Katalog

ZEİSS Gozltiklerl TlcueflıaaMİ ZİYA AKSU ve Şki (Eski İsmail Hakkı) Gözliik reçeteleri fennin en son şartlan dahilinde kemali dlkkat ve itlna lle yaplbr OMEGA veTISSOT Saatlerinin 1943 modellerl gehniftfa> İstanbul. Sultanhamam Yenleaml cad. No 22 19 uncu yıl sayl: 6549 umhuriyet 4 TBRR Tekrar basllarak nefis» Cildli fiaü 150 ve kitabdlardan merkezi T E D İ G de çlkb. Bayilerden Saüş hanesi. İSTANBUL CAGALOGLU . . . . . . . . . . . Telgraf ve mektub adresi: Cumhuriyet, Istanbul Posta kutusu: Istanbul No. 246 râZartBSI 9 IKinCllöSnn I 9 4 2 Telefon: Başmuharrir: 22366. Tahrir heyeti : 24298. İdar» ve Matbaa klsml 2429924290 Âmerika, Fas ve Cezayire asker çıkardı, Fransa ile muharebe başladı Cezayir, Oran, Casablanca şehirleri etrafında şiddetli çarpışmalar oluyor Washington 8 (Radyo, 23) Şimilî Afrikadaki harekât hakkında ilk resml tebliğ nesrolundu. Tebliğ son derece veclzdir ve şu kehmelerden ibarettir: cAmerika işgal kuvvetleri Oran ve Cezayirde karaya çıktı.» Tebliğde daha sonra harekâta kimIerin kumanda ettikleri blldlriliyor ve General Charles Rider'in Cezaylrdeki kuvvetlerin başında bulunduğu, General Dolittlein hava kuvvetlerine kumanda ettiği ilâve olunuyor. Bir müddettenberi îngilterede bulunan Amerikah General Eİ5enhower, §1malî Afrika harekâtı başkumandanlığını deruhte etmiş ve harekâtı hazırlamıştır. Şimalî Afrikaya karşı yapılan bu sefer {imdiye kadar teşebbüs edilen deniz seferlerinin en uzunudur. Büyük Ingillz ve Amerikan deniz ve hava kuvvetlerinin himayesinde hareket eden kaflleler, binlerce mil seyir ve sefer etmiştlr. Bu gemiler Amerikan askerlerile dolu idi ve bir sürü fırtınalara rağmen saniyesi saniyesine müretteb mahalline bedî Şefin aziz ve unutulmaz hatırası, varmıştır. Kara ihrac harekâtı, hedeflerln birbirlerinden yüzlerce kilometre tazim ve minnetle arölacakür. Yann erkenden bütün Halkevleri ve uzak olmasma rağmen ayni dakikada (Arkası Sahife 3, Sütun S te) (Arkası sahife 2, siitun 5 te) Matem gunumuz Bir noktası! Büyük Kurtarıcı Ebedî Şef Atatürkün yarınki laU gününe rastlıyan dördüncü ölüm yıldönümünde, yurdun her yanında büyük ihtifaller yapılacak, E Cezayir şehri gece yarısı teslim oldu Yann bütün memleket, Ebedî Sefimiz Atatürkün ölümünün yasını tutacak un sabahtanberl gelmege başlıyan haberler, dünya bnhranının beUibaşh bir dönum noktasına vardığuu açıkça gösteriyor. On beş gündur saplı kaldıgımız goruş tarzını artık değiştirmege mecburuz. Afrika ve Akdeniz meselesl bundan boyle sekizinci ordn ile Rommel ordusu arasındakl mücadelenin sonona baglı olmaktau çıkmıştır. Dun sabah, şimal Fransız Afrikasına bir çok yerlerden Amerikan kıt'aları çıkanldıktan sonra oğrenmiş bnlunuyornz ki, sekizinci ordunun hareketi, Mihveri Afrikadan n. zaklaştırmayı hedef tntan büyuk bir pıânın sadece bir parçasıdır. Siyasî ve askerî bir taarruzla başlıyan dünku hareketlerin, çok yakında, hemen üç beş saat içinde, belki de şu satırlan yazdıgımız sıralarda mühim tepkilere yol açacagı şuphesizdir. İngiliz donanmasının da yardımile şitnal Fransız Afrikasına mntatelif yerlerden Amerikan birlikleri çıkarılırken De. mokrasi radyolan Cumhur Reisi Roosevelt'in Fransu milletine bir mesajını yaydılar. Çıkarma hareketinln siyasî tarafını destekliyen bn mesajında, Amerikan Cumhur Reisi, Fransu milletinin Biyasî istiklâline karşı besledigl hürmeti tekrarladıktan sonra Afrikadaki Fransu topraklarına dost olarak girdiklerini, maksadlan düşmanı ezmek oîduğnnu, Mihver Afrikadan çıkanldıktan sonra Amerikan kıt'alarının da çeküecegini, onun için askerlere güçlük çıkanlmamasını Fransızlardan rica ediyor. Bu hareketin siyasî mahiyeti fizerinde münakaşa etmek lüzumsuzdur. 1940 yılında harb dışına çıkan Fransa, bir takım taahhüdler altına girmek snretile bir kısun topraklannı Alman isgalinden kurtarabilmişti. O taahhüdlerin başında da harbe devam eden eski müttefiklerine niç bir şekilde yardım etmemek, ber hangi bir çıkarmaya karşı müstemlekelerini silâhla kornmak mecburiyett ge Amrrikan ffloaOe karşıla^mak liyorda. Bunu, şüphe yok ki AmerlkalıIar da, Ingüizler de çok lyi bOirler. Nitekim Demokrasflerin bizmettne glren De Gaulle'ü ve De Ganlle'cfi (hür) Franeırlan, Ilk zamanlar, Fransız müstemlekelerinden lüznmlu bulduklan yerleri ele eeçirmek isterken bir perde olarak kullanıyorlardı. Dakar'ın bombardıma. nını De Gaulle'e yaptmnışlar, Snriyeyi De Ganlle vasıtasüe «aptetmlşlerdl. O Biralarda Vichy hükumetlni «eklen olBun idare etmege dikkat gösteriyorlardı. Fakat Madagaskar hâdisesindenberi bnna ehemmiyet vermeı oldnlar ve bn sefer de Fransız milletine gönderilen bir mesa jla doğrndan dogrnya harekete gectiler. Bu demektir ki, Fransns devletinln eıkarmaya karşı koyacatını hesaba katmışlar ve plânlanm ona göre hazırlaWashington 8 (a.a.) Mister Roomışlardı. Şu halde Mareşal Petain'in Boosevelt'e yolladığı dünkü cevab, Lon sevelt, Fransız milletine hitaben raddrada ve Washington'da her halde bir yoda bir mesaj neşretmiştir. Mister Roosevelt, Mihverin nispeten Bürpriz tesiri yapmış olamaz. Daha üç yıl once müşterek bir gayenin tabakku dar bir denizden Amerikaya yapıku uğrunda çalıştıklarını söyliyen ve sı lacak Alman İtalyan isülâ hareketine rasile birer birer silâha sanlan devlet karşı gelmek üzere Amerikan asterlerilerin, fazla vnrulduju için mücadeleyi nin Akdeniz ve Atlantik kıyılarından müstemlekelerine çıktığını, bırakıp bir kenarda yaralarını iyileştir Fransız meğe uğraşan bir arkadaşlanna bugün İngiliz hava ve deniz kuvvetlerinin ABaldırmaktan çekinmemesi, içinde bu merikalılara yardım ettiğini, İngiliz orlunduğumuz harbin acı, fakat reel ma dusuna mensub mühim uııktarda karn hiyetini bir daha gözlerimizin öniine kuvvetlerinin, Amerikalıları takviye edeceğini söylemiştir. seriyor. Askerî vaziyet Fransız donanması İngilizlerle BERLINDE AKÎSLER karşılaşmak üzere dun denize açılmış . Fransız Afrikasına Vichy, Casablanca açıklarında bir muharebenin başladığını Almanya Müttefik taarruzu haber veriyor General Weygand tekrar Vichy'ye çağırıldı. Hariciyesi General Giraud Afrikaya geçerek Müttefiklere iltihak etmiş Amerikanın işgal hareketine karşı ateş püskürüyor • Alman radyosıına göre Amerikan ordnsnnaıı ihrac harekrtlne W**9ŞH FM> KhlrierüjUen CtMblsıuAy» navadan bir bakıs Berlin 8 (a.a.) D. N. B. nin diplomatik muharriri yaayor: Amerikan kıt'alarının şimal Afriia[akl Fransız arazisine tecavüzü, bilhassa 3irleşik devletlerin halen Vichy'de bulunao Fransız hükumetl üe halâ diploAmerikan ağır bomba uçaklan işgal matik münasebetler ldame etmekte bu altında bulunan Fransanın Atlantiğe ulunması sebebile bir kat daha hayret zanan şimal batı köşesindeki en ehem(Arkası sahife 3, sütun 1 de) Mısırdaki Mihver ordusu mağlub olarak çekildiği bir sırada Mihver hesabma pek tehlikeli olabilir Yazan: Emekli General H. Emir Erkilet 6 italyan tümeni dun esir edildi ftıere denlıe açıldığı bildirilen Fransa donanmasmdan bazı gemiler Toulonda ' ' (Telgraflar 3 üncfi sahifemizde) Mareşal Petain cevabında "hücuma maruz kaldık, kendinıizi ıtıüdafaa edeceğiz,, dedi Ruzvelt Fransaya Hitler dttn nutuk teminat veriyor birsöyledi Führer, zaferi kaza nıncaya kadar harb edeceğiz, diyor «Ruslartn bizi püskiirttükle rinden bahsediyorlar, demek biz, püskürtiile püskürtüle Kafkasyaya kadar vardık!» Berlin 8 (Radyo 21,30) Alman devlet reisi Hitler, 19 sene evvel ölen on altı nazistin hatırasmı tebcil için bu' gün Münih şehrinde bir nutuk söylemiştir. Führer, her şeyden evvel zaferi ancak ona lâyık ve müstahak olanlann kazanacaklarını söylemiş, Roosevelt'teı bahsederken onun tıpkı Vilson'un ge(Arkan sahife 3, sfitim 3 te Mihverin şimal veya batı Afrikasında her hangi pir işgal hareketine mâni olacak, Ruslar için de müessir bir ikinci cephe teşkil edecektir. ıMüttefikler Marsa Matruhu zaptettiler, 500 tank, 1000 top alındı. esir miktarı 40 bine yaklaştı miyetli Alman denizaltı üsü Brest 1i* man ve sehrine hücum ederken, İngilis hava kuvvetleri de İtalyanın Korsikanın karşısına düşen Fransaya en yakın harb limanı Geneveyi bombalarken bir Amerikan ordusu şimal ve şimal batı Afrika Fransu müstemlekelerine, 8 ikdnciteşrinin çok erken saatlerinde, denizden askerî kuvvetler çıkanyordu. Amerikan çıkarma teşebbüsleri şimdiye kadar Cezayir ve Tunus kıyılarina yapılmış ve Vichy'nin bildirdiğine göre bazı noktalarda çıkan Amerikan kuvvetleri geri atılmışsa da diğer noktalarda muvaffak olmuşlar ve tutunabilmişlerdir. Çıkılan ve tutulan yerler hakkında, Londradan ve Wasbingtondan henüz tafsilâtlı resmî haberler gelmediğinden bu hususta şimdilik yalnız Vichy'nin bildirdiği bazı haberler vardır. Bunlara göre Cezayir müstemlekesi(Arkası sahife 2, sütun 1 de) (Telgraflar 3 üncü sahifemizde) Palerrno S//ç//ya Müttefiklerin Fransadan arazi zaptetmek niyetinde olmadıklannj anlatan Mister Roosevelt, işgal kuvvetlerinin şimalî Afrikada, hiç bir işe müdahale etmiyeceklerini anlatarak Fransızların, Alman ve îtalyanlan kovmağa yardım etmelerini istemiş ve beyanatını şöyle bitirmiştir: « Bu hareket, müttefik milletlerin çok geniş mikyasta bir hamlesi olacak Mister Roosevelt'e göre, bu hareket, ve çok muhtemeldir ki, A'man ve İtal*** (Arkası sahife 3, sütun 6 d»\ (Arkası sahife 3, sfitun 4 te) Garb çölü harekâtile el birliği yapacak, Fransız Faaında ve Cezayirde Amerikan kuvvetleri tarafından asker çıkanlan yerleri gösterir harita