Katalog

r=" BEHZAD B A Y R A M İ Ç İ N «= B UT A K Pasta ve Şekerlemelerinizi oradan alınız. Bevoğlu: Istıklâl Caddesi Tel 19080 .J 20 IICI VII umhuriyet aVI! 8 8 7 I * f 2 nci ve son cildi çıktı > YÜNÜS ENRE Burhan TOI İ N K I L Â P K İ T İSTANBUL CAĞALOĞLU Telgraf ve mektub adresi: Cumhuriyet, LrtaDbul Posta kutusu: İstanbul No. 246 Teipfon RasrrmharrÎT» 223fl8. Tahrlr heveti. 24298 İdars vm Mathaa klsml: 2429924280 Napoli düşmek * J P6rŞ6fl1D6 3 0 EVİÛİ 1 9 4 3 Müttefikler dün PompeVyi aldılar Napoli önünde şiddetli muharebeler oluyor Almanların Romaya çekilecekleri tahnin olunuyor Londra 29 ( a a ) İngilız kıtalan Vezuv dagının eteğmde bulunan pompel şehrlne gırnu^lerdlr. Beşmcı otdu şımdi Napoli ovasını geçmıştır Sorrento >an.nadası şınıdi t a mamıle Muttefüderin elındedir. Napollnın şarkındaki yol şebekesinin blr kolu olan Angelo da zaptedllmlştir. Beşincı ordunun sağ kanadı Avelllnodan en az 12 kılometre bir m&safede buluomaktadır. * Şark cephesinde bfr koytln son müdafaalarını yapan Alnutn ardcıUn Kremençuk düştu Kızılordunun Beyaz Rusyada ilerleyişi devam ediyor Bir yıldönümü uzerinde düşünceler vrupa medeniyeti adına ikl bin jıldır ne yapılmışsa, hepsinin birer bırer temellerin. den sarsılıp jıkıldığı bir sırada (Musbet felsefe mektebı) mn juzuncu jıldonunıunu ıdrak etmek, talıhın acı bir ojunu oisa gerek. Bundan tam bir asır once, meshur Fıansız bılgını Auguste Comte, (>Iu<>bet ffisefe dersleri) adı aitında topladığı konferanslarını kıtab halmdc bastırdıgı zanıaıı, Paris ılım muhıti, jeni bir dunvanın doğmak uzere bulunduğuna ır.aEijordu. Saint . Sımon tarafından kapısı açılan bu yeni dunvavı bujuk ri>azıyeci, bujuk fızikçi, essız fılo/of Auguste Comte, insanlık adına fethetmıs sayılı. yordu. Cemijet dedıgimiz hem korkunc, hem guzel, hem karısık, hem basit, esrarlı ve anlaşılması guç varlık, bundan sonra çırılçıplak onumuze serilecekti. Hâdıseleri izah gavretile binlerce j ı L tfanberi dikenli jollardan geçen, ilkonce fetıslere, sonra çesidli tanrılara tapan, daha sonra tanrı savısını bırc indıren ve ııihavet <tabiat ustıı» bir takım karanIlk kuvvetlere bel bağ'ıjan insan zekâBI, artık kurtuluş jolunu bulmustu. Ar. kada kalan dikenli yol mucerred in«an zekâsının gelisme kanumı idi. Musbet tnedenivet de\rine ulasabilınek icin o yolun aşıbnıs olması şarttı. Bundan sonra hâdiseler fetislere, tanrılara veja «labiat ustu» bir takım kuvvetlere baş vurularak değil fakat gene hâdiselerle re onlar arasındaki değismez münase. bctlerin ifadesi olan kammlarla izah edılecekti. Bojlelikle tabiatin ajrılmaz biı parçası savılan insan, tabiatle bera. beı kendi muhitinin, >ani cemijetin de izahını bulacak ve bundan sonra hare. ketlerini musbet akıl metoduna gore tanzim edeceği için ferd de, cemiyet de gittikçe ahengini bulan ileri, mes'ud bir hayata kavuşacaktı. Sahici cennet musbet felsefeye gore işte buydu ve asırlarca onu goklerde arayan insaıılar. mutlaka yeryüzunde bulacaklardı. Dunyanın en bujuk kafaları, nutebet felsefenin pejgamberi savılan Comte'un etrafında birer piskopos olmuslaıdı. Fransada Littre, İngilterede Stuart Mill ve Herbert Spencer bunlarm en ileri gelenlerinden sayılıj ordu. Musbet felsefe az zamnn içinde dün>ayı fethetti. Parti progıamlanna, devIet goruslerine. siir »e ed<"bıvat cerevan. brına kadar isledi. Cenmet davalarmı ekonomik kuruluşa irca eden ideolojiler türedi; insan ruhunu bir kimva terkıbi Lmis gibi inceleven romanla»* yazıldı. Eile tutulura, gozle goıulure ilisiği olmnan inanclar ilkonce aforoz edıldi sonra alaja alındı Musbet \alnız nıaddcden ibaret sanıldı. Makın?\e fabrikaj a sur'ate ve çokluğa tapıldı. Musbet felsefenin doğurduğu bu meden.vet. >uz vıl içinde gelişti serpildi, bu^unku kemal devrine ulastı. Şımdi etrafımıza baktığımız 7aman, varılan neticeji beğennı>or \e irimızin burkulduğunu duvu\or53'c bıında mus. betçi dunya gorusiınün iflâsına değil b ; rim o gorıise hağladığımi7 iımidlerin bt •=luğuna acımalıyız. Tnanıslarında idealisma va fazH kapı. lan Auguste Comte, kendi huldıığu dıiMoskova 29 (a a.) Mareşal Stalin bıigun Kremençuk şehrlrun gerl alındjğını bıldıren gunluk emrlnde soyle demektedlr: «Stepler bolgeslnde savaşan kıt'alarlmız uç g u n süren çetın müharebelerden sonra duşıcanin mukavemetmi kırarak Dinyeperın sol kıyısında Almanlar tarafından iyl tahkim edllmlş bir yer olan Kremençuk: şehrıni zapt«tnıişlerdlr. Bu zaferln hatırasını ebedî kılmak içm şebrin kurtarılmasl ıçln yapılan muharebclerde kendllerlnl gostermlş clan tumenJere «Kremençuk tumenlen» adı \er iecektir. Bugunku 29 eylul günj saat 23 te Mosko\ ada 124 top 12 şer defa ateş ederck selân atışı yapacaktır » Stalin dlğer blr günluk emirde Rudnıa şehrinin zap(Arkam ssbife 3. sütnn Z de) Eisenhower'in tebliği General Eısenhower Amenkan umum karargâhı 29 (a a ) Beşmci ordu Almanları, dağlarda ışgal ettıklen kuvvetlı mevzılerden attıktan ve Castellamare dı Stavıa şehrı ıle denız ussunü ele geçirdıkten sonra Napoh'ye 24 kılo İtalyan sahillerrne mfitentMHyen yıgıbnakta olan Müttefik asker ve malzemesinin jfemllerden çıkanlmasmdan bir mtıba metre yaklaşmıştır. Napolı'nm cenub kesiminde, 10 kılormetre ılerliven bu ord ^ ehemmıyetlı bir demıryolu kavşağı olan Nocera'yı geçiııştır. Nocera ve Castellamare dı Stavıa Napoli yaylasının cenub hududunda bulunmaktadır. Bu ıkı şehır daştukten sonra, Vezuv dağmın etrafmdan Napolı'ye gıden düz bir arazı uzerinde Muttefıklerın ilerlemesl sur'atlenecektır. Almanların ric'atı intızan^ dahılınde cereyan etmıştır. Almanların Napoli onunde, Vezuv'e day a n â | son bir mudafaa hattı hazırlamakf&~ Irauflan zannedllmektedlr. Bu hat yarıhr yarılmaz duşman Roma'ya çekilmek zonmda kalacaktır. Uçler konfransı Londrada Cephelere bir bakış . ictima edecek Yazatı : Emekli General Askert vaztyet H. Etnir Erhilet Rus zaferleri ikinci cephenin açılması işine hız veriyormuş Londra 29 (a a ) Hariciys Nazııl Cordell Hull, arkadaşlarına uçler kon. fe.ansma istlrak etmeğs kat'î suretta karar verdlğini blldirmıştir. Hull, hava vollle seyahat etmekien hoslanmadığı ıçın bu toplantının Moîkovada değıl, Londrada vapılacağı saiılnaktadır Şlmdı Washlngtonda tulunan Blrle«lk Amerıkanın lloskova bu\uk elçlsl Aa Iral Standley, sovlendığire gore bügun Roosevelt'le goruşma? ve Rus>an"n v&ziyeti hakkmda kanaıtler'ru blldlr» rj iştir İzmirde garib ve esrarlı bir hâdise Ege vapurunda infilâk maddesi bulunduğunu ihbar eden bir mektub ele geçti Vapur ancak dün akşam yola çıktı Italyanın Adrıyatık sahümde, duşmanın ancak hafıf bir mukavemeüle karçılaşan 8 ıncı İngilız ordusu Foiîgıa'dan ılerlıyerek bu şehrm 40 kılcmetre doğusunda ve sahıl uzerinde bulunan Zaponetta şehrıni almıştır. Korsıka da temızleme harekâtı devam etmektedır. (Arkası sahife 3, 3Ütun 2 de) Tramvay Hatlarma Birinci mevkilerin 15, ikincilerin 10 kuruşa çıkarılması muhtemel Elek'Tilc ve Traımav İdaresı Beledımuracaatle mustahdenın ucretlerl'9 malzeme flatlarınm artmasırdan dolayı idarenln 170 000 lıra kadar blr açık vereceğlni blldırerek blrincı mevkı ucretlermm 12 den 15 e, ıkınci mevkı ucrcüermin 9 dan 10 a ve aktarma biletleıbın de 20 kumşa artırılmasını İstemıs, Beledlye de bu tekllfı uygun goreBasmdan içyüzü henüz anlasılamıyan bir hâdise geçen Ege vapuru rek tasdık edılmei uzere Nafıa Vekâleİzmir 29 (Telefonla) Dun ak=am hitaben daktilo ile yazılmış bir mektub tıne gordermi'tır Bu zammın elestrii saat 17 de buradan Istanbula kaikacak bulmuştur. Mektubda, vapu'in hamu ve tıınel tanfesıne de tesmılı ıhtıma 1 ! oian Ege vapurunun ha r sketı muhim leieri arasında mfllâk edici n ddeler ; ardır bir hâdlse yuzunden tenlr clunmuştur bulunduğu ve 12 saat sonra pTtlıyacağı Yeni Tramvay müdürlüğü Hâdise şudur Blr ıskele hamalı vapurun yazılmıştı Aynı mealde blr mektub da Tramvay, Elektrık, Tunel umum mür (Arkası sahife 3, sutnn 2 de) îskelesi uzerinde getılnın su\B İslne durluğunde ayrıca blr tramvay mudurIuğu lhdas edllerek bu mudmluğe Den zyollatı muhendlslerlnden olup tramv av sevrusefer tanzim ıslennde mutehas=ls bulunan muhendls Osman Senal get'rilmlstlr. zam vaoılıyor t'çlu paktın uçun cü jıldonümu Ber. Hn, Tokjo \e Romada her jıldan daha parlak kutlanmağa calışıhrken muhare. be işleri uçlu ittifak devletleri için ne Italvada, ne Rus. \ada, ne de Vzakdnğuda i\i gitmi\or. ItaUa, ıruharıb or. tak bir devlet olarak ortadan çekıldıkten sonra sade. ce Almanların Muttefiklerle dovusmelerı icin bir muha. rebe jeri halini almıstır. Salerno muhare rtbesini kaz a n a n Muttefıkler simdı burada Napoli ovasına hâkim tepeleri elde ederek Napoh sehrini zapt için hazırlanıjorlar, Dığer cihetten 8 inci In. gıliz ordusu Taranto koıfezinden bas. lıyarak ortadan Uerlıyen kolla Melfı'je varmış, buradan Ariano ve Bcnevento uzerine vutiıraeğe çalışmaktadır. Adriyatik kıvısını takib eden en doğudaki kolıı da Foggia'yı nlmistır. Bu sehir, dolavlaıındaki duzluklerde bir çok hava alanları kurulduğundan. ttahanm en bıijuk ve önemli bir uçak HazırlıkJara hız veriliyor Washmşton 29 ( a a ) R"s ceptıe. «mde cerejan ed°n va^alar Churc'iıll « Roo^evelt s^ratejik plânlarırm derpış ettıgı hadlerı eeçmış ve batı Avrupada ıkırcı bir ce^honın bıran evvel açılması ıçın hazırlıklara hız verılmesını ın*aç e'ml'tl7" Ru^lar Dlnv>Der l geçrn= olduklarından şark cephe^ırie b ılunan na7i ordusunan yıkı'Ta'i pek muhtemeldır. 1 İzmif köylerinden birinde ffeci bir cinayet us^udur. Müttefikler simdı bu mey. danlardan orta \e sitnal ItaUajı olduğu gibi Balkanlan cenııbî A'man\ayı ve Lılhassa Ruman>anuı Ploesti petrol ka\. nsk ve fabrikalarım tesiıh bir surette doveceklerdır. S inci Amerikan ordusıınu jalnızbasına (Arkası sahife 3, sutun 5 te) Izmıt 29 (Telefonla) Bugun Izmitm Hımmetlı kovurde çok vahşı ve canavarca bir cinayet işlenmış, bu koyde Yaşar ismınde bir genc, üvey babası Akıfı aılevî bir geçımsızJiîten doğan ığbırar ıle keskm bır toalta J e parca parça ederek oldurmuştür Facıanın tahkıkıne başlanmış ve katü yakalanmıstır. Iktısad Vekili dün şehrimize geldi Fuad Sirmen seyahati ve tetkikleri etrafında gazetemize rzahat veriyor Melâmîierin muhakemesi İzntîtte dünku ilk celsede tarikat şeyhi dinlendi Şarkî Akdenizde geniş hava akınları yapıldı İügilizler Siros'a Almanlar da İslanköye hiicum eltiler NADİR NADİ YArVası sahife 3. sütnn * te) İktısad Vekili Fuad Sirmen sanaji muesseoclerimizden birinde tetkikleri esnasında (Yaaısi 3 üneü sahilemizde) Kahire 29 ( a a ) Ortaşırk hava ttbllğmde blldlrlldlğine gore bugun şa kî Akdenlz sahasında buyuk hava ha. İzmıt 29 ^Hususî muhabırımızden) ı<.kâtı olmuştur. Bugun şehnmız aslıye ceza mahkeme27/28 eylul gecesi tngillz hava kuvsmde, geçenlerde bir âyın esnasında yakalandı<larını haber verdiğım Melâmı vetlerıne men^ub bomba uçakları Yunatarıkatme men^ub 17 kışının muhake nlstanda bulunan hava meydanla<lle Ege denl?lndekı adalara hucum'ar vapmesıne bas'anmıştır. Mahkeme salonu mışlardır Sjros lımanıle bu lımanda çok kalabalıktı Hakım hevetı Faik ve buiunan gemilere dun hucum edı'mis ve Mudc'elıımuıTiî mua\ını Fe^zıden teşekantrepolar arasmda İnfılâklara sebebikul etrmştı İlk olarak Melâmilenn sevhı yet verilnlştir. Kuçuk blr sahll muhaIstanbulda Evubsultanda oturan ve iki faza gemısı batırılmış+ır. gozu anadan doğma kör olan Erzurumlu Düşman av ve bomba uçakları tstan. Osman Kemaleddın sorguva çekıldl. Ço£ koy adasma hücum etmlşîerdlr Spitfıre clu'gun konuşan Melâmi şeyhi 50 yaşuçaklan bazı bomba uçak'anm bombalarmda vardı. Temiz giyinmlşti. Başın(Arkası sahife 3, sütnn 3 jte) <Arkası sahlfe 3, sfitna 3 te) Oniki adalardan Leros'den bir manzara