Katalog

13 tkincMmm 194T CUMHURİYET O IV A Ege'de sarsıntılar Gene Ingiltereyi istilâ teşebbüsü oktor Gobbels evvelki gnn söyledîği nutukta gene İngilterenin islilâsmdan bahsetmiş, bn işin ne zaraan yapüaeağına dair hiçbir taahhüde giımemekle beraber istilâmm herhalde yapılacağmı anlatmıştı." Doktor Göbbels'in bu sözleri söylemesmtjen sonra bütün mihver propagandası, Ingiltereyi istilâ işinin yakında bir emrivaki mahiyeti alacağinı ileri sürmeğe ve fikirleri bununla meşgul etmeğe koyuldu. Doktor Göbbels'in talimatma göre hareket eden Alman kaynaklarına kahrsa Ingiltereyi istilâ işi, Amerika yardımının küllî bir mabiyet almasmdan evvel vuku bulacaktır. Jtalyan kaynaklan da bu yeni propagandadan teselli bularak, onu alkışlamakta ve tahakkukunu beklemekle dir. Mihver mehafiHnin bn pnrpagnndayı ileri sürmelerine mukabil İngiliz mehafili de böyle bir ihtimali dikkat gözünjen uzak tutmadıklarını anlatıyoriar. Mister Çörçil son nutkunda bu ihtitıale işaret etnıiş ve Almanyanın birşey apmak ıstırannda olduğunu söyle likten sonra İngilterenin her ihtinıale iarşı hazır olduğunu söylemişti. Evveld gün de İngiltere İktısadî Harb Nazırı ialton ayni bahse temas etmiş ve Hiteriıı artık pasil bir vaziyette kalamıacagını ve önümüzdcki aylar ve hafalar içinde bir şey yapmak ıstırannda ;alacağını anlatmıstı. Bütiin bunlar İngiltercnin, esasen Milâ teşebbüslerini hesaba kat&rak hem ıvanık, hem hazırkklı davrandığını göseriyor. İngiltere biitiin istilâ propaganialarına karşı, Haleb oradaysa arşm buada! dcmekle mukabele etmektedir. Merkezi Kuşadası ve Karaburun olan zelzele, hemen her tarafta devam etti, bazı binalar yıkıldı îzmir 12 (a.a.) Perşembeyi cumaya bağlayan gece İzmir vilâyetinin her terafmda hissedilen oldukça şiddetli zelzele hakkında alınan tafsilâta nazaran sarsıntı bilhassa Karaburun ve Foça sahilierile Kusadasmda daha şiddetli hissedilmis ve burada sabaha kadîr fasılal) . e hafif olarak devam etmişür. Kuşa• dasında en şiddetli sadme 23,13 te vuku bulmuştur. Burada Selçukta bir binanın duvarları yıfalmıştır. Seferihisarda zelzele şarktan garba doğnı üç dört saniye kadar devam etmiştir. muş, 20 baca ve bir ahırm duvarları yıkılmıştır. Keracadağ köyünde bir dtnı ve bir ev kapısı yıkılmış, bir keçi ölmüş, sancaklı köyünde 6 ev, içinde oturularmyacak bir hale geldiği gibi diğer G evde de çatlaklıklar hasıl olmuştur. Geç kalmış bir müdahale îtalyan tayyareciliği bukadar şedid bir darbe yedikten sonra Akdeniz ve Trablusa büyük bir Alman hava birliğinin gelmesi fayda vermekten uzaktır BLr hafta kadar evvel İtalya ajansı büyük bir Alman hava birliğinin Italyaya geldiğini salâhiyettar yüksek bir hava makamının resmî lisanile haber verrnekte idi. Mümkün mertebe geç haber aiımnasını icab eden askerî bir haberin resmen işaasmdan maksad nedir? Herhalde İngüizleri ikaz etmek için bu haberi neşretmekte istical etmemiş olsalar gerektir. Uç ay evvel, birinciteşrin 940 başlarında, 5000 İtalyan tayyareci ve tayyare murettebaü Almanyaya geldikleri zaman ilân edilmemiş, ancak İngiliz membalarından haber alınmış bulunuyordu. İtalyan tayyareleri İngiltere adasına yapılmakta olan Alman hava akınlarına iştirak ettikleri zaman haberin sakianması imkâm kalmadığındandır ki mihverin tesanüdünü göstermek bahanesile ilân edilmekte bir mahzur görülmemişti. Bundan fazla olarak gelen kuvvetin miktarı büyük bir hava birliği olarak bir dereceye kadar tasrih edilmekten de çekinilmemesi dikkate şayan görülür. Büyük bir hava birliği namı altında ancak birkaç hava alayından mürekkeb bir kuv\Tet kasdedilebilir ki 35 hava alayı farzedilirse gelen kuvvet takribeıı 300500 tayyare olarak tahmin olunur. Alman hava kuvvetlerinden bir fasmının İtalyaya gelmiş olmasımn, hem de kuvveti bir dereceye kadar tasrih edilerek iıân edilmesinin sebebleri ister istikbalde Akdeniz bölgesinde umum! ve müşterek büyük bir harekât yapılacağı rıropagandası için ve isterse sarsılmağa başladığından şüphe edilen İtalyan umumî efkânnı tatmin etmek içiu oLsun habeıin faymeti ilân edilmesinde değil; İtalya hava kuvvetlerinin yardıma muhtac bir vaziyete düşmüş olmasında ve daha mühim olarak da Almanların kat'î neüceli cepheden kuvvet ayırmağa nasıl olup da muvaiakat etmiş bulunmalarındadır. İtalya hava kuvvetleri tayyare adedi cihetinden, gerek garb Trablusunda, ve gerek Arnavudlukta iki misli üstün farzedilirken nihayet yardıma muhtac olması askerî bakımdan tetkike değer bir mevzudur. ASKERÎ MUSAHABE| Boğaz olmuşum! exçk bn tabir doğru değildir, fatkat: Nezle olmuşnm! Grip olmuşum! Öksürük olmuşum! Ne kadar yaniışsa, bu da o kadar hatalniır. Zira insan nezle olmaz, nezleli olur. Nezle hasU&ığııı ismidir. Grip olmak, öksürük olmak da böylece ysnlışnr. Doğru söylemek için, ya: Nezleye, gripe tutulnıuşum' yahud: NezleM, gripliyim! den.elidir. Öksürüğe gelinee: Öksürük, «Öhö, öhö!» tatzmda çıkarıJan sesr denir. İnsan ses olmaz. Biııaenaleyh bana da: Öksuruk olmuşum! yerine: Öksürür obnuşum! veya saılece: Öksürüyorum! demek, turkçe ba« knnmdan daha doğru olur ama, neyleyelim ki; yantaşa alısmış kulaklara, bu* nu böyle soylerseniz, sizi yanıiaıış sa« oırlar. İşte «boğaz olmuşuın» tabiri de bu kabil muteber ve makbııl bir yanlıştır. Doğrusu: Boğazım inmis! yahud: Hünnak olmuşum! demektir. Cumaovasınm Bulgurca köyünde 40 baca yıkılmış, iki dam ve bir evin duvan çökmüştür. Buradaki okul binasmda ve 40 evin muhtelü yerlerinde çatlaklıklar hasıl ohnuştur. Dikiliden alınan bir telgrafta zelzele21elzele Değirmendere nahiyesinde de nin orada 21,12 de hissedildiği ve altı şiddetle hissedilmiş ve muhtelif faııla saniye sürdüğü, Çandarbda blraz daha larîa dokuz sarsıntı kaydedilmiştir. İlk çiddetli duyulduğu fakat hasarat olmaokul binası kâmilen çatlamış ve müte dığ; bildirihnektedir. akıb sarsmtılarla yanhıuştır. Yeni yaÖdemişte zelzele 23.10 da hissedilmiş ptlan kooperatif binasmm bir duvarile ve 10 saniye sürmüştür. 24 evin duvarlan çatlamış, bir hayvan Subaşı köyünde bir evde çatiakhklar damı tamamen, 11 hayvan damile 9 ev olmuştur. kısmen yıkılmıştır. Zelzele dün Torbalıda birkaç defa tekPrasaca köyünde 10 baca yıkılmış, Ye rarlamışür. Hic bir tarafta nüfusça zayiat yoktur. niköyde 29 evde hafif çatlaklıklar ol•tmııımıınffliıııııııııınıınîinııııııiüüünııııımııııımmıiMiımn Yazan: Sm larak 40 bölük yani 400 tayyare kadardır. Bunun 25 bölüğü (200 tayyare), keşif 10 bölüğü (90 tayyare), bombardunan ve 10 bölüğü de (120 tayyare) avdır. Bu kuvvetin karşısmdaki İngüiz tayyare kuvveti ise donanma ile beraber bulunan kuvvettir. Yani Ark Ruvayal ve Cagle tayyare gemileri ve harb gemileri üzerindeki tayyarelerden, tir de Malta ve belki de Kıbfısta bulunan tayyarelerdir. Görülüyor ki deniz tayyarelerinde de aded üstünlüğü İtalyada idi. İngiliz donanma tayyarelerinde yukanda müstakil hava ordusunda zikrettiğimiz aded üstünlüğünü tesviye eden amiüerden başka herdaim donanma ile beraber bulunan deniz hava kuvveti her zaman ve istenilen yerde bütün kuvvetile müdahale etmek imkânlarına malik bulunmakta dır. Alman hava kuvvetlerinden büyük bir hava birliğinin İtalyaya gelmiş olmasımn en ehemmiyetli ciheti kat'î netice cephesi olan İngiltere karşısından bir kuvvet ayrılması ve İtalyaya gönderilmiş olmasıdır. maada Alman Avusturya kurlarının bu cepheye ayrılması, Almanların zararına olmuştu. İşte bu mülâhazalara istinaden Akdeniz bölgesinde büyük bir hareket yapr mağı tasav\ ur etmek farzunuhal rauvaffakiyet elde edilse dahi kat'î nef.ce bu bclgede alınamıyacağından hem beyhude bir emek, ve hem de bu haröin hatalı safhalarına bir mebde olacaktır. Hfir Fransızlar Mısırda oturan 60 30 harb gemisi harebin İtalyan kâta iştirak ediyor Mussoliniye karşı bir antifaşist cephe kuruyorlar Geceli gündüzlü bombardımanlar : İngiliz hava kuvvetlerinin son günler ie evvelâ Fransadaki, sonra Belcika ve lolandadaki düşman iislerini geceli undüzlü en şiddetli bombardımanlara âbi tutmasuu, İngiliz uyanıkhk ve baırhğııun alâmetlerinden biri sayıuak cab eder. Bühassa İngiliz hava kuvveterinin güpegündüz yaptıği taarruzları ıklaştırması ve şiddetlendirmesi, askerî ledefleri iyice zedelemesi, onun istilâ ıropagandalaruu nasıl karşıladığraı tearüz ettiriyor. C.ünduz yapılan taarrnzlar, yalruı heeflerc daha kat'î isabeti temin ctraelde aluiıyor, bundan başka dövüş kabiliyeniu üstünliiğünü de meydana koyuor. Buna rağmen Almanya, bir müddet aha beklediği takdirde biitün üstiiııltiL kaybedeceğine emin olduğu için heri bâdâbad bir maceraya girişmek ıstıraını hissetmektedir. Bu ıstırar, bir istilâ •şebbüsü şeklini aldıği takdirde teşebiisıin uğrayacağı akıbeti hep birlikte •maşa edeceğiz. Londra 12 (a.a.) Hür Fransız deniz kuvvetlerinin kumandanı Amiral Mnselier dön söylediği bir nutukta halihazırda 80 hür Fransız ticaret gemisinin denizlerde dolaştığını ve 30 harb İskenderiye 12 (a.a.) Mısırda fagnnisinin denizdeki harekâta ijtirak etşizm aleyhtarı hareket gittikçe fazla tiğini soj lemiştir. laşmaktadır. Ablııkayı yarmak istiyen gemiler Ingîliz donanması tarafından ele geçirildi Londra 12 (a.a.) İktısadî Harb Nazın Dalton söylediği bir nutukta işgal altında bulunnnyan Fransadaki çocuklara Amerika kızühaçı tarafından ilâç, vitamin hülâsalan ve giyecek gönderilmesine ingiltere tarafından müsaade emis olmasını bahis mevzuu ederek demiştlr ki: «Gruppo d'Azdone Anti Fascista» teşkilâtının son zamanlarda açılan İsken deriye şubesinin reisi doktor Gaetano, Reuter muhabirine yaptığı beyanatta ezciimle demiştir ki: « Teşkilâtımızın gayesi, faşist rejiminin ve İtalyan Alman muahedelerinin ilgasıdır. Muhtelif antifaşist gruplar, Kahire merkez teşkilâtının idaresi altında toplanmaktadır. Kahiredeki merkezde birçok yüksek şahsiyet mevcuddur. Teşkilâtımız, Mısırda oturan 60 bin İtalyan arasında propaganda yapnıakU. ve Mısırda «Giornale d'Oriente» smi altında intişar eden yegâne italyanca gazete tarafından da muzaheret görnıektedir.» « Bu müsaadenin ablukada hiçbir edik açmıyacağı muhakkaktır. Kontrolumuz kat'iyyen gevşememiştir. Son Amerikan sefaret müsteşarı günlerde donanmamız, ablukayı yarGeneral Weygand'la mağa teşebbüs eden bir miktar vapuru nlemeğe muvaffak olduğunu haber görüştü ermekle bahtiyanm. İktısad harbini Cenevre 12 (a.a.) «D. N. B.» Vichydonanma ve hava kuvvetleri ile şiddetendirmek için elden geleni yapacağım.» den itimad edilir bir membadan öğrenil\lman Sovyet anlaşması: diğme göre, Fransız hükumetinin AfriZiraat Vekilinin tetkikleri ka için umumî mümessili olan General Alnıan kaynaklan Sovyet Birliğile lmanya arasında imzalanan son ticaıî İzmir 12 (a.a.) Bayram tatilini re Weygand garbî Fransız Afrikasında buılaşmayı, en büyük ekonomik pakt sa ikası ile birlikte şehrimizde geçiren lunan Amerika büyük elçiliği müsteşarı ırak ve bu sayede iki taraf arasında Ziraat Vekili Muhlis Erkmen, bu fır Murphy ile görüşmüştür. > büyük bir ticaret mübadelesi yapı sattan istifade ederek izmir ziraat teşk caâını anlatıyoriar. kilâtını tetkik etmiştir. Alman mehafilinin bn anlaşmayı, ATokyo 12 (a.a.) d.n.b ajansınm Muhlis Erkmen, Bornova ziraat mülerikanın İngiltereye yardnnına kaışı cadele istasyonunu, bağcılık ve zeytin hususî muhabirinden: r mukabele şeklinde tebarüz ettirmeğe Japon Dahiliye Nazırı Hiranuma, matcilik istasyonlarını gezdikten sonra Zilemmiyet verdikleri göze çarpıyor. bu.ıt mümessillerine beyanatta bulunaraat Mektebini gezmiştir. Almanyanın en çok muhtac madderak, Mecliste yeni bir siyasî partinin ri petrol, buğday ve iptidaî maddelerİzmir 12 (Hususî) Ziraat Vekili teşkili maksadile yeni bir hareket hazırr ve Sovyet Birliğinden bunları aünak Muhlis Erkmen bu gün Kızılçullu köy hkları gözüktüğünü bildirmiştir. tiyor. nstitüsünde kız, erkek talebe ile koNazır, eski siyasî partiler de nüfuzAcaba bu maddeler bakınınıdan Sov nuştu ve memnun kaldığmı bildirdi larını tebarüz ettirmeğe ça'.ıştıkları için • Birliğinin ihtiyacından artakalan kı Ysnn Ankaraya hareket edecektir. t bu hareket münasebetile dahilî hiç bir m Alınanyayı tatmin eder nıi?.. Rumanyada tecziye edilen gerginliğe müsaade etmiyeceğini söyleİngiliz mehafili bunu çok şüpheli gümiş, hükumete daha kuv\retli bir esas lyor ve Sovyetlerin ticaret anlaşman maneviyat gibi esaslı amilleıdir ki askerler temini için kabinenin tekrar takviye adedce azlığa rağmen zafere giden yol^ıdan fazla hududa ve halk mübadelesini lüzuralu addetmekte olduğunu be arı açmağa yararlar. Bükreş 12 (a.a.) Reuter: W aid anlaşmalara ehemmiyet verroeBirçok asker, itaatsizlikten dolayı üç yan eylemiştir. rini, bu şüpheyi teyid edecek mahiyetOrdu ve hatta donanma için bir çok seneden bes seneye kadar hapse mahsayıyorlar. tecrübelerle sabit olmuş olan bu hakikum edilmiştir. 1 kat hava kuvvetleri için de ilk defa ola*üfün Bingazinin İbrail polis müdürü, «halka görülmeak doğruluğunu ispat etmis ve İtalyan miş zulüm» yaptığından dolayı Başvetayyareciliğini bugünkü akıbete sürükI I ıhliyesine doğru: kil General Antonesco tarafından azle+ Bükreş 12 (a.a.) D. N. B. Ru emiştir. Akdeniz bölgesindeki harekâta mflesBardia zaferinden sonra İngiliz kuv dilmiştir. manyamn Sofya elçisi Pilotti. hükumeai.erinin Tobruka karşı yaptıkları hatile temas etmek üzere Bükreşe gelmiştir. sir oJabilecek olan deniz tayyare kuvketmek demektir. Bunu da İtalyanın îkât da muvaffakiyetle inkisaf etmekA Helsinki 12 (a.a.) Mahkeme, vetleri için de vaziyet evvelkinin aynibütün Libyayı terketmesinin mukidde Fin Sovyet «sulh ve dostluk» cemiye dir. İtalyan havacılığı deniz harekâima s ve Mareşal Graziani'nin Tobruğu mesi saymak bir mubalâğa teşkil etnıez. tinin feshine karar vermiştir. Bunun kolaylıkla iştirake müsaid deniz ve hajıfarmak için harekete geçmesi ihti Ccnubî Afrika ittihadı hükumet reisi sebebi, bu cemiyetin ismine rağmen iki a üslerine malik bulunmasmdan dolayı ;ali de günden güne zâfa uğramaktaGeneral Smuts, birkaç gün evvel, İtal memleket arasındaki iyi münasebetleri ayyare gemisine lüzum görmemiştir. ır. Alman gazetelerinden bazılanıun ihlâl etmiş olmasıdır. Yalnız 1925 te yspılmış eski tip bir tayaha şimdiden bütün Bingaziyi kâmilen yanm bütün Afrikadan çekilmek yolu^ Bern 12 (a.a.) Dün gece Cenevnu tuttuğunu söylemişti. General gal altına alınmış saymalan da İtal re şehrinde beş defa hava tehlikç işareti yare ana gemisi vardır. Sardünya, Skilanlarm Bingaziyi müdafaa etmek nı SmuLs'un bu sözü yavaş yavaş tahakkuk verilmiştir. Hüviyetl meçhul tayyareler a, Pünteüerya adalarile 12 adalarda ve eiinde olmadıklarını anlatıyor. Binga ediyor. kafile halinde garb istikametinde uçmuş talyada dört sahil mmtakasında dağılmış deniz tayyare birlikleri tahminî olardır. ömer Rıza DOĞRUL nin terki, Ubyanın şark kısmuu ter Japonyada yeni bir parti Almanlar «hataları geride bıraktik sözünü tekrar ve bu harbde eski hatalara düşmiyeceklerini iddia ederler. Gerek mahiyeti ve gerek tesiri bakımından iamamı tamamına bir benzeyiş arzetmisse de, bir kısun Alman hava kuvvetinin İtalyaya gelmesi 914918 harbinde Marn muharebeleri sıralarında bir kısım Alman kara kuvvetlerinin şark cephesine gönderilmesile esaa da bir müşabehet arzeder. Rumanyaya gönderilmiş olan hava kuvvetlerinin yerini İtalyadan Manş cephesine celbedilen tayyare kuvvetlerile doldurulmuş olduğunu kabul edebilirdik. Fakat bu defa hem Manş cephesindeki İtalya bava kuvvetlerinin İtalyaya avdeti ve hem de üstüne büyük bir Alman hava birliFiihakika tahminen 80 bombardıman ğinin İtalyaya ayrılması kat'î neüceli 60 av ve 15 pike bombardıman bölüğün cephede sıklet merkezi teşkilini ana den yani 1820 tayyareden mürekkeb prensipini ihlâl etmiş olmuyor mu? italyan müstakil hava ordusu yansını Bir plânm tâtbiki için teşebbüs sergarb Trablusuna kolayhkla tefrik, geri bestisi başka bir meseledir. Hadisatm kalan yarısından lüzumu kadar bir kuvicbarile yapılan harekât ise büsbütün veti de Arnavudluk harekâtma tahsis ayn bir manayı haizdir. Umumî Harbetmek imkânına malik bulunmakta idi de tıpkı Galiçya ve İzonzo cepheleri sıBuna rağmen yardıma muhtac bir vakışmca buralara kuvvetle yardıma gitziyete düşmüş olması hayreti mucib oisa mek nasıl ki hadisatın icbarile yapılmış dahi izahı hiç de müşkül olmaz. Anlahareketler ise İtalya sıkışınca buraya ılıyor ki İngiliz hava kuvvetlerinin ukuvvet göndermek aynen hadisatın zoçuculukta, talim ve terbiyede, azim ve riie ve arzu edilmiyerek yapılmış bir cesarette ve tayyare vasıflarmdaki üshareket mahiyetini iktisab eder. İşte tünlükleri İtalyanlarm tayyare adedi bundan dolayıdır ki Alman hava kuvüstünlüğünü kolayca altüst etmiştir. vetlerinden bir kısmının İtalyaya gelmiş Buna bir de sevk ve idaredeki mahaolması hatalara başlamak üzere hadisaret vc yer teşkilâtmdaki mükemmelîik tın icbaruıa tâbi olmak gibi bir durv.m ıraımam edince adedlerden beklenen meydana çıkardığmdan dolayı büyük bir müspet netice menfi çıkmağa mahkura ehemmiyet ve kıymet arzeder. kalmaktadır. Bu yeni tezahür etmiş bir Şayed bu yardım 941 ilkbahannda hakikat değildir. Zaferin yainız aded üstünlüğile elde edilemiyeceği eskiden Akdeniz bölgesinde askerî büyük bir beri malumdu. Millî bünyeye ve roğrafî harekâün başlayacağına delâlet ediyorazıyete uygun ve mükemmel bir teşki sa ve bu hususta yardım süsü verilerek ât, sevk ve idare ve tabiyede maha hazırlıklar yapılıyorsa bu da eski hataret, talim ve terbiyede olgunluk, bunla larm büyük mikyasta tekerrürü olmıyann hepsinden üstün, dinamik kuvveti cak mıdır? Geçen Umumî Harbde Kafkasya, Süveyş ve Fiüstin cephelerindeki harekât ve Balkan cephesine garb cephesinden kuvvet ayırarak göndermek haddizafanda b>r hata olsa dahi Almanyanın lehine ve menfaatine olarak tatbik edildiği için Alman noktai nazarından bir zarsr olmayıp bilâkis büyük bir fayda temin etmiş bulunuyordu. Çünkü Türk ordusu Kafkasyadaki Rus ordusundan Rus Aünan şark cephesine kuvvet ayrılmasına ve yardım gönderilmesine mâni olduğu gibi Süveyş ve Filistin cephelerinde büyük bir İngiliz ordusu ve gene Çanakkalede daha büyük bir müttefik ordusu bağlanmış garb cephesinde Almanların karşısına büyük kuvvetlerin gitmesini menetmiştL Yalnız Balkan cephesini Bulgar orduBU başhbaşına tutamadığından dokyıdn ki bir kısım Türk kuvvetlerinden Kısa Haberlei Büyük bir Alman hava birliğinin İtalyaya gelmesinin Akdeniz böîgesinde Uzatmıyalıın; dinleyiniz! şimdi cereyan etmekte olan harekât üBoğaz olmuşum. Bahat uyuyamıyozerine ne gibi tesirleri olabilir? Alman rum. Bademciklerimde bir şey yokt tayyarelerinin tesirleri üç safhada gö Gırtlağımın iki yanında rahat rahat rülehileceği tahmin olunabilir. otuıuyorlar. Küçük dilim ise, ancak ayBaşta ve ilkevvelâ deniz harekâtı üze naya baktığtm zaman mevcudiyetinden rinde tesirlerini göstermeğe çalışacak haberdar olduğum bir mahluk. (O mülardır. Gittikçe Adriyatik denizinin şi bareğiıı de ne işe yaradığını bir türlü mal kısmına kadar çıkmağa başlayan anlayamadım.) İngiliz ve Yunan donanmasının tehdidBoğaz dokuz boğumdnr, derler. Beleri ve hava bombardımanınm tesirleri nim dokuznncu boğumda bir nokta var Drac ve Avlonya limanlannın emniyeti ki, TUtm»ma mâni olduğu gibi A, H. E, ni çok bozmuştur. İtalyanlarm ancak O gibi doğmdan doğrııya seslenen harfIşkodranın limanı olan Sebkinden mü lerin de kuvvetli çıkmasına müsaade nakale yolu bulabilerek Arnavudluk vermiyor; vermiyor değil, canımı yakıcephesine yardım gönderebildikleri söy yor. O halde ki; konuşurken keîimtOeri lenmektedir. didikleyip harflerini yoklnyor. undan so:ıAlman tayyarelerinin Adriyatik deni ra söylüyorum. Tabif bn zihnî amolnat zinde İngiliz donanmasının tehdidini biraz zaman geçmesine sebeb oldnğn için azallmağa çalışmakla ve Arnavudluk cevablarnn gecikiyor; bu yüzjlen, kar* limanlannın emniyetini arürmağa gay şnndıkilerin: ret etmekle beraber Yunanistanın mü Cevab versene ayol! diye hilabina, kemmel ve birçok limanlarından istifa bazan itabuıa nğrayorum ve kendilrr'iıe de eden İngiliz donanmasının huzur ve arzu ettikleri cevabı vermek husuMindarahatım selbetmek ve daha müteyakkız gecikmenin boğaz oluşumdan ileri bulunmağa mecbur etmek suretile güç geldiğini izah etüğim zaman gülüyorlar: lüklere maruz bırakmak istiyecekleri Ailah AUab! Bu na merak bo\ İe! hatıra gelir. insan boğaz oldum diye dilsiz cbnaz! Norveçin Almanlar tarafından işgalin YaUrken biraz ihlâmur; vabahleyin de den sonra dahi Alman hava filolarının limonla bir gargara, geçer gider. gece ve gündüz uçuşlar yapmakta olmasına rağmen anavatan füosunu hava Hepsini yaptun. Ne limon gargarasa hücumlarile bastırmak imkânını bula kalmıştı, ne karbonat, ne tentürdiyotlu madıklarını düşünürsek Akdeniz donan su, batta ne metil mavisi.. masının da çok müsaid olan Yunan saDostlarımdan bir boğaz mütehassısıhil ve adalarında ayni maharet gösterena da sordum. ceğinde şüphe etmemek lâzım gelir. O senin ağrıyan yerine vestibül Ikinci tesir sahası olarak Arnavudluk yani boğazın kapıarası derler. Antikagelir. İtalyan ajansı gelen Alman hava takulin pastilleri yemelisin! Üç dört gün kuvvetlerinin deniz ve hava harekâtma de sokağa çıkma! dedi. işlirakini kaydettiği halde kara hareDediği katakulli pastillerinl yedim. kâtını zikretmemesi Alman tayyareleriFakat sokağa çıkmamazlık edeınedim. nin Yunanistan arazisinde veya Yunan asrillerin tesiri olmadı değil. Beş on kara ordusuna karşı harekâttan içtinab kuruş benlm cebimden eczacmm keseedeceği anlaşılmaktadn*. sine geçti, ağzımın içi de çiris çanağıGarb Trablusu harekâtma iştirak et oa, nıidem İtalyan erkânıharbi.vesino mek meselesine gelince bu hususta biıaz döndü. Fakat (boğazumn kapıatasıudageç kalınmış ve otobüs kaçırılmış gibi ki) o mahud acı pek geçmedi. Onun geliyor. Bingazi ve garb Trablusu mın çin şimdi kelimeleri boğazıma dokuntakasında bir faraziye olarak meydan mıyacak şekilde seçip konuşuyomnı. Ba larin hazır, yer ve ikmal teşkilâtmm ta yüzden de cevab verirken, karşılık sıiytnam olduğunu kabul etsek dahi bura erkcn gecikiyorum. O da bir gam delardaki meydanlan gizlemek ve yerde . iken baskma uğramamak çok zor ve Ve ba arada garib bir (iüyadı zihnî) zamana muhtac bir iştir. cdindim. Şöyle ki: Nitekim İngiliz hava ki'v.etlerinin büNasıl, benim boğazım rahatsız olmayük muvaffakiyetlerindtn birisi de gizın diye, diyeceğim kelimeleri önceden lenemiyen ve ağacsız, çıplak, düz olan heceleyip seçiyorsam, yazarken dc kubu sahada kurulan İtalyan hava meyağun, zihnim ve eşlerim, dostlanm radanlarını bastırarak birçok İtalyan tayhatsız olmasın diye kellmeleri heceleyarelerini tahrib etmeleridir. Çünkü yor, seçiyor, öyle yazıyorum. Bu da aı hava tefevvuku havadaki çarpışmalarla çok ağır, biraz da zor oluyor. Ve farberaber, bilhassa tayyare meydanlarında kmdayım bu süzme ve seçme neticesi, duran tayyareleri tahrib etmekle daha yazdıklarım ve söylediklerim bir»z jakolay ve çabuk elde edilebilir. anlasıyor. Ne yapahm! Bu kaılar kıiiur kadı kızında bulunur. Nasıl mideye doArjantin, Sovyetler Birliğile kunmıyacak hafii perhlz yenıekleri bira* atsız, biraz yavansa, bizimkiler de o anlaşmak istiyor hale geliyor. Elverir H; gıdası yevinde Buenos Aires 12 (a.a.) Stefani: olsun! Hazmedilememek yüzünden şuHaber alındığına göre Arjantin hüku nun bunun midesini, sıhhaiini ve rameti, 1930 senesindenberi Sovyetler Bir hatini bozmasın!.. Boğaz olmuşum! liğile diplomatik münasebetlerde bu lunmamasına rağmen, İngiliz ablukası Dijeceklerimi seçerek «öylüyor, yîneticesinde kaybettiği Avrupa piyasaeceklerimi ağzund» fazlaca gevelenıelarını telâfi etmek maksadile Sovyetler den yutamıyorum. Birliğile tekrar ticarî mübadelelere başNe çare! Uz^âyetimirin icablanna uyamak üzere teşebbüslere girişmiştir. mamız lâzım! Hind ordusu genişliyor B. FELEK Ihüyar doktorun artık bizi ihmal et dar basit sözlerdi. Belki de onun tarağini söyliyerek: fından söylendikleri için bana böyle Ayakta kalmayınız, oturalım, de fazla tesir ediyordu. Şimdi, acılarımı, endişelerimi daha şiddetle duyuyor, göğım. Pencerenin yanına doğru karşılıkla o sünde bir çocuk gibi ağlasam ferahlayacağımı düşünüyordum. Halbuki bir ırduk. ' Tüllerden içeri bol bir ışık sızıyordu. lamanlar kendimi hislerine hâkim, ol(irbirimizin yüzünü galiba ilk defa bu dukça metin, hatta biraz maddî bir inadar yakmdan ve böyle aydınlık için san olarak düşünmüştüm. Ne yanhş! Teessürümü anladı. Zaten her şeyi e görüyorduk. Göz kenarlarında ince ırışıklar vardı. Fakat genis, esmer alnı anlaması için gözlerime bakması kâfi ümdüzdü. Şimdi o kahve rengi durgun idi. özlerde oynaşan içleri ışık dolu koyulu Beni büyük bir kardeş gibi dinleıçıklı benelker farkediyordum. Insana yiniz, dedi, kendinize gelmeniz için gayaşa oyulmuş hissini veren keskin çizşiü ret göstermeniz lâzımdır. Sık sık evden :alınea dudakları vardı. Teyzemi, Ce çıkıp dolaşınız, kalabahğa karışınız. Size nali soruyordu. hareketli bir hayat lâzun. Bakın ne kaBir aralık hayretle yüzüme bakarak: dar solgunsunuz... Bu kocaman evde nasıl yalnızbaşı Babamın ölümünden scnra çok deııza yaşıyorsunuz? dedi. ğiştim, dedim, sinirlerim fazla gergin... Yalnız değilim, dedim. Büyükan Her şeyden bezgin bir halim var. Calemle beraberiz. Evin içi de kalabalık mm hiç bir şey yapmak istemiyor. Sıkılıyorum, çok sıkılıyorum. ır. Adamlarımız var. Çıkıp geziniz, diye tekrar etti. Daldığımı görünce ağır bir sesle: Nereye? diye gülümsedim, burada Uğradığınız felâketi biliyorum, dedi, Doktor Rüştü söyledi. Fakat o, sizin o kadar az tanıdığım var ki... Kalababunu cesaretle karşılayacîk tabiatte bir lığı pek sevmem. Sokakiarda başıboş, ? kız olduğunuzu da ilâve fetti. Benim de avare dolaşmak manasız değil mi İzmirde ve İstanbuldaki mahdud eğlence babam var, hem de rahatsız... Kederinizin büyüklügünü anlamıyor değilim. yerlerine zaten babamın sağhğmda da Ağlamak üzere olduğumu hissattim. gitmiş değildim. Ben konusurken kaşları kalkıyor, Bu sözleri herkes sövlevebiiirdi. O ka CUMHURİYET » İN EDEBÎ ROMANI: 27 Yeni Delhi 12 (a.a.) Hind ordusu Yahudiler Rusyadan Uzak. umumî karargâhınm yüksek rütbeli suçarka gidiyorlar bayianndan biri dün radyoda beyanatta bulunarak 1941 senesi zarfında Hind Tokyo 12 (a.a.) Stefani: Hoşi gazeordusunun yetismiş ve tam teçhizath tesi Vladivostoktan Uzakşarka çok mikC00,000 kişilik mevcudu olacağını söyle tarda Yahudi geldiğini yazmaktadu. rüşiir. Vladivostok'ta birçok yahudiler yola çıkmak üzeredirler. ban vermiş bir ailenin çocuğu;nım. Bunun için hemcinslerinize karşı içme yapışmış kalmış, öyle bir kin var ki kolay kolay silkip atmak güç olacak sanıyorum. Bununla beraber... Yelhasıl gözleri hafif bir hayretle açılıyordu Nihayet garib bir tebessümle: Ne tuhaf! dedi, siz başka kadmlara benzemiyorsunuz. Zenginsiniz, gü anlayacak değil miydim? zelsiniz ve gezmeyi, eğlenmeyi sevmi Bana kızıyor musunuz? yorsunuz. Halbuki ben, parası olmıyan Hayır, diye gülümsedim, çünkü birçoklarının bile sizin nefretle bahset manasız şeyler söylüyorsun.ız. tiğiniz şeyleri yapmak için neler feda Sigarasuıı yakıyordu. Kibrit elinde, edebileceklerini bilirim. Açık konuşbir an durdu. Kendisile böyle konumak lâzım gelirse, bana kadından bahsedildiği zaman havai, kaprisleri için şıılmasma alışmamış bir adamm hayher şeyi feda eden, hodbin, erkekleri reti ve hafif hiddetile yüzüme baktı. Onu kırnfaktan korkmakla beraber: bedbaht etmek için yaratnmış bir raahluk gözümün önüne gelir. Bence bu gibi şeylerde kadm ve Kadm düşmanısuuzi.. erkek yoktur, insan vardır. Her insan Ciddileşü: ayrı ayn karakterde olduğuna göre de Bunu size doktor Rüştü mü söy birçok meziyetleri, yahud kusurları olabilir. Kadın, kadm, diyorsunuz; erkekledi? • Söylemeseydi bile, şu BÖziuıi <> :'en .er arssında karakteısiz, havai, menfaat Yazan: Peride Celâl perest yok mudur? Sonrâ, bir iki ahlâkı kusurlu kadına bakarak, bütün diğer kadınları bundan mes'ul tutar gibi konuşmak, mahkum etmek neden? Neredeyse, her felâkeün altında bir kadm parmağı gizli olduğunu söj'leyecektiniz. Bu da yanlış; kadın yüzünden bedbaht olduklarını iddia eden erkeklere dikkat ediniz, acaba düştükleri vaziyette onların da dahli yok mudur? Suçu her iki tarafta da arayacak kadar bitaraf olabilmek lâzımdır. Sigarasmdan derin bir nefes çekti; pencereden dışan baktı. Güneş yüzüne vurmuştu. Gözlerini kırpıştırdı ve başım çevirerek Belki de dedikleriniz doğradur, dedi: fakat ben kadın yüzünden felâkete uğramış, servetini ve bir iki canını kur Bakışları her zamankinden durgun, hatta biraz sıkıntıli idi: Bununla beraber, diye tekrar etti, demin dediğiniz gibi, içlerinde müstesnalar olduğunu unutmamak lâzımdır. Bunlardan biri de sizsiniz. Sizi az tanımakla beraber, hürmet ediyor ve inanryorum. Bir iki teşekkür kelimesi mınMandım. Gülsüm kahve getirmişti. Sükut içinde. dudaklarımız, gözlerimiz dost bir tebessümle aydınlık, birbirimize bakarak kahvelerimizi içtik. İçimde derin bir sükunet, tatlı, hatta biraz sersemleüci bir rahatlık ve uyuşukluk vardı. Geçmekte olan dakikalan durdurmak isteyordum. Orada, ince tüllerden geçerek yüzümüzde, başlarımızda, dantelleşen o güneş parçalarının, dışarıdan gelen rüzgâr, kuş, yaprak ve dallann çıtırtısmdan mürekkeb bahar melodisinin ve nihayet kızıl vazodaki beyaz güllerin bevaz kokusile muhat, ne kadar mes'uddum. Turpun seyreği... (Arkası var) Tramvay servislerinde bir sakatlık göze çarpmaktadır. Sabah. öğle, akşam saatleri gibi ya evden isine, ya işinden erine giden halk, istasyonlarda saatlerce bekledikleri halde gelmiyen bir Maçka, bir Kurtnluş, yahud . bir Fatih arabasının arkasından ayni semte aid iki, üç arabamn daha geldiğini görmekle taaccnb etmektedirler. Efer bu arka arkaya gelen arabalar iyi t e n i edilmiş olsa, hem halk az b*kler, hem ilk araba hıncahınç d olmaz. yolcular diğer arabalara tevzi edilerek daha rahat olur. Bu servls sakathğı ya dikkatsizIikten, yahod seyir süratinin ijrl kontrol edflemeyişindendir. Bu iki mahzuru izale için de ray, bandaj gibi dısandan ithal edilen eşyaya lüzum yoktur. Daha. dikkat ve çok daha dikkat! Turpun seyregi giM, tramvaym da sıkı makbuldür. Lâkin aksırır gibi tesadüfe bağh olarak gelen üç araba yerine beş on dakikada bir gelen münferid arabaların şehrin nakliyatına daha faydalı olacağında şüphe var mıdır£ i