Katalog

Z9 POsan 1 8 4 4 CUMHURIYET ON O E E R Şark cephesi Hemen bötön kesimlerinde sukunet devam ediyor Moskcrva 24 (a.a.) Sovyet tebliği: 24 nisanda cfiphelerde blr değişiklik oimamıçtır. Dün 16 düşman tankı tahnb edilmi? veya kullamlmaa bir hale geürllmiştir. 51 düşman uçağı düşürülmüştür. "Hava istilâsı Harbin sulha yeni galebesi ttnfln haberlerinden üzerinde durulmağa deger mahîyette olanların birinclsi Flnlandiyanın snlha talib olmaktan geri dömnesl ve kendisine teklif olunan sulh şartlannı reddetmesl ise, ikincisi İngllizlerle Amerikalıların hava harbini kazanmıs ve hava hâkimlyetlerini kesinleştlrnılş Wduklarma dair neşrettikleri mtisterek tebligdlr. Finlandtyanın ayrı bir sulha talib olması, her Şeyden önce, kendl namma bir zâf ve Mihver manzumesi nannna bir çözüntü alâmeti idl. Onun, sulh »artlanm reddetmege karar vermesl, acaba iıfukta yenl bir iimidin belirmesl yüzünden mi, yoksa başka bir sebebden ml ileri geliyor?.Sovyet telâkkisine g5re Finlandiyanın bu şekilde hareket etmesinin sebebi, Alman Işgali altında bulunması, ve bu yüzden Istiklâlini fed* etmi» bir hale gelmiş olmasıdır. Finlandiyanın Alman baskısma marus oldugu >e karar larını bu baskının tesiri altında veruigi, inkâr edilemeı blr hakikat olabilir. Fakat Finlandiya bn baskıdan kurtuîmayı ftstemiş olsaydı, son fırsattan istifade eder, Sovyetlerle ve Müttefiklerle elbirilgi yaparak bu neticeye vanrâı. Onun Için baskı bir emrivâki olmakla beraber, Finlandlyanm bu baskıdan kurtulmak arzusile bareket etmediffine de hükmetmek mtimkündür. O halde acaba Almanya, harbin neticesinden henüz ümidi kesmemek lcab ettigine dair Flnlandiyaya blr takım kuvvetli telkinatta bultfntiu da Finlandiya bu yüzden mi harbe devam etmeğl sulha bavuşmağa tercih etti? Fakat Almanyanm, Finlandiyaya harb netlcesi hakkında 'kurvetll bir timid ve kanaat vermesine yardım edecek ne var? İngilizlerle Amerikalıların hava harbi hakkında neşrettikleri müşterek resmî teblig, Müttefiklerin hava harbini de artık kazanmıs. ve hava hâkimisetlerinl sağlamlamış olduklarını 'anlattıgına göre, iklncl cephcnin acılmasma kargı geIen en mühim engel ortadan kalfcnjış oluyor. Çünkü Müttefiklerin telâkkisine göre, Almanların hava bakımmdan mahallî üsttinluklerl de artık Wrtarai olmuştur. 1941 de Alnıanlan İngiltereyi istilâdan 'alıkoyan en mühim âmll, İngilterenin hava knvveti bakımmdan mahalli üstünlügtinü tahrib edememeleri idl Müttefiklerse, Almanlarm mahalli iistünltiklerini tahrib 'ettiklerinl söylemekle, lstilâ bareketinl başarraalarına blr engel kalnıadıgmı anlatmak Istlyorlar. O halde Miitteflkler, Avrupayı istllâ teşcbbüsünü her zamandan daha elverisll şartlar içinde basarabilecek dnrumd» bnlunuyoTİar, bu da Mihver manzumestne ttmld verecek bir hâdlse olmasa gerek. Fakat tıu böyle olmakla beraber Mlhverin bilhassa iki ihtlmale güvendigi anlaşıhyor. ' Bunlarm birincisi, vukubolacak bir Istilâ hareketini, her şeye ragmen, püskürtmek, ve böylece İngilterede, ve bilhassa Amerikada lstilâ aleyhinde kuvvetli bir cereyan uyandırmak. İkincisi: Vnkubulacak istüâ hareketini püskürtmek sayesinde, Amerika siyaseti üzerinde tesir etmek, Roosevelt'ln yeni seçimi kazanamaması ve Amerikarnn Avmpadan ytts çevinnesl İçin uf. raşmaktır. Fakat Mtittefikler de bu Ihtlmallere deger verUdiğini hissettikleri için lstilâ haıeketinln muvaffakıyetinl laflamak İçin her çareye başvuruyor ve hava hâkimiyetini sağlamiamı; olmayı bu yolda kazanılmı; kesln bir muvaffakıyet olarak belirtiyorlar. Yanl iki tarafın harb netlcesi hakkında besledikleri ümidler, istilânın muvaffab olmasına veya muvaffak olmamasına ba|lıdır. Ftnlandiyanm kendisine teklif olunan sulh şartlannı en nihayet kabul etmemesinin sebebi de, bu harbin henüz cereyan etmemiş olduğnnda aramak daha dofrn olur. İki taraf da hâlâ süâhlanna guveniyor. Yakm istikball, silâhlarm üstünlüğti ve galibijetl tayin edecektir. Harb, sulha yenlden galib geTmlstlr. İhtikârla mücadele Ticaret Vekili, yeni kararnamenin esaslarını dün izah etti Bastarafı 1 inci sahtiede rarnamenin hususiyetler'ni, kâr hedlerl cetvellerinin tanziminde dikkat edilen cihetleri izah eden Vekil, zumre heyetlerlnden bu kararnamenin tatblkında vazifeler beklediğtni ve tvveiâ heyet azalarlnın kararname. izahname ve kâr hadleri cetvelini etrafüe otuyarak anlamadlklan noktalarl sormakrı ve arkadaşlarina izah etmelerini söylemîştir. Vekil, memleket iktısadiyatinın bu mühim zamanlarlnda işi bozguna uğrctmağa kalkanların eezasız fakat dürüst hareket eden tacirlerin de mükâfatslz kalmlyacağınl ilâvo ederek sözlerine nihayet vermîştir. Yenigineye yeniden ihrac Cenub Pasifikteki Japon orduları tecrid edildi Dün 2500 ııçak Altnanyaya ve Rumanyaya hücuttt etti Londra 24 (a.a.) Avrupamn istilâ. sma yol açan büyük Müttefü hava taarruzu gün geçtikçe şiddetini artürmaktadır. Geçen hafta zarfmda, tngilterede konaklıyan Müttefık hava kuvvetleri takriben 14,000 çıkış yapımşlar ve 20,000 tondan fazla bomba atmışlar. dır. Yalnız mart ayı içinde îngiliz bomba uçakları düçman işgîlîndeki hedefBelgrad da bombalandı lere 28,000 tMiilSto tutarırda bomba Londra 24 (a.a.) TJçarkalelerden atmış bulunuyordu. Bu iki rakamm müreükeb kuvvetli te^killer, bugün, Bel mukayesesi harekâttaki büyük Inkişafı gradda İkarsus'daki uçak fabrikalannı göstermeğe kafidir. bomtalamışlardır. «Hava istilâsı» bakkmda MOttefik uça&an PlBeştlyi beşlncl deAlmanlann görüşü fa olarai bombalarruşlardır. Bugiîn BükBarlin 24 (a a.) DNB. ajanslrJn reş ve Ploesti'ye yapılan akıaa 500 bom asker! muharririnln yazdlğlna göre, ba. ba uçağının iştirak ettiği tahmln olun tı, cenub ve orta Avrupa üzerinde İngimakta<lır. liz Amerikan hava fllolarınin faaliyeBir haftada on dört bin çıkış, tl artmlştlr. İngilizlerin chava îstilâsl» admı verdikleri bu akınların gayesi Al yîrmi bin ton bomba! man harb kudretini azaltmai ve miidaLondra 24 (B.B.C.) Dün Londra ve faa stratejisinin lcab ettireceği barekâtı Washingtonda neşrolunan müşterek teb sekteye uğratmaktlr. Bunu blr istilâ hğ, son sene içlnde hava harblnin ge mukaddemesl olarak telâkki edebiir roiçlrdiŞl inkişaflan anlatmakta, ve bu F a k a t coğrafî vazlyst gözönüncîe müddet zarfmda Müttefiklerin kazan tutulunca Altr.anlarm, lstilâ vukuunda mı? olduklan üstünlügün ehernmiyetini kuvvetlerinl blr noktadan dlğer bir belirtmektedir. Tebliğin lfadesine göre noktaya götünr.ek hususunda butün Almanya, uğramış oldugtı tahnbat yü imkânlara nnallk oldukları «nlaşihr. zünden, blr sene içindeki kayıblanm te Bu imkânları Almanlara '.emln eden şey lâfl edeTnîvecek haTe (çelmlş, netioede Avrupa k^lesinin Iç eepheslnd'3 yer tutMüttefiklerle istihsal yarişı yspmsktar. mu? bulunmalarldlr. çok nzak kaîmı?, ve MOttefiklerin hava Evvelki gecdıi mütekabil akınlar Berlin 24 (aa.) Dün gece îngiliz Ustünlöğü kesln bir mahlyet almıştır. Tebli^ln lfadeslnden anlaşılan diger blr bomba uçaklarl Baltık sahillerile Mann. nokta, Müttefiklerin hava üstünlpleri hclm bölgeslne hüeıım etmlşlerdlr. 6 ni Almanya ufuklanna teşmll ederek o düsman uçağı düşürülmüstür. Ağlr tipna mahalli bir mahiyet de kazandırmış tekl kuvvetll Alman muharebe uçak olduklarıdır. Bu yüzden Müttefiklerin teçkillerl dün gecc Brîstal şehrlne mühava kuvvetleri ancak asgaıl kayıblar terr.erklz blr hüeum vapxîşlar, buralar. vermek mukabilinde Almanya üzerinde da büyük yangınlar çlkararak eheromihasarlara sebeb olmuşlardır. istedikleri gibl uçmaktadırlar. < "»mnınnmınnillllllllllllllllinniHUIIinillünillllliniinnımıııuıııııııuı Bugün İngütereden kalian 2000 den fazla bomba ve av uçağı batıdakl hareî£&ta devam etmiştir. Başlıca hedefler Friedricishafen'de&i sanayl hedefleri olmuştıır. Btmdan baska Mümh etrafmdaki muhtelll sınal hedeflere de şlddetli taarruzlar yapılmıştır. Baştarajı 1 inet sahifede Alman tebüği Berlin 24 (a.a.) Alman ordulan Baskumandanlığimn tebltgl: Slvastopol bölgesinde, Eovyetler kuvvetli tank ve hava teşkiilerinlrı yardlmile hüouma geçmişler, cereyan eden çetln muharebeler neticesinde kahra. man kıt'alariıciz tam bir müdafaa zaferl kazanmişlar ve 57 tank tahrib etmişlerdir. KarpaÜarla yukarı Dinj'ester arasinda, Alman ve Macar klt'alarlnm hücumu 'devam etmekte ve düşmanın İnedlı muiavemetine rağmen srazl kazanılmaktadır. Sovyetlerln karşl hücumları püskürtülmüştür. Narvanin cenub batisiada düjmanın blr çok hücumları neticesiz kalmıştır. Mecliste dün hararetli müzakereler oldu Baştaraft 1 incı sahıtede ncl madde tadilen kabul edUdi. Lâyihanın 44 tincüye kadar müteakıb maddeleri de aynen kabul olundu. Mecllsln ögleden sonraki celsesinde de toprak mahsullerl vergisl laylhasının 45 ilâ 52 ncl maddeleri baza mıtaakerelerden sonra kabul olundu. 53 üncü ikramiye maddesi Kastamonu meb'usu Taşkıranın takririnden ve uzun bir münakaşadan sonra tayyedildl. Kanunun dlğer maddeleri kabul olunarai birinci müzakeresi bitlrildi ve İklncl mttzakeresinin 28 nisanda yapılması takarrür ettL Basılacak aUın para hskktnda müzakereler Yunan Donanmasında çıkan isyan! Baştaraft 1 tncî sahifede torpido muhrlbinden blrl. aldığı hareket emrine İtaat etmemijtir. İngiliz İrtibat subayi muhribe gitiği zamen, blr komitenln teşkil edildiğinl ve komitenin gemlye hâkim olduğunu gönnüştür. Diğer taraftan karada bulunan 200 kadar Yunan bahrlyelisi de buhınduklarl mahallede barikadlar inşa etmişlerdir. Bahrlye okulu kısmlnda bulunan bütün Yunan bahriyelilerl de kişlada müdafaa tertibatl elmlşlardır. Knrışlk durum karşismda blr İhtlyat tedbirl olarak büyük bir askerî nürraylş yapllmasma karar verilmiştir. Nisanin llk günlerindenberi İskenderiye limanlnda bulunan müteaddld Yunan gemilerlnde de hoşnudsuzluk bellrtileri görülmektey di. Mcyin tarayicılar aldıkları vazifelerl ifa etmemlşlerdir. Arabisfan petrolları Baştaraft 1 inci sahifede Petrol işlerlnde çalışanlann arasmda dolaşan haberlere gflre, BlrlesUc Amerika Kral İbni Suuda 26 mılyon dolar vermiştir. Bu 25 mi'.yon dolardan Kral tbni Suuda veriüp verilmedigi hususu, kongrenin tahkik edecegi bir meseledir. Kat'i olarak blllnen çey. eeki Amerikan petrol sirketinin Washingtona müracaat ederek, İngiltere hükumetinin tbni Suudu fevfcalâde vergiye tabl tuttufeunu, buna mukabü kendüerinin miistaktoel petrol lnhisanna mukabil olarak. Krala birkaç mllyon dolar avans verdiklerini, blldirdlkleri keyfiyetidir. Söylendiğine göre, paraya luMyacı olan Kralın, kâfi İngiliz paras cektikten sonra, İngiliz petrol menfaatlerinln, Amerikalılann elde etmiş olduUarı tavlzata ortak ç&masına müsaade etmeğe mütemayll görüneceginden fcorkulmaktadır. Fakat alınan malumata göre, buna İngüizler inanmamaktadirlar. Kendilerlnln fonl Suudu tâbi tuttuklan vergl, senede bir milyon İngüiz liraana ballğ olmaktadır kl, bunun oradakl petrollarla hlç al&kası yoktur. İngüizler, Suudî Arabistanda petrol tavlzleri peçinde olmadıklanm acıkça söyledikleri gibl. Amertkanlarla yanşa girmek arzusunda olmadıklannı da ifaW etmişlerdir. e Asüer yeni kabinenin tamamen solculardan teşkil edilmesini istiyorlar Londra 24 (a.a.) Ü; Yunan muhrlbinde isyan eden Yunsn bahrlyelileri yeni kabinenin tamnmile solcu unsurlardan teşkil edilmesini lstemlşlerdir. Asiler şlmdi slâhtan tectid edilmiş bulunmaktadlrlar. tsyan kanla bashnldı 24 (a.a.) Yunan kabine buhranlna blr hal sureti bulunmak üze. redir. Maamafih daha yenilme?! gereken güçlükler vardır. M. Venizelos bir lntlkal kablnesi kurduğu zanan kendisinin de o raman bildirdiği gibi Yunan hükumetine iştirakleri hususunda görüşülmek üzere «Eam» ezaîarı Kahreye davet edileoekti. Yunanistandaki hsreketierin en ehemmiyetlisi olan ve solcu unsurlardan müteşekkil bulunan «Sam, hareketi mümesillerinln gecikmesi ve bilhcssa üç Yunan harb geTdslndekİ bahriyelilerin Yunan hükumetinin «Eam» mümessillerlle temasa geçmediltçe Yunan hükumetine muzaheret etmekten imtina eylemeierl asabî blr hava yaratmıştir. Yunan bahriyelilerlntı bu hareketi silâhll bir müdahale icab ettlrmiş ve bu müdahale esnasında Iran döküldüğüne bakılırsa bahriyelilerin rr.ukavemetile karşilaşllnlştır. Hitlerin karargâhmda yeni bir toplantı raı? Londra 24 (a.a) Moskava radyo. sunun verdiği blr habere göre Hitler Macar, Rumen ve Bulgar hükumet reis. lerlni ylne umumî karargihina davet etmiştir. Görüşülecek mevzu bu rcemleketler arasmda hüküm süren münasebetlerdir. Isveç hükumetine Sovyetler de nota vermisler Stockholm 24 (T.P.) tngiltere üe Amerikanm, tsveç tarafmdan Almanyaya bilyeli yataklar gönderilmemesi hu. susundakl taleblerine, Sovyet hükume. ti de ayrıca bir ntfta göndererek iştL rak etmiştir. ' i • + tlr. Orduva kanşan slyasî unsurlann bertaraf edilmesile igvan da nihayet bulmuştur. Bu kıt'alar içindeki sadık askerlerden yenl kıt^alar vücude getirilecektir. Kara kuvvetleri de isyan etti Ömer R:za DOĞRUL Beni bilkin ve hafifçe şaşkln bir halde, yalnız blraktl. Bak kızlm, bu sefer de nereye burnunu soktun: CDndan, koca bir Amerikalımn yatağindasm. İnşEÜah gece geç vakit İçeri girerek tolıaf teşebbüslere giri^nez. Iîaylr, onan dürüst bir hall vardl. Sadece bana hlzmet etmek istiyordu. Ben Arnerjkalılcrm başkalarına hizmet etmekten zevkalacaklarınl ummuyordıım. Biz onl=ri sert, hesabcı ve para canllsı bilir. dik. Fakat bu iürk pattolu ecnebİ kadar hizn.ete hazlr İnsan tanımadlm. Zaten hirblr Amerikalı tanldlğlm yoktu. Eğer onun gibi Amerikalılar çok varsa bu m'.IIet sevimli bir milîet olacaktı. Av. ruprda herkes kendini düşünür ve bsşk?sinın aelyhine hareket eder. Tahtakurusu. Ben bu kadar bol tahtakurusunu Viyanada llk" serbest gecei3c1enberi görmemiştim, Ertesi gün (Jutourist) e başvnrdum. Bana karşl pek nazik ve kibar hareket ettiler. Faka oda mese:esi scllınca bir güiaçme ve kayldslz bir omuz sllkiş: Oda yok. Peki, ne zaman bana bir oda bubbilirsiniz? «Ne bileyim» demek istiyen bir hareket. O akşam geri dönme'e de İmkân yoktu. Çünkü tren biletirn 9 şubat için muteberdi ve değiştirmek de kabil değildi. Cıara'nln ve tsol» cu dostlaıin bana verdikleri tavsiye mektablannı çlkar. dını. Güldüler. Bana küçük bir karne verdüer. Yiyecek karn3!eri. Yar>lma bir terciiman kr.dln kaflltll. Onunla bir ziyaretler serisi bajladl. Fabrikaları, mektebleri, sablk fahişlere ayrilan bir Londra 24 (B.B C.) Yunan bahriyelilerinden sonra Mısırdakl Yunan kara askerleri de itaatsizllk göstermişler ve bu itaatsizlik üc hafta devam etmîş Roman: 81 Kalbi Yazan : VİCKİ BAUM evi ve Lenin'ln mezanaı gezdlm. Her şeye, hep birden ve yeniden başlamak için medeniyetlerini, okuma vazma bilmiynlerin seviyesine İndirmlşlerdi. Yalnız birşey görmeğe değerdi: O da halkm gerçekleştirdikleri karşısmda duvduğu gurur, bu eç, pejmürde ahalinin coskunluğu ve dünyayl kurtarmak İçin kendüerinin seçilmiş olduğu kana. atl ldi. Ben eşyami denk ederken Amerikalı İçeri girdi. Demek hâlâ slze oda bularcadılar dedl. Nereden blliyorsunuz? Yazlhanede söylediler; Zaten böyle olacağlnı biliyordum. Şu heyetin bulundugu odaya başka bir şilte sermeğe karar verdiler. Sekiz tovarich'in yattlğl odada yat mpdînlz rmı hiç? Hayır, yatiıamlşsınızdlr. Pek hoşunuza gidecek bir şey defil. Evet ama oda ssçe.??k ha'de miylm? Dün akşam bana karşı pek nazik Çeviren: Uhami Safa hareket ettiniz. Baklniz, sizin kabul eieceğinizl farzederek şilteyi buraya sermelerini söyledim, Sizin İçin en iyisi bu. Bir oda bulucclya kadar burada kalmak. Beiki ben de hoş blr oda arkadaşl değilim ama herhalde seklz tovarich'ten daha hajirlı. Hergün ylkanirim ve horlamam. Diğer taraftan Eusyadaylz. Burada inssnlar ınesken hususunda bizim fikirlerimizden büsbütün başka fikirlere sahibdir. Evet, farkmdayim. Bugün blr alleyl zlyaret ettlm. Bir evde kırk dokuz aile ikamet ediyordu: Bir odada on kişi.. Başka yerde bir ecnebl ile bir cdada ystmak tuhaf geiif. Ama Moskovada bu gayet tabiidir. Pıahatslz olm.iğa mahal yok. Anlaştık degil mi? Kabul. Benim adlm John Sprague. Ben de Marlon Sommer. Ona blr goz attım. Dostane gülümsOyordu Başka birinîn «i?ln:p meşgul olmasl hiç de fena bir sey n.i? Sonra blr kaz gibi hareket edecek yer ve zaman ^ BaştaraU 1 inci sahifede ^ Sabık Girid deferdarı ibrEhim Etem nin ktikbalde de İnönü ve büyük seîefi Efendinin oglu, Dr. 3auf pasanın ve Atatürk tarafından haznlanmlş ve işsabık Nafıa Müsteşarı merhum Cemal lenmlş olan esaslar dahilinde idare ediBeyin biraderi ve Elek.trik tdaresi tekleceği hususunda mevcud İnanclarl kuv. nik mürakibi Haşim Altan'ın amcası, vetîendirmektedir* Türk Tütün Limited Şirketi şef eksperi «Ecoul» gazetesl de şöyle yaziyor: Rauf Eratam'ın ve Eleitrıls tdaresi Ka. cAvrupanm kapllarinda muvazeneyi kommak bakımından haîz olduğu e dıköy mıntaka âmiri Nevzad ve Cevdet hemmiyeti müdrik olan Türkiye, bütün Eratam"ın babalan, Macbuat Umum da değildi. hâdiseleri soğukkanlıllkla mütalea et Müdürlüğü almanca neşriyat kısmından Ben mütecavlz değilırrı. Bana İti mekte, hareket serbestliğiııi. istiklâlini Halid Cemal Güneyden'in kaympederi Dr. ALI SOREYYA ERATAM mad edebilirsiniz. Klrk yaşmdayım. ve toprağlnl korumaktadır.» dün saat 15 te vefat e<.mi^tir. Cenaze Allemden memnunum... İşte size Madam Sprague.^ Kibrit inhisarının müddeti namazı bugün (salı) Karacaahmed ca miinde öğle namazmı müteakıb" kılınCılız masanin üstüne yerleştlrilmlş uzatıldı , dıktan sonra ayni yerdeki aile makbe. olan gayet güzel bir kadin fotoğrafmı defnedilecektir, Mevlâ rahmet gösterdl. Şllteyl kendlne, karyolayı baAnkara 24 (Telefon'a) Kibrit ve resine na aylrdı. Bunun için bütün otel karyo çakmak inhisarının işletilmesi için ku. eyliye lalarınin kendisine kisa geldiğinl baha rulan muvakkat *** idarenin müddeti ne olarak ileri sürdü. Sonra kendisile 1945 malî yılı sonuna kadar uzatılmak. Anadolu Ur.um Müfettişi Müşir Şa. birükte çlklp çlkmlyacağlml sordu: tadır. kir Paşa oğlu Hayır, teşekkür ederim, dedira NEDİM ŞAKİR ÇAPANOĞLU Çok yorgtmum. Siz gsliba çoktandır, Açık teşekkür kısa bir hastalığı müteakıb 24 nisan moskovadaslnlz. Vakitsiz aramızdan ayrılan aıle reisL 1944 günü vefat etmiştir. Bir çok as Beş haftadanberi. Hatta belkl gele miz Eğinli avukat fiüseyin Avni Ki kerî ve mülkî vazifelsrle memlekete cek hafta Amerikaya dönecegim. O za per'in cenaze merasimins iştirak eden hizmet etmiş olan merhumun cenazesi man oda yalnlz slze ka'.ır. Ben iş ada veya telgraf. mektub ve telefonla bizi Taksimdeki ikametgâhmdan kaldırıîa. ıtılylm. Burada öteberl satınclya kadar teselliye çalışan akraba ve dostlara bu rak Tesvikiye camiinde öğle namazını kalabilirim. Ben demir aksamı fabrika samimî alâkalarından dolayı teşekkür. müteakıb Feriköy mezarlığına defnedi. törüyüm. lerimizi sunmağa muhterem gazetenizi lecektir. Ancak senelerce sonra Spragu«'ün tavsit ederiz. Avni Kıper ailesi Çapanoğlu silesi Amerikanın büyük naakine labrikatör. lerinden birl olduğunu ve Sovyetlere Bütün seyircilerinin hoşuna giden güzel filmleri seçmeyi bilen çivl veya çekiç değil, şiınendiferler, medenler ve fabrikalar sattığınl öğrendim. Birkaç gün, mevcnıdiyetlnin ancak farkmda olarak John ile ayni odada yaBu PERSEMBE akşamlndan itibaren birçok ylldlzlann iştirakile şadlm. Geceleri geç vtıkit, ajaklarmın ucuna basarak gezinlyor, karanılkta so. yunuyor, şiltesine uzanlyordu. Döşeme tarafından yaratüan onun ağirlığlle çitırdıyor, sonra uytıyan blr erkeğin muntazam teneffusünden başka blr şey duymuyprdum. Sabahleyln onu yeşil bir per.ivara sanlralş diş. lerinl fııçalar veya tlraş olurken görü filmini takdim edecekür. Bu filmde RÖreceğiniz danslarl ve dinliyeceğirıiz yordum. güzel şarkllarl bütün şehir halkı tarafından dans ve tegannj edilecektir. Meclisin öğleden sonraki telsesinde Türk harflerile bastırılacak altın paranın gekli hakkında Tejkilâtı Esasıye encümenl ma^batası okundu, bu hu susta söz alan Tunceli meb'usu Necmeddin sahir Sılan 1916 da neşredilmiş olan tevhidi meskukât kanununun ye. rine hükumetin yeni bir kanun getirip etiremiyeceğmi ve yeniden tasılaoak altın sikkenin miktarınm ne olacağmı ve bunların para olarak tedavül edip etmiyeceğmi sorduktan sonra pBranın gekil ve üzerine yazılacai ibare hakkında bazı mütalealarda bulundu. Bursa meb'usu Uludağ, paraya veri. lecek sekil hakkında mütalea beyan edebilmek için nümuneyi görmek lâzım geldigmi söyledi. Bilâhare söz alan llaliye Vekili gu izahatı verdi: t Istenen sey. eski harflerle basılmıs olan altınların ayni vezin ve ayarı muhafa'za etmek şartile yeni harflerle tebdili nıeselesidir. Şefcil meselesi be. nim dairei ihtisasıma girmez, erbabı tarafından tetkik edilmiştir. Ne kadar basıldığını da arzedeyim; Minhayselmecmu 6880 beş Uralık, 1600 iki buçuk lirahk. 1991 bir liralık. 6713 yarım li. ralık, 27197 çejTek Lralıktan ibarettir. Bunlar ziynet altını değildir. Ziynet atmı da vardır. Altınların üzerine basf.acak büst meselesi ressamlık değıldlr, hakkâklıkUr. Ve bu sanât esb.a.bı Avrupada blle mahcuddur. Cfenüş para'ar üzerinde görülen İnönünün büstü maharetile ta. nınmlş olan bir ustabaşlaın elinien çlkmlştlr. Yeniden bastmkcak olan altmla? her kıymetten be?er bin tane olacaktır. Bunlaı plyasada edavül edecek değildlr Bunlar lstiyenlere getirdikleri çubuk veya külçe altm mukabiliacıe ufak blı darb masrafı elınarak verllecektlr. Yeni bir meskukât kanunu taltdim'.ni şimdiye kadar düşünmedik. Harb bittikten soDra devletlerin para hakkında ne düşündüklerlni öğrenip ona göre İcabm» bakerlz.» Kütahya meb'usu Dr. D«lilbaşı, altın sikke mübadele vasltasl olamlyacağma gö"o, hükumetin neden altın bssmaya lüzum gördüğünü sormuş, M^liye Vekili de «Elde mevcud sikkenin yeni harfe. re tebdili arzusu o'duğu» cevabım ver. miştir. Biîâhare paralann üzerlne baştlnlacak olan cHakimiyet miîîetlnd'ir» ibare^ sinin yerlne «Eğemenlik ıılusundur» cümlesinin yazllması hakkında bir çok hatibîer söz eldılar, netinede verilen takrirlerle mazbatayl encümen geri aldl. sunuz ki mücadelemiz şiddeüi clmakta ve İyi neticeler de allnmaktadır. Başka memleketlerde bu vadide müca'lelenin Cecub Pasifik karargâhı 24 (a.a.) daha fezla muvaffak olduğunu da Ticaret Vekili slfatile kabul'' edemiyec»?. Amerikan kuvvetlerl Yeni Gineye yeni bir ihrac yapmişlardır. Bu ihrac adağim.> nın şimal sahillnde, Holanda Yeni GiOfisin vaziyeti nesinde bulunan Hollandia mıntakasına Toprak Mahsulleri Oflsiue sid tetkikier ve neşriyat üzeclnd« de Vekil tevcih edilmlştir. Generîl Mac Arthur'ün sözcüsü, 240 kİloT.etre boyunda demiştir ki: « Davamlz, Toprak Mahsulleri Ofl blr aıesafede muhtelif noktalara yaplsini lslah edip iyi tşler bir hale getir lan çlkarmalar hakkında şu tafsilâtt mektir. Ofis hakkında bazı iddlalar ile bildlrmektedir: Bu çikarma hareietinde Müttefikler rü sürülüyor. Bunlardan meselâ bir tanesini ele alallm. Izmiria naakarnalarm 100.000 den fazla Japon a3kerinin müküGendiği İleri sürüldü. Orada mevcud nakale hatlannı kesmlşlerdlr. Çıkarm» 200 ton makarnayı elden çeçirdik. Ka hareketinden evvel şimdlye kadar ceVilâyette yapılan toplantı bili lslah olanlar da dahil 14 tonu bozuk nub batı Pasifikte harekette bulunan Saat 16 da Vekil Vilîyetle gKzeteciuçak gemilerlnden mürekkeb fUolann lerle bir görüşme yapmıştlr. Bu görüş bulundu. Unutmamak lâzlmdır ki, Ofis en büüğü ile getlrilen layyareler müt. 900 bin ton hububat devreden bir mümede Vali ve Belediye Reisi Lutfi Kır. h:s bir bombardımanda bulunmuşlardır. dar, Vali muavini Hilmi Balcloğlu ve essesedir.» Cenub Pasifîttis sanlan Japon Ticaret Vekili sözlsrine söyle devam Belediye İktlsad müdürü Hikmet S.aetmiştlr: ordulan dlk da bulunmuştur. Waöhington 24 (a.a.) Avustralyayı Yeni kararnamenin izahı Ticaret Vekili, bllhassa ticaretin Ankara. İstanbul, İzmir, Mersin, istllâya memur edilen iki Japon ardusutanümi ve İhtikârla mücadele kararnamesi üzermde İzahat varerek şunîarl Samsun Ticaret Odalarınin hep birlikte nun baklyelerl şlmdl santaus bulunyaptlği tekliflerden, bu ırevzu üzerin maktadır. Bu orduların mevcudu 140 bin söylemiftir: « Bu kararnamenin mümkün olduğu deki tecrübelerlnizi de nazara alarak kişidir. Bunlann 50 binl yeni Brltankadar mükemmel ve maksada uygun yapılan uzun çalişmalardan ve bir çok yada, 10 bini yenl trlandada, 20 biıd bir şekilde olmasına çalışilmiştır. istişarelerden faydalanarak hazirlanan BugenvUle'de ve 60 bini de Yenl GlneTatblkatta aksaklığı gSrülen noktalar karar, Millî Korunma Kanununun ön. de buhmmaktadır. kötülüklerden en bittabl tashih edilecektir. Meselâ zey lermesini istediği tinysğl firesl nazarı dikkate allndığl önerrlisini teşkil eden ihtikârın ve tin. halde sabun ve zeytin taneal fire farkla clrleme ticaretin vaslflarınj ve muhteyarayacsk rınm unutulduğu anlaşlimıştır. Fakat kirin ortaya çlksrılmasına bunlan herren iknnal ve tashih edece unsurlari bellrtmekte ve lhtikâr hâdlğiz. Kararname ve ^âr hadleri hakkın selerini bir takdir mevzuu olmaktan Londra 24 (a.a.) tnglUz isçi partida zümre hallnde yapllauk ve üzerin çlkarmaktadır. Tesbit edilen azamî kâr hadîeri, bir malin müstehllke uiaşmci sinin harb sonu nlzaml hakklndakl de Işlenmiş müracaatleri, her zaman programı partinin senelik toplaııtisınd» âiı.lemeğe ve üzerinde durmağa hazl ya kadar varacağı azam! fiat seviyesini tayin etmektedir. Bu sauetle müstehlik müzakere edllecektitr. Bu hususta dün rlz. bir mal İçin tacire verdlğl parada nor neşredilen bir raporda ezcümle bu progtmalât kâr hadlerlnl de tktısad Vekâ mnl sayllacak bir kazanc payı buhın ramln esas hatlarile Atlantik beyannaletile beraber tetkik etmekteyiz. Bir dugfnu ve tacir de rfiuanıelelerlni ka mesine dayandığı blldlrilmektedlr. Rakaç gün sonra imalât kâr hadlerinden rar hükümlerine uygvın yürüttüğü porda İngiliz . Amerikan Sovyet isbir klsmlnl neşredebilecsf'.'z. Bİ'hassa müddetçe kendisini hlç kimsenln kötü birliğlnln lüzumuna lsaret edlldikten mensucat sanayii bu İlk kısmı teşkil liyemiyeceğîni bilscektir. sonra şöyle denmektedlr: etmektedir.» Mllletler arasınna kanunun hükmüKâr hadleri Gıda maddeleri ihtiyacı Yeni kâr hadleri tesbit edilirken, es nü yürütebllmek için beynelmilel bir Ticaret Vekili memleietin gıda madki kâr hadlerine göre miktar bakımlr anlaşma ile kâfl miktarda müşterek bir deleri ihtiyac, ve bu me/anda büyük dan fazla değişiklik yaplİT.emış, ancak, silâhh kuvvet bulundurulmalıdir. Böyşehirler bilhassa İstanbu'.un ekmekîik le bir kuvvetln llk unsurian harb biter yeni bazl esaslar konulmuştur; un İhtiyac ve ekmek lstihkekl üzerinde İthalâtçının, ithal ettiği bir mal için blta.ez derhal kurulmalldır. Almanyada ehemmiyetle durarak etraflı İzahat verilk gumriik kaplsina kadar yüksek kâr kullanilacak muhtelit lsgal ordusu için dikten sonra sözlerlni şöyle bağlamışIstemesini haklı gösteren sebebler var pratik blr tecrübze sahası teşkil ede. tir: dlr. Bu, kabul edilmlştir. Fakat mercle cektir « Eğer mayıs aylnda da bugünkü ket İçinde yaptlğl masrafıar üzerlndcn Diğer devletler arazisinde kiralaraa durum, mubayaat intizami de"am edcr dahil! ticaretten farkll kâr istemesini suretile deniz ve hava üsleri temini ve gelecek mahsul bize İyi kanaat ve muhik gösteren ortada hiç bir sebeb ileri bir hareket olarak kabul edilmelu rirse büyük şehirlerde çccuklarda ev bulunmadlğl için listelerin tanzininde dlr. Blz ve Ruslar Avrupa kıt'asmda anvelce yapıldlğl gibi büyiiklerin de ek ithalâtçmm kâr haddi, yaptığl hlzmet laşaıalar yapmak suretile de MüttefDe mek istihkakını artiracaglmızl söyliye lere göre tefrike tâbl tutuîmuş ve ayar arazisinde üsler elde etmeliyia. Tahrib bilirim.» lanmıştlr. edilen böîgelerde teslimat kabul edilmeLüks maddeler Hükumetin yaptığı teşebbüs'.erle ithal H ve alakalı hflkumet lsterse Alman işLüks maddeler ithalâtînîn menediHp Imiânları temln edilen mallvln kâr çilerlnl tamirat lşleriade çalıştırmalıdır. edilrriyeceği hakkında sorulan euale, hsdJerl indlrllmlştir. Hududlar, iktısadî ve ooğrafl mahbu "yasak keyfiyetinin Vekâletin elinde Knrar hakkmdakl sözlerlml bitlrme. zurlan as?arl hadde indirecek şekilde olduğuna işaret ettikten sonra ancak den önce iki noktaya daha teınas ede. çizllınelidir. Azîıklar meselesinln halllnmuayyen bazı maddelere karşıllk zaman cefim: de halkların nakli en uygun bir çaredir, za'ir.en bu maddelerin memlekete gir1 Kararin tatblkatmı vilâyetlerdemcsinde şlmdilik fazla bir mahzur gökl kontrol teşkllâh'nlzla Ticaret Odalarülmediğini söylemiştir. rile ve merkezden yakmrîan takib edeHayat pahalılığt rek tatblkatta noksan oLîuğıina lnandıHayat pahallhğı üzerinde duran Ti ;ımiz cihetleri tamamhyacağiz. caret Vekili şunlarl söylemibtir; 2 Hedef. fiatları ve mal satenlan Vagon ticareti yolsuzlugu davasına t Memleketimlzde hayat pahalıllğl takib etrrek olduğuna göre ashnda padün başlanmıştır. Bu meseleden dolayı olduğunu ve bunun tesirli bir tazyik hah olarak ithal edilen veya istihsal yaptlğınl kabul etmek lâzlmdır. Fakat olunan mallarin ncuzlamasmı Jcarar îstanbul üçüncü sorgu hâkimliğince muhakemesıne karar venlenler; Devlet s'ze blldirdiğim rakamlsrla da görüyor. dan beklemek doğru olmaz » Demiryolları ve Limanlan Umum Müdürlüğü dokuzuncu işletmesinde hare. ket baş müfettiş vekili Fikret Seynur'la Devlet Demiryollan Sirkeci garında ecnebi vagor.ları puvantörü Halid Re. sul Caner ve gümrük kumüsyoncusu Bastaraîı 1 incı sahtlede BaitaraU 1 tnct sahiteie Sabri Oktanlı ile Galatada Kurtuluş nakte mühim vazifeler verüecektir, miyeceklerdir. Exr.irna.me askerî mahi liyat müessesesmde memur Nejad özGiyim eşyası satışı iji de inzibat al yett«dir ve başka bir emir çıkıncı^'a ka orak'tır. îlk ikisi mevkuf, son ikisi gay. tma almacaktır. Sümerbank fabrika. dar yürürlükie kalacakrır. ri mevkufur. larınm giyim eşyasmm da daha kolaytngiüerede büyük manevralar Son tahkikat kararnamesinde; ilk hkla müstehlike inükal için tertibat Londra 24 (BBC.) İngilterede ikisinin vazlfelerini sulistimal ettikleri ahnscalrtır. Müttefik kara, deniz ve hava kuvvet ve rüşvet aldıkları, son ikisinin d« Diğer taraftan en büyuk istihlâk mer. leri 72 saat süren büyük manevralar rüşvet verdikleri ileri sürülmektedir. kezi olan Istanbul ile memleketin diğer yapmişlardır. Bu manevralar kombine Suçlular diinkü sorgunlannda suçlaistihlâk merkezlerinde ithalât mallarmm harekâtm büyük ölçüde îcrası hakkınrını inkâr etmışlerdir. dağıümı hususunda bir n".uvazene te da çok iyi fikirler vermiştir. ManevraMuhakemenin devamı evvelâ sahidlermini için yeni esaslar tesbit edümiştir. larda hava ihrac blrliklerinin hareketden bir tosmımn dinlenilmesi için mayıs Her ithalâtçı bir kısım malı memleketin levi bilhassa memnunlyet verici olmuş ayma bırakılır.ıstır. Mahkemece dinlenl. diğer istihlâk bölgelenne verecektir. ve s£hil çlkarmalannda kull^nllacuk lecek şahidlerin sayısı tam 41 dir. Bunun için Ticaret Vekâletince bir yeni vasltaların iştlraküe yapılan büsirküler hazırlanmıştır. yük Ihrac manevralan da saatlerce devam etmiştir. İngiliz isçi partisinin harb sonrası progranı Yagon ticareti yolsuzluğu davasına başlandı Bazı maddeler ievzie fabi tufulacak İngilterede deniz seferleri menedildi! Turkiyeye hayranlık Vefat Yüksek ehliyetnamelileri davet Eminönü Yerli. As. Şubesinden: < Askerliğine karar verilen yüksek ehliyetnameli ve kısa hizmetli erat 1 mayıs 1944 tarihinde Yedek Subay okulunda bulunmak üzere sevkedL. leceklerinden. muamelelerinin tekemmül ettirilmek ve svkedilmetc iızera 26/4/944 çarşamba günü subeye müra. caat etmeleri rica olunur. Fatih Askerlik Şubesinden: Askerliğine karar verilen kısa hiz« metlilerden yüksek ehliyetnamelilerle ehliyetnamesizler vaktinde Yedek Subay okulunda ve hazırlık kıt'asında bulunabilmeleri için 26 nisan 944 çarşamba günü sevkedileceklerdir. Bu seraiti haiz olan muvazzaf kısa hlzmelilerin tayin olunan gürvde jubeye gelmeleri ve işbu ilânıa davetiye mahiyetinde bulunduğu ilân olunur. *** Şehreminl Askerlik Şubesinden: Askerliğine karar verilen kısa hizmetlilerdea yüksek ehliyetnamelüerle ehliyetnamesizler vaktinde Yedek Subay Okulunda ve hazırlık kıt'asmda bulunmak üzere 27/4/944 perşembe günü sevkedileceklerdir. Bu şeraiti haiz olan k:sa hizmetlilerin tayin olunan günde şubeye gelmeleri ve işbu ilânm davetiye mahiyetinde bulunduğu ilân oraaur. *** Beşiktaş askerlik şubesinden: Askerliğine ksrar verilen kısa hi2. metlilerden yüksek shliyetnamelılerle ehliyetnamesizler vaktinde Yedek Subay okulunda ve hazırlık kıt'asmda bu. lunabilmeleri için 26 nisan 944 çarşam. ba günü sevkedileceklardir. Bu şeraiti haiz olan muvazzaf kısa hizmetlilerin tayin olunan günde subeye gelmeleri ve işbu i'ânm davetiye mahiyetinde bulunduğu ilân olunur. SA R A V Sineması Virglma WEİDLER Ray Mc, DONALD AMERİKA ŞARKISI (Arkası vaf)