Katalog

13 Ağustos 1941 CUMHURİYET Hür ve müstakil bir îran, Şarkın emniyeti için zaruridir elgraflar SovyeVler Birliğinin de İngiltere gihi İranı tazyik etmekte olduğunu bildiımekte ve bu suretle Sovyetler Birliği ile İngilterenin İvana karşı sıkı bir teşriki mesai siyaseti takib ettikleri göze çarpmaktadır. Geçenlerde bir fırsartan istifade ederck İranın İngiltere ile Rusya arasındaki rekabete eskiden nasıl sahne olduğuna isaret etmiş idik. Hâdiseler. bu bahsin daha etraflıca aydınlatılmasına imkân vermektedir. Çarlik Rusyasının siyaseti, Hindistana mütemadiyen yaklaşmakü. Ve bu yüzden, Çarlik Rusyası. İrana hülul etmekte idi. (1885) te iki memleket arasında bu yüzden az kaldı, harb çıkacaktı. Çiinkü Rusyadaki askerî parti. İngiltere ile anlaşmak aleyhinde idi. Fakat bu parti çok geçmeden yumuşamış, bilhassa Rus Japon harbinde Rusyanın uğradığı fclâket. İngiltere ile anlaşmak için çok müsaid bir zemin hanrlamişü. Ve iki taraf 1907 de bir itilâf imzaIıyarak İranın istiklâl ve bütiinlüğüne en kat'î saygıyı göstermeyi taahhüd etmiş olmakla beraber İranı ikhsadi nühız mıntakalarına ayırmıslardı. Şima'î ve merkezî İran Rusyaya, cenubu şarkl İran da İnçiltereye düsmüştü. Bu paylastna süphesiz İran hesabına bir lelâketti. Çiinkii, bilhassa Rusya, kendi tnıntakasuu ilhak için müsaade almış gibi hareket etmekte ve İran islerine müdahaleyi ileri götürmek için her şeyi yapmakta idi. 1911 de İran ile Rusya arasında vuku bulan bir ihtilâf üzerine. Rus askerleri Kazvini işgal ve Tahranı tehdid etmiş, bu yüzden Rusyanın bütün talebleri kabul olunnıuştu. Geçen Büyük Harb sonuda Çarlığın yıkılması iuerine vaziyet mühim bir tahavvül geçirdi ve İngiltere kendini İranda tek basına kalmış bularak 1919 da İran ile bir muahede daha yaptı. Bu muahedeye göre İran istiklâline savgı göstariİecek, fakat İran askerî, idari vesair işleri için kullanacağı mütehassıslan İngiltereden alacak; İngiltere İrana istikrazlar verecek. İran yottanm ısJah için yardun edecek, muhtelit bir komisyon İran gümıüklerinin tarifesini yenileyecekti. Daha Önce Çarlık Rusya ile akdolunan munhedaler ilga olunacak. Rusyaya ve Rus tebeasına vcrilen bütün üntiyazlar kaldmlacaktı. Bu muahede, Rusyayı İrandw uzaklaştınyor ve onun yerine yalnız başma İngiltereyi ikame ediyordu. Necib İran halkı, bu hale tahammül etmedi ve Şehinşah Rıza Pehlevi Iran milliyetçileririn başında, bu tcslimiyeti gösteren hükumeti devirerek iktidan ele aldı ve hep bildiğimiz inkuâblan ap*1. ... . B u suretle t r a n iki taraflı n u f m d a n k u r t u l a r a k t a m manasile h ü r ve m ü s takil b i r devlet h a ü n d e yaşamağa b a ş lamışür. İ r a n h ü k u m e t i 1927 de b ü t ü n eski k a pitülâsyonlan ilga etmiş ve bunlarla alâkadar olan b ü t ü n devletler d e b u n u kabul etmiş oldukarı için iktısadi istiklâlini de tamamile temin etmiş oluyordu. İste İngiltere ve Rusya ile I r a n a r a smdakj münasebetlerin hulâsası b u m a hiyettedir ve b u hulâsadan anlaşıldığı veçhile İran hürriyet ve istiklâline bütüu kuvvetile sadık olduğunu b u h ü r tiyet v e istiklâle sadık y a ş a m a k a z ıninde b u l u n d u ğ u n u daima göstermiştir. İran. hüiTİvet ve isüklâline uzaktan ve y a k ı n d a n dokunan hiç b i r m u a h e d e tanunadığı için ona, eski rejimlere aid ınuahedelerden bahis veya bunlarla takj i d etmeğe i m k â n yoktur. Esasen İramn t a m h ü r r i y e t v e istiklâlini tarumak v e h e r müdahaleden sakın a r a k İranın terakki yolunda kuvvetli aJınılar atmasına muzaheret etmek, İ n giltere ile Sovyetler Birüğinin menfaatlerine de u v ş u n d u r . Ç ü n k ü geri b i r I r a n Suvyetlerle İngilizler arasında eskisinden beter rekabetlerin bas göstermesine ve mücadelelerin başlamasına zemin hazırlamaktan başka b i r şeye yara maz. Hür, müstakil.. ileri ve kuvvetli bir İran ise. şarkın h u z u r ve emniyeti n a mına çok sağlam b i r zamândır. T Ankara 12 (a.a.) Maarif Vekilliğinden tebliğ olunmuştur: Bütün yüksek tahsıl müesseselerindeki talebenin tecil edilmiş olan kamp(Baştarah 1 inci sahifede) ları 20 ağustos 30 eylul tarihleri a2 Uman'daıi ve Kirowo'dan Nikolarasında ve yirmişer günlük iki devrede yef ve şarkına doğru ilerlemekte olan aşağıdaki tertibe göre yapüacaktır: Alınan kuvvetlerinin seri hareketlerinin 1 . İstanbul Üniversitesi Hukuk, İk tssirile şu anda aşağı Dinyesterle Buğ tısad ve Edebiyat Fakültelerile Yüksek arasında ve Bıığ'un doğu cihetinde buluTicaret okulu ve Güzel San'atlar Aka nan Rus ordusunun da, ricat yolunun demisinin kampa tâbi talebeleri birinci kesiierek imha ve esir edilmesi. devreye dahil olduklarından bunlarm Sovyet müdafaası, • her şeye rağmen nihayet 18 ağustos 1941 tarihine kadar şiddeıle devam etmektedir. fakat bugünkayıd için İstanbul talim taburıı komu kü inkişaflara göre yukarıki ihtimaller tanlığma müracaat etmeleri lâzımdır. tahakkuk edecek olursa Mareşal Budi2 Fen ve Tıb Fakülte^rinin asker yenni ordular grupunun imhası, şimdi ve sivil talebesile Yüksek Mühendis o elde tnevcud bütün Rus kuvvetlerinin kulu ve Orman Fakültesinin kampa tâbi üçte birinden fazlasının yok edilmesi talebeleri ikinci devreye dahıldirler. dcmcktir. Ayni zamanda umum Rus Bunlarm da nihayet 8 eylul 941 tarihine cephesinin bütün cenub cenahı açılmış kadar kayıd için İstanbul talim taburu ve yfcrılmış olacaktır ki bu sayede ve komutanlığına müracaat etmeleri lâonrian sonra, merkez ordular grupunun zımdır. cenubdan ihatası mümkün olabilir. 3 İkinci devreye dahil okullar taleAlman merkoz ordular grupunda habesınden İkmali olanlar kamplarım biber veriüni> yeni bir hareket yoktur. rinci devrecie yapacaklardır. 4 İstanbuldaki kamp yatılı değil,.Mnııı ,ııinııımnutllinilllı!l!ll!llinillllllllllllllllll!lll!IIIIIUHiııuuıu.< dir. 5 Ankaradaki bütün yüksek okul( Başmakaleden devam ) ların kampa tâbi talebeleri kamplarını 10"0 eylul arasmdaki İkinci de\Tede luktur. Ahcının kendisine derhal lâzım çadırh orduçâhta yatılı olarak 'yapacak olsun olmasın herşeyi her kaça bulursa (Baştarah 1 inci sahifede) (Baştarah 1 inci sahifede) lardır. Bu gibilerin nihayet 8 eylul 1941 nlmağa teha'.ükü bütün murakabe tedKolonyaya gündüz akını tarihine kadar kayıd için'Ankara talim birleıinuşıfıra indiren bir hareket olur. Londra 12 (a.a.) İngiliz hava kuv duğundan, bu mıntakada bütün müna taburu komutanlığına müracaat etme Böyle zamar.larda bir kere zaruret devetleri, bugün gündüz Kolonyayı bom kale £e!ce uğratılmış denebilir. Sovyet leri lâzımdır. recesinde elzem olmıyan herşeyi almağa ler, Dinyeperin şimdiye kadar ellerinde bardıman etmişlerdir. 6 Bütür* yülîsek okullardaki kız ta tehalük gösterınck en fahiş hatadır. Aİngiliz Hava Nezaretinin tebliği bulunan kürük kavsini arük tutamıya lebe, atış vazifelerini, derslere ba=ladık lıuniası elzem olan şeylerde de tespit tan ve nazar; olarak yetiştirildikten clunmuş kâr hadlerine dikkat ederek Londra 12 (a.a.) Hava Nezareti caklardır. Imha edilen ordu ve kolordular sonra yapacr.klardır. beş para bile fazla vermemek yalnw tebliğ ediyor: şabsî menfaata mutabık olan bir iş İngüiz tayyarelerlnln dün gece AlBerlin 12 (a.a.) D. N. B. bildirideğil. en ileri ehemmiyetli vatanî bir rranysya yapmış olduklan akın, hava yor: vazifedîr. Çünkü cemiyetin temeltaşını nın müsaadGsİzliğine rağmen, icra edilUman mıntakasında çevriimis olan teşkil eden milli para satıcılann ihtikâr miştir. Sovyet kıt'alarının mukavemetlerinin temayüllerile alıcıların gaflet dolu tePollesdam dokları da bombardıman kırılmasile neticelenen harekâtta, altıncı halüklerinden en büyük zaran görür. edılmiştir. Bütün İngiliz tayyareleri üs ve 12 nci Sovyet ordularile 13 üncü Sov(Baştarah 1 inci sabifede) En ücra küydeki mütevazı köylüden lerine dönmüşlerdir. yet nişancı kolordusu tamamen imha etutun da sımrlarda nb'bet bekliyen kahdilmiştir. Alman tebliği Saygona gelen Japon gemileri 12 nci Sovyet ordusu başkumandanı Berlin 12 (a.a.) Alman resmî tebTokyo 12 (a.a.) Bildirildiğine göre, ratoan askerlerimize kadar herkesin ve liüinde seri hücumbotlarının İngUiz sa General Pawel Pohjilin ile 13 üncü nı dün Japon filosuna mensub yeni ge nihayet devletin işleri kıymeti mahfuz ve müstekar paraj a dayanır. Bu mülâhillerinde 6 bin tonluk bir gemi batır şancı kolordusu kumandanı General Ni miler Saygon limamna girmiatir. hazalat gö/önünde tutulunca bilerek dıkları, Atlantikte 8 bin tonluk bir kolay Kirillov esir edilmişlerdir. Avustralya Başvekili Londraya bilmiyerek onu, yani millî paranın kıyGeneral Pawel verdiği ifadede ezvapur batınldığı, İngiliz tayyarelerinin geliyor metini bozmaktaki cinayetin büyüklüğü garbî Almayaya bombalar attığı, Sovyet cümle demiştir ki: Melburne 12 (a.a.) Fevkalâde hal pek kolay takdir olunur. « Daha 6 ağustos akşamı rmıkavemet tayyarelerinin şimali şarkî Almanyaya akınlarının da akim kaldığı bildirilmek imkârunın kalmadığıru radyo ile Mos dolayısile toplanan nazırlar meclisir.in Devlet ikametgâh kiralarmın rasgele kovaya bildirdim. Moskova. bu telgra ıttifakla aldığı karar üzerine Avustral artırılmamasını emniyet altına almıştır. tedir. fımı alır almaz bir yarma hareketi yap ya Başvekili Menzies bir an evvel Lonİnlıisar mahsul ve mamullerinin kıySüveyşe yapılan hücum mamı emretti. Fakat bu yarma teseb draya hareket edecektir. metleri sabittir. Beriin 12 (a.a ) «D. N. B.. Alman Siyam Başvekilinin enerjik savaş tayyareleri, dün gece Süveyş li büsü, Alman kıt'alarınm çemberi karMiili fabrikalann mamulâtı muayyen şısında kırılmağa mahkum oldu.» manına hücum etmiş ve 10.000 tonilâfiatlarmdan fazlaya satılmaz. sözleri Sovyet Generali, bu son haftaların toluk bir ticaret vapurunun, kıçına tam Zarurî ihliyacların başında olan ekSingapur 12 (aa.) Röyter: Bangbir isabetle ve 6.000 tonilâtoluk dığer fasılasız ricatinin Sovyet kıt'alan Iç'n kok radyosunun bildirdığine gore. Si mekle nasıl titiz bir surette uğraşıldığı bir tiraret vapurunu iki tam isabetle son derece kanlı olduğunu ilâve etmiş yam Başvekili dün Bangkok'ta beya malumdur. ciddî hasara uğratmıştır. Süveyş civa tir. Di^cr gıda maddelerile de yakından nalta bulunarak demiştir ki: 27 Sovyet tayyaresi diişürüldü rında bir b«>nzin deposu. İsmailiye cic Siyam hükumeti her hangi bir bir alâka ile meşgul olunuyor. Berlin 12 (a«.) «D. N. B.. Alman müstevliye teslim olmak veya her hanvarında projektör mevzileri ve ayni Bunlar haricindeki maddelerin fiatlan zpmanda Portsaid limanı bombardıman avcı tayyareleri bu sabah Kiyef mın gi bir ecnebiyi Siyamm işlerine karış alabildiğine yükseltilmemesi için muratakasında yaptıkları keşü harekâtı es tırmaktansa ölmeği tercıh eder.» edilmiştir. kabe komisyonları faaliyettedir. Bir tayyare mcydanında, barakalarda nasında 2Î Sovyet tayyaresi düşürmüşFger bütün bu işlerde halkımız hükuSöylendiğine göre, Başvekil iddia elerdir. yangm çıkarılmıştır. dilıği gibi İngiliz kıt'alarının Malezya mctin millet ve devlet menfaati için al4 Rus vapuru batınldı hududuna veya Siyama doğru bir ha dığı tedbirlerin müessir surette yürüBeriin 12 (a.a.) «D. N. B.> Alman rekette bulunsalar bile Siyamın bun mcsinc yardım ederse memleketimiz haYunanistan komünistleri savaş tayyareleri 5 ağustosta Oçakof li dan müteessir olamıyacağıra ilâve et kikaten en kuvvetli bir ülke olmak manında ceman 3300 tonilâtoluk 4 keşif miştir. rueziyet ve muvaffakiyetini kazanmış hapsediliyor r vapuru baürmış'.ardır. Roma 12 (a.a.) Ofi: Atinadan Amerika Felemenk Hindistanma hulunacaktır. Ordusu ku\ vetli olduğu kadar parası sağlam ve binaenaleyh Finler 50 bin Rus askerini Messagero gazetesine bildirildiğine gösilâh gönderecek halkı müreffeh ve mes'ud olmaği hak çevirdiler re, Yunan makamları polisin teklifi üTokyo 12 (a.a.) D. N. B.: Yomiurl zerine komünistleri bir tecrid kampına Stokholm 12 (a.a.) cOfi» Kareli Şimbun gazetesinin Batavyadan öğrendi elmiş Türkiye: İste ihtikârla mücadelesevketmeğe karar vermiştır. berzahının şimalinde Keksholm mınta ğine göre, Birleşik Amerika hükumeti de halkımı/ın hükumetle el ve işbirliği kasında şidcietli muharebeler cereyan altı subaydan mjiteşekkil ve Filipin a etmesinden çıkarak netice. Hırvatistanda idamlar Müdürü ihtikâr suçundan tevkif ediletmektedir. dalarındaki Amerikan hava kuvvetleri Kahire 12 (a.a.) Ofi: Lubliana Ladoga gölür.ün şimali garbisindeki başkumandanı General Henry Clagget'in mişken ihtikârda gene ısrar eden mağasabotaj harelsetlerinde bulunduklannormanlarda Finlandiyalılar muhtelif rivaseti altmda bulunan bir askerî he zanuı misaiı önümüzdeki zorluğun ve dan dolayı on bir Slovak idama mahceblerde 50 bin PLUSU muhasara etmeğe yetin Holanda Hindistanma gönderil ihtikâr cür'etindeki inadın mahiyetini kum edilmiştir. muvaffak olmusİErdır. Şimdi son Fin mesine karar vermiştir. Bu heyeti her şröstermeğe kâfldir. Bu memlekete kalbPaveliç hükumeti, Yugoslav hükumeRus harbinde kulianılan tabiyeye mü şeyden evvel Amerikan harb malzeme lerile değil. yalnız keseleri ve soygunctı tile hicret etmiş olan Hırvaüann emracaat ederek bunları imha etmeğe uğ sinin Holanda Hindistanma sevki im hırslarile bağlı insanlar bulunduğunu valini musadere etmektedir. Başvekil raşmaktadırlar. kânlarını tetkik eyliyecektir. General kim bilmiyor ve kim görmüyor? muavini Krinieviçin mallan da bu aTürk millcti ihtikâra karşı amansız KaTeli mıntakasmaa Ladoga gölü ile Clagget geçenlerde ayni vazife ile Çungrada musadere edilmiştir. mücadelede hiikıımete yardım etmekle Onega gölü arasmda Ruslar yeni mev Kinge gönderilmişti. Bulgar genelkurmay başkanı zilere çekilmekte ve bu mevzileri şidşüphe yok Id en ileri derecesinde vatanî Malezyadaki Japonlar ayrılıyor bir^vazife ifa etmis olacaktır. detlc müdafaa ctmektedirler. değişti Singapur 12 (a.a.) Malezyadaki Beyaz denizde Alman torpidolarile YUNUS NADÎ Sofya 12 (a.a.) D.N.B. Kralın bir Japon tebaaları «beynelmiiel ekspresdenizaltıları büyük bir faaliyet gösteremirnamesi kendi arzusu ile tekaüde le» memleketi tahliye etmekte ve sevkedilen General Haci Petkof'un ye mektedirler. Bangkok'a gitmektedirler. Nohud fiatlan tespit edildi Odesa çevriliyor rine Bulgar ordusu genelkurmay reisUkraynada vaziyette Ruslar için hiç liğine General Konstantin Lukaş'ı taAnkara 12 (a.a.) Ticaret Vekâlebir salâh hasıl olmamıştır. Bu mıntaka İzmir Kültür lisesi hakkında tinden: yin etmiştir. 29 sayılı Koordinasyon karannın Şimdiye kadar Bulgar hava kuvvet da Ruslar çekilmeğe devam etmektebir karar birinci maddesile Ticaret Vekâletine leri kumandanı olan General Vasil dirler. Ode«ınırı şarktan ve garbdan Ankara 12 (Telefonla) Resmi li verilmiş olan salâhiyete istinaden mem Bojdef, ordu kumandanlığına ve onun zaptı tehlikesi gittikçe artmaktadır. Karadenizdeki Rus filosu, son gün selerimizle muadilliği tanınan hususi leket dahilinde nohudun azamî satış yerine de General Ajranof tayin edilmişlerdir. lerde Sovyet kıt'alarımn irkâbma yar İzmir Kültür lisesinin bu muadilliği fiatlan baslıca istihsal ve ihrac mınGeneral Mişof, Stoyçef ve Stefanof dım etmekten başka bir faaliyet göste görülen lüzum üzerine 941 942 ders takalan olan yerlerde 13 kuruş olarak yılı başından itibaren kaldırılmıştır. tespit etmiştir. rerremektedirler. ordu kumandanı olmuşlardır. Ankara 12 CTelefonla) 100 lira maaşlı Temyiz mahkemesi azalıklanna Kütahya Ağırceza mahkemesi reisi Mes'ud Güney, İstanbul Ticaret mahkemesi reisi Zeki Serel. İstanbul Ticaret mahkemesi reisi İrfan Eldin. Ankara asliye hukuk hâkimi Vehbi Gündüz, terîian tayin edilmişlerdir. 90 llra maaşla Kütahya Ağırceza mahkemesi reisliğine terfian Temyiz mahkemesi raportörü Sadık Akgün, dördüncü derece İsparta hukuk hâkimliğine hukuk hâkimi Hamdi Güran, îstanbul Ticaret mahkemesi reisliğine ticaret mahkemesi reısi Fazıl Sürüşbay, İstanbul asliye hukuk hâkimliğine asliye hukuk hâkimi Ali Rıza Tamtekin, İstanbul Ticaret mahkemesi reisiiğine İstanbul asliye hukuk hâkimi Senih Aslan, Niğde Ağırceza mahkemesi reisliğine Elâzığ hukuk hakimi Emin Aygen. 80 lira maaşla beşinci derece Temyizmahkemesi raportörlüğüne Temyiz mahkemesi raportörü Şemseddin Aynm Muhtelif derecelerde nakil, tayin ve terfiler yapıldı Yüksek tahsil Hâkimler arasında talebesinin kampları Maarif Vekâleti bir tebliğ neşretti demir, İstanbul asliye ceza hâkimliğine İstanbul asliye ceza hâkiıni Nadir Korukçuoglu, birinci sınıf adliye müfettişliğıne ikinci sınıf adliye müfettışi Kâzım Haraççı, Şevki Yalın, Malatya Ağırceza mahkemesi reisliğine Malatya" Ağırceza mahkemesi reisi Kâzım Önal, Malatya hukuk hâkimliğine hukuk hâkimi Mehmed Ali Aktan, Kırklareli hâkimliğine Ali Rıza Balaban, Muğla hâkimliğine Kadri Toran. 70 lira maaşlı Bilecik hukuk hâkimüğine Fehmi Eymen, Siird hukuk hâkimliğine Çerkeş hukuk hâkimi Lutfi Tanverdi, Marmaris hâkimliğine Asım Güven, Bartın hukuk hâkimliğine Hamdi Gökay, Kalecik ceza hâkimliğine Mehmed Güngör, Emed hâkimliğine Edib Berkin, Akdafmadeni hâkimliğine Hıfzı Akıncı, Develi ceza hâkimliğine Lutfi Erdem tayin edilmişlerdir. Bunlardan başka 60, 50, 40, 35 lira maaşlı hâkim ve Müddeiurcumiler arasında da geniş mikyasta terfi ve değisiklikler yapılmıştır. Askerî vaziyet Cenubi Ukraynada harekâtm veçhesi Fakat bu ordular grupu, bir tahmine göre, şu anda merkez Sovyet ordular grupunu tevkif etmekle beraber Kiyef bölgesinc doğru büyük ölçüde kuvvetler ifraz etmiş bulunmaktadır. Bu kuvvetler, yukarıda sbylediğimiz gibi jraüb bir ihtimalle Ktyefin şimalden ve doğudan ihatasını yapacaklardır. Simalde, Almanların İlmen gölunün cenubunda bir Sovjet tümenini, 118 inci fırkayı, yakalayıp sardıklan ve imha ettikleıi haber veriliyor. Şimdilik ne merkezde ve ne de simalde ehemmiyetli başka bir hareket ve hâdise vaki I Fransa kat'î kararını verdi (Baştarafı 1 inci sahifede) İtalya ile münasebetlerimizi de mütarekp mukavelenamesi idare etmektedir. Temennilerimiz. bu muvakkat münasebetlerden kurhılmak ve Avrupa nizammm kurulmaEi için elzem olan daha stikrarh bağlar kurmaktrr. İ «Fransız demokrasisî ölmüştür.» Büyük Amerikan Cumhuriyetme, Fransız idealinin inhitatından korkmasl çin elinde bulunan sebebleri hatınatmak iîterim. Ölmüş olan bizim parlırranteı demokrasimiz, Amerika Birleşik Devletierinin demokrasisine pek az benzemekte idi Fakat hürriyet şuuru bizerde daim i yasamaktadır. Dahilî müşkülât Dahilî güçlüklerimiz, bilhassa zihın erdeki iğtifaştan erkek noksanlığından ve gıda maddeleri azhğından doğmaktadır. Zihinlerdeki iğtişaş. yalnız aricî siyasetimizin güçlüklerinden değil. fakat bilhassa yeni nizamı kurmak" taki, daha doğrusu icbar etmekteki a" olmartiiştır. taletimizden ileri gelmektedir. Millî inElhasıl şu anda en ehemmiyetli hare kıîâb, henüz filiyata geçmçmistir. Bu* kât ve vukııat cenubda yani bah Uk un sebebi de milletle benim aramızraynada cereyan etmektedir. Bunlarm da eski rejime partizanlarırdsn ve 1 müteşekk' en yakın nericeleri de şüphesiz Odesa tröstler hizmetkârlajından nın, Nikolayefin, Kiyefin ve Jekoter ki hail bulunmasıdır. noslnv'ın akıbetleri olacaktır. «Yeni nizam aleyhtarlanru H. E. ERKİLET ezeceğiz» Yeni nizamın bütün bu aleyhtarları* run mukavemetini kırmak için uzun İr vade lâzım gelecektir. Fakat şimdiden bunlarm şeflerini ezerek teşkilâtarını kırmalıyız. Eğer Fransa, dünkü rejimini değiştirmek mecburiyetinde olduğunu anla " rnazsa, önünde. İspanyarun 1933 da içine düserek yok olmasına ramak kalan çurumun açıldığını görecektir. Tecrübeyo dayanarak başlanan eseri tashih edeceğim ve egoist kapitalizme karşı, Fransa hükümdarlarının feodaüteye karşı açtıkları ve kazandıkiarı müeadele>e girişeceğim. Memleketimizin veayetlerin en adisi olan para vesayetinden kuıtulmasını istiyonnı. Kazanç endi^elerile hareket eden mes'uliyetsiz meslek teşekküllerine karşı da şiddetle areket edeceğim. Umumî sefalet temeli jfrine servetler kurulması bir skairfadır Bu, bilhassa şu bakımdan dsha zivtde isyan ettiricidir ki, Fransız mileti, bir senedenberi en güç şerait al'nda vc her türlü yoksuzluklara rağ" mer.. n'uazzam işler yapmştır Ve anuu sayededir ki, mağlubıyetten sonra rtmleketin hayatı i d a r e edilebilrruştiı » Berline yapılan iki taraflı hücum Alman harb tebliği İhtikârla mücadele Sovyet harb tebliği (Baştarah 1 inci sahifede) düşürülmüş ve diğer ikisi de ciddî nasara uğratılmıştır. Gece harekâtı Londra 12 (a.a.) Bugün öğ'e üzeri neşrodilen Sovyet askerî tebliğinde şöyle denihnektedir: 11 6gustos gecesi kıt'alarımız Keksholm, Solsti, Smolensk ve Uman istıkametinde mücadeleye devam etmişlerdir. Kara kıt'alarımızla işbirliği yapan hava kuvvetlerinüz, harb meydanlarında düşman piyadesine ve motörlü birliklerine ve hava meydsnlarında tayyarelerine darbeler indirmişlerdir. Diğer istikametlerde ve mıntakalarda mühim. harekât olmamıştır. Korosten istikametinde düşmanın büyük bir tank kolu Sovyet tanklannın, tayyarelerinin, toplu ve piyade kuvvetlerinin müşterek hareketlerile hezimete uğratıımıştır. 50 Alman tankı ve iki tayyare defi bataryası tahrib edilmiştir. Bir Japon taarruzuna intizar ! Hükumetin yapacağı işler Nilayet Mareşal Petî^, hukurr.etin derhal tatbik edeceği siyasî hareket prog ramını aşağıdaki 12 nokta halinde blldirTJStir: Ruı ordusunun Dinyeper'in şarkına çekilmeleri muhtemel Londra 12 (a.a.) Berlınde ileri sürülen bir farazîyeye göre Ruslar Din yesterie Dinyeper arasındaki 15.000 kilometıe murabbaı araziyi müdafaa etraek fikrindon vazgeçerek Dinyeperin şark sahiline geçerek orada yeni mevziler tutmak istiyorlar. Londrada böyle bir hareketin aşağıdaki tesirleri yapacağı beyan olunmaktadır: 1 Karadecizdeki Odesa, Nikolayef ve Kerson limanlarının terki icab edecektir. 2 Muezzam Dinyeper Popetrosvk elektrik fabrikas» ciddî surette kaybedilmek tehlikesine maruz kalacaktır. 3 Kırımın müdafaasını çok zayıflatacaktır. RuEİarm böyle bir mıntakayı harbsiz terketmeleri pek muhtemel değildir. Moskova ve Leningrad tehdid altında Londra 12 (a.a.) «D. N. B.. nin dun akşam bildirdiğine göre, Ukraynadaki muharebeler şiddetlenmektedir. Resmî mahfillerde harbin bu yeni safhasının kat'î olacağı beyan edilmekte, Moskova ve Leningradın ciddî surette tehdid altında bulunduÇu İlâve edilmektedir. Rus tayyareleri Berlin banliyösüne kadar yaklaşmışlar Stolcholm 12 (a.a.) Pazartesi geces Berline hücum eden Sovyet bomBardıman tayyarelerinin Alman tayyare dafi bataryalarınm ateşile püskürtüldüğü hakkındaki resmî Alman beyanatına rağmen Sovyet tayyarelerinin Berlin banliyösünde boş mahallere kadar vardıklsrı anlaşılmaktadır. Afion Bkdet gazetesinin Berlin mu habirine göre Berlinde akıncı tayyarelerin sesi işitilmemişse de banliyödı oturanlar Sovyet tayyarelerinin motörlerinden çıkan seslerin ingiliz tayyarelerininkinden bariz bir surette başka olduğunu bevan etmişlerdir. 1 Gayri meşgul mıntakada bütün partilerin ve siyasî teşekküllerin faaliyetine nihayet verilmiştir. 2 Parlamento azasına verilen tahsisat kaldırılmıştır. 3 Farmason memurlara karşı zecrl tedbirler alınacak ve yüksek rütbeli masonlar umumî hizmetlerden çıkanlacak» tırt. 4 Lejyon, gayri meşgul mıntakada millî inkılâbın en iyi bir işçisi olarak kalmakta, fakat hükumete tabi bulunmaktadır. 5 Polisin faaliyet vasıtalan bir misli arttırılacaktır. 6 İdarcde kırtasiyecilik zihniyetinl kırmak ve gizli cemiyetlerın faaliyetinin önüne geçmek için komiserler tayin olunacaktır. 7 Prateîerin salâhiyetleri takviye edilecektir. 8 Pek yakında bir iş yasası neşre» dileccktir. 9 Ekonomik teşkilât muvakkat statüsü tadil olunacaktır. , İC İiaşe.teşkilâtı değiştirilecektir. 11 Felâlcetin mes'ullerinin muhâke» mesini sür'atleştirmek maksadile bls siyasi adalet kor.seyi kurulacak ve bu konsey. 15 ilkteçrine kadar Mareşala takliflerini bUdirecektir. 12 Bütün nazırlr ve yüksek devlet memurisrı. Mareşal Peten'e sadakat yemiru edecektir. Bütün kuvvetler Darlan'a verildi Vışi 12 (Radyo) Mareşal Peten bu akşarr. söylediği nutukta Amıral Darlan'a en geniş salâhiyetlerin verilnuş olduğunu, Fransaya aid kara, deniz ve hava kuvvetlerinin Amiral Darlan'ın emrme tâbi olduğunu söylemiş, Fransıa bahriyesinin en yüksek rütbesi olarj yedi yıldız.n da Amirala verilmiş olduğunu ilâve etmİE.tir. ömer Rıza DOĞRUl. İcra Vekilleri toplanlısı Ankara 12 (a.a.) İcra Vekilleri Heyetı, bugün saat 16 da Başvekıl Dr. Rsfık Saydamın riyasetinde toplanmıştır. Bordoyu îtalyanlar işgal ediyorlar Londra 12 (a.a.) Fransız hududundan gelen haberlere göre BordauX şimdı tamamile İtalyanlar tarafından işgal edilmiştir. Sona kalan Almanlar da Sovyet cephesine gitmişlerdir. Almanlar b m teçhizatlarile Parisi de terketmekte ıseler de atılacaklan müstakbel maceraya karşı büyük bir şevk gösterme nıektedir. Hindiçini İle Fransız Airikasındaki son istikşaflar Pariste büyük bir alâka ile takih edilmektedir. Söylenild'iŞine göre İngiliz ve Fransız radyolarınır. neşriyatı diğer kaynaklardan ve rl'.en haberîerin sıhhati hakkındaki şüphcleri artırmaktadır. Mevlid Edremidli Bay Hasan Kısaoğlunun ruhuna ithaf edilmek üzere 14 ağustos 941 perşembe giinü Beyoğlunda Ağacamii şerifınde oğle namazını müteakıb Mevlidi Şerif kıraat ettirıleceğınden arzu edenlerin teşrifi rica olunur, Nedim, kirli yosun renkli, ufacık gözlerinde, keskin bir istihza pınltısile cevab verdi: Şaka söylüyorum, baba. Vallahi şaka! Ferhundenin ytımruklan sıkıldı. Kabil olsa, bu küstah oşlanm suratına. iki elile birden, kuvvetli iki şamar indirecekti. Bunun yerine. gerilen sinirlerini, kocasınm suratma karşı haykırarak teskin etmeği daha doğru buldu. Sabrı tükenmiş. kendinden geçmis bir halde: Evet .otomobille geldim, diye haykırdı. Taksiye bindim. Tramvaydan iğreniyorum. Her şeyden iğreniyorum. İğreniyorum, iğreniyorum! Ekrem Bey, ağzına götürmpkle meşgul bulunduğu çatalı y a n yolda kalmış. hayretle kansmın yüzüne bakıyordu. Sinirlenme hanımcışım, diye kekeledi, sana, niçin otomobile bindin demiyorum. Vakıa, bütçemiz bu gibi fevkaiâde masr?flara müsaid değil, o muhakkak. Lâkin. biraz evvel, taksi ile geldiŞini gizlemiştin de... Ben mi gizledim? E. olur şey değil bu! Nedim. demincefc. otomobilde seni gördrMinü söylediâi zaman... Cevab vermeŞe vakit bıraktınız mı ki söyliyeyim. Şaka ediyorum demedi mi? Nedim, istediği bulanık havayı yarattığına memnun, hemen atıldı: Dedim ama... Ferhunde, devam etti: Baban da söyleiı, şakanın da sırası, kibarı vardır. Gizli gizli otomobile bin "Cumhuriyet,, in edebî tefrikası! 5 diğimi ima etmek istiyorsan boşuna yo Hanları. apartımanları. evleri de ayrı. ru^rad oğlum.. Otomobile binmek için Bana, iki gün evvel bir arkadaşım tane seıan musaadene ihtiyacım var, ne nıttı. Bu ondan rivayet ama, çocuğun ha linden, zenginliği belli. Otomobilden inde babanın.. miyor, beni evine götürdü. Maçkada bir Münakaşa fena bir istikamet alıyordu. Ekrem Bey, işin ucu kendisine doku apartımanda oyuruyor, görülecek şey; nacağını hissetmiş, lâkırdı karıştırıp ağzımın suyu aktı alimallah! Apartıman vaziyeti düzeltmek için bir mevzu arı değil, saray mubarek! Biıa aldırmak için kapıcıya para verirken cüzdanınm yordu. Fakat buna lüzum kalmadı. Mevzuu, içini gördüm. Papelleri nah böyle istif belki istemiyerek, gene Nedim hazır etmiş! Nedim, bu mahallevari tasvire kendini ladı. Bir müjde verir gibi: Ha! Az daha unutuyordum. baba! kaptırmış, soluk almadan anlatıyordu. diye haykırdı. Sana bir talebe buldum. Babası. sözünü yarıda kesti, mutad ciddiyetile: Ama, milyoner bir talebe! MUvoner sözü, odanın içinde çın çın Sadede geleîim, dedi; milyonlardan ötmüştü. Bir dakika evvelki münakaşa bize fayda yok, bu delikanlı ne istiyor, birJeııbire unutuldu. Şimdi, babasüe ü onu söyle. Ne j ; m. yılıstı: vey annesinin istifhamlı bakışları kar Delikanlı musiki dersi almak istişısında, Nedim, ballandıra ballandıra, bulduğu milyoner talebeyi methediyor yor. Deli balkabağından olmaz ya; cebı para dolu, kalkmış musiki öğrenmeğe. du. İzmirli. Burada tahsilde. Babası Tatlı canını eziyete sokacak. Bizim argeçen sene ölmüş, fcütün servetini oğ kadaş da beni düşünmüş, yani seni düluna bırakmış. Orada bir ticarethaneleri şünmüş. Nedimin babası meşhur musivarmış, senede altı yüz bin lira mı. se kişinastır, hem de meşhur musiki mukiz yüz bin lira mı kâr getiriyormu§. aJlimidir, demi§. Şimdi, Mukbil Bey, palı bakan gözlerinin yetebildiği kadar seçmeğe çalışıyor; Nedim, aralarındaki arkadaşlık henüz teklifsizlik derecesine kadar çıkmıyan milyoner Mukbil Beyle çabucak sıkı fıkı dost olup, sayesinde hovardalık âleminde yüzmeği tahayyül ediyordu. Fakat. bu büyük müjdenin heyecanını en fazla duyan Ferhunde olmuştu. Niçin olduğunu bilmeden, kafasınm içinde bir sürü fikir dolaşıyor. birbirine ekleniyor, dağılıyor, tekrar senden ders almak istiyor. birleşiyor, başağrısı verecek kadar ıs Adı Mukbil mi? rarla beynini yoruyordu. O zamana ka Evet, Mukbil. Ayda kaç para isdar, ruhu, içinde binlerce mahlukuıı tersen verecek. Yarm vaktin müsaıdse hedefsiz kaynaştığı, bulanık bir suyu alıp getireyim, konuşun. Yarın olmaz. Dışarıdaki derslerim andınyordu. Şimdi, o bulanık suyun akşama kadar sürecek. Öbür gün öğ içine sanki bir taş düşüp, onu büsbütün bulandırmıştı. O düşen, taş da değil, leden evvel al. getir. Görüşelim. O gece. musiki muallimi Ekrem Be iri bir külçe, idi ve o bulanık suyun yin evinde. geç vakte kadar, milyoner dibinde pınl pırıl yanıyordu. Bu pırıltılı külçe, hiç münasebeti yokken netalebenin bahsi devam etti. Bir fazla talebe, Ekrem Beyin yıpra reden ve niçin gelmişti? Bunu, kendisi tıcı mesaisi arasında. dersin derecesine de tayin edemiyordu. ve şekline göre, bir miktar daha az veya Nedimin, babasına zengin bir talebe çok ezici fazla iş demekti. Fakat, mu bulması, hiç bir fevkalâdeliği olmıyan vazenesi bir türlü temin edilemiyen büt bir hâdiseydi. Onun kafasmın içindeki çenin, bir değil, bir kaç talebeye daha bu anî değişikliği yapan şey, bu basit ihtiyacı vardı. hâdisenin kendisi değil, belki milyoner Bilhassa, bu yeni talebenin m'lyoner tabirinin, bu mütevazı evde uyandırdığı oluşu, eve girecek fazla kazancın mik tesirdi. tarı hakkındaki ümidleri büsbütün parFerhunde, elli kuruş taksi parasının lak gösteriyordu. yıkım telâkki edildiği bu aile efradı am rasında, milyon lâfını gülünc buluyorErtesi gün de, Ekrem Bey aîlesi, hcp du. Kendi hayatını gözünün önünden bu mevzula meşgul oldu. Musiki mu bir kere daha geçirdi. allimi. milyoner talebesinin bütçeye gefArkası vatl PARANIZI KASADA SAKLAMAYIN TA5ARRUF IBONOSUNA YATIRIN TASARRUF BONOSU SiZlf her S*r%t 94 lira vertf> alacaŞ*tu*fflOiirtdık %6.3SPEŞİM FAİZ GETİRİR "ffir "Eisa^ruf 73onxrsu. alta+rt.! tireceği az gok reiahı, hayata yarı ka