Katalog

CUMHURİYET Verilen tebliğlerde biraz mubalâğa bile 306429 numaralı olsa. gene Kızılordu havacılığına büyük bilet yirmi bin lira kazandı bir darbe vurulduğu anlaşılmaktadır Yazan: Sehir Şark cephesindeki haberleri Kur'andaki türkçe Alman muvaf f akiyeti Miltî Piyango kelimeler HAVACILIK TÜRKOLOJİ BAHtSLERl İsmail Hami Danişmend 1 8 Ağustos 1941 İHEM MIHINA Sanayiimizin işçi ihtiyacı u l'.ırb, bır malzeme hartidır. Sılâhı ve malzemeyi kııllaııanlar gene insanlar olmak] a beraber, artık zafer, eskıden oldııı;u gıbı >alnız sungulenn ucuna takılı değıldu. Şimdi zafer, harb sanayiı fabııkalaıında hszırlanıvor ve muharıb zumrelenn teknık kudretleri mucadelede en buvuk rolu oynujor Bu daha gecen harbde anlasılmış bır hakıkatti; bu harbde ıse bır bedahet halini aldı. Harbden evvel her nıılletın askeri kudreti «potentiel de guerre» tabınle olçulmege baslamıstı; srtık bir devletin çikarabıleceğı ordulaıdakı tufek, top, sungu ve kılıc mıktaımdan zivade, o devletin harb sanayıinın verimleri besaba katılı>ordu Aimanva, Versay muahedesinin askerî ahkâmmı jırtıp jenı ordular teslulnıe başlaıaadan evvel, harb sanayiini jenıden kunnus, butun sanajuni harb ıhtıjaclarına \efa edecek şekılde hazırlamıstı Bol tilahı ve malzemesi olmı>an ınuazzam uısan kajnaklarının ıse yaramadıklaı ını Çarlık Rusjanın, 12 mıljon askeı seferber etmesine rağmen mjŞlub olması en bariz bır surette ortava kojmuş olduğundan Sovjetler Birlığı, Almanların «terejağı >erıne top» pıen c inıni onlardan cok daha ev\el tatbıt etmıstı Mo'koi ada hazırlanan beş senelık planlar herşe>den once, haıb snna>nnı p c k azametlı bır surette kurırak gavesıni takib etmıstı Bugun Kı7ilordunun bmlerle tayjaresını, Almanları havrette b;rakan 52 tonluk ağır (ankl.irını hcsabsız malzemesini işte bu hes seııelik plânların kurduğu askeri fabrikalar temın etmistir. Her millet, sulh zamanmdaki muhtelif ıhtıvaclarını sjnayııle temın etmek zarurptinde olduktan baska yurdunu, islikldlını, hukunıranlık haklannı, bir Kelıme ile \1rl131m mudafaa etmek içın de sanayie azamî ehemmiyeti vermek mecburivet<ndedir. Cumhurivet Tuıkijesi de bu haldkati anlaınıs ve mumkun oldugu kadar sanayileiineje çahşmıştır; fakat bu harb, bizp Turk 'anayiini çok daha ileri goturuıok lu^umunu bir kere daha ispat etnü>ıir. Mıllî mudafaanın temelini harb sanavıi teskıl ettiğine gore, bu sahada buvuk gajıetler sarfetmck, her turlu guçlııkleri \ennek muhali mumkun kılmağa çalışn ak mecburiyetindejiz İkinci dunva harbinin doğurduğu şaıtlar içınde, muazzam sanayi hamleleri vapmak adeta imkânsız gıbidir. Her millet, kendi dcrdine duşmuştur; bujuk fabrıbalar kuımak için luzumlu olan makıneleri değıl; adı çiviji bile baskalarına \ermekten çekınmektedir. Sana>i k ırmak için para, makine ve insan unsurlarından birincisıni tedarik etmek kabıldır. Ikıncisi bugun bulunamaz arama yann tedarik edılebilir. Ürııncusu ise birÎDci ve ikinciye nazaran, daha guç ve daha geç tedarik edilebil.r Bu bakımdan harbın bitmesine ve sulhun gelıro«.me intızaren însan unsurunu yetıştıımeğe başlamak ıstıranndayız Bu harb Mİıarında, gayretlerimizi, bugunku \e vaıınki sanayiimiz için, mutehdssıs işd yetişlirmek gayesi uzerinde teksif etmeliyiz. Bunun için de vuksek muhcndıs Fuad Uluğun Ulus'ta çıkan >Saı ayi hamlesinde mutehassıs işcı ihtiyacı» ba^lıklı vazısında soylediğı gibi, san'at okullarımızın sayısı artırılnıalı. «mcnıleketteki butun sanayi mucsseseleıini ihtiva eden plânh bir hazırlanma v> isbiılıği buvuk devlet mevzulanndan biriııi» teskil ermeli ve meraleketteki butun fabrikalardan ve mirlcn endustn merkezlerinden maksada varar bir teşkilât ve kabiliyete malik olanlar avni zamanda birer mutehsssıs isçî jet'stırme yuvası haline konulmilıdır. Hulâsa, sanajilesmemiz için lunımlu olan, fakat guç ve geç \etisen insan malzemesıni tcmin için şımdiden ise başlamak gerektır. NAUNA Mıllî Pıyangonun yedıncı tertib biŞark cephesınde yuk alâka gosteren baş.'yan h<=rb!e bırSovyet şeıie'ının rıncı çekılışı dun saat 17 de Taksım llkte Alman tayyahımmeule şark cep Cumhurı>et mejdanında kalabalık bır recıUgının baskın hesıne de luzumu halk kütlesının huzurunda yapılmıştır Saat 17 de keşıdeye başlanmıştır taarruzları da goze clan DOI malzemeçarpmıştı Bu aıada ^ ^ ^ ^ ~ ^ ^ ^ ^ ~ " yı y.^rcak vazıyette Dünku keşıdede kazanan numaraları | Sovyet Ru^ya tajyarecılerırün on bın buhuıduruıuyordu. Fakat, memleket ikramıye mıktarları sırasıle jazıjoruz 20,000 lırayı kazanan erı aşan sayıdakı mevcudıle bır sılkın hava sanaylınln ve teknısyenlerının ça306 429 tne harekeünae bulunduğu ve fakat Al lışmaları A.man tayyarelerınden evsai 10 000 lıra. kazananlar tnan şehlrlerını tehdıdden zıyade, Al ve sılâhça daha geri kıratta olanlarını 73377 399243 aanya ıle bır'Jcte muhasamata ginşen Tieydana getırnıişlerdır kı bu, sanayıl 5000 lira kazananlar ^»uttefıklerının zayıf taraflarını kullan gene olan bır memleket ıçın bır noksan 203360 286956 168641 74876 dıkları da goıundu. Bır buçuk ayı bulan telâkkı edıJemez tkışer bin lira kazananlar şark harekâtından sonra gelen bır AlFakat, bu noksanlık hava muharebeSon dort rakamı 6339 la mha\etleman tebliğınde Sovyet ordusunun hay lerınde ke>~dını çabuk hıssettırebılir. nen kırk bilet ıkışer bın lira kazanret verıcı zavıaü ışaretlenmekte ve Sov Nıtekım şark cephesınde Alman tayyamışlardır yet Rusya havacılığına ındlrılmlş bulu recl' ğı, bılhasss pıke bombardıman sı1000 er lira kazananlar oan darbemn mahıyetı gosterılmekte nıfının her sahaaa ustun olan taarruz Son dort rakamı (8209) ıle nlhavetdır kabüjyetleri sayesindedır kı cepheler lenen bütun bıletler bıner lıra kazan11 temmuz tanhh tebhğlerdekı muhte boyunca Sovyet tayyarecıllğıni hırpala mışlardır lif lakamlar yanında tayyare zayiatınm mışlardır. Pıke bombardımancılara karşı 500 er lira kazananlar 6235 olarak Kızılordu aleyhıne tecellı av tayvarecu ğnm esasen guç olan muSon dort rakamı 5990 ve 4312 ile nletmıs bulurması nazarı dıkkatı çekerken kabelelerınde, bu arada Ingılız havacı havetlenen butün bıletler beşer juz bugun Sovyet havacıhk kaybının 9084 e lannın Spltfıre vc Hurrlcane gıbı gerek lıra kazanmı<;lardır ba'nğ oldugu anlaşılmaktadır Muhtelif evarra ve gerpkse sılâhça bugunku mu100 er lıra kazananlar «ebeblerle tamire ıhtıyac gosteren veya h?rehpJerde en ilerıde bulunan mukaSon üç rakamı 277 ile nihavetlenen înış ve ka'kış sıralarmdaki arızalarla bele /asıtalarının bile guçluk çektıklerı butün biletler yüzer lira kazanmışlarhızmetten gerı kalan mıktarlarla bırlık du^'mulurse, dahs kıt evsaflı olanları dır. te bu zayıatı on bın tayyare olarak mu tarafından kaış'lanmasındakı muşkulât 50 şer lıra kazananlar lalea edeb lıriz. gozonune getıiiJebılır. Ve kuvvetle umuSon üç rakamı 426 üe nıhayetlenen Harbın ılk ^unlerındekı tereddı ve lur kı Alnan tayj arecıhğı şarkta Kı bıletler elhşer lıra ıdece topraklarını mudafaa, cephedekl zı cdıı havacılığına vurduğu darbenln 10 ar lira kazananlar ra ordularmın uğrayacağı baskınları ku\"\etlıslnı p'kpcllerıle başarmıştır Son ıkı rakamı 20 ile nihajetlenen hımave etmek Âaygusuna kapıldığı zanHarbın ilk fcunlerı zarfında sadece 4000 bilet onar lıra nını verecek hareketlerle Alman havacı cephaler boyunca ıs goren Almanların fkışer lıra kazananlar lığımn hucumlarını beklıyen Sovyet bugun artık Moskovaya hergun ve buSon numaraları 7 ve 9 la niharettayyoreclhğı cğer, Mıhver makamları yuk dalgalar halınde taarruzlarda bu Ienen 80 bin bilet ikışer lira kazanmışnın neşrettığ; rakamlardakı kabarık za l'inmak fır<>atını ele geçırmış olması da îardır ylatını vermışse, bundan sonra hasmına gosterıvor kı Kızıl havacılığa Alman En büvuk ikramive olan 20 bın lirahavadan hlı daıbe vurmak fjrsat ve tayyarecılerı bir darbe vurmağa muvaf yı kazanan bilet îstanbulda satılmıştır îmkânlarını kaçırmış demektir Kızılor fak olmuşlardır Belkı de şuphe ile okuOn bın lıralık büetm İstanbul, Andu havacılığına da Alman tayyarecılığı duğbmuz 10 000 tayyarelık zajıatın pek kara ve Izmırde satıldığı anlaşılmıştır nın vurmuş bulunduğu en büyuk darbe 1 de mubalâga olmadığına son gunlerın budjr Alman harekctlerı bır delll olarak gosBesiktaş kaymakamlığı Beşıktaş kavmakamı Ahmed Rıza Sovyet havacılığı tedafuî vazıyette terılebılır. B'. aradakı Sovyet tayyarecıkalmak meıbunyetını bundan sonra da lerınjr hareketslzlığı ve Alman şehirle Dahıhje Vekâletı Mahallî İşler umum ha fazlasıle Mssedecektır. Bır ordunun rını hâ'â ıhmal edlşl de bunu teyıd ede mudurlu&u daıre reislığine tavin edllmiştir Onun jerıne Alâıve kavmakahava sılâhı nekadar bol olursa olsun cek mahıyeMe gorulmektedır A. AHISKAL mı Sabri Sozer tavnn olunmuştur boyle bırinci hatto bulundurduğu tayyaresmden on bın kadarını elden çıkarınası kolay kolay kapatılır bu gedık değııdır Ve bu mıktar zayıat ıhtlyatıle bırlıkte daha genış olçude bır darbe demektir.. Harbin ba'jlangıcındanberi Alman havacılıgının gırıstığı hareketlerdekl en kabarık yekunlu muvaffakiyetı şart cephesınde olmuştur ve çok kısa zamanMuellifı Ah Hımmet Berki Temyız Mahkemesi İkinci Huda bu darbeyı tevcıh edebilmıştır Vakıâ kuk Daıresı Reısı istanbul Cıhan Kutubhanesı. sahıife 315 Gıııd harekâtı da Alman tayyarecıllğıIslâmıyeün butun ıçtımaî muesseseler munasebetlernı değılse de, servetın faknin cıdden Vayda değer teknık kabılıyetını ortaya koymussa da, o zaman ıçın gıbı, bır maddıyetı, dıştan gorunuşu, ru zarurete karşı vazıyetiru, vakfın Gıilddekı muttefık havacıların fazla bır bır de maıievljetı, ıçten du>uluşu var ciruavenetı ıçtımaıye» bakımından emukavemet gosterecek kudretı ve sayı dır Ikınclsı kalbınde Allahın ışığı ve hemn'yetiı mevkıını ışaret%etmış olur yeterlığı yoktu Fakat, burada şark cep Muhammedın ruru yananlar ıçındır Bu Boylfce yc.nu bır hukukçunun degıl, hesınde hasım mukabelesı ve hava or ancak onu yaşamakla duyulur. Kore ajnı zamandd ırsanlığın hukukî munabaşa bas dovuşecek ve bov olçu renk, sağua ses gibı namahreme anlatı seoetlerını hâkım kursusunden butun şecek bır var' k olarak goze çarpı>or lamaz Bujnjk l u r k fılozofu Ibrahım fecaaUe tema«3 etmış, hatta onun ıçıne du O haklf, Alrranlarm şarkta Sovj'et Hakkının tabırıle «feyzl feyyaza naüı girerek sızılarmı en yakmdan duymuş tayyarecılığlnc karsı olan hareket us vet» ıle olur Blrıncısı roukellefın fııl bır ahlâkçırım karşısında bulunuyoruz tünlüğü ve muvaffakıyet şansı neden lerlle kendını gosterır. Fakat bu da, ıs E^eım bu mahıyetı bızı de kendısıne 1 lâm bakımnıdan, nlyete baglıdır Bına cokmi : o'uvor B\ıgunku kanunu medir' Basiıca amıl olan sevkulcevşî sevk ve enaleyh ahkâmda da manevıyet maddı d"nî de h^kkuc tatbık edebılecek hâîdnremn Aimar tayvarecılığinde tecru jete galıbdır Muslumanlık, bu nokta kın'erln elmp buna dayanmış pek gebeîerle tekânnul etmıs bulunması pilot dan, zâhirde madde, hakıkatte ona ha nış bır sa'îhıyet verıyor Eserın kenlann tekni'î y=lı<;mıs olması ve nıhayet j a t veren, onu sevk ve ıdare eden bir dındcn ev\e! neşrolunmuş numunelerınden en aş kir farkı da bılhassa bu nokşark eephes nde taarruza geçen Alman mana âlem'dır. tadıı Fıkıh ve hukuk kıtablarımız çok tayyarelerinın evsaf ve silâh tefevvukuCamı, ba cıiıetle, toplayıa, medrese deıa mucerıed ahkâmı gozonunde tutar dur hazırlayıcı tekke tasfıye edlcı, vakıf onOr.ları ancak bır metın dahılınde mutaKızılordu havacılığı Uzaksarkta bazı ları besleyıcı bırer muessese mahıyetı lea eder Ehemnuyetı mkâr olunamaarzeder. Bunun ıçın, bu son muesseseye, kuvrvetlermı Japonyaya karşı hazır bumak a bera^er 1 elıme ve cumle uzerınlunduTnak ınecburıyeti hıssetmek1e be ıslâm fakıhlen bır hadısı şerıfe uyarak, de ıçler On arın ruhuna pek ıltıfat et«sadakaı carı>e» derler. Fılhaklka Allaraber motonze s'lâhlara verdığı ehemmez Çok muhıerem reısın eserınde bu mıyetle ordusunu her hususta ve bılhas hın ınajetıne ıtımad ve sıtkına şehadetle noktalara da trmasla «hı*metı şeravı» e aa hava sınıfının ıkmal ve teskılmde bu veıılen sadaka, ancak alan kımsenın doğru açılnı? bıı yo\ goruyoruz Eserın anî ve muvakkat bır ıhtıyacını tatmın bır roustakbel tab'ı, Turkıyede vakıf ettigl halde, vakıf devamh zaruretlerı muessese=mın hukukî tekâmulunu de cereyan halınde luzuTilan da karşıîabıze gostcrmek lutfunda bulunursa mış bulunur. kendı=ının zaten mevcud olan değerını Kıymetlı hukuk âlımımızın ifadeslle dana zıyade çoğaltmıs ve manevî taritbeşerın yaratıhşında hayır ışlemeye 'iımızm bugiın kapalı vo karanlık olan karşı sevımlı bır temayulun» bır dustu bpzı safhalarını açmış ve aydınlatmıs ru bulunur Muharrlr, Kınalızadenın ta olur. Galatada Necatıbey caddesınde bırıle, «Efradı msdnın aslı hılkatte hayn yıkılmış olan bınaların enkazı BeMustafa Namık Çankir mahz uzerıne meçhul ve kemalı sırf uledıye tarafından pevderpey kaldızerıne mahluk» olduguna kaıldır Bınaerılıyor Caddenın temızlenmesi ıçın naleyh eserın esasında kablî bır goruşun, Bu hâdıse bem o kadar sarstı, mamumkun olan surat gosterıldığı halkîdısatı haricıyeden zıyade derunî ha nevıjatımı o>le altust ettı kı Bundan de bu ışın gene dort beş gun suyatın tecellılerinı ve emırlerinı kabul sonra yaşamanm bu" kıynıet ıfade ederecegı muhakkaktır Bu vazıjette edışın, heraon butun dınlerın uzerınde ceğuu ummuyorum Ben mahvoldum oradan naklıje vasıtalarmın geçıtüiak ettlkler. «hayratı âmme» mef artık Istersenız hakkımda olum cemelen mumkun olmadığı içın tramlıumunun, Turk ahlâkçısının uslubıle zası verınız Fakat benı dınlevınız vay jolculan da o mıntakava gel«reaya arasında muhabbet ve ulfet, adll Sozlerımın doğrulugundan asıa şuphe dıklen zaman arabalardan ınmekte ve ıffet, vakar ve ruhsat» kıymetlerınln etmıyerek dınleyınız benı Çunku ma şık kravatler ve hatıf, pahau parfumler dığer tarafta beklıjen arabalara şu'elerlnı, ıçtımcıyat bakımından maşerî sumum Ben oldurmedım Bu muthış 0 Gunde ıkı defa tıraş olmalar Sonra ısbinmektedırler lıkla yenı çıkan tangoları ev ıçınde bır vıcdonın hı kum'erını baluyoruz Mu lumde kat ıyyen rolum >ok benım Hıç kımsenın sunu taksın oltnaEvet, kocam boyle soylujor Fakat aşağı, beş yukarı dolaşarak soy^meler njrrır «h «si dlri ile ımtızac edınce bu dan vukua gelmış bır kaza netıcesı heslet daha mutebarız olarak gorulur. artık ona normal bır adam deınek caız falan Tabıî benı bır duşunce aıdı Bubojle bır eznete katlanmaktan dıyor Bınaenaleyh vakıî muessesesl mı bılmem' Bu facıa karşısında şuu tun bunlar, kocamın havatma jabancı başka çare joktur Fakat Tramvay bır kadmm karışmakta oldağuna bırer «lâm ve şark an anesıne bağlanarak, ta runu kaybetmış olabılır idaresımn bu zahmetı ıhtıyar eden Pekı bastan başlıyayım Uzatroadan aelıl değıl mı ıdı' raanule dinî bır mahıvet verljor Daha yolculardan enkazm bulunduğu Açık olmagı severım Dolambach joldo^rusu or.a baglanışı kendisının en ve sıra takıb ederek anla'avra Mehmıntakaya kadar olan seyahatle dıbuyuk ku^ıetlerınden bırı olarak goste medle dort yıllık evlı 'dık Bırbırımı/j lara sapmak luzumunu hi'setmeden oğer noktadan baslıvan sevahat içm yor «Denılebılu kı bu dmm ıçtımaî «evivcrduk Ar ?=rramıs da değıldık Sa nunla konuştum Eğer bu bır maceıa ajTi avrı bilet kesmege kalkısması meslekı bu esas uzerme kurulmuştur» kın blr hajatımız vardı Ben fazla gez. se gururumu gozonunde tutarak harehaksızlıktır Idare bıletlerın uzerıBurada hareket, ıçten dışa enfusten mekten toplantılara katılmakta 1 evıme ket etmesmı tavsıje ettım Cıddî bır ne ımza atılmasının veva blr Işaret afjks dop r udur Istırab çekmış onu mı^afır yığmaktan pek hoşlannam Ko sejse, yanı derın ve kırılrraz bır aşksj konulrrasının muskul oldugunu benetsınde t"crobe ıle duynuş bır msanın camın da kendme mahsus bur takım şıkâvetsız çekılmege ona seıbesüsını 1yan ederek bu şeklı zarurı goaterduşkunluklerı vardı Eskı kıtabları top adeye hazır olduğumu sovledım Omuzharıce kar? blr temklnı feveranıdır. 1 mek istemektedır Halbukı esasen lamak evde ne kadar saat varsa hep larını sılktı «Çocuksun » d'ye mukabele volculuğun ıptıdası veva ıntlhası Vakıftp cemı^et hayatının maddî kıy sını sokup bozmak ve tamıre uğraşmak ettı Yalan sovluyordu Bunu ıjı anla bıletlere ışaret edılmekte olduğuna met ve mevkı verdıgı kımselerın fakru seyahat etmek falan Geçınıp gıdıyor rım Çunku dudaklarınm kıvısmda gave her gun Emınonu Bebek, Fazarurete karşı sosyalıst tabırıle bır duk. Harb patlayınca radvo dınlemeK rıb bu golge yuzundekı hatlarda bır tıh Besıktas Aksaray Ortaköy tavızını, malıjecı goıuşıle, fakat sahıb adeta onda bır hastalık halını aldı Ak cekılme olur Ofkelenmemeğe gavre+ hatlannda kullanılacak bıletlerın lerının tam "ızalarına bağlı, bır mute şam yemegmden sonra derhal radjonun ederek azamî mıktanna aid bas ve son nuıakkı vergı usulunu bunlara doğrudan başına geçerek ıstesyonları karıştırmağa Dıkkat et dedım aldatılmaktan maralan tespıt edıl.p o hatlarda ışdoğıuya (cmas etmıyerek ıfade edıvor başlardı Muhtelif ajansları uinlemek hoşlanmam Buhran geçırmfkıe olduğuliyen butun memurîara bıldınlebı^3u muhak'taktır kı ıstırablarla dolu o harb teblığlerı arasında muKajeseler nun farkındajım Eger o emın olunuz lece§ine gore yolculann bıletlerın ,an hayat' heşer pek vıcdansuzdur Bırı japmak bır takım tefsırlere gırışmek son dakıkava kadar *onunj DU kadar üzerlerme başka ışaret ve ımza kokâsaneleroe nımet, dığer'erı hazın bır vegâne zevkı olmuştu Doğrusu ben ka yakınımızda oldugunu anlıyamamıştım nulmasına hacet kalmadan avnl bikulubede ıctımaî bır sefalet îçınde bu dınım Hem de sıyasî kafava malık ol yakınımızda ıse ben buradan uzakHşletle her ıkı tarafta da sejahatlen yur» «Bı>ı her turlu zevk vasıtalannı mıvan kadınlardan bırı1 Bu kan ve mak ısterım Kendıme guldurmek prentemın edılmeli ve bos jere halkın yaşanak 'ç'n kpfı gormed^ğı halde dığer ateş kokan sozlerı ustuste saatlerce dın sıpım deeıldır Meğer ne kadar aptalzarara sokulmasına meydan verılbır nu'uk kı<=mı yarm hayatını nasıl lemeğe tahammul edemedıçım ıçın sait mısım Ne ise memelı^ır dıvoruz ıdame edcceğın. gıdasızlıktan gozlerının on bıre doğru eıdıo vatıvordum O ınkârında inad ettı Ben de susfen sonen yavnılarınm elemlerını nasıl Avlar geçtı Bu defa da kocam deh maeı ve beklemeğı makul buldum teskın> eyl'^eceğıni duşunur Buyuk şetlı suse duştu Ipek çarra^ır gcmîek Zaman zaman onu takıo a tmegı suç sana>ı devrjnın sermaye ı e ışçı arasuıda en ıyı keten mendlller, her gun değışen ustunde yakalamağı bana yaıan soy Arif Ahtskat r Kitablar arasmda VAKIFLAR | Doğru değil mi? Boş yere halkı zarara sokmamalı! kelune dafıa zamme Antropolo ıde saf dıp umumi yekunu ıı K kabul edllmedıyuz on kusura lblâğ ğı gıbı hs3ruvdtta etmış'lr. Bunlar da saf dıl kabul en u h ' e jf Şark ve dllmez. Butun ırkGarb dıller nden alann kanlaıı az çok I rabcava gecrış kelunelerdır Meselâ «Su bırbırme ktiis'ığı gıbı, butun dllleıın returBar ınan» ın 58 ıncı â>etmde gekeümelerı de u çok bırbırme geçmışren «yâku!» kelımesı arabca degıl, tır Yeryuande konuşuldn ıkı bın kuSuretulKehf. in sur dll ve khçe ıçınde başka bır dılden me eden Dui«^nır «Murâdıvve. Medre acencedır (3), hıç bır kenme almamış hıç bır dıl ve ses» muderrlsı (lshak hccası Ahmed 107 r.c ^ «SurctulMumin» ın 11 ıncı jcinud lehç« joktur Avıupa kultur da tferdı) I M baıncı cıldınde ve ulemâ âjederınde geç°n «firdevs» kelımesı de ıresınde ll&anıvat ılmının teşekkulunden n n bu rre^ele hakkındakı ıhtılafına aıd «Rum lugatınden muarrebdır» (4), yânı as^rlarca evvel ı^lâm âlımlerı Kur an faslmda ızah edudıgl gıbı (2), başta jurancanın rParadhisos» kellmeslnden d)iı bakım.ndan bu vaziyetı tetkık ve (I ram ı Şâfıı) olmak uzere (Ibnu gehr Bu kelırre .Paradısus» şeklı>le teıpıt etmışleı ve çok muhım netıcelere Ce.ır), (EDU Obevde), (Kadı Ebu lâ ınceje geı,tıVten sonra, nıhayet şımvaımı^iaıaır Bu nehce«r şu uç esasa Be^r), (Ibnu Fâns), (Fahrı Râzî) ve dıkı fransızrıdi «Paradi!» şeklınl al=aıreden mjıekkeb bır zmre Kur anm ıi ştır. Bunlardsn acemcenın <>akut» ay^ılabılır «Kur'anen aıabi>jen» tâbırıne ıstınaden keılmesı hıç bır fonetık tahavvulune 1 Buiun dıllerde oldugu gıbı Arab onrla hıç b.r ecnebî kellmesı bulunamı usramadığı ıçııı «dahil» ve yunancanm dıhnde de bır takım ecnebî kelımelerı va.agırı ıJdıa etrrı^'erdir, (Saalebı) . Paradhısos. kc mesı de .firdevs» şekv.ırdır Bur arın klmısı Arab fone ıgı(IDIU Hacpr), (S >utı) Cevâhkı) (Ze Ine ırkılâb ettığı ıçın «muarreb» denın iesırıyle arabcalaşmış, kımısı de manşerı) ve ssıieden murekkeb dıger meiitu (51 menşeındeV, a«l\etını oldugu gıbı muzuTireje gore ae Kur'anda bazı «muha/dza eat'ek nıç bozulmadan kalmısİsmail hami DANİŞMEND arreb» ke'ımeİT bulunması onun tatır Bıılncı k'srra «Muarreb., lkıncı kısmamıvle arabca olmasma manı değll(1) Kaşgarlı Mahmud, .Dıvan», c 3 ma «DahiU ı=m verılır. dır Çunku b ı kelımeleı Tahllıyyet dev 13^5 istanbul töb'ı, s 108, bu kelıme ıçın 2 Arab dı ı le baka dıllerden geçıp ı'rde arabcdlastıktan ve Arab dılme Şejh Sult>man Efendınn Çagatay luFonetık ve Semantık bakımlanndan nal oldukt^n surra Kur ana gırmıştır ga'ıra, Abrred Vefık Pas<ının Lehçeslne, arabcalaşcn ve yahud aslljetlermi olIşte bundar do'avı (Zemahşeri) tercu Semseddn Sarr nın Kamusı Turkîsıne duğu gıbı r^uhafaza eden bu cmuarreb» mesıne gore (S 31). de bakınız ve «dahil» kelunelerden Kur'ana gırmış (2) «AksalIreb fî tercemeti Mukad« Resul i ekrem ve Nebiyyi muholanlar da vardır ferem âmnıeı âlem ve kâHei benî dıraetılpdeb», 1313 istanbul tab'ı, c 1 3 Kuranddkı «muarreb» ve daadcme meb usdur; pes munâsıb olan bu s 28 hîi» kekmeıer muhtelif Şark ve Garb dur ki ana inzâl olunan Kitâbı şenfte (3) •Kanıus't tercumeai .Okjanus.. dıı.erıne mensubdur. lıcr kavmın lı^anından lugat mezkur 1305 istanbul tan'ı, c 1, s 335 Hıcretuı 45 ıncl asırlarında yaşıyan ola». (4) .\h«erîı Kebir», İ309 istanbul N saburlu (Saâ'ebi) «Fıkhulluğa, ısHıcretın sekızıncı asrında vaşıyan ta^ı, c 2 s 754 mındekı eser'nde, Harezmın 56 ncı asır (Tucuddın Ah ıbnı AbdJkâfî) Kur'an(5) Âve*lerır sıra numaraları muhtelarda yaşı>an buyuk Turk allamesı daki muarreb kelimelerı yirmı yedı o îıf teîsırıere eore bazan degışmektedır (Zemahşeri «Mukaddımet ul edeb» 'aıak tespıt etnııs, dokuzuncu asırda ya Bız burad? Kastamonulu (Hâfız Yahyâ ,ndc, 8 ıncı asırda yaşayıp memleketı çıjan (Ibnu Hicer) yırmı dort kelıme Hı'mı ıbnı Huse>n) ın esas ıttıhaz ettlğı mızde Tuık dıane ald .Kıtâb ul daha ılâve ederek yekunu ellı bıre çı sırayı takıb e»'ık .Mısbâhulıkhvân liıdrak b lısân il Etrâk» ısmmdekl karmış ve nıhivet 910 uncu asırlarda taharıijât il Kur'ân., 1322 istanbul eseriyle mâruf olan Enduluslu (Ebu ya<=ıydn Innâm CSivutî) altmış kusur tab'ı Hayvân) yedmcı asır âhmlerınden (.Ibnu Mâllıc ıt Tâî) nın «Teshüulfuâd» ısmindekı Arab nahvını ızah ıçın Universite talebeleri 20 ağusAdliyeye verilen ihtikâr yazdığı .Ettfncîlulmulahhas min maznunları tosta kampa başlıyacak serh it teshîl. ısmindekı şerhmde, Bazı bıra bavılerının fazla fiatla Genelkurmay Başkanlığından Ünl89 uncu asırlarda vaşıjan Iranlı (Fîluzâbâdî) Ikmcı Mahmud devn ulemâ versıte talim taburuna dün gelen bir bıra sattıgı haber almmış ve şehrin sından (Âsıın Efendı) nın «Okyânus» emre göre, talebeler 20 agustosta mec muhtelif verlerınde cürmü meşhudlar ısnııyle turkçeve tercume ettıgı Ka burî kamplanna başlıv acaklardır Yırmi japılmıstır Galatada Necatıbey cadmâs» unda ve daha bır çok lugat ımam gun devam edecek olan bu devTe kam desinde tutuncu Alı Ekber biranın şliştırak çesınl 22 kuruştan Kuçukpazar cad lannın muhtelif eserlerınde Arab dılme pma butun fakulte talebelen Bostan ıçın desıncie 22 numarada Nurı gırmış yabancı kelımeleıın .acemiyyet. edecektır Kamp jerinın tespıtı Talım taburu komutanlığı tetkıkle^e Beyoğlunda Cumhunvet caddesınde Oını, yanı ecnebinğmı tayuı ıçın kelıme vezmlerlylp Fonetık kanunlarına mus baslamıstır Bu sere kız talebeler de len Malatvan 21 er kuruştan bıra satarken yakalanarak Adliyeve venlmiştenıd bu takım kaıdeleıden bahsedılır atış talımlen yapacaklardır. ierdır. Enauluslu (Ebu Hayyân) bu kaıdeleYenî et narkı r rı yedıye çıka ır. Meselâ acemcenm Uskudarda anilm boya ihtıkârı yaDun toplanan Fıat Murakabe komıs pan nalbur Sempat Bevoglunda Ma•.Ebrîsum» kellrresınden alınan «Elebıesîm», «Fl ebrisum» yahud »El jonu karamanın canlı toptan azamı kı jestik pastanesı de Muddeıumumüığe ebrisera. tâblımm muarrebhği Arab 'osuna 27, toptan kılosuna 48 ve kara verılmiştır dıhnin kslıne evzânı ıçmde boyle bır man etının perakende kılosuna 55 kuDun zincirleme suretıle mangal kovezın olmarrasıyla sâbıttır Tıpkı bunun ruç canlı daglıcın kılosuna 23 toptan cıuru ihtıkan suçundan uç kişı Adlıvegıbı, bır taraft'ın «s = sâd» ve «c=chn» olarak 53, ve perakende dağlıç içın 60 ye verılmiştır Curmumeşhud KuçukBu fıatlar en seslerı ayır bır kelımede ıçtımâ edemı kuruş fıat vazetmıştir pazarda yapılmıştj: Ibrahım kaptan \uk;ek kalıtelı mallar ıçın azamı satış jcceğlndetı dolayı «demırı demırle doğİsmail kaptan ve Husevın adlarındaki fıatıdır me» mânâsma «sacc» tâbırınln ve bır bu uç kışl zincirleme suretıle mangal taıcıftan da «k = kaf» ve «c = cîm> komurunun fıatını 8 kuruşa kadar çıHalkah suları tamamen sesleri bu* araya gelemıyeceğınden dolakarmıslardır. jı .mancınîk» kelımesın<n başka dıllerkesildi den gtldığı tcspıl edllmışar Tabıî bunKuduz hastalığı çoğaldı Beledıye, Halkalı sularını seddet 'arclan «sacc» tâbırının arabcaya turkçe mışti Yalnız camilerle bazı hamamKuduz tedavi hastanesi mudurluğü deıı geçm>ş olması lâzım gelır Çunku bu lara bundan verümekte ıdı Sıhhat Ve Beledıveye bır tezkere gondererek son v 1 e ıme muhtelif Turk lehçelerınde «do kâleti hıfzıssıhha heyeti bu sulann ka zamarüarda Çıftehavuzlar, Feneryolu, j.u muş de*nır levha» mânâsıyle hâlâ j a milen seddınl emretmiş olduğundan Kalamış Çamhca Kısıklı Anadoluhışamaktadır (1) Arada yegane fark a\nı istanbul Sular ıdaresı dünden ıtiba sarı Kanlıca, Ejub semtlerinde fazla kelımerun turkçede ıslm clmasına muka ren camüerdeki Halkalı sularını kes kuduz hastalıgına tesaduf edildiğıni bıl arabcada f>ıl şeklını almış olmasm miştır Bunun yenne terkos tesisatı bildirmıştır Beledıve buralardakı kodan ıbare*ür Tıpkı bunlar gıbı, «asker» vapılacaktır peklerm itlâfı için emir vermiş ve son kelımesınm acemce «leşker> den, gunlerde 200 kopek itlaf edümıştir. <kaıd = kumandan» mânâsına «bıtrîk» Adliye önünde bir silâh kehmesln.n lStmce «patricius» dan ve çekme hâdisesi Vefat • kanun» kel/^e^ının de yunanca «kaDun, Adlıve bnünde bir silâh çekme non» tâbırırden muarreb oldugu tespıt Mulga Darülfunun Edebıvat ve tlâedıim ştır Aıabcada bo>le «muarreb» hadısesı mahkemeje intıkal etmıştır hi'at Fakultelerı sabık muduru ve vshud «dthîl» kcl meler pek buyuk bır Kemal adında bıri avrıldığı karisindan Matbaaı Amıre mudurlugunden mutev«>kCn tutmaktadır (Zemahşerî) ye olan ıkı çocuğunu ıcra vasıtasıle dıln kaıd Sulejmamve orta okul muallimgv/fe bu yitancı kelimeler Hmd Acem aldırmıştır lerınden ve Divanı Muhasebat mura Hıbeş Tuk Yunan, Lâtm Survânî Buna mugber olan Kemalın eskı ka kıbı Sa\nı Selçuk Saım ve Necü SelNaDatî Beıberl. Kıbtî ve Ibrânî dılle nsı Havnvenın jeni kocası Selamı ve çukun babalan Maarıf muduru Tevfık rindendır Hayrıye ıle Kemal Adliye onunde kar Kutun kavınpederi Mahmud Zarif Selşılaşmışlardır Kemalle Selamı arasın çuk kısa bir hastalığı müteakıb dünku Bunlardan Kur'anda tespıtı kabıl o da vukua gelen munakaşa esnasmda perşembe günü rahmeti rahmana kalanlar hakkında ıslâm âlımlerı arasında Selamı tabancasmı çekerek Kemalin vuşmuştur Cenazesi Süleymaniye caıkı cereyan vnrdır (Zcrrahserî) nın uzerıne vurumuşse de o sırada vak'a mıinde cuma namazını müteakıb kal>Mııkaddımctuledeb> ını Hıcretın mahallmde bulunanlann muavenetıle dınlarak Merkezefendi kabristanına 1117 tarıhmdp «Aksa 1 ireb» ısmıvle Selâmınin elınden tabanca alınarak defnedılecektir Mevlâ rahmet ejlıye : ve bır takım ılr^ elerle turkçeye tercu bır facıanın onüne geçılmıştır Çelenk getirümemesi rica olunur. j Petrol veriliyor Bir muddettenberı kesilmiş olan bakkallara petrol tevzıatı dünden itibaren hazırlanan ihtıyac lıstelerıne gore tekrar başlamıştır. KUçUk hikâye Sen öldürdânf... edıgmı vuzune havkırmagı ouşunmedım değıl Fakat daıma bır kuvvet benı olduğum yerde tutujor, bır turlu cıddi bır teşebbuse gırışemıjordjm Kocam gene eskısı gıbı savgılı, nizık ve sakmdı Fakat nasıl sovlıvevım, onda bu^ şey vardı Ojle bu şev kı ounu ancak bır zamanlar çok sevılmış clan ve onu hâlâ sevmekte devam eden bır kadır anlıvabılırdı Garıb, ısımsız LTT navanın aramızı kuşarmakta oldugu muhaKkaktı Bızı vekdıgerımıze bağlıyan tell^r her eeçen gun bıraz daha gerılmekte ıdı Bır tehhke arıfesmde olduguınuzu sezıvordum Ne kadar dalgındı ve artık a]ans haberlerını benımle Konuşmağ? mecbur olmamak duşuncesı ıle dınler gorunduğu ne kadar bellı ıdı. Gene eskısı gıbı onu radyo başmda bıraK^ra^ yaisja gınvordum Fakat o gece kabıl değıl gozume U>KU ,,'irmedı Bır taraftan bır tarafa donuyor, bunalıvor kat'ıy>en uvuyamıyoıdun Saadetımm tehlıkeve duştuğunu cıdJî olarak dusunmeğe başladığım ıçın üzgundum Eger bu bır mac°ra olsajdı coktan bıtmesı lâzımgelırdi Çunku asağı yukarı havatımızdakı gayrıtalnn k başlpyah bır yıl olmustu Hakıu bır kalb meselesı ise nıcm susuvor, ne betdıvord u ' Yoksa benım basımı alıp gJtmek1 s ım mı ıcab edıvordu' Bu acı dusuncPİerle v ıvranırken dalmışım Goz'erımı açtıaım zaman evı derın bır sessızlığın sardığını farkettım Mükerrem Kâmil Su Doürıı Gece lâmbasım yaktım. Kocamın yatağı boştu Yavaşça ayağa kalktmı Radvo dınlerken dıvanın ustunde uyu>nıp kalmasın dıje oturma oaasına çı tım Orada da yoktu Belkı hava almak, bu sıgara ıçmek ıçın balkoia çıkmıştıdıye duşundum. Işte felâket o zamaı1 oldu Kadının boğazı kurumuştıt Yuzünden adeta bır olum rengı geçtı Kendısmı muthış bır şekılde yaralavan sarsan hâdlseyı hayalen bır kere daha yasamaktan gelen bu azabla kıvrandıgı bellı oluyordu Bıraz dınlendıkten sonra devam ettı Kocamın arkası balkon kapısına donuktu Bıtışık dairedekılerın kızı bal konun demırlerme oturmuş, kollanrı kocamın boynuna geçırmış 1 Benı Mehmedın omuzları ustunden gordu ve muthış bır çığhk atarak sukındı Kocam bu gızlı bulusmamn verdjğı zevk heyecan ve sevdığı kızm yarattığı aşk havası ıçlnde pek fazla uyuşmuş olmalı ld' kı bu sesle fena halde urktu Ikısı de muvazenelerını muhafaza edemedıler Kız arkaustu balkondan yuvarlandı Kocam dehsetle aşaşıya baktı Çığlıklar kızm evınden de duvulrauş olmalı kı on'arda da bır telâs basgosterdı ve o <sen oldurdun onu «"n olduıdun1» dıye u'tnme vurudu Bu delıden farkı yok'u Saçıarını koparıyor goğsunu vumrukluyor balkonda çırpmıyordu Ben hâlâ kapının o kı. M nunde ıdım Zıhnım durmujtu. Başıma gelen bu muthış şeyın ne netıceler vereceğmı duşunmekten Scız, donmuş kalmıştım Yuzumde şaklayan tokatlaria kendıme geldım Kocam kudurmuş gıbı vuruyor, masa lâmbası, etajerdekı kitablar, elme ne geçerse bana atıyor, <senı de ben oldurmelıyım» dıye feryad edıyordu Kendımı korumak için bufenin bır tarafına sındım Onun bır Keıe daha ustume atılmağa tesebbus ettığju ve ayağı blr şe>e t'kılarak yere yuvarlandığını, başım şıddetle masanm kenaıına çarptığını hatırlıyorum Aşağı katlardan, bıüşıklerden yukselen feryadlan da hayal meyal hatırlıyorum. Sonrasının farkında değılım Bayılmışım. Işte hakıkat budur ve hepsı bu kadardu, Rıca ederun, koskoca kızı kocamın kollarından alarak balkondar aşağıya fırlatacak kuvvette bır kadın mıyım ben' Ve ven bu cınajetı »şlerken sorarım sıze kocam sevdığı uısaru nlçm mudafaa etmemıştır 7 Sustu Rengı solmuştu Ne renk olduğu uzaktan seçılmıyen gozıerı golgelerle çevrılmıştı Omuzlarında başında ve butun vucudunde «.ıman hayatının ıfadesı okunuyordu. Dınîeyıcıler hejecan ıçınde verılecek karan beklıyorlardı Fakat bazı şahıdlerın dınlenmesı ve apartındnın v?zyetını tetkık edecek bır heyet raporunun okunması ıçın muhakeme başka bır gune bırakıldı Sıralar arasından bır ?enc kız Bu da sonunu okuvanm muhavyiic.uıe terkeden hıkâye'er gıbi bır şey, dedı Netıceyı oyle merak edıyordum t