Katalog

2 Eylul 1941 CUMHURIYET SON Italyanm rolü etrafında itler'Ie Mussohni'nin son mülakatlan uzcrinde ileri surulen mutalealartn biri, belkı de en muhımmı, ltaljanm bu muharebede ojnadığı ve ovnajacağı rolım ıkı Mihver seh tarafından uzunu/adıya bahis raevzun olduğudur Mevzuun konusulmağa değer bir mahıjetı haız oldugu, zerre kadar şuphe goıurmez. Meselâ Almanja, Italyanm Sovyetlerle 36 senelık eskı memnuı\3tı ılaa e"i<»n japtığı muharebeve daha genis olcude kararname, mustacelıyet halinin ı'ârı htırak etmesıni, vahud şımalî Afrıkada \esılesıle kendlslne bahşedılmış hududevvelce yapamadığı isi jentden basar suz saiâhıvetlere ıstlnaden Ruzvelt tamağa tcebbus etmesini ıstıjor mu"* rafından imza edılmıştır Hıtler'le Mussolını'nın son mulâkatZannolunduğuna gore ıttıhaz edılmi1; ları uzerine hasıl olan en mohım ıntıba o'?n bu tedbırler Jaüonvava karsı tatbu mahivettedir. blk edllmekte olan ıktısadî tazyık çerFakat bu munasebetle ıhmal olunma ceveslne dah 1 bulunmsktad r ması ıcab eden bır nokta, Italvanın Mıh%er çerçevesi içınde bugunku vazıvehnin Türkiye yüzme şampiyonası eskısmden daha elverıslı oldujnı ve Italbitti yanm istemedıği bir işe zorlanmasına Bursa 1 (a a ) Turk /e vuzme bıinıkân bulunmadığıdır. Eskiden Almanja, Itahanın tepesinde r^ncılıklerı musabakası duıı Peç vakte Damokles'ın kılıcı gıbı ıdı Almanja kadar de\am etmış \e netıcelenımstır Puan ıtıbanle 126 puanla Istarbul bının Rusva ile harbe tutu^nıası, Italva uzerındeki Alman tazjıkmı hafıfletmis rıncı 80 puanla Marman grupu ıkıncı 62 puanla Ankara uçuncu ve Itahanın daha serbest haıeket etmesi Musabakalar sonunda val'mız yencl°re ve tasvıb etmedığı hır jola atılmaması bır hıtabede bulunmuş \e sjcıcu'ar içın ımkan vermıstir. şerefıne bır akşam zivafetı \eMİmı=*ır Bu ımkandan ıstıfade edip etmemek. t&budır kı Italvava aıddır Itahanın scrıği hattı hareket onumu/.iekı gun alıp almadığına hukum vermeğe ımkân lerde vereceğı kararlardan acıkca anla has:l olacaktır sılacak ve o zaman onun veııı bir rol ömer R»za DOĞRUL Fransanın tam jıkılmak uzere olduğu bir Mrada harbe ıstirak eden Italva, ıhtmıal kı, Ingılterenın de bir hamlede istıla edılerek jıkılmasını bekltjor ve Ingılterenin hiç olnıazsa Akdenızde bııılfiHHIUHIIIİIIHI rakacağı mırasa heraen konmayı umujordu Fakat bu ıhtımal tahakkuk etmedı \e o zamandanberi butun emareler haıbın uzajacaguu gostermektedır. 1 Italyanm harbe girdiği sırada aldığı tavırdan anlasılan mana, onun Mısıra taarruz ederek Suvejş kanahnı ele ge(Bastarafj 1 inci sahıfede) Moskova 1 (a a ) Resmi teblığ rırmejı istıhdaf ettığı ve bu hedefi ta fından tardedılmıştır 31 agustosta kııaaümız bu»un cephe lnkkuk eltırdıkten sonra saıkî AkdeBu harekât harıcınde ulmak ıızeıe Al bo\unca dusmanla harfeetmiîtn ııızde Ingilterenin rolunu uzerine almak manlar. şımdı başlıca ku\'etlerım UkTay>areterımız, dusmanm /arhlı kıistedığı ıdı raynada tahşıd etmektcdır Almanlar taı'ma, pı>ade ve topçusuna sıddetlı Bır aralık bu rol o kadar tebarüz et burada dubalarla ve azui bır topçu darbeler mdırmış ve tayyare me>d?nmıstı lu Italyanm hakıkaten bujuk bir hazırlığından sonra Dmyeper ı ehrını larmda Alman tayyarelerlnı tahrıb etgeçmek uzeredırler nıaeeraja gırmek uzere olduğu zanneMareşal Budıennı ordu=unun b.r kıs mıstır dılnus ve Grazıani ordusunun hareketle29 agustosta 25 Alman tayyaresı, hava rı en manık dıkkatle takıb olunmusru. mım nehrın şark sahılıne geçırmeçe Fakat Itaha bu rolu ıfa edemedi ve muvaffak olmuş ve bu kuvvetler o sa muharebelerınde duşman ha tırun garısındekı tayyaıe mejdanıarında tahrıb ancak Alman yardımı savesınie Lıbya hılde mevzı almışlardır Şlmalde Lenıngrada icarş! başlamış o edılmıştır da dustuğu cok tehlıkeli vazıjetten kenan Alman taamızu mut^madıytn yadını kurtarabıldi Alman ar muteadd.d defalar bir nckHalbuki Italvanm hedefi Mısırı zap ğan yağmurlar yuzunden teahhura uğ tadan Dın>eper nehrını geçmcge teşebietmek, Suvejş kanahnı ele geçırmek, ramıştır Bununla beraber Almanlar bu= etmıslerdır Fakat bu tesebbuslerı tedrıcî surette şehre doğnı ılerlemekte ve kopru kurmak ıçın sarfetmış oldukItaljan şarkî Afrıkasıle ırtıbat tesıs edetayyarelerı de mutemadr1, en Ru=laım rek buralarını korumak, Mısır johle, ları gayetler boşa gıtmıstl'. ıleri mevzılenni bombardıman etmekbutun Arab alemıne hulul ctıııek ve InAlmarüar, bu tesebbuslerı sırasuıda edırler gılterejı Akdenızden avrılmaga mecbur bın kadar pı>ade ve ısühkâm neferı etmektı Italva bunların bırıni de japak^v betmışlerdır. madı \e bu vuzden saıkî Afrıkayı da Dınyeper nehrmln sağ sahıhnde mükavbettı. hlm mıktarda tank ve pıjade kuvvetlerı Italvanm uzerine aldığı ıkinci rol, tahşıd etmıs olan Almanlar. 50 tank, altı Balkan jarımadasına hulul ctmek \e (Baştarafı 1 inci sahıfede"» tayyare defı batarya ve bır çok duba Balkanların Mıhver aleyhinde kullamlzayı etmıslerdlr ınasına manı olmaktı. Italya bu vuzden, samatın üçuncu yılı munasebetıle J a pon gazetelerınden KokumırJ, Irana Sanayi membaları sonuna kadar Yunanıstana harb ılân ettı Fskat Italva bu rolu de ıfa edemedi ve Mıhverin bu kadar sırayet etrmş olan Avrupa harbimüdafaa olunacak tun prestijini tchlıkeve dusuren bır suru nln bugun muşterek refah sahasını t^hLondra 1 (a a ) Rojter ajansmın kesmekeslerden sonra bu rolu de Al dıd etmekte olduğunu yazmakta ve şoylloskovadakı husasî muhabm blldınle devam etmektedır. tnanyava devretmek mecburiv etinde kalarak ancak Alman ordulaıının işe va tÇin hâdısesı, gıtgıde umumî şuriş yor: Dınyeper nehrmın sağ sahıknde kâın zı>ed etmeleıinden ve isı basarmaların ter ayTilmaz bir hale gelmektedir » Bu gazete netıce olarak Japonvanın sanayi mıntakasınm bır kı^mı Almandan sonra jardımcı bir rol ıfasına gitopvekun harb teşkılâtını kuvvetlendır ların elınde bulurmakla beraber merrıslı. mesi, uçu7İü mısaka ve muşterek refah Italyanm uzerine aldığı bu rolleri ifa sahasını tahakkuk ettırmek idealme kezî sanayi mmtakasma dokunulmadıkhususunda guçluklerle kaıs iasmasının mustenıd sıyasetine devam etmesi lu ça Kızılordunun eunde gene bır çok sascbebı, Her Hıtleı ın bır nutkunda an zumundan bahsetmekte ve Japonvanm na\ı membaları bulunacaktır Bu mmtalatısma gore, onun jeni harb sartarına bunları yaparken bevnelmllel vazı\eün kanın muhafazası ıçm her çareve başKore hazırhklı olmaması \e bu sartlara mu\akkat değısık'ıklenmn te=in altın vurulması muhtemeldır ahimak ıcm bir tecrube devresi geçir da kalmaması muktazi olduğunu ılâve Lenıngrad da sanayı bakım^ndan mumek mecbunj etinde bulunmasıdır. hımdır Fakat bu sehrln zap'ı çok çetm e\ leTiektedlr. Acaba Almanj a Italyanın bu devTeyi Çınlflere petrol sevkine başlanıyor bır ış olacagından Almanlarm sehrı geçirmis ve >eni harb şartlarına alışmış Hydepark 1 (a a ) Fıhpınlılere ec muhasara etmeğe ve bu surctle smaî olduğuna inandığı irın ona veni roller rebı \apurlar ıle benzm petro! \e rna ıandımanuıı asgarî hadde ındırmeğe vermek uzere mıdir? kıne yağları sevkedılmesıne dalr olan muvaffak olmalau takdırınde şımdılık Ankara 1 (Telefonla) Dahuî posta muraselâtı ve hızmetlerı ıle telgroflardan alınacak ucretlerı goteren tarıfede bazı degışıklık yapılması hakkındakı karar Heyetı Vekılece kaoul olanmuştu Yapılan degışıklığe gore tanfemn uçuncu numarasmda yazılı gazete ve mevkut rısaleler başlığı «gazetelerla en az uç ayda bır çıkan mevkut rısaleler» şeklınde tadıl edılmıştır Koylere mahsus kabartma basılmış ^ugıdlara aıd 500 grarnlık had 1000 grama çıkarılrmştır Posta ve telgraf havaleler havale başma maktu ucret ıkı kuruş havale olunan paranın her lıra \»va kesrınden 20 para, telgraf havalelrn ıçm a\rıca Dahili posta ve telgraf ücretlerinde tadilât îran Başvekilînin beyanatı (Baştarafı 1 tnci sahlfede Müttefikler Irandan neler istiyorlar ? RUZVELrin 16 milyonun NUTKU esrarı cözüldü j maktuan alınacak telgraf ucretı 50 kuIkarnetgâht ruş şeklınde değıştırılmiçtır ta teslım muamelesı kısmımn sonana «ıkametgâhta tedıve edıle^ek her havaleden maktu olarak beş rfuruş» ıbaresı üâve edılmıştır Dahılı lelgraf tanfesınm şehır harıcınde teatı oluncak telgıaflardan fıkrasmdan sonra ekleren >enı fıkra da şoyledır «Telgraf ha\ alelermın her bırının alınacak maktu telgraf ucretı 50 kurus acelelerde ba ucret 150 vıldırımlarda 250 kuruşt j r » Yanlısl'kla fazla alman telgraf ucreUeri"den 25 kuruşa kadar olanlan ta1eb uzerine, 25 kuruştan fazla olanlan resen lerme ıade olunur f Alman harb \ Ç Sovyet harb tebliği 1 tebliği ı ' Londra 1 (a a ) Irana blldırllen (Baştarafı ltaci sahifede) İngıllz Sovjet şartları henuz malum rın faahyete geçebılmesi ıçın meclls tatıl olmamakla beraber bu şartların şu nokedılmıştır Meclıs saat vedıde tekrar toptaları ıhtıva ettıklerı zannedılmektedır lamuştır Encumen kararında, mektum 1 Mevcudıj etlerı zarurî olan b*r Beledıye varıdatının meydana çıkarılkoç dıplomat ve teknıkçıden maada ması ıçm alınacak paranm >uzde yırmısı Irsnda bulunan butun Almanlar Ingllnıspetınde ıkramıye verılmcıı muvafık teremn lntıhab edecegı bır mahalle nakgo ulujordu Azadan Cemıl ledıleceklerdır 2 Ba=;ra korfeale Hazer denızl ara• Verllecek ıhbarıye kulfetle mutesjnda lıman ve demır,olu bakımmdan naEib olmahdır Yuzde jlnnıye muarımut*efıklere azamî ko'ajhk gosterıle zım Evvelemırde tahsıl edılecek paranın cektır mıktarı da anlsşılmalı, ona gore kcndı 3 Ingllız Iran petrol sahaların mahıyennde tetkık edllmelıjj > dedı da petrol ıstıhsall ve tasfıvesı ısler Azadan Hamdı « Butun bunlara sekteje uğratılmıvacaktır tngıltere Iran 3,200,000 lıra ıkramıye mı vereceğız0 hukumetıne temettu hıssesı vermege de Beledıye tahmatnamesı azamî olarak vam edecek ve ıktısadî vazıvetının du ancak yuzde on nıspetınde ıkramıveyı ze'mesl ıçm de muzaherette bulunacak kabul etmışse, bunun fevkıııc çıkmıyatır Bu sa^ların metnı bırkaç gune ka lım açıkça şunu soylıyejnm kı bu ıste aar hazır olacaktır Bu suretle Ingll ihtıkâr vardır » tere ve Amerıka tarafından Rusjava vaValı Lutfı Kırdar pılacak yardım ıçın yol açılmıs olacak1 tır Mılyonlardan bahsedıllyor Ben kendılerıle gorustum Elde edılecek paIngılız kuvvetlerı İran kıt'alarma tahrıbkâr bır darbe ındırTieğe hazırlandık ranın haddı azamlsı 900,000 hradrr deları sırada Sah orduya ates kes emrınl dıler» cevabmı verdı vermlştır Bu cıhet gazete muhab rlerı Encumen namma cevab veren Fafuk tarafından Londrava aonden 3n rapor De.elı lkramıjeütn yuzde erıslnın kalarda açıkça tebaruz ettırılmektedır zanc vergısı veya dığer masraflara gıNehırlerle dolu 160 kı'ometrelık bır decegım, buna mukaoıl bu paranın tahmıntakada buvoık bır sur'atle l'erlemıs sıhne aıd butun masraf ve takıb ışımn okn ingıllz ku\vetlerı cenubî Irandakı muhburlere racl olduğunu ıstedığl petrol sahasının anahtarı olan Ahvazı takdırde Beledıyenın davayı takıbden zaptetmek uzere bu undukları blr sı sarfmazar etrr°k salâhıvetınl haız oldurada Iran erkânıharb zab tlerı beyaz ğunu sovledı Gene azadan Melıha Avru bcVTaHarla gorunnuşlerdır. • Bızım bır paramız va'^nış mek îngiliz Sovyet kıt'alan birleşti Tahran 1 ( a a ) Ivı malumat alrrakta olan mehafllde bıldırıldığıne gore Ing.lız ve Sov>et kuvvetlerı Iranda Tahranın 85 mıl sırmlı garbısmde Kazvlnde >ekdığerlerıle tenas temın eylemışlerdır tum kalmış, haberımlz olmamış, şımdı uyandık Bunun acelesı voktur Be'kı Japonyadaki İngilizler geri dönüyor bu netıce ıle ıktıfa etmelerı muhtemeldır. Rusya Smolensk ve Dmeppropetrovsk g t ı 300 bmden fazla nufusa malık sehırlerle nufuslar 100 bmden fazla olan \e =ânajı bakımırdan bujuk b'r eh«>mmı>etı halz bulun^n dlger bır takım şehulerı kaybetmış ohnaVla beraber gene bılhassa şarkî Ukraynada, Kırımda, şııh Kafkasjaaa \e butun Rus Asjasında m ıazzam gıaa maddela,ı membaar na mılık buıamaktadu'rr Finlandiyaya sulh şarlları Londra 1 (a a ) Daı y Telegraph gazetemın Stokholm mur.bırınt ıranmak lâzımgelıroe nufuzıu Dir çok polıtıkacı'ar aşasıdakı şartHra rrus'enıd bır =ulh akdetmege hazır buluttmaktadırlar Fınlandnava 1939 haıbırden ev\elkı hududları ıade edılecektuRus\a, Amerıka ve Inçırere bu hududların masunıyetını garant. eJectklerdır (Baştarafı 1 inci sahifede) •Koj enshtulerıne çok ehemmıjet veri>orum ve bu sahadaki çalışmalan yakından takıb ediyorum Sizle»e cok gnenıvorum. Sızlerae çok unudimız vardır Çalı^malannızdan çok raemnnn ol(Baştarafı 1 inci sahifede) dum Bundan sonra da gene çalışımz gllterenın çalışkan smıflarınm nazarın Bu cah«malarınızı da takib rdeceğim da pek assgı bu: derkeve duşurmuştur Ahlâklı vakarlı hajsiyetlı insanlar Onlara gore bızım vaptığımız harb annlarak yetişiniz Kovlerimiz sizi beklicak 22 ha7iran 1941 tarıhınde saat 4 te joı Ko>lerimizde de sizleri goreceğıtn Almanlar Ruslara hucum ettıklerı zaMcronun oldum Allahaısmarladık» emper>ahst bır harb olmaktan çıkTalebe, hep bır ağızdan yuksek sesle mıştır O zaman harbımiz bır adalet «Soz verıyoruz, çalışacağız, sağ clun» harbı olmuştur » cevabmı vermışler ve Mıllî Şefı heyeGıbson, Çorçllın senasında bulundukcan4a alkışlamışlardır tan sonra sunları ılâve etmıştır Saat 20 30 da sevgı ve savgı *ezahur C ıcıhn ku\veth nıkbın>'ğı galıb lerı arasında Kızılçullu Kov Enstıtusuneelecek, bu da butun Ingılız camıası ıcln bır saadet oiacaktır Corçll bmm den avrılan Reısıcumhar İsmet Inonu vahdetımızın tlmsalıdır Kendısi orta Kadıfekaleve gelmışlerdır Kadıfekalede şereflerme bu akşar 1 Ineılızln fıkrını =on derece kuvrvetle ıfade etmektedlr Ve emsals z olan belâgatı, Cumhurıyet Halk Partısı tarafmdan bır daha şımdıden kendlsme ı=mımn tarıhte ıvafet verılmı=tır qvacağma ve bu ısmm ^erefll bır ı=ım clarak kalacasmı tem n etmlştır » Harb gavelerme gehnce Gıb=on Avrupa memleket\arı federasyo lunun tee^susune mtızaren Ingılız dulle konu=an mılletler ış basmda mılleterın fede'asyonunu ne suretlc vucude gatırmış oldukıarını go^termıs olmakla mubahı (Bastarafı 1 inci sahifede) dııler Blrlesık Amerıka bu federas\ oıir kat daha ınandırmaktadır Komur un valnız tıcarı esaslara nustenıden havzasını kamılen devletleştırmekle bu değ 1 aynı zamanda sıvasî munasebetle gunun müşkulâtına ragmen memleketm re ıstlnad etmek suretıle terpkkısıne lşegâne kuvvet ve hareket membaı olan ırak etmelıdır Avrupa kıt'asındakı mll:omurun ıstıhsalım emnıjet altına almış cllerden bıç bırlnm ıptıdaî r"addelerl, lulunuyoruz Komur ıstıhsalımız butun sermavelerı sâv ve lnsan kabılr» et ve ;eçen senelare nıspetle tezavud etmekphhvetı tevzı edecek olan mılletlerm edır Dunva harbı uzadıkça \e genışlebııbırıne bagîılığı esasına mvstemd blr dıkçe ıstıhsallerımıze aıd malzemenm tıraret si"+emını mk=afa mazl^ar etmek temını pek tabu olarak zorlaşmai tadır edılecek olan bu bloka gır Bununla beraber teknık elemanlarımız l C ın te«kıl mesı memnu degîldır bu ma^kulatla mucadele ıçm butun Gıbson Amerıkalılara bnbassa bu kuvvet ve kabilıvetlerinı sarfetmekte ve 'ouvuk hurrıjet âlemının ameleTenne In muspet neticeler almaktadırlar Turk gıllzlerm sukran ve m nnetler m ne su muhendı^liği vatan hızmetmde muvafı^/le ıfade edebılecegmı bılmemekte ol fak ımtihanlar geçırmektedır Komur i^tıhsilnde çal san memur ve işçı kadduğunu sovlemıtır rosu 24 bıne varmaktadır Işçılerın neşesı sıhhı durumu çGk ıjıdır Havzanm Atlantikte 4 gemi batırıldı devlet îjletmesme maledılmesindenben Berlm 1 ( a a ) Alman ba^kuman ı^c lerm paiıvonları vemeklen ve butun ictimaî vazıvetlerı cıddî bır ıhtımam danlığmın teblıgı Atlartıkte bır Alman dcnızait sı şıd mevzuu olarak ele alınmıştır A\m zadetlı ve fasılasız hucum ardan sonra cır manda randımanı arttıracak olan bu ıhgemı kafılesıne mensub ceman 14 bm t mama ıtma ile devam edılecektır An' o n ^ k 4 duşman tıcaret gemısını ba karava memnun ve musterıh domnorum > tırmıştır Millî Şef İsmet İnönü J a |1OI1> a i l l l i Köy Enstitüsünde Vaziyeti iliz Ingil komünistlerine hücum • îktısad Vekilinin Zonguldaktakî tetkiki "Cumhurıyet,, in edebî tefrikası: 23 Ekremin kır saçları adeta bemoeyaz mışti Bunun uyandırdığı tesırı ızaleye dır kı sojlenemez ızah edüemez Evde surprızler hazırlarrıs değı ; ıkııkler vapolmuştu Bakışları daha sonukleşmış, çalıştı gozlerınuı altında morumsa jibl kler Bu şekılde ayrılmamızın doğru ol mışsınız Olabılır Fakat ^u benım avpeyda olmuştu. Omuzlarınm duşuklu madığını, umarım kı, sen de takdır detım ıçın «;ebeb teşkıl e'mez Vaktüe ğunde, duruşundakı halsızl'kte bır za etmışsındır Mahallede hıc kımse bu evm loşlugu, eskılığı kapanıklığı şıkâvallılık, bır yılgınlık goru'uyordu Sır meseleyı bümıyor Buradakı ışlerımın yetıme yegâne sebeb teşkıl ettığı zaFakat ş'n dı tırda mustesna gunlerde g^ydığı s >ah başından avrılamadığım ıçın benım ye manlarda olsaydı belkı Ekrem Bey sesı tıtrı\erek aordu ceket, ayagmda çızgılı pannlonu vardı rıme Adapazarma sen gı+tın zannedıOnlar bıle eskımış yıpranmış gıbıj dı jorlar Donup gelmene hıç bır mânı Ya' Şımdı başka rjır sebeb var oyle mı° Ferhunde onu bu halde gorunce, yu yok Maalesef evet Elımde olmıyan bır reğının sıkıldıgını hıssettı Ekrem, çe Ferhunde nıhayet bır sual sormağa sebeb kme çekme ılerledı, oturdu Yorgun, tenezzul ettı 9 Ekrem son bır fedakârlığa amade ezberlenmıs bır ders tekrar eder gıbı Pekı benden ıstedıgmız nedsr yeknasak bır sesle, konuştu* Evıne donmenı ıstıyorum Bfiaber kat kat daha bıçare bır tavırla ve hıc kımsenm ışıtmemesını ıster gıbı \avaş Senınle bır kere daha goruşmek gidehm gel artık. istedım Çunku o akşam E\ ı vuzustu Ekıem Bey, goruyoıum kı, sonbır sesle Onu da dusundum, dedı Her şeyı bırakıp kaçtığm aksam konu^amamıs defa konuştugumuz gun maksadımı sıze tık Kabahatlı oldugun ıcin budenbıre hıç anlatamamışım Beiı annemjı e unutmağa hdzırım . Kırpıklermı ıslatan ıkı damla yaşı pa^ladın, sonra da vurudun, gıttın vme getıren şey, gelıp geçıcı bu ofSustu Cevab bekledı Ferhundenm hıç keden ıbaret mı ıdı zanned'vorsunuz 0 elının tersde belh etmeaen yavaşça bır şey soylemedıgını şorunce d t . a m Tekrar so>luyorum sızmle O evde, o sJdı Bılıvorum yıküanı tamıre ımkân ettı havatı yaşamağa artık tahammulum \ok Fakat, hıç olmazsa zevahı r ı kur Senm madcı olduâunu bı'ıvonım yok taralım Senm evınden kaçmış bır kadm Bu ışı duzeltmek ıçm, kendJığmden ha Ha, anladım' Evin karanlıgından benım aldahlmış bır erkek olank, ayrı rekete gecmıyeceğıni dusundum Izzetı şıkâyet edıyorsun Zaten, eskıdenberı nefıs meselesınm bu kadar muhım bır şıkâjetm bu ıdı Onu da dusundum avrı yaşamamız, bızı tamyalara karşı çok fena Evıne gel geçr'şı unutahm ışte alâkası olamaz Bma:r>al3yh kalksana bır surprız hazırladım Evde de Evm ıçmde bubırımıze karşı vabancı tım geldım Sısıklıkler yaptırdım Gor bsk, ne kada kalsak harıce karşı vazıvetı koruCok sakm olduğunu gosteımek ıçın, dar hoşuna gıdecek muş oluruz. kabü olduğu kadar ağır konusuyordu Hıçkırıklanm zaptetmek için, kudreFerhunde, ıçın için büyuk bir mu Sana tarızde bulunacak değüım Gıttığın gundenberi çektiğım ıstırabı tınm fevkınde gavret sarfedıj O'du Fer cadele geçırıvordu Azmı gevşemeğe başta"=avvur edemezain Beş sene sana o hunde karşısında ıstırab çektığmı hıs lamıştı Bıçarelıkte son hadde kadar vakdar ah«mıs]m kı bırdeı Iiıre bo=lukta se'tığı bu adama hem acıvor, hem ona ran Ekremm vaHanşları, kendısme kalmış gıbı oldum Sen Hıç muteessır karşı ıçmden bır ofkenın kıbardıgını vazıfesını hatırlatıvor ızzeanefsı ısmıduyuyordu Bu vazıvetın devamına ta r m şerefı uğrunda her şeyı soze alan olmadın ı m ' kendı yuvasında ebedı\en bedbaht ol Bırdenbıre durdu Bu son cumlenın hammul edemij eceğıni anladı Ekrem Bey, dedi, Syle seyler var maga katlanan bu adamın fedakğrlığırnanasızlığını, guluncluğunu anlayıver na mukabele etmek mecourıyttını duyu\ ordu Ekrem sozlermm bıraktığı tesın onun yuzunde araştırıvor dudakUıindan çıkacak ce\abı dort gozle beklıyordu Nıhajet Ferhunde, gormeğe tahammul edemedıgı bır .nanzaradan kaçar gıbı gozlerını kapadı, aheıikten mahrum bır sesl° cevab verdı Bırdenbıre karar veremlyeceğım Yarına kadar bana musaade edin Yarın soylerım Ekrem yalvaran bır sesle sordu ? Nıçm yarm Bugun kaıar vermekte ne mahzur var ? Hayır Bekleyıru Yırmı dort saatten bır şev çıkmaz Bırakın bu akşam duşuneyım Kararımı varın oğrenırsınız Rıca ederim, müspet olsun Umıd edevım m ı ? Şımdıden bir şey soylıyemem Duşuneceğım Ekrem aeldiği kadar muhterız adımlarla çekıldı gıttı Ferhunde yalnız kalrıca, annesıle bır muddet balcı tıla^ Nımet Hanım, kızının verecejı karar uzermde muessır olmak îatemıvor gıbı susuvordu Dantelâsını tekrar elme aldı koşesıne çekıldı çalısmağa kovuldu Ferhunde ellerını dızmin etrafma kenetlemış, dalgm, oturuyordu Gozlerı baktığı yerı gormuyor, te uzakta bır hayalı seyredıyordu Bo>lece, yarım saat b=lkı daha fazla bır zaman gectı Nıhayet, Ferhunde bırdenbıre başmı kaldırdr Ne dersın, anne' dıye sordu. Nımet Hanım, gozluçunu alnma doğru/ durterek Ne gıbı'' dedı Ekremin teklıfıne ne dersin' Ne dıjeceğım, kızm Benı dınlersen, evıne don derım. Lâf aramızda kabahatlı sen olduğun halde, ad?mcağız karşmda ezılıp buzuldu; suçlu kendısı>mış gıbı jaîvardı, durdu Her ş e y unutacağını da ustelık vadedıyor Daha ne yapsm? (Arkaa var) VIYENÂ SERGİSI 21 28 Evlul 1941 Mumessıh K A MULLER ve SERIKI Beynelmılel Nakhv at Şırketı MINERVA HAN GALATA TEL 40090 (Baştarafı 1 inci sdhifede) | bız arar, kendimiz buluruz Acele et letın arazısınden bır metıe murabbaj mıvellm. dedı toprakta gozumuz yoktur Şumullu gayUzun mutalealardan sonra teklıfler letjnız ve bu gayretı ılham eden hedef reye komıldu Ekserıyet olmuyordu Nı bırlıgımız, munhasıran, «ışçı .sınıfının hayet ayaga kalkmak suretıle reye mu hakları da dahll olduğu halje» esaslı racaat ediıerek yuzde yırmlye kadar hakiarımızın, dunvava hâkım olmak u rrukavele akdı ıçın makama salahıyet zere Hıtler tara&ndan yapı'an cebrm v erlldı tehdıdı altmda bulundugu keyfıyetlnı Bundan sonra asker aılelerme yardım mudrık olmamızaun ılerı gelmektedir. mukellefıyetı kanununun verdıgı salâ Ecdadımtz tarafından harb meydanla hı\ etlere ıstınaden asağıd=îkı zamların rjıaa ıstıhsal edılen bu hak'ar burada, yapıİTiası kabul edüdı kendı toprakımızda kendı memleketı1 Smaî muesseseler ve tramvay mlzae ve butun dunya denız1e>ınde bularda vakılan elektrık sarfıvatı harıc >uk fedpkarhklar fakat buvuk muvafolmak uzere elektrıgm kılovtına 1 ku fakı>etle mudafaa edılmıştır ruş, havagazmın beher metremıkâbma Bu sayededir kı bızı ayıracağını ve 20 para ıcerıden maglub edecegını sanan duş2 Halıç vapurlan harıc, otobus manlara me>dan okujablldık ve bu vapur banhyo trenlerının bırıncı mevduşmanların nıyetlerını akım bıraktık. kılerıne bırer kuruş zarr>, Butun bu du^manlar kudetı artmakta 3 Tıjatro sıncraa, konser bıle^leolan bır bahrlyeye sahıb oldugumuzu rıne yuzde on zam, bıllvorlar, Bntanya Imparatorluğu, Fe4 Mueccehyet dolayısıle askere alemenk, Norveç, Rus bahrıyelerının hep lmmıyanlardan her sene ıç n beşer lıra bırllkte denızlerın serbestısını temıne almması muktedlr olduklarmı bılıyorlar. Bu 5 Muhasebeı hususıye varıdatmdan dusmanlar otekl bahrî kuvvetlerı tahyuzde ıkısının bu işe tahsısı, rıb edılecek olursa Amerıka bahrıyesı6 Beledıvenm mczbaha rusumu nın ne şımdı ne de ılerlde denızlerın hdller faslma ve lubıyat rusumuna yuzserbestısını dunyan n butun dlğer akde ellı zam ıcrası samma karsı muhafaza edemıyeceğınl Beledıye altıncı maddeyı evvelce tek bıhvorlar Bu dusmanlar ordumuzun lıf etmçmıştı Fakat yapılacak yardım umumî kuvvet ıtıbanle her gun buvuıc.n dlger vandatm kâfı gelmedlgı anla duğunu bılıvorlar Bu du<mıanlar bugun şıldığmdan bu madde de zamma tâbı tuhalen verılen meydan muharebelerınde tulmuştur baslıca Amerıka muhanblerınm AmerıBu zamlann tahsılıne 5 eylulden ıtıs ka endustrı*! amılleri yanl isvericüerıle baren başlanacaktır ı^cler olduklarmı bılıyorlar Bu tahsılâtın ve tevzutm ıcrası içın Beledıve ellı memur alacaktır Bu dusmanlar Amerlka isühsalâtımn aeçen sene muazzam kazanclar kaydettıgını ve bu sınaî ıstıhsalâtm her gun artan blr nacmde Hıtlerızme karşı y3pılan mucadele cepheslne sevkedıldığmi bıllvorlar Fakat bu dusmanlar gene bilıyorlar ki ( Başmakaleden devam ) vet bulunmadığını pekâlâ goruyor ve bız Anerıkahlarm yaptığmiiZ gaj ret henuz kâfı degıldır bılıvor. Istıhsalâtımızı sur'atlendırmıyecek ve AngloSakson âlemile Sovjetler J a ponyavı kazanmak huljasıle Çını ve harb sahalarına sevkedüen bu ıstıhsaHindiçmiyi, ba<ka turlu ıfade ile bulâtı daha fazla muhafaza altına alrrıtun Uzaksarkı Japon emir ve iradesı v acak olursak dusmanlarımız cesaret bune terketmek fedakârlığını ihtıjar edc lacaklar ve hucumlarıru eskı vo yenı bilirler 011** Bilmıyoruz Fakat bu, ade sahalara yayacaklardır Serbest ış sıstemının demokrasınm ata şimdiden mutantan bir mağlubıvet manasına gelebilecek çok muthiş bır sıl temelı oldu&unu bıLvoruz Mıhver fedakârhktır Maddısi manevisinden bu dıktatorlernın ılk ıcraatındanberı, ışçi yuk, manevısi maddisınden muessir bir sınıfının kendı kendını korumayı ve fcdakârlık. Adeta insanın olur şey de ılerlemeğı temın ıçln tesısıne muvaffak ğıl dıj eceği gelir olduğu butun prensıplen ortadan kalEğer bu olur şey değilse nihaî za dırmak olduğunu bıhyoruz. Hıtler dınl, merhametsızce tazyık etferi dusunenler gunun birinde Japon. gıbı sendlkaları da seddeylemekte\anın ojnamağa kalkısacağı rolu şimdiden ehemmıyetle gozonune almak dır Hıçbır Amerıkalılar grupu, organıze mecburijebndedırler. Vlâdıvostok vo'u ış grupu kadar, nazı tahakkumunun için homurdanan Japonya Irana vâki menasını, bu tahakkumun, kendı grupu taarruzu asla hoşgormedığini açık soy azasmın serbes* havat ve vaşayış tarzlejerek şıddetli ve acı tenkıd etti As laıı ıçın ıfade ettığı manayı bu derece j a kıt'asında cerejan edecek hıç bfcr sarıh bır surette anlamamış^ır lıâdıseje karşı Japonyanm lâkayd kaŞımdıye kadar çok şeyler yaptık. Fenlamıvacagını bilmek lâzımdır. nen çok daha fazla şeyler yapmamız lâIran uzerınden Sovvetlerle ittisal te zımdu Hep beraber hurrıyet sılâhlan mın olunarak açılacak cepheyi Japonja istıhsalıne kendımızı verlrken gosterdıenıne boyuna tetkikle meşguldur tımız nıvet ve fedakârhk bınıSı lnsanıAtlantik mulâkatı sonuna kadar mü veün gıreceğı ımtıhan devreslrun uzuncedeleje devam karanle neticelendık luğu hıç blr kucuk mıkvasta olmıyan bır ten sonra Ukrayna mulâkatı da buna olcude tayln edemıyecektır a>ni kararla mukabele etti. Şimdıki Tereddud gosteremev ız Onumuzdeki sekılleri ve sartlnn içinde sonuna kabuyuk vazıfede tereddud edemeyız Adar devam edecek bır harbin muhtemerıkanın hurrıyetını mudafaa vazlfesL mel sahalannı ve muhtemel inkisafladışer her gayenm butun şahsî menfannı tahmin edebılı>oruz Hakkıle bılınatlerın onunde gelmelldlr miyen tek nokta butun bu badıreler imTehdıdkâr ve tehlıkeli bır vazıfeye tıdadınca Japonvanın teskıle devam edeT ceğı istıfham işareti etrafmda toplanı ba^ amış bulunuyoruz Hıtlerl maglub etmek ısı uzun ve çeyor. tın olabılır Bırkaç keskln taraftarı ve AngloSakson âlemı için Japonya ile Nazı matemayılı vardır kı bunlar buanlaşmak zor ve tehhkeli, anlaşmamak nun mumkun olacağını s^yluyp'lar. zor ve tehlıkelıdır Ve bu Japon vazi Bunlar benden hatta HtVrlj mucadejetınin Mihver cevabında kuvvetlı bır le etmememı onun zafer masasından kıunsur olarak yer almış bulunacağı da rınülar dılenmemı, hakıkatte Ise sevdlsuphesizdir. ğlm ve tazız ettığım her şeye, hjrrıyeYUNUS NADt tımıze, kıüselerımıze ve memleketiT"]ze sadakatıme hıyanet etmemı istiyorlar 100 yaşında bir kadın ölü Bu hattı hareketı reddettım Bugun bır kere daha yenıden reddedlyorum, olarak bulundu bunu japmıvacağız Bunun verine HitŞehremımnde Ereğlı mahallesınde 0lerı ve Hıtlerin nazı ku n etlennl ezturan Ah kızı 100 jaşmda Fatma oturrrek ıçın iktıdarımızda olan her şeyı vaduğu e\m bahçesmde bası parçalanmış pacağız olarak bulunrruştur Kendısmın evde IstıkbaMe her hangi bir Iş bayrammkımse \okken balkona çıktıgı ve kazaen duserek olduğu sanılmaKtadır Ces«d da Amerıka Bırleşık âe\ letlerınm must?kbel reıslennden bırısı bızım ıçın # morga kaldırılmıştır <t\ azıfelerım sadıkane ve mukemmel bir surettp vapmıslardır» derse ne mutlu. Nişanlanma Mibirh Bay Mahmud hafidesi vft avukat Rasıd Uyar ın kızı Handan Uyar ıle merhuiı General Cemüm oğlu genç hukukçularımızdan Mehmed AU Harmankava nın nışan merasimlerı 31/ 8 941 pazartesı çunu Yenıkovdekl yalılarında ıcra kılınmıştır Genclere saadetler dılerız Tesekkür Sevgili esım babamız ve enlştemiz Faık Y^lavın vakıtsız olumu munasebetile gerek cenazeainde bulunmak lutfunda bulunan gerekse tazıve ederetc kederlmıze ıştırak eden muhterem zevata ve bılhassa son vazıfemızı ıfa ederken bıze buvuk yardımlannı esırgemıven askert veterner tatbıkat oknlu mudur ve mensuplarma tesekkurlenmızi bıldirmeyi bınuk bir borç bılmz Eşı Cevvale çocukları Gulter NeJlâ Suhevlâ Erdoğan kaymbıraderlerı Irfan Ahmed Faruk İrtihal E=kı Izmır meb usu Enver Tekand ve Şeker Fabnk?lin umum mudurluk genel sekreten Baha Karovanın valıdelerı ve Alba> Zıva Tmalpın kavmvalidesı B^van Resıde dunku pazartesi gunu \efat etmıştır Merhumenın cenazesl Enver Tekandın Emırgândakı Hamam sokağında kâm koşkunden kaldınlarak 1 cenaze namazı mezkur mahal camımde oğle rıamazını muteakıb kılmacak ve Resıdpaşa kabrıstanına defnedılecektir. Mlah rahmet evlesm Cebinizde yatan 94 lira; Bir sene sonra gene 94 liradır. Bunu bir tasarruf bonosuna jatırırsanız; Bir sene sonra 100 lira olur. Hem sîzin paranız artar. Hem devletin parası artar. (748rn Kayıb foto^raf m?kînesi Bu cumartesl akşamı Layka marka fotograf makınemı bır taksıde unuttum. Bulanın gazete ıdares^nde Salahaddıne gondennelerını nca ederim.