Katalog

TOKATLIYANDA AYRILMIŞ HUSVSÎ MAHALDE OLAN KEHRİBAR Satış Yeri NİSAN SONUNA KADAR A Ç I K T IR. 20 nci yıl sayı: 7071 umhurıye ISTANBUL CA.GALOGLU TelgraJ y% maktub adreıl: Cumhoryei lntanbnl PoaU kutusu: îstanbul No. 348 Telefon: Basmuharrir: 22366. Tahrtt heysti: 24298 İdare re Matbaa fasmı: 34399.34290 Cumartesi22 Nisan 1944 Müttefiklerimize krom Anadolu Kavağın vermege de vam edecegiz bomba atan uçak Mihver memleketlerine olan sevkiyat dün durduruldu rom meselesinde hukumetln aldıgı son karara dair Hariciye Vekili tarafmdan Türklye Büyuk MiHet Meclisinde verflen demeç, aydmlatıcı tefsirlcre ihtiyac duymıjacak kadar açık ve puruzsuzdur. İnAnkara 21 (a.a.) Hariciya Vekili giltere ile Amerikanm birllkte yaptıkRadyo gazetes'min mütaleası lan müracaat karşısında, biz, her hangi NumaE Menemencioğlunun dün Büvük Ankara 21 (R.G.) Türkiyenln tarafsıı bir devlet gibl hareket edemez Millet Meclislndeki bey^natmin dür.kü krom ihracatlnı durdurmasl hakklndaki dik. Ingiltere ile aramızdakt ittifak mu bültenlmlzln 22 ncl sahtferlnLı saııdnn kararl bugün bütün dünya matbuat ve ahcdesinl gözonunde tutmak ve hâdiseyi ikinci fıkrası şöyle olacaktır; malîfillerini işgal etmeittedir. Bunların bu muahedenin çerçevesi içinde mütalea Arkadaşlar; bu Ulbarla hükume blr hulâsasınl yapmadan önce Itrom me.selesindekl Türk ^örüşünü &nlatetmek zorunda bulunnyorduk. Hariciye tiniz krom meselesi hakkında bu saVekili Numan Menemenclogln, Mecll» bahkl son kararile yarl.i akşam saat mak lâzımdlr. Filha'îika b!z 1939 dan kürsüsündcn verdigl izahatta, aynl 1a 19 dan İtibaren Türkiyedsn; Alıranyaya evvel krcmumuzu kolayllkla satamizmanda dış ticaret polilikannzın dayan veya Mihver devletlerine kron nakll dlk. İngiltere ve Araerika kendl södıgı esasların da, bugüne kadar, tngil yatınir durdurulmasına vc krom ihra mürgel?rinden ve memleketlerinden tere İle dört yıl once imzaladıgımız itti catmın menedilmesine kaısr vermişllr. buna temin ediyorlardl ve bizden pck fak muahedesi hükümlerine uygun yBmanya ve müttefiklerine krom ihrac az miktarda allrlardl. Yalnlz harbin arüdügiınü belirtmiş oldu. Böylece, son edilmiyecektir. MütteüVprimUe kvom rifesinde Almanya ve İtatyaya lhracatl Arkası Sahife 3 Sü. 5 te gunlerde bau Anglo Sakson gazetcle vermekte devam edcceğiz. r'.nde bize dair çıkan ulnorta yazılann haksızlıguu da bütün dünya bir daha lşitmek fırsatını bnldn. Almanya Ile aramızdaki alısveriş münasebetlerl, bn bayların iddia ettiti gıbi, müttefikkritcizin düşmanlarına yardım olsun diye kuruhnn? de|ildl. BaWs mevrns oTa« millî varlık ve kndretlmirin devamı idl. Müttefiklerimizden alamadiKinra biıce çok hayatlg bir kısım mamul maddeleri Almanyadan getirtiyer, buna kar^ıl* Ahnanyaya mal satıyorduk. Krom bahsinde, Türkiye Cumhuriyeti hükumetinin harb başmdanberi taklb ettigl yol, İttifak muaheaesine kargı gosterdi6imb sadakate açık bir dellldir. 1943 yılına kadar, yani Mihverln btttıin harb sahnelerinde en kuvvetli oldngn sıralarda Almanyaya krom göndermemekle. biz, opportnnist bir siyaset gütmeaigimtzl, blMoskova 21 (a a.) Sovyet teblifel: fazla düşman öldürulmüştur. lâkis daima temelli prensiplerden ilham Cephenin dığer keslmlerinde keşif la21 nisanda Stanislav'ın cenub do§uatdığıımzı yeter derecede Ispat etmiş bulnrmyoruı. 1943 yılmda, AlmanTaya sunda kıt'alanmız düşmamn mühlm allyeti ohnuştur. Alman tebliği krom satmamızı mahznrln görmiyen İn tenk ve piyade kuvvetlerile yaptığı taBerlin 21 (a.a.) Alman ordularl giltcrcnin bngiin başka türlü düşünme arruzlan gerl atımşlardir. Ateşimizle 68 Arkası Sahife 3, Sü. t de sln! Izah etmek vikıa biras güçtür; fa. Alman tankı tahrib edilmls ve 1500 den kat ittifak moalıedesi hükümlerinl dostça bir zihniyetle gözönünde tntan hükumetimiz, bn istegi yerine eetirmekle, her lamanki iyi nlyetlerini bir daha jöstermiştir. Bu fedakârlı|ın Anglo Şakson çevrelerinde ne şekilde kıymetlendirileeeği de ayrıca meraka deger bir bâdieedir. Almanya He aramızdaki alışveriş münasebetleriııin yardım esasına dayanmadığını, sadece iktısadiğ varhk imkânlannm gözönünde tutuldngnnm söylemiştik. Almanyadan mal alıp Almanyaya mal göndermeseydik, geçen be? yıl İçinde, Anglo Saksonlar, Ihtiyaclanmın kısmen olsun karşılıyabilecekler miydl? Bu soale menfi cevab vermek dofnıln•ğnndan ka^çınmadıklan için onlara müteşekkiriz. O halde, bngiin bfitün diinyanın kıymet verdiği sağlam dnrvtmumuınn muhafazasında, Tiirk . Alman ticaret münasebetlerinin oynadığı rolü nnutmamak da bir hakseverlik borcudur. Harbiye mekteblnln 1320 yılı mezun Müstvşarl Korgeneral Hayrullah Flşek, Olaylan böylece yerli yerine koydnk larmin toplantlsı geçen çarşamba gü Orman Muhafaza Komutanı General tan sonra, öteki tarafsıı memleketlerin nü Ankara Orduevinde yapılmiştır. Har. Rız» Ürcün, G«neral Hüseyin Husnü Anglo Sakson notasma verecekleri ce biyenin 1320 mezunlarl arasmda G« Kllklş. emekli General Htiseyln Hüsvab:n biiyiik bir ehemmiyet taşunadıgrmı nelkurmay Başkanı Orgeneral Kâzün nü Einir Erkilet de vardır. Resmimlz söylemeliyiz. Devletler hukuku bakımın Orbay, Millî Müdaiaa Vekil Ali Raa topkntldan blr inbbaı tesblt etmek. dan onlar bize nazaran farklı bir dn Artunkal, eskl Vekü Naci Tınar, Hava tedir. rnmda bnlnnnyorlar. Bn itibarla güdecekleri hareket hattı ile blzimkl arasmda bir mnkayese yapmaga »er yoktnr. Zaten geçen hafta yabancı basm ıaü. messillerlne verdifi beyanatta HaricİTe Vekfli Numan Menemencioğlu bn nokta iizerinde yeter derecede aydınlatıei sö«ler söylemlştl. Bunnnla beraber, tarafsızlann Terece£i cevab ne olursa olsun, gene geçenlerde söyledigtmiz gibi harbin bundan sonMuharririn en güzel eserini yakmda (Cumhuriyet) raki rellşiminl ekonomik tedbirier desütunlarında okumıya başlıya.caksmız fll, askeTÎ gayretler tavln edecektir. Ankara 21 (a.a ) 17 nlsan 1944 pazartesi günü saat 23.05 te Karadeniz Boğazınm Rumeli ve Anadolu Ka. vaklari üzerinde seyreden hüviyeti meçhul bir tayyare. nin Sütlüce ile Yuşatepesi arasindaki sahaya birkaç Vak'a geceyarısı oldu? hüviyeti meçhul uçak Sütlüce ile Yuşatepesi arasına yangın ve infilâk bombalan attıktan sonra derhal uzaklaştı yangın ve infilâk bombasi atarak derhal uzaklaçtlğl öğrenumlftlr. Atılan bombalardan fundalıklarda yangın cıkmlşsa da, derhal söndürülmüş ve başkaca hasar ve zayiat olmamlştır. Krom için İngiliz gazeteleriıtin neşriyatı ve aldığıntız karardan sonra.. Alman hariciyesimn mütaleası Kararımız hakkında bir Kararın tavzih ve bir mütalea K haricdeki akisleri Tintes gazetesinin yazdığı başmakale Londra 21 (LJ.S.) Türkiyenln Almanyaya olan krom İhracatınl durdur. mağa karar verdigi haberl, Londrada buyük bir memnuniyetle karşılanmıştır. Bu sabahki gazeteler hep bu memnunlyeti ifade etmektedlrler. Bay Numan Menemencloğlunun nutkunun esas kislm^arı, büvük başlıklar altında yazılmaktadır. Arkast Sahife 3. Sü. 5 te Ka^akçı sebekesinin yakalanan âzaları: (Aşağı sırada soldan sağa) Kambiyo Müdürlögünfc memnr Hikmet Kambiyo Müdür muavini vekili Celâl, gümrük memurhırından Emin Doyçe Bankın eski mfidürn Isak Soryano, İkinci sırada Marko Bayımm kâtîbi Aseo, ogra M J d Doğu cephesinde Döviz kaçakçıları bugün Adliyeye veriliyorlar leceklerdir. catma aid bazı evraktan şüphelenmiş. Asagı yukan 900 bin lirayı tecavüz Arkast Sahife 3, Sü. 6 da İkinci cephe Hava taarruzlarının artması istilânın yakınlığına delil sayıhyor Avrupa kîyılarmdaki Alman ordulanna (Hazırol) kumandası verildi Vashington 21 (a.a.) Mütteflklerln batı Avrupayl îstilâ edecekıeıi zamandan bahseden «New.York Times» gazetesi kayde değer bir w azı neşıetmi^tlr. Yazıda şöyle deniyor: tBöyle bir hareket harbinde düşma, nl gafil avlamak muvaffaklyetin anab« tarlnı teşkil etmektedir. Düşman habei ri olscadığl bir anda ve beklemedi: blr yeıde taarruza uğrBmalıdır. îstilâdia elde edilecek muvaffakiye' bu teçebbüsün gizli tutu'masmd hfinere bağhdor Bununla beraber, püacak teşebbüs geniş ölçüde et: yaylldı. Söyledlklerl bir çok nutuklar. da Müttefik çefleri torac hareketin: yapılacağmı bildirdiler. Bu, Tahr konferanslnin sonunda resmen ilân di'.dl. Yapüan geniş haziriıklarda bir sey gizli tutulmadı. Bu son lerde, âlenen ihtarlarda bulunuldu. TarafsU memleketler cesuslukl mâni olraağa ve düşmana yapılan zeme sevkiyatinı azaıtmağa davet diidi İngiltere hükumeti, emsali görülrremiş bir tedbir alarak tarafsia memleketlerin diplomatlarinin hareket serbestilerini kaldrrdl. Arkast Sahife 3, Sü. t de • Numan Menemenci Istanbul Defterdar tnın beyanatt Doviz eden bu birkaç gun evvel Narva ile Stanislav'daki Alman oğlu Alman büyük Emniyet kaçakçılığı suçlulan hakkında yazdığımızkaçakçüık cereyan etmiştir. Müdürlüğünde yapılmakta oşekilde tahkikat neticelenm'ştir. Suçlular îki elçisini kabul etti lan sabah Müddeiumumiliie teslim edi sında maliye müfettişi, Merkez Banka. bu tetkikler yaparlarken döviz ihra. taarruzu devam ediyor Ankara 21 (Hususl) Hariciye VekUi Numan Menemencioğlu bugün Alman büvük elçlsi Von Papen'i kabul etmistlr. MUlâkat uzun sünnüştür. Ankara 21 (a.a.) Hariciye Vekili Numan Menemepcioglu istlrahat etmek üzere bu akşam ekspresle tstanbula hareket etmîşttr. Vekil istasyonda Reisicumhur nommâ Kâtlbl umuml Kemal Oedeleç ve hususl kalem müdürü Kireyya Anderiman tarafmdan teşyi edilmls ve Hariciye Vekâletl erkanile blr çok dostlan tarafından selamlanmışhr. Vekilin gaybubeti iki hafta kadar surecektlr. İki tataf yeni ve biiyiik hazırlıklar görmege başladı Bir milyon ( liralık kaçakçılığm Hariciye Vekili yeni ve meraklı tafsilâtı bu sabah geliyor ı Harbiyenin 1320 Mezanları Emekli sahıte san'atkârlan yurdunu kuracak teşebbüsler Muhsin Ertugrul yurd menfaatine hazırlanan ırüsamerede sahneye çıkacakBelediyenin de tahsisat vereceği anlaşılıyor Memnunlyeüe haber aldığvmıza gBre, emekli sahne san'atkârlanna mahsus bir yurd kunnak üaere ötedenberl beslenen tasavvurlar ve ümidler nihayet haklkat sahasına ulaşmak üzeredlr. Bunun için müteaddkl teşebbüs ve yardımlar yapüdığı göze çarpmaktadır. Bu meyanda Belediyemiz bütçesine yurdu kurmağa yardım etmek üaere tahsisat koymaga kadar vermişür. Bundan başka Sehir Tiyatrosu da gene yurd menfaatine otmak üzere müsamereler tertibini kararlaştır29 nlsan eumartesi gecesi, 30 nisan pazar günü ve aynl günün gecesi verilecek olan müsamereler ayni zamanda san'at hayatimizda blr hadise teşkll edeceklerdlr. Bu müsamerelerde bulunmakla çoktanberi sahnede g5rmediğimiz Muhsîn Ertuğrulu tekrar gönnek fırsatinı e k geçireceğimlz gibi ayni zamanda • Arkası Sahife 3, Sü. 4 te ingiltere Veliahdi 18 yaşmda! Sinni rüşde vasıl olan Prenşes devlet işlerinde rol oynamağa başhyor Sokaktan Gelen Kadın. Yazan: Esad Mahmud Karakurd Eserleri daima en geniş bir çevrede en derin alâkayı topl'.yan roman. cımız Es3d Mahmud Karakurd, Cumhuriyet okuyucuları için hiç de yabancı sayılmaz. Başlıca eserlerini sütunlarımızde okuduğunuz muhar. rir. uzun bir sökut devresinden scn. ra gene (Cumhuriyet) için yeri bır eser hazırladı. Bu roman (Sokaktan Gelen Kadın) adını taşımaktadır. »luharririn son ve en gü7el eseri ol. mak gibi iki vasfı birden taşnnakta. dnr. Pek yakında tak'.be başlıyacağınız (Sokaktan Gelen Kadm) lçln si. zin de ayni hükme varacağtnıza e. mln bulunuyoruz. Prcnses Ellıabeth Mayıs başmda fiatlarm düşmesi bekleniyor Yeni kâr hadlerinin lesiri o zaman görülecek Londra 21 (LP.S) Prenses Eî!zabetlı, bugün rüşd yaşlna varnnlş bulunroaktadır. İngiltete veliahdi olan prenses, bugün 18 yaşına girmiştir. İn;iltere ve Britanya İmparatorluğu mllletleri iyi temennilerini prensese bildinfektedir. Bundan böyle Prenses EIizabeth, devlet işlerinde rol oynamağa başllyacaktir. Babasl olan Kral 6 ncl îeorge'un gaybubeti esmslnda Krahn biıtün vazifelerinl blzzat göreoektir. Bunlar arasmda hazır elbiseciler, loÇocukİMğundanberi, prenses Ellza kantECÜar, marangoz'.ar, demirciler gibı belh. baba ve annesi tarafmdan ken. hem Imalâtçı, hem de perakendefl vasdifini bekllyen bu yükseıc vazlfeye ha fını haiz olanlar da vardır. FHhakika Arkası Sahife i. Sülte T> Arkast Sahife Z. Sü. Ate Ticaretl tanzlm ve ihtikan takib ko. misyonu dün de Vilâyette toplanarak kontrolörler tarafmdan kendilerlne verilen evrakı tetkik ve millî korunma mahkemelerinin sorduğu suallere cevablar haztrlamakla meşgul olmuşlar, kontrolörler de dün plyasaya çlkarak bazl ticarethanelerde kontrollarda bulunmuşlardır. Dün de bir çok tüccar gruplarl ve müesseseler müracaatte bulunarak anlıyamadıklarl noktalaı hekkında İzahat lstemişlerdir. NADÎR NADÎ Toprak Mahsulleri Vergisi kannnu . Dün, lâyihanm müzakeresi Mecliste hararetli münaka. şalara yol açtı Ankara 21 (a.a.) Büyük MUlet Mecllsl bugün saat 14 te Canıtezln r«isli&i altında toplanarak toprak mahsulleri ıergisl l&ylhasım müzakereye devam etmiştir. Esad Mahmnd Karaknrd Sbir harbü.