Katalog

CUMHURİYET Belçika Kralının tesliminden sonra r malar her tarafta devam ediyordu.* 29 Mayu 1940 Tacir vatandaş? vazifeye davet [Baş tarafı 1 inci sahifedel için perakendeciler beyannameye tâbi tutulmuşalrdır. Binaenaleyh beyanna meye tâbi rutulraamış olan ve bu suretle elinde mevcud mallar üzerinden vergi alınmıyan perakendecilerin öatlarını artırmalan muhlk görülemez. 4 Hulâsa, bütün tacirler, bilhassa yeni vergiler vazedildiği şu sırada beyan ve taleb edecekleri fiatların mesUİiyetini taşımaktadırlar. Millî korunma kanunu müvacehesinde bu mes'uliyetin ne kadar ağır olacağı malumdur. Dünyanın bu günkü müşkül vaziyeti karşısında, hükumet yeni vergilerle milletten bazı fedakârlıklar taleb etmey: zarurî görmüştür. Bu fedakârlıkların ne derece kutsî maksadlara matuf olduğunu izaha mahal yoktur. O halde, bütün bir millet, hükumetin bu talebine cevab verirken tacir vatandaşlar da müstehlikin yükünü paylaşmak ve hiç olmazsa bunu ağırlaştırmamak vaziyetindedirler. Ümidimiz tüccarımızın da millete borclu oldukları bu vazife ve hizmeti ifa edecekleri merkezindedir. Bununla beraber ikaz mahiyetinde olarak beyan ederiz ki, yeni vergileri kazanc vesilesi ittihaz edenler bulunursa, bunlar hem kanun, hem de millî vicdan huzurunda n;ahkum olacaklardır. Askeri vaziyet İhanetin mükâfatı 28 mayıs 1940 salı saat 4.30 da Belçika ordusunun bilâkaydü şart Almanlara teslim olması vaziyette esasb bir değişiklik hasü etmiştir. 14 mayısta Alman motörlü kıt'alannın Peronne ile Cambrai arasuıdaki gedikten garba doğru geçmesi müttefik ordularını iki kısma ayırmış, bunlardan Belçika, İngiliz ve Fransız ordularından mürekkcB şimal grupu Belçika garbında kalmıştı. Bu ordu Belçikanın garb sahilinde bulunan ve müttefiklere birer üs teşkil eden limanları müdafaa vazifesıni de almıştı. Bu ordu Belçika ordusu ile İngiliz kuvvei seferiyesini ve bir kaç Fransız hrkasuıdan mürekkeb General Blanchard grupunu tcşkil ediyordu. Ordu bidayette Escaut nehri garbına çekilmişken gördüğü tazyik karşısında daha garbda Lys nehri gerisine alındı. Ordu (Arras Fabr ve şimali Valansiyen Turnc Kortre Gan) hattını işgal ediyordu. Almanlar 26 mayıstan itibaren faik kuvvetlerle bu orduya şarktan, cenub ve cenubu şarkiden taarruza başladılar. Sahil mıntakasından hareket eden Alman motörlü birlikleri, sahilden ve aynı zamanda Stomer istikametinden de bu orduyu tazyik ediyorlard). Taarruzun birinci günü cephedcki bütün mevziler muhafaza edildi. Taaarruz ağırlık merkezinin Courtray mıntakasında inkişaf ettiğini gören Fransızlar, fazla şarka doğru çıkmış olan Valancienne civaruıdaki mevdlerini tahliye ederek daha garbda Escaut gerisindeki bir hattı işgal eıtiler. 27 mayısta Alman taarruzu aynı şiddetle ve insan zayiatına ehenuniyet vermeden devam etti. Almanlar her ne pahasına olursa olsun bir netice almak isteyorlardı. Cephedcn taarruz edilmekle beraber Calai istikametine de ilerleme devam ediyordu. Taarruzun merkezi sıkleti dün de isaret etmiş olduğumuz veçhiîeMenin mmtakası idi. Alman hücumlan geceye kadar devam etti. Almanlar Menin dvarında cepheyi yardıklarını ve Yper mıntakasıaa kadar ilerlemiş olduklanm, hatta geceleyln motörlü ileri kıt'alann Bruges şehrinin 10 kilometre yakinine kadar sokulduklarım iddia ediyorlar. Müttefik tebliği resmileri biraz müphcm olmakla beraber mevzilerin muhafaza edildiğini ifham ediyordu. İngilizler, kendi cephelerini muhafaza ettikten başka, Belçika cephesine de yardım etmişlerdi. Valanciennes mıntakasında Almanlar ilerlemişler ve tahliye edilen mevnleri işgol etmişler ve Arras mıntakasında ise Lens sehrini laptetmişlerdi. Cephenin diğer mıntakasında mühim bir tebeddül olmamıştı. İşte Belçika Krah Leopold tarihî kararını verdiği zaman vaziyet bu şokilde idi. Kral bir murahhas göndererek, Al | man kumandanlığmdan anlaşıldığına göre daha fazla kan dökiümesinen ırtâni olmak için Belçika ordusu cephesindeki muhasamatın tatilini taleb etmiş ve bu teşebbüsünden müftefikleri haberdar etmemiştir. Almanlar, Belçika ordusunun bilâkaydü şart teslim olmasını taleb etmişler ve bu suretle 28/5/940 sabaht saat 4,30 da muhasamat tatil edilmiş ve yarım milyon kişiden mürekkeb olduğu tahmin olunan Belçika ordusu teslim olmuş ve silâhtan tecrid edilmiştir. Bu hareket Almanlara Dunkergue yolunu açmış ve Belçikadakî müttefik ordular grupunu müşkül bir vaziyete [Baş tarafı 1 inci sahifede] olarak kendi başına hareket eden Krahn hıyaneti namus ve haysiyete karşı bir hakaret gibi telâkki edilmektedir. Belçika gazetelerinin muhabirleri başIıca şunlar ıihtiva eden bir muhtıra verecekler: cKral teslim oldu. Kral memleketine ihanet etti. Teslim olmakla kanunu esasiye yapmış olduğu yeminde hanis o!muş. Kral Alber'in tarihimize yazmış olduğu ulviyetle memlu sahifeyi bir çizgi ile sildi. Ezilmiş Belçika hicab altında kalmıştır. Fakat, bütün acılarının arasında, hainin kendisine yüklediği namusEuzluğu tekabbül etmek istemiyor.» Mezkur muhtıra Fransadan, Beleikayı hain Krala bakarak muhakeme etmesini rica edecektir. Bu mütlüş cereyana karşı koyacak bir muvakkat hükümumet ta'.eb edecektir. Muhtıra şu satırlarla nihayet buluyor: «1914 1918 Belçikası elân yaşamakta ve müttefiklerlie müdafaa etmekte oldukları davaya da sadık kalmaktadır. Kral öldü: Yaşasın Belçika.» sokmuş ve ayni zamanda Sotnme mıntakasından şimale doğru yapılacak bir taarruzla vaziyeti ıslah etmek ve iki ordu arasındakl irtibatı muhafaza etmek ihtimallerini de ortadan kaldırmıştır. Fransız mukabil taarruzunun gecikmesi de bu vazlyetin hustılüne sebeb olan âmillerden biridir. Yeni bir taarruzla vaziyeti müttefik ordular lehine çevirmek içln, daha esaslı hazırlıklara ihtiyac vardır. Dünkü harekât hakkmda alınana haberler noksandır. Belçikadaki müttefik orduların etrafındaki çember darlatılmıştır. Almanlar Hazebronk, Merville, ve civaruıdaki köjlerl işgal etmişler ve (Dunkergue) e ysklaşmışlardır. Calai'nin işgali Almanlar tarafından teyid edilmektedir. Almanlar, etraflanndaki çemberi yarmak için Fransızlar tarafından yapılan taarruzlann büyük zayatla tardedildiğini iddia ediyorlar. Somme cephesinde Fransızlar tathir ameliyesine devam etmişler, bazı köylerl Istlrdad ettnişlerdir. Meuse tarafında. Almanlar tarafından yapılan mevzii taarruzlar muvaffakiyetle tardedilmiştir. Hulâsa: Belçika ordusunun dün ınbab Almanlara teslim olması müttefik orduları için tehllkeli bir vaziyet hasü etmiştir. Krah, böyle bir karara t e ke>> den sebebler malum değildir. Bu hususta tarih hükmünü verecektir. Kral, Belçika anayasasına muhalif hareket ettiğinden Pariste muvakkat bir hükumet teskil edilmiş ve bu hükumet saltanat makamının haiz olduğu hakları da deruhde ederek miittefiklerle beraber harbe devama karar vermiştir. Cepheden Belçika nrdusunun çekilmesi bilhassa Flandrc'daki İngiliz ve Fransız ordulanmn vaziyetlerinde bir buhran hasıl ctmiştir. Bunları bu müşkül vazivetten ancak müttefik ordulanmn büyük mikyasta bir taarruzu kurtarabilecektir. Emekli Kurmay Feridun »** Dirimtekin Çörçil bu gün irad ettiği nuhıkta neticeden muhakkak surette enıin olmakla beraber önümüzdeki günlerde daha fena haberlere intizar olunabileceğini söylemekten çckinmemiştir. Bu sözlerin cesaretle söylenmesinin manası aynı zamanda idame olunan harbin mütebaki safhalarında behemehal zafer kazanılacağının dahi ifadesidir. Filhakika ılânihaye bir harb. i.;in vaziyet dünden bu füne veya bu günden yarına yeni başlayor bile diyebiliriz. Bu harbde teknikle mcdeniyet çarpışıyor. Birincisinin maddi kuvvetini, şimdiye kadar gördük, ikincisinin hem maddi, hem manevî kudrcti bilhassa bundan sonra tccelli ve tevali edecektir. Hulâsa başlaıan harb uzttndur ve medeniyctin iddiasmda simdikj maddi şeklile bitmek ihtimali yoktur. Bu, aynı zamanda demektir ki bizelr çimdiki maddi safhalarına munzam olarak bu harbin daha nice garib vaziyctlcrini yazacağız. Bu münasebetle ilâve etmiş olalım ki harb yalnız madde deîrildir, aynı zamanda ve belki daha ziyade manadır. Hiç silâhsız bile olsa küItUrün büyük kuvveüni inkâra imkân yoktur. Halbuki İngiliz Fıansız cephesinde kültür kuvvetile beraber lk> mllletin ruhunda meknuz ve sanayiin onlara has kudretleri sonsuz olarak mevki almış bulunuyor. Bekleyelim, gb'receğiz. Tahrir heyeti Yüzü kederli idi. Gazetecileri kabul etmekten imtina etmiştir. Amerikadaki akisler Vaşington 28 (a.a.) Kral Leopold'un teslimi silâh etmesi burada hakikî bir hayret uyandırmamış, fakat Alman saldırmasmın nerede ve ne zaman durdurulabileceği hakkında yeni bir bedbinlik dalgasına yol açmıştır. Müttefik orduların düşman koridorunu yararak irtibatı temin edeceği ümidi. Ingiltere ve Fransa müstesna oim&k üzeer hiç bir yerde Vaşingtondaki kadar kuvvetli değildir. Ihanetin neticeleri Paris 28 (a.a.) Salâhiyettar askerî mahfillerde, bu sabah şöyle denilmektedir: « Kral Leopold'un ihaneti, şahsî bir ihanettir ve bu ihanetin bütün mes'uliyetini tekbaşına Kral taşıyacaktır. Bu fevkalâde vahim hâdise müttefiklerin Lys irmağımn yukarı mecrası üzerinde Eahil limanlara ve ezcümle dün akşam hâlâ tutunmakta olan Calais'ye doğru mevziî muvaffakiyetler elde etmeğe başladıkları bir zamanda vukua gelmiştir. Fransız İngiliz kıt'aları vazivetin vahametine rağmen azimle karşı koyvnağa devam etmektedir. Bu sabah çarpış Londradaki alâka Londra 28 (a.a.) Muazzam bir halk kütlesi bu sabah Belçika sefarethanesi önünde toplanmıştır. Belçika büyük elçisi Marchiennes, saat 10 da gelmiştir. Londra 28 (a.a.) İngiliz amiralhy: blldiriyor: Amirallık sekreteri Melbourne ve Cape Passaro isimlerindeki İngiiiz balıkçı gemilerinin düşman tayyarelerinin bombardımanı neticesinde batbğım teessürle bildirir. Cape Passaro'nian mürettebatmdan dört kişi ölmüştür. MelLondra 28 (a.a.) Hava Nezareti lerimiz Holandada ve Rhenanie'de düşKral Alber'in teslim oluşu Roma bourne mürettebaündan kimseye bir tebliğ ediyor: şey olmamtştır. manın münakale kollarını bütün gece da yıldınm tesiri yaptı İngiliz tayyareleri, sahil kumandanlı bombardıman ettiler ve hiç bir zayiat Londra 28 (a.a.) Reuter: BelçikaDün gece 11 buçukta vaziyetin ğının tayyarelerinin iştirakile Belçika vermeden döndüler. nın teslim oluşu Romada bilhassa Belumumî hulâsa» ve Fransa sahillerindeki düşman mev Evvelki gece ağır bombardıman tayçika mahafilinde bir yıldırım tesiri Paris 28 (a.a.) Havas saat 23,30 zileri üzerine, dün müteaddid ve mües yareleri Dusseldorf, Uisburg, Dortmund, yapmıştır. Mezkur mahafil şimdiye ka da bildiriyor: sir hücumlar yapmıştır. Top batarya Bremen ve Kolonya askerî hedeflerine dar Kral ve ordunun 1918 deküerin nüŞima!deki müttefik ordu'.ann şarkm larile nakliye kolları bombalarla tahrib taarnız etmişlerdir. Bu tayyerelerin munesine imtisal etmesile iftihar edida pek geniş bir gedik agnsış olan Bel edilmiş ve mitralyöz ateşile kıtaat da hepsi de üslerine avdet etmişlerdir. yordu. çika kıt'alarının teslim oltnasile husule ;!tılmıştır. Narvik mıntakasında .«ekiz Alman Krahn teslim olması İtalyan siyas; gelen yeni hâdise üzerine her iki taraf Bu harekât eînasında hiç bir tayyare tayyaresi düşürülmüş veya hasara uğmahafilinde muhik görülüyor, çünkü geri kalan yegâne şık imha oln\aktı de bütün gün kuvvetlerinin yerini değiş kaybetmedik. İngiliz vasat bombardı ratılmışUr. 13 tayyaremiz avdet etmeman tayyareleri dün akşam üstü, Fran miştir. niliyor. Bu öyle zannadiliyor ki, İtal tirmekle meşgul olmuştur. İngiliz ve Fransız kıt'aları A'man ta sanm şimali şarkisinde düşmanın tahşiDünkü gür. zarfmda avcı tayyareleriyanın vaziyetini tayin edecek mahiyetarruzlarına mukabele etmekle beraber datı üzerine hücumlarma devam etmiş miz 50 düşman tayyaresi imha ve 29 tedir. düşmanın her tarafta yüzyüze gelecek lerdir. Bu tayyarelerden ikisi avdet et tanesini hasara uğratmışlardır. Bir avKral Alber'in abiesini ziyaret suretle hareket etmektedîrler. Bu na memiştir. Ağır bombardıman tayyare cımız avdet etmemiştir. Paris 28 (Hususî) Belçika Başve zik ahval ve şerait içinde kumandanhkkilile nazırlar, bu gün müteveffa Belçika ça alman tedbiıler hakkında az maiuKrah Birinci Alber'in abidesini ziyare mat mevcuddur. ederek merasimle bir çelenk koymuşlar Führer'in •umumî karargâhı 28 (a. müştür. Bu esnada düşmanın 30 zırhlı Kral Leopold'un çekilmesile cür'etleri a.) Alman ordusu başkumandan ve vatanlarınm kurtuluşuna kadar müarabası tahrib edilmiştir. Carignon'un cadeleye devam edeceklerine dair yemin artan Almanlar şimal, şark. garb istika ığının tebliği: cenubunda, mevzilerüniz iyileştiı ilmiş metinde sür'atle ilerlemeye gayret etetmişlerdir. Nazillide yeni hükumet Flandres ve Artois büyük meydan ve çok şiddetli düşman mukabil hücummektedirler. Bu münasebetle Kral Alber'in geçen muharebesi, en yüksek noktasına var ları geri püskürtülmüştür. konağı Harbe girdikleri zaman Belçika kıt mıştır. Kıt'alarınıız şiddetli bir hü harbde sonuna kadar ordusunun başınDüşmanın havalardaki zayiati, dün, Nazilli, (Hususî) 50,000 lira sarfile da olarak mücadeleye devam etmek su aları 18 fırkadan ibaretti. Bunlardan iki cumdan sonra, kısmen çok enerjik bir 91 tayyareye baliğ olmuştur. Bunlardan yeni bir hükumet binası yapılmış ve retile Belçikanın istiklâl ve şerefini kur smin mevcudu pek noksandı. Bu kuv mukavemeti kırmışlar ve mahsur düş6i ü hava muharebeleri esnaamda dü bütün resmi daireler buraya taşmmıştardığını tebarüz ettiren nutuklar irad vetlerden maada Lieg ve Namur kale man ordularını gittikçe daha dar bir şürülmüş, 11 tanesini tayyare defi top tır. Yeni hükumet binası Nazillinin uedilmiş tir. lerinin daimî garnizonu kıt'aları vardı. ahaya itmişlerdir. Hava ordusu da, ları düşürmüş, 15 tayyare de bir taymumî manzarasile tezad teşkil edecek Belçika kıt'aları kendileri için pek çetin lüyük kuvvetlerle, müessirliğini gös yare meydanında tahrib olunmuştur. Somme'da büyük tahsidat bir yenilik ve güzelliktedir. Son günlerolan 18 günlük muharebe neticesinde lermiştir. 23 Alman tayyaresi kayıbdır. de gerek Menderesin taşması, gerekse Paris 28 (Hususî) Muhtelif kaybilhassa Albert kanalının yarılması esŞiddetli çarpışmalardan sonra, Belnaklardan alınan haberler, müttefik'er Norveçin şimaünde de hava kuvvet fazlaca yağan yağmurlar Nazilli ve civanasında ağır zayiata uğramışlardır. Kral çika ordusuna karşı çok arazi kazan leri muvaffakiyetli hücumlar yapmıştır. rmdaki ovaları sular altında bırakmışRethel mıntakasında Aisne ile Somme Leopold'un kararile Almanlara teslim dık. Burges'e 10 kilometre mesafede ve Bodoe'de bir telsiz îstasyonu da hasara tır. Maddi hasar yoktur. Yalnız, suların nehirlerl arasında külliyetli kuvvetler edilen kıt'alann mevcudu 300,000 kişi oThourout önündeyiz. Thielt'i geçtik ve uğratılmışür. İki düşman tayyaresi dü iftilâ ettiği arszi pamuk ekimine tahsis tahşid ettiklerini teyid eylemektedir larak tahmin edilmektedir. Bu teslim oledilmiş bulunduğundan ve pamuk ekme göğüs göğüse bir çarpışmadan sonra şürülmüştür. ' ler. Bu cephede tahşid edilen kuvvetma keyfiyeti tabii müttefikler için namevsiminin bitmesine de pek az zaman çok kuvvetli bir düşman topçu gru lerin otuz fırkaya baliğ olduğu anla Ayn bir tebliğle bildirildiği gibi, Belzik bir vaziyet tevlid etmiştir. Bu vazipunu aldık. Ayrı bir tebliğle bildiril çika sahilleri açıklarında, seri Alman kaldığından. bu vaziyetin bu seneki uşılmaktadır. Müttefiklerin bu mınta yete karşı durmak için harekete geçildiği gibi, Krahn idaresindeki 400 ilâ hücum botları, bir ingiliz torpitosunu vre mumî rekolteyi ziyadece müteessir edekada her an büyük bir taarruzu bekmiştir. 500 bin kişilik Belçika ordusu, bu bir düşman denizaltı gemisini batınnış ctp'^Ar'n korkulmaktadır. lenmektedir. Müttefik kıt'alann vazifesi bava kuv ümidsiz vaziyeti takdir ederek, silâh lardır. 28 mayis gecesi, bir seri hücum ' Tekirdağmda muhtarlar Alman hucumlan püskürtüldü vetlerinin geniş müdahalesile kolaylaş larını bırakmıştır. botu 3000 tonilâtoluk çok yüklü blr Paris 28 (a.a.) Zırhlı cüzütam'arın tırılmaktadır. Tayyareler bombardımankursu Muharebe, mahsur İngiliz ve Fran düşman nakliye gemisini batırmıştır. toplu bir halde hareket etmesine son lar ve tahribatla Alman tazyikını güçleşTekirdağ (Hususi) Vilâyet tarafınİngiliz hava kuvvetleri şimali ve garderece gayrimüsaid olan şark bölge tirmek için tehdid edilen mıntakaya he sızlara karşı devam etmektedir. Va dan Halkevindp acılan muhtarlar kursinde, Alman kumanda heyetinin Me men bütün kuvvetlerile yüklenmekte lenciennes.in şimalinde, kıt'alarımız, bî Almanya üzerinde gayriaskerî he suna 65 muhtar ve köy kâtibl devam etgeniş bir cephe üzerinden Fransız hu deflere karsı hücumlarına devam etmişuse ve Aisne arasında ardı ardına ve dirler. mektedir. Bu kurs, Valimiz Salim Gündud istihkâmlarmı delmiş ve Valen tir. Müteaddid sivil öbnüştür. ' bitmeleri meşkuk hücumlar yapma doftanın bir söylevile acılmış. köylümüSalâhiyettar askeri mahfillerden veri ciennes'in garbında Escaut kanahm Führer'in umumî karargâhı 28 (a.a.) zün kalkınması hakkında muhtarlara disındaki maksad pek sarih görülmektelen malumata göre, diğer harb mınuıdir. Pek arızalı ve ormanlık olan bu kaiarında harekât müttefiklerin lehinde geçmiştir. Orchies ve Douai alınmış Daha fazla kan dökülmesini ve memle rektifler verilmistir. On beş gün devam tır. Bu muvaffakiyete bir piyade ta ketin manasız surette tahrib edilmesini edecek olan bu kursta devair müdürleri arazi Almanların şarktan garba olan cereyan etmektedir. Bilhassa Somme üburu kurnandanı binbaşı Böhme kay durdurmak için, Belçika, Krah, kabine Urnfmdan muhtarlara köycülüğü alîmünakalâtını müşkülâta uğratmakta zerinde mühim hareket yapılmaktadır. da şayan bir surette iştirak eylenüştir. sinin ekseriyetinin arzusu hilâfına, silâh kadsr pden mevzular üzerinde dersler gibi görünen Montmedy çıkıntısını çe Bu hususta yarın maiumat verilebile Garbdan da düşman, bütün cephe üze Iarını teslim etmeği kararlaştırmıştır. \ erilmektedir. virebilecek seri ilerlemelere müsaid gi cektir. rinde geri atılmıştır La Bassee, Mer Belçikanın başına gelen felâketlerden bi görünmemektedir. ville, Hazebrouges, Bourbourg şelui, büyük mikyasta mes'ul olan bu kabine. Ödemis Cezaevi müdilrü muLondra üzerinde bir tayyaıe Almanların elindedir. hâlâ felâketlerin İngiliz Fransız manehakeme ediliyor Hava kuvvetleri, Zeebruegge, Nieu vî faillerinin izi arkasında yürümckte Londra 28 (a.a.) Bu sabah çok İzmir (Hususî) Ödemiş Cezaevi part, Astende ve Dunkercjue istikame gibidir. Führer. Belçika Kralına karşı ve raldürü Rifat Basoğlu. mahkumları janerkenden Taymis halicinde top sesleri tindeki ileri yolları ve demiryolu mü şecaatle harbeden askerlerden mürek darma kumandanhğı bina inşaatmda çaişitilmiştir. Tayj'are defi bataryalarına hazır olmalan işaret verilmişse de teh[Baş tarafı 1 inci »ahifedel nakalâtını bombardıman etmiş'.erdir. keb olduğunu iddia edebi'.ecek olan or lı?tırmak. bazan bunlarm habersizce evlike i$areti verilmemistir. Projektörler, men memlekctimiz kendini toplamış ve Bu limanlardaki deniz teslsatı ve bu dusuna karşı hürmet gösterilmesini em lerine gitmelenne müsamaha gösterşehir üzerinde uçan bir tayyare • ile hezimeti zafere çevirmeğe muvaffak ol ralarda bulunan vapurlar bombardı retmiştir. Belçika Krah şahsan bir arzu mekle sudu olarak muhakeme edilmeje man edilmiştir. Dunkernue'de, deniz izhar eylememiş olduğundan, kat'î hir baclanmıştır. başka bir tayyare daha görmüşlerdır. muştur. köprüsü tahrib edilmiştir. Calais ile ikametgâh tespitine kadar bir Belçika Buplara kaj'jı top ateji. a£ilrry§iır, Bu Bir şahid Hapisane müdürünün, Ceza•HtjpîTitiz BÜyirk H9PWfTkaf8Tılık g'ün Douvres arasında bir düşman torpi şatosunda oturabilecektir. Teslim olan tayyareler bir müddet sonra garba lerini hatırlamalıyız. Mons ricatinde bir tosuna büyük çapta bir bomba isabet Belçika gruplarının umumî yekunu ya evini ıslahta büyük muvaffakiyetlerini doğru gitmişlerdir. FÖviemiş, maznıınu müdafaa etmi?tir. biriniı talah «dna ^'.ialnrıırfında meralrım milyon askere baliğ olmaktadır. Fakat umumhnnede bulunan bir kadın, Bir saat sonra uzun mesafede ve tiz kalan ve düşman tarafından takib etmiştir. Cenub cephesinde, aşağı Somme mın Alman orduları şimdi iki misli bir ener bir mahkumun seceleri ?erbestçe gelcenubu garbî istikametinde yeniden edilen kıt'alanmız Fransanın yollarından takasında, düşmanın zırhlı arabalarla Ji ile esaslı mücrimleri imhaya çalışa diğini iddia etmistir. Sahidlerin dlnlengözükmüşlerdir. sendeleyerek geri geliyorlardı. Fransa yaplığı bazı hücumlar geri püskürtül caktır. mepine devam olunmaktadır. Hava Nezaretinin bildirdiğine göre, hükumeti, Bordaux'ya gitmek için Pabu gün öğleye doğru Kent eyaletinin risi terketmek mecburiyetinde kalmıştı. Kıskanclık yüzünden cinayet şarkında bir alarm işareti verilmiş ve Müteakıb senelerde Almanlar ilk defa İzmir, (Hususî) Urla kazasmda yarım saat sürmüştür. Tayyare defi olarak zehirli gazler kullanmışlardı. AsParis 28 (a.a.) 28 mayıs tarihli akCephenin diğer mıntakalarında kayda Yenice mahallesinde oturan Mehmcd bataryalarının ateşlle yaralanan bir kerlerimiz bu gaze karşı kendilerini' hiç şam tebliği: şayan bir şey yoktur. Karadağ, kıskanclık yüzünden karısı tayyare denize düşmüştür. bir suretle koruyamıyorlardı. Düşmanın Kral Leopold tarafından ittihaz edilen Paris 28 (a.a.) 28 mayıs sabah Hanifeyi bıçakla yaraladıktan sonra kaönüne çıkan her şeyi süpürüp atacağı karar, düşmana şimalde tazyikını ar tebliği: İtalyan hududundaki vaziyet yinbiraderi Abdurrahime saldırmış, onu :annediliyordu. 1917 senesindeki tahtel tırmak imkârtını vermiştir. Burada FranŞimalde askerî vaziyet, ordusu İngi da ağır surette yaralamıştır. AbdurraBern 28 (a.a.) Hududun İsvicre bahir hareketlerini de hatırımıza getire sız ve İngiliz kıt'aları ayni azimle çar liz ve Fransız kıt'alarının yanıbaşında him İzmirde memleket hastanesinde ölkısmını kapamak hususunda İtalyanın jm. Düşman Ingiltereye giden ve ora pışmaya devam etmektedirler. harbe iştirak etmekte olan Belçika müştür. Katil bir müddet ormanlarda vermiş olduğu söylenen kararı hak dan gelen vapurlarm dörtte birini tahSomme'de muharebeler, kıtalarımız için Kralının teslimi silâh etmesi üzerine saklanmış. nih^yet t"=lim nlmustur. kında hiç bir maiumat almamdmıştır. rib ediyordu. 1918 martmdaki son bümüsaid bir şekilde inkişafta devam et beklenmedik bir tarzda vahimleşmiştir. Bilâkis gümrük merkezlerinden alınan 7Ük taarruzu da hatırlayabiliriz. GünYakalanan kaçakçılar mektedir. İngiliz ve Fransız kıt'aları bu yeni vamalumattan İtalya ile İsviçre arasın lerce düşman önüne ne rasgelirse süpüİzmir, (Hususî) Çeşmenin KarareBombardıman tayyarelerimiz gece ziyete karşı kovmakta ve muharebeye daki mübadelelerin normal olduğu an rüp atıyordu. Her defasmda cesaretlerini gündüz hava meydanları ve düşman devam etmektedirler. is deresinde karasulanmızda kaçak belaşılıyor. kaybedenler muharebenin kaybedildiği kolları üzerinde faaliyetlerine devam Cephenin diğer kısımlarında kayda lık avlayan Sakızlı 6 Yunanh, Eleni aKanada yeniden asker gönderiyor ni zannediyorlardı. Fakat hiç de boyle etmektedirler. dındaki kayıklarile yakalanmi|lardır. değer mühim hiç bir şey olmamıştır. Ottava 28 (a.a.) Başvekil King ve olmadı. Felâket mahiyetini alan bütün Gene Çeşmede Mersin limanı mevkiHaıbiye Nazırı Rogers dördüncü fırka bu hâdiseler zaferin başlangıcından baş şeri çekilecek olan mağlub bir ordu inde aynı şekilde yedi Yunanh dal:a İzmitte tarihî bir lâhid efradının çağırılmasına başlanacağını sa bir şey değildi. değil, cesareti büyük ve emniyeti sarsılyakalanmıştır. Fakat bunlar, suçları sabulundu t bildirmişlerdir. bit olmadığından serbest bırakılmışlarBelçika ordusu artık mücadeleye de mamış olan bir ordudur. Bu ordunun İzmit, (Hususî muhabirimizden) dır. Cebelüttankta örfî idare vam etmeğe muktedir değildir. Belçika her zabit ve her neferi düşmana harbde rasgelmek arzusile yanıyor. Bu akşam Yeni yapılacak klor fabrikasının temelİzmitte tütün piyasatı Londra 28 (Hususî) Bu günden askerleri cesurane bir surette muharebe harbi kaybetmedik ve şüphesiz kaybet lerini kazmakla mejgul olan işçüer, aitibaren Cebelüttankta örfî idare ilân etmiş ve ağır zayiata uğramışlardır. An miyeceğiz. İzmit, (Hususî muhabirimizden) İzmeliyat esnasında mermer bir lâhid bulcak düşmanın adedce fevkalâde faik edilmiştir. Hürriyet bayrağı henüz pek yüksekte muşlardır. Bu lâhdin büyük kıymeti o mitte tütün piyasası son harb vaziyeti kuvvetleri mukavemete nihayet ver dolayısile durmuştur. 16 tütün firmasınİngilterede çocuklar naklediliyor nıek mecburiyetinde kalmışlardır. Ten dalgalamyor. İngiltere milletleri camia lacağını düşünen amelebaşı, keyfiyetten dan yalnız üçü kalmıştır. Bunlar da sınm orduları elele Fransa cumhuriye fabrikayı haberdar etmiş ve lâhid munLondra 28 (a.a.) Reuter: Hüku kid ve itham etmek zamanı değildir. Vapek az mübayaatta bulunmaktadırlar. met Suffolk, 0sseX ve Kent kontluk ziyet gayet naziktir ve tenkid ve itham tinin orduları bu bayrağın altında top tazam bir şekilde kırıhnadan çıkarılmışsatılmıyarak lanmıştır. Alman zulmünün feeaatinc tır. Lâhdin içinde altın paralar da bu İnhisarlar ambarlarında larile Norpolk kontluğunun bir kıs dan başka şeyleri düşünmeliyiz. kalmış 120 bin kilo kadar tütün vardır. maruz kalmış olan zavallı memleketlerin lunmuştur. İstanbul müzeler ida:f>sinmımn sahil mıntakalarına gonderıhniş Bu hususta Fransızları takbih etmeordularının bakiyyesi de bu bayrağın den davet edilen bir mütehassıs, bu lâh Bu tütünler, en nefis mahsuldür. Zürıa, olan çocukların başka yere nakledil rr.izi ve Fransızlarm bizi takbih etmesini Eİtında toplanmıştır. Çekler, Polunyah din Romahlara aid olduğunu ve tarihî tütün piyasasmın daha fazla yükselecsmelerine karar vermiştir. stiyen Alman propagandasmın en hilelar, Norveçliler, Holandahlar ve Belçi kıymetinin yüksek bulunduğunu süy'e ğüıi ümid ederek bunları satmamıştı. Diğer cihetten sahile 13 kilometre kâr bir şekilde aldanmamanızı isterim. kalılar. Vatanlarını kaybettiği hürriyet miştir. Kâğıd fabrikasının tesısinSen mesafede bulunan mıntakalardaki büGerek sulh, gerek harb zamanmda için nevmidane çarpışmak istiyorlar. şimdiye kadar bulunan tarihî eserler Otobüs komisyonuna yapıtün çocuklar da başka yerlere nakledi Alman siyaseti daima İneiltereyi FransaRüzgârda dalgalanan bu hürriyet bay pek çoktur. Burada bir müze kurulmalan miiracaatler leceklerdir. dan ayırmak hedefini takib etmiştir. Al rağına dünyanın bütün serbest insanla sı düşünülmektedir. Belediyede otobüs korrisyonu dün topNevyork 28 (Hususî) Anıerikan manya şimdi şimal ordularımızı cenub rınm endişeli gözleri dikilmiştir. Onlar lanmıştır. Eyüb kaymakamhğı Eyüble eski muharibler cemiyeti bu gün fev rdularımızdan ayırmağa muvaffak ol bu bayrağın bizim olduğu kadar kendiEdirnekapı arasma bir otobüs servisi kalâde bir içtima akdederek. geçetı muştur. Böyle bir muvaffakiyetin teker lerinin d<t olduğunu biliyorlar ve bu Kulüblere para veriliyor tesisini istemiştir. Bu taleb tetkik edilerde Almanya lehine bir nutuk irad ürüne müsaade etmeyiniz. Almanyaya bayrağın yere atilması ihtimalini düşünBeden Terbiyesi İstanbul bölgesinden: lecektir. Otobüsçüler Taksüıı '.cışlasının etmiş olan tayyareci Lindberg'in cemi :ki büyük milletimizi ayırmasma müsa dükçe titriyorlar. Fakat titremek beyhu1939 1940 futbol mevsüni lik maç yıkılması doiayısile garaj buhranından yetten tardına karar vermiştir Mira de etmeyiniz dedir. Onîarın davası kazanılmıştır. Teh ları hasılât hisselerini almak üzere ikin şikâyet etmişlerdir. Bu şikâyetler üzelay Lindberg mezkur cemiyete fahrî Ordumuzu şimdi işgal ettiği mevziler like arttıkça onu yenmek cesaretindz de ci küme kulüb murahhaslarınm resmi aza intihab edilmişti. Cemiyetm bu den geri çekmek için azami gayretimizi artiyor. Biz tefahur etmiyoruz, kendi makbuzlarile 30 mayıs 940 akşamına ka rinde incelemeler yapılacaktır. Süvari Binicilik okulu talebesinin otobıislerde günkü kararı Amerikada umumî mem iarfetmeliyiz. Ordumuz tehlikededir ve kendimizi metetmek istemiyoruz. dar bölgeye müracaatleri lüzumu tcb tenzilâtlı biletle seyahatlerine imkân göy nuniyet uyandırmıştır, u gece bu tehlike pek büyüktür. Fakat • rülememiştir. kalbimiz müsterih ve azmimiz kafidir.» liğ olunur. Berlin 28 (Hususî) Belçika Kralının teslmi silâh emesi Almanyada büyük bir memnuniyet uyandırnu»tır. Alman mehafilinde, Kral Leopold'un kararına mükâfat olarak, Almanların Belçika Krallığını ihya ve Holandaya aid bazı mıntakalarm da Belçikaya ilhak edileceği beyan olunmaktadır. Almanlar iki Ingiliz balıkçı gemisi batırdılar Resmi harb tebliğleri Ingilîz Hava Nezareti bildiriyor Alman karargâhı bildiriyor Şimaldeki kıt'alar geri almıyor Fransız karargâhı bildiriyor \o. 1 AŞK ve MACERA İLK ve SON Y AZ ESAD MAHMUD Ben İstanbul Polis Müdiriyeti cinayet masası şefiyim. Hanımefendi ile bir mesele hakkında derhal görüşmem lâzım!.. Uzun boylu, uçuk benizli, zayıf adam bir saniye düşünüyor: Fakat "bu yarın olamaz mı efendim diyor?.. Gecenin bu vaktinde... Kaybedecek bir dakikamız bile yok. Mesele mühimdir!.. Yalnız arzetmek isterdim ki... Cinayet masası şefi, muhatabının sözünü kesiyor... Beyhude ısrar etmeyin efendim; hanımefendi ile muhakkak görüşece Geniş bir salon: Kalamış koyuna bakan kapalı pencereler koltuklar tül perdeler etajer ve bü yazı masası... Kapalı pencerelerin camlan üzerin den, yağmurun sesi geliyor... San, titrek, dumanlı bir ışık... Buyurun efendim!... AN: Siyah elbiseli adamlar, odadan içeri giriyorlar. İki üç adım atarak duru yorlar. Kasketlerini çıkarıyorlar.. Karşılannda, sağdaki geniş pencerelerin Uzun boylu, uçuk benizli z*yıf a önünde, sırtını duvara dayamış, uzun dam, o zaman ısrar etmiyor. boylu genc bir kadın görüyorlar. Bu Peki diyor, buyurun lutfen, sizi kadının gece gibi simsiyah saçlan, için salona götürsünler, ben de hanınıefen için yanan iri parlak gözleri var!... diye vaziyeti arzedeyim. Biraz endişeli bir bakışla, kapıdan Vaktimizin pek dar ve kıymstli içeri giren bu meçhul adamîarı süz olduğunu tekrar etmek isterim. dükten sonra, bir iki ad.m jürüyor. Anlayorum efendim. Ne isteyorsunuz efendim diyor?... İçeri girenlerden kısa boylusu, ka Bh garson, kasketlerinin ucundan yağmur taneleri damlayan bu siyah dına cevab vermeden. hemen yanındaelbiseli adamları, sağ tarafa doğru ki kasketliye doğru eğilerek, ancak uzanan koridorların arkas ndakı sa ikisinin işitebileceği bir sesle: lonlardan büine götürüyor... Çamhcaya götürdüğün kadın bu muydu diyor? On Hayır efendim, bu değil! ı sonra... ROMANI KARAKURD Peki... Sonra o da kadına doğru bü iki adım yürüyor. Yüzünün, hareketlerinin mana ve manzarası derhal değişmiştir... Hanımefendi. gecenin bu vaktinde sizi rahatsız ettiğim için, evvelâ beni af buyurmanızı rica edeceğim!... ' îstagfirullah. efendim. Mühim bir cinayet hakkında belki bizi tenvir edebilecek bazı maiumat verebilmeniz ümidile, sizi rahatsız etmeğe cesaret etmiş bulunuyorum!... Bir cinayet hakkında mı dediniz? Evet. Kadın birdenbire şaşırıyor. Lâmba larm altında, esrarengiz bir ışıkla yanan iri lâciverd gözlerini, uçları kıvrık, uzun siyah kirpiklerinin arasında döndürerek, kısa boylu adama bakı yor... Fakat bir cinayet hakkında ben siie ne gibi maiumat verebilirim?... Ne malumatım olabilir benim bir cinayetten?... Cinayetten rnalumatmız olmadı ğına eminiz hanımefendi; fakat cina yete kurban giden adam hakkında bel ki bir bildiğiniz vardır diye düşünü Neclânın birdenbire boğazına bir şey yonız!... saplanır gibi oluyor. Vücudünü bir a Cinayete kurban giden adam kim, teş kaplayor.. Dizlerinin titıediğini. nasıl bir cinayet?... Rica ederim çok gözlerinin karardığını, göğsünün yanmüphem konuşuyorsunuz! Anlatın ba dığını duyuyor... na, vak'a nedir?... Ne dediniz, ne dediniz; vurulan Efendim, bu sabah memurlartnız Mecdi Bey mi?... Evet!... dan büini rövelverle vurdular!... Duvarlann kenarlarını tutarak. anKadın bir an duraklıyor. Sonra heyecanla başını, yazı masasınm önünde cak vücudünü yandaki koltuğa ka<ih? Dizlerini büKerek duran uzun boylu, uçuk benizli, zayıf sürükleyebiliyor... adama doğru çeviriyor. Yüzü kül gibi koltuğun içine yığılıyor, şaşkm şaşk'r bir saniye etrafına bakınıyor, sor.vs olmuştur. Kimi vurdular bu sabah Eşref yüzünü avuclarının içine alıyor. ve seBey adamlarımızdan diyor?.. Niçin ha sini bile idare etmeğe muvaffak ola mıyarak, hıçkıra hıçkıra ağlamağa ber vermediniz bana?... başlıyor... Eşref Bey de şaşırmıştır... O da gaOdadakiler şaşırmışlardır. Birbirle rib garib etrafına bakınıyor... rinin yüzüne bakıyorlar. Kimsenin tek Fakat efendkn. benim de bir şeybir kelime söylemeğe cesareti yok. den haberim yok ki henüz diyor!... Herkes olduğu yerde kalmış öyle duBümiyorum vak'a nedir?... ruyor... Cinayet masası şefi o zaman, kadına Derin bü sükut... Ve kesik kesik adoğru bir adım daha yaklaşıyor... kisler yapan bü ağlama sesi!.. Efendim diyor, bu sabah vunllan O sırada Eşref Beyin' ayaklarınm adam, Alemdağındaki çiftliğinllin mü ucuna basarak, kadının yanma dogru dürü Mecdi Beydirl... gittiğini görüyoruz. Yavaşça ellerile o nu omuzlarmdan tutuyor. Ancak işitilebilecek kadar hafif bü sesle: Hanımefendi diyor... Adam cümlesini tamamlayamıyor. Neclâ birden başını kaldırıyor. Cebinden mendilini çıkararak gözlerıni siliyor. Bu gayrişuurî hareketinin, sak lamağa muvaffak olamadığı bu anî teessürjinün, etraftakiler üzerinde yap tığı tesiri mümkün mertebe izale et mek için, soğukkanlı görünmeğe ça lışıyor. Teviline imkân olmıyan bir hakikatin anlaşılmasmdan doğan garib bir mahcubiyetle, içi yaş dolu gözlerini. kapının önünde duran adamın gözlerine götürüyor... Boğazından gelen boğuk karışık bir sesle: Kimdir Mecdi Beyi vuran diyor?... Bir kadın!... Bir kadın mı? Susuyor. Gözleri bulanık bir bakışla karşıda bir noktaya dikiliyor, ayni kelimeyi tekrarlayor: Bir kadm!... Fakat niçin vunnuş, ne isteyormuş ondan bu kadın?... [Arkatı var]