Katalog

2 4 Eylul 1941 CUMHURÎYET Sovyet mukavemeti üzerinde yürütülen tahminler Beden terbiyesi merkez istişare hey'eti Dün Ankarada toplanan heyet amatörlük talimatnamesini tetkik etti Burhan Felek ve Vildan Âşırdan mü rekkeb tâii bir komisyona havalesi kararlaştırıLnıştır. Yarın, müsabakalaı hasılatmın taksimine aid talimatname görüşülecektir. İçtima bir hafta kadar sürecektir. lllllımıınıtıııı* mu . Sııllı Rivayetleri ( Basmakaleden devam ) katlcrini de kazanacak csaslı tadillere uğıamıs olacağında şüphe yoktur. Şurası muhakkakür ki eski veya yeni her Dİzam, mi'İetlerin ırkî mcvcudiyet esasuıdaki hakikî varlıklarını bütün hududlan ve hukuklarilp nazarı itibara alınağa mecburdar Tarihir. yaratığı olan ileri milletleri Deşeri keyif ve heveslerle kendi nza!an haririnde zorla idare etmeğe imkân tasavvur olunamaz. Binlerce senedenberi ikide bir harb fe.'âketile müteessir ve mutazarnr olan Avrupa milletleri acaba De düşünürler? Husnsile son misalinde görülen çok dehşetli şekillerine göre Avrupa milletlerinin düşunecekleri en mühim meseleııin kendi hürriyet ve istiklâllerinin istirdadile beraber eğer imkânı varsa bîr daha bu harb afctine uğramamaktan ibaret olacağında şüphe yoktur. Eğer millî ve beynelmilel düzenlerle bunu femin ederek bir şekil vatsa bütün Avrupa milletleririn bu şekil üzerinde ehemmiyeüe ve ciddiyetle duracaklan tahmin ol'inabrlir. Bu dutuş, milletlerin kendi mukadderatlanm kendilerinin tayin etmesi esasma münafi değil, bilâkif ıniitabıktır Bu bakımdan, yani milletlerin kendi mukadderatlanm kendilerinin tayin etmesi esası üzerinde durulurken Atlantikte yapılan Çörçil Ruzvelt mülâkatı neticesinde neşrolunan müşterek beyannamenin bazı kısımlanm hatırlaroak yerinde olur. Bu beyanname bu harbi intac etmek için salib ve mağluh tanımıyan ve milletlerin kendi mnkadderailannı serhestçe tayin edebilcrpkleri bir sulh gaycsinde karar kvhyordu. Müşterek beyannamenin sulha taaliük eden kısmında bu milletlerin kendi mnkadderatlarına kendilerinin hâkim olması düsturuna o kadar ehemmiyet verilmişti ki bu beyannamede nasyonal sosyalizmin imhasma kadar muharebeye devam gibi iddialara yer verilmemişti. Çünkü nihayet bu bir rejimse Alman milleti ona kabul ve tatbik etmek hak ve salâhiyetine malikti. Askerı vaziyet lman kavvetlorinin Kiyefi zaptetmesinden ve cenubî Ukraynanın Almanlara geçmesindenberi, Sovyet mukavemetinin Ankara 23 (Telefonla) Beden Terhududunu ve ölçüsünü tayin etmek, bu mukavemetin ne kadar zaman devam biyesi merkez istişare heyeti bugün topedebileceği üzerinde tahminler yürüt iantıiarına başiadı. Amatörlük talimatmek, günün en bellibaşh mevzuları naınesi üzerinde açılan müzakere üzerine bu ta'imatnamenin beynelmilel hüarasmda yer almıştır. Her şeyden evvel göze çarpan bir ha kümler dairesinde hanrianması için kikat, Sovyetler Birliğinin şimdiye kadar mühim kayıblara uğramış olduğudur. Bu kayıbdan maksad, asker ve malzeme zayiatı değildir, bunları veren ve imal eden kaynaklardır. Sovyetler Birliği, şimdiye kadar, bu yolda istifade edeceği kaynaklann mühimce bir kıs(Baştarafı 1 inci sahifede) mını kaybetmiş bulunmaktadır. Bu kayAlbay Safranov tarafmdan kumanda nakları kaybermenin manası, düşmana karşı çıkarılabilecek kuvvetlerin nisbe edilmekte olan ve cephenuı cenub bir ten eksihnesi ve mukavemetin ayni nis mmtakasında harekât iora eden cüzütamın bir taburu iki gün devam eden bir bette aksamasıdır. muharebede Rumanyahların dağ piyaSovyetler Birliğinin, şimdiye kadar desinin zırhlı alayını ağır zayiata uğuğradığı kayıb, bu bakımdan, henüz ratmıştır. Rumenler, zabit ve nefer olabüyük bir vüs'at kazanmış sayılamıyarak 600 kişi zayi etmişlerdir. bilir. Fakat Sovyetler, bütün Ukraynayı Londra 23 (a.a.) Geceyarısı neşkaybettikleri ve Leningrad bölgesinde et redilen Sovy tebliğinde şoyle denilde rutunamadıklan takdirde, mevcud mektedir: kuvvetlerinin üçte birini, belki daha 22 eylul günü kıtaatımız bütün cepfazlasını kaybetmiş sayılırlar. Bir devletin, birkaç aylık muharebe neticesinde he boyunca düşmana karşı harbeimişkuvvet kaynaklarının üçte birini, yahud lerdir. 20 eylulde 100 Alman tayynresi tahdaha fazlasını kaybetmesi ise, telâfisi rib edilmiştir. Biz, 21 tayyare kaybettik. güç olan bir zıya teşkil eder. Budiyeni ordulan çemberden Sovyet Alman harbini takib eden müşahidlerin son günlerde Sovyet mukurtulmağa çalışıyor kavemeti hakkında bedbinane mütaleLondra 23 (a.a.) Londranm salâalar yürütmelerinin sebebi, Sovyet mu hiyettar mahfillerinde beyan edildiğine kavemetini bu ölçü dairesinde muhake göre Kiyef mıntakasındaki Sovyet kuvme etrneleri ve ona göre hükiira verme vetlerinin bir kısmı kendilerini ihata leridir. Bu mütaleaların en mühim kısmı eden çemberin içinden çıkroağa muvafAmerikadan aksetmekte ve Amerikanın fak olmuşlardır. Bu mıntakada muhaen meşhur ve en ağırbaşlı gazetesi olan rebe şiddetle devam etmektedir. BudiNevvYork Times «Sovyet sanayiile, sa yeni kuvvetlerinin mütebakisi Alman nayi merkezleri Almanlann eline geç hatlarını yarmağa çahşnıakta ise de bu tiği için kış artık kat'î bir amil ol kuvvetlerin ne dereceye kadar muvaffak maktan çıkmıştır» demekle Sovyet mu olduklarına dair henüz bir haber alrnakavemetini, kaybedilen kaynaklann kıy mamıştır. metile ölçtüğünü ve bu yüzden SovSmolenskin 75 mil cenubu şarkisirde yet mukavemetinden Umidsizliğe düşkâin Glukof civarında Sovyetlerin mutüğünü göstermektedir. vaffakiyetli neticeler veren mukabil taFakat Sovj'et sanayi merkezleri, yal arruzlarda bulunduklarır.a dair habernız Almanlar tarafından işgal olunan ler alınrmştır. sahaya münhasır değildir. Sovyetlerin Ruslar Leningradda mukavemet etMoskovanın bin mil şarkında olan Ural ırekte ve bu mıntakada düşmana ağır sahası da çok mühim sanayi merkezle zayiat verdirmektedirler. Alman larm zarini ihtiva etmektedir. Sovyetlerin bu bit zayiatı pek büyüktür. Bazı cüzütamradaki sanayi merkezlerine dayanarak lar zabitlerinin üçte ikisini kaybetmişmukavemete devam edecekleri şüphe lerdir. götürmez. Fakat hangi nisbette? SovI.tningradın etrafında hava şeraiti pek yetler Birliğinin umum kuvvetinin yafenadır. Soğuk şiddetli ve ormanlık mmrısı nisbetinde mi, yoksa üçte biri nisberinde mi? İşte asıl mesele budur. Çün takalarda arazi çamurludur. Odesada Ruslann yaptığı kü Sovj'et mukavemeti yan kuvvetini. yahud kuvetinin üçte ikisini kaybettikmukabil taarruz ten sonra geride kalan kuvvetin harb Moskova 23 (a.a.) Röyter: Sovyet mukadderatı üzerindeki tesiri, ayııi nis radyosu, Odesa önündeki düsman kıtbette dü.şmüş ve onun Almanyaya karşı alarına şehrin kalesi içinde bulunan zifcr kazanması ihtimali de büsbütün Sovyet kuvvetleri tarafmdan bir mukazayıflamış. belki de külliyen bertaraf bil taarruz yapıldığını bildirmektedir. edilmiş olur. Şehri muhasara eden düşman kuvvetAmcrikalı müşahidleri rahatsiz eden leri birkaç kilometre geri atümıştır. Sovyet radyosu, muhasamatm bidahesab bu mahiyettedir ve onların bu hesabdan rahatsız olmalarının sehebi, yetindenberi Rumen ordusunun mevgerek İngiltere, gerek Amerikanın, Sov cudunun yarısını kaybettiğini ilâve eyyetlerin kaybetmiş oldukarı kaynaklan lemektedir. telâfi edecek vaziyette bulunmamalarıdır. Sovyetlerin mukavemetini ayni nisbetMacaristamn yeni Ankara te idame etmenin biricik çaıesi ise her şeyden evvel kaybettikleri kaynaklann sefiri verimini telâfi ve SovyeÜerin ihtiyat Budapeşte 23 (a.a.) Macar ajansı kuvvetlerini teçhiz etmektir. bildiriyor: Buna imkân bulunmadığı ve mütteHariciye mtisteşan orta elçi Jean fikler Sovyet mukavemetini beslemek Vömle Macaristanın Ankara elçiliğine ve bu mukavemetin bütünlüğünii temin tayin edilmiş ve Bükreş yolile dün Türetmek hususunda güçlükler, hatta im kiyeye hareket etmiştir. kânsızhklarla karşılaştıklan için Sovİtalyanların Cebelitarıkta yet Alman harbine karşı besledikleri ümidler zâfa uğramaktadır. Müttefiklebatırdığı bir duba imiş! rin ümidi Sovyetler kuvvetinin AlmanLondra 23 (a.a.) Londrada ögreyayı sarsması ve onu mürtefik'erin ar nildiğine göre, cumartesi günü Cebelirusu dairesinde bir sulhu kabule mec tanktaki vapurlara karşı bir taarruz bur edecek geniş bir mukavemet gös yapümıştır. Bir duba batırılmışsa da termesiydi. Bugünkü vaziyetin bu ümi düşmamn diğer Iddiaları mübalâğalıdır. di birhayli hırpalamış ve sarsmış buhınduğu, müttefiklerin mütalealarından. bilhassa Amerikah müşahidlerin bed bir emare bulunmadığını söylemek, zannederiz ki bir mubalâğa *eşkil etbinliğinden anlaşılmaktadır. Bugünkü vaziyetin müttefikler lehin mcz. ömer Rıza DOĞRUL de bir tahavvül arzedeceğini gösteren Budiyenni ordularının tasfiyesinden sonra... (Baştarafı 1 inci sahifede) Bu esnada Almanlarm Kafkasyaya. hususi bir ehemmiyet atfedecekleri pek tabiidir. Çünkü burası, uzak olmakla beraber Moskovaya karşı yapılacak muazzam hareketin cenub doğusunda tehlikeli bir mıntaka olarak kalacaktır. Bu sebeble Almanlar, eüerinde fazla hıılunacak kuvvetlere ve o zaman Kafkasyada mevcud olacak Soi'yet ve İngiliz kıt'alarmın miktanna göre ya buraya bir ordu ifraz etmek veyahud Ukraynayı Don nehrine kadar istilâ ve işgalden sonra bu nehri meselâ Rostov • Stalingrad hattında tutmak şıklarından birini tercih eylemek vaziyetinde bulunacaklardır. Leningrad önündeki muharebelerde Alman piyade tümenlerinin, yer tasrih edilmeksizin. Rus tahkimat hatlarını şiddetli muharebeler neticesinde, adım adım ve kısım kısım almakta oldukları bildirilmcktcdir. Bu suretle Leningrad etrafındaki muhasara çemberi daralmakta ise de burada vaziyet tamamile sarih değildir. Çünkü Almanlar bililtizam hiç bir şey söylemedikleri gibi So\jTetler de tafsilât vermiyorlar Sovyetler bizzat Leningrad evlerinin de tahkim edildiklerini ve infilâk maddelerile doldurulduklarını aynca haber veriyorlar. Sovyet ve Alman haberlerinden anIayonız ki, Baltık denizinin Riga körfezindeki adalar etrafında birknç gündür şiddetli muhatebeler olmuş ve Almanlar bu adaların en büyüğii olan Öselin zaptını da şimdi ikmal etraişlerdir. Bundan başka Alman deniz ve Bulgarya kararını verıyor Sovyet harb tebliği r Alman harb tebliği (Baştarafı 1 inci sahifede) velce iştirak etmiş olan orduların yanıbaşında General Baron Vorı Weick ile piyade Generali Von Stuelpngrel'in orduıarı da harbe ıiümunei imtisal olacak bir şekilde iştirak etmişlerdir. Sovyetlerin deniz kuvvetlerine ve nakliye gemilerine karşı yapılan lıarbde Alman tayyareleri de dün parlak muvaffakiyetler kazanmışlardır. Alman bombardıman pike tayyareleri, Odosanın cenubunda bir kruvazörde yangm çıkarmışlardır. Bir torpido muhıibile bir karakol gemisine ve hacımları yekunu on beş bin ton olan dokuz kargoya ciddî isabetler kaydedilmiştir. (Baştarafı linci sahifede)'" Yakalanmış olan paraşü^çülerin faali» yeti hakküdaki heber, Sovyetlerin bütün inkâr ıeşebbÜ5İerine rağmen, sabit olmuş bir vakıa olarak kahnaktadır. Biiiıassa karjı tarafm son zarnanlarda hâlâ Türk Bu gar münasebecleri üzerinde her tonda bahis mevzuu edihniş olması hava kuvvetleri Fin denizindeki Sovyet nazarı dikkate alınırsa, bu paraşütçü» deniz harb kuvvetlerile nakliye kafile lerin Bulgar Türk hudud mıntakasınlerine şiddetli hücumlarda bulunmuşlar da da boz^uncu faaliyette culunmuş oldır. Bundan maksad, hem Riga körfe ır.alan mulıtemel telâkki edilmektedir. zindeki adalara Ruslann denizden yar Bazı gayrttlerin hedefini Türklerle Buldımını menetmek ve hem de Kronştad garlar arasında hâdiseler çıkarmak teşüssüne dayanan Rus filosunu tahrib et kil etmiş bulunması hiç da hayret uyanmektir. Çünkü bu filo Leningraduı mü dırıcı olmıvccaktır. Bunda, az çok yerda dafaasında tabiatile faal ve tesirli bir ve bu araja İngiüzler ve Sovyetler t a rol oynamaktadır. Bilmünasebe tekrar rafmdan pek iyi görüimiyen Bulgarisederiz ki eğer Almanya büyük harb tan Türkiye iyi komşuiuk münasebetgemilerini Atlantik muharebelerindp lerini ihlâl maksadile Bulgaristanda da beyhude mahvü israf ettirmeseydi, kargaşalıkru çıkarmağı isühdaf eden Rus donanmasını alt etmekte bugünkü İngiliz Scvyet ışbirliğiııin yeni bir müşkülâtı görmezdi. buhranı görülebilir. Alman Sovyet cephesinin sair yer Ruslar, Bulgaristana gene lerinde, başka neler olmakta olduğunu paraşütçü indirmişler şu anda bilemiyoruz. Yalnız MoskovaBudapeşte 23 (a.a.) Sofyadan aldan ve daha ziyade Londradan gelen haberlere göre Sovyetlerin Alman mer dıkları bir habere atfen Macar gazetekezine yaptıtlan taarruzlar hiç bir te leri, Bulgaristanda kâin Trevna nahirakki göstermeden devam ediyormuş. yesi civanndaki Balkan dağlanna Rus Terakki ve inkişaf etmiyen taarruzlann paraçütçulerinin indiglni bildirmekte ise hiç bir netice vermiyecekleri asi dirler. kârdır. Bahusus cenubda Kiyef Pol Bulgar topraklanna inen parasütçutava mıntakasında Sovyetler aleyhinde erden on birl yakalanarak tevkiî edilanî surette değişen şimdiki vaziyette miş, yalnız bir tanesi kaçmağa muvafSovyet kıfalaruun merkezde tesirsiz fak olmuştur. taarruzlaıda bulunmalanndan hiç bir Sovyetlerin Sofyaya verdikleri fayda memul değildir. tekzib Kroştadt deniz /nmtakasındcı Alman tayyareleri, bir kruvazör ile bir muhrib batırmışlardır. Diğer iki knıvazörle iki torpido muhribine jsabetler vâki olmuştur. Bir muhribde yangın çıkarılmıştır. Leningraddaki askerî tesisat ile Brjianski ve Harkof etrafında ve keza Kırımdaki demiryollarına karşı da müessir hava hücumlan yapılmıştır. Alman ve Rumen kıt'alan, Odesa rivannda, bir topçu hazırlık ateşini müteakıb, iki kere taarruz etmişlerse de muvaffak olamarnışlardır. Bu haber doğru ise, müttefikler yalnız Leningradın değil, ayni zamanda Odesanın düşmesini de tacil etmektedirler. Kiyef şehrinde normal hayat başiadı Berlin 23 (a.a.) İyi haber alan bir membadan D. N. B. ajansına verilen malumata göre, Kiyef şehri, haftalardanberi kısmen Sovyetler tarafından iktısadî müesseselerde ve iaşe tesisatında vukua getirilan tahribata rağmen normal bir şehir manzarası arzetmektedir. Ukrayna merkezin'n ahalisi Alman askerlerini emniyetle karşılamıştır. Sivil halkm yardımile Bolşevikler tarafından konulan bir cok saatli bombalar zarar vermiyecek bir haİ3 getirilmiştir. Ruslann mukabil taarruzu tardedildi Tahran 23 (a.a.) Pars ajansımn bildirdiğine göre, İran hükumeti Almanya, Amerikadan gönderilecek malzeme İtalya ve Rumanyadaki siyasî mümesLondra 23 (a.a.) İngiliz kabinesi, sillerini geri çağırrmştır. Moskova hükumetine tevdi edilecek oLeningraddaki muharebcler Kudüs Müftisi Japonlara sığındı lan Rusyaya yardım plânını kabul etBerlin 23 (a.a.) D. N. B. aiansının (Baştarafı linci sahifede) miştir. bildirdiğine göre, Leningrad istihkâmları Kahire 23 (a.a.) El Mukattam gaetrafında cereyan eden muharebelerde Amerikadan uzaklaştırrnak istiyenlerin zetesi, «itimada şayan» bir membaa atMoskovadaki Amerikan heyetinin reAlman kıt'alan 22 eylulde yeni zaferler gayretini hiçe indirmediğini söylemiş ve fen Tahrandan almış olduğu bir haberi isi Herriman, öğleden sonra beyanatta kazanmışlardır. Bu mıntakalarda Sov «Bitaraflık kanununu derhal Uga etmebulunarak Amerikadan Rusyaya yüz yazmaktadır. Bu habere göre Kudüs yetler top ve tanklann müzaharetile liyiz, demiştir. lerce tayyare ve tankın gönderileceğini, baş müftisj Tahrandaki Japon sefaremukabil taarruzlar yapmışlardır Düş . yalnız nakliyat meselelerinin bunların manm bütün bu teşebbüsleri akim ka! M. Hull de bitaraflık kanununun tinde bulunmuştur. teslimi hususunu tahdid edeceğini söymışiır. kalkmasına taraftar lemiş tir. îrandaki Almanlann akıbeti Bolşevikler bu muharebelerde bilhasVaşington 23 (a.a.) Cordell Hull'ün meçhul Almanlar, Kafkasyayı tehdid sa 52 şer tonluk yedi ağır tank kaybet bitaraflık kanununa aid beyanaö Vaederlerse?.. Berlin 23 (a.a.) Yarıresmî bir kaymişlerdir. şingtonda Nazizme karşı mücadele eden naktan bildiriliyor: Londra 23 (a.a.) Almanlar Kafkasbütün memleketlere yapılacak yardım Finler beş Rus taburunu İrandan çıkarılan Almanlann âkibeti yayı tehdid ederse İngiliz kıtaatı Russiyasetinin inkişafma büyük oir mâni imha ettiler hakkmda bu güne kadar hiç bir sarih larla beraber harbedecektir. Ortaşark Berlin 23 (a.a.) Rus cephesinin şi teşkil eyleyen bu kanunun ilgası İçin Kongrenin karar ve tasvibini almayı haber almamamıştır. Ancak bu Alman crdusu Dcuetz mmtakasını müdafaa için mal bölgesinde harekâtta bulunan Fin kıt'alan son günlerde yeniden büyük za istihdaf eden bir cidalin mukaddimesi larm ve hattâ daha dofrusu bu Alman Pusîara yardımdan âciz ise de icabında lardan bazısının, İran Türk hududunda Kafkas pc'rolleri sahasmda Rus orduferler kazanmışlardır. Fin kıt'alan 5 telâkki edilmektedir. Bu kanunun İlgası, reis Ruzvete yal görüldüğü hakkında haberler gelmiştir. sile işbirlit'İ yapacaktır. Sovyet taburunu çevirerek bunlan tamamen imha etmeğe muvaffak olmuş nız ticaret gemilerini teslih etmek mülardır. Muharebeden sonra asgarî 3,000 saadesini vermekle kalmıyacak ayni zaSovj'et ölüsü sayılmıştır. manda bu gemilerin îıarb rmntakası Finler bundan başka bir çok silâh ve addedilen yerlere göndermek imkânrnı diğer harb malzemesi iğtinam etmişler da hazırlayacaktır. RENE LEFE\TÎE ve İRENE de ZILAHY ' nin dir. Birçok Amerikalılar bitaraflığm hiç Pek muvaffak olduklan ve baştan nihayete kadar kahkaha Kareli cephesinde 7 Sovyet tayyaresi bir mana ifade etmiyen bir zaman have neş'e içinde yaşatan Finler tarafmdan düşü»"üİTnüştür. tası olduğuna kanidirler. Berlin 23 (a.a.) Askerî bir membadan öğrenildiğine göre Sovyetlerin dün şark cephesinin merkez kısmında yap. tıkları mukabil taarruzlar Alman kıt'alarının muvaffakiyetli çarpışmaları neticesinde geri püskürtülmüştür, Bolşevikler bir fırkanm mmtakasında üçü 52 tonluk olmak üzere 6 tank kaybetmişlerdir. Bir tank bir Alman stuka tayyaresi tarafından tahrib edilmiştir. Bütün bn izahlara göre Avrupa milletlerinin kendi münferid ve müşterek mukadderatlanm müzakere için bir konferans akdetmeleri gayrimümkün olmamak lâzundır. Almanyanın ciddî olarak Avrupa milletlerinin mevcudiyet ve istiklâllerine hürmet etmeyi göze alması (Baştarafı 1 inci sahifede) lâzundır. Yeni veya eski her nizam ondan sonra bahis mevzuu olabilir. Ve neşredilmiş olan bir rnektubunda eski bu takdirde sağlarn, hatta Avrupa için İran Şahı, şöyle yazmaktadır: harbi bütün bütün ortadan kaldıran bir cAemleketin meııfaati uğrunda, hasulh neticesine vusul imkânı mevcud yırlı işlerde, millî terbiye işlerinde. üh. sayılmak lâzun geleceğinde şüphe yokkullanabilmesi için bütün emval ve tur. emlâkimi oğluma bırakıyorum.» Bir Milâno gazetesi şark cephesi müEski Şah, beraberinde ailesi erkânı olhim safhalannın hitamından sonra Alduğu halde Isfahandan hareket etmiş ve manyanın sulha imkân arayacaşmı işKerman istlkametinde şarka doğru yola rab eden bazı yazılar yazmıştır, ki bizcc de işlerin cereyanına uygun ifadelerdir. çıkmıştır. Yeni Şah, eski hükümdarın bütün Hıılâsa son bîrkaç gün zarfında meydan alan sulh rivayetlerini bütün bütün emlâkini devlete terketmiştir. Yeni Şah, dün Talvran sarayında büvâhi saymağa sebeb yoktur. Eizce lıâdiselerin cereyanı bilâlds o rivayetleri tün ecnebi mümessılleri kabul etmiş. daha ziyade imkâna yakın gösterecek tir. mahiyettedir. İran Mihver memleketlerindeki H. E. ERKİLET Sofya 23 (a.a.) Sovyetlerin Bulgaristan elçisl Lavritchef, 19 eylul tarihll Bulgar protestosuna dün hükumeti c a mma kati ifadeli bir tekzibname verş ve şöyle demiştir: Bu meselenin icad edildiği o kadar aşikâr idi ki, tekzibine bUe değer yeri yoktu.» Rıza Şah Hindistana götürüldü YUNUS NADİ sefirlerini çekiyor Ankara 23 (Telefmla) İstifa eden Sedad Kantoğlunun yerine Petrol Ofisi müdür muavinliğine İaşe umum müdürlüğü nakliyat şubesi müdürü Nejad (Baştarafı 1 inri sahifede) Kaytaman tayin olundıı. malzemesi gönderilmesi için hükumeti tazyik etmekte haklıdır. Fakat hiç kim Yeni Suriye kabinesi kuruldu Şam 23 (a.a.) Yeni Suriye kabise yeni harb sahnelerinin tesisi için hükumeti icbar etmek hakkına malik de nesi, Hasan Bey Elhaşimi tarafından şu suretle teşkil edilmiştir: ğildir.» Reisülvüzera ve Maliye Nazın Hasan Yorkshire Post gazetesi şunlan yaBey Elhaşimi. zıyor: Adliye Nazın Zekl Bey Elhatib. «Ruslar için malzeme imal etmek ve Hariciye Nazın Paiz Bey Elhurl. bunları Rusyaya göndermek cidden çok Dahiliye Nazın Bedi Bey Elhalif. muazzam bir iştir. İngiltere bu işi büMaarif Nazın Fevzi Bey Elataşi. yük bir azim ile. ısrar ile ve bütün ruhu Millî Müdafaa Nazın Abdülzafer Paşa ile çahşarak yapmahdır. tktısad Nazın Mehmed Bey Elâzi. Alman orduları muayyen bir zaman Nafıa ve Posta Telgraf Nazın Münir zarfında ancak Rusyada imha edilebi Bey Elabbas. lirler. Vakıa garbdan Rusyaya harb İaşe Nazın Hikmet Bey Elhuyukl malzemesi göndermsk güçtür, fakat Rusyanın bütün sınaî ve manevî kaynaklarını ele geçirecek olan Almanları Vefat mağlub edebilmek hepsinden daha güç Bosna eşrafmdan Hamzalaybegovio Hakkı Bey refikası, Dr. Galib ve eczacı Asafın anneleri Fatma Hanım dün rahmeti rahmana kavuşmuştur. Cenazesi bugünkü çarşamba günü öğleden evvel Fatihteki evlerinden kaldırılarafe cenaze namazı Fatih camiinde kılmacak ve Edirnekapıdaki aile mezarlığma defnedilecektir. Allahtan merhumeye rahmet ve kalanlara sabır temennl ederiz. Çelenk gönderilmemesi rica olunur. İngiliz matbuatı feryad ediyor : Petrol Ofisi müdür muavinliği Pinkstar gemisi batırıldıktan sonra MELEK te\ B u Akşam Sanşın yıldız 9 CAMİLLA HORN ve meşhur Macar mugannisi PAUL JAYOR ÇEMBERLITAS SINENÂSI r Edebî tefrika: 5 "^ P A P R İ K A Aynca: ÖLÜM Filmi. muhterem müşterilerimizin arzusu üzerine bir hafta daha gösterilecektir. SON ÇARDAŞ Hatırasını ebediyen unutamıyacağınız bir mevzu. Aynca: Matbuat Umum Müdürlüğü MEMLEKET JURNAH Numarah koltuklar sabahtan aldırılmabdu. T e l : 40868 mH Ahvali hazıranın müşkülâtlarına rağmen maddî büyük fedakârlıklar yaparak A L K A Z A R sineması, 941 942 sinema mevsimi programlarını Paramunt R. K. O. Üniversal Columbia ve Repüblic gibi Amerikanın en büyük film müesseselerinden tedarik etmiş olduğunu iftiharla sayın müşterilerine tebşir eder. B U G Ü N matinelerden itibaren: tarafından yaratılan nefis bir film ( Yazan: Stefan Zveig \ Bir kadının 24 saati Tercüme eden: Hamdi Varoğlu fini muhafaza etmssini bilmesi lâzımgelen bir kadının. bu kadar tasasızca, bu kadar düşüncesizce bir lıarekette bulunmasını, cidden mazur görebil'jr nıisiniz? Fikrimde ısrar ederek: Tekrar ediyorum, Madam, dedim; böyle bir hal karşısında bir hüküm vermekten, yahud bu hareketi takbih etmekten içtinab ederıra. Maamafih, demin bir parça mubalâğa ettiğımi de sizin karşmızda. serbestçe U'raf edebilirim. Bu zavallı Madam Henriette, şüphe yok ki bir kahriman değii: haıta, maceraperest bir kadın ruhuna bile sahib değil ve büyük bir aşk kadını bile olamaz. Madam Henriette'i. ben. zayıf ruhlu ve alelâde bir kadm clarak tanıyorum; kendisine bir parça hiirmetim var. çünkü, iradesini cfsaretle yerine getirdi. Ona karşı duydu&tım merhamet, hürmetten de fazla, zira. hemen bugün degilse yarın, hiç şüphesiz, son derece bedbaht olacaktır bplki de sersemce hareket etmiştir; her hslde, fazla acul davrandı, fakat bareketinde. alçaklık ve aşagıhk yoktur. Bu biçare bu bedbaht kadını ist'hksr etmek hakkıpı. evvel ve ahır, hiç k'msede göremiyorum. Peki, bizzat kendiniz, bu kadına L YARIŞI SIRGUY STANDING ANN SHERİDAN WILLIAM FRAVLEY Gibi meşhur facialar kahramanı artistler tarafmdan oynanmış emsalsiz pek modern bir heyecan filmidir. T e l : 22513 • • Mrs. C..., Alman Mösyönün bUdenbire Bu sözlerin açık ve ayni zamanda afırlayıp, sonra tekrar, yerine yavaşça deta neşeli edası, üzerimde, fevkalâdt oturtulmasını takib eden üzücü vakfeyi ferahlatıcı bir tesir yaptı. Gayriihtiyarî, fırsat bilmişti. Birdenbire, gri ve pariak onun afakî tavrını faklid ederek, yarı gözlerini kaldırdı, Kararsız bir nazarla alaylı, yarı ciddi cevab veriim. yüzüme bir an baktı. Meseleyi, adeta Şüphe yok ki, bu işlerde, mahkebir mütehassıs vuzımile, zihninds ta meler benden daha ciddidir; onlarm sarlamıştı. vazifesi, ahlâkl ve umumî idabı, insaf Şu halde, dedi, eğer maksadınızı sızca müdafaa etmektir. Bu, insanları iyi anladımsa, Madam Henriette'in... her mazur görecekleri yerde mahkum ethangi bir kadımn, istemeden, anî birmeğe, onları mecbur kı'ıyor. Fakat ben, maceraya sürüklenebileceğine inanıyor alelâde bir ferd olarak, kendi aızumia sunuz öyle mi? Böyle bir kadının. :m hâkimlik rolünü üstüme almpğa neden kânsız olduğuna, bir s.ist evvel bizzat dolayı mecbur olayım? Ben, müdafaa kanaat beslediği ve vukuundan mes'ul vekilliği etmeği tercih ediyorum. İp.santutulamıyacağı hareketler bulunduguna ları muhakeme etmektense. onları anlamak bana daha fazla ze.k verir. inanıyorsunuz, demek? Kat'iyyen inanıyorum. Madam. Mrs. C..., berrak ve gri gözlerüe, 1 â Şu halde, her türlü ahlâkî muha gözlerimin içine bir nüddot bak.ı ve keme kıymetten düşüvor, ahlâk kava tereddüd geçirdi. Sözlerimi iyice anlaidini ihlâl edenler hakh oluyor. Eğer, mamış olmasmdan koi'kuyor. insilizce oaşk yüzünden yapılan cinayetlerin ci larak tekrara hazırlanıyordum. Fakat o. nayet olmad'ğına hak'katen inanıvors? savanı dikkat bir ciddiyetle ve bîr imnız, mahkemelere ne lüzum var? Her tihandı eibi, suallerine de"am etti: cinayette bir sevda sebebi ve bu sevda Kocasını ve çocuklarmı yüzüstü sayesinde her cinaye'e bir mazeret bul birakıp. aşkına lâvık olduğunu henüz mak için fazla hüsnüniyet sahibi ol bilemiveceği, rastwele bir erkeğin peşimafa ihtiyac yok. sıra giden bir kadını haV'r, hatta menSonra. hafifçe gülerek ilâvf etti: fur bulmuyor musunuz? Oy'e pek genc Sizde de, şayam hayret bir hüs sayılmıyacak yaşta olan. hip deŞilse çcnüniyet var. cuklarının hatırı için haysiyetim, şere karşı, eskisi kadar hürmet ve itibar besliyor musunuz? Evvelki «ün refakatinde bulunduğunaz namu^lu kadınia, dün, tamamen yabancısı olan bir erkekle savuşup giden kadın arasında hiç bir fark görmüyor reusunuz? Hiç bir fark görnıüyorura. Hayır en küçük bir fark, en hafif bir fark görmüyorum. Sahi mi söylüyorsunuz? Bu muhavere ona o kadar cazib görünüyordu ki, bu son cünıîeyi, gayriihtiyrî, ingilizce söylemişti; kısa bir düşünce anı geçirdikten sonra, berrak bakısh gözlerini tekrar bana çevirdi. Ya. yarın, Madam Hen~:ette'e. meselâ Niste, o delikanbnın kohında tes?düf etseniz, gene selâm verir misiniz? Elbette. Onunla konuşur musunuz? Elbette. Eğer... Evli olsaydınız, böyle bir kadmı,. sanki hiç bir sey clmamış gibi. zevcenize tanıtır mıydınız? Elbette. Safiyane bir hayretle, tekrar, ingilizce olarak sordu: Sahi yapar mısınız? (Arkası var) Bugünkü çarşamba gününden itibaren îstanbulun iki namdar sıneması ALEMDAR MILLI 1941 1942 sezonuııa başhyor. 3 PALAVRACILAR AT YARISLARINDA Ve İstanbulda İlk defa olarak RITZ biraderlerin şaheseri olan ALKÂZÂR Sineması yeni mevsime AS R î A DA M Filmleri bu iki büyük sinemanın ilk zaferi olacaktır. sevimli artist M E L W Y N D O U G L A S ' m yarattığı ÖLÜM SAATİ ROBERT PAİGE JACQUELİNE WELLES Tarafından binbir heyecan ve sergüzeşt filmile başhyor. Aynca: Büyük gün yaklaşıyor LÂLE SİNEMASI ÖLÜM DÖNEMEGİ CHARLES STARÖTT tarafmdan Pastör Fransız hastanesi doktorlaruıdan Güzeller güzeli : DOROTHY LAMOUR Radyo Krah: BÎNG GROSSBY ' nin yarattığı SİNGAPUR YOLU Şaheserile YARIN akşam : San'at hayatmın en parlak bir devrine başhyor. DİKKAT: İlk akşam için numaralı yerler şimdiden satılmaktadır. Tel: 43595 ALt FUAD BİLGEN İç hastalıklan mütehassısı Şişli, Abideihürriyet caddesi I (Bulgarçarşısı) 27. Tel: 8O317.|