Katalog

2 tkîncikamın 1941 CUMHURfYET TKİKLERVE Cesur Yunan milletini teşçiî Son bir yarış! ılbaşı münasebetile neşrolunan Alman mesajlannın hepsi de harbi azamî derece Londra 1 (a.a.) Dün akşam İngide şiddetlendirmekten bahsettiğinc bakı lırsa bu mesajlar Mister Ruzvelt'in son liz radyosunun rumca neşriyat yaptığı saatte Eden, Yunan milletine hitaben nutkıına verilen bir Alman cevabı telâk bir mesaj göndererek ezcümle şunlan ki edilebilir. söylemiştir: Amerikanin küllî yardımı ancak bi «Büyük Britanya Hariciye Nezareü kaç ay sonra kendini hissettiren bir ge mevkiine geçtiğim zaman, hayatlarımıznişlik alması beklendiğine göre Alman dan daha kıymetli olan gayelcri rnüdajanın son bir yanşa giriserek yardımır faa etmek için müttefik memleketleriküllî mahiyet almasından evvcl İngilte mizin harbetmekte olduğunu görmek reje «pes!» dedirtmek gayesini takib et kadar beni hiç bir şey savindirmemiştiği anlaşılıyor. Londrayı bastanbaş. tir. Dostlukta, raütekabil hürmette, a> akınak için bu şehrin her tarafına yanzimde ve müşterek gayede iki milletin gın bombaları atılması, bu gayenin bu kadar birleşmiş olmasını tarih naameli bir ifadesinden başka birşej değil. diren kaydetmiştir. Böyle bir ittihad büdi. yük bir kuvvet teşkil eder. Parlak geAlmanyanm bu hath harcketi takib neralinizin kumandası a'tmda yapılmış etmesinde ve yarışın bu istikamcü tut olan kahramanca taarruzun, maddiyet nıasına mukabil İngiltere de ayni yanşa ve cebir kuvveüne karşı yapılan mübaşka bir istikametten iştirak etmekte cadelede kat'î bir dönüm noktası teşve Almanyanın her teşebbiisüne kınl kil edeceğini ümid etnıekteyim. Sene, maz bir mukavemetle, ve her darbesinl iki memleket ordularının zaferler kabir darbe ile karsılayarak yarışı kazan zanmakta oldukları bir sırada nihayet nıağa çalışmaktadır. buluyor. Gireceğimiz yeni ^ens zarfında İngiltere bu yarışı kazandığı takdirde, bütün kalbimle cesur Yunan milletine japtığı muharebenin istikbalinden emin gittikçe artan muvaffakiyetler temenni olarak harbe devam edecektir. ederim.> Fakat mukabil tarafın da bu yanşı kazanmaktan baska bir çaresi kalmadıği (çin .onun da elinden gelen her şiddeti kullanarak. ve sivil halkını dahi azamî derecede tethiş ve hatta imha etmeğe bakarak hareket edeceği anlaşılıyor. Yıgoslavyaia erzak kıthğı Mühim gıda maddelerine vesika usulü konuluyor ^ . TAHLİLLE f /se/er/7râs/nd M. Eden dost memlekete hararetli bir tebrik ve temenni mesajı gönderdi Şarkılann ifadesi Gök gürler, ateş harlar, kamçı şaklar dediğimiz zaman burada maddî seylerin tezalıürlerinden birine işaret ediyor, bunların bir ifadesini söylejnek isteyoruz. Çokiuk içinde bir birlik olan dünyada her şey diğer şeylerden bir tesir alır ve bunlara tesirde bulunur. Aynı z«manda bütün bu tesir ve teessürleria birer tezahürü, birer ifadesi vaıdır. Sunlara umumiyetle «ifade» deriz. Yapraklarm hışırdaması, dalların sallanır.ası birer ifade olduğu gibi aslanın kükremesi, köpeğin havlaması, kuşun ötmesi de birer üadeden başka birşey dpğildirler O halde bütün varUklann aldıklan tesirlere karşı kendilerine mahsus birer ifadeleri olduğu aşikârdır. Bunlann hepsini ifade tabiri altında toplamak gcsterdikleri hususiyetlerin de ayni maîüyette olduklannı ifade etmez. Maddî bütün seylerin ifade tezahürleri de tam«ınile maddidir. O halde ayn bir grup teşkil ederler. Bizi burada alâkalandıran ifade, bu ifadeler değil, hayatî ve beşerî olan ifadelerdir. Biraz hamca idiL alıyı çarsambaya bağlayan gece 1941 yıkaı karşıla&k. Buna tes'id ettik diyoruz. Doğrusu biraz peşin ve cömerdce bir nezaket. Biz bu tarzda tes'idleri, karşılayışlan 1939, 1940 gibi geçunş senelere de yaptıydık. Onlar bu nezakete müstahak olduklannı ispat edebüdiler mi? Pamuk koıtgresi Yeni yıl münasebetlie neşrolunan Alman mesailannın ifade ettiği nıana bu nıahiyettedir. Bu gün Ankarada, Ziraat Vekilinin Yaz mevsiminde, Alman riyasetinde toplanıyor hava kudretini yıkmağa yetişecek derecede tayyare bulundurulacak Yarışı kim kazanacak? ALuıanyanın böyle bir şiddet ve tethiş yanş.na girmeğe liizum hissetmesi, onun istikbaldcn korkmağa basladığımn ilk nıühim alâmetidir. Almanya, Amerika yardımının yetişmesinden korktuğu için şınıdiki fırsattan istifade etmek ve bütün kuvveüle yüklenmek ihtiyacını hissetluektedir. Almanya, istikbalden korktuğu için lelâş gösteriyor ve bu mevsim içinde harbi bitirmek emelile biiyük feLondra 1 (a.a.) Eski seneyi yeni dakarlıkaln göze almak karannı veriyor veya bu karan vermek iizere bnluau seneye bağlayan dün gece, İngütere üerine akın yapılmamıştır. Evvelki gece jor. de akın yapılmamıstır. Görünüşe göre Almanyada korku, telâs ve asabiyetin avalaruı fena gitmesi, Alman tayyahukiim siirmekte olmasına mukabil, relerinin uçmasına mâni olmaktadır. çok ağır darbelere maruz kalan İngilteÇörçil'in sözleri rede emniyet, itimad ve mukavemet nthu lıüküm siirmekte ve bu rnh, ditsmaLondra 1 (a.a.) Pazan pazartesiye nın kısmî silâh faikiyetine rağmen muağlayan gece zarfında şiddetli bir hüvaffak olmaktadır. cuma maruz kalan Cityyi ziyaretinde Hele İngiliz müdafaasınm herhangi bir Çörçil, itfaiye efradından birine şunistilâ teşebbüsü karşısmda yenilmesine an söylemiştir: imkan bulunmadığuıa artık muhakkak c Çocuklar sıkı dayarunız. Düşna7arile baküdığı da bu mfilâhazalara manı tamamen mağlub edceğiz.» ilâve edilirse Alman teşebbüsünün biı Bir sığınaktan çıkan bir kadm Başnetice vermiyeceğine hükmetmek lâzım ekile yaklaşarak harbin ne zaman bigelir. eceğini sormuştur. Çörçil bu suale şu Ankara 1 (Telefonla) Pamuk kongresi yarın f. bugün) saat 15 te Ziraaft Vekilinin bir nutkile açılacaktır. Delegeler şehrimize geldiler. Yann kongrede reis, reis vekilleri ve encümenler intlhabatı yapılacak, ondan sonra encümenler kendilerine havale edilen meseîeleri tetkike başlıyacaklardır. İngiltereye hava akını durdu İngiltere 1940 senesinîn bütün bom :evabı vermiştir: bardımanlarına ve bu bombardımanla< Harb düşmanı mağlub ettiğimiz rın yaptığı bütün tahribata, metanetin aman biteeektir.» den bir zerre kaybetmiyerek mukavemet Hindiçini çarpışmalari ctüğine göre daha şiddetli akınlara da mukavemet edeceği hiç şüphe şötürmez. Hanoi I (a.a.) «Havas. 26, 27, 28 Amerika yardımınuı muhakkak yeti kânunuevvel tarihinde hudud muhaseceğine ve İngiliz silâhlannın bu sayede fazasmı temin • eden Siam devriye kolfaikiyet de kazanacağına inanan bir İn arile Kamboçlular arasmda yeni hudud giHerc ise her ne pahasına olursa olsun lâdiseleri olmuştur. Bu hâdiseler son mukavemet eder, hatta İııgilterenin ıaftalar içinde cereyan eden hâdiselersimdikinden daha çok harab olmasını da en daha ehemmiyetsizdir. göze alarak... 26 kânunuevvelde bir S'am keşif müfAlmanlann da bunu takdir ettikleri ezesi Poipetinin şimalinde bir motosikmuhakkaktır. Fakat Alman rüesası için et koluna hücum etmiştir. Siamlılar mude bu son yanşa ginnekten başka çare ıdtme meydanında ikisi subay olmak zere 15 ölü ve yaralı bırakarak tardeyoktur. dilmiştir. Fransızlardan yalnız bir hafif Mesele rüesa meseleai: aralı vardır. Çünkü bugünkü rüesa tuttuklan yoldan geri dönemezler ve geri dönemiyecekleri için sonuna kadar harbetmek, hatta en ağır fedakârlıklan göze almak mecburiyetindedirler. Aka takdirde bu ruesaya dayanan ve bütün kuvvetini onların şahsî nüfuzundan alan rejim. yıkılmak tehfikesüe karşılaşır. İngilterede ise böyle bir korkn yoktur. Çünkü harbi millet yapıyor ve harbin şiddetine halk dayanıyor. İngiliz roilleti, hiçbir vakit bugünkü kadar birleşmemiş ve hiçbir hükumete bugünkü hükumet derecesinde salâhiyet vermemiştir. Bu da İngiliz mukavemetini besleycn bir anıil olduğu halde Alman tecavüznnü zâfa uğratan ve yeni Ahnanyayı vahim bir inhilâlle tehdid eden bir amildir. Elhasü İngilteAnin birkaç ay içinde yıkılacağım sanarak Amerika vardntn yeiişmeden harbi kazanmayı ummak, ve b.ımın için müthiş bir yanşa gîrmek, belki de bu harbin son peTdesini hazırlayarak ve bu perde demokrasilerin karşı tarafta büyük bir inhidama şahid olmalariie biteeektir. 27 kânunuevvelde bir Siam kıt'ası oipetini 150 kilometre şimali şarki;inde Kamboçlılara hücum etmiştir. Samboçlular zayiat vermeden çekilmişerdir. 27 28 kânunuevvel gecesi Siam tayareleri Mekongun Fransızlara aid salili üzerinde birkaç defa uçarak proaganda beyannameleri atmışlürdır. fspanyada gürültülü nümayişler meranu! Ifedrid 1 (a.a.) «Stefani. Hükumet arafmdan neşredilen bir emirname ile sene sonu münasebetile gürültülü nümayişlerde bulunmak menedilmiştir. Ispanyada amyant madeni bulundu Madrid 1 (a.a.) «Stefani. Almaen'e iki kilometrelik mesafede bir maen amelesi bir amyant madeni keşietİki metre derinlikte bulunan maen^akulî damar halindedir. Madenin saöa cem'an 180.000 metre murabbaı erjşliğinde bir sahayı kaplamaktadır. örrnar Rıza DOĞRUL Yolda yabancı adamla Yaşar kazayı konuşmaya başladılar. Adam anlatıyordu: Dönemeci dönerken birdenbire iki otomobil karşılaşmış, anide çarpışma vukua gehnişti. Mimar Rıza, yüzü hâlâ öyle balmumişti. Ya göremediğimiz bir yerind* mu gibi san, dişleri sıkışmış, gözleri kapalı, hareketsizdi. Kendine gelemeyarası varsa diye düşünüyordum. Fakat hiç bir tarafında kan yoktu. Yalnız bir eli sıyrılmış ve moranmşü. Çenesine doğru da bir sıynk' vardı. Telâşla elimi yüzierinde gezdirdim. Saçları, nemli ve soğuk, avcuma dolunca bir ölü başma dokunmuş gibi haşyet duydum. Almnı yokladım. Sonra ellerim omuzlarına doğru indi. Sağ kolunu tuttuğum zaman birdenbire hafif, kısık bir sesle inledi ve gözkapakian titredi. O esnada otomobil durdu. Yaşar cgeldik» diye arkaya döndü. Tek katlı bir binanın önünde durmuştuk. Kapıda duran bir polis yaklaştı, Yaşar ona geniş kol işaretlerile kazayı anlatmağa başladı. Kazaya sebeb olan otomobildeki adam da inmiş, onlara iltihak etmişti. Tekrar Rızanuı üzerine iğildim. Dizle rimde duran başı kımıldıyordu. Nihayet gözlerini açü. Bakışı bulutlu idi. Hatta isteriz. Fakat söze o fesder alışmış, ontmla o kadar dolnıuşuzdur ki artık Belgrad 1 (a^ı.) Bu sene aıahsuonsuz haykrrama lünün altı milyon kental açığı vaniır. yız; muhakka*: sözFazla miktarda ihracat ve bazı maddeGarib kimesneiem efendim! Yerme g*. lü bir haykrrış olan ler üzerinde ihtikâr yapılması memlere lüzumsuz bir nezaket gösterir, jerine şarkıyı yarataıak göre de yersiz bir dürüştlük ibraz ketin dahili sükununu ihlâl edebüecek bir vaziyet doğurmuştur. Bazı muzır lâzım gehniştir. Bu ederiz. Meselâ bazılarumzm dinî bayunsurlar bu vaziyeti istismar ederek büilibarla şarkı sözle ramları sayma«ıalan gibi. tün Yugoslavyada nümayişler tertib ethaykırışın bir «senYeni yülara yaptığımız bu hüsnü kamişlerdir. Hükumet gasb ve ihtikâra """""' tez» i, beşerî ifade bulleri de jirmi, yirmi beş emsalile anhdir ve âdetem hayattır. Yangında alukarşı şiddetli tedbirler almaya karar ile hayatî ifadenin bir terkibi olmak ladık ki; cabadan yapıyoruz. Bence yılyaa köpek, aelaetede titriycn at, e ş n e iktjza eder. vermiştir. lan mekteb talebesi gibi devre sonunda şaklfiyan bülböl hayatın kendisıru soyİhtikâr yapan fınncılann tevkifi bu Bılhakika şarkuuft bütün hosusiyeti aldtğı aotlara göre takdir etmek gerekler, onun duyuşlarını doğrudan doğruya ledbirin başında gelmektedir. Diger tahayatî uzviyetinde ve hayatî uzviyeüle insanlığımızla hayvanlığımızı terkib et «r. raftan bazı gıda maddeleri hakkında veifade eder. Çünkü bu ifadeler, menşe raesinde toplanchğı içindir ki çok popüler I Ben «atiaaMkuı kaçar» değilim. Fakat sika usulü tatbik edilecektir. Ekmek veleri olan kayanktan henüz kopmuş, ay bir şöhret almış, hemen herkes tarafın kaiabakk yerlerde insanın hakild karaksikalarının 15 kânunusaniden itibaren nlınış, uzaklaşmış değildirler. Hayata dan sevilmiş ve söylenmek istenmiştir. terini zavahire feda ederek deği.şmiş göŞarkıyı bu mahiyette anladıktan sonİ tahammüi edemediğim içm, pek yakmdan ve sıkı sıkıya bağlı oldukmer'iyete gireceği ve adam başına günlan için artıklan insanlarda biie, dilin ra onun ruhuna ve oluşunun Dütün saf bir maskeli balo haline gelen bu kalabade 500 gram ekmek verileceği ve vesika günden güne ilerlemesine ve bunları halanna nüfuz etmek, çıkış ve inişlerini hkiardan kaçıyorun. Ama ayda yüda bir usulünün yakında şekere, tuza ve yağa tehcir etmesine rağmen, hâlâ devam et anlamak kolaylaşmıştu zannediyorum. kere 4e cemaate uyup bu kalabahğa da teşmil edileceği söylenrrektedir. Bazı Bu söze karşı: mektedir. Bu itibarla hayvanlann tek Dıkkat edilirse görülür ki şarkıya flıtimmtakalarda petrol satışı esasen vesi Ukalâlık ediyorsım! Diyenleriniz ifadeli olmalarma mukabil üısanlar çift yac en ziyade ferdî ve içtimaî hayatın kaya tâbi bulunmaktadır. sıkıldığı, coştuğu, ezildiği zamanlarda olafcilir ve belki de haklıdır. Ukalâlık iladelidirler. Sırf insana mahsus olan tezahür ediyor. denilea seyin feaa oidnğu bilinse yapılve söz dediğimiz ifadenin yanuria hayamaz. Onua için eğer yapıyorsam ukatm kcklerinden gelen bir haykınş ifaŞarkırun mistik ve dinî devirlerden desi vardır. Söz, hayattan uzakUşmış, eş ziyade insanların hayat ve tabiate dön üJ*ğırm, toyluğuma bağıslayın. Fakat inyaya dalnuş, eşyayı kavramış ve nihayet dükleri devirlerde coştuğu, sokaklara ve kâr edemezsioiz ki; bu gibi kalabalıkl&reşya ile dolmuş olduğu için hayat plânm kırlara döküldüğü görülür. Nitekim biz da, ba4elarda, müsamerelerde hatta konHayatî ifadeler, bütün canlı varlıkladan çıkarak dünya ve eşya plânına geç de de ancak Tanzimattan sonradtr ki feraas gibi ihni toplantılarda coğumurm kendi hayatî muhitlerinden aldzklan mistir. Biz onunla hayatî değil, eşyayı saklendığı kuytu köşelerden kahve, ka z m dtıdaklaruMİa taiılı bir tebessüm tesire karşı gösterdikleri davranış mukasoyier, dünyayı taşır, kâinatı ve hatta zino ve meyhane gibi maşerî yerlerde vartltr ki bayrantlard* sürülen koku gibi beleleri, yapnklan mimik tezahürier ve maverayı konuşuruz. O halde ki o, artık görünmek, krrlara ve açık havaya çık vücudümiizle kiç bir alâkası yoktur. çıkardıklan seslerle sayhalardan ibaretne senin, ne de benim olmaktan çıkmış. mak cesaretini gSstermiş, ve ayni za Lâkin neyleyeKm ki; nasıl hepimiz oratır. Her hayvan, kendini alâkalandıran dünyayı ve maverayı konuşturan ve manda halk türküleri yanında şehirlile lara giderken bir fırak, bir smokiıt giyhayatî sahasmdan aldığı en ufak tesirrin de şarkıcılan ve bunlann bestekâr meye kendimizi mecbur tutujorsak dulere karşı fevkalâde hassastır, bunları ybettiği hayatî duygulara daklmtuMm < a bir tebessüm giydirmeyi J derhal duyar ve bir ifade tezahürile fcdr mevcudatı kavrayıp herkese götüıen ha lan yetişerek bütün tabakalan sarmış «>m medNiriyetim icablanndan sayıyov likte mukabelesini derhal yapar. Hay fif ve latif bir alet olmuştur. Onunla ür. m Ve Mtsd todos havada benim lüstrin vanlann konuşup anlasmalan da kendi haykırraak, ürperip titriyebilmek için bu tahliller doğru ise şarkılann i^karpinler ayaklarum sıkıyorsa bu teLondra 1 (a.a.) İngiltere, yeni sene âlemlerinde gösterdikleri bu tezahürlerı rr.utlaka başka bir şekil ve başka hangi sarra dayanarak yazıhp bestelen bessumler de yüreğimi sıkıyor. Zorla deye ksra, deniz ve hava kuvvetierinden den ibarettir. Bunlardan hiç birisi kendi bir ses vermek lâzımdır. Çünkü söz, nor diğini ve muvaffak olmuş şarkıların neğil yai hayatî ftlemlerini aşamamış olduklan emin olarak giriyor. al halinde sakin, afakî ve umumidir. den muvaffak olduklannı anlamak da Ağtayacak değiliz a! Resmî Londra mahfillerinde İngiliz do için ifadeleri mahdud ve basit duygula Daha çok içtimaî ve mantıkî münasebet kolaylaşır. O da doğru. nanmasırun Akdenize tamamüe hâkim rın tercümamdır, bir iz'an, bir anlayış lerin bir ifadesi olduğu için soğukkanh F n n s u CunAarreisferiiMİetı müteveffa Nitekim halk şarkılarma dikkat ediüiN olduğu ve denizalb tehdidine karşı esaslı ve kavrayifin tespit edilmiş ve ayni za ve faitanftır. 9» bunlann en dokunaklı olanlan ve en M. DoıuaergM tebessümile maruftu. bir mücadeleye giriştiği tebarüz ettiril manda bütün dünyayı dünya halinde Haibuid rns'4^''"''" istilâsile itilmiş ve DMâna 4a%tn ve Mütebessim olan merkucaklamış ve aşmif bir dilin ifadeleri ezilmiş olmakla beraber yaşamak ıstıra çok sevilenleri bir hayat ezginliği veya mektedir. Bu sene her ihtimale karşı coşkunluğunun rauvaffak olmuş haykı hnm bir giuı bir cenaze merasimindo . ında bulunan bir canımız, ve onun bokoyacak yeni bir ordu teçhiz edilmiştir. olmaktan çok uzaktırlar. iken o ka<<ar güleryüdü imiş ki, saray rışları olduğu görülür. Tayyare kuvvetlerinin Almanyaya as Yalnız hayvanlann ifadeleri hayatm salmak istiyen haykırma ihtîyaclan varteşrifutçıUnnden biri kulağma: M. Şekib TUNC kerî bakımdan verdikleri zarar, Alman kendisini söylemeleri iübariİB çok can, dır. Onu da söyletmek için haykırmak, EkselâfK! Cenaze merasunindeyiz! tayyarelerinin İngiltereye verdikleri zadiye hatutetmıs. ^ rardan fazladır. Sene içinde avcı filo Cerçi biz cenaae merasiminde değiliz, btctta pek hayırlı çıknıamış olan 1940 lan 3090 ve kara müdafaa bataryalan senesinin gömülı>esiadeB dolayı mem444 düşman tayyaresi tahrib etmişlerdir. nunııı da. Lâkin bu o demek değildir ki, İtalyan filosunun büyük bir kismı faaliyette bulunamıyacak bir hale geüriknişir Londra 1 (a.a.) Bildirildiğine bir kısmunızuı ağn knlakUnna ve bir göre. Fransız kameronunun Avrupalı kısnunıuuı «b kuiaklan ağzuıa varsıu! tir. ve yerli halkı Spitfire tipinde avcı tayUeattm faUba. Akdenîz filosu kumandanı Amiral Sir 1941 yılını Taksim kazinosntda k&rşı[BasmaksJetieB devam] yareleri satın almak üzere 5000 İngiltz Andrew Cunningham'm şiddetli taarrulirası teberru etmişlerdir. Bu tayyare ladık. CBaş tarafı 1 ted saMfede') ntaks&dlan ne orarsa olsun, nesele bir zu, harbin neticesi üzerinde derhal teYeni yıflann garib bir itiyadı var. taraftan Rusya \^ Fransa, diğer taraftaa ler Pransız Cameronunun müdafaasınsirini göstermiştir. Akdeniz haricinde merikanın îngiltere lehine bir diplomaBaşka yolcular gibi garlara veya nhtımAlmanya ve Avnsturya ar&sındaki çax di kullanılac9ktır. donanma denizalu tehdidi ve korsan ge tik taarruza geçeceğini tahmmlemekte• Budapeşte 1 (a.a.) A D. N. B lara gelmiyor da büyük lokanta, kazipnmalara münhasır kaldıkça İngilteremilerile mücadele etmiş ve mutad de dir. Muharrir, taarruzun alâmetlerini, nin telâş göstermesine ve aceie etmesi Dahillye Nezaretl, memleketîn menfa no ve barlara iniyor! Bu yıllann birer niz yollarını muhafaza altma almıştır. Ruzvelt'in Mareşal Peten'e hitaben yazat'erini tehdid eden mahiyette yazı sefih olmalanndan değil, insanların nene roahal yoktu. lar neşrettigi için Oklu haçlann or şeli, şen. satır ve sıhhatli görmek isteİngilterenin 1941 senesinde, hava kuv dığı ve Amiral Leaby'nin götürdüğü Fakat Ahruwıt»r Bclçika bitaratlığını vetlerinin başlayacağı bir laarruz neti mektubda, büyük elçi Phillip'in Pomay» çiğniyerek Flandr ve Manş sahillerine ganı olan Magyarsag gazetesini on beş nıelerinden olsa gerek! cesinde harbi kazanması bizi hayrete avdeünde büyük elçi Weddel'in Madrid teveccüh edince ingiltereye göre de me gün müddetle kapatmıştır. Biz, bir tavuk alırken. nasıl semizini •ic Vaşington 1 (a.a.) Adliye Ne seçiyorsak on iki ay hava ve hevesine düşürmiyecektir. Hali hazırda İngiltere de Ispanyanın harb harici kalması şar sele ınüsta«eliyet kazannus oldu. O harbnin harb tayyareleri imalâtı Amerikan tile Ispanyaya gıda maddeleri gönderil de Türkiye Çarlık Rusyasuun ihürasla zaretinden btldlrfldiğine g«re, tanın kizmet edeceğimiz yıl cenablan da kurimalâtile mukayese edıldigi takdirde mesi için yapmakta olduğu müzakere rına at i h r a k teşkil eden rnemle mış Alman tayyare fabrikntörtinün o& banlannı böyle seçmek Istlyor. Iu Claudi\ıs Dornier'nin Birleşik AmeEvet! Yeni seneyi karsıladık. Ne oldu? bile çok büyüktür.» ketlerden biri olmak hasebile merkeıî lerde görmektedir. rikada ikametini temdid talebini redBana sorarsanız Acem şairinin: cGelecek yaz İngilterenin ihtiyatta tlevletlerl* ittilak etmek ıstırafiada kalBayan Cormik bu diplomatik haroketdetmiştir. Claudius Domier temmuc binlerce sınıf askerî tayyaresi bulu«Nişestend'fi güftend'ü berhâsteml. leri Çörçil'in İtalyaya hitaben söylediği dı, ve harbin sebebi olan Sırbistanın bit 1939 tarihindenbert Birleşik Amerikanacaktır. Bunların arasında en yeni tabi itilâf devletleri safında olmasma da bulunmaktadır. Yani .OturduUr, görüştüler; kalktılar. nutukla alâkadar bulmakta ve yansına modelde birkaç bin Amerikan tayyauıakabil Buhraristan da bizim manzuresi bulunacaktır. İngiliz hava kuvvet şöyle devam eylemektedir: Italya Bulgaristan ticarî dediği gibi biı de oturduk, tepmdik ve meye alınmıştı. «Bizim harbe iştirakimiz simdiye kapara verip çiktık. Bunun adına ber sene leri o zaman İngiltere semasında henüz Boylelikle o harbde Türkiye ile Bulanlaştnası eğlence denir ve herkesten evvel gazebulunabilecek Alman tayyarelerini te dar mühimmat imaline münhasır kal {arisunın iltihak ettiği merkerî AvruRoma 1 (a.a.) «Stefani» Âyandan tekrimiz: mizlemeğe kâfi gelecek miktarda tay mıştır. Amerikan harb makinasinin tam pa bktkuna karşı başUrında Rusyanın, yareye malik bulunacaktır. •Bu sene yılbaşı neseli geçti. Istanbul Fransanın, ingilterenin, Japonyaıun bu Giannini ile Bulgar murahhas heyeti randımanla verime başlayabilmesi için reisi orta eîçi Nikola Petzef, Bulgaris halkı her tarafta eğlendi. diye yazarlar. Bu teknik mecmua uçan kaleler va kıymetli zamanlar geçecektir. Fğer dip rumruğu ve bir yülık bir fasıladan sonra Biz de, siz de, onlar da okuyup: İtaiytuıın da kanştığı hemen hemen bü tanla İtalya arasmda ticari mübadelelesıtasile hususî ehemmiyeti haiz neticelomatik hareketler Alman kudretini ön Demek eğlenmişiz, demek eğlenmişlün dünya memleketleri mücadele etti rin ve tediyatın tanzimine dair bir anler elde edileceğini tahmin etmektedir. lemeğe muvaffak olursa, Fransa diril ve nihayet şimalî Amerikanin da bu laşma imzalamışlardır. siniz, demek eğlenmişler! diye kendimiri Jiroskopik nişangâhlarla mücehher butilebilirse, Ispanyanın koridor vazifesi kütleye k&tılmasile harb merkezî devletinandırınz. Bu gibi mecmalarda eğlclunacak olan bu tip dev tayyareler Alelbette daha umumî bir harbdir. Hatta nenler yok değil. Başta mızıkacı, artist man sanayiine taarruz edeceklerdir. Bu ni görerek Cebelüttariğa bir hücuma ler grapa aleyhine neticelenmis oldu. Geçtn harbin bu umumiliğine nispetle denilebilir ki asıl Umumî Harb budur. gibi eğlence ile mesleğini mezcetmiş otaarruzlar takriben 12.000 metre yük alet olmasına mâni olunabilirse ve niIanlar, ondan sonra da hayatî hafif ave Versay sulhunun bütün mubalâğa ötekinin sadece adı Umumî Harbdir. seklikten yapılacaktır. Bu irtifada Al hayet İtalyanm mücadeleyi terH temin ianlar ve nihayet tasasızlar ve âvareler. Amerika bu harbe iştirak edecek mi man tayyare defi toplarının menzili ha edilecek olursa, bütün bunlar vâsi mik ve batalanna rağmen vaziyeti eski harbÜst tarafımız bayram namazı gibi birricine çıkmış olacaklardır. Bu dev bom yasta mühimmat imaline tekabül etmiş ler silsilesinde normal sajmak müm etmiyecek mi suali bazılanmuın nazakündür. Neticede m i l l i y e t P r e n ruıda hâlâ bir mesele gibi evirilip çevrili birimize bakarak eğlenme taklıdi yapı» bardıman tayyareleri tahrib vazifelerini olur. ingilterenin Fransa üzerinde nüsiplerine mümkün olduğu kadar yor. Biz ise hangi milletin mantıkî ve ha joruz. Allah kabul etsin! bitirib dönerken bu yüksekliğe çıkabiO gece bir dostum bana dedi ki: fuzu kalmamışbr. Fakat Birleşik Ame riayet edilmiş ve bundan sonra millî kikî olarak kendisini bu harb haricinde leceklerdir. B/zim halk, eğlenceyi, e>jamı murikanin müdahalesi, Almankra yeni fan hürriyet ve istiklâllere riayet olunmasını sayabileceğini bir türlü anhyamıynrnz: Neticede Alman ve italyan endüsbarekeye mahsus rozet gibi senede bir tiyazlar verilmemesi hususunda Vichy temin için bir de Milletler Cemıjeti ku Bugün bütün kalblerile, yann icab edertrileri gece ve gündüz tahrib edici akaç defa takuuyor. se bütün kahblarile. rulmustn. hükumetini çok takviye etnüs olabilir. kınlara maruz kalacaklardır. Ne güzel söz! Totaliter cephe karşısmda bugün İnBu defaka harbde ise bütün dünyamn Fransa Almanyanm esareti. altında buEğlence, neşe, setaret bizim için bir Hind milletleri İngiltereye lunan devletlerin en mübimmidir. Har birkaç büyük devlet arasında t a k s i m giltere tekbaşma harbediyor gibi gö teşrifat oldu. Neden böyle oldu? Orası 1 m e s i hedefine gidilmek istenil ıünüyorsa da müdafaa ettiği koz bakıve müttefiklerine müzahir bi kazanmağa yani Avrupayı Hitler sis e d i mikadelenin on altı ayhk devamı ı nundan b ü t ü n i n s a n l ı k İn derin bir psikolojik etüd mevruu olabidiği lir. Fakat bu, böyle oldu. Calcutta 1 (a.a.) Hind millî liberal teminden kurtarmağa hâdim olacak en esnasında safha safha meydana çıkmış giltere ile beraberdir: Bugün belki daha İşte ben de yılbasında yeni seneyî federasyonu, bir beyanname r.eşrederek, büyük kuvvet, işgal altında bulunan ve artık hiç tereddüde mahal bırakraı ziyade manen, yann ise hiç şüphe yok bu çesnide bir nese ile karşıladım. totaliter devletlerin taarruzuna uğrayan memleketlere göstereceğimlz sempati yan bir sarahatle aolaşıhnış bulunuyor. gittikçe şuurlaşan bir zaruretin sevk ve Bir mfilanaza: ların zaferinden emin olduğunu bilrlir dir. İngiltere istilâ edihnemek şartüe ge , Geçen harbde Almanyanm riyaset ettiği tahriki altında umunven ve maddeten. 1941 senesini bize biraz ham olarak Buce kürei arzut bir kanş toprağı yokmi« ve Büyük Britanya ile müttefikle lecek haftalar zarfında İtaryadaki vazi ı devletler böyle bir gaye takibiıu hatta < verdiler. Yılbaşmdaki portakal, mandatasavvur dahi etmemişlerdi. Bugünkü tur ki bu harbe karşı alâkasız sayılarinin göstermekte oldukları gayretlere yetin î"ifi«;afı harbin neticesi üzerinde lina ve muılarımır gibi. Çünkü yaz satotalrter biok açıktan açığa bu m a k bilsin. Şimdiki halde mahdud sahalarda karşı hayranlığmı ifade etmiştir. aHle fece 12 de 1941 i kucaktahğımu Fransada, İspanyada ve Balkanlarda vu s a d a yürüyor. cereyan ediyor görünen bu barb, işte Federasyon, Hind milletine hitab ede ku bulabilecek hâdiselerin hepsinde dahakikî yeni seneye daha bir saat İste artKtaki büyük fark bndur, ve bu hakikatte bu kadar umumî bir harbdir \aldt rek, mücadelenin devamı için bütün na göre yeni harb geçenkine nispetle yardımlarda bulunmasını taleb etmiştir. I ha fazîa müessir olacaktır. » B. FEÎ.EK YUNUS NADİ Şarkı sözle haykırnm Inr scntezi, beşeri ifade ile hayatî ifade»hı bir terkibi olmak iktıaa eder Ytrzan: M. ŞeMp Tunç J 1941 yıhna İngiltere muazzam tedarikle giriyor RUZVELT'LE Ikinci İTALYA KRAIİ Umumî ARASINDA Kısa Haberler harb gözbebekleri bana biraz ufalmış gibi geldi. Yüzüme baktı, çenesi oynadı, dişleri «kıldı ve yüzünden ıstırab çektiğini anlatsn bir gölge geçti. Tekrar gözlerini örteeek ve inleyecek zannettim. Halbuki sayanı hayret bir şey oldu. Birdenbire omun müthiş bir gayretle yüzü acıdan takallüs etmiş bir halde doğrulduğunu gördüm. Evet doğruldu ve arkasına yaslaadı. Derin derin inledi ve sesini güçlükle duydum. «Fehmi nerede?» diyorda' Sonra başını ağu ağır bana çevirdi, gözlerindeki bulanıklık kalmamıstı. Götkapaklaruu yarım örterek yüzü me, yalıya götüreceğim. İstedikleri zame baktı. Beni tanımaya çalıştığını an man oraya telefon etsmler. Telefon nuladım. marasmı da bırakahm. Karakoldan itiraz eden olmadı. Tele O esnada otomobilin kapısı açıldı. Yafon numarasmı ve adresi bıraktık. Derşarm başı içeri uzandı. hal hareket ettik. Küçük hanım yaralıyı karakola bıTeyzem beni yabana ve yaralı bir rakıyoiuz, dedi. Vak'a mahaliine de adamla görünce evvelâ şaşırdı. Ona vapolisler gitti. Telefon ettiler, bir çaresine ziyeti izah ettim. Cemal de tesadüfen bakarltr.. Yalnız bizim adresimizı isü evde imiş. Eızayı onun odasma çıkar yorlar. Sırası gelince şahidliğe çağıra dık. Gene yan baygm bir halde idt caklarmış, vereyim mi?» Kendine hâkim olmak, toplanmak istiEıza bunları duymamış gibiydi. Tek yor, fakat yüzü gerilerek kısık uıilrilerle rar göaleri örtülmüştü. Yüzü bembeyaz yardımımıza kendini bırakmaya mecbur ve gergindi. oluyordu. Yaşata: Biz. onu soyup yatağa yerleştirinceye Adresimizj ver, dedim, Yaralıyı da kadar Yaşann civarda aramaya koştuburaya bırakamıyacağımızı karakola ğu doktor da yetişti. söyie. Ben kendiani tamyorum. TeyzeHasta, doktor gelroeden yanm saat CUMHURİYET » İN EDEBÎ ROMANI: 19 Demek tanıdınız, dedim, bu iyice kendinize geldiğinize delâlet eder. Büyük geçmiş olsun™ Yüzünü buruşturdu, yutkundu, kıevvel kendine gelmiş, gözlerini açmıştı. Ben, Cemal ve teyzem odadaydık. mıldadı ve bırdenbire inleyerek hareKaryolanm başucunda duruyorduk. ketsiz kaldı. Boğuk bir sesle: Arkama bir şey olmuş, dedi, kıHepimâe ayn ayn baktı. Nihayet gözleri benim üzerimde durdu. Acaba ta mıldayamıyorum. Fakat neredeyim? nıyaeak mı diye heyecanlandım. Bizim cevab vermemize vakit bırakDerinden gelen yorgun bir sesle mı madan ilâve etti: Fehmi nerede, çocuğa bir sey mi rıldandı: oldu? Rica ederim benden saklamayı Siz, öyle mi!. Tanımıştı. Neden bilmiyorum. âdeta nzz.» Bu adamı bir kere daha sonnuştu. sevindim. Beni bir kere doktor Rüştüye gittiğim gün hem de yarı karanlık Otomobildeki arkadaşı olacaktı. Ne ceta görmüştü. Demek unutmamıştı. Bu vab vereceğimizi şaşırdık. hoşuma gitti, ve hangi kadmm hosuna Tekrar gözlerini benim yüzüme dikgitmez kL.. Dudakları titreyerek: İUrledim, gülümsemiye çalışarak: Öldu öyle mi? dedi. Yazaıt: Peride Celâl Karyolasınm yanına bir iskemle çe Kalkamazsınız, dedi, acıdan tekrar kip oturdum. Kısaca kendisini kaza ma bayılmanız k«bildir. Fazla değil, bir iki halünden alıp nasıl teyzemin evine ge gün böyle arka üstü yatacaksır.ız... Ağtirdi§imizi anlattım. Arkadaşının ölü nlar aynı şiddette devam ettiği takdirmünü de saklamadım. de röntgen lâzım olacak. O zaman buBu ölümü. onun gibi bir adamdan radan doğru bir otomobille hastaneye, saklamak bana manasız göründü. Na röntgene, hastaneden de evinize gidersıl olsa yalammı derhal gözlerimden siniz. anlayacaktı. Öyle keskin bakışları varTeyzem bütün misafirperverliğini tadı ki... kınarak: Sesini çıkarmadan beni dinledi Yal Vallahi bırakmam, diys başladı. nız bir iki kere çene kemikleri oynadı. Hem madem ki Azize ile tamşıyorsunuz, Boğazına bir şey tıkanmış gibi yutkundu ve ben sustuğum zaman güç isiülen çekinecek ne var?.. Bea fazla ısrar etmek istemiyordum. hafif bir sesle: Onunla ayak üzeri tamşmıştım. Hem En iyi arkadaşımdı, diye tnınlde buna karşı oldukça soğuk hareket dandı. etmişti. Sonra verdiği kararlardan koTeyzem ve Cemal onu teselliye çainsana lıştılar. Nihayet doktor geldi, muaye ıay kolay vazgeçmiyen bir benzeyordu. Israr edersem aksi bir cene ederek kaburga kemiklerinden büikisinin kınlmış olabileceğini söyledi. vab verebilirdi. Onun için yalnız tey•Belki de yalnız incinmiştir, diyordu. zemde kalabileceğini, bunun hiç biı Bir iki gün yerinizden kımıldamamanız mahzuru olmadığını söyledim. Hem madem ki doktor ısrar ediyordu. lâzım.» Razj olacağını hiç zannetmiyordum. Mimar Rıza, doktorun sözlerine cevaben, derhal bir otomobille kendi evi Halbuki sonunda kalmayı kabul etti. ne gitmek istediğini söyledi: Yalnız vereceği telefon numarasına te Orada lâzım gelen tedaviyi yapü lefon edilerek kendisinin iki gün ka4ar daha Boğazda Fehmile kalacağım nnm, diyordu. Doktor otıur» bu arzusunu şiddetle evine bildirmemizi rica etti. (Devam edecek) leddetti; \