Katalog

MüREKKtBU TALEBE KflltMLtRi H,.;y 8 R YEDEK UCU ' " BERABER KURU/ »İTft İSTMKMDCMJin 20 nci yıl sayı: 6857 umhuriyeC İSTANBUL CAGALOGLU Telgraf ve mektub adresi: Cumhuriyet, İstanbul Posta kutusu: îstanbul No. 246 Telefon: Başmuharrir: 2236S. Tahrir bevsti. 24298 İdare ve Matbaa klsml: 21299 24290 garanti ALPAKA KAŞIKLARIN! arayınız. H çılar No 75 B ALL I I 6 EVİÛİ I 943 Faşist Reisi yeni hükumetin en yüksek makamını işgal ettiğini bir beyanname ile dün Italyan milletine bildirdi Salernoda Amerikalıların vaziyeti düzeliyor Mussolini'nin eski toplantılardan birinde nutuk soylerken ahnmı; resimlerinden.. Berhn 15 (T.P.) Yeni İtalyan faşist hukumeti aşağıdaki beş emri ısdar etmiştir. Bu emirlerin beşi de Mussolİni tarafından imzalıdır: 1 Sadık arkadaşlaıa ve bütun İtal. yaya! Bugünden, yanı 15 eylul 1943 ten İtıbaren İtalyada faşist İdaresinm en u haıbin orlajn çıkardığı yuksek makamını tekrar işgal edlyoacajibliklerden biri de kuk.rum. la hükumet tabıridir. Mu. 2 Bugünden itibaren millî faşist haııblerden herhangi birinin tmri al partisi • Cumhuriyetçi faşist nartisi. adı. tında koru korüne iş gorcn hukumetler nı almıstır ve genel sekreterı Aleksandro hakkında kullanılan bu tabiri, Nor\eç Paolını'dır. isgali sıralarında Müttcfiklcr irad e t . 3 Askeri sıyasî vs idarl sahalarda miş ve (Juisling'i Almanlaun bir kuklası çalışan ve memleketi f?='im eden huolarak tohmetlendirmişle di. bonıaları ku me t "tarafından"vazı*f P !eruiden"ç7kariL bu tabir sinir harbinin lüzumlu destek. | mış olan bilcumle memur'.arln vazıfeleri lerinden biri jerine geçmeğe basladı. başlarlna derhal avdef etmeleıinı ve Almanlaıla isbirliği japan her kuçuk me\kılerını muhafaza eylemelerinı emdevlet Müttefıkierce kukla sajılıyor, redıyorum. Londraya sığınan her ınuKeci hukumet 4 Batün parti m^rkezlerire aşağıde Mihver nazarında daha sajgı değer daki vazifelerln ifasını emrediyorum: bir mahijet taşımıyordu. İtalyan toprağında müstevek duşmana Birkaç giindür bu sinir hatbinin yeni Büyük mikyasta takviye alan 5 inci ordu mevzilerinı muhafaza ediyor Dün Belvedere'yi alan 8 inci ordunun iki güne kadar Salernoya ulaşacağı umuluyor General Eisenhower Amerikan umum karargâhl 15 (a.a.) Cepheden en so". gelen raporlar, 15 eylulde durumun Salerno kesiminde dunkünden daha İyi olduğunu bildirmekte'iir. Yeni zırhll kuvvetler gelmiş ve Alman lar da kendilerine çok pahdhya mal olan taarruzlarından sonra yorulmağa baş. lamışlardır. Mütteflkler, devamlı surette takvıyeler almakta ve Almanlarln çok yorgun bir halde bul'jnmaları İtibarile, bu ke^imi tahliye etmeğı dvisünmemektedırler. A'man hava ku\r\et1.erinin siddetli taarruzlarlna rağmen, Almanlar Muttefiklerin iase aİTalannı bile sekteye uğratmağa muvaffnk olamamı?lardır. Müt'efik harb genilerinin topÇUTU dü=man tnarruzİTını pıisküı tmeğ;e çok yardım ehnekte ve muhacimleri ae!r kavıhlira ueratm )"><tıdı •. Muttefık hava kuvvetlen bu kesimde (Arkası sahifp 3. sütun 5 te) Yeni kuklalar Mussolini, Abruzzada bir dagdan kaçırılmış! Aîman paraşütçüleri faşist liderini hapisten kurtardıktan sonra? bir leyîek tayyare ile başka bir yere nakletmişler Berhn 15 (TP.) Mussolini'nin kurtarılması ile neticelenen cür etkâr teşebbusun ne suretle tatbık me\kııne kanulduğuna da;r aşağıdaki tafaı'at • erıl. > mektedır: Mezkur teşebbusü tatbik mevkiine kovmak emrını alan S S. taarruz konıu den. Mussolını'mn 26 ağustosta nuyornz: Şimdije kadar u/eıine kukla M.llet, bun'ara maddi ve mane\i yar San Madalene adasından şaıki İ oamgası nedense vuıulmıjan Italja, son talyada Abruzza eyaletınde 2900 hâdiselerden sonra her iki tarafin bu dimda bulunacaktlr. (Arkası sahife 3. sütun Z de) (Arkası sahife 3. sütun 4 te) itabını da sineye çekmok felâketine ıığradı. Mussolini'nin Almanlar tarafından Cenub Italyadaki askeri harekâtta son durumu gosterir harita kaçırılmasına fena haldc sinirlenen Anglo . Saksonlar, hem kendi kendi. leıini teselli etmek, hem de propagan. da yaparak simal İtaljaHa jakında kunı'acak olan faşist hükumctini bctelemck ihtivacile asıl italjan hukumetinin Kral \e Badoglio tarafından temMİ rdildiğini fasistlcrin kukladan baska bir sey ol. madıklarınl giırultülü bir sesle sojleyip Rnnıada Almanlar tarafından te^kif duruyorlar. Buna karsılık, Alman prordildiSi bildirilen Badoglio hukumetinin pagandası da. Siciljaja sığınan Kralla Hariciye Nazırı Guariglia'nın İstanbulda Maresalı Londradaki mülteciler kafile. leşilkoyde tayyare ile hareket edeceği sıne katılmak u/ere jola çıkan iki fe. Ankara 15 (a.a.) Buyuk Millet gün alınmıs fotografı laketzede olarak gostermektedir. Mechsının bugun dok+ur Mazhar Ger, İsin tuhafı, daha düne kadar baska İznur 15 (Telefonla) Marınan<!. men m başkanlığında yap!ıt;ı toplantıda tüılü isliyen sinir ve propnganda nıaki. Kovceğız ve Fethiye sahillerimize iltıcaBolıı, Çankırı, Samsu'n, Van meb'usluknesinin bdyle birdenbire cephe değisti. lar cumartesi gunü başlamıştır. Şınıdıye larına seçılm^ş olan Kcrşerferal Alpdorerek tamamile ters bir yolda yürüme. kadar 567 multecı gelm.ştır. Bunlardan ğan, Behıç Eıkın, C^mLİ Bılsel, ıh^an ğe baslamasıdır. Mussolini'nin kuv\etli 83 u subay, 64 ü kuçük zabit, 250 si asEzga ve Nıhad Betker'e aıd mtıhab zamanlannda Anglo . Sakson gazetele. ker, 208 i sıvlldır. mazbat.ları tasvıb edilmı; ve Millî Murinin karikatürcüleri elinde İtalyan Bunların sojledıklerine göre, Rodos adafaa Vekâletı butçe^ıne 100 000.000 lıra T kralı değismez bi r alaj mevzuu olarak dasmın faşist olan valısı, bir emlr neşmunzam tah^isat konu'ma'.r.a aıd kanun r hep kukla halinde resmi çizilen bir rederek, mutareke mucıbınce askerlerin lây ha^ı kabul olunmui ur. . Almanlar, doğu cephesinde Briansk'ı bilirlerse, Muttefiklerin İtaljada belki adamdı. Duçe ne derse İtaljada öjle sılâhlannı teslım etraesmi bıldırmıs MecliMn bugun kabul ettıf'i kanıınlar tahliye edeıken Italjada Salerno körfe. ileri hareketlerini durdurtmuş değil, japılacağına bütün diinya o kadar alı« garnızonda bulunan kıt alar silânlarım arasında limanlariTiza sjğmmış olan zine çıkan 5 inci Amcrik.ı ordusuna buraya çıkmış olan kuvvctlerini, beM mıstı ki krahn herhangi bir meseleje bırakmıştır. Fakat bir alay kumandam Fransız gemılerının sat'n aKıiTiasına aıd mensııb kıt'alan Salerno sehrinden a t . Kalabriya'dakiler nıüstesna. denize en ufak bir itirazda bulunabileceği ha valının vaziyetınden şuphelenmış olacak Bnlaşmsnm tasdıki hakkmdakı kanun tıklanm bildirdilrr. Birinci habeı, Rus bile dokebilirler. tıra bile gelmezdi. Ne garibdir ki yirmi kı, sılâhlarım teslım etnıemıştır. Bunun lâyıhası da bııUmmaktadır. tehlikesinin durmadan yaklaştığını, Şimdi İtalyada üç muharebe alanı senelik bir tevekkülden sonra, İtalyan uzenne ıkı saat sonra şehir dışmda buBuyuk Millet Meclısi gelecek toplan ikincisi ise, muvakkat de olsa, İtahada vardır. Birincisi Kalabıija'dı ki. bıın'.in r menfaatlcri bakımından en hayatî bir lunmakta olan Alman motorlu Kıt alan tısını cuma gunü yapacaktır Almanlarm ehemmi\etli bir muvaffakı. Reggio'daki ucuna 3 ejlıılde cıkmağa ve uçakları sılâhlarım teslim etmek islabiste krahn ilk veto'su, netice itibaıile İkramiye kanun lâyihası Mecliste \et kazandıklannı gösteriyor. başllyan 8 inci Ingiliz ordusunun ileri Berlin 15 (a.a.) Alman orduları tank kuvvetlerile yaptı^ı yeni ve sid Ankara 15 (Teleforla) Devlet m e . birkaç hafta içinde onu Sicilyaya kaç. temıyen bu alaya hucuma geçmışîeı dir Muvakkat dediğimizin sebebi İtalya kıt'aları, çıkış noktasının 140 Km sima. deth taarruzlar akim kaimıştır. Bir Alnıağa ve İngiltere Kralından h'ınaye is Bunun üzerine, bu alajm bir kısım sı başkumandanlığmın teblığı: murlanna birer maaş nisbetınde ikra muharebelerinin nasıl bir netice vere. linde Cosensa'ja vannışlaıdır. Buradan temeğe kadar goturen felâketh bir teşeb. lâhlarım bırakmış, fakat dığer kısmı aKuban koprubaşında dun de büyuk man kafılesinin refakat kuvvetîerlle AL miye verılmesi hakkında hazırUnmış obileceklerini simdiden kestirmek kabil simdi Almanlarla 5 inci Amerikan ordu. fcüs oldu. Habes harbinin zehirli gaz damn sahıllerine kaçarak orada ele ge bir faaliyet huküm sürmuştür. Sovyet man hava kuvvetlerine mensub av ve lan kanun lâyihası Bayük Kıllet Mec. olamadığındandır. Bununla beraber Al sunıın kıt'alan arasında en siddetli kavkahramanı Badoglio ise; daha birkaç gıin çırdıklerı motorler ve bir ganbot'.î sa ler, Krimskaya kesimmd»ki muvaffakı tahılb filolan Non'eçın simal sahili açı. l.sıne verılmiştır. T.âyıha Diıgun Malıye manlar şimal İtaljaya tamamile hâkim gaların cerejan ettiği Salerno korfezi evvel halkım teselli etmesje çalıstığı bu hıllenmıze gelmişlerdir. yetsiz taarruzları esnasında 32 tank kay. ğında taarruz eden 55 Sovyet avbomba Vekılı Fuad Ağra'mın huzurı'.e butçe enolur, İtaljan halkının iyi karsılıyabile kesiminde Sele ırmağile Eboli kasabası. uçağlndan 34 ünü düsürmuslerdir. tarihî adada şimdi kendisi de teselli arar Rodos şehri şımdı yanmaktadır. Mu betmislerdir. cumeninde muzakers ve kabul edilrriş cekleri bir hukumet kurabilir ve Müt. na 180 Km. lik bir mesafe vardır. 8 inci Romny ve Zasluy zaptedildi bir vazijette kimbili r ne j apıyordur? Şark cepheslnin cenubunda ve merkavemet gosterenlere Alman tayyarelerı tir. Meclıs cuma günkü toplantı^mda tefikler batı Fransada üçüncü bir cephe ordunun gayesi şimal batı istikameiiııtie Moskova 15 (a a.) Reuter: Desna bvnun üzerinde görüşecektir bombalarla ve mltralj'oz ateşıle hücum kezlnde duşman bllhassa Kıasno'umiesBunlara İtaljan milletinin sahici nıüaçmıyarak Ahnanlar İtalyaja lÜ7umu sür'atle ilerliyerek 5 inci Amerikan or. (Arkaa lahlfe 2. süton 1 de), messilleri diye bakmak doğrusu biraz etmektedır Hukumet bmasının uzerınde koye, Harkofun cenub batısl Desna ır nehrj kıyılarında ve Brian'k'm çok ya Lâyıhamn esa=larına gore, Devİ3t büt kadar kuvvet getiımekte serbest kala. guçlur. Halkla ve ordu ile ilisiği kalmı. beyaz bayrak vardır. Şehırde vaziyet çok mağı ve Kirof civarmdaki kesimlerde kmlannda siddetli muhsrebeler oluyor. (Arfcasi sahife 3. sütun 4 te) etxlştir. Rus kıt'alarl şimdı şehre giımek İçin jan, selâmeti yabancı himayesinde arı kanşıktır. Almanlar bütun mahsulâta el yarma teşebbüslerine devam koymuşlardır. Çetın bir muharebeden sonra Rus kuv savaslyorlar. yan hukumetler, hiç değüse geçici hir Şimal Ukraynada Romny'de sckak Sahillerimize ilticalar devam etmekte vetlerinin büyük bir kısmı geri atılmud'iet için mahijetlerini kajbederler. Ortalık düzelip de normal şartlar d m ü n . dir. Şımdiye kadar irıli ufaklı 17 harb mıştır. Düşmanm gedıkler açmağa mu. mııharebeleri oluyor. İki ileri Rus kociye kadar bunlara şüpheli gözlc ba. teknesı sahillerimize gelmiştir. Bu arai< vaffak olduğu biıkaç yarda karsl taar. lundan biıi Klefe doğru yürünektedlr. torpıl ve toplarını yolda denize atarak ruzlara geçilmistir. Belyİ'nİn cenub Sovyet kıt'alan Romny'nin bir bucuk k'nlan haklı bulmak lâzımdır. gelen bir hücumbotu da vardır. batıslnda Sovyetlerin mühim piyade ve kilometre uzağmda Zas'uy'yi zsptetFakat j a Mussolini'ye ne diyelim? mişlerdir. Yirmi yıl İtaljajı idare eden. Avrupa Njeshin düştü pı'itikasının ön plânında uzun zaman yer tutan bu devlet adamı. İtaljan efkâMoskova 15 (a a.) Stalın tarafmdan nnı kazanmamış olsaydl, şüphesiz ne is neşredilen günlük eınir, ÎOef yolu üzebasma gelebilir. ne de orada yıllarca rinde bulunan NijeshH'in alındlğml kılabilirdi. Bununla berahrr İtalya har. bildirtr.ektedir. be girdiğindenberi eski Duçe'nin yavas Nijeshin'i ele geçiren birlikler bundan yavas kudretinden ve millî bünveyi böyle bu sehrin ismini taşıyacaklardır. Washmgton 15 (a a ) Hariciye Natemsil kabiliyetinden kajbettiği de far. Bu akşam. bu yeni zafer serefine zın M. Cordell "Hull ile yaptıkları mukedilijordu. Bıınıın gözle görülen delili Moskovada 124 topun her biri 12 şer tad goruşme esnasında, gazetecıleıdan fssist hükutnetinin yıkılıs şekli oldu atımlık salvolar yapacaklrrdlr. buı, Ankara buyuk elçısı Stemhardt'ııı Düsünce ve kararlarında kimseji dinleBerlinden verilen mütemmim Amerücaya gelmeainın sebebı haskmda mek lüzumunu duvmıjan Duçe. Kralın malumat soylıyecek bir şejı olup olmadığını Mr bir isaretile yerini hırakmak ve hastane Berlin 15 (TP.) Ruslarm Sejnİ Hııll'den oğrenmek ıstemıştır. otomnbilile hapisaneyi boj'lamak zonın. nehrinin karşı yakasına geçmek husuMr. Hull, cevab olarak, başka olçi ve da kaldı. sundaki teşebbüsleri Alman sılâhlnrmln buyuk elçılerin zaman zaman memleKete Almanlar farafından knrtarılmış o l . mutemerklz ateşi karşibindi puskurtul avdet ettıklen gıbı büvük elçmuı de aDün sabah ilk Tünel arabası hareket ediyor ırası acaba ona eski otoritesini iade ede. muş ve kendilerine ağır insan ve mal. şağı yukan gehş.nın buna benzsJığıni b"ecek mi? Tunel seferleri dün sabah saat 7 den smda gereken tedbirleri almağa vaklt zeme zaylatl verdirılm =tir. Desna iıehıi sovlemış ve Mr. Stemhardt'ın uluslar Harbden çok çeken İtalyan Iıalkının boyunca Ruslar, nehrin batı kıyısınl el arası ış'.erın bu miıhım de\resindP. itibaren tekrar başlamıştır. Yeni terti bulabıleceklerdır. İdarece yapılan t e t fH'issolini'ye ve faşist piıtisine karşı de etmek için ardı arası kesilmeksizin VVashmgton'a gelmesınden bıttabi isti bat sayesintie arabalann ka>ışı «apnıuş kıklere gore. Tunel kapalı olduğu mudioğukluk dujduğunu gözüi'iizlp gordüUzakşark harbinden dtkkate lâyık bir resim: Orta Pasifikte Amerikan uçakları gayretlerine devam etmektedirler. Fakat fa4e edılerek Hariciye Nazırlığında ken olsa dahı. kazanm \uku bulduğa ar.da. det zarfında tstanbul halkından 13 bin NADİR NADt tarafından iki defa agır taarrnza ngrıyan kuçiik Marcns adası yanarken, bir orada da Ruslar devamlı bir muvaffakı dısile gorusülmesinden çok menınun ka Tunelin iki tarafındaki ampnller derhal kışi. tramvavla japtığı sevahstler iç.n Eönecek ve memurlar, bu vaziyet karşı 105 bın lıra fazla odemiştir. •Arkası sahife 3, sütun S te) Imacağını ilâ\e etmışür. (Arkası sahife 3, sütun 4 te) tayyareci bütün adayı ve büyük'jangınlan gösteren bu resmi çekmiştir Millet Meclısi Rodos yanıyor MiHi Nüdafaa için 100 milyonluk tahsisatı kabul etti Sahillerimize 17 küçiik harb teknesile 567 asker ve sivil iltica etti Adada vaziyet çok karışık Memurlara verilecek ikramiyeye dair lâyiha Mecliste Ashert vaziyet Kızılordu KiePe doğru yürüyor! Italyadaki savasîarın inkişaf ihtimalleri H. Emir Yazan: Emekli General Erkilet Ruslar dün iiç mühim şehir daha geri aldılar, Sovyet başkumandanhğı kış gelmeden hedefiaıe ulaşmak istiyor Cordcll Hull r Ttinel seferleri tekrar başladp Ankaradaki Amerikan e l ç i s i n i n Vashingtona gitmesinde bir f e v k a l â d e l i k olmadığını söyledi