Katalog

.n . e VII SflVII 0 4 £ l umhuriyet İSTANBUL CAĞALOĞLU Teîgraf ve mektub adresi: Cumhuriyet, İstanbul Posta kutusu: İstanbul No. 246 Telefon: Başrauharrir: 22366. Tahrir heyeti: 24298. İdare ve Matbaa kısmı 24299 242S0 YENI R VİTRİ rerS8lllD8 2 ' I 942 ayraıttı Dün bütün yıırdda heyecanla kutlandı İstanbulda yapılan iki büyük tören i MARSA MATRUH Lharefedt 1 El Alemeyn'de Daba LİSkENDERIYE: ArabhKor}. s l^ Ingiliz ordtısu muharebeye tutuştu General Ohinlek, mühim bir günlük emir neşretti HatiyetelMogapa ıngiliz müdafaası•• Mihver ztfhlı taarruzu.Ingiliz • Mihver ordalanmn karşıla^tıklan sahada, iki tarafın vaıiyeti üe mtidafaa hatlannı gösterir harita İngilizler İskenderiyenin garbında yeni miistahkem mevküer inşa etmekfedirler Berlin 1 (a a.) Alman tebliği: Mısırda Alman ve İtalyan kıt'aları ileri yürüyüşlerine devam etmişlerdir. Şimdi iskenderiyenin önundeki son duşman müstahkem mevkii olan El Alamein'e taarruz edılmektedir. Roma 1 (a.a.) İtalyan tebliği: İtalyan Alman motdrlü kuvvetleri Daba bölgesini geçmişler ve Mısırda (Arkası sahife 3 sütnn 3 te) Askerî vaziyet Kuvvet tophyabüdise... Sıvastopol nihayet Mısırdaki Ingiliz ordusunun El Alamin hattı uzerinde ciddî bir müdafaa muharebesi vermesi mümkündür uştu İtalyan tebliği Yazan: Emekli General H. Emir Erhitet Şimali Afrikada: Son haberlere gdre Mareşal Rommel'in zırhh ve hafif tümenlerden mürekkeb ordusu düsündüğümüz gibi El Daba mevkiini geçerek şimdi İskenderijenin takriben 100 Km. batısmdaki El Alamin ve yahud El Olmeiyid mevkiine taarruza başlamıştır. Bu mevki evvelce yazdığımız gibi Arahi körfezile Hatiyetel Mogara arasmdaki tepelerden müteşekkildir. Mevkiin şimal kanadı denize, cenub j"anı da deniz seviyesinin altında münhat 1 tepelerden geçtiçi için ku\r\etlidir. Bilhassa çevrilmesi güç olmak dolayısile müdafaası nispetcn kotaydır. Fakat 50(Arka«n sahife 2 sütnn 1 de) Şark cephesinin merkez ve cenub kesımlerinde de Almanlar taarruza başladılar Alman kıt'aları dun ogleyın şehre girdiîer « m Solda Büyük Âmiralımız Barbarosun türbesine celenkler konuyor, sağda tiırbe onünde geçid resmi, vç Taksimde •• » nulıık söyli>en genc bir bahriyelimiz. (Yazjsı ikinci sahifemizdedir) Mısır yapacak ? D kinei dimja harbinin kızıkakıyamct sajılacak bir saihası Mısır topraklan uzerinde cereyan edîjor. Garbdan şarka ricat halindeki Ingiliz ordusunu takib eden M^reşal Rommel kuv\etleri nerede ise doğrudan doğruja Iskenderiye ve Kahireyi tehdid edevek Süveyş kanalını zapt >e isgal etmek hedeÇne yürujorlar. Kendi topraklan uzerinde olup biten bu dehşetli maceralar karşısında memleket ve millet olacak Mısır ne japıjor ve ne japacak? Anlaşılan hiç bir şey. Askerî hareketk r Sidi Barrani ile Marsa Matruh araiina intikal ettiği zaman Başvekil Nahas Paşanın meclisteki bejanatından çıkan mana budur. O zaman Nahas Paşa salâhijetü Ingiliz askerî şahsijetlerile konuştuğunu, vazijetin asla unıudMiz olmadığını ve mütlefık İngilterenin Mısırı mudafaa edeceğinden emin buluııduğuuu bejan ederek meclisten \e memleketten telâş ve endişeje ddşulınemesini isteınişti. Başvekil memleketten jalnız telâş \e endişeje duijmemesim isterken bu arada haıbe karşı Mısırın \azijetinde hiçbir değişiklik olmadığını da tasrih edijor. jani memleketin harb hatici kalmakta devam edeceğini anlatmış olujordu. Nahas Paşa o zamandaııberi memlekete bir iki defa daha sükunet tavsije etti. Bu ta% siyelerin halk tarafından nasıl telâkki olunduğunu bilmemekle beraber Marsa Matruhtan sonra memlekette gittikçe artan bir endişe ve hejecan hüküm sürmege başlanuş olduğuna dair haberler aldık ve bunu da pek tabiî bulduk. Yıldırıın hızile jiırüjen harb yarın Mısırın kalabahk sahalarına geldiği zaman rnemleketin ıımumî hajatı üzeıinde icra edeçeği karıştırıcı tesirlcrin vahimesi bile herkesin sükununu elbette şimdiden bozmağa baslamış olursa bunda şasılacak hiçbir cihet bulunamaz. Asıl şasılacak şey kendi ülkesinde harb cercyan eden Mısır hükumetinin tutruğu hareket hattındadır. Harb kendi baş şehirlerine intikal etmek üzcre bıılunduğu bir sırada memleket ve milletine sükunet ta\Sİje eden bu hiıkumetin acaba kendisi tam bir sükunet içinde midir? Baş\ekil Nahas Paşa MıSır müdafaasının ittifak muahedesi mııcibince onu deruhde eden Ingiliz hükumeti tarafından başarılacağmı umuyor. Va başarılamazsa?. Başarılamazsa Mısır hükumetinin japacağı hiçbir iş j'ok gibi gdrüluyor. MiMrm müdafaası külfetini İngiltere hükumeti kendi uzerine almıştır Eğer bu müdafaa japılama/sa zâlıir İngiltere hükumeti dernhde ettiği \azifeyi japamamış olacak veya ojle sayılzak. Harbe geKııce Mısır hükumeti onun haricir.de kalmak sijasetinden ajrılmıyacak Harb. Mısır topraklarının içine girmiş olsa drğil. hatta onun harimin kadar sokıılmuş bulunsa dahi! Ve bu sijaseti Mısırın mil'.î istiklâl davasına alemdarlık ermiş bir şahsij'et olan Naha Pa>anın riyaset ettiçi hükumet iltizsn cdiyor. Bu bir müsahededir ki onu Mısır hü İzmitte seylâb Avam Kamarasında şiddetle tenkid edilen askerî harekât âmirlerinden Bahriye GeneUrurmay Başkanı Amiral Sir Dadley Pund ile dun söz söyliyenlerden Amiral Keys, fstihsalât Nazın I.itlton ve tenkide n^nyanlardan İmparatorluk Genelkormay Başkanı Gfneral Sir Alen Bruk D Ova ve şehir sular altında kaldı, Avam Kamarasında Litlton ve demiryolu bozuldu FIRTINA Biverbruk n e r e y e g i dece k? Ankara ve İstanbul trenleri yolda kaldı KOPTU! «Libyada MihveŞehirde 400 evi su bastı, insaıt kaybı yoktur, fakat maddî zarar büyüktür Soyyetharp Feldmareşallı^a terfi edilen Sıvastopol fatihi General Manştayn Vişi 1 (a a.) Ofi: Alman ordulan başkomutanlığı tarafından neşredllcn hususî teblığ Sıvastopolun bugun öğleden sonra düştüğünü bildirmelctedir. »** Berlin 1 (Radyo, saat 24,40) Alman orduları başkumandanhğımn neş» rettiğı fevkalâde teblığ: Sıvastopol düşmüştür. Alman ve Rumen bayraklan çehir ve liman üzerinde dalgalamyor. 25 gün devam eden muharebe neücesinde General Manstein kumandrisı al* tında hareket eden ve Baron Von E^chthofen taraLndan idare oluııan hava kuvvetlerınm tam muzaheretme nail oıan kuvvetler bugün oğloyin şehri kâmılen zaptetmislerdir. Esirlerl? hsrb ganaimi sayılmaktadır. Ruslar, Cherso^ nes yarımadasma kaçmı^iardır. y Fuhrer, Sıvastopol fatlhi Goneral Manstein'in rütbesini Feldıııareşallığa terfi ettirilmiştir. Şark cephesinin orta ve cenubunda taarruz başladı Berlin 1 (a.a.) Alman ordulan başkumandanlığının tebliği: Sıvastopola taarrjzda müstahkeaı mevkiin iç kusağmda açılan gedlk bir noktasır.dan genişletılmiş ve buraa yarılmıştır. Alman kıt'alan hava kuvvetlerinin mükemmel yprdımıle sehrin doğu cephesindeki müd=>faa rtevzıİPins girmiş *e eski Kırım harbinde sohref kazanan Malach kalesini hücırrr.'a zaptetmislerdir. Doğudan taamız edcn (Arkası sahife 3 sütun 4 te) P o r t ek i z sularında Mihver uçakları bir Ingiliz kafilesine hücum ettiler Muharebe şiddetle devam ediyor Lizbon 1 (a.a.) Bugünkü çarşamba sabahı Penıche ile Carvoeno burnu civarmda şiddetli top sesleri işitUmiştir. Bır kafüeye refakat edrtı Ingiliz harb gemilerile Mihver tayyareleri arasında şiddetli bir muharebe cereyan ettiği söylenmektedir. Paro: «SecıüOü 1 (a.a.) Haber a(Arkası sahife 3 sütun 6 da) İznıit 1 (Tetefonla) gehrimize yirnıi dort saattenberi fasılasız olarak yağmur yağmaktadır. TJzun senelerdenberı gorülmemiş şıddette yağan yağmıır İzmit ovasını tamamen sular altında bıraknııştır. Sejlâb. Dennce İzmit arasmdakı şimendıfer yolunu bozaıuş, bir köprünün üstündeki raylar sökülmüş, Ankara ve İstanbuldan gelen trenler İzmit ve Derincede sekiz saat beklemişlerdir. İzmit . Sapanca yolıınun da bo(Arkası sahife 3 sütun 6 da) Harbin idaresi şiddetle tenkid ediliyor Genelkurmaya, Libyaya bol mühimmat göndermiyenlere ağır hücumlar yapıldı rinkinden daha fazla tankımız vardı» diyorlar • ; Eğer Sıvastopol düşecek olursa Karadesılz donanması Mısıra, daha kuv Novorosisk limanını vetli yeni sîlâhlar h a r e k e t ü s s ü gönderilecek yapacaktır Moskova 1 (a a.) Ceceyansı neşredllen Sovyet tebliği: 30 ha7İranda kıt'alarımız Kursk i'tikametinde dü r nanm mühim pivade ve tank kuvvetlerile yaptığı taarruzlan geri puskürtmü=lerdir. Duşman pek bü\ük kayıblıra uğratılmıştır. Krt'aİTrmız takriben 150 Alman tankmı kjUanılmaz bır hale getır:r:=lerdir. Sıvastopol kesimindc kıt'alarımz düşmanm mühim kuvvetlerle yaptığı şidLondra 1 (a.a.) Avam Kamarasın detli taarruzları geri püskürtrr.ü^erdir. Cephenin diğer kesımlerinde mühim İstihsal nazın Lyttelton, hükumet nanıına soz alarak, Wardlaw Mılne ile bir değişiklik olmamıştır. Keys'in suzleri tezadh olduğunu soyleMoskova 1 (a a ) Sabah'eyin neşmiş ve demiştir ki: (Arkası sahife 3 sütun 2 de) « Wardlaw Milne, Çörçil'in harbin merkezden idaresi işine fazla müdalıaıe ettiğmden şıkâyetçidır. Keys İse Çorçil'in saiâhıyetini daha fazla gostermesl lüzumuna kani bulunuyor. Bırisi harbin merkezden idaresinde deçişıklık yapılması luzumundan bahsederken, dığeri harbin merkezden idaresine çok yakın mevkide bulunan Cörçilin mes'uliyetlerini hiçbir veçhile elinden almamak lâzlm geldiği fikrindedır.» Etna yanardağı tekrar faaliyete geçti Roma 1 (a.a.) Etna yanardatjı tekrar faaliyete başlamıştır. İki yeni kr^!er daha açı'mıştır. İndifa halen vahim bir mahiyet göstermektedir. (Cumhuriyet Etna yanardağı. S:cilya adasmm şimali şarkisinde ve 3 "13 metre yuksekliktedir. İndifaları Catane sahillerinde ?aman zaman büyük tahribat yapmıştır.) « Rusya olmasaydı, Ailah bilir halimiz nice olurdu» Londra 1 (a a.) İtimadsızlık takriıi hakkmd^kı müzakereyi talık etmek için Avam Kamarasında bir teşebbus japılmıştır. Müstakil meb'us Kınghall, Mısır muharebesi vuzuhlu bır netice ahncıya kar takrırmi geciktırmesini Wardlaw Mılne den istemıstlr. Wardlaw Mılne, vazij'etin, milletin menfaati bakımmdctn muvakerenin yapıbnamasını icab ettirecek kadar ümıdsız olduğu, yalnız hükumet tarafından soylenebıleceğı cevabım vermiş ve eğer hükumet muzakerenin başka zamana bırakıhnasını istemiş olsaydı, kendısmm de, kendi fikrine iştirak edenlerın de buna deıhal muvafakat edecek olduklarmı ilâve etmiştır. Çorçıl, ayağa kalkmış, sürekli alkışıar arasmda şu sozleri soylemistır: « Meaele şimdi çok ıleılemiştir. V' bir haftadan fazla bir zamandanben lefsirlere mevzu teşkıl etnüştir. Onun için bence şimdi karar vermektense bu karan geciktiımek daha zararlı olabıhr.t Eden, sorulan bir suale cevab olaralî Alman milletinm Nazi rejimine t^hammül ve muzaherette devam etmek suıetıle, bu rejımın kendi namma yaptıy hareketlerin daima artan mes'ulıyeti Î kabul etmekte oîduiunu süylemiştir. ougun onemlı hedefler tehdide maruzdur, fakat henüz kaybedilmiş değillerdir,, Belediye seçimi ı Ankara 1 (Telefonla) Dahiliye Vekâleti bu defa bütün şehir \e kasabalarla beledıj esı olan ko: lerds beledıye seç:mmın aynı gunde öaşlayıp ayni gunda bıîırılmesme karar vermıştrr. Beledıya azası seçımi japüacak olan yerlerde seçım hakkmda sahıb olaniarla seçılmeğe ehliyetli olanların. defterleri dıkkatie hazırlanacak ve tek 'bic vatandaşm bile unutulmasına mevdar^ verılmiyecektır. Bu hazırhklar eylulun"5l£ haftası içmde bıtirilecektir Defterlcr 8 ıls 14 e>lul arasında a^ılı bulundurulacak ve yapılacak itirazlar 14 ile 17 eylul arafimia karara bağlanıp alâkalılara usulen teblığ edılecektir. İntıhab encumeni kararlarına razı olmıvanların 17 ile 20 py'ul (Arkast sahife 3 sutun 1 te). (Arkası sahife 3 sütun 7 de) Bütün intıhab hazırhkları j eyluî sonunda bitirilecek Başvekâlete sormadan Vjilâyetler, elektrik, havagazi 1. fiatlanna zarıı yapamıyacaklar Harbin müdirlerine hücum! YUNUS NADt saUfe 3 iütun 4 te) Cebelitarık kalesi, butun uçaksavar toplarile müdafaada (dün maalesef yanlışlıkla bunu ytrine başka bir resim iü Bunun uzerine Wardlaw takrırını tekAnkara 1 (Tclefonia) Dahiliye pılacak zamların kafî mahiyet Bİlıf ederek bu takrirın harbin mümkür l)Vekâlet: \alılıklere yaptığı bır ta madan önce mcrkeze bıldırılmesiırertebe klsa bir zamanda kazjnılmasına ve Basvekâietin kabulunden mımde elektrik, havagazi ve su gıbı nı jaıdım için verildığıni soylemiş ve söz î! ^.arurî ihtiyac saT"ilan maddelerin sonra tatbık edılmesıni teblığ lerine şoyle devam etmjştir: //fiatlarma salâhıjetli mercilerce ya ettı. (Arkası sahife 3, sütun 5 te