Katalog

r ÇOCUK KİTABLARI: Kara Korsan Peşinde 3 4 8 ÇOCUK Her blri 30 kunış. H A L İ D KİTABEVİ ESKİCİ BABA A HM ED umhuri İSTANBUL CAĞALOĞLU BURHAN FELEK HİND MASALLAR1 Türk gazetecilerinin Hindist hatlralarldlr. Bir romam! meraklldlr. 250 kuru AHMED HALİD J 2 0 nCİ Yll SHVI \ 7 0 6 0 Telgraf •« mefcrub adresi: Cumhuryret, İstanbul Posta kutusu: İstanbul No. 346 Telefon: Başmuharrir: 22366. Tahrlr heyetü 24298 îdaıe vo Matbaa bsmı: 24299.24290 Salı 11 Nisan 1944 Bir tefsir: "Hull, düşmana yardımı Sovyetler Kırımda da kesmeleri için bitarafları tazyik etti,, taarruza geçtiler ! Amerika Hariciye Nazırı «Biz hiç bir milleti harbe iştirake icbar etmiyeceğiz. Fakat askerlerîmizin ölümüne yardımlarını kabul edemeyiz dedi CordelJJiulTın nutku Odesa düştüi 44 Basın politikamîzın Düşmana degişmiyen esasları umhuriyet Halk Partisi Meclis gnıpu, birkaç haftadır, dunya buhranı serpintilerin. den içtimaî ve millî bunyemiıe sirayet eden aksaklıklar uıerinde duruyor. Bunların once sniistimal ve ihtikâr kılığına giren maddi ve iktısadi belirtüeri ince. «Bu memieketlere Alman ajanlaruun casusluk faaüyctine mü&alendi. Bu halU da tesir sahas bakımın. ade etmek, askerlerimizi öldüren çdiğin imaline esas olan madde uan en çok basın ve yayın hayatını Hglleri yollamak, fabrikalarıru Almanya hesabına çatıştırmak mu~ lendiren manevi. fikrî aksaklıkların gi. kabilinde tecavüzden masuniyetlerini satın almalarına artık derilmesi için gerekli tedbirler düşunul. ihtiyaçlan kalmadığını söyledik.» du, konuşuldu ve kararlaştınldı.feukonu üıerinde duşunulenleri her yurddaşm Washijıgton 10 (a.a.) Amerika Ha. bilmesini saglamak üzere gazetelerde neş. riclye Nazlrı Mr. Cordell Hull dün kt rolnnan Parti ferupu Komisyonunun ra şaiı Amerikarun haricî siyaseti hakkınporu, Cumhuriyet İdaresinin; inkılâbın da söylediği nutkunda bitaraf memle. başlangıcmdanberi guttugü basın ve ya.ketler hakktnda şöyle demiştir: ym politikasında hiç deüşmiyen ve dec Pearl Harbour baskmlndanberi ğişmiyecek olan ana çizgiyj yeniden geçen İkl yıl içinde kuvvetlerimizi gebelirtmektedir. Gerçekten bu rapor, ana nişlfcttiğimiz ve müttefiklerimze de kenhatlarile oz cevheri fikir olan miHi xa.di knvvetlerini genişlet.r.ek İçin yardmn ıuret ve menfaatlerle çerçevell bir mat tiğin^iz slrada tarafslz milletlerle o. lıuat hurriyetine bugünku şartlar içinde latı münasebetlerimiz ve bunlatın düşde taın sadakatle bağhlığın ku\vetli bir maniarlmız karşismdakl vazlyetüpri, mudafaanamesi mahiyetindedir. bizim içinde bulunduâurmrz durumdan Basınımızm gcniş blp çogunlugu, mi»i ilerl geliyordu. Biz, daltna cıılann ınenfastlerimiıle sıkısıkıya Hgili yurd müstakil millet sıfatile mevcudiyet ve meselelerinde duygu. düşünce birligi, şu. hürriyetlerinln bizlm zaferimize bağll nrlu bir disiplin gosterisUe seçkinleşmiş olduğunu gözönüne koyJuk ve bu memtir. Bununla beraber yer yer, laman za. leketerin düşmanla olan ticaretlsıinin man ideoloji sapıklıgı, propagandaya ka. onlaıa temin ettiği yardnu azaltmağa, pılma, tenkid yerine yenne, sövme ve ve buna mukabil bizim kendilerinden yapabileceğimiz istifade ile kuvvetimisovüşme, scviye düşkünlü&ü şekillerine zi artırmağa her vesre Üe çalıştık. Faburünen bazı hastalık iılerine de hele kat kudretimiz mahduddu, Onlar ve biz son zamanlarda daha sık raslandığı dik. mütemadiyen uzlaşma mukîveleleri katli gozlerden kaçmıyan bir hakikattir. kabul etmek mccburiyetinde idik. Bejinıin müdafaası mes'uliyetini omuzBu devrenin bitmek üzere olduğunu larında taşıyanlann, bu begenilmiyen Arkası Sahife 3. Sü 3 te Amerika Hariciye Nazın Cordell Hull tezahurlere karşı seyirci kalamamalan tabü idi. Parti Grupn Komisyoaunun raponında ileri sürülen tedbirler. Türk basınımn yınd ve mület menfaatlerine daha uygun, daha üstün başarüı, yararlı bir hale gelmesi gayesini güdüyor. Basın ve yayın alanında zararlı görttlen hnsusların önlenmsei düşunülürken ynkarıda da işaret edildi|i gibi . fedası asla düşunülmiyen esas prensip, matbu. at hürlugünün konıntnası ve ^evamıdır. Cunıhoriyet İdaresi, halkçı ve lâik fikır an'anesine sadakatten ayrılmadıkça, kendi varlığının dayandı^ı temel prensiple. ri yıkmadan vicdan ve kanaat hurriyetine dokunmayı 'hatırından geçiremeı. Aîikara 10 (Telefonla) Yeniden ba mütehassisına, âmme bukuku kürsüsü Esasen şahsiyetin öz cevherinl teşkü e. zl yabancı profesör ve mütehassıslaı için de İlraî otoriteyi halz bir mütehasden dnygu ve düşünce söz ve yazı haline getırümek üzere Maarif Vekâ'etince sısa ihtiyac görülmiiştür. gelmeden bir varlıga kavuşamadıfcı gibi teçebbüslere glrişilmiştir. Bu arada Konservatuvar tiyatro . opera şubedıştan gelen bir tesirle onun istikametini Ankara Dil, Tarih, Coğrafya fakultesi lerindeki talebelerin, Konservatuvan değiştirmege de imkân yoktnr. Dnygn ve Coğrafya Enstitüsü İçin üç, yeni açı bitırmiş olanlarm tatbikat sahnesi ve ve düşunce duyan ve düşünenden başfca lan Ankara Fen fakültesi için de 850 şer opera stüdyosu artlstlsrinin sevk ve sının kontroluna asla mnsald degildir lira ücretli üç profesör getirllmektedir. temsil işlerlle meşgul olmak ve onları Boyle olunca da igreti bir takım cebir Ankara Hukuk fak'i teslnin medenî yetiştlrmek üzere beş mütehassis, tiyatvasttalarile temin edilen dıişünüleni söy. hukuk dersi İçin bir İtalyan mütehas ro şubesi için de ayrıca bir mütehassis lcme ve yazma yasagmın vicdan ve fi sıslna, AngloSakson iktlsad görüşünü ce ıbedilmektedir. İstanbul Üniversitesl için yeniden bakirlerde yaratacagı tepkl, ddşüncenin teşrih ve bu görüşü memleket ihtiyachalk arasında yayünıasından do|acak larile telli edecek kudrette bir İngiîiz zi mütehassıslar alınacaktir. mahzurlardan çok daha tehlikeli olabl. lir. Bn yuzdendir ki daraltılması, sınırlanması imkânsız fikir hürriyetinin söz veya yazı şeklindeki tezahürlerine kona. cak tahdidler de hesabh, ölçülü tntulma. lıdır. Bn bakımdan bugünkfi kannnlarımmn tasımakta olduğn kayıdlardan daha sıkı tahdidlere asla lüzmn yoktnr. Hattâ hü. kfımet, kanunnn kendine verdigi salâhlyetleri blle, ya hiç kullanmaya meylet. memiş, yahnd pek nadir halltrde müsamahalı bir şekilde tatbik yolnna eitmiş. Bu birlik Sırbistan, Bulgaristan, Yunanistan ve tir. Bn snretle basın ve yayın mevzırannn Partice ele almdığı günlerde bn* razann Makedonyadan mürekkeb olacakmış! matbımta gem vurulacağına dair yerslz Lausanne 10 (a.a.) «Gazette de Prof. Yavuz ABADAN Lausanne» yazıyor: Yunajıistanda mu. Arkası Sahife 3. Su. 4 te ka\emet haıeketi> adile toplanajı gruplar üç kola ayrılrruştır. Birincı kol; kral. cılara ve kraJ 2 nci Georges'e sadık olas muhafazakfijara bağlı olanlardır. |kinci kol da, sağcı cuaıtıuriyetçiler, Btoeraller, millî ve halkçı demokratlardır. Bunlar kurtuluş ordusu adlle General Zervas'ın kumandası altında bulunnyör. Üçüneö kola gelince, bu da, bütün solcu partileri, sosyalıstler; kamünistleri blrleçtlrmelf. tedır «Yunan kurtuluş cephesi> a.dı al tında faaliyette bulunan bu kol da. görü. rmşe göre, Atina Üniversitesinin eskl e. Cemal Nadir'in sasiye hukuku profesörü M. Alesandre Zvelos'un reisbğl altındadır. Ellas savaç grupu bunlardandır. Bu sonuncu kol, h«m Almanlara, hem îngilizlere aleyhtar ve Rus'ara açıkça taraftardır. Bunların mufrit taraftarlarınm programı, Yuna. Son sahifemizde nistanm Sovyetleştlrilmesini ve Sırbis. Yunar.istaııdaki yeni cereyanlarda tesir! , Arkası Sahije 3 Sü. 5 te i cörülen JfaresaJ Tita yardımdan kasd neymiş? Times99 in Rus tebliği buradaki Alman müdafaa hatlarının yarıldı ını bildiriyor muhabiri yinejahnede Balkanlara Rumen ve Macarlara ihracatı Almanyaya yapılmış saymak lâzımmış! Türk Rumen ticaret müzakereleri Ankarada devam ediyor hava akınları arttırılacak I\utuktan bir parça Yeniden getirtilecek yabancı profesörler Londra 10 (B.B.C.) Tımes gaze. tesinin Ankara muhabirlnm bıldirdiğine gore, Türkiye ile Macîrls*an ara. Bir Amerikan gazetesi: sındaki ticaret anlaşrrıasının mart ayı «En iyi çare Kızılorduya sonunda müddetinin bitmesi lâzım gelmekte iken bu anlajma majns sonuna yol vermektir» diyor kadar uzatılmıştır. ' Şark cephesinde vaziyeti gösterir bir kroki Diğer taraftan haletı Ankarada bu. Washıngton 10 (a a.) Stalin Rulunan bir Rumen ticaret heyetıle de bir Moskova 10 (a.a.) Başkumandan hesine mensub klt'alar, piyade, süvari manya ve Bulgaristana bir hıtabeds bu Arkası Sahıfe 3, Sü. 6 da Mareşal Stalin, General Ma.inovsky'ye ve rrotörlü teşkillerin muşterek hare. lunmuştur. Stalınin sözleri hakkında nesrettiği günlük emirde şöyle demek. ketile tatbik edi'en bir çevirme hare tefsırlerde bulunan «Seattle Waşingtoa keti sonunda Ukrayna çevresmin en Times» gazetesi şöyle yazmaktadır: lealr: 10 nisan günü 3 dncü ITkrayna cep Arkası Sahife 3, Sü. 2 de «Mareşal Stalin Rumanya ve Bıılgaristanm Almanlarla münasebetlerini kesmedikleri takdırde bu hareketlenn;n ne. Ucelerine katlanmalan lazim geldıŞipl söylemistır Stalin bir müddet evvel Finlandiya hakkında da ayni ilıtarda buiun. muştur. Stalinin Bulgaristana ve Rumanyaya ültimatomu acık ve sert+ir Balkanlar pek elim bir vazıyettedir, Arkast Sahife 3 Sü. 2 de Londra 10 (B.S.) Mart ayı zarfındaki deruzalü harbınln netıcelerl haikında Cumhur Relai Roosevelt ile Başvekü Winston Churchiinn tazalannı taşıyan tebhğ bu sabah neşredilmişür. TebUgde bılhassa söyle denmektedir: fRusyaya giden Mütteîik gemi kaîüelenne karşı duşman denlzaltı faaliyetinin son zamanlarda arttıgtnı gösteren bazı alametler mevcuddur. Bu duşman deni. Ankara 10 Cumhuriyet Nafıa sergi ileri gelenleri, matbuat mümessılleri hazaltı faallyeti, bllhassa Barents denizinde si bugim saat 18 de resmen açılmış, açi zır bulunmuştur. Nafıa Vekili Sirn Day ve Hind Okyanusımda çoğalmıştır Mütlış torenlnde, Baş\ekü Şukrü Saracoğlu bu münasebetle söylediği nutukta eztefikler bu faaliyete karşı şiddetle mu. Genelkurmay Başkanı, Orgeneral Kâzım cümle demiştir ki: kavemet etmektedlrler. Mart avındaki Arkası Sahife 3. Sü. 5 te Orbay, Vekiller, meb'nslar ve Vek41etler Mütteflk kayıblarının şubat ayındakllere nazaran yüksek olmasma rağmen, gene seviyesl düşüktür. Bununla bera,ber AlMahalle muhtarhkları teşkili man denizaltı kudreti muaazam olmakta devam etmektedir.» kanunu da çıktı Stalin'in Rumanya ve Bulgaristana hitabı "Denizaltılar çogalıyor,, Rnzvelt ve Çörçtt'in neşrettikleri tebüğ Cumhuriyet Nafıa Sergisi dün açıldı Nafıa Vekili bir nutukla serginin hangi maksadla tertib edildiğini anlattı, bugünkü ve yarınki imar faaliyetini izah etti Mecliste dün kabul edilen kanunlar Konservatnvar Tiyatro Opera şubeleri için de yeni mfitehassıslar çağrdıyor Parti Grupu Bugün Maarif Vekili Verilen miihlet bittiği için mühendisizahat verecek lerden mürekkeb bir heyet fabrikayı Ankara 10 (Telefonla) Meclis Parti gezdi ve bu neticeye vardı Grupu umumî heyeti yarln 15 te toplanacsktır. Yannkl umumî heyette Maarif Vekili Hasan ÂÜ Yücelin izahatta bulunmasl muhtemeldir. Yunanistanda ne oluyor? Londra Büyük Elçimiz hareket etti Ankara 10 CKlefonla) Londra elçimiz Ruşen Eşref Ünaydın bu akşam Torosla vazrfesi başına hareket etti Kendi Kendimizi Tenkid: «Balkan Sosyalist Cumhuriyetler Birligi!» Büyük bir san'atkâr için çarpışanlar varmışî kaybettik Büyük san'atkârinuz ve bermutad buyük bedbahtunlz Hazlmin ölümü çoğu muharrlrlerlmizin eski bir fhamınl tazelemiş oldu: Arkadaşlarımlz Hazımin, yeri doldurulamiyacak bir boşlok bıraktığına işaret ederek, bu elemll vesile ile bir defa daha, bunun neden böyie olduğunu beyhude sorup durdular. Beyhude diyoruz; çünkü bu beylik snal kadar cevabl da zaten malum; Giden klymetlerimizin yerıni dolduramamamlz, gelen kiymetledn ve yaşıyan kıymetlerin değerini lakdir edemediğimlzdendir. Sonuncusu Hazun olan bu güzel varlıklar hayatlarmda pek mi bahtiyardılar? Sonuncusu Hazım olan bu değerli varhkların, hiç değilse, geride biraktık. ları rahat yüzü gorebilJi mi? Biz, ki insan kı>Tneti takür edebilmek için, herşeyden evvel, adeta en büyük mubammin olarak, jadecs ölümü bekliyoruz; hangi klymat'.n yerine, har.gi kıymetin gelmesini istemekte hakhyız? Anka.ra 10 (a.a.) Buyuk Millet Meclisi, bugün Refet Canıtezin reislığinda toplajmuştır. Alman sanayii tarafından Türkiyeyfl atebrin verilmesl, mukabiUnde Aknanya. ya ayni kıymette Türk afyonu ihrac e. dilmesine, Hatayın ühakı dolayısıle açıkta kalan memurlara verilecefc teKaüd aylığı ve tazminatına, şehir ve kasabalarda mahalle muhtar ve ihtiyar hsyetleri teşküine, Turkiye . İsviçre arasmda Yedikule ve Kadıköy Havagazi kum tetkik suretile tayin edecek ve bu âmme panyasının abonelerine kâfi miktarda işinin lâyıkile ıfası için lâzınıgelen mercud 28 mart 1942 tarihli ticarî anlaş Arkası Sahife 3. Sü. 4 te kalorıli gaz vermediği anlaşılması üze hattı hareketi tesbit eyliyecektir. rine Belediye mezkur kumpanyaya bir protesto çekerek üç ay zarfında tesi. satmı ikmal emesinl istemişti. Verilen mühlet nihaye bulduğundan Belediye makine şubesi müdürü Ertuğrul ile mühendis Hüsnü ve Halidden mürekkeb bir heyet fabrikaya giderek şirketin taleb edilen teâsatı ıslah edip etmedığni gözden geçirmiş, neticede, yapılması istenilen bu ıslahattan pek azınm yapılmış olduğu ve bilhassa fırmın muattal bir halde bırakıhp düzeltüdiği görülmüstür. Heyet raporunu vermiştir, Şirket bu firmın, inşası için Fransaya lâzımgelen si. pari^lerde bulundugunu, fakat ısmarlanan malzemenin henüz gelmemiş olduğunu iddia etmiştir * Fen heyetinin raporu dün makamdan Hukuk Işleri Müdürlilğüne gönderflmis. tir. Hukuk îşleri Müdürlüğü bu vaziyet üzerine ne gibi muamele yapılması lâzım geleceğini şirk^tin mukavelesini Havagazi ŞirketiBelediyenin istediği ıslahatı yapmadı Almanyaya Atebrin mukabilinde afyon ihrac edilecek Koyun eti nihayeî karaborsaya geçti! Birkaç gündenberi kasablarda görülmiyen koyunların karaborsada satıldığı tesbit edildi \ j BMgttnj Tahtaravallisi Biîyük renkll karikatiiriî İzmirde dün feci bir cinayet oldn Bir adam sokakta kansını 18 yerinden yarahyarak Öldürdü Izmir 10 (Telefonla) Hayrt namın. da bir şofdr bugün karıa 32 ysvşında Mehparej'i İkoncikordonda bıçakla 18 yerinden yaralıyarak öldürmüs ve yaka, lanmıştır. Kan koca boşanmak için mahkemeye düşmüşler, aralann4a bansma vaziyeti olmuş ve bu kararla ad. liye binasından çıkmı^lar, fakat yoya aralarındaki münakaşa tekrarlamıŞj neti. oede Hayri bu cinayetl işlemiştir. Zafer Kasab dükkânlarmdan Karaborsaya intikal eden koyun eti Yaztsı 2 nci sahifemlzdç