Katalog

10 Nisan 1940 CUMHURÎYET Danimarka Norveç Dün sabah anî Alman baskınma uğrayarak biri teslim olan, öteki istiklâl cidaline girişen iki memleketin tarihî, coğrafî ve siyasî vaziyeti Yeni çiğnenen yurdlar Danioarka işgali Yeni bir safha: man tedbirlerini sükunet ve soğukkanlı . Şioalde harb lıkla karşılamışlardır. (Baf tarafı birinci sah\jede) Müttefiklerin kararlan [Baş taraft birinci sahijede] Dün Alman askerlerinln işgal ettiği Bergen'den bir görUnüş faydalı Ingilizlerin Norveçin karasularına ma van besleme hakkında verilen jrln dökerek Almanyaya müteveccih ab malumat Te hükumetin yardımı sayesinlukayı şiddetlendirmeleri üzerine Alman se köylü azamî istihsalâtta bulunmaktalann, evvelki gece sabaha karşı Danimar dır. Hayvan besleme işine de ziraat dekayı istilâya teşebbüs etmeleri ve bu te recesinde ehemmiyet veriliyordu. Komşuşebbüsü kısa bir zamanda kuvveden füle lanna, bilhassa lngiltereye külliyetli rnikçıkarmalan, Norveçin bazı mühim mın tarda süt, tereyağı, yumurta, et ihrac etakalanna asker ihrac etmeleri şu anda diyordu. Danimarkanın bu ihracatı dünbütün dünya halkının gözlerini bu mem ya piyasasında kendisine büyük bir şöhkketlere çevirmiştir. ret temin etmiştir. Şimal memleketlerinin, son asır zarfınArazi tamamile düz bir ovadan ibaret efa Avrupada cereyan eden siyasî ve as olduğu ve Almanya ile kısmen hemhukerî mücadelelerden uzak kalmışken son dud bulunduğu ve askerî mukavemete Avrupa harbinde Almanya ile müttefik de teşebbüs etmediği, daha doğrusu edeler arasındaki çarpışmada evvelâ siyasî mediği cihetle Almanlar tarafından koşekilde bir saha teşkil ettikten sonra bu layca işgal edilmiştir. gün birdenbire harb sahnesi haline gellskandinavya yarımadasmm şimal ve meleri karılerin oralarda cereyan edecek hâdiseleri lâyıkile takib edebilmeleri için garb sahalarını teşkil eden Norveçe gelinbu memleketler hakkında icab eden ma ce 32 3 bin kilometro murabbaı bir salumatla mücehhez bulunmalarına müte hayı işgal etmektedir. Nüfusu 1935 tahvakkıftır. Binaenaleyh, o memleketlerin rrrine nazaran üç milyondan biraz eksiktir. cağrafî, askerî ve iktısadî vaziyetlerini Danimarkalıların sekizinci asırda garbî teşrih, şu sırada hiç de faydadan hâli ol Avrupaya gönderdikleri istilâcılarla birlikte hareket eden ve o zaman Norman rjııyacaktır. lsveçlilerin Iskandinavya devietler! ismile yâdolu ismini taşıyan Norveçliler, şarkî Avrupada, Danimarkalıların garbî nan grup arasında sayılan Danimarka, o memleketlerin en cenubda bulunanıdır. Avrupada icrayi faaliyet etmelerine mukaAlmanyanın şimalinde ve Baltık denizi bil, Şimal denizindeki adaları, Büyük Brinin ağzındadır. Jutland yarımadası üze tanyanın şarkî şimalisini ele geçirmişler rinde şimalden cenuba 300 kilometre u ve Sen nehrine giderek 886 da Charle zunluğunda ve en geniş yerinde 1 80 kilo magne'ın hükümdarlık ettiği devrin »onmetre enliliğinde bir memlekettir. Mesa larına doğru Parisi muhasara etmişlerdir. hası 44,300 kilometre murabbat, nüfu Norveç ittihadı hâkim olduğu sırada Orsu da 1935 tahririne nazaran üç buçuk kad ve Şetland adalannı da almışlardır. O vakit devletin merkezi Trondheim'da milyondan fazladır. bulunuyordu. Danimarka, tarihten evvelki zamanlar1 397 deki Kalmar ittihadından itibaren da da meskun olan mıntakalardan biriydi. Fakat sekizinci asra kadar orada mu 1814 e kadar Danimarkaya ve 1814 ten ayyen bir devlet şekli taazzuv etmemiş 1905 e kadar Isveçe bağlı kalan Norveç ti. Sekizinci asırda bir krallık olarak mey o sene istiklâlini kazanmıştır. 1876 senedana çıkmış ve biraz sonra Viking'leri sinden itibaren Norveçte askerlik mecbugarbî Avrupaya göndererek muhtelif ha ridir. Askerî talim ve terbiye üç sene devalide istilâ seferlerine girişmiştir. vam etmektedir. Maamafih her Norveçli 9 uncu asırda Kral Büyük Knut, Ingil icabında 18 yaşından itibaren 55 yaşma tereyi, İsveçi, Norveçi zaptetmişse de bu kadar askere alınabilir. Zabit yetiştirmek hükümdar ölür ölmez imparatorluk da için yüksek bir harb akademisi, küçük zağılmış ve Danimarka uzun zaman dere bit yetiştirmek için de on tane gedikli zabeylerinin birbirlerile çarpışmaya başla bit mektebi vardır. Hazardaki askerî ması neticesi dahilî bir kargaşalığa ma kadrosunun miktarı 80 bindir. 30 bin neruz kalmıştır. ferden mürekkeb muhafaza teşkilâtı da 1397 de Kalmar ittihadı Danimarka buna ilâve edilirse yekun 1 1 0 bine baliğ ile Norveç ve isveçi birleştirmişse de kı olmaktadır. sa bir miiddet sonra Isveç bu ittihaddan Bahrî kuvvetlerine gelince 4200 tonluk ayrılarak istiklâlini kazanmıştır. Bunun ü sahil muhafaza gemilerile 200 ile 500 ton zerine orta zamanlardan itibaren Dani hacminde muhtelif torpidolardan mürekmarkanın bütün gayretleri Baltık denizi kebdir. Fakat Norveç, ticaret filosu noknin kapısım elinde tutmaya müteveccih tasından dünyadaki devletlerin ilk safınolmuş ve bu gaye onun mütemadi dene da mevki alan memleketlerden biridir. cek bir şekilde Almanlar ve Isveçlilerle Mecmuu 2 milyon tonu mütecaviz 8000 mücadele etmesine sebebiyet vermiştir. den fazla gemisi vardır. Arazisi pek çorak Nihayet on yedinci asırda Isveçliler, Da ve verimsiz olan Norveç, ancak halkının nimarkanm lskandinavya yarımadasmda enetjisi ve çalışkanlığı sayesinde ilerile ki yerlerini ellerine geçirmişlerdir. miştır. Orada ziraat pek müterakki de Birinci imparatorluk muharebelerinde ğildu. Fakat hayvan beslemeğe ve süt isFransanın müttefiki olan Danimarka 1814 tihsalâtına son derece ehemmiyet veril te Isveçle ittihad eden Norveçi de kay mektedir. Norveç de gıda itibarile lngilbetmiştir. 1 864 te Slevig Holstein Dü tereye ihracat yapan memleketlerden biri kalığı Prusyalılar tarafından ilhak olun idi. Norveçin servet membalarından biri rnuş, 1895 te açılan Kiel kanalı da onu de ormanlarıdır. Ormanlardan kesilen aBaltık denizinin kapıcılığı mevkiinden dü ğaclardan kâğıd hamuru, sellüloz istihsal şürmüş, yalnız Umumî Harbi müteakıb edildikten maada, lngiltereye, Fransaya, kendisine müttefikler tarafından şimalî İtalyaya ve diğer memleketlere mamul Slesvig'den küçük bir yer verilmiştir. kâğıd da ihrac etmektedir. • 1922 de kabul edilen kanun mucibinMemlekette kömür mevcud olmadığı ce o zamandanberi Danimarkada asker için sanayi o kadar ilerilememiştir. Fakat lik mecburî şekle sokulmuştu. Fakat her beyaz kömür namı verilen su kuvvetlerinsene silâh altına çağırılan erlerin sayısı den istifade edilerek o hususta da büyük 9 bini geçmemekte idi. Askerlik müddeti gayretler sarfedilmekte idi. de aşağı yukarı altı aya münhasırdı. HaNorveç maden cihetinden de zengin zarî ordusunun mevcudu üç fırkadan ibadir. Bilhassa nikel, demir, gümüş, çinko retti: Sekiz pryade alayı ki bunların her ve kaldınm taşı miktar itibarile hepsinin biri iki nizamiye, iki ihtiyat taburile bir baş:nda gelmektedir. Sahil halkı balıkçı^mitralyöz müfrezesinden teşekkül ediyorhktan da çok istifade etmektedir. Balık du. Bunlara ilâveten aynca bir nizamiyağı ıstihsalâtı itibarile Norveç bütün dünye taburu, bir ihtiyat taburu, bir de mityada tektir. Narvik, Bergen, Oslo, Sta ralyöz müfrezesinden mürekkeb muhafavançer balıkçılık ve konserve sanayiinin za teşkilâtı vardır. Süvari kuvveti üç alaymerkezleridir. dan mürekkebdir. Topçu kuvveti de üç Norveç sahilleri Fîordlarla dolu ve kaalaya taksim edilmiştir. 75 lik toplardan mürekkeb 24 batarya ile 18 ağır batar yalık olduğundan Almanların oralara asker ihrac etmek hususunda dehşetli miişyayı ihtiva ediyordu. Deniz kuvveti 4 sahil muhafaza gemi külâta maruz kaldıkları ve kalacaklan sinden, 18 mayin gemisinden, 20 açık şüphesizdir. Hele çok şimalde bulunan deniz torpitosundan ve 14 denizaltı ge mıntakaları işgal ile oralara yerleştirdikleri ihrac kuvvetlerini barındırmaya mu misinden teşekkül ediyordu. Danimarka halkının ekseriyeti ziraatle vaffak olabilmeleri ise imkân haricinde meşguldür. Memleket küçük çiftliklere dir, denebilir. ayrılmıştır. Mekteblerde ziraat ve hayAHMED HİDAYET yeni vaziyet önünde Finlandiyaya karşı tuttukları tereddüdlü ve yavaş usulü tamamen terkedecekleri kuvvetle tahmin olunur. Telgraf haberleri arasında kaydolunuyor ki Oslo'da Alman sefiri Norveç hükumetine: Norveçi biz işgal etmesek îngilizler ve Fransızlar işgal edeceklerdi. İlk haber nasıl verildi? Kolombıa 9 (a.a.) Kolombia radDiyerek bu işgalin iyi telâkki ile ve süyosu mahallî saatle saat 4 te programına kunetle kabul edilmesini teklif eylemişse fasıla vererek Vaşington'daki Danimarka elçiliğinin Danimarkanın istilâsı ha de Norveç hükumetinin buna cevabı: berini bıldirmiştir. Hayır, İngilizler ve Fransızlar böyİşgal tafsilâtı le birşey yapmazlardı. NewYork 9 (a.a.) .\ewYork Times Demek ve bu halin çok devam etmiyegazetes>inin Kopenhag muhabiri san sür konulmadan evvel Alman kıt'a ceğini açık anlatmak olmuştur. larının saat 5,30 da Schleswig hududunBu halin çok devam etmiyeceği ifadesi, dan Sonnederburg yolıle Danimarkaya girdiklerin?^ telefone etmeğe muvaffak Norveç müdafaasının İngiltere ve olmuştur. Danimarka garnizonu şimale Fransadan derhal ve müessir mu. doğru ric'at etmektedir. Kopenhag ve zaheret göreceği umudunu ve hatta Niddlefart'a yeniden Alman kıt'aları ihkanaatini ifşa eder. Bunun böyle rac edilmiştir. Alman kıtaatı, ayni zamanda Dani olması vaziyetin en zarurî bir icamarkanın 7 noktasını ve payitahtını iş bıdır. gal etmişlerdir. Danimarkahlar, muka Anlaşılıyor ki Almanyanın Norveç ve vemet göstermemişlerdir. Harekâta pi yade ve topçu kuvvetlerile motörlü cüzü İsverten temin ettiği faydalar çok hayatiamlar iştirak etmiştir. dir. Ablukanın şiddetlendirilmesile şüpheKopenhagın işgali ye ve hatta tehlikeye düşeceği görülen bu NewYork 9 (a.a.) .\euiork Times faydalan elden kaçırmamak için Almangazetesinin muhabiri, bu gün şafak sö kerken, Almanların Kopenhag'l iş ya harb sahasmı kendisi için tehlikeli olabilecek bir şekilde genişletmekten geri dugal ettiğini haber vermektedir. Muhabir, bu haberi, sansür konmadan ramamıştır. bir kaç dakika evvel çektiğini ilâve et Ondan başka Norveçin tamamen Almektedir. İşgal, Danimarkanın bir karart man hakimiyeti altına geçmesi Büyük Britanya için ciddî ve müessir bir iz'ac üzerine tamamlanmış NewYork 9 (a.a.) Amerikan rad kaynağı teşkil eder. Onun için İngiltere ile yosunun iyi bir membadan alarak ver Fransanın Iskandinavyayı kendi hamiş olduğu haberlere gröe Danimarka line bırakması ihtimali yoktur hükumetinin dün akşam vermi} olduğu zannolunan bir karar dolayısile Dani denilebilir. Tahmin olunabilir ki Almanmarkanın Almanlar tarafından işgali bir ar Norveçin cenub taraflarını işgal ederkaç saat içinde hitama ermiştir. ken İngilizler ve Fransızlar bir tarafİstilâ plânı 3 sene evvel hazırlanmış an donanmaları kuvvetile bu memlekeAmsterdam 9 (a.a.) Danimarka nın tamamen Alman işgali altına alındı in sahıllerini emniyet altına almağa, ğına dair tafsilât elde etmek şimdilik diğer taraftan şimal taraflarına mümkün olmamıştır. Maamafih Alman gönderecekleri askerî sefer heyetyanın bu memleketi 24 saat zarfında işgal edebilmek üzere üç senedenberi plân lerile karada sağlam surette tutun. lar hazırlamış olduğu malumdur. mağa müsaraat edeceklerdir. Bu iki ameKral ve hükumetin beyannamesi liye bu suretle tahakkuk ettikten sonra Kopenhag 9 (a.a.) Danimarka Kra Majino Zigfrid çıkmazlannda uyuklalı ve hükumeti bugün öğleden sonra Dani yan harb bütün lskandinavya denizlerinmarka milletine aşağıdaki beyannameyi de, karalarında ve havalarında en siddetli neşretmişlerdir: «Alman kıtaatı bu gece Danimarka hu tecellilerile cereyan etmek imkânını buldudunu geçmiştir. Alman kıtaatı Dani muş olacaktır. markanın muhtelif noktalarına ihrac edilDenebilir ki harb şimdi başlayor: Hem miştir. Danimarka hükumeti protesto edeonun hakikî mahiyeti Avrupanın harbe rek memleketin işlerile meşgul olmağa ve işgal bakımından da şu tebligatta bulun dahil ve gayridahil bütün milletleri taramağa karar vermiştir: fından daha iyi anlaşılmış olarak.. Her Burada memlekette bulunan Alman yeni vaziyet, bu harbin hakikî mahiyetini kıtaatı Alman silâhh kuvvetlerile temasa daha ziyade ortaya koyan bir derstir. Bir gelmiştir. Binaenaleyh bu kıtaata karşı her türlü mukavemetten içtinab etmek :ek milletin kendi başma bütün Avrupayı milletin vazifesidir. Danimarka hükumeti, stilâ ve tahakküm altına alması düşünceharbden mütevellid felâketli neticeler si bizzat Almanların dahi kolay kolay karşısında milletin ve memleketin emniyetini temine çahşacaktır. Halkı sükunetle kabul ve hazmedebilecekleri bir iş olmasa harekete davet eder, memlekette sükun gerektir. ve asayişin hâkim olmasmı ister.» Bitarafların inkişaf eden yeni vaziyet Londra 9 (a.a.) Kopenhag'dan gelen haberlere göre, Alman kıt'aları, Slesvig hududunu tecavüz etmişlerdir. Sonderburg'daki Danimarka garnizonu, şimale doğru çekilmektedir. Uç Alman kruvazörü Middelfahrt limanına girmiş tır. Alman askerleri limana çıkmış ve sokakları işgal etmiştir. Asker sevkiyatına aid olan üç büyük Alman vapuru, Büyük Belt boğazında bulunmaktadır. Amsterdam 9 (a.a.) Danimarka Kralı. Amalienberg sarayından radyo ile Danimarka milletine kitab ederek mem leketin işgalini protesto etmiş ve milleti sükunu muhafazaya davet eylemiştir. Hududa tecavüz (Başmakale&en devam) Londra 9 (Hususî) Müttefikler Yüksek Askerî Şurası, iki taraf nazır ve kumandanlarının iştirakile toplanmış ve müstacelen Norveçe yardım, karada ve denizde icab eden tedbirlerin derhal a lınması kararları verilmiştir. Londra 9 (a.a.) ingiltere ve Fransa Norveçin imdadına koşmağı kararlaştır mışlardır. lngiliz Hariciye Nezareti tarafından neşredilen bir tebliğde ezcümle şöyle denilmektedir: «lngiliz ve Fransız hükumetleri Norveç hükumetine teminat vererek Norveçin Almanya tarafından istilâsı dolayısile Nor veçe her manasile yardımda bulunacaklarmı ve kendisile birlikte topyekun harb yapacaklarını bildirmişlerdir. Fransızlarla mutabık olarak bu karara uygun askerî ve bahrî tedbirler alınmıştır.» Yüksek askerî surada Yardım tedbirleri alındı Lord Halifakstn Norveçlilere hitabesi Londra 9 (Hususî) lngiliz Hariciye Nazın Lord Halifaks bugün radyoda Norveç lisanile Norveç milletine bir hitabede bulunmuş ve mağdur millete lngil terenın sempatisini bildirerek onlarla beraber yanyana harbederek mütecavizin elinden hayat ve istiklâlinin kurtarılaca • ğını vadetmiştir. tedir. Almanların işgal ettikleri Iimanlar arasında Trondhemin de bulunduğu söylenildi. En yakın Alman limanile bu li man arasındaki mesafe 700 mildir. Eğer Alman kuvvei seferiyesi müttefiklerin mayin dökmek kararı akabinde yola çıkmış olsaydı bu mesafeyi katedemezdi. Binaenaleyh, bu hususta hiç bir şüphe yoktur. Almanlar Danimarkanın ve Nor veçin istilâsı plânını hazırlamışlar ve müttefiklerin mayin dökmek kararlarından çok evvel tatbika koymaya başla mışlardır. İngiltere hükumeti, tam müzaherette bulunacağına dair derhal Norveç hükumetine teminat vermiştir. (siddetli al kışlar) Kuvvetli harb gemilerimiz açıklarda bulunuyor. Bu gemilerin yapacakları harekât hakkında malumat vermek mem leket menfaatlerine muğayirdir. Bu mil letlerin istiklâli üzerine çöken tehlikeyi bertaraf için Fransa ile müştereken hareket edeceğiz. Hiç şüphe etmiyorum ki, yeni Alman tecavüzü kendi aleyhine dönecek ve mağlubiyetine yardım ede cektir.» (alkışlar) Reynaud'nun Norveç elçisine tebliği Paris 9 (Hususî) Başvekil Rey naud, bu sabah Londraya hareketinden evvel Norveç elçisini kabul ederek Fransanın Alman tecavüzünü tamamen hak sız bulduğunu ve Norveçi kurtarmak için bütün yardımların yapılacağını resmen tebliğ etmiştir. Çemberlayn'in mühim beyanatı Londra 9 (a.a.) Başvekıl ÇemDerlayn'in bu gün Avam Kamarasında yaptığı beyanatın mühim kısımlarını aşağıya dercediyoruz: « Finlandiya harbinin sonunda demiştim ki, Finlandiya kaybolmuştur. Fakat acaba Isveç ve Norveç kurtulmuş mudur? Ve şunu ilâve etmiştim: Hayır, bilâkis Isveç ve Norveç her zamandan ziyade tehlikeye düşmüştür ve kendilerini ancak müdafaa etmekle ve onları müdafaaya hazır bulunan diğer memleketlerle birleşmek suretile kurtarabilir. lşi izam ettiğim zannedildi. Halbuki bu gün kehanetim harfi harfine tahakkuk etmiş bulunuyor. O zamandanberi Almanlar bir yandan bitaraflardan bitraflık kaidelerine riayet etmelerini isterken diğer taraftan bitarafların ve bilhassa lskandinavya memleketleri vapurlarım tahrib etmek hakkını iddia eyledi. Müttefikler bu vaziyeti ilelebed kabul edemezlerdi (alkışlar). Norveçe ihtar ettikleri, terazinin diğer kefesini yükseltmek için icab eden tedbirleri alacaklar, Alman seyrisefainini durdurmak için Norveç sulanna mayin dökecekler, fakat Norveçin normal seyrisefaini için geçidler bırakılacaktır. Müttefikler Norveçe bildirmişlerdir ki, Almanya lskandinavya memleketlerine taarruz etmedikçe bu memleketlerin topraklannı işgal etmiyeceklerdir. Almanların bunun hilâfındaki bütün dedikleri yalandır (alkışlar). Alman hükumeti, bu gün bir tebliğ neşrederek Danimarkanın ve Norveçin silâhh himayesini ele almaya karar verdiğini bildirdi. Motörlü ve silâhh Alman kuvvetleri şafakla beraber Danimarka hududlarını geçmişlerdir. Şimdi Danimarka topraklarının büyük bir kısmı Alman işgali altmda bulunmaktadır. Londraya gelen haberlere göre, Alman kıtaatı bu sabah Kopenhag'a çıkmıştır. İngiltere hükumetinin öğrendiğine göre, Oslo'daki Alman elçisi de bu sabah Norveç Hariciye Nazırı Koht'tan Norveçin Almanyaya tâbi olmasmı istemiş ve aksi takdirde şiddetle hareket edileceğini bildirmiştir. Bittabi bu taleb derhal Norveç hükumeti tarafından reddolunmuştur. Sonraları öğrendik ki, muharebe baş amış ve Oslo, Christiansund bombardı . man edilmiştir. Alman kıtaatı Norveç opraklarında müteaddid noktalara çıkmıştır. Alman hükumeti iddia ediyor ki, bu hareket müttefiklerin Norveç karasuarına mayin dökmelerine bir mukabeledir. Eminiz ki hiç kimse bu iddiaya al danmayacaktır. (alkışlar) Böyle müte addid limanlara ayni zamanda asker ih rac etmek ve deniz kuvvetleri harekâtına da tevessül eylemek uzun zaman evvel espit edilmiş projeleri iltizam eder. Bu günkü haberler bunu açıkça ispat etmek Şimal denizinde deniz muharebeleri Paris 9 (a.a.) Havas bildiriyor: Müttefik donanmalarla Alman donan ması arasında halen Norveçin garb sahilinde muhtelif noktalarda deniz muharebeleri vuku bulduğu bildirilmektedir. Harekât fırtınah bir havada cereyan etmektedir. Londra 9 (Hususî) lngiliz Bahriy» Nezareti deniz harbinin neticesine kadar hiçbir haber neşretmemeğe karar vermiştir. Ancak Fransız membalarından alınan haberlere göre deniz harbi fırtınah bir havada devam etmektedir. lngiliz Amirallığı, iki ağır ve iki hafif lngiliz kruvazörünün ağır surette yaralandığını tek zib etmekte, ancak iki hafif kruvazörün ehemmiyetsiz yaralar aldığını bildirmektedir. Bahriye Nezaretinin deniz harbi hakkında üç dört saate kadar bir tebliğ neşretmesi muhtemel görülmektedir. Şimal denizinde muharebeler 7 bin tonluk bir Alman gemisi batırıldı Londra 9 (Hususî) Oslo'nun 100 mil cenubu garbisinde 7000 ton hacminde Alman Amassis vapuru bir lngiliz denizaltı gemisi tarafından batırılmıştır. Skapd • Floıv'a taarruz Londra 9 (Hususî) Alman hava kuvvetleri dün ve bu gün Skapa Flaw'*L taarruz etmişler ve püskürtülmüşlerdir. Bir Alman tayyaresi düşürülmüştür. Hiç bir hasar yoktur. Londra 9 (a.a.) Reuter Ajansının haber aldığına göre müttefiklerin Norveçe göndermek üzere olduğu yardım tayyare, gemi ve asker olacaktır. Columbia 9 (a.a.) Columbia rad yosu, bir tngiliz sefer kıt'asının Norveçe doğru yola çıktığını bildirmektedir. Gb'nderilen ilk kuvvetler Danimarka Kralının protestosu Londra 9 (a.a.) Röyter'in öğrendiğine göre, Almanlar, Danimarkayı işgal suretile kendilerini Izlandayı ve Groen land'ın Danimarkaya aid arazisini de himayeleri altına almış telâkki etmeğe kadar gideceklerdir. Almanlar bu suretle deniz ve hava üsleri elde etmeğe ve Amerika ile deniz münasebetleri temin eylemeği ümid etmektedirler. Berlin 9 (a.a.) Alman Başkuman s danlığından tebliğ edilmiştir: Alman kıtaatının Jutland'da şimale doğru olan harekâtile adalardaki harekâtı sur'atle inkişaf etmektedir. Danimarka hükumeti Danimarka kıtaatını hiç bir mukavemette bulunmamağa davet etmiştir. Alman ve Danimarka kumandanlıkları sabahleyin bir temas yapmışlardır. Bütün Norveçte mühim askerî istinad noktalarının Alman kıtaatı tarafından işgali de sur'atle cereyan etmektedir. Uç orduya aid kıtaat bu hususta tesirli surette teşriki mesai etmektedirler. Mahallî Norveç kıtaatı tarafından gösterilen za yıf mukavemet durmuştur. Alman hava kuvvetleri Jutland'da ve cenubî Norveçte tayyare meydanlarına inmıştir. Bursa (Hususî muhabirimizden) ' Nafıa Vekilimiz Ali Fuad Cebesoy Bur sada iken; vilâyetin iktısadî bünyesini tamamlayacak ve muhitimize geniş bir refah ve servet g'etirecek olan iki mühim mevzuun tahakkuk edeceğine dair müjde vermiş, Bursalılar bundan çok sevinmişlerdir. Bu müjdelerden biri; Bozöyük lne göl Bursa şimendiferi, diğeri de Ana doluya Karaköy yolundan başka bir yol inşasıdır. Öğrendiğimize göre, evvelâ Bozöyük İnegöl şimendiferi yapılacak; ayni za manda Yenişehirden Osmaneliye gide cek varyant hattı tesis olunacaktır. Bilâhare, müteakıb senelerde bu hat; lne göl Yenişehir arasından Mudanyaya ve oradan da garb istikametine doğru temdid olunacaktır. Almanya, îzlanda ve Groenlandı da himayesine almış! önünde derin düşünerek esaslı kararlar alacaklarını da hesaba katmak lâzımdır. Hükmolunabilir ki yirminci asnn muazzam bir anarşi şeklindeki bu yeni harbi filiyat üzerinde yürüdükçe mukadder olan akıbetine daha çabuk gidecektir. Biz medeniyetin en yüksek ifadesi olmak üzere Londra 9 (a.a.) lngiliz harb eko nomisi Nezareti, lskandinav veya Baltık limanlanna giden bütün vapurların bu mıntakada vaziyetin her türlü muhtemel inkişafı dolayısile, milliyetlerine bakıl maksızın derhal tevkifi için emir vermiş tir. Skandinavyaya giden bütün vapurlar yakalanacak asırların yarattığı milletleri ve milliyetleri bir kalem veya kılıc darbesile silecek kudret tasavvur etmiyoruz. Bu harbin başka türlüsü tasavvur olunamıyan mukadder akıbeti namına işte anlaşılacak hakikat bundan ibarettir. Danimarka ve Jutlanddaki harekât YUNUS NAD1 Londra 9 (Hususî) Alman gazeteleri İngiltere tarafından Holandaya karşı yapılacak bir hareketten bahsetmekte dirler. Norveçe karşı yapılan son askeri hartket için de bu şekilde bir bahane ileri sürülmüş olduğu dikkate şayandır. Bir Alman haberi: İngiltere, Ho. landaya karşı bir harekette bulunacakmış Amasya seylâhında halkın zararı büyük oldu Bözüyük İnegöl Bursa hattı Amasya hususî muhabirimiz tarafından gönderilen yukarıki resimler, sulann hücumuna uğrayan şehirin vaziyetini tespit etmektedir Amasya 9 (a.a.) Yeşilırmak dün takriben bir buçuk metre kadar alçalmıştır. Şimdiye kadar, mutlak bir felâketten kurtulan vatandaşların sayısı altmış beşi bulmuştur. Bunlardan yirmi sekizi Samsundan gelen sandallar vasıtsile kurtanlmış ve tehlikede tek bir vatandaş bırakılmamıştır. Valimizin başkanlığı altında bir seylâbzedeler komitesi kurulmuş ve vilâyet dahilindeki zarar ve ziyanın tespiti işı için muhtelif mıntakalara muhtelif memurlar gönderilmiştir. Seylâb yüzünden bütün yiyeceklerini kaybedenlere yardıma devam edilmektedir.