Katalog

12 Ağustos 1942 CUMHURİYET Herkes Tüccar kendi kendini 30 ağustos zaferinin vazife başına! nasıl kontrol edecek? 0 halde söz Roosevelt'indir! emokrasi cephesini teşkil eden Müttefik devletleıin, Mihver devletlenne kaışı yaptıklan muharebede, nıukabil taaıruz için kullanmak istedikleıi en büj ük hareket iislerinden biri HindistanJır. B hedefi kollıyan devletleıin, ilk vazifesi Hindistanla iyi geçinmek ve Hind halkı nı tatmin etmeklir, Hindistan halkıı kendine düşman etmek değildh, Çünk bu düşmanlık, belki bugün bastırılabilir fakat, hiç umulmadık bir anda ve ço tehükeli bir sırada ansızın patlak veıi ve büyük hazırlıkları altüst eder v içinden çıklmıyacak vaziyetlcr vücudı getirir. Onun için Müttefiklerin menfaati, Hin disianla anlaşmaktadır. Fakat İngiliz si yascti bu anlaşmayı gerçekleştirernedi v bu yüzden Hindistanda müşkül bir va lijet hasıl oldu. İngiltere ile Hindistan arasında mücadele başladı. Bu mücadc lenin devamı, müttefiklerin plânlarnı aluıst edeceği için, Müttefik kaynakla rından sızan haberlere göre, Amerika hükumeti, diğer müttefiklerin jardııtile, Hindistan meselesine karışmak ve bu meseleyi hal için bir çare aramaktadır. Müdahaîenin hedefi, Hindistanla İngiltere arasındaki ihtilafı bertaraf etmek için, herşejden evvel Hindistana, istiklalhıin verileceğini kafî bir surctte anlatmuktır. Çünkü Hindistanda hüküm sürcn kanaate göre ingiltere, Hindistana bir şey vermek niyetinde değüdir. Bütün dile harb devresini atlatmak, ondan sonra Hindlilerle yeniden pazarlıklara girişmı'ktir. Onun için başta Amerika olmak üzere büıun müttefiklerin bu sırada düşündükleri mescle, Iiindlileri, harbdcn soura hürriyet Ve isüklâilerine kavuşacaklanııa dair müşterek tcminat vermek ve böylece meseleyi, İngiltere taraiından verilen bir taahhüd oltnaktan çıkararak bütün müttefik dcvietler tarafından teyid ve tasdik edilen müşteıek bir taahiıüd haline getirmektir. Anlaşılan keyfiyet VVashington'da göıüşulmekte ve bu hattı hareketin liınulıieri ne derece tatmin edeceği tetkik eriıımektedir. Ş3yed bu hattı hareketin Hindlilcri tat n.n edecejjine karar verilirse, ağlebi ihlımal, Miilı Kongre liderlerile temas iui.ecek, ve an!aşma hasıl oîduntan sonra Muttefik devlctier de Hindistana müşU'rek temi.ıat veıcrek harbin son I ıılur bulmaz, Hindistanı hür ve nıüstal:il tanıjacakiarını ilân edcccklerdir. Sjajcd ?.liılî Kongre, bütun müttefiklerin bu joldaki teminatını da kabul etmi^cıck istıklâlin hemen verilnıesini iste mekte ısrar ederlerse, o zaman bütün Müttefik dc.vletler de Millî Kongre liderlerini ve taraftaTİarını düşman taıııyacaklar ve ona r,ure tedbir alacaklaıdır. VVashington'da hazırlannıakta olan bu teş.bbüsün saikı, jukanda anlattığınıız Sbi, Hindistan halkile Müttefikler arasında kanlı bir dava vücude getirmemck için Hindistan halkını tatmin ctmektir. liutün gaye de, Hindistanın bu defa aldatılmadığım teminlc harbin bitmes'ne kadar sabretmesine İmkân vermek ve böylece harbin devamınca Hindibtanın harb gayretinden istifade etmektir. Bu teşebbüs tahakkuk ettiği takdirdc Millî Kongre ne der ve bu teşebbüsii nasıl karşılaı? Hindliler İngiltere ile birlikte, Amerika, Çin, belki de Rusyanın verecekleri tcminatı kâfi görerek medenî isjan vesaireden vazgeçerler ve Müttefiklerle elbirliği yaparlar mı? Yoksa gene «evvelâ istiklâl?» mi derler. Burasını bilmiyonız. Fakat bütün Müttefikler tarafından verilecek müşterek teminatın daha sağlara ve daha fazla emniyet verici olacağı şüphe götürmez. Onun için bu teşebbüsün muvaffak olması ihtimali oldukça kuvvetlidir. Belki de bu sayede nahak yere kan dökülmesinin önü de alınır. O halde söz Mr. Roosevelt'indir. Bu talebelerin hali acaba ne oîacak? yirmlıtri yıldöıtümü Dumlupmarda ve yurdun her tarafında büyük tezahüratla kutlanacak Ankara 11 (a a.) Türk ulusu ö nasebetle 30 ağustos günü için İzmir nümüzdeki 30 ağustos günü hayatımr. ve Afyondan kalkan ucuz tarifeli tren en mühim bir dönüm noktasını teşkil seferleri tertib edilmiştir. eden ve onun tarihi boyunca kazanıp Törene Dumlupmarda saat 11,30 da geldiği zaferlerin en büyüğüne ulrştı başlanacak, EÖylenecek nutuklan miıran başkumandanlık mcydan muhare teakıb büyük bir geçid resmi yapılabesinin 20 nci yıldönümünü kutlıya ] caktır. cak'.ır. Bu bakımdan bu yıl Zafer bayAnkarada yapılacak pehlivan ramımızın diğer yıllardan daha üstün güreşleri olarak yurdun her köşesinde en geniş 30 ağustos Zaier ve Tayyare bayramı bir şekilde ve günün en büyült değerine denk bir surette kutlanması için münasebetile Ankarada 19 Mayis stadşimdiden hazırlıklara başlanmış bulun yomunda Türk Hava Kurumu adma büyük ölçüde yağlı güreşler tertib emaktadır. 30 ağustos günü başkumandanlık mey dilmiştir. Bu müsabakalara memlcketim i z i n e n dan muharebesinin cereyan ethği sa ! maruf pehlivanları davet ehada., Dumlupmarda meçhul asker âbi , dilmişdr. desinde büyük bir tören yapılacak, bu Arzu eden diğer pehlivanlar da mütörende Millet Meclisi, Başv^kâ'.ct, Ve sabakalara İştirak edebileceklerdir. kâleîler, ordu, Cumhuriyet H?lk Far | Müsabakalara iştirak edecek pehlivantisi, kurumlar, Ankara ve Lstanbul Ü lara bin ürahk ikramiye dağuılacağı niversitelerinin gönderecekleri heyet ve pehlivanlarm lâyık olduklan şekiller hazır bulunacak ve törene civar vi de memnun edilecekleri haber almlâyetler halkı içtirak edecektlr. Bu mü mıştır. SoYyetharp) (Mmçmtiarp bliği bliği (Baş tarafı 1 inci sahifede (Baştarafı 1 inci sahifed?) bölgelerinde düşmanla savaşmıştır. Hava kuvvetlerimiz, Sovye'lerin sahilCephenin diğer kesimlerinde hiç bir , de ve Karadeniz limanlarından Tuapse, değişıklik olmamıştır. I Novorossisk ve Anapa yaptıkları tahliye ve gemilere tahmil harekâtına karşı hü«Gene yeni geri mevzilere cumlarmı şiddetlendirmişlerdir. Bu hüçekilmek zorunda kaldık» Moskova 11 (a.a.) Geceyarısı neşre cumlar esnasmda 12,700 tonilâto tutarında 11 taşıt gemisi batırılmış ve başka 9 dilen Sovyet tebliğine ektir: Kletskaya bölgesinde Sovyet kıt'aları gemi de hasara uğratıimıştır. Kalaç'ın batısında dar bir sahaya sıkışmuharebeye devam etmişlerdir. Sovyet harb gemileri Karadenizde iki nakhye tırılmış olan Sovyet ordusu yokedilınek üzere bulunuyor. gemisi batırmışlardır. Don cephesinin geri kalan kısmmda Kotelnikovo'nun şimal doğusundaki muharebelerin şiddeti artmıştır. Müte mevziî muharebe faaliyeti yalnız Macar addid defa elden ele geçen bir çok mev kıt'aları tarafından tutulan bir kesimde ziler nihayet akşam üzeri Ruslarm elin biraz şiddetlenmiştir. de kalmıştır. Bu muharebelerde 900 AlPike uçaklarından mürekkeb teşkiller man öldürülmüştür. Stalingradın cenub batısındaki muhareVoronej bölgesmde Almanların hücu belerde kara kuvvetlerini desteklemişmu püskürtülmüştür. Almanlar burada lerdir. Bundan başka bu şehir dolayla da ağır kayıblara u&ramıs'r.r^'r. I" •?;no rındaki iki hava meydamnı büyük çapta bombalarla bombalamışlar ve yerde 20 Sovyet uçağı tahrib etmişlerdir. Rjev bölgesinde çetin müdafaa muharebesi devam ediyor. Taze ihtiyatlarını muharebeye sokan düşman şehrin şimalinde de şiddetli hücumlarını tekrarlamıştır. Alman piyadesinin ve zırhh kıtEİarmın kahramanca müdafaası karşısında bu hücumlar bu kesimin her noktasmda akim kalmıştır. Hava kuvvetlerimizin Sovyet mevzilerine, tank ve kıt'a topluluklarına karşı bütün gün fcombalarla yaptıkları hücumlar kara kıt'alarımızın yükünü hissediür dereccde hafiflctmiştir. İlmen gölünün cenub doğusunda ve Volkof cephesinde düşmanın bir çok Aiman köp'u bâjı mevıil«rtRus taarruz i i k H i mevziî hücumları kısmen karşı hücumlarla püskürtülmüştür. En şi.Tialde hava kuvvetlerimiz Kola Dünkü askerî makalemizde bahsedilip de koyunda bir hava meydanı tesislerine ve eknik bir yanlışlıktan dolayı maalesef murmansk demiryolunun batısında bugazeteye giremiyen harita: Voronej lunan topçu mevzilerine tam isabetler şehri ve ayni isimdeki nehir üzerinde kaydetmişlerdir. Alman hattı (Don ve Voronej nehlrleri Moskovamn cenub batısında Ve şimal arasında bulunan şehrin, Almanların batısındaki mahallere ve hava meydanellnde bulunduğu anlaşılıyor) larına ve cephe hattmm gerilerinde düşdar bölgesinde ilerliyen Alman tank ve man muvasala yollarma karşı geceleyin motörlü kıt'alarile şiddetli muharebcler hava hücumları yapılmıştır. ı'ı.nuştur. Bu bölgede bir kesimde Rus9 10 ağustos günleıi doğu cephesinde ar sayıca üstün düşman kuvvetleri karhava muharebelerinde yerde ve uçaksaısında geri yeni mevzilere çekilmek zovar ateşile 195 Sovyet uçağı tahrib edilunda kalmışlardır. miştir. Yalnız 14 Alman uçağı kayıbdır. Sovyet hava kuvvetleri muhtelif keStockholm'den verilen haberler iimlerde üç piyade alayı ile bir süvari Stockholm 11 (a.a.) Ofi'nin husu s i )ölüğünü kısmen dağıtmışlardır. muhabiri bildiriyor: Maikop cephesinde Almanlar arka arKrasnodar ile Maikop'un ayni zamır.kaya hücuma devam etmişler ve bii'az | da zaptı. Karadeniz sahiline çıkan yol'.aoprak kazanmışlardır. n ve Von Bock ordusunun sağ kanadı öStalingrad kesiminde muharebe nünde bulunan ilk hedeflerin Novorosgece gündüz devam edivor Moskova 11 (a.a.) Bugün cepheden sisk, Anapa ve Tuapse limanlarının yolu;elen bir telgrafta bildirildiğine göre, nu Almanlara açmaktadır. Bu limanlar btalingrad'ın cenuhunda Kotelnikovo şimdiki muharebe sahnelerinden ancak sölgesirıde şiddetli muharebeler cereyan 160 kilometre bir mesafededirler. Saiâhiyetli mahfiller, Alman komutanetmektedir. Düşman yeni ihtiyatlar geirtmek suretile hücumlarını gece gün hğının askerlerini biraz istirahat ettirmcüz devam ettirmektedir. Ayni zamanda sini ve cephenin bu kısmmda bir. du ddetli hava muharebeleri de olmakta raklpma devresinin başlryacağını ihtimal dahilinde görüyorlar. iır. Bu mahfillere göre Alman komutanhğı Leningrad cephesinde Leningrad 11 (a.a.) Sovyet kıt'aları bu durakiama devresinden şu şekilde isLeningrad cephesinde kuvvetle tahkim e tifade edebilecektir: 1 Birkaç mukavemet adacığının heilmiş bir Alman mevziini cebrî hücumarla ele geçirmişlerdir. Alman karşı hü nüz mevcud tulunduğu Azak denizi sa:umları tamamen püskürtüimüş ve düş biîlerini temizlemek. 2 Kafkas dağlarını aşarak sahile vaan ağır kayıblara uğramıştır. (Başmakaleden devam) dıklarına dair bir dedikodu var. Peynir gerçi soğuk hava deposunda muhafaza olunan bir metadır. Ancak ellerinde mal olanlar bunları yavaş yavaş daima piyasaya arzederek halka peynir yokluğu çektirmemeleri şarttır. Eğer peyniıier ileride daha pahalı satılnıak kasdile şimdi« depolarda sıkı sıkı hapsediliyorlarsa bu hareket, halkı soymağı hedef tutmuş bir cürümdür, ve cürmün en fenasıdır. Yalnız peynİT maddesinde değil, herhangi ihtiyac metaı Üzerinde böyle hareket cdenler, etmeği düşünenler varsa bunlarm menjleketlerine olduğu kadar kendilerine ve mesleklerine zararlar verecek bir yolda yürümüş olacaklannı biz haber verelim. Çünkü böyle hareket edenler efkân umumiyenin haklı infial ve nefretile birlikte hükumetin ve adaletin şiddetli muamelelerini davet edeceklerdir. Hududu ölçülemiyen bu şiddetin bazı ticaret meslekleri için de fena olalıileceği şimdiden hesaba katılmahdır. Bu mülâhazalara binaendir ki İstanbul tacirlerinin kendi aralarında bir kontrol tesis etmek istedikleri haberini memnuniyetle karşıladık ve eğer o henüz bir tasavvurdan ibaretse çabuk gerçekleşmesini ve yalnız İstanbulda kalmıyarak memleket ölçüsünde tatbik sahası bulmasını temenni ettik. Yalnız çiftçi müstahsil değil, herkes vazife başına: Tacirlerimiz ticaret kazanclarını makul kâr hadlerile çerçeveliyerek çalışmakla şimdiki güç zamanlar içinde memleketlerine teşekküMerle karşılanacak hamiyetli bir hizmet ifa etmiş olurlar. Bu şartlarla tacirlerimizin gerek ithalât ve ihracat yaparak, gerck memleket dahilinde mübadeleye tavassut ederek büyük hayır ve menfaatler temin edeceklerinde hiç şüphe yoktur. Fiatları artıran amillerden kaçmmakla. tacir haric olmaksızın ferden ferda herkesin ve bütün vatanın menfaati vardır. İddihar, yani bilâhare pahahya satnıak için mal toplamak ve ihtikâr, yani herhançi makul kâr hadlerini geçen fahiş fiatlarla mal satnıak, hükumetin ve nıilletin asla affetmiyeceği cinayetler olacaktır. Dün Valinin riyasetinde Ticaret Odasmda mühim bir toplantı yapıldı (Baştarafı 1 inci sahifede) kadar yükseldiğini görüyoruz.» Ziya Kılıc, evvelce murakabe fiatı 122 kuruş olan zeytinyağımn kara borsada 125 e satıldığı halde bugün 135 kuruş olduğu, beyaz peynirin tenekesi murakabe fiatile 18 lira, kara borsada 19 lira İken bugün 22 liraya çıktığı, kaşar peyniri murakabe fiatile 160 kuruş, kara borsada 170 kuruş iken 1!K) kuruşa çıktığını söyliyerek başlıca gıck maddelerinde bu şekildeki artışı rakamlarla isbat etmiştir. Peynir komitesi namma söz alan Hüseyin Kâzım, bu seneki peynir vaziyetini izah ederek malın İstanbulda değil taşrada olduğuna işaret etmiş; Ziya Kıhcoğlu da komitelerin yalnız İstanbul dahilinde faaliyet sarfetmeyip faaliyetinj bütün memlekete teşmil etmesi lâzımgeldiğini, yurdun neresinde olursa olsun stok yapıldığı haber almıncj alâkadar makamlarm da bundan hab<;rdar edilmesi lâzımgeldiğini sözlerine i Biz şimdilik müdürü kendi haline zımdır» mütaleasmda bulunmustur. Bazı komiteler namma, çalışma tarzı bırakarak, hâdiseyi bütün ehemmivctiüzerinde yapılan tekliflerden sonra Vali, i le hükumetimizin ve Parümizin gözü bu samimî hareke'.İ kabul etmiyeııler önüne koyuyoruz. hakkında çok şiddetli hareket edileceYurd İdaresl bu gencleri sokağa atğini tekrar tebarüz ettirmiş ve komis makta haklı mıdır? Bu kimsesiz, payonların hangi mevzularla meşgul o rasız, yersiz, «yurdt suz talebenin hali lacaklarını şu suretle belirtmiştir: ne olacaktır? 1 İhtikâr zihniyetile zincirkme aTaahhüd senedlle resmî bir yurda hşveriş. aldığımız talebelere bu muamele yapı2 Ayni zihnlyet ve maksadîarla lırsa, pek büyük ekseriyeti yurd haritüccarı bağlantıya matuf olan ve olrnı c i n d e bulunan yüksck tahsil gencliğini yan alıvere satışlar. I himaye ettiğimizi nasıl iddia edebiliriz? 3 Sat:şa mal arzetmemek. 4 Yalan havadis işaası sure'.He i Fransada 39 kişi kurşuna Eim'i fiatlar yaratmak. ! 5 Alışveriş olmadan varmış gibi dizildi göstermek vuya mevcudu gizlemek. Vichy 11( a a.) Ahrnn kaynakların ! (Baş tara.fi 1 İnci sahifede), | O halde bu çikpnlan talebe, ders hai zırlemak Utemlypn veya yerlerl hat ü'«rinde olsnlnr mıdır? Genclerin iddiasma nej?ran değil. «Peki ama, se; beh?> derseniz müdür gazetelere cevab lutfetmiyor. Talebe sorarsa «Onu yalnız ben bilirim!» diyormuş! Öyle anlaşılıyor k; sayın müdürün bilmediği lâve etmiştir. şeyler, biHiklerinden daha çok! Evvelâ Oda reislerinden Ahmed Kara da: « Mevzuu bahsohn evvlâ maldır. efkân umumiyenin, 40 küsur doktor Komitelerin bilhassa nerede olursa ol namzedînin yurddan niçin atıldığını bilsun malın mevcudiyetini meydana koy mek hakkını öğrenseler kendileri için maları ve bunun peşidne gitmeleri lâ faydalı olacaktır sanırız, Aklı eren herkesin yekdiğerini lenvir ederek hükumetimizin çok iyi niyetlcrle ortaya koydugu yeni ve feyizli siyasetin nıuvaffakıyetle yürümesini elbirliğile temin etmeliyiz. Bu, Türk milleti için hakikî bir zafer olacaktır. YUNUS NADt Mısırda hava faaliyeti arttı Kahire 11 (a.a.) Resmen bildirîldiğine göre dün muharebe bölgesinde büyük bir hava faaliytl görülmüjtür. Hava kuvvetterimiz Bardia açıklarmda düşma. nın küoük laşe ve malzeme gcmilerine hUcum etmiştir. Gemüerden birine üç bombi isabet etmiş ve gemi ateş almış. tır. Kuvvtli bir bomba teşkilimiz TC'J. ruga hücum ederek dalgakırana ve rı.ıtımlara yanaşmış olan gemilerde lnfi. lâklar ve yangmlar çıkarmıştır. Uçaksavar bataryalan bombalanarak sustu. nılmuştur. Bu harekâtta müttefikler 6 uçak kaybetmişlerdlr. Yanlış vergi tarhları hakkında Ankara 11 (Telefonla) Vergi kanunlannda haklarmda muafiyet hük. molunmuş olan kimseler namma tarhl. yat yapılması suretinde vâki olan hatalarm tarh safhasında veya idarî kaza mercilerinin tetkikinden geçmemiş olmak şartile kat'ilpştikten sonra ve ta. hakkuk müruru zaman müdde'.leri içinde düzeltilmesi muvafık görülmüş, Maliye Vekâletince alâkalılara bu yolda emir verilmiştir. Muğlada pasif korunma tecrübesi yapıldı Muğla 11 (a.a ) Dün gece burada saat 21 den 21,30 a kadar devam eden bir pasif korunma denemesi yapılmış. tır. Halk alarm işareti verilir verilmez siğmaklara iltıca etmlş ve vazifeli ekipler derhal harekete geçerek kendilerine düşen ödevleri muvaffakıyetle başarmış. lardır. ömer Rıza DOGRUL Uzakşarh (Ba^tarufı 1 inci sahitecte) Üzüm satışları Ankara 11 (Telefonla) İngilizlere satılmakta olan dört bin tonluk bir par. tiden sonra, eski mahsul tizüm hemen tamamen satılmış olacsktır. Yeni mahsulün satışı için de Ticaret Vekâleti şlm. didcn tedbirler almaktndır. rabilmek için lâzım gelen dağ kıt'alarını ve malzemesini cephe hattma getirmek. Japonlar Rus hududuna 30 tümen asker yığmışlar Çungking H (a.a.) Çm mahfillerine gelen haberlere göre Çin ve Hindiçinide bulunan Japon kuvvetlerinden 31 türnen bu bölgeleraen ahnarak Mançuko Rus hududuna getirilmiştir. Bu tümenlerin topyekun mevcudu 900.COO kişiyi bul. maktadır. Yedi veya sekiz tank alayı, müteaddid süvari tuğaylarmm da yakın. da Rus hududuna getirileceği haber verilmektedir. Binden fazla Japon av ve bomba uçağınm da şimdiden şimal böl. gesirde bulundtığu haber almmıştır. (Baştarafı 1 inci sahifede) Kandırada bir cinayet mıştır. 8 kişi hastaneye kaldırılmıştır. İzmit 11 (Hususî) Kandıranın KırkBenares'te polis talebeyi dagıtmıçtır.. a r m u d k ö y ü n d e n 34 yaşmda Rifat Aslan Lahore'de kongrecller tevkif edilmiş h a r m a n d a g e c e u y u r k e n m e ç h u l b i r ş a h l 3 tir. tarafından kafası parçalanarak öldürülKalküta'da aîuminyum fabrikalan iş dü. Tahkikat yapılıvor. lerini bırakmıştır. Delhi'de iki mensucat fabrikssı işi Boğulan çocuklar tatil etmiştir. Beyazıdda Tevfikpaşa konağında otuKaraşi'de polis halka ateş açmış ve ran Zeki Sevinc adında 20 yaşmda bir müslümanlar haric olmak üzere üni çocuk, arkadaşı 19 yaşmda Adnan ve 14 versite talebesi dersleri bırakmıştır. yaşında Nihadla birlikte pazar günü bir Asayişsizliğin asıl merkezi Bombay kayık kiralamışlardır. dır. Üç çocuk kayıkla Burğaza gitmişler, Halk bir İs'asyonu tutuşturmak istegece saat 22 sulannda Kınalıya geçmek miş, bir yerde iki polis karakolur.u aistemlşlerdir. Fakat kayık çocuklann teşe vermiştir. j yelkeni fena idare etmeleri yüzünden Yannki genel toplantı Pazar günkü kargaşalıklarda sekiz ! Ankara 11 (a.a.) Türk Dil Kurumu kişi ölmüş ve 169 kişi yaralanmı^tır. j kapaklanmış ve üç çocuk da denize düş. müşlerdir. Genel Sekreterliğinden bildirümişür: Tuna şehrindeki itaatsizlik hareketi Zeki yüze yuze Kınahadaya çıkmış, 1 Dördüncü Türk Dil Kurultaymın esnasmda 14 kişj yaralanmıştır. Nihadla Adnan boğulmuştur. O sırada ikinci genel toplantısı 13 ağustos 1942 ölenler ve yaralananlar artıyor köprüden gelen bir vapur çocuklann ceperşembe günü saat 10 da DüTar!hBombay 11 (a.a.) Bugün şehrin sedini aramışsa da bulamamıştır. Coğrafya fakültesinin konferans salomuhtelif mahallelsrinde polis kuvvet. nunda yapılacaktır. Büyük müsamere ve lerl on defadan fazla. halk kütlelerine 2 Bu toplantıda bilim komisyonla karşı ateş açmağa mecbur kaldığmdan sünnet düğünü rınm raporları okunarak üzerlerinde 13 kişi ölmüş ve 30 dan çok yaralanan Alemdar Kızılay şubesinin Sarayhurkonuşulup karara bağlanacaktır. olmuştur. Kargaşalıkların başladığı ge nu Park kazinosunda 22 ağustos günü 3 Kurultay genel toplantısma gele çen pazar günündenberi ölenlerin sayısı tertib ettiği büyük müsamere ve sünnet ceklerin birinci günde olduğu gibi say 28 i bulmuş ve yarahlar da 200 ü geç. düğünü hazırlıkları sona ermiştir. Bu lavlık belgelerini vs»a girme kâğıdları miştir. meyanda memleketin en kıymetli ve nı kapıda göstermeleri lâzundır. Üniversitelilerin «revleri mümtaz san'atkârlarından Münir NuLucknow 11 (a.a.) Üniversite ta reddin ve Müzeyyen Sen?r, komik lebesi bugün grev ilân etrriş vs r.eş Dümbüllü ve arkadaşlan, dünya büredilen kararname hilâfına olarak so yük adamları taklid revüsü ile meşhur (l>astarafı 1 İnci «ahifode) kaklarda toplu olarak dolaşmağa b?ş!a Rasih, incesaz, hokkabaz, canlı karaKuziıuinede, Eskişehir meb'usu Emin mıştır. Talebe kendilerini kamçı dar göz, varyete numaralan, millî oyun'ar, Sazak tarafından verilip vilâyet ve ka belerile dağıtmak istiyen polisin üzori zeybek oyunlan ve cn nihayet saat 3 za idare mcclislermdeki müntah?b aza ne taşla hücum ettiğinden polis silâh den sonra sabaha kadar caz, dans eğile şehır ve kasabalardaki muhtarhk kullanmak zorunda k?lmı;tır. Sekizi lcnceler; takib edecektir. Memleketin ların ihyası talebine dair olan takrirın gene kız olmak üzere 13 talebe tevkif en büyük san'atkârlannı bir srrya tetkiki İçin daha evvel teşkil edilmiş edilmiştir. Polis ve bir askerî müfreze toplam?ğa muvaffak olan Kızılay Kubulunan Parti komisyonunun gıup u üniversite blnaları civarmı beklemekte rumu İ?tanbul halkına bir gecede bir biletle kıymetli san'atkârlannı dinlemumî heyetine hitaben hazırlamış bu dir. Roosevelt araya girecekmi? mek fırsatmı vermektedir. Bütün hallunduğu mazbata vardı. Stockholm 11 (a.a.) United gaze kın kolaylıkla bllet tedarik edebi'meBu mazbatsda, müntahab idare meclisi azulıklarının ihyasına komisyon ta tesinin United Press ajansma atfen leri İçin Taksim, Marmara, Alemdar, yazdığına göre, Roosevelt, sivil İtaat Çemberlitaş sinemalan kişelerlnde saraftar görünmemekte ve fakat vazgeçilmesinî tılmaktadır. Sünnet çocuklarmm kayıdve kasabalarda kaldırılmış bulunan sizlik mücadelesinden muhtarhkiardan açık kalan bir vazife Hind milletinden bir mesajla rica ede ları her eün 15 ten 20 ye kadar Eminö• nü Halkev; Kızılay merkezinde yapılboşluğunun mevcudiyetine işaret edi cektir. maktadır. lerek halkın İhtiyacı bakımmdan bu boşluğun herhangi bir teşekkulle dol Tasarruf sandıkları nizam1 YENÎ ESERLER } durulması doğru olacağı ifade edilmekte namesi mer'iyete girdi İdİ. Ankara 11 (Telefonla) Tasarruf Foto Magazin Kürsüye gelen Dahiliye Vekili Dr. sandıkları nizamnamesi Vekiller Heye. Fikri Tüzer, bazı ihtirazî kayıd85 inci sayısı İndy Garland ve Lana lar dermeyanile birlikte komisyo tinden geçti. Yarm mer'iyete girecektir. Tumer'in resimlerile müzeyyen olarak nun noktai nazarma iştirak ettiğine Hususî idare ve belediyelerle millî ban. çıkmıştır. Bu nüshada medeniyeti kendive bu babda bir lâyiha tanzimi vazi lcalar tarafından kurulacak tasarruf mize nasıl maledebili'riz (Sadri Ertemin fesi ile komisyon mazbatası Vekâlete &andıklarmm salâhiyetleri, statüleri, ida. hasbıhali), şiirler, büyük sözü. faydalı tevdi edilecek olursa şehir ve ka relerinin sekli, bütçe ve kat'i hesabları. bilgiler, Çanakkale destanı. Celâl Dincesabalardaki muhtarlıklardan kalan nın tetkiki ve tasdikı ve sair bilumum rin yeni filimler ve resimleri. vazife boşluğunu dolduracak bir lâyi muamelelerlle tef:iş, murakabe ve tas. F\ıd Artemin hakkında bir musahabe, hanın Mpclise takdim edilsceğini bil fiye işlerei bu nizamname hükümlerine hikâye. gene istidadlar ve aktüalite, retâbi olacaktır. Nizamnamenin ikincı dirmiştir. simler. Foto Magazini karilerimize harasandıklarıni Grup umumî heyeti, Dahiliye Veki maddesine göre tasarruf retle tavsiye eyleriz. Ünin beyanatmı tamamen tasvlb etmiş aid bütün para ve mallar devlet mallan hükmünde clduğundan çalanlar, ihtilâs Islâm Türk Muhitülmaarifi ve ruznamede başka madde olmadığı edenler, zimmetlerine geçirenler, her ne 38 inci nüshası mühim bahisleri ihtiva için toplantıya son verilmiştir. suretle olursa olsun suüstimal edenler ederek intişar etmiştir. 1 Tasavvuf bakı. Meclis tatil yapıyor Ankara 11 (Telefonla) Büyük Mil hakkında, devlet mallarma ika olunan mmdan âşık. 2 Halk edebiyatmda âşık. let Meclisinin elindeki kanun lâyiha bu gibi suçlara terettüb eden cezalar 3 Âşık edebiyatı. 4 Âşık edeblyatınm içtimai menşe ve mahiyeti. 5 Âşık Çelebi. larını çıkardıktan sonra, ayın 17 nci verilecektir. 6 Âşık Ömer. 7 Âşık Paşa.. 8 Âşık Paşa, pazartesi günkü toplantısmda, 1 ikinciFazla mesaî yapacak zf.de. 9 Fıkıh bakımmdan aşlr. 10 Şeyteşrinde toplanmak üzere tatll kararı fabrikalar hülislâm Âşır Efendi. 11 Aşura, lujat vereceği anlaşılıyor. Ankara 11 (Telefonla) Ergani bakır ve din tarihi bakımmdan. 12 İslâm AnBirinci Umumî müfettişliği ve Şark Kromları işletmelerinin yerüstü siklopedisinde müsteşrik ve misyonerler iş yerlerinde ve İzmirde Türkiye Yağ ve hakikatleri nasıl tahrif ederler?. Yazanadlî müşaviri mamulât fabrikasile İstanbulda Kara lar: Mustafa Namık, M. Şakir, SadedAnkara 11 (Telefcnla) Birinci U. manoğluna aid idrofil pamuk fabrika. din Nüzhet, Temyiz reisi Ali Himmet, mumi müfet'.işîik adlî müşavir muavinl sında günde üç saate kadar fazla me. M. Zski Pakalm, Frofesör Kâmil Mirat, Halim Atay umuml müfettişliğin adlî sat yapılmasma Koordinasyon kararile ömer Rıza Doğrul. müsaade edildi. müşavirliğine terfian tayin olundu. (Baştarafı 1 inci sahifede) runu umumî heyete vermiştir. Prof. Cemil Bilselin başkanlığuıdaki Tüzük komisyonu ile Prof. Yusuf Ziyanın reisliğindeki Lengüistik ve Etimoioji komisyonu da bugün tetkiklerini ikmal etmişlerdir. Ihsan Sungunun başkanhğmda toplanan Gramer ve Sentaks komisyonile Falih Rıfkı Ataym reisliğinde içtima eden Filoloji ve Lugat komisyonu bugün de mesaisine devam etmiştir. Komisyonlar çalışma raporlarmı yarına kadar urnumi heyete verecekler ve bu raporİar Kurultaym yarınki umumî toplantısmda müzakere olunacaktır. Dil Kurultayında Hind ihtilali dan öğrenildiğine göre, Alman asker. lerine suikasd yapmaktan suçlu 39 tedhişçl kurşuna dlzilmlştir. Parti Grupunda Ali Haydar Aktay ailesinin teşekkürü Sevgili zevclm, babamız Ali Haydar Aktay'm vefatı dolayısile bizzat gelerek veya telgraf ve mektubla taziyette bulunan dostlarımıza ayn ayn teşekküre imkân bulamadığımızdan gazetenizin tavassutunu rica ederiz. Remzlye, Necdet ve Emel Aktay Selçuk imtihan eşiğindeydi. Var kuvetile acıyı yenmeğe çalıştı. Kendisinde ötedenberl derine işliyen mes'ullyet duygusu bîr kat daha arttı. Selçuk Turan gibi dudağmı büküp ağlamıyordu. O. çalışma programını hiç bozmadı. Fakat nefîini bu kadar tepip bsstırmayı sıhhatıle ödemişti. Bir aün konferan?ta başı döner gibi oHu, çenesine doğru yüzünd'en sıcak bir şeyler sızıyordu. Mendille yoklaymca kan gördü. Şaşırdı, burnu kanıyordu. Bu hal Universitede, seminerde, evde bir kaç kere tekrarlayınca doktora gitti. Doktor «Dinleneceksin, dedi. Fakat Se'çuğun dinlenecek vakti yoktu. Sona yaklaşan bir maraton koşucusu gibi gözü gayeden ba?ka şey görmüyordu. Numanın ölümünü Ali Fethi Bey de tezelden duydu. « Hay gidi bacanak!. dedi. Fakat Ali Fethi Bey için bir ölüm o kadar büyütülmcğe değer bir hâdise değildi. Zihni bu işe pek çabuk yattı. Bütün duyduğunu, düşündüğünü kısa bir cürnIe içine topladı: Erince ircü! emri, dedim Allaha eyvallah. ve kaçmcı bsrışbilir. Nuran zancilvesi karşısında ^ 1 Acıklı bir öliim * Veteriner Yarbay Medeni Snrerin kızı Müjgân Snrer dört senedenberl çekmek. te oUugu hastalıktan kurtulamıyarak henüz 18 yaşındayken 108 942 günü ak şamı hayata şözlerini kapamıştır. Bürhaneddin ve Seniye Tepsi skeçleri Suadiye plâjı kazinosur.da perşembe 7 günü akşamı üstadı azam Abdülh;k Hâmidden Iskeç'er ile Seniye Tepsi klaBu kaçıncı ayrılış sik ve estetik danslarını gösterecek mnk, sayısını Allah ler dir. nediyor ki kaderin kimse kendisi kadar âciz ve sız kalmamıştır. Bugünkü hayatın yirmi beş senelik mazile hiç bir noktada münasebeti yok. Gene kız kendisi için yerine göre her türlü âti tasavvur etmişti. Yalnız, bir defa bile aklına getirmemişti ki ola ola nihayet bir alaturka çalgıcınm sevgilisi olacak. Sevgili... Hatta hatta metresi! Kendi kendini sokağa atan bir lzzeti nefsin İncinmekten korunmak hakkı ycktu. Evet, metres. Bütün bunıar geçici haller olabilirdi, Nuran böyle şeyıerden ürkecek değil. Fakat işin can ncktası şu ki, gene kızda manevî muvazer.e, gaye, huzur kalmadı. Mihverini kaybetti, Öylc iradesiz, kararsız yaşayıp gidiyor. Maziyi düşünemiyor, çünkü m^ziden utanıyor, atiyi düşünemiyor, korkuvor. Şerefli bir geçrrişi unutan, inkâr eden, üstünden atan bir insan gelecekten ne lüyor, olanı biteni unutup ayna karşısına geçiyordu. Yüzünün, endamının güzelliğini kıskanc bir gözle süzüyordu. Artık kendi vücudü kendine mukaddes olmuştu. Çünkü sevdiği elle bu saçlara gömülecek, sevdiği dudaklar bu omuzları öpecekti. İstanbul yeni bir bahara kavuşuvor. güneş her gün daha parlak. Fulya, menekşe, sümbü] açtı. Fakat asıl taze t a har Nuranın kanınc'a. O kadar hırslı o kadar âşık ki. Sermed de öyle. Bu bekliyebilir? tamam okumıya cesaret edemiyor. Hep çiftin birbırine ol=.n doymaz iştiynkı göEski günler... Bir yarım ilâhın aman sini bir mukavva kutu içine bıriitiriyor. rülmemiş bir şey. Otunırken jizöize. sız gücıîe umduğu, çalı^tığı, bir azizin Günün birinde^endine geürse cevab ya gezerken kolkola. adeta birbir =,arıîvecid'i imanile gayeye inandığı scneler. zacak. Kendine gelirse... mış vaziyette. Her vesile ile ikıs'nin Onların hatırası uzak uruk'.arm eflâtun Bazan eline bir nota alıyor ve o mu parmakları düğümlenir, gözleri mıknarenkli tılsımmda ışıldıyaa efsarevî bir sikıyi gözlerile dinliyor. Bazan da piya tısla bağianmış gibi birbirinde. Ezkaza billur köşk gibi ruha taygınlık veriyor. noya doğru küçük hamleler yapıyor. bir üçüncü şahısla görüşrr.ek lâzımetlse Hani o gene, o fevkalbeşer Nuran? Ala Doğrusu aramrsa kendini artık müzik göze batan bir aceleyle başbaşa kalca karanlık kış sabahlarında döşekten bir yapmağa, müzik dinlemeğs lâyık gör mağa can atarlar. Hemen odalaıına yay gibi fırlayıp bahçede kıtırdak kar müyor. Bir detasında Wolfun bir şarkı koşup kapanırlar. Nuran şimdi bu serbest vaziyetine alıştı. Dünyada afkınlala vücudünü uvan küçük amazon? O sım çaldı ve ağladı. dan başka her şeye lâkayd kalahiankız, buzlarla uğunduktan sonra bütün «Ah ne olurdu, gerlye dönebilsem. derisi ateş fışkırırdı. O kız, dontnuş kal Mucızeli bir yol bulunsa da geri donüp beri rahattır. Çünkü artık kendi kendini aldatmak için yorulmuyor. Meğer dırımlarda koşarak, her sabah, pek sev„ r Ç U O l a b l l s e m " S Ö 2 İ e r i N u " san'at gayesi peşinden koştuğu hep vadiği küçük sıcak Viyana çöreklerini ye ranı .. °.' J yaraladı. lanmış. Meğerse Nuran ince ruh nürinden taze almak için ekmekçiye giderFakat bunlar hep geçici haleti ru anslarmı duyan ve halka duyuran bir ken dudakîarında Mozart'ın mönüe hiyelerdi. Esas olan bir tek şey varartist değil. alelâde bir kadmmış. Sevleri cıvıldardı. dı: Sermedin aşkı. Bu sevişmedeki çıl diği erkekle beraber sevişerek yaşamaŞimdi bunları düşünmek neye yarar? gın ateş ve öldürücü lezzet dünyada ğı her şeyden üstün tutan bir dişi, bir Nuran Avrupadaki hocalarından, müzik her şeyden üstün, her şeyden kuvvet ; Havva, gelişigüzel bir kadın. arkadaşlarından aldığı mektubları bile liydi. Nuran şimdi ağlarken şimdi gü(Arkası var) I 1 ı ı /^<~ Fevkalâde zamanlar Ekonomisi ve ihtikâr «Cumhuriyet» in edebî tefrikası: 52 Yazan: Hâkim Baha Akel Dünün en mühim ve hayatî mevzularından ikisini. ekonomi ve ihtikâr meselelerini inceliyen bu eser neşredilmiştir. Fiatı: 1 lira, Satış merkezi: MuaUim Fuad Gücüyener'in (Anadolu Türk Kitsb Deposu) dur. Yazat: SA F İ Y E E R O L Doğum Beden Terbiyesi müfettişlerinden Re. fık Bülbül'ün bir oğlu dünyaya gelmiştir. KUçiik Hasan Bülbüle uzun ömürler diler, sayın annesini ve güzide adllyecilerimizden sporcu babasım tebrik ede. riz. Ö L Ü M Eski Urfa meb'usu Muhiddin Diııcso. yun annesi ve dokor Mehmed Ali Oma. nm kaymvalidesi salihatı nisvandan Ba. yan HATİCE TAZENDER vefat etmiştir. Cenr.zssi Kadıköy küçük Moda Şâir Nef'i so'tak 20 No. lu haneden 12 8 942 bugünkü çarşamba günü öğleyin kaldırılarak namazı Osmanağa camiinde kılmdıktan sonra Üsküdarda aile makberesine defnedilecektir RAŞİD RIZA TİYATROSTI Harbiyede. Bel\ ü bahqesinın A'rturka kısmlnda bu gece saat (21,30) da San'atkâr NAŞİD GECESİ