Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
11 Eylul 1939 CUMHURÎTET O IV E L E Alman Fransız cephesinde Majino ve Zigfrid hatları yarılamaz mı? 3 9 Eylul Bayramı İzmirin 17 nci kurtuluş yıldönümü bayramı heyecanla devam ediyor îzmir 10 (a.a.) îzmir 9 eylul bayramı diin bütün giin ve gece en içten bir heyecan içinde kutlulandı. Öğleden önce yapılan merasimi müteakıb muhteşem bir zafer alayı tertib edilmiştir. Alay, Bastnahane istasyonu meydanında ve civar caddelerde toplanmış Kadifc kalede atılan üçüncü topla yürüyüse başlıyarak hükumet konağı önünden geçmiş ve Atatürk heykeline kadar yoluna devam etmiştir. Alayın önünde askerî mızıka bulunmakta ve onu bütün teşekküller namına gelmiş yüzü mütecaviz çelenk takib etmekte idi. Çelenklerin arkasında lstiklâl madal • yası hâmilleri tarafından götürülen büyük bir bayrak bulunmakta ve sonra sırasile İzmir ve Karşıyaka Parti ve Halkevleri başkan ve idare heyetleri azası, kazalardan gelen Parti Halkevleri, Belediye heyetleri, Malulgaziler ve emekli subaylar, Baro azası, Etıbba odası mensubları, îççi ve esnaf birlikleri, Devlet Demiryollan mensubları, Türkspor teşekkülleri, Atll spor mensublan, lise ve orta okullar izcileri, Avcılar kulübü, Kızılay, Hava Çocuk Esirgeme rCurumu mümessilleri ve en ar kada da ilkokullann son smıfları talebesi yürümekte ve her tesekkülün Önünde o ••ııııırııuiHllllillUI Ankarada pasif müdafaa hazırlığı Bütün korunma tedbirleri ikmal edildi IHEM NALINA MIHINA Denizaltı harbi Iman denizaltı gemileri, Îngiltere ile Fransa Almanyaya harb ilân eder etmez, Şimal deni/inde, hatta Atlas Okyanusunda faaliyete geçmekle, daha harb pallamadan evvel yola çıktıklarını ispat etnJşlerdir. Gelen haberler, bu gemilerin, tıpkı 1917 deki pibi, şiddetli denizalü harbine başladıklarmı ^osicnyor. Yai'i önüne gelen gemiyi. â*l<er \ermeden lurpül.'/oriar. Bu harbe «şiddetli» değil «gayriinsanî» sıfatı daha iyi yaraşır. Yalnız 1917 ile 1939 arasında bir fark vardır: O zaman, Almat lar, İngiltere ve Fransa etrafında, bir d*» aizaltı ablukası iiân etmi^ler, sade hasım memleketlerin değil, büit'm bitarafların gemilerini de merhametsizce batırmışlardı. Şimdilik, henüz bitaraf ticaret vapurları, Alman torpillerinin kurbanı o\m\y yorlar. Almanya, 1917 de başhyan ve 1918 de iflâs eden, Amerikayı da harbe sürüklediği için, kendi mağlubiyet ve hezimetini hazırlıyan denizaltı harbile bu sefer de Ingiltereyi abluka yolile mağlub edebılir mi? Bu sualin cevabı, * Asla 1 dır. Büyük Harbde .Almanlann bidayette harbe hazır 25, ve inşa halindekilerle beraber 43 denizaltı gemisi vardı. Bunlar ağustostan itibaren faaliyete geçtiler ve • sayıları gittikçe artmak suretile mücadeleye devam ettiler. Şiddetli denizaltı harbi, 1 şubat 1917 de büyük ümidlerle ve 11!' denizaltı gemisile balşadı; ilkönce çok iyî gitti; fakat sonra, müttefiklerin aldıklarî müteaddid tedbirler karşısında akim kaU dı. Almanlar, harbin »onuna kadar 811 denizaltı gemisi yaptılar veya tezgâha koydular. Harb bitinciye kadar ikmal edilip denize çıkanlar 343 tanedir. Bu gemilerden harb içinde batanlar 178 dir. Umumî zayiat yekunu 199 dur. Mütebakisi de feshedildi. : Harbde, kullanılabilen en fazla gemi sayisı, 140 tir. Bunlann en çok ticaret ;emisi batırdıklan zaman da, 1917 senesinin nisan ayıdır. Bu ayda, faaliyet haIinde bulunan 102 denizaltı gemisi, 828 bin tonluk 391 gemi batırmışlardır; mayıs ayında, faaliyetteki denizaltı gemilerinin sayisı 84 e düşmüş; batırdıkları gemiler de, 549,000 tonluk 310 gemiye inmiştir. Bundan sonra, şiddetli denizaltı harbinin inhitat ve 6ukut devri başlar, Harbin son ayında, yani 1918 birinciteşrininde, Alman denizaltı gemilerinin baırdıkları gemiler, 110,000 tonluk 44 gemidir. İşin garibi şudur ki 1917 de Amerika harbe girip de Avrupaya asker yollamağa lalsadıktan sonra harbin bittiği 11 ikinci:eşrin 1918 tarihine kadar 2 milyondan azla Amerika askeri Amerikadan Fransaya nakledildiği halde, Alman denizaltı gemileri, bu askerlerden yalnız 291 kişiyi sulara gömebilmişlerdir. Bugün, Almanların elinde, 1939 Alman harb gemileri Yıllığına göre, 43 tanesi bitmiş ve 28 tanesi inşa halinde olmak üzere 71 denizaltı gemisi vardır. Buna bizim Batıray mayin dökücü denizaltı gemimizi de ilâve edersek 72 eder. Harb aşlarken 65 geminin bitmiş olduğunu bir Alman, bana söylemişti. Bu gemilerin, 32 tanesi 250 tonluktur. Bunlar 700 milden fazla mesafe katedemezler. Demek ki üslerinden en fazla 350 mil açılabilirler. Bu küçük gemiler, en garbdaki Alman üsleri olan Emden ve Borkum'dan bu limanların tam karşısında bulunan Ingiliz sahillerine kadar gidip gelebilirler; İngilterenin Hull limanından yukan çıkamazlar. Bu itibarla faaliyet sahalan kendi üslerile Hull limanından daha cenubdaki Ingiliz kıyılan arasmdaki dar sahaa münhasır kalacaktır. Buralan da deizaltı gemileri için en tehlikeli yerlerdir. Almanlann daha büyük denizaltı gemieri ise 40 tane kadardır. Bunlar, bir defada aldıklan mahrukla 2100 ilâ 3200 mil katedebilecek kudrette olduklan icin Atlas Okyanusuna kadar gidip gelebilirsr. Almanların, denizde en çok gemileri ıulunduğu 1917 birinciteşrininde 140 denizaltı gemisi'e yapamadıklarını 1939 da 72 gemile başarmalan imkânsızdır, dersek yanlış olur mu? [*J mesleğe aid ve çok gtizel canlandınlmış temsiller bulunmakta idi. Alayın iki yanında asker ve polis müf rezeleri yürüyordu. Alay, halkın çiddet alkışlan ve heyecanh tezahüratı araımd Cumhuriyet meydamna vannca, her te şekkül muayyen yerlerini almı? ve müfet tis Asım Kültür tarafından söylenen RÜ zel bir nutuktan sonra bütün çelenkler Ebedî Şefin heykeline konulmuj ve bu e«nada halk Büyük Kurtancınm huzurund büyük bir vecdü tazim içinde iğilmistir. Çelenk koyma merasimini mektebli gruolan tarafından oynanan millî ovunlar takib etmiı ve bandonun çaldığı Onuncu yı marsı bütün halkın iştiraki'e söylendikte sonra alay tekrar hareketle Kültürpark gitmis ve orada dagılmıstır. Gece de şehirde ve denizde fener alav ları yapılmıs, Cumhuriyet meydanınd millî oyunlar oynanmıstır. îzmir halkının bu sene kurtuluş bayra mmda gösterdigi heyecan ve sevinci misli nadir görülür millî bir tezahür mahiyetinde idi. En küçüğünden en ihtiyanna ka dar her tınıf halk bu tezahürata istirak et mis ve en içten bir tezahüratla millî heye cani vasatmıslardır. Sovyet bandıralı ticaret gemileri Amerika Kızılhaç teşkilâtı Moskova 10 (a.a.) Tass: Harb vaziyeti dolayısile, Sovyet hükumeti. Sovyet gemilerini muharib taraflann istemiyerek yapabilecekleri tecavüzlere karşı korumak için ve Sovyet ticaret gemilerinin aidiyetinin aniasılnıasmı kolavlastırmak arzusu ile 5 eylulde aşağıdaki kararlan ittihaz etmiştir: 1 Askerî gemiler ile Dahiliye Ko< mîseTİiğine merbut hudud kıt'alan gemjîeri hariç olmak üzerş, Soyyetler Birliğine aid bütün gemilerin aidiyetinin anlaşılması için, bu gemiler, gerek sancak gerek iskele tarafında güverte uzunluğunca beyaz zemin üzerine Sovyetler B'rli&i devlet bayra&mı bu bavra&'n altında da siyah harflerle U. S. S. R. harflerini resmedeceklerd''r. Güvertenin üzerinde kaütan köprüsünün arkssmda 3 numarah ambarın kaoasma da Sovyet devlet bayra^ı VP bavrağın altına beyaz harferle U. S. S. R. harfBundan bir ay evvel Amerikalılann ile garb demokrasileri arasındakl müna leri ciz'lecektir. Gecele^in, prova direği altında altalta yeşil, kırmızı, yeşll üç yüzde 61 inin bu hususta verdiği cevab zaalı meseleleri, derhal, ikinci plâna atrmştır. Suriye nasyonalistlerinin Franmüspetti. ış'k yakılacaktır sanm davası ile birleşmesi gibi, FilisPortekızde sîlâh altına 2 Birincİ madd^de 7*krî ffef^n ?ein Arabları da İngiltereye karşı ayni mMeri işletmekie olan idareler ve teemnatiyi izhar etmişlerdir. Bu inkisaçağırılanlar şekküller, yukandaki isaretleri derhal m ilk neticesi, Arab faaliyetinin mü; Lizbon 10 (a.a.) Portekit hüku re<mPtt rme§e mecbur edilecektir. him surette azalması ve Yahudi tedhiş3 Eirinci maddede vazilı gemilerin nıeti 14 ilkte?rinde nihayet bulacak olan çiliğinin de tamamile ortadan kalkmakao+anları, kırtakl bayraŞı denizde gece alelâde talim devresini geçirmek üzere sıdır gflndüz muhafazaya mecbur ettirile 1936 sınıfile geçen sene çağınlmamış U«akta ticarî bir toplantî cektir. Gefeleyin bir harb gemisinin 1935 nnıfının bir kısmını ve keza bazı vevahu^ bir tavvarenîn vakia^ması ihtiyat subayiaruu silâh altına davet etUsak 10 (a.a.) Dün ticaret odasmtakHîrindp TToi"ektör ile vevahud el fe miştir. da kaymakarmn rivasetinde bütün tücrerile U. S. S R. mors işareti verilecekcarlarımızın ijtirakile bir toplantî yaPortekiz, harb filosu vücude pılmıştır. tir. 4 Yukandaki isaretleri hSmU olgetiriyor Bu toplanîıda, ithalât ve ihracat tamsvan semilerin Snvvet lîmanlanndan irlerimizin mütaleaları dinlenerek haLizbon 10 (a.a.) Deniz sahasında d'*qrı çıkm3<;ı menedilecektir. son senelerde elde edilen iyi neticeler ü "içten gelen esya fiatlannm yükselmesi Hariclve Halk Komiserleri. So\n'et tiıre dahilde vetişen eşysnın aşaŞıva düşcaret pPTiilerinin bu i^a"retlerini ya zerine Bahriye Nezareti anavatan için bir mesi gibi hususların 6nüne geçilmesi r>s*<n hükumetlerin ittılâına arzeyle filo vücude getirmegi kararlaştırmıştır. kararla^tırılmıştır miştir. Hâlâ mı Mİlletler cemiyeti? Bu islerin normal sekilde devamı îrîn Londra 10 (Hususî) > Haricij'e le ticaret odası şimdiden icabeden tedBağdcd 10 (a a.) Kücük Kral Fav Nazırı Lord Ha'ifaks Milletler Cemiyeti »irleri si^ış bulunm?ktadır. S3İ, valide Krâli^e ile beraber. vaz mev Kâtibi Umurrtiliğine müracaatle AlmanIhrac mallarımîz s'mîni ffe^rmekte oîdukları Lübnandan yanın Milletler Cemiyeti azasından bu gönderiliyor E n *dnda dönmüştür lunan Polonyaya tecavüz ettiğini ve keyIspanya limanlarına iltica fiyetin bütün a?.a devletlere bildirilmesi İzmir 10 (a.a.) Gazetelerin haber rerdiklerine göre, Amerika ve Hollanda ni istemiştir. eden İtlyan vapurları apur kumpanyalarile ihTacatçılanmız Japonya, Avrupa harbine Madrid 10 (a.a.) İlânı harbden ırasında ihraç maddelerimizin nakli ievvel Vio'ya iltica etmiş olan İtalyan va•in bir anlasmava varılmı^tır Anlaşmaiştirak etmiyor a na7?ran bu kumpanvalar limanımıpurları bugün limandan çıkmışlardır. 30 Londra 10 (Hususî) Japonya za haftada dört vapur tahsis etmekteAlman mülteci gemisi halen Vigo'dadır. Başvekili General Abe beynelmilel va dirler. Bunların radyo mürsilleri mühürlenmiştir. ziyet hakkında beyanatta bulunarak şunNavlur^ara yap^an zam Danzigdeki Polonya ları söylemiştir: N e v y r k 10 (a.a.) Nevyorktan ve memurları «• Avrupa harbi, Hitler'in yanlış imalî Atlantik limanianndan TTzaksarKaunas 10 (a.a.) Danzide bulu hesabı neticesinde çıkmıştır. Japonya Ava yaTsılan naklivat ücretleri 18 eyluln?n Polonyalı memurlardan 25 i buraya rupa harbine iştirak etmiyecektir. Hü PT\ itibaren yüzde 25 nispetinde artınkumetimiz, îngiltere ile evvelce başlanan acaktır. geîmiştir. Bunlar Vilna'ya gidecektir. müzakereîere devam edecektir.» * Yanlış bir haber DiŞer cihetten Büvük Okvanos saZile Halkevinde Londra 10 (Hususî) Sovyetlerin hillerindekl gemi müstecirlerinden müsabık Kariciye Komiseri Maksim Lit Zile (Hususî) Vali Salâhaddin fekkep bir gruo, kahve ve Brezilya cevinof'un Moskova'da tevkif edildiğine Üner buraya gelmiş. Halkevinde mü izleri müstesna olmak üzere şimal isdeir verilen haberler teeyyüd etmemiştir. kemmel bir konser verilmiş, kavmakam ikpmetine nakledüecek olan bütün malla'* icin alman ücretlerin yüzde 60 «Tasx> ajansı bu haberlerin asılsız ol Nami Ünal biı nutuk söylemi*. vali ni^netinde artınlaca^mı bildirmiştir. halkla hasbıhal etmiş. kavmakam Ünalın d"ğun" bildirmektedır. Cenup istikametinde yapılan nakliyat nutkuna mukabelede bulunmuş, teşekkür Bir batında 3 çocuk ücretlerine ne miktar zam yapılacağı Antalva (Hususî) Demircikara etmiştir. elecek hafta ilân edilecektir Thetig kurtarıidı »n^haüesinde oturan Se'im oglu bahçıvan Bunden başka şimalî Atlantik gemi Londra 10 (Hususî) Feci bir kaza müstecırlerinden bir grupun da nakil Hi'rrinin refikast Fatma Motörcüler, ^^errleket hastanejinde üc çocuk doğur neticesinde batan Thetis gemisi bugün su ücretlerine zam yapacağı tahmin edilmektedü*. muştur. Çocukîar ve anneleri sıhhattedir. yun yüzüne çıkanlmıştır. Tecavüze uğramamak Lehistana 50 bin dolariçin tedbirler alınıyor lık ilâc gönderiyor Tehlike anında ve hücuma uğnyan yerleri temizleme sırasında vazife almış lan ekipler de hazırlanmiştır. Alârm işareti verildikten sonra halkın mahfuz mahallere sığınmasma yardım ve bir karışıkk olmamasını temin edecek olan zablta raemurlanna da vazifeleri tevzi edilmistir. Vaşington 10 (a.a.) Amerikan KıPolislerimize, Halkevinde açılmış olan zılhaç teşkilâtı teyyar hastaneler, ilâclar hususî bir kursta hava hücumlan sırasınve battaniyeleri satın alınmaıı için 50 bin da ne şekilde hareket edeceklerine dair dolar tahsis etmiştir. etraflı malumat verilmiştir. Bu malzeme Leh kızılhaç teşkilâtına Ihrac mallarımızin fiati göndenlecektir. Buncîtn maada Pari» artıyor teki Amerikan ha»tane»ine Amerikan kızılhaç cemiyetinden 25,000 dolar ve îzmlr 10 (a.a.) Harb slgortasmm rilmiştir.. . ,. ^ .. ytikselmesi üzerine, ihracat mallanrnızın maliyet fiatları artmıştır. îtalyadaki Halkın fikri alıcıla'' mal talebinden çok ileri gitmeğe Nevyork 10 (a.a.) Amerikan ef hattft kendi Istirraal ettikleri baarmadkârı umumiyesine yapılan son müracaat deleri de hariçten almağa başlamışlarneticesinde harb başladıktan sonra istfc dır vab edilen Amerikalılann yüzde 51 inin Filistin meselesi hallediliyor kongre, denizaşın memleketlere Ameri • kan kıt'aları gönderilmesi hakkında müs Beyrut 10(a.a.)Avrupada muhasamapet veya menfi bir karar vermeden evvel tm başlaması, Kudüste Filistin buhranına çabuk bir hal sureti vermiştir Hitlereyi âma müracaat edilmesi taraftarı olrist tecavüzür. asker milletler İçin teşkil duğu anlaşılmıştır. ettiği müşterek tehlike, Arab dünyası Ankara 10 (Telefonla) Bugün Bundan evvelkî yazilarımızda, Franlerde yapılması beklenen hava hücumlaîiz Alman hududunun iki tarafında unndan pasif korunma tecrübe hazırhklanna dün de devam edilmiş ve alâkalılar zanan Majino ve Zigfrid hatlarını izah da hazirlıklan tamamlamakla meşgul ol etmiştik. Bu iki hattın birbirine nazaran muflardır. Ankara, mevcud imkân kıymetini ölçmek lâzım gelirse Fransız lardan tamamen faydalarulmış olarak, hattı biraz daha üstün ve mükemmel gö muhtemel bir hava taarnızuna karşı pasif riinmektedir. müdafaa tedbirlerini almış bulunmakta Hangisi daha sağlam dır. Daime veya muvakkate münakasasını Resmî daireler teskilâtlarini ve terti • bir tarafa bırakarak bir müstahkem hat batlarını tamamlamışlardır. Tefkilât, bu un üç ana vasfını katylaştırarak mukayedairelerde çalısanlann sayılanna göre, yapılmiftır. Baslıca alârm, tedavi kolla se edelim: 1. Aralıksiz yaru mütrmadi ' rını ihtiva etmektedir. Bu tefkilât, kendi mak: Bu şart, iki hatta da vardır. binası dahilinde vuku bulacak yangın, 2. Teknik sağlamhk: Majino hatbayılma ve saireyi kendi vasıtalarile önle* tında, Zigfrid'den fazladır. meye çalışacak ve kendisi buna imkân 3. > Derinlik: Almanlarda daha bulamazsa o zaman umumî teşkilâtm yarfazladır. Fakat, Fransız hattının gerisindımını istiyecektir. Tayyarelerin atacağı gaz, yangın ve de de eski Fransız kaleleri mevcuddur Fransız hattınm üstünlüğü, Almanla tahrib bombalan, çok tabiî olarak hakikî nn acele çahşmı? olmalanna mukabıl değildir ve bu tecrübe temsilî mahiyettedir Fakat, bütün hazirhklar hakikî bir hava Fransizlann, ise başladıklanndan itiba hücumuna göre, ayarlanmıs olduğundan ren çalışarak mütecanis bir hat vücude ve gaye de halka hakikî bir hava taarru getirmiş olmalarından ileri gelmektedir. zu karstsında korunma çarelerini öğret Hududun karjılıkh böyle geçilmez bir mek bulunduğundan. sehirlilerin tıpkı hale getirilmiş olması, sevkulceyş ve ta hakikî bir hücum karşısinda imi» gibi ha biye bakımlanndan buralarda yapılacak reket etmeleri muvaffakiyet temin ede • harekâta bir mevzi, hatta kale muhare cektir. Aksine hareket edenler için cezaî besi mahiyetî vermi?tir. Onun için, bu hükümler vardır. harbde, 1914 teki gibi, harbin ilânından bir müddet sonra. iki tarafın da seferberliklerini ve yığmaklarmı itmam eder etmez, hatta bazı yerlerde, bunu da bek lemeden harekcte geçmeleri mümkün değildir. Böyle yapmak hafifliğini gösteren taraf için, kanlı bir mağlubiyet mukad derdir. Bu cephede 1939 harbi, Büyük Harbin 1916 senesinde olduğu gibi, siper hatlanna ve tahkim edilmiş mevzilere karşı yapılan uzun hazırlıklı yarma teşebbüslerinin ayni olacaktır. Yazan: ABÎDlN DAVER kâmların ihtiva ettiği tank defi silâhlanna ve vasıtalarına karşı bir iş göremezler. Orta ve hafif tanklar ise ancak yarma tahakkuk ettikten soııraki hareketlerde ve muharebelerdc kullanılabilir. Bunlar, pıyade ile beraber yarılan hatlara açılan gedikten geçerek hareket ve manevra harbi yapmak üzere müstahkem hattın gerisine taşacaklardır. Müstahkem hatlann yanlması ve işin hareket harbine gö'türülebilmesi için mutlaka, metodik ve batî bir kale muharebesi yapmak lâzımdır. Başka tesirlerle düşman ordusu. müslahkem mevzilerin gerilerindeki kuvvetleri çekmeğe mecbur olur ve bu mevzileri, daim" kâfi miktar da kuvvetle tutamazsa, uu uzun kale muharebesinin muvaffakiyeti kolaylaş • tırılmış olur. Bugünkü vaziyette, müstahkem hatta taarruz etmek, Almanlardan evvel Fransızlara teveccüh ediyor. Fransız ordusu, İngilizlerin de yerdımile bu cepheyi yarabilir mi? Bir Fransız mütehassısı bu hususta şöyle diyor: «Lüksenburg'un şimalinden, îsviçre hududunda Bâle sehrine kadar hududun boyu 320 kilometredir. Bunun 110 kilometresini Rhin r^^ri teşkil ediyor. Fransa, Almanyaya karşı pasif bir sevkulceyş takib ederse. az kıymetli 20 Alman ihtiyat tümeni Zigfrid hattını tutmağa kâfi gelir, fakat müteaamz bir faaliyet gö'sterirsek Almanya, Zigfrid hattına 40 fırka koymağa mecbur olacağı gibi bu tümenlerin en bymetli birlikler olması lâzım gelecektir. Almanya, aynca bir sevkulceyş ihtiyatı teşkili ıztırarında da kalacak; son zamanlarda, Alman idaresine geçen ve henüz hazmedilmemiş olan Avusturya ve Çeko r 'ovakyada da kuvvetler bulundurmağa mecbur olacaktır. .ehistanda harbeden \lman kuvvetlerini de hesaba katarsak biz taarruz edince Alman ordusunun yarısı karşımıza gelecektir. Bu da şarktaki dostlanmıza bü yük yardım olur. Fakat Fransız Ingiliz kuvvetlerinin Almanlara karşı taarruza geçmesi kabil midir? Bizim fikrimizce, muhakkak, kaildir. Alman tahkimatı, hiç şüphesiz mükemmel değildir. Bununla beraber gene bazı meziyetleri vardır. Bu tahkimatın varlığı, taarruz ve hücum tekniğini güçleştirecek mahiyettedir. Bu, inkâr dilemez. Fakat unutmıyalım ki 1917 ağustosunda, Fransizlarîa îngilizler, Flandre'de bugünkü Zigfrid hattına benzer bir tahkimat sistemine taarruz edip onu zaptetmişlerdi. Bu, evvelâ bir materiyel, sonra da insan kanmda iktısad yapmak için, bir metod işidir. Yarma nasıl yapılabilir Majino ve Zigfrid hatları hareket ve manevra harbini imkânsız bir hale getirmiştir; burada nıateriyel harbi yapıla caktır. Bol ağır top kullanılacak, hesabsız cepane israf edilecektir. Tahkimat hududunun bütün imtidadınca günler suren topçu ateşi yapılacak, ondan sonra, cephenin muayyen bir noktasmda taar ruza geçilerek buradan bir yarma yapılmak istenilecektir. Harbin ilk kısmı topla zırh ve beton arasmda cereyan edecek tir. Zırhları parçalayamaz, betonları yı kamazsanız, makinelitüfek yuvalarını darmadağm edemezseniz, tabya ve istihkâmların çeşid çeşid bataryalarını susturamazsaniz, tanklara karşı dikilen mâ niaları deviremezseniz, telörgüleri parçalayamazsanız dünyanın en kahraman, en mükemmel piyadesi olsanız dahi muvaffak olamazsinız. Büyük Harbdeki mevzi ve siper muharebelerine iştirak edenler, o zamanki hazırhkların da, muharebelcrin de cesaret kıncı betaetini bilirler; her taarruzun bir insan selile boğulduğunu, korkunc bir yıpratma neticesinde iki tarafın bitkin bir hale geldiğini de unutma mışlardır. Mareşal Fcclı (Foş) un 1915 temmuzu bidayetinde söyledigi şu sozler, bu gün bütün doğruluğu ve canlılığile ya şamaktadır: «Seri ateşli silâhlar kullamlmağa başladığınJanberi, ieşkilâllandırılmış müdafaa; arlık marevra ve hareket harbi yapamtyan taarruza, muvaffakiyelsizliğe ağratmiflır. Bugün, arlık her sevkulceyşî teşebbüs, cepheyi yarmak csasına islinad elmelidir...» Bu itibarla, Alman Fransız hudu dunda, her iki tarafın da geniş mikyasta bir taarruz yapabilmesi şu iki şartın b'nceden tahakkukuna bağhdır: 1 Program dairesinde hazırlanmış çok kudretli bir materiyel, 2 Azim miktarda cepane. Bunların her ikisi de, sulh zamanmda yapılmış olması lâzım gelen şeylerdir ki Alman ve Fransız ordularında mevcuddur. Fransızlar, 1918 de Almanlardan pek çok ganimet almış olduklan ve 1919 danberi de 20 senedir çalıştıklan için, ancak 1934 tenberi tam verimle çalışan Almanlara bu hususta faiktirler. Fransanın arkasmda, zengiıı ve harb sanayiı kuvvetli îngiletere de vardır. Belki Amprika da silâh ve cenane verecektir. Hava harbi Alman Fransız hududunda kale harbi, çok uzün sürdüğü ve meydan muhaebesi bir çıkmaza girdiği takdirde, esası surette inkisaf edebilecek tek taarruzî aaliyet şekli, hava faaliyetidir. Düşmanı maddî ve manevî yıpratma vazifesi, hava rdulanndan beklenebilir. O vakit, Almanya bombardıman ediir ve Almanların mukabelesi, avcı tayare filolan ve hava defi teşkilâtile önenmeğe çalışıhr. Fransada, Ingilterede hava defi teşkilâtına büyük ehemmiyetlcr 'erilmiştir. Çünkü, tayyarenin gidemiyeeği yer yok gibidir. Onu, ancak müthiş ir hava defi kuvveti hiçbir iş yapmadan geri döndürebilir. Her büyük kasaba, her hemmiyetli fabrika, hava defi silâhlarie müdafaa edilmeli ve bunlar, kasaba ve •abrikanın kendi yerli topçularile teçhiz lunmalıdır. Elli yasında olup da vaktile askerlik yaparken topçu ve makinelitü ek birliklerinde çalışmış olanlar, işe yaayabilirler. Tahkimatın müdafaa bakımından yardımcısı olduğu gibi, ona taarruz husu unda da yardımcı olan hava kuvvetieri, öylece mevzi harbinde büyük hizmet göreceklerdir. Bir Fransız askerî muharriri «Tahkimatın muavini, hava silâhı ve onun zıddı ve düşmanı olan hava defi siîhıdır. Yalnız bu silâhların her ikisinin ımuzlarımıza yükleteceği malî yüklerin ğırlığını unutnnyahm. Fakat bu mas raflan yüklenmek kat'î bir mecburiyet ir.» diyor. Görülüyor ki, bir müstahkem hattın yanlması imkânsız değildir. Nitekim Almanlar 1918 ilkbaharmda ve yazmda müteaddid defalar İngiliz Fransız müstahkem mevzilerini yardıkları gibi, ayni yılın temmuzunda Fransizlarîa İngilizler de, umumî taarruza geçtikten sonra, birkaç gün içinde, Hindenburg ve o zaman Yarmanın tahakkuku Ağır torjcu ile hesabsız mermi yaktık(*) Majino ve Zigfrid hatları hakkmdaki iki yazı, 9 ve 10 eylul tarlhli nüshalanmızda neşredilmiştir. tan ve tahkimat hâk ile yeksan edil dikten sonradır ki ağır tanklar, yarmayı tahakkuk ettirmekte piyadeye yardım edebilirler. Daha evvel, tanklar, istih da Zigfrid denilen müstahkem Alman hatlarını kolayca yarmışlardır. İş yar mağı bilmektedir. Unutulmaması lâzım gelen bir nokta vardır ki maneviyatı yerinde olan bir ordunun müdafaa ettiğî müstahkem mevzüer, ancak uzun ve çein mücadelelerle v?niabilir. ABIDİN DAVER