Katalog

4 Ikincileşrîn 1941 CUMHURİYET Şark milletlerinin vaziyetiL ondradan gelen bir telgıa haberine göre son hâdiseler pek yakında bütün Arab mil letlerinin iştirakile Kahirede bir kon feransın toplanmasına imkân vermiştir. Bu konferansa Hindistan ve Efganistan mümessilleri de iştirak edeceklerdir. Maksad, Kahire, Kâbil ve Peşaverde ta ruamen temsilî (galiba sembolik olacak mahiyette müşterek bir cephe kurmak ve bu cephenin askerî ve diplomatik ba kımdan müttefiklere ne şekilde yardun edebileceğini kararlaştırmaktır. Adliye tayinleri Hâkimler ve Müddeiumumiler arasında yeniden nakil ve tayinler yapıldı Ankara 3 (Telefonla) Hâkimler ve müddeiumumiler arasında yeniden bazı tayin ve naklller yapıldı. Bu arada Afyon müddeiumumüiğine Kızılcahamam müddeiumumisi Cevdet, Zonguldak ceza hâkimliğlne İstanbul Sulh hâklmi Kâ mil Gönal, İstanbul sulh hâkimliğine bas müddeiumumi muavini Suad, Patnos hukuk hâkimliğine Bor hukuk hâkimi Necmeddin, Bor hukuk hâkimliğine Ordu hukuk hâkimi Yümnü, Saray hâkimliğine İstanbul ağırceza azası Halil, İstanbul Ağırceza azalığına sulh hâkimi Nureddin, İstanbul hâkim muavinliğine Ankara eski aza muavini Said tayin edildiler. Hakikaten barışın imkânı var mı? ( Başmakaleden devam ) tulmuş geminin haline benzettik. İnsanlık o geminin içinde bulunan adamlar halindedir. Her ne sebeble patlak vermiş olursa olsun, hangi mücbir sebeblerin tazyikı altında devam etmekte bulunursa bulunsun her harbin her tarafça kabul olunabilecek bir sulh neticesine varması, gitrikçe müstaceliyet kazanan bir zaruret olur. Harbi de, sulhu da pek ij'i bilen ve şimdiki haileyi en yakın alâka ile takib eyliyen Cumhur Reisimiz, memleketimizin tahakkukujıa memnuniyetle yardım edeceğinden balıis buyurduğu sulhu en hakikî kelimelerile «Dünjarun beklediği ve muhtîc olduğu» en mesud hâdise şekliııde tarif ve ilade eylemişür. Barış, bu olgunluk devrine varınış olunca pek çok iddialar hakikatlerin makul realitelerile tadil olıınarak her tarafın kabul edeceği şartlar vaziyete hâkim olur. Tcroenni edelim ki Cumhur Reisimiz Milli Şefin umumî barışa taalluk eden bu çok kıymetli sözleri en mü^aid bir zamanda en müsaid bir zenün üzerine atıhmş feyizli bir tohum olsuu. Tohum filizlemnek, toprağın üstüne çıkarak yavaş javaş boy atmak, niiıayet kemale erertk mahsul vermek içuı olduKça uzun bir zunıana ihtiyac göstorir. Onan için bugünden yarma sulh beklemcğt hakkıraız clmadığını biüriz. Fakat elverir ki azız Millî Şefimizin bu hayırlı ve l>>izli fikri, dünyanm beklediği ve nıufıtac olduiu sulh nimeü'nin tahakkukuna hareket l>aşlangıcı olrauş oiiun. Bu takdirde bir gün o mes ud neüceyi idrak etnıekh'ğimiz için geçecek zaman asla uzun sayılmıyacaktır. Basın Birliği kongresi Ankarada toplandı (Bastarafı 1 inci sahifede) pümıştır ki tetkik ettiğüniz zaman hükumeti bizim içimizde ve kendimizi hükumetin hüvyetinde bulabiliyoruz.» Hasan Reşid Tankut müzakere usullerini anlatmış, basının cemiyet içindeki mühim rolünden bahsetmiş, Türk dilindeki tekâmüle basmımızın da muzahir ohnasına işaret ererek Millî Şefimizin dedikleri gibi dünya ateş içinde ıken bizim ruh ve vicdanımızda hiç bir sıkmtı ve zayıflık duymadığımızı söylemiş ve şöyle demiştir: « Gene bugünümüzün büyük sebebi ve yarınımızın ümidi Büyük Millî Şefimizin adını millî birlik parolası olarak anarak kongreye esaslı ve hayırlı başarılar dilerim.» Kongre bu nutku takiben program, hesab ve nizamname encümenlerüü seçmiş ve merkezi idare heyeti, Basm Birliğinin iki yıllık çalışmalarına aid raporuna ıttılâ kesbetmiştir. nel Sekreteri Dr. Fikri Tüzere kongrenüı tazimlerinin bildirilmesi hakkındaki takrirlerin ittifakla tasvibüıden sonra kongre azaları ayakta iki dakika süku etmek suretile ölüm neticesi aralarmdan ayrılmış bulunan meslek arkadaşlarının hatıralarını taziz eylemişlerdir. Bundan sonra kongre umumî heyeti encümenlerin çalışraalanna vakit bırakmak üzere bu ilk toplantısına son vermiştir. Kolkola ocuk iken: Elele, kolkola, çifte sanculc, kırmızı İındık! aiye manasız bir oyun oynardık. Bunun hedeti olsa olsa kolkola gezen çocukların bir aıada toplu bulunup kaybolmamalan idi. Çocukluğumuzda oynadığınuz bu oyunu şitndi büyükler oynuyor. Belki tekerlemesini harfi harfine söylemiyorlar, ama zincir gibi kolkola öyle bir geziyoriar ki, zemheride kol gezeu ayaz paşa yanlarında haltetsin! Kolkola gezmek bütün dünyada nornıai bir şey değildir. Bizde gündeliğe vurulduğuna bakmayınız; meselâ Fransada sokakta kolkola gezenlere türlâ' manalar verirler. Avrupada dolaştığım büyük şehirlerin hiç birinde bizdeki kadar kolkola adam görmedim. Hele erkek erkeğin koluna girsin; böyle bir şeye hiç raslamadım. Çünkü kola ginnek oralarda bir hasU veya ihtiyara yardun olsun, yahud bir ' kadına hiirmet teşkil etsin diye yapılan bir harekettir. Bizde ise ya bir tıraşçıdan kurtuhnak istiyen kurbanı kaçırmamak ; yahud zaten dar olan yaya kaldırunını enine kesmek için yapılır manasız v* münasebetsiz bir şeydir. Hani saminuyetlen ileri geldiğini bilsem ses çıkarmıyacağım. Fakat lâübaliükten, sululuktan ve densizlikten doğduğunu bildiğim içindir ki; ben bu kolkola gezmenin düşmanjyım. Böyle çifter çifter gezenleri gördükçe aklıma tek işe yaramıyan kundura gibi, eldiven gibi, takunye gibi şeyler geliyor. Kolkola takılıp gövdelerimizi bağlayacağımıza fikirlerimizi, mizaclarımızı vo edeb erkânırmzı birbirimize uyduralım. Böyle sokakta, bahçede, hatta çarşıda, kolkola gezmek yetmiyormuş gibi bir de tramvayı koluna takanlar var. Muhakkak görmüşsünüzdür. Bu meraklılar sokakta arkadaşı ve aşinalannın kollarına takümak kâfi geimiyormuş gibi tram\ay basamaklarınm yanında yolcuların binip inerken tutunacaklan demirlere kollannı takıp gelin güvey ohnakta ve böylece bağlı kaldıkları kapıdan ayrüamadıklan için halkı iz'ac etmektedirler. Nedir bizdeki bu kola girmek, kolkola gezmek merakı! Daha medenî, daha makul ve daha kibar bir ta^ir bulamadık da bu sululuğa mı meylettik! L özcüsü Lozovski, Mareşal Çapraşnikoneticesiz teşebbüsleri fun Sovyet ordularının genelkurmay reBerlin 3 (a. a.) So\Tet kıt'alannın sliğine yeniden tayin edildiğini beyan Neva nehrinl geçmek üzere yaptıklan ıtmiştir. Çapraşnikof, Çarlık ordusun yeni teşebbüsler, ağır zayiatla zayıflada albay rütbesini haizdi. tılmaktadır. Bu teşebbüsler için kullaStalin, tngiltereden buğday istemiş nılan onlarca teneke, nehirde batmış Fakat bu meselelerle meşgul olmak Roma 3 (a.a.) Stefani: Stalin, Rus ve hiç bir tanesi karşı kıyıya geçmege üzere Kahirede toplanacak olan konmilletinin ve Sovyet kıt'alannın ihti muvaffak olamamıştır. ferans, yalnız Arab mümessillerinden yaçlan için buğday istemiştir. Bu, memtcsekkül etmiyecektir. Verilen malftma eketin garb kısmı elden gittikten sonra, ta göre Hindistan ve Efagnistan mümes Rusyanın ne vaziyete girdiği gösterir. s'lleri de bu konferansa iştirak edecekİngiltere hükumeti, Sovyetlerin bu fi(Bastarafı 1 Inci salıifede) lerdir. ll talebl karşısmda, İngiltereye aynlmış mal ve akhn timsalidir.» Bu konferansa acaba hangi Hindistan olan külliyetli miktarda Kanada buğda. Türk devlet reisinin nutkunu dinleiştirak edecek? Çünkü malum olduğu yının Scvyet Rusyaya gönderilmesi için dikten sonra bütün Bulgar siyasî mahüzere iki Hindistan vardır. Biri doğru cab eden tedbirleri almıştır. flllerlnin ilk düşüncesi yukanda yazı dan doğruya İngilizller tarafmdan idare lanlar oUnuştur. olunduğu halde adım adım muhtariyete R«is İsmet İnönünün Türkiyenin iiıtilâfın haricinde kalmak azminde budoğru emikleyen asıl Hindistau, diğeri (Baştaran 1 inci sahifede) lunduğu noktasında bilhassa ısrar etmiş yerli prensler, mihraceler ve navvoblar tarafından idare olunan Hindistandır. Amerikalı siyasî müşaviri olup Yunan olması Bulgar mahafUinde memnuni Asıl Hindistanla prensler Hindistanı ge fudan hareket eden Owen Lattimore be yetle müşahede edilmiş ve Cumhuriyet çen Büyük Harbde İngiltereye çok hü anatta bulunarak Hindiçinî hududunda Türkiyesi tarafından takib edilen ana aziyeti bizzat tetkik etmedlğini, fakat siyasetin Balkan milletlerinin istiklâlyük yardunlarda bulunduklan halde bu aponyanın bu kesimde harekete geç lerini muhafaza etmeleri olduğu hakdefaki yardım daha fazla prensler Hinmeğe hanrlandığıru öğrendiğini söyle kmdaki beyanatı da büyük bir memnudistanından gelmekte ve asıl Hindistan niyetle karşılanmıştır. miştir. menfi bir vaziyet almaktadır. Mumaileyh Çinin bu taarruza karşı Romada akisler Efganistan mümessillerinin bu konfekoymak için bütün tedbirleri aldığını Roma 3 (a.a.) Türkiye Cumhur ransa iştirak etmelerinin hikmeti ise çok lâve etmiştir. Reisi İsmet İnönünün Büyük Mület ınüphemdir. Çünkü Efganistan tamamile Yunnan valisi Longyun'da bu eyalet Meclisüıde söylediği nutku mevzuubahhür ve müstakil olan bir memlekettir. balkının mukavemete karar verdiğini seden Stefani ajansı, müşarünileyhin, Gerek Hindistan gibi, gerek Irak, Mısır, Türkiyenin bilhassa kendi hürriyet ve öylemiştir. Filistin ve Suriye gibi, hatta şimdiki istiklâlinl muhafazaya azmetmiş buGeneral WaveÜ Singapurda İran gibi İngiliz işgali altında da değildir. Singapur 3 (a.a.) İngilterenin Hind lunduğunu ve mücadele haricinde kalFakat Efganistan mümessillerinin bu mak hususunda kat'i iradesini beürttikonferansa iştirakinin temininden veya rdulan başkumandanı General Wavell, ğini kaydediyor. Uzakşark İngiliz hava Mareşalı Brook teminine uğraşılmasından bütün bu konStefani ajansı bu beyanatm İtalyada feransın içyüzü anlaşüıyor. Bu konfe 'opham ve Çin sularında İngiliz filosu memnunlyetle karşüandığını bildirdikumandaru Amiral Layton ile görüşmek ransın hedefi yalnız yapılması mümkün ten sonra, Türkiyeden kendi bitaraflık olan maddi veya manevl yardımlar de üzere buraya gelmiştir. siyaseti ile tearuz teşkil edebilecek her Kamboç Kralı Fransaya sadık ğildir. Asıl hedef, içinde bir çok huzurhangi bir şeyi hiç bir zaman istememiş Vichy 3 (a.a.) Kamboç kralı, Mare olan Mihver devletlerinin, şimdl Türsuzhık amilleri bulunan bu memleketler arasında elbirliği vücude getirerek bu ;al Petaine bir mesaj göndererek Kom kiyenin ayni bitaraflık yolunu takibde amillerin İngiltere için münasebetsiz sa ıoç'un Fransaya sadakatini bildirıniştir. devam ettlğini zevkle müşahede ettikyılacak bir anda bir gaile teşkil etmesilerini İlâve ederek şunlan yazıyor: ne mâni olmaktır. «Bütün mllletler Türkiyenin misalini takib etmis olaydı, harb bu günkü kadar İngilterenin bu sırada buna liizum genişlemiyecek, bu da insanhk için bügöstemıesi, şarkta vaziyetin gittikçe yük bir kazanc olacaktı. Harbin tahrib ehemmiyet ve ciddiyet kazanmasının aedemediği her şey barış olduğu gün, yelâmetlerindendir. (Bastarafı 1 inci sahifedfci niden kurulma faaliyetinde daha az işe Ruzvelt Amerikan tngiliz donan sebeb olacaktır. Cumhur Reisl İnönüömer Rıza DOĞRUL malarmı birleştirmek istiyor nün, Türkiyenin bütün devletlerle anRoma 3 (a a.) Stokholmdan bildi laşma ve ahenk içinde yaşamak istediHamamda fazla kalarak öldü ildiğine göre, Stokholm Tidninşen ga ğini bildiren sözleri, müstakil ve muhİzmir 3 (a.a.) İzmirde Kestelli cad. zetesi, iyi malumat slan mehafilde Reis tar siyasetirü idame yolunda gayret saruzveltin bütün AngloSakson deniz feden Türkiye hükumeti için ciddi bir desınde kâin hamama giderek fazla kalan 55 yaşında Bitlisli İsa Memleket kuvvetleri için tek kumandanlık ihdas sempati duyulmakta olan İtalyada, hjıktmek tasavvurunda olduğunun bildiril lı ve tam yerinde olarak karşılanmıştır.» hastanesine kaldırılmış, ölmüştür. DiVişi, Millî Şefimizin sulh fikrini diğini temin etmektedir. Bu kumandanmağ' felcinden öldüğü anlaşılmıştır. Yeni İzmir Belediye reisi ık yalnız AngloSakson donanmasını alkışlıyor İzmir 3 (Telefonla) İzmir Şehir İki cinayet değil, ayni zamanda müttefilderin doVişi 3 (a.a.) Ofi ajansı bildlriyor: Meclisi bu gün toplanmış ve Denizli İzmir 3 (Telefonla) Karaburun ka nanmalarıra da kerdi emrinde bulun«Memleketimiz bir gün de dünyanm meb'usi'jğuna seçilen Dr. Behçet Uz'un zasında Eğlenkoca köyünde Müslim, luracaktır. beklediği ve muhtac olduğu barış kay yerine Belediye Reisliğine ittifakla Rekeskin bıçakla Abdullah Ergücü yaralanağı olabilirse bundan duyacağımız se şad I^eblebicioğlunu seçmiştir. Yeni reis, arak öldürmüştür. Katil yakalanmış Ekalliyet mekteblerine tayin vinç pek fazla olacaktır.> senelerce İzmir Belediye azalığı ve entır. Türkiye Reisicumhuru İnönünün bu cümenile spor idarelerinde bulunmuşedilecek muallimler Torbalıda Azlz Ters, gece tarlasında cümlesi bilhassa kaydedilmesi lâzım ge tur. Halen Beden Terbiyesi İzmir Bölmahsul beklerken Hüseyin Şenborayı Ankara 3 (Telefonla) Ekalliyet ve len bir fikri ihtiva etmekte ve Türk gesi Asbaşkanhğı da uhdesindedir. Yeni karanlıkta yab'in domuzu zannederek ab?ncı ilk mcktebler türkçe, dil ve hükumeti sulh davasına hizmette bu reis üzüm ticaretile meşguldür. av tüfeğüe öldürmüştür. kültür dersleri öğretmenliklerinin ilıtı lunmıya memleketlerinin her zaraan as ve tecrübe bakımlarından dirayetli hazır olduğunu muhasım memleketlere Bir sahtekârlık unsurlara verilmesi için bu öğretmen şimdiye kadar duyurmamış değülerdir. unsura inhisar eden bu noktadakl büAnkara 3 (Telefonla) Millî Piyan iklere öğretmen okulları mezunlarmın, Fakat ilk defadır ki. bu memleketin en yük sadelik bilhassa dikkati çekmekgonun bilet numarasını tahrif ederek ik bunlar bulunmadığı zamanlarda Üni büyük şahsiyeti bir anlaşma zemini ara tedir. Bu unsurlardan biri, hakkında ramiye almak üzere gişeye müracaat ersite Edebiyat Fakültesi mezun veya mak hususunda muhasımlara yardım pek cemüekâr sözler kullandığı Almaneden bir genc, sahtekârlığı anlaşüarak müdavimlerinin tercihan tayinleri ka etmek arzusunu teyid etmektedir. Re ya, diğeri de hakkında pek halisane yakalandı ve Adliyeye verildi. 1 ar laştırılmıştır. Isicumhur İnönünün emellerl yalruz iki kellmeler sarfettiği İngilteredir. Bütün Arab milletleri mümessillerinin Kahirede toplanmasına imkân veren hâ diselerin birincisi, Irakta başgösteren ihtilâlin bastırlıması, daha sonra Suri yenin hür Fransızlar ve İngilizler tara fından işgalile Suriye istiklâünin ilânıdır. Bu sayede Mısır, Filistin, Maverayi Erdün, Suriye, Irak gibi Arab memle lıetlerinin mümessillerini bir arada top lamak imkânı hasıl olmuştur. Fakat bun lar niçin toplanacaklar ve ne yapacak lar? Bugün bu Arab memleketlerini tehdid eden iki tehlike vardır. Birincisi Mihver devletlerinin Libya tarafından Mısır hutiuduna dayanmış olmaları ve buradan taarruza geçmeleri ihtimalinin kuvvetlenmiş olmasıdır. Bu taarruz muvaffak olur ve Mihver devletleri Mısın işgal ederek Süveyş kar.aluıa ilerilerlerse İngiltere iki şık karşısında kahr. Kuvvetlerini Filistine ve Suriyeye çekerek muharebeye devam etmek, yahud çok zayıf bir ihtiınal olarak ricat etmektir. Fakat İngilizlerin Filistin ve Suriyeye geçmeleri daha çok kuvvetle muhtemeldir. Çünkü ancak bu sayede Irakı ve İranı müdafaa etmek ve bu suretle Hindistanı korumak mümkiindür. İkinci tehlike, Almanların Kafkasyaya uzanmaları ve Kafkasyadan İrana geçerek İran ve Irak petrollannı tehdid eden bir vaziyet almalnn Lhtimalinden doğu>or. Sovyet Abnan harbinin katî netice vermesi üzerine Uhakkuk edebilecek c'.an bu ihtimalin de İngiltereyi endişeye düsürmekte olduğu göze çarpıyor. Arab âlemi bu suretle iki tehlike ile karşılaşmakta olduğundan ya İııgiltere ile elbirliği yapmak, yahud mücadeleye jalnız seyirci kalmak vaziyetindedir. Arab âleminin şimdiye kadar ihtiyar cttiği vaziyet, Mihver devletlerile münasebetlerini kesmek ve İngiltereyc muzaheret göstennekten ibaretti. Fakat bu muzaheret son derece mahduddur ve bir takım kolaylıklara münhasırdır. Anluşılan İngiltere bundan böyle bu kadarla iktifa etmiyerek Arab âleminin vaziyetini daha fazla tasrih etmesini ve İngiltereye göstereceği muzahereti ^ azami derecede genişletmesini istiyor. İngilterenin, dün de anlattığımız gibi, Mısır re Irak ordulanndan istifade etmek ve bunlara bir takım vazifeler vennek istemesi de ihtimal dahilindedir. Sovyet harb tebliği (Başlarafı 1 inci sahifede) Alman harb tebliği 1 Encümenler Ruslar da teyid ediyorlar Londra 3 (a.a.) Moskova radyosu, Almanların cenub cephesini yardıklariîu bu sabah teyid etmiştir. Moskova radyosu yarma hareketinin hangi noktada yapüdığını bildirmekte, fakat bütün bir gün süren fasılasız ve şiddetli muharebelerden sonra Alman ileri hareketinin durdurulmuş olduğunu söylemektedir. (Baştarafj 1 inci sahifede) leıin himayesinde sür'atle şarka, Murmansk limanına ve Kola yarımadasmdaki mühim Sovyet istihkâmlarına doğru sür'atie iierlemektedirler. Muhabir, Alman kuvvetlerinin Mur mansk şehrine bir kaç kilometrellk bir mesafeye kadar yaklaşmış olduklarmı biidirmekte dir. Kongrenin bu günkü toplantısında kooıisyonlara seçmiş olduğu murahhaslar şunlardır: Program komisyonu: Mümtaz Faik Fenik, Etem İzzet Benice, Doğan Nadi, Refik Ahmed Sevengil, Orhan Rahmi Gökçe. Mecdi Sayman, Naci Sadullah Balkara. Hesab komisyonu: Haydar Rüştü Oktem, Cihad Bâban, Selim Çelenk, Emin Kıhccıoğlu, Bilâl Göyden, Rifat Yüce, Bssri Erkmen. Büyüklere tazim Nizamname komisyonu: Bürhan Felek Millî Şef İsmet İnönüne, Büyük Millet Meclisi Reisi Abdülhalik Rendaya, Baş Ziyad Ebüzziya, Peyami Safa, Cavid vekil Dr. Refik Saydama ve Parti Ge Ural, Hikmet Tuna, Selâmi Sedes. Berlin 3 (a.a.) Stefani: Voelkischer Londra 3 (a.a.) Sovyetler Birliğin Beobachter gazetesi, Samaradan gelen deki Röyter ajansı daımî muhabirinin haberlere göre, halihazırda Karadenizde Kuybişeften bildirdiğine göre alınan son bulunan Sovyet donanması, eski bir hattelgraflardan Almanların Moskova is tı harb gemisile yeni yapılmış iki ve ditihkâmlarını yarmak için yeni bir gay ğeri yirmi bir senelik üç kruvazör, son ret sarfetmeleri beklenilmekte olduğu sistem bir kaç torpido muhribi, elli deanlaşümaktadır. nızaltı gemisi ve en sür'atli hücumboVolokolansk bölgesinde Kokosovski tundan ibarettir. Bu donanma malzeme kuvvetlerine karşı yapılan tazyik devam ve tamir bakımmdan müteaddid üslere etmektedir. Büyük cenub yoluna ve Tumuhtacdır. Bunları alabilecek evsafta aya karşı yapılan tazyikın hafta sonunher türlü deniz tezgâhlan mevcud olan da inkişafı umumî taarruzdan evvei Sovyegâne liman, daha şimdiden Alman et cenahlarını sarsmak için girişilen bir teşebbüs mahiyetinde telâkki edilmek tayyarelerlnin taarruzuna hedef olan Sıvastopoldur. Sovyet donanmasını bek:edir. Sovyetlerin müdafaa usulleri daha e liyen akıbet nedir? Mezkur gazete, Çörçil'in Sovyet dosasll bir şekil almiştır. Çünkü geçen ay nanma kumandanlığına sonuna kadar cereyan eden muharebeler esnasında büharbetmeği tavsiye etmiş bulunduğunu ük tecrübeler elde edilmiştir. söylemekte ve Mihver eleyhinde olunca Londradan verilen haberler Londra 3 (aa.) Simferopolun zap Çörçil'in, İngiliz olmamak şartile, son edildiğine dair Almanlar tarafından ileri gend batıncıya kadar muharebe etmek ürülen iddia hakkında ve Almanların gibi kahramanca kararlar vermesini bilKırım berzahında ne kadar ilerledikle diğini ilâve etmektedir. ine dair salâhiyettar mahfillere Rus Ruslar, tsveçli gönüllüleri kandırmak istiyorlar membaından hiç bir haber gelmemisur. Alınan haberlerden şark cephesinin Stokholm 3 (a.a.) Fin cephesinin muhtelif kısımlarında şiddetli muhare İsveç kuvvei seferiyesi tarafından işgal beler cereyan ettiği anlaşılmakta ise de edilmekte olan mevzilerine Sovyet tayher hangi bir kesimde Almanların iier yareleri, gönüllüleri Sovyet sîflarına ilediklerine dair bir kayıd mevcud de tihaka davet ve firar edecek olanlara bol ğildir. mükâfatlar vadeden beyannameler atHer ne kadar Moskova havalisinde mışlardır. dünden itibaren şiddeti artan soğuk, Stokholm gazeteleri, Sovyetlerin bu harekâtı kolaylaştırmışsa da bu bölge yeni propaganda usulünü mevzuu bahde vaziyetin vahamet kesbettiğini gös sederek, tek bir İsveçli gönüllünün bu eren bir alâmet mevcud değildir. vaidlere tamah etmediğini söylemekte ve Sovyet Ordulan Genelkurmay «Bilâkis, Sovyet firarileri saymakla tükenmiyor» demektedirler. Başkanlığı Moskovaya karsı yapılacak j kat'î hücum Karadenizdeki Rus donanması ne olacak? İnönünün samimi sulh teınennisi insanlığın ufkunda bir uınud fenerinin ziyalarını neşretmeğe baslamıstır demekten bile saadet du>uyoruz. Onun bir gün tahakkukuna vasıta olmaksa mepıieketimiz için hakikaten giir ve engin bir şeref ve iftihar kaynağı olacaktır. İş Bankası ikramiyesini Mava postaları kazananlar büyük muvaffakiyet Ankara 3 (a.a.) Türkiye tş Bankakazanıyor sının kumbaralı ve kumbarasız küçük (Bastarafı linri sahifede) sarsmtı fazlalaşmıştır. Havayollan idaresi daha fazla sarsıntıya meydan vermemek için tayyareıün yoluna devam etmemesini münasib bulmuş, bunun üzerine tayyare Bolu civarmda bir sahaya iniş yapmıştır. Bu sırada gerek Boludaıı, gerek Ankaradan yolculan almak için otobüsler tahrik edilmiş bulunu yordu. Yolcular bu otobüslerle Ankaraya gelmişlerdir. Bu vaziyet hava yolcularma güzergâhlarında daima inme;e müsaid sahalar bulunduğunu ve Devlet Havayollan idaresince »eyahatleınin emniyetli ve rahat geçmesine azamî itina edildiğini göstermeğe vesile olrruştur. Yolcular arasında meslektaşımız Nurullah Ataç da bulunmakta Idi. Seya•latinuı Boludan sonraki kısmına o da otobüsle devam etmiştir. Tayyarede bulunmakta olan Alman Lufthansa şirkeinin Moskova mümessili de bilhassa Havayollarımıza gelerek Türk pilotunun m^hirane sevk ve idaresile inişteki muvaffakiyetinden dolayı tecrübeli bir rnesîektaş sıfatile takdirlerini bildirmiştir. 40 YUNUS NADt İngiliz matbuatı (lluşlaraij 1 ıncı sahılede) Başlıca gazetelerin kullandıkları başlık'ar şunlardır: Times'in başiığı: <Türkiye boyun eğmiyor» Daily Telegraph'ın başiığı: «Türkiye Hitler'in davasına iltihak etmemiştir, Türkiye İngilterenin dostu olarak kalıyor» News Chronicle'in başbğı: «İnönü, Türkiyenin ahidlerine sadık kalacağını 6Öylemiştir» Daily Mail'in başiığı: «Türkler sulh olacağını ümid etmiyorlar, fakat sulh yapümasını teklif ediyorlar» Times şunları yazmaktadır: «Türkiyenin şimdi bulunduğu nazik vaziyetin icab ettirdiği hitebet ihtiyatma rağmen Cumhur Reisinin nutku kuvvetli ve cesurane olmuştur. Türkiye Cumhur Reisi, Türkiyenin bitaraf olduğunu, müstakil kalmak ve haysiyet ve şerefini muhafaza etmek azminde bulunduğunu bir ihtilâta meydan vermiyecek diplomatik bir tarzda söylemiştu. Nutkun muhtemel bir sulh tavassutuna aid kısmına gelince İnönünün beyanatı kat'î bir tekliften ziyade akademik bir temenniden ibaret sayümak lâzım geür.» Tünes, Balkan memleketlerinin istiklâllerine ve Türkiyenin hiç bir vakit zor kabul etmiyeceğine dair olan fıkraların ehemmiyetine işaret etmektedir. Bu gazeteye göre bu sözler bütün Türk mi"etinin hislerini ifade etmektedir. Daily Telegraph diyor ki: «Cumhur Reisi İnönü, iktidar mevkiine geldiğüıdenberi söylediği nutukların en enteresanını ve muhakkak olarak en raülümmini söylemiştir. Meb'uslar nutkun her noktasını tasvib ettiklerıni izhar etmişlerdir. Türkiyenin sulh lehinde tavassutta buîunması imkânı hakkındaki fıkra ve Cumhur Reisi tarafından kullanılan «Bir gün» tabiri böyle bir hareket için vaktin henüz gelmediğini bildiğini açıkça göstermektedir. Cumhur Reisinin nutkunu bitirirken söylediği sözler Almanyaya karşı bir ihtar gibi telâkki edilebilir. Mihver tarafından Balkanlar hakkında tatbik edilen siyasetin Türkiyenin tasvib etmediğini ve bizzat kendi toprak bütünlüğü hakkında ise hiç bu: teklif kabul etmiyeceğini anlatmaktadır.» Times gazetesi İnönünün nutkuna diğer bir makale daha tahsis etmiştir. Bu yazıda deniüyor ki: «Cumhur Reisi İnönünün, nutkunda Türkiyenin dış siyasetinden de, yani bitaraf, tecrid edilmiş ve kuvvetli muhariblerle çevrilmiş bir memleketin siyasetinden bahsetmesi icab etmijtir. Cumhur Reisi Türkiyeye komşu olan memleketlerin hiç birüıi masun bırakmıyan harbin rr.üstakbel inkişafıtıdan endişe ettiğini tabiî olarak söylemiştir. Cumhur Reisinin Almanya Türkiye münasebetlerinin şimdiki durumurtdan memnuniyetle bahsetmekle beraber rcünhasıran tedafüî mahiyette olan İngiltere ittifakma sadık kalmak hususunda Türkiye hükumetinin kararını ve bitaraflığını ihlâl edebilecek tavizlere muvafakat edilmiyeceğini açıkça beürtmiş olrr.ası manalı görülmektedir. Cumhur Reisi İnönü, Balkan memleketlerinin istikbali hakkında meşru endişesir.i ifade etmiştir Görünüşe göre bu cihet Türk Alman münasebetlerini tayin eden kat'î bir amil olacaktır.» tasarruf hesablan arasında tertib ey lediği ikramiye plânının ikinciteşrin ke şidesi bugün banka umumî merkezinde ve noter huzurunda yapılmıştır. Bu keşidede kendilerine ikramiye Isabet eden hesab sahiblerinin isimleri, hesab nu maralan ve bulunduklan merkezler şunlardır: 1000 liralık ikramiye Samsunda 6229 numaralı hesab sahibi Fatmaya ve 500 lirahk İkramiye İstanbulda 70372 numaralı hedab sahibi Alfons'a isabet etrniştir. 250 şer llra kazannalar: Konyada 482 Abdüssamed, Zonguldakta 106 Hatice. 100 er lira kazananlar: Ankarada: 31435 Remzi, 28234 Ergun, İzmirde 9453 Leon, 19493 Mehmed, 12997 Ayşe, İstanbulda 61289 Sadık, 49628 Nureddin, B. FELEK 10917 Feriha; Kadıköy: 18467 Fahri, Beyoğlu: 90453 Celâl, İstanbul: 2132 Bifat; Erzurum: 175 Raif İskenderun. Bunlardan başka 18 talihU ellişer lira ve 70 talihli yirmişer lira kazanmıslardır. Ankara 3 (a.a.) Elenler Kralı MaBu keşide ile 1941 yüı İkramiye plânı jeste İkinii Jorj ile Reisicumhur İsmet tatbikatı sona ermiş bulunduğundan İnönü arasında Cumhuriyetin yıldönübundan sonra 1942 yılı için hazırlan mü vesilesile tebrik ve teşekkür telgrafmış bulunan yeni plânın tatbikatına lan teati edilmiştir. geçilecektir. Majesfe Elenler Kralı, Millî Şefimizi tebrik etti Reşad Mimaroğlunun konferansı yaşındaki kadın.. 20 yaşmdaki kadın... Bunlardan hangisi daha iyi sevmesini bilir?.. Londra 3 (a.a.) B.B.C.: Rus resmî Leningrad müdafflerinin İKİ AŞK... İKİ KİN... Bunları; . . . İki mükemmel rakib olan OLGA TCHEGOWA ve BRIGITTE HORNEY Sofya ve Roma'da İKİ ÂŞK ARASINDA Mükemmel ve muhteşem filminde gözleriniz önünde canlandıracaklardır. Fevkalâde bir tarzda yarattıklan Beyoğlu Halkevinden: 1 6 11 941 perşembe günü saat 18 de Halkevimizin Tepebaşmdaki merkez binasında C. H. P. İst V. İ. H. reisi ve İzmir meb'usu saym Reşad Mimaroğlu tarafından «Türk tarihine serî bir na zar ve yeni bir eser. me\rzuunda mühim bir konferans verilecektir. 2 Herkes gelebilir. Meccanî almanca dersleri Eminönü Halkevinden: Evimizde almanca dersleri 5/11/1941 çarşamba günü saat (17) de başlayacajmdan kaydolmak isteyenlerin iki veiika fotografile büromuza müracaatleri. S E S Sinemasınıla * SÜMER SINEMASI ( NOTRE DAME DE PARİS ) Bütün dünyada şimdiye kadar görülmemiş derecede muazzam ve emsalsiz BU C U M A A K Ş A M I Münir Nureddin konseri Kıymetli san'atkânmız Uk kışlık konserini 12 ikinciteşrin 941 çarşamba akşamı Saxay sinemasında verecektir. Programda Tamburî Ali Efendi, Hac» Arif Bey, Şevki Bey ve Mustafa Çavuşun müntehab eserlerile yeni bestekârlanmızın en yeni eserleri ve muhtelif halk türküleri vardır. Japonya hazırlanıyor NotrDamınKanburu SÜPER FİLMİNİN 2 NGİ ZAFER HAFTASINA BUGÜN BAŞLIYOR. Başrolde: CHARLES LAUCHTON Tekrar tekrar görülen bu çok güzel filmi siz de muhakkak gidip Rörünüz. Suareler için verlerinizi evvelden temin ediniz. Mevlid Aziz aile reisimiz merhum DenizH meb'usu Necib Ali Küçükanın ruhu için 6 ikinciteşrin 941 perşembe günii öğle namazını müteakıb Beyazıd camii şerifinde Mevlidi Nebevi kıraat edileceğinden bücümle hemşeri ve dostları mızla arzu eden zevatm teşriflerini rica eyleriz. Küçüka ailesi Alenen teşekkür | BÜTÜN İHTİBASLARIN VATAN FİLMİ . . . İDEAL BİR KADIN İÇİN AŞK I AŞKI . . . CÖNÜL ESRARI Ü TOURJANSKY'nİn sahne Amerikanın Finlandiyaya ihtarı BRIGITTE HORNEY VYILLY BIRGEL'in f Yarattıkları şaheseri pek yakında Sinemasında alkışlıyacaksınız, Yarın akşam M E L E K Sinemasında Yalnız en büyük ve en muhteşem filmler yaratan Birkaç zamandanberi duçar olduğum mide hastalığını on gün gibi kısa bir müddet zarfında ameliyatla tedavi eden ve beni yaşımın Uerlemesuıe rağmen tekrar hayata kavuşturan operatör Kâzım İsmaü Gürkan'a, ve yattığım Marmara kliniği memur ve müstahdemerinden gördüğüm şefkatten dolayı :endilerine alenen teşekkürü bir borç bilirim. T. C. Ziraat Bankası ernekU memurlanndan Mustafa Kâzım Kızıltan *** Sağ gözüme ârız olan (decollement de la retine) hastalığının ameliyat ve tedavisinde gösterdikleri yüksek alâkadan dolayı Cerrahpaşa hastanesi göz klinigi şefi doktor doçent Naci Bengisu'ya alenen ve candan şükranlanmı arzederim. Elektrik İdaresi Mıntaka âmirlerinden Fehim Canal A L I CE F A YE Mes'ud bir nikâh Midilli Molva eşrafından Bay İsmet torunu arkadaşımız Ahmed Nureddin kızı Semahat ile gene Midilli eşrafından Emin Gülelioğlu Yüksek Ticaret mektebi talebelerinden Sabahaddin Gülelinin. dünkü pazartesi günü Eminönü evlenme dairesinde birçok akraba va dostlan. huzurile nikâh törenleri icra edilmiştir. Genc evlileri tebrik eder, saadetler dileriz. ALTIN YILDIZ Tarafından şahane bir surette yaraülan ( LJLYAN RUSSEL ) NcBs ve en yeni şarkılarla süslenmiş fevkalâde film. DIKKAT: Numaralı koltuklar bueünden aldırılmalıdır. ve HENRI FONDA DON AMEGHE Şehir Tiyatrosu temsilleri Tepebaşı DRAM kısmmda Bu akşam saat 20,30 da H A M L E T Sahib ve Başmuharriri: YUNUS NAI>İ Vmumı neşriı/att idare eden Yazx ışleri müdürü: HİKMET MÜNİF ÜLGEN 1914 TK\ SONRA v; ffakivetle devam ediyor. İlâveten Tüık sazile İstanbulu Geziyon ELHAMRA Sineması' Cumhuriyet Matbaası