocamin galib geldi. fineandaki sütün bittiâini sezer sezufalamaga koyuldu. ceietlydi. Bir dakika içeri gel, baba. dedi. mez atıldi: O sırada, pannaiUkh bahçe kapısı 9 Evet. İşte o ceketln cebinde, yüa Daha süt vereyim ml? İster misln? nünde, pejmürde küıkh bir adam pcyda Dinlenirsin, sana bir fincan sıcak stit; Hayır. hayır, süt içi n gelmedim, franlık bir kâğld buldum. olcu. Eündeki sopaya dayanarak. binbir bir dilim teroyağh ekmek vereyim; kar. madamclğun. zahınetle yürüyor, sürtikleniyor. âdeta nını da doyur. Aal Sahi mi? Nasll olur, ayol? Ay, Ah, İyi yürekli madamcıgını. zahyuvarlanıjrordu. Saçlarile sakalı Wrb:nne Biraz daha ekmek vereyim istersen. dur, dur; aklıma geldi. Vah zavallı ko Hayır hayır, ekmek için gelmedim. cacığıml Yüz frank kaybettim demisti o kadar dolaşnuştı ki, bu kıl yığını ara. met etmeyin. Ben. onun için gelmedim. Madam Plint, bu cevabı, nezaketen Vereyim, vereyim. Kalmca bir di de ben İnanmamiştım. Mutlaka kumara smda, gözlerini seçmek; büj'ük bir hüner söylenmis bir söz zannetti; kujak asma. lim keseyim de, torbana koy. Acıktlğm vermişâindir, demiştim. Adamcağlzın meselesiydl. İhtiyar kadm. bu korkulnk kıyafetll dı. Mutfaga girdi, süt ısıtraağa, ekmek zarr.an yersin. Senin bir de köpeğln var. günahlna glrmişim, me|erse. Affet beni Ğl, galiba. Kahve şekeri de vereyim de. kocaclğıml Geç oldu ama, zararl yok. adamı görünce, kuşlann savuşmasmâakl kesmeğe, hanl harü didirim?£p Bir yandan; ekmek dilimlerine tere köpeğine götür. Ama sakm, şekerleri Baiin şu işe! Neden sonra!. Ey? Şimdi sebebi anladı. yağ sürüyor, bir yandan da; çocu^ bes. yolda düşürme ha! Malum ya şimdl şe. o yüz frangı geri getirdin, öyle mi?.. Oo! Gel bakabm, baba! dedi. Neker pahalı. ler gibi: Şey.. yani M reden geliyorsun böyle, a zavallı? Çok. Haydl, haydi! Ye bakalım, iç baka. Şu dünyada, namuslu insanlar da Madanı Plint, pürtellş, oradan oraya tandır gözükmüyordun, adeta merak etlıml diyordu. dolaşıyor, eicmek kesiyor, şeker kabını olmasa, doğrusu, yaşanraiyacak! Aferm tim. Dllenci hilâ, dediğini diyordu: indiriyor, bir avuc 2cahve şekeri aîıyor, İhtiyar, hoşuma gitti; İnsan, İşte böyle Madam Pllnt'in bu sözleriade, bh ne. Ben onun için gelmedim madem bir gazete parçaslna sanyor, bunlan lh dürüst olmalı! Bir fincan sıcacik s ü t vi sitem, uzun zamandanberl merhame cığlm, süt İçin, ekmek İçin gelmedim? tlyara uzatlyor, daha başka blr şeyler daha Ister mlshı? tine mürncaat edilmediği içln bh: nevi Yemene bak, karnınl doyur. Dinlen; verebilmek için, bir ysndan da, gözJe. Serseri, Madam Plint'in neşelendiğini güceniklik mânası vardı. bak, çok yorulrnuşsun. belli! Acele e t . rlle, etrafl araştınyordu. görünce, cesareti arttl, blr gayret daha İhtiyar serseri, daha yorgun, daha me, rahatına bak. Üşüyor musun, sant İhtiyar dilenci, bir mtıtfak iskemlesine sarfetti; asll meramlnı söylemek İçin bıtkm gözükmek için omuzunnı düşü. bir mangal yakayim ml? Şu insanlar ne ylğllıp oturmuş, parmaklarlnı dışarıda lâfa giriştl: rerek: kStü mahluklar yarabbl! Adım atacak blrakan, delik deşik ku.iduralarlna fca Hayır, madamclğun, yüz frangı ge Ah, madamcıgtm, sormayın! dedi. hali olmlyan şu fıkarayi barındıracak, ka baka bir şeyler düşunüyordu. Blrşey ri geürmedim başka bir şey söylemeğe Hastaydım, bacaklarımdan. Artık, vü. hastanede blr bucak da mı yok? Ah, bu söylemek Istiyordu; fakat, nasıl söyli geldlm... cudümü çekmez oldular. Hastanede yat. insanlar, ah, bu insanlar! yeceğinl, lâklrdıya nereden başliyacağmı Madam Plint, tebessümü dudaklanntım. Ama, adamı çabucak taburcu ediDilencl sütünü yudum yudum lçlyor. bllemiyordu. da katılaşıp, eğzl bir karış açlk, bakar. yorlar. Bu hastalık geçmez, naflle bura. du. Bu sütü Içmekle, merhametli ihtiyar Madamclğım.. şey.. bugün sîze gel ken, ihtiyar serserl, lâfim bitirdi da vakit geçirme dedller, ka.pı.nın ö. kadina ne büyük bir zevk verdiğini dim. O cekete benzer bir ceket daha nüae oturtuverdiler beni. pekâlâ blldlği İçin olduğundan daha aç İyi ettln, iyi ettin, daha da s!k slk varsa, diyecektim, haniya; acaba. bana Madam Plint, fena halde üzüldU. F a . gibi gözükmeğe çalışıyordu. gelmelisin. Ben olmasaiı. seni kim do vereb.ilir misinis.» Eski olsun, kat, ihtiyann, d«gnegtoe dayanarak da Madam Pllnt'in gözü, lokmasinı sa, şünür, a zavalllT. = Küçük hikâye Namuslu serseri Çeviren : Hamdi Varoğlu