Katalog

24 Hariran 1940 CUMHURİYET Hâdlseler arasmda Londrada yeni bir Fransız hükumeti ıngiltere, Bordeaux hükumetini tanımamağa karar verdi, yeni hükumetle işbirliği yapacak (Baştarau 1 Ind sahifede) miyet vesikası, bütün mukavemet vasıtalarımızın tükenmesinden evvel imza edilmistir ve silâhlanmızı, tayyarelerimizi, gemilerimizi, altınlarırruzı, müttefiklere karsı istimal edecek olan düsmana vermettedir. Bu teslimiyet, Fransayı tanamile esarete atmakta ve Bordeaux hükumetini Almanların ve İtalyanların dogrudan doğruya emri altına koymaktadır. Bu sebebden dolayı, halen, anavatan Fransasında, Fransanra ve Fransızların menfaatlerini harice karşı müdafaa edebilecek müstakil bir hükuraet artık mev cud değildir. Diğer taraftan, siyasî müesseselerimiz, hür bir surette islemiyecek vaziyette bulunmaktadır ve Fransız milleti, halen. hakikî arzusunu isittirecek hiç bir im kâna malik değildir. Buna binaen, mücbir esbab dolayısile. İngiliz hükumetıle anlaşma halinde bir millî Fransız komitesi teşkil edılecektir. Bu millî komite, vatanm ve vatandaşların menfaatlerini temsil eyliyecektir. Bu komite, Fransanm almış olduğu taahhüdlere »adık kalarak ve müttefik lerle müşterek zafere kadar harb gay retlerine bütün kuvvetile yardım edeTek vatanın istiklâlini idameye azme decektir. Bu millî komitenin tarn teşekkülü, pek yakında neşrolunacaktır. Fransız milli komitesi, bir meşru müesses Fransız hükumeti kurulur kurulmaz bu hükumete ve yahud hürriyet, vakar ve emniyet şartlan içinde toplanması mümkün olur olmaz milletin mümessillerine, harekâtından hesab vere cektir. Fransız milli komitesi, İngiliz arazisinde bulunan bütün Fransız vatandaşlarım hakkı kazası altına »lacak ve İngiliz topraklarında bulunan veya bu topraklara gelecek olan bütün askerl ve idarî unsurlann idaresini deruhde eyleyecektir. Fransız millî komitesi, kendisine iştirak etmelerini taleb için bu makamlarla temasa geçecektir. Harb kaybolmamıştır. Vatan ölmemıştir. Ümid sönmemiştir. Yaşasın Fransa.» 20 bin tayare ile bize zaferi temin edebilir. Londra 23 (a a.) Röyter: Bu sabah Londrada salâhiyettar bir membadan su beyaant yapılmıstır: « Fransız hükumeti tarafından mütarekenin imzası, Fransız kuvvetlerinin Fransada yapmakta olduklan munta zam mukavemetin sona ermesini intaç edecektir. Bununla beraber, müstemleke imparatorluğunda, daha dinç bir düşünüşün hâkim bulunduğuna emareler vardır. Suriyedeki Fransız kumandanı General Mittelhauser. Fransız kuvvetlerinin mücadeleye devam için verdiği karan ilân etmiştir. Hindi Çinide, umumi vali. sancağını indirtmiyeceğini beyan etmiştir. Tunusta. Fransa fevkalâde murahhası, mücadeleye devam kararında musırdır. Fasta, Senegal'de, Cameroun'da, Cibuti'de askerî ve sivil makamlardan sadakatle yardım edileceğine dair taminet ahnmıştır. İngiliz hükumeti, Fransa müstemleke imparatorluğunun vazifesini ifa edebilmesi için lâzım gelen malî anlaşmaları yapmağa hazırdır. Basvekilin bildirdiği gibi. Ingilterenin gayesi, Fransa anavatanının ve deniz aşırı arazisinin tekrar tamamile ihyasıdır.» Saigon 23 (a.a.) Aralarında eski muharibler de bulunan bir halk küt lesi İngiliz konsoloshanesi önünde tezahürat yaparak Fransanın harbe devammı ve iki millet arasmda birlik tesisi için İngilizlerin yaptığı teklifin resmen ilânını istemişlerdir. Milliyet fikri Fransız müstemlekeleri harbe devam ediyorlar üyük Harbin sonundan bu güne kadar şahid olduğumuı askerî, siyasî ve sosyal hâdiselerin neticelerine bakınca hep şunu görüyoruz: Milliyet fikrinin zaferi. Harb sonrası devrinin demokrasi Avrupasında, bu fikir ve bu zafer, her yerden once Türkiyede kendini goster di. Tiirk İstiklâl Harbi milli iradenin ve milliyet fikrinin ilk zaferidir. Bü yük Harbin mağlublan arasında. Sevres «Harb eden ordular değil, felsefelerimuahedesile parçalanmak tehdidine dir> derler. Bu vecize doğru değitse. uğrayan, payitahtı ve İzmir gibi şehir doğruya çok yakın bir göruşün ifadesi leri harbsiz işgal altında kalan en 7a olsa gerektir. Evet, Fransa niçin mağyıf memleket Türkiye olduğu halde, en lub oldu? Bu kadar servet ve maddî kudretli müttefikinden 22 sene evvel materiyel kaynaklarına, bu kadar zekâ, yıldırım hızile millî şuunınu buldu, irfan ve medeniyete sahib olan \e millî birliğini kurdu ve esaret sulhuna asırlarca bunlann istismarında ön yıllarca karsı tereddüdsüz ayaklandı. Tiirk safta bulunan bir millet millî hamlesinia. daha sonraki bütün tanıdığı ve ona göre hazırlandığı bir diğer millî hareketlere örnek olduğunu düşman karşısında beş on gün gibi kısaAvrupa nasyonalistlerinin en büyük cık bir zaman içinde silinip süpıüldü denecek derecede kahhar bir hezimete sefleri tekrar tekrar itiraf ertiler. uğradı? Bunun sebebini sathî gorüşlerin Türk zaferinden sonra Avrupada sa altında derinlerde aramak, millî cemihidi olduğumnz askerî, siyasî ve sos yetin köklerindeki hastalıklara nüfuz yal hâdiselerin hepsi, milliyet hamlc etmek ve orada araştırmak lâzımdır. sine karşı harekete gelen enternasyo Bu sebeb, Fransız cemiyetinin istinad ı nal ve demokrat cephenin, yahud bu ettiği hayat felsefesinin çürüklüğünde cephenin elinde oynayan kukla dev aranmalıdır. Filhakika, Fransanın mağletlerin herimetile bitti. Kendi millî lubiyeti, nasyonalizmin idealizm karşıiradesinden ziyade yalancı hâmilerine sında mağlubiyetidir. Maddî zekânın püvenen zavallı Habesistan ilk kur spiritüalist unsurlara teslimiyetidir; her bandır. İspanya ihtilâlinde milliyet fik şeyi sadece mihanikî bir akılla olçüp ri le beynelmileliyet ve demokrasi fi tartmanın, ruhî kuNaetler, fedakârlık kirlerinin iki repheye ayrıldığmı daha ve dinamizm karşı sındaki aczidir. Fransız sosyetesi an'anevî bir entebüyük bir vuzııhla gördük. Orada da yan kınl, yan demokrat cephcyi pa lektüalist felsefeye dayanıyor. Onsekiramparça eden kılıc, milliyetin kılıcı zinci asır ansiklopedilerinin, Voltaire'ledır. Ondan sonra, birbirinin pc«isıra. rin. Diderot'ların, d'Alamber'lerin Franyabancı himayesine sığınan demokrasi sada yarattıklan her türlü ruhî disipkukialan millî istiklâllerini kaybeHi • lin ve mistik hayat unsurlarım istihfaf ler ve gözümüzün önünde can verıii eden kuru ve .naddî akılcılık hareketi. ler: Avusrorya, Çekya. Polonya ilâh Nihayet bunlann topyekun hâmisi. demokrasinin ağababası Fransa, milliyet fikrinin ilk vatanı olduğu halde, senelerdenberi millî taa77uvuna inıkân hırakmıvan alacah ideolojilerin verdiçi Iç politika mücadelelerinin yorgunluğu irinde istilâya uğradı. So«yoloji tarihinde milliyet fikrini ilk anlayan mem leket Fransa olduğu halde onu en az benimseyen de Fransa idi. İeeride ve dışanda milliyet hamlesine karsı koymak için elinden gelen bütün lıataları yapmıştı. Bn hatalar ona içeride millî birliğini. ordusunun silâh ve savaş kudretini, bütün kahramanlık lıassa siyetini. dısanda lâtin İtalyanın ve nasyonalist İspanyanın dostluğnnu kaybettirdi. Fransız milletinin 1936 seçi minde, karışık ideolojilerî temsil eden melez halk cephesini milliyet rephe sine tercih etmesi, dört senedenberi ^ırtsırta yaptığı büyük tarihî hatalann meş'nm bir başlangıcı olmuştu. Fran sır milliyetciliğ:inin doğruyu gören bütün sahsiyetleri ve gazeteleri, seneierdenberi bu hatalan saymakla b:tire mediier. fakat Alman ordularından çok evvel yabann Ideolojilerin istilâ«.ma uğrayan Fransaya, millî vîcdanından gelen sesi bir türlü işittiremediler. Büjük Harbin sonundanberi Avra pada, Asyada, Afrikada zuhur eden askerî. siyasî, ekonomik ve sosyal mii cadelelerin hepsinde «enterna<îyonal sınıf.. .demokrat ve kozmopolit iıısan» fikri, her yerde, istisnasız ve sırtısıra hezimet halindedir. Nerede millet, millî taazzuv ve mîllî trade varsa orada zafer, nerede enternasyonal demokrat ve kozmopolit insan fikri varsa orada kesmekeş, boz gun ve hezimet görülüyor. Her kaidenin bir kaç miistesnası oldıığu halde bunun bir tane bile yok. Çünkü labiat kannnu kadar ımıtlak ve istisnasiT, muzaffer ve muhteşem bir millijet kanunu önündeyiz. Bir mağlubiyetin sebeblerini ararken: ( Hindiçinide tezahürat Bordeaux hükumeti General De Gaulle'yi azletti Bordeaux 23 (a.a.) Fransız rad yosunun bildirdiğine göre, bu sabah Lebrun'ün rivasetinde toplanan nazırlar heyeti, dün akşam İngiliz radyo sunda söylediği nuhıktan dolayı Ge neral De Gaulle'u azletmistir. miş ve hemen akabinde de saçakları Su halde. Almanya il? İtp'va. İBgîlteharb kıvılcımlan sarmış, millî smırlar renîn nzaklarda hazırlaH<<h hava ordustt Ankara 23 (Telefonla) İlkbahar at da Fransanm feci mukadderatmı tayin yetisin ha\Ti hâkimeyini ele spcirmeden [Basmakaleden devam] yarışlarının sonuncusu bu gün yapıldı. edecek top sesleri işitilmeğe başlan evvel, İnpiltereyi süratle maslub etmeğe yetmemişse onun zarurî bir netiCumhur Reisimiz Ismet İnönü refakacalısmak mecburivetin'Iedir1<'r. İngiltecesi olan bu yeni harb o hakikati tinde Ba^'ekil doktor Refik Ssydam ol mış tı. re. karada kazanama''iîi vnlrti. havada anlatmak için insanlann gözü önü duğu halde İpodroraa gelerek yanşları Şimdi gelelim Alman hayat felsefe ks>7anabi!ecek mi? Yi^eceçi darbelere ne serilmiş kan ve ateş dolu mun takib etti. mukavemet edeh'Wek mi? Bunu srı^ak sine: zam bir hailedir. Beşerî ihtiraslarla Belçika Kralının çocukları Alman hayat felsefesi büsbütün baş gene zam'n ve hâHi«eler gösterecektir. harb yapmak mukadder olabüir. Buna binaen, bu gün, İngiliz hüku Bn eiin mvhakkpk olan bir sey varka esaslara dajanıyor. Burada hayatı Ispanyada Harbi yapanların zaferi kendi hemeti, bundan böyle Bordeaux hüku telâkki tarzı, ferdin bütün manevî var s». Holan<?a. Bp'<ika ve Fransanm uğraMadrid 23 (a a ) A. B C. pazetesisablarına kazanmak için fedakârmetine müstakil bir memleket hükü hğınm baştan aşağı cemiyetin, Alman dı&ı hsraH''pn İnsriM°renin de. Aimanlıklarm azamî hadlerini ihtiyar et nin bildirdiğine göre, Belçika Kralımn ırkmm menfaatine matuf ve ona has yanm da. İtalvanm da nasnn kaimıvameti olarak bakamıyacağını beyan eder. çocuklan, halen Ispanyada bulunmak melerinde şaşılacak bir cihet yok tadır. İngiliz hükumeti, müstakil Fransız redılmiş bir idealizm felsefesi üzerin cs»ıdır. Hava harbi. kat'î nptice^i îstihde kurularak taazzuv ettiğini görürüz. «al edincive Vadar. o ırÜ7'"l m»denî SPunsurlarım tam surette temsil eden ve tur. Fakat zafer, müstakbel harbFransanın enternasyonal taahhüdlerin lere sed çekecek iyi bir sulh tesisi Tancadaki İspanyol idaresi Bu felsefe, Onsekizınci asırda Kant'ın hîr'er hom*">'ır altında harab ohnağa yerine getirerek harbe devama azmeyTanger 23 (a.a.) D N B. bildiriyor: anıtsal felsefesine dayanarak Fiht'lerin, mahkumdurlar. ne yaramadıktan sonra neye yalemiş bulunan muvakkat bir Fransız Beynelmilel mıntakadki İspanyol kı Hegel'lerin, Niçe'lertn felsefelerinde en PEYAM! SAFA rar? Buna nazaran iyi harb yapjnoksek şekillerini ve Alman ırkı humillî komitesi teşkili teklifinden kayd manın bir marifet olmasına muka taatı baskumandanı, harb devam ettiği susiyetleri için en tatminkâr ifadelemüddetçe İspanyol baskumandanl'ğınm malumat eyler. İngiliz hükumeti. böybil iyi bir sulh kurmanın daha büemrinde çaltşacağ;nı bildiren Tanger rini bulmuştu. Almanyayı bu günkü le bir Fransız millî koraitesini tanıyayük bir marifet olduğu meydan beynelmilel jandarma kumandanınuı zi hale getiren bu yüksek idealizmin, Alcağını ve bu komite müşterek düşmandadır. man zaferinin en büyük hatta yegâne ypretini kabul etmiştir. la mücadeleye azimkâr bütün Fransız amili de bü felsefeye dayanan hayatı Alman devlet ve hükumet reisi unsurlannı temsil etmekte devam eyMeb'uslarımızın konferansı gorüş ve anlayış tarzıdır demekte bir M. Hitler on beş gün kadar önce lediği müddetçe harbin idamesi hak Trabzon 23 (a.a.) Rize meb'usu hata olmadığına kani bulunuyoruz. Zikında bütün meseleleri bu komite ile bir Amerikan gazetecisine verdiği Fuad Sirmen tarafından dün aksam ra bu felsefe, Alman milletine mistik bir müzakere edeceğini beyan eyler.» uzun beyanatta: Halkevi salonunda bu günkü alıval ruh aşılamış olan ve kendisini harikalı Marefal Peten Çörçil'in nutkunu Versay bir hata idi, Süper karşısında halka terettüb eden vazi bir kudret kaynağı olduğuna inandıraBeyrut 23 (a.a.) Havas: MemleMoskova 23 (a.a.) Tass ajansı bil' tenkid etti Versay daha büyük bir hata olur. felere dair bir konferans verilmistir. bilen kuvvetli bir idealizm felsefesidir. kette sükun vardır. Ne bir hâdise, ne de diriyor: Biz öyle bir hata işlemek niyetin Büyük bir alâka ile dinlenilen bu kon Bu felsefenin cerh ve tenkid edilmediği bir nümayiş olmuştur. İtalya harbe girBordeaux 23 (a.a.) Mareşal Petain. Sovyet kıtaatınm Baltık devletlerine şoyle dursun, esaslı bir hakikati ihtiva de değiliz. Fransız radyosunda bir nutuk böyle feransta. Vali Osman Sabri Adal. Par ettiği son neticelerile de sabit olan bu diği zaman, yalnız Suriyeliler ve Lüb girmesi üzerine, Alman Litvanya huyerek, Churchill'in dün akşamki beyaDemişti. Yeni harbin Ingiltere ti müfettisi Sadeddin Uraz da hazır ruh aşısı, Alman ordularınm zaferierini nanlılar arasında İtalyan ajanı oldukladudu üzerine, yüz hatta yüz elli Sovnnda şüphe edilen 20 kişi kadar tevkif natını şiddetle tenkid etmiştir. temin etmektedir, demek doğru olur. edilmiştir. Millî şeflerden bir çoğu dayet fırkasmm tahsid edildiği şayialan ce de muvazene olunacak sulhuna bulunmuşlardır. Diğer taraftan Fransız radyosu, FranFransız topraklarında «Fransız muha valarının bizim davami7İa müşterek olmeb7ulen yayılmaktadır. Bu Sovyet aid esasları kısmen olsun Fransız Çekirgelerle mücadele sız hükumetinin, Fransa haricinde burebesi» ni Alman lehine zaferle tetvic kıt'alan tahşidatımn da, Almanların mütarekesinde görmüş olacağız. İzmir 23 (a.a.) Tire kazasmın bir eden Alman felsefesidir, demek lâzım duğunu beyan etmislerdir. lunan Fransızlara İngiltere ile birlik garbdaki muvaffakiyetlerinden. Rus Eğer Versay yürümiyen bir sulh Fransız yüksek komiserinin köyünde uçkun halinde çekirge görül olmaları için yaptığı hitabdan dolayı yanm gayrimemnun kalmasmdan ileri halile Alman milletini bu büyük muş ve derhal mücadeleye başlanmış dır. Nitekim, Fransayı inhizama uğrabeyanatı İngiliz hükumetini protesto eden bir tan da yukarıda şerhettiğimiz Fransa geldiği. Alman Sovyet münasebatımn mukabeleye davet etmiş ise, yeni tır. bevanatını neşreylemiştir. Londra 23 (a a.) Royter: Suriyedeki felsefesi olduğunu söylemiştik. gerginliğini ifade ettiği, Almanya üze harbin sulhunda artık intikam fi"' IIHHIHIIIUIIUİİIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII» Fransız yüksek komiseri. bu gün öğle rine tazyik yapmak gayesini güttüğü kirlerine nihayet verecek ve insan bitmemiş olsaydı 1919 da cepheHayır, Fransayı mağlub eden Almar üzeri, Beyruttan radyo ile beyanatta bude söylenmektedir. lığı çileden çıkarmıyacak makul ve ye 10 bin tank göndermeğe karar tankıdır, Alman tayyaresidir, diyenlere lunarak demiştir ki: Hemen hergün, Amerikan, Japon âdil şartlarm yer almasına hizmet vermiş olan o zamanki ingiliz Mü verilecek cevab. bunları yaratan ve düs« Suriyedeki baskumandan General İngiliz, Fransız, Türk ve İsveç gazete etmekte en büyük ve en hakikî himmat Nazındır. O zamanki ha mana sezdirmeden tatbik eden bir ruh Mittelhauser, Suriyede Fransanm vazilerinde, bu şayialar, azçok değişikükmenfaatlerin mündemic olduğu ve kikatin bilâhare unutulmuş olması ve ideal disiplininin nereden çıktığın fesine devama ve Suriyede Fransanın sormaktan ibaret kalabilir. Bunun üze şerefini ve sancağmı sarsılmaz bir eerle tekrar edilmektedir. olacağı takdir edilmelidir. Böyle Fransaya ve lngiltereye pahalıya Tass ajansı, münasebetsizlikleri ken likle Fransada şimdi kısmî olarak ve pek ağıra mal olmuştur. Eğer rinde duşünmek Alman zaferini tankın nerji ile müdafaa ya karar vermiştir. mı, tayj'arenin mi, yoksa felsefenin mi Ben de kendisile tam mutabakat halinde diliğinden tebarüz eden bütün bu şabaşlayan sulh hareketi çok geç kin ve ihtiras kaynakları kapatıl temin ettiğini anlamak için çok zaman bulunuvorum.» yialann, kat'iyyen hakikate muvafık meden Ingiltereyi de celbedecek maz ve hatta bilâkis daha derin sarfını istilzam etmiyen bir sarahatle olmadığını beyan etmeğe mezundur. şamil bir mahiyet almış olabılir. açılırsa uzun sürecek bir harbin bızi karşı karşıj'a bırakır. Gene bir Atina 23 (a.a.) Balkan devletleri Londra 23 (a.a.) Röyter: Amerika Hakikatte, Baltık memleketlerinde. ikinci sualle, öyleyse, Almanlar 1914 Birleşik devletlerinin Londra büyük el arasındaki ticarî münasebetlerin iııki ne yüz ne de yüz elli Sovyet fırkası Sonu gelmiyen harb serilerinin ni ve müstakbel harblerin tahrib ve 1918 harbinde niçin mağlub oldular? çisi Kennedy. radyo ile Amerikaya İn şaf ihtimalleri hakkında. Ticaret Ve vardır. Ancak, Almanya Litvanya hayet Avrupayı yıkmak akıbetin imha fasılları sürüp gidecektir. diye sorulabilir. Onun da cevabı acıkgiliz Kızılhaçına yardım için bir mesaj kili Nazmi Topçoğlunun bir Tüık ga hududu bovunca tahşid edilmis olan de karar kılacağından haklı olarak Ne hacet gerek harb sebebile, tır: 1914 1918 harbinde Almanlar bu zetesine yapmış olduğu beyanatı fıak zamî 18 20 fırka mevcuddur. Mez korkulmalıdır. neşretmis ve ezcümle şöyle demiştir: gerek hava ahvali yüzünden zira 2Ün Fransanm uğradığı şekilde bir inTBas tarafı 1 inci « Her şey şu zannı veriyor ki, İn kmda mütalea yürüten Proia ve Estia kur fırkalar, Baltık cumhuriyetlerinin Hariciye Nezareti, bütün Amerikan Versaydan şikâyet eden dünkü at mahsullerinin bu seneki noksanı hizama uğramadılar. Alman ordusu o giltere, insanhk tarihinin kaydetmediği gazeteleri, mezkur beyanatın doğruiu muhtelif mıntakalarmda bulunup, gaAvrupayı şimdiden büyük bir kıt zamanlar da bu günküne benzeyen bir cumhuriyetlerinin. yeni bir Hariciye naen büyük bir muhasaraya tâbi turula ğunu tebarüz ettdrdikten sonra, hali yeleri, Almanya üzerine bir «tazyik> Alman davası Alman milletine lığın korkunc kucağına doğru sü çok zaferler kazandı. bir yanhşl^kla geri zırları konferansı toplanmasına mütedair hazırdaki beynelmilel şeraitin, istihsacaktır. Britanya adaları, Polonyanm. icra etmek değil, Rusyanın bu mem'e hayat hakkı isterken başka milletFınlandiyanın. Norveçin, Holandanm. lâta yekdiğerinin istihsalâtını tamamen ketlerle akdetmiş olduğu mütekabil lerin hayat haklanm inkâr ediyor rüklüyor. Buna Avrupanın ithalât çekilmeğe mecbur oldu; fakat kurdvğu davete, artık icabet etmiş bulunduklarıru Belcikarun ve Fransanın gördüğü bütün irmam etmekte olan hemhudud Bal yardım paktının tatbikını garanti et değiidi, ve zaten böyle bir iddia ve ihracatile yaşayan bir kıt'a ol müdafaa hattı geçilmez bir hattı. Al bugün beyan etmiştir. de kendisi sllâhını bıtehlikelere ve ıstırablara maruz kala kan devletleri arasında, daha sıkı bir mekten ibarertir. esasından batıl olurdu. O halde duğunu da ilâve ederseniz harbin man ordusu 1918Bu hal Almsnyanın fel Bütün cevablarm prensip itibarile raktı. diyeceğiz. teşriki mesaiyi her zamankinden daha caktır.» beşeriyete verilecek yeni nizam uzun sürmesi takdirinde beşeriye sefî zâfını veya bünyesindeki çüriiklüşü muspet olduğu ve ancak mahal ve tarihi Sovyet mes'ul mehafili. bu manasız fa7İa icab ettirdiğini yazmaktadır'ar. tin uğrayacağı felâketin dehseti ifade etmez. Nitekim ara^n yirmi se içtımaın henüz tespit edilmemiş olduğu Izmirde şiddetli bîr fırtına jayiaların yayılmasını. Alman Sov dünya yuvarlağı üstünde yaşayan Bu suretle mezkur devletler, harb gözlerinizi karartacak bir kesafet ne gibi kısa bir zaman geçer ge^mez bildirilmektedır. İçtimaın mahal ve t«iİzmir 23 (a.a ) Dun limanınıi'da dolayısile kaybettikleri ihracat veya yet münasebatımn bozulması icin gü cemiyetlerin, yani bütün milletlerıhine gelince, Reis Ruzvelt Nevyorkta ve vahamet arzeder. ne hale geldığini bütün dünya filen hüküm süren şiddetli bir fırtına esna ithalât piyasalarını, komşu devletlerde iilen hususî maksadlara atfetmekte rin haklanna daha geniş mikyasta 26 haziranda toplanmasını istemişse de, hürmet etmeği bilen bir nizam olasında kum yükile İzmire gelmekte o bıılmııs o'ıoaklardır. lir. O halde?.. Kinlere ve ihtirasla görmüştür. Fransanın, felsefesini değış tarih çok yakın olduğu için teklif kabul lan üç tonluk Dervis adh kum kayığı Bizce yeni boğuşmanın ra sükut emreden bir akıllılıkla tirse bile, bu kadar kısa bir zaman zar edilmemiştir. Aîâkadar mehafıle naza Bu gibi zevat, gizli arzularmı, ha caktır. fında kendisini yeniden bu derece kuvmendirek önünde batmışhr. Mürettekikat olarak göstermek istemektedir şimdiki safhasında bu hakikati her harbin sebebleri olan meselelere vetlendirebileceğine inanmak çok güç tan, konferansm temmuzun ilk hafta bat Liman idaresinin motörü tar.ıfın ler. Yapılan türlü türlü şayialar veya tarafın bütün bir serinkanlılıkla dönmek ve onda her tarafça matur. Çünkü, dediğimiz gibi, hezimetin sında toplanması muhtemeldir. Mezkur dan kurtarılmıştır. Kayığın hamuiesiâciz propagandalarla. ademi tecavüz gözönüne alarak tetkik ve mütalea kul ve âdil olmağa karar vermiş deki sebeb ve amil bünyevî bozukluk konferansm ruznamesi henüz neşredil ni kurtarmak kabil olamamı>tır. Ankara 23 (Telefonla) Irak Hari paktının akdi dolayısile Sovyetler ve etmesine sıra gelmiştir. tur, yoksa birinci Büyuk Harbde Al memiştir. bulunmak lâzım geliyor. ciye Nazırı General Nuri Said, refaka Almanya arasında teessüs eden iyi Japonlar Sumschonu'yu işgal man mağlubiyetindeki sebeb ve amil 1918 zaferini tanklarla kazanan Ecnebilere karşı alınan tedbirler M. Hitler'in sözünü tekrar edetinde Adlıye Nazırı Naci Şevket olduğu komşuluk münasebatımn ihlâl edile Fransızlar ve lngilizler 1940 da lim: Versay hata idi, Süper Ver gibi arızî değildir. ettiler Vaşington 23 (a.a.) D. N. B. a balde yarın sabah saat sekizde Toros miyeeeğini anlamaktan âciz bulundııkBu derece hayatiyet ve millî kalkın jansı bildiriyor: ları anlaşılmaktadır. Zira bu münase Fransa harbinî tayyarelerle ahenk say daha büyük bir hata olacaktır. Tokio 23 (a.a.) Domei ajansımn ekspresile Ankaraya gelecektir. Amerikan kongresi, Birleşik Ame • bildirdiğine göre, dün sabah Kowloon Dost memleket nazırları Ankarada üç bat. konjonktürler üzerine müstenid leştirilmiş Alman tanklan yüzünO halde şimdi yapılacak iş ha ma kajTiağı olan idealizm felsefesinin arazisi hududu civarında kâin Chih gün kalacak ve hükumetimiz erk.înile geçici sebeblere değil, ve fakat, Sov den kaybettiler. Fransız mütareke tasız Versay'ı arayıp bulmaktan esaslarının ve nereden çıkıp nasıl kuv rikada bulunan bütün ecnebilerin bir vetlendiğinin ve yayıldığının izahı, ayrı listesi çıkarılarak parmak izlerınin awan'da karaya çıkarılan Japon kuvvet temasta bulunduktan sonra •İTv,,rva devletlerinin hayatî men sini hayret ve teessürle öğrenen ibaret kalmaz mı? bir makale mevzuu olabilir. lınması hakkındaki kanun lâyihasını leri Sumschonu şehnni işgal etmislerdir. i'tinad etmektedir. M. Churchill eger 1918 de harb, Londra 23 (a a.) Fransız Generali De Gaulle'un dun akşam İngiliz rad yolarında yaptığı beyanatın metnı şudur: « Fransız hükumeti, mütarekeyi taleb ettikten »onra, şimdi düşmanın dikte ettıgi sartları öğrenmiş bulunuyor. Bu sartlara göre, Fransız deniz, hava ve kara kuvvetleri, tamamile terhis edilecek, silâhlar teslim olunacak ve Fransa arazisi baştanbaşa işgal altına girecektir. Fransız hükumeti, Almanyanm ve İtalyanın hükmü altında bulunacaktır. O halde, bu mütareke. bir teslimiyet, bir esaret demektir. Halbuki, bir çok Fransızlar, ismine seref denen, aklıselim denen, vatanın yüksek menfaati denen sebebler dolayısile. ne teslimiyeti ne de esareti kabul etmiyeceklerdir. Şeref diyorum, çünkü Fransa, silâhlarını muttenkile anlaşma halinde terketmek mecburiyetindedir. Müttefıki, harbe devam ettikçe, Fransız hükumetinin düsmana teshm olmağa hakkı yoktur. Aklıselim diyorum, çünkü her şeyin kaybedilmiş olduğunu düşunmek ha tadır. Fena askerî slstem, harekâtın idaresinde yapılan hatalar, son çar pışmalar esnasında hükumetin bozguncu zihniyeti, bize Fransa meydan muharebesini kaybettirmiştir. Fakat geniş bir imparatorluğumuz, kendisine hiç bir halel gelmemiş donanmamız, pek çok altınımız vardır. Muazzara kaynaklara malik olan ve denizlere hâkim bulunan müttefiklerimiz vardır. Nilıayet, Amerika endüstrisinin muazzam im kânları vardır. Beş bin tayj'are ve altı bin tankla mağlub olmamıza sebeb olan harb şeraiti, yarm 20 bin tank ve «FranM hükumeti, Almanya Te Londra 23 a a.) Reuter: Bu akşam Italyaya teslim olmuştur» General De Gaulle tarafından radyodı söylenen nutku müteakıb, İngiliz hüku metinin fransızca olarak aşağıdaki dek lârasyonu neşredilmiştir: «İngiliz hükumeti şu fikirdedir k müttefik hükumetler arasmda mün'akid resmî anlaşmalara muhalif olarak imzalanan mütareke sartları, Bordeaux hükumetini düşmanın tam hakimiyeti altına koymakta ve bu hükumetten bütün hürriyeti ve hür Fransız vatandaşlarını hertürlü temsil hakkım nezeylemektedir. tngiltere Bordeaınc hükumetini tanımıyor Yarın barış Bütün barış ransa mağlub oldu, sahneden çekildi. Şimdi. İngiltere, Almanya ile İtalya karşısında, yahuz kalmıştır. Kendini mağlub addetmediği için, mücadeleye devam etmek azmindedir. Yeni harbin kara cepheleri de olacaktır. Fakat, deniz ve bilhassa hava cephesi fevkalâde bir ehemmiyet kazihinlerde yerleştiği aşikârdır. Tıpkı uzzanmıstır. viyette fena mikrobların, zevale mahDeniz cephesinde. İnçiltereye düşen kum, hayatiyetsiz bünyelerde kolaylıkvazife, deniz hâkimiyetini muhafaza etla yerleşebildiği gibi. Onun içindir ki Ortaçağ hıristiyanlık taassubuna karşı mektir. Abnanya ise bu hakimiyeti yıkAlmanyaya geçen entelektüalizm cere mağa çalısacaktır. İnçilizler. deniz hâHyanı oreda payidar olamamış, Alman miyetile şu gayeleri temin etmek istiye Fransız sosyetesinin bünyesinde, onu bünyesini sarıp tarhib edememişti. Hat ceklerdir: 1 Almanya ve İtalyayı. kendi karazevk ve sefahete goturen derin rahne ta bilâkis, Almanyada bunun da reakler açarak, unulmaz yaralar pej'da ede siyonu olarak meydana gelen idealizm lanna ve iç denizlerine hapis ve ablnka cek zehirli tohumlar bırakrmştı. Daha cereyanıdır ki Alman miiletini bu pdn etmek, sonra bu fikirler âcız şarlatanlar elm gördüğümüz müstesna bir hale getir2 İngiliz İmparatorluğunun muvade busbütun çığırından çıkarılmış, ve miştir. Bu cihete aşağıda tekrar temas sala yollarını muhafaza etmek, hürriyet namma baştan aşağı bir mad edeceğiz. 3 Almanjanın İngiliz adalanna, dıyetperesthk Fransada hâkim olmuştu. Şimdi Fransız inhitatım meydana ge İtalyanın da, Akdenizin Afrika ve Asya Bu menfi ve statık hareket neıeden tiren ikinci âmile gelelim. Onsekizinci kıyılanna asker çıkarmalanna mâni oldoğmuştu? Onsekizınci asır entelektü asrm sonlarma doğru önce Ingilterede mak. alizmi, bir taraftan Ortaçağlarm ve hı başlayıp sonra Fransaya ve diğer AvBöylece İngiliz deniz kuvvetleri, kenristiyanlığın koyu ruhaniyetine karşı rupa memleketlerine geçmiş olan bü dilerine iltihak ettiği söylenen Fransu bir reaksiyon olmakla beraber, bilhas yük sanayi inkılâbınm çok hayırlı ne donanmasile birlikte, İngiltere için bir sa Fransada bu cereyanın başgöstermesi ticeleri yanında, bir de mukavemetsiz nevi müdafaa hattı teskil edecektir. ve cemiyeti sürüklemış olması, Fran^ız bünyeleri sarsan menfi neticeler mey Bu müdafaa hattımn arkasında, geç milletinin boyle bir sukuta mustaid ola dana getirdifini görüyoruz. Bu netice kalmıs harb hazırhklanna devam edercak derecede sefahete du=tuğünü, ma ler, büyük sanayiin koyu liberalizm dev ken düsmanı mağlub edecek darbeler nen mukavemetsiz ve zayıf olduğunu rinde şiddetli hükmünü icra eden, ve indirmek lâzımdır. Abluka, yataız başıgosterir; bünyesindeki ırkî hasletlerin hassaten zayıflığı sonradan anlaşılmış na, Almanya ve İtalyayı mağlub edebizayıflamış olmasile izah edilebılir. Ki olan Fransız cemiyetinde en fena tesir lecek bir vasıta değildir. Geçen harbde, tekim nufus bakımmdan da Fransanın lerini yapan geniş bir hürriyet cereya Almanya. daha iyi muhasara edilmiş hemen bir asırdanberi aşağı doğru bir nile, egoistlik derecesinde koyu mater oldueu halde, yalnız abluka Ue mağlub münhani takib etmesi de bu ırki zayıf yalizm sevdası ve şahsî menfaatperest edilememişti. lığın ve hayatiyetsizhğin diğer esaslı liğin her idealden üstün tutulması gibi İneilterenin müdafaa süâhı donanma, bir neticesi olarak gösterilebilir. Zaten kor bir zihniyettir. Bu zihniyetten da taarruz silâhı da hava ordusudur. Alfena felsefelçrin fenahğa müstaid olan ha sonra butün Avrupada, fakat gene manva ve İtalyanın taarruz silâh da, bilhassa en hâd şeklile Fransada, pör denizaltı gemisile tay>aredir. İki taral duğumüz sınıf ve fırka mücadelelerinin birbirini en çok hava silâhile vnrtnağa doğduğunu, amele ve patron menfaat eahsacaktır. Nitekim, hava harbi devam ik iHdtii t tezadınm Fransız hayatını, bıçak kemi etmekteHir ve eirtikçe şiHdetini artırağe dayanıncaya kadar kasıp kavurdu caktır. Belid. Almanya. İner'ltereve ihğunu görüyoruz. Bu mücadelelerin ve rac yapmağa da tesebbüs edecektir. Faaşırı hürriyetçiliğin, yukarıda soyledi kat bunu yapabilmek icin de. hava hağimiz birinci amille yani çığırından çık kimiyeti, esaslı şartlardan birini teşkil mış entelektüalizm felsefesile birleşerek eder. Fransız cemiyetinin bünyesini ne deBu hava hâkimiyetini Idm temin ftderecelerde içinden çürütmüş ve sarsmış biVcektir? olduğunu. son hezimetten evvel de muhBir tarafta, Holanda, Belclka ve FraBtelif vesilelerle görmemek mümkün desadan a'dığı malzeme. fabrikşlar ve üsğildi. Meselâ birkaç sene evvelki Stalerle Almanya ve miittefiki İtalya; viski skandalı, Fransanın yüksek millî T>iger tarafta ise dominyonlannm, menfaatlerini himaye ve sıyanet edemü'temiekelerinin ve kendisine İltihak cek ellerin, ne iîadar haince bu menfaatlere suikasdde bulunduğunu bize effiği «övlenen Fransız hava laıv\etlerile anlatmıyor mu? Ondan evvel Dreyfus Amerika fabrikalannm vardımma mazhâdisesi de buna benzer bir çüruklük har buhırtan İnsriltere var. Bu piin. Almanva ve İtalyanın havaalâmeti değil miydi? Hatta son harbe da, İneiltereden daha kuvvetli olduklatakaddüm eden yıllar demeyim. aylar içinde bile Fransada fırkacılık ihtiras nna şüphe yoktur; fakat yann. iki taral larımn, büyük millî tehlikeler kapı eşi nrasmdaki lnı^et nispeti değişebilir. ğme gelıp çattığı zaman o kadar BUS İnjriltprenin fisriinlüâü, ona hava fcuvEmlnönündeki muvakkat köprünün inşaatı tamamlanmış ve dün sa mak bilmiyen akur bir şiddetle nasıl veti temin edecek kavnakiarın, denizbahtan Itibaren nakil vasıtalanna açılmıştır. Köprüden b«ş ton ağırlı millet bünyesinde derin rahneler aç asın olmasındadır. İnjiliz tayyarelerinin ğırida nakil vasıtaları geç«bilecek ve tramvay yolunu takib ederek Bah makta devam ettiğini, ve bunlar ara bombaian Alman ve İtalyan ka>naklaçekapıya çıkacaktır. İstanbul cihetinden gidenler ise Reşadiye caddesin sında komünistliğin bir taun gibi Fran nra dnŞnıdan doSniva vıırabilecektir; sayı nasıl kasıp kavurduğunu hepimiz fakat Alman ve İfalvan h^va ordulan, den geçecektir. müşahede etmemiş miViz? Ancak iş iş Kanada. Avtı^tralva, Yeni Zelanda ve ten gectikten ve askeri ümera arasma sairedeki İnsiliz havacılık merke7İerini kadar bu bozguncu ruh yayıld'ktan son ve sanaviinl. Amerikan endüstrisini ra onları susturmak mümkün olabil bomha1avama7İar. Avrupa medeniyetinde idealizmin zaferi Yazan: Hava harbi Saffet Engin Muvakkat köprü dün açıldı J Cumhur Reisimiz at yarışlarında Tas ajansı tekzip ediyor Suriyede vaziyet Sovyetlerle Almanların arası açıldığı doğru değil îtalyan ajanı olduğu zannedilen 20 kişi tevkif edildi Tarihin kaydetaediği Balkan devletleri arasındaki ticaret büyük muhasara Amerika sefiri, tngilte Ticaret Vekilimizin berenin maruz bulunduğu yanatı Yunanistanda çok iyi karşılandı tehlikeyi anlattı Amerika sür'atle silâhlanıyor Irak Nazırları bugün Aıtkaraya geliyorlar yUNUS NADİ Dr. M. Saffet ENGİN I kabul etmiştir.