Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
1 Haziran 1939 CUMHURİYET SON *H A B E R HâdiseJer arasında Varlık ve çokluk Büyük davalar Türk Hava Kurumunun genel merkez içtımaı Hava Kurumunun şimdiye kadar 69,719,026 lira hasılat temin ettiği anlaşıldı Ankara, 31 ( a . a . ) Türk Hava Kurumu genel merkez heyeti, bugün saat on buçukta Erzurum meb'usu General Zeki Soydemir'in başkanlığı altmda, nizamnameye göre altı ayhk toplantısını yapmış, geçen toplantının zabıt hulâsasını, merkez idare heyetinin altı ayhk mesai raporunu, mürakıblerin raporunu, bilânço ile 1939 1940 bütçesini tasvib ve tasdik ettikten ve mayıs içinde toplanması lâzım gelen Kurultayın, gelir vaziyeti dolayısile kurumun yeni bünyesıne göre nizamnamenin alacağı şekli tespıt edebilmek için teşrinisaniye bırakması zaruretini kabul ederek toplantıya nihayet vermiş tir. Merkez idare heyetinin altı ayhk mesai raporu aşağıdadır: Türk Hava Kurumunun son altı ayı, millî havacıhğımızın inkişafmı ve kuvvetlenmesini temin yolunda aziz milletimizın ve havacı gencliğm hararetli çahşmalarile geçmiştir. 938 939 gelirimizin «5.500.052» Iiraya kadar çıkması ve geçen senenin verimlerine nazaran 156 bin 128 liralık bir çoğalma göstermesi kurumumuzun candan yardımlarile yaşatan vatandaşların alâkalannda hiçbir eksiklik mevcud olmadığının delilidir. Son yıl içinde 1.815.159 lira varidat temin eden pyiangomuzun satışı da her yıl yükselmekte devam etmektedir. Türk milletine karşı duyduğumuz şükranı huzurunuzda bir kere daha tekrarlamakla kudsî bir vazifeyi ödemiş oluruz. Türkkuşu: Bu sene Türkkuşuna müracaat eden lise talebesinin sayısı 1.074 tür. Genelkurmay başkanhğının tensibile, bu yaz kurum tarafından bir «Hava Gedikli hazırlama yuvası» açılacak, plânör kurslanndan geçen gedikliler tedris senesi başında havayolları emrine gönderilecektir. Türkkuşunun 27 tayyaresi ve 154 plânörü vardır. 938 ikinciteşrinindenberi ((Korsika dramının son perdesi» Italyan gazeteleri, Korsikayı istiyorlar Roma 31 (a.a.) îtalyanın Korsi»a ve Nis hakkındaki mutalebatı münasebetile Fransa aleyhine gazeteler tarafından yapılmakta olan ve Mussolıni'nin mutalebatını Tunus, Cibuti ve Süveyş üzerinde temerküz ettirdiği gündenberi arkası kesilmiş bulunan neşriyat, yeniden başlamıştır. Ciano ailesine aid olan Telegrafo ga«tesi, bugün dört sütunluk bir maka'.e neşretmiştir. Bu cnakale, «Korsika dra mının son perdesi» unvanını taşımaktadır. Bu gazete, ezcümle Korsika'nın en sonunda zarurî olarak büyük Italyan ailesine kavuşacağını ve zulüm ve itisafla tarihî hukukun iptal edilemiyeceğini yaz maktadır. Franstz sefirinin mülâkatı Roma 31 (a.a.) Kont Ciano, dün öğleden sonra Fransız sefiri François Ponçet'yi kabul etmiştir. Yunanistanda silâh altına çağırılan sınıflar Atina 31 (a.a.) Atina ajansı bildiriyor: Yunanistanın birçok askerî mmtakalarında geçen seneler yapıldığı üzere bu sene de Atina, Tire ve Halsis mmtakasını ihtiva eden birinci kolordu daire sinde henüz talim görmemiş olanlar silâh atma alınacaklardır. Bu talim devresi birkaç ay sürecektir. Amerikada bir günde 372 kaza oldu Nevyork 31 (a.a.) «Memorial Day» bayrammın an'anevî kaza bilânçosu bu sene 372 kazazedeye baliğ olmaktadır. Adanada belediye intihabatı Adana 31 (Hususî) Devlet Şurasınca iptal edilerek mayısm 18 inde yeniden başlıyan Adana Belediye intihabı sona ermiş ve reisliğe Halkevi başkanı Kasım Er>er seçilmiştir. u sütun nüfus meselesini deşmeğe çok uğraştı. Kurultaya verilen dilekler arasında bu davanın da bulunmasına karşı alâkamız tamdır. Bugünlerde Fransız matbııatı da ayni meseleyi birçok zaviyelerinden kurcaladı. Fransanın ve Türkiyein nüfus davası, esaslarında birleşiyor ve neticelerinde ayrılıyor: Her iki memleketin gayesi de nüfusu çoğaltTürkkuşu atölyesinde 16 sı 1 ve iki kişimak; fakat Türk ırkının doğum kalik akrobasi plânörleri olmak üzere muhtelif tipte 32 plânöre tam revizyon ya biliyeti Fransada olduğu gibi tehlikeli pılmış, 10 tane us 4 tadil ve tatnır gör bir inhitat manzarası göstermiyor. müş, «5» us 4 tamir edilmiş, «3» tayya Bizim gayemiz bir inhitatla mücadele re ile «12» tayyare motörünün revizyona değil, bu kabiliyeti geniş topraklarıyapılmış, «28» yeni us 4 ve bir yeni bs mızın taleb ettiği bir ölçüde en sağlam verimlerine kavuşturmaktır. 5 plânörü inşa edilmiştir. Esasta Fransa ile beraberiz ve Plânör inşa ve tamir işlerile tayyare Fransanın büyük gazetelerinden bive motör revizyonlarını daha geniş ölçürinin başmuharririle beraber düşüde yapabilecek atölyenin kurulması için nüyoruz. Wladimir d'Ormesson yazıhazırhklarımız bitmiştir. Tahminî olarak yor: «Nüfus meselesi ancak birbirin300,000 lira masrafla vücude getirilebilecek bu atölye önümüzdeki yıllar içinde den çok farklı tedbirlerle halledilir. yapılacak inşaat ilâvelerile gerek M. M. Birincisi aile lehinde bir ruh haleli Vekâletinin gerekse Devlet Havayolları yaratmaktır. İki üç nesildenberi sosnın ihtiyacmı karşıhyabilecek bir fabrika yal hayatımızda herşey aile fikrini halıne gelecektır. Bu hususta Başvekâlet kuvvetlendireceği yerde kansız düle ve Genelkurmay Başkanlığile mutabık şürmeğe uğraşıyor. Çalışma hayatı ailenin kâfi derece lehinde değildir. kahnmıştır. Mekteb tedrisatı din duygusunu huRaponımuzu bitirirken 2312938 ta susî bir iş telâkki ettiği için ailenin rihinde kurumumuzu yüksek himayeleri esash disiplinlerinden birini körüköne kabul ederek millî davalarımızın en mü rüne mahvetmiştir.» himlerinden birine kıymetli alâkalannı lut Bu satırlar, doğurmayı karnı için fetmiş olan Millî Şef İsmet İnöniine bir yük, mes'uliyetsiz hayatı için.bir Türk Hava Kurumunun minnettarhk ve işkence ve zarafeti için bir tehlike bağlılık duygulannı bir defa daha teyid farzeden dejenere şehir kadını için etmeği şerefli bir vecibe sayarız. İşleri doğrudur. Anayı çocuğa bağlıyan din mizle çok yakından meşgul olarak bizi alâkası, ondan daha reel ve daha candirektiflerile aydınlatan sayın Başvekil h bir milliyet imanile telâfi edilmedoktor Refik Saydama ve çahşmalanmızı dikçe, modern Türk evlerinde be* daima müzaheretlerile kuvvetlendiren şik, içinde kötü cayırtılar kopan kaGenelkurmay başkanlığı ile Miliî Müdafa şişirici bir fuzuli nesne sayılacak. faa Vekâletine karşı hislerimiz şükranla Şehir kadınını doğurmaya teşvik doludur. edecek metodla köylü kadınma çoBugüne kadar 69,719,026 lir a gelir cuklarını yaşatmanın çarelerini koştemin eden ve ordu havacılığına 49 mil turacak tedbirler arasında çok fark yon 71,927 liralık yardımda bulunan var. Biri aile fikri üstüne titretecek Türk Hava Kurumunun yarınki *nesaisin yeni bir iman işi, öteki doğan çocuğu de de muvaffak olabilmesi için en kuv yaşatacak sağlık tedbirlerinin organize edilmesi davasıdır. vetli istinadgâhı muhterem heyetinizin itiBekârı evlendirmeğe, evliyi çoluk rnadlan olacaktır. çocuk sahibi olmağa teşvik, teşvik de değil, mecbur edecek cemiyet baskısı • • ile, doğan çocukları koruyacak millî şefkat birbirine karıştınlmamalı. Fakat bu tazyik ve bu himaye, nüfus davasını başaracak tedbirlerin iki teAnkara 31 (a.a.) Riyaseti Cummel prensipidir. hur Umumî Kâtibliğinden: Tazyika çok taraftarım. Bu sütunReisicumhur İsmet İnönü, Cumda bekârdan alıp evliye ve çocuksuz huriyet Halk Partisinin beşinci büevliden alıp çocuklu evliye veren veryük kurultayı münasebetile temiz gi, ikramiye, mükâfat ilâh.. kanunladuygulan ve Partiye bağhlığı harını birkaç defa müdafaa ettim. Bu vi olarak memleketin her tarafından aldıkları telgraflardan dolayı tecrübeyi başka milletler yaptılar ve memnuniyet ve teşekkürlerinin ibmuvaffak oldular. Başka çaresi olmalâğına «\nadolu Ajansını memur dığını da, bizde, inkılâb senelerinin etmişlerdir. zengin nüfus edebiyatı yanında aksayan nüfus tedbirlerimizin kifayetsizliğinde gördük. Çok çocuklu ailelere yardım kararımız, kanunlaşmış Ankara 31 (Telefonla) İstiklâl harbi malullerinden olup 397 sayıh kanunun olmasına rağmen, tutulmamış bir birinci maddesi mucibince para mükâ vaid halinde kaldı. Çocuğu koruma fatı verileceklerin bir cetveli hazırlan teşekküllerimizin seneden seneye in" dı ve buna dair kanun lâyihası Meclise hitata doğru gittiklerini biliyoruz. verildi. Bu cetvele göre, Ertuğrul genıîsi Nüfus davasını dağınık hayır tebandosunda deniz gedikli üçüncii sınıf şebbüsleri halinden çıkararak tek subay İzzet oğlu Mustafaya 1200. Har merkeze, muayyen prensiplere ve nebiye mektebi kütübhane memurluğuntice verici kanunlara bağlamakla haldan mütekaid ihtiyat Albay Refete 600. Kuvayi Milliyede milis emekli Binbaşı ledebiliriz. Kurultayın meseleye ais~ bekledi' Aydmlı İsmail Efe ile Galib oğlu Ed'be temli bir müdahalesini 300 lira, ve diğer 60 ere de yekunu 6300 ğimize işaret ederken en büyük millî lira olan muhtelif mükâfatlar verilmek davalarımızdan biri üstünde konuştutedir. ğumuza inanıyoruz. Milletlerin haAlman gönüllüleri Hamburg yatlarile nüfusları arasındaki münasebeti belirten hâdiselerin bugünkü yolunda kadar zengin olduğu bir dünyada Cuxhaven, 31 (a.a.) Ispanyadan bizden evvelkilerin hiçbiri yaşamadıgelen Alman lejyonerleri, saat 21 de lar. Yüksek beşerî ideallerimiz ne «Neş'e, kuvvetten doğar» teşküâtmın beş olursa olsun, bugün, milletlsr için vapurile buraya gelmişler ve kendilerini var olmanın ilk şartı çok olmaktır. karşılamağa çıkmış olan birçok Alman PEYAMÎ SAFA harb gemisi tarafından selâmlanmışlardır. Admiral Graf Spee ve Admiral Scheer kruvazörleri ile alhncı muhrib fi Köy kanununda yapılacak losu ve aynca 4 muhrib, lejyonerlerin istadilât tikbaline çıkmışlar ve müteakıben halk, Ankara 31 (Telefonla) Köy kanuîspanyada döğüşmüş olan eski muharib nunun bazı maddelerini değiştiren bir leri alkışlarken gecid resmi vaziyetinde lâyihaya göre, köy gelLrleri, köy ışlerini mevki almışlardır. Filo, Cuxhaven önün gören köyün aylıklı adamlannm aylık de demirlemiştir. Filo, geceyarısmdan ve yıllıklarile köy hududları içinde ya sonra Elbe halici tarikile Hamburg'a doğ pılacak mecburî köy işlerine yetmezse; ru yoluna devam edecektir. Göring, lej en yüksek haddi 20 lirayı aşmamak üzere herkesin hal ve vaktine göre, köy ihyonerleri Hamburga muvasalatlarnda setyiar meclisi kararile köyde oturanlara lâmlıyacaktır. ve köyde maddî alâkası bulunanlara Iki Ayrupa Yazan: Andre Tardien 1939 ilkbahan bir ittifaklar mevsimi oldu. Her tarafta ittifaklar ve her mev zuda ittifaklar imzalanıyor. Sulhtan yirmi sene sonra, harb öncesini ihya ediyo ruz. 1919 da, bilmiyorum neden, harbe sebebiyet verenlerin ittifaklar olduğuna hükrr.edilmişti. Halbuki, ittifaklar, mukabil temınatlarile, uzun zaman Avrupayı huzur ve rahata kavuşturmuştu. Milletler Cemiyeti böyle teşekkül etti. Fıkir fevkalâde güzeldi, fakat maalesef herkesi bırakıp çekildi. Milletler Cemiyeti açılmadan evvel ortadan kaybolan Birleşik Amerikayı takıben, arka arkaya, 1926 da Brezilyanın, 1933 te Japonya ile Almanyanın, 1937 de îtalyanın, 1938 de İsviçre ile Şilinin, 1939 da İspanyanın kaçtıkları görüldü. Habeşistan, Avusturya ve Çekoslovakya, başka yollardan, huzurlanna nihayet vermişlerdi. Versay muahedesinden sonra akdedi len ve Milletler Cemiyeti tarafından istihIâf edilmek istenilen birkaç hususî ittifak da, garib bir tezad eseri olarak, Cemiyetle ayni zamanda inhilâl etti. FransızBelçıka ittifakı, Fransız Leh ittifakı, Fransız Çekoslovak ittifakı ve Küçük An tant bu cümledendir. Şimdi, 1939 da, ittifaklar tekrar başlıyor. İşte idare eden, şimdiye kadar ittiiaklara bilhassa muarız olan Büyük Britanyadır. Büyük Britanya, Fransa ile ittifak etmekle kalmamış, 1936 da Mısırla, 1939 da Lehistan ve Türkiye ile ittifak etmiş, Rusya ile de birleşmeğe çahşmakta bulunmuştur. Romanyaya ve Yuna nistana da garanti vermiştir. Fransa onu takib etti ve zâfa uğnyan Lehistan, Rusya ittifaklarile, hiç akdedilmemiş Türkiye ittifaklarını canlanciırdı. Karşı taraf ayni ?eyi yapıyor. İki bu çuk sene evvelki Neurath Ciano ittifakına ilâveten, bu ayın 7 sinde, yeni bir ittifak imzalanacağını ilân ettiler ve geçen pazartesi günü, Berlinde, mutantan bir imza merasimi yapıldı. Ayni ittifaka sürüklenmek istenen Japonyanın verdiği cevab müphem görünüyor. Bugünkü vaziyeti yirmi sene e^'elki vaziyetle karşılaştırırsak, Avrupa kıt'asını o zamanki gibi, karşıhklı iki grupun paylaştığını •görürüz. *** Almanyanın 1914 te olduğu gibi bu gün de hâkim bulunduğu grup, ihtiva ettiği arazi ve nüfus itibarile o zamankin den daha kuvvetlidir. Kazanclan ve kayıbları karşılaştırılırsa, kazanclarının fazla olduğu görülür. Hitler Almanyası, imparatorluk Almanyasına nazaran Alzas, Loren'i, Şlesvig'i, Danzig'i, eski Prusya Polonyasmı kaybetmiş, fakat Almanya Avusturyasını, Bohemyayı, Moravyayı ve Slovakyayı kazanmıştır. İtalya, Almanyadan daha talihli çık mış. 1919 sulhu aleyhine harekete geçmeden evvel ondan istifade etmişti. Bu sayede, 1914 te sahib olduklarına, önce Alman Tirol'ünü, Triyesteyi, İstrya'yı. Dalmaçyanm bir kısmını, sonra da, Ar navudluğu ve Habeşistanı ilâveye muvaffak oldu. 1914 ün üçüncü müttefiki olan Avusturya Macaristandan, bugün ufacık bir Macaristan kalmıştır. Fakat, bakiyyesinden bir kısmmın, yani Transilvanya, Hırvatistan ve Bosna, eski kurbanları olan Slavlara gitmesine mukabil, diğer kısmı, yani Tirol, Alman Avusturyası ve Çekoslovakya, tamamen müttefikleri olan Italyaya ve Almanyaya geçmiştir. Bundan maada, İngilterenin 1921 de budalaca kaybettiği bir memleket daha vardır ki, o da ta uzaktan Almanyaya iltihak etmiştir: Japonya Japonya cephe değiştirdi. Yugoslavya ile îspanyamn da, temayül itibarile, maalesef ayni vaziyette olduklan söylenebilir. Bunîar, mühim değişmelerdir. Bilhesab, İtalya Almanya zümresi, bugün eski ittifakı müsellesine faiktır. Maamafih, bu faikiyet, bu grupun eskisinden daha kuvvetli olduğu manasını tazammun etmez. , , *** Fransız Ingiliz antantı da bazı noktalarda kazanmış bazı noktalarda kaybetmiştir. En büyük kayıbı, 1915 ten 1935 senesine kadar müttefiki iken, zecrî tedbirler deliliği neticesinde düşmanı olan ve bugün Almanyaya, hiç görülmemiş derecede kuvvetle bağlı bulunan İtalyadır. Öteki kayıb Japonyadır. Avrupalı bir müttefike muhtac olan Japonya, bu müttefiki Londrada kaybedince, on beş sene sonra Berlinde aradı. Üçüncü kayıb Belçikadır. Fransa ile akdine talib olduğu ittifakı 1919 da imza eden Belçika, onu 1937 de feshetti. Dördüncü kayıb olarak Rusyayı, beşinci olarak, 1914 İspanyasının sempa tık bitarafhğını sayabiliriz. Gelecek harbde bitaraflık devam edecektir. Fakat sempati? Malum değil. Bu kayıblara, tıpkı karşı tarafta olduğu gibi, bazı kazanclar tekabüi ediyor ki iîımal edilecek şeyler değildir. Başta Türk ittifakı geliyor. Ağlebi ihtimal, bunu, müslüman Arnavudluğun İtalya tarafından işgaline medyunuz. 1914 te Türkiye Almanya için kıymetli bir müttefıkti. Almanya onu kaybetti. Sonra Romanya geliyor ki, nihayet İngilizlerle Fransızlardan fazla Almanya dan korkacak ve ilhak edilmek korkusile, belki de iş ışten geçtikten sonra bunlara iltihak edecektir. Birleşik Amerika hakkında birşey söylemiyorum. Amerikanm bilhassa çekındiği Japonyadır. Bu sebeble, bütün f:!osunu Pasifik denizine göndermiştir. Buna rağmen, iki sene harbden sonra, 1917 deki gibi hareket edecektir. Netice itibarile, Fransız İngiliz grupu, diplomatik bakımdan 1914 senesine nazaran daha az iyi mevkide görünebilirse de, diğer bütün noktai nazarlardan, ezici bir tefevvuka sahibdir. *** Hududlardan ve ittifaklardan sonra, bir de kuvvetlere bakalım. İngiliz Fransız grupu, her tarafta 1914 tekinden ve îtalya Almanya grupundan kuvvetlidir. Maliye bakımından kuvvetlidir. Altın ihtiyat mevcudu, mukabil tarafın mevcudunu fazlasile geçiyor. İtalya, kendi maliyesini ancak hokkabazlık sayesinde durdurabiliyor. Almanya, 1938 de yaptığı 150 milyar franklık borc tezyidi ve 1 mayıs 1939 da neşrettiği vergi bonolan kanunile, ümidsiz vaziyetini itiraf ediyor. Bu iki memleket, parasızhk yüzünden, harbe bir sene bıle dayanamazlar. Fransız İngiliz grupu, iaşe ve silâhlanma bahsinde de ekonomik üstünlüğe sahibdirler. Almanya, ilhaklar sayesinde vaziyetini düzeltmiştir. Fakat îtalya, düzeltmiş değildir. Her ikisi de, harb malzemesi imalâtı için zarurî olan iptidaî maddeden çabucak mahrum kalacaklar dır. Fransız İngiliz grupu, denizde bu bakımdan üstündür. Zira, Akdenizin iki kapıs. elinde bulunduğu için, Alman ve îtalyar. filoları arasındaki muvasalayı kesebilecektir. İtalya sahilleri, baştanbaşa düşnıan ateşine maruzdur. Arnavudluğun işgalinden sonra Adriyatiği kapamak imkânını elde etmiş bulunuyor. Fakat diğer sahiller? Askerî vaziyet, Roma Berlin mihverine nazaran, Paris Londra mihveri için, keza daha mükemmeldir. Fransanın 1939 ordusu, 1914 ordusuna faiktir. Elimizrie Maginot hattı vardır. Almanya kadrodan mahrumdur. İngiltere mecburî askerlıği ihdas etmiştir. Siyasî vaziyet de, yirmi beş sene evvelkinden yüksektir. îngiltere, 1914 teki muzır tereddüdleri görmiyecektir. Ram say Mac Donald ölmüştür. Fikrî ve manevî vaziyet de tefevvukumuzu ifade ediyor. Fransızlarla İngilizler ara?ında itimadsızlık kalmamıştır. Almanlarla İtalyanlar arasındaki vaziyet ise bambaşkadır. İtalya, bilhassa Alman Loyunduruğunu bilen şimalî İtalya, her biri bir teftiş manası taşıyan bu mütevali ziyaretlere hiddetleniyor. Diktatörlerin, memleketlerine teminat vermek maKsadile ileri sürdükleri sebeblerın saçmalığı, tehlıkeyi gördüklennı ispat ediyor. Ve nihayet, Papalığın, Yahudiliğin, Protestanhğm ve fikir hürriyetinin düşmanlığı kazanılmışken, harbe girmek tehlikelidir. İHEM NALINA MIH1NA Paris, 27 mayıs Mide harbi arbi yalnız toplar, tanklar, tayyareler değil; tarlalar da yapar. Çelik bakımından zengin oiaa Almanya peyki İtalyayı saymıyorum; çünkü o her bakımdan fakirdir buğday itibarile kendi kendini doyuracak halde değildir. (Burada buğdayı bütün yiye ceklerin yerine sembol olarak aldım.) Almanyada, insan ve hayvan doyuran her madde ihtiyaca vefa etmez. Büyük Harbin son yıllarında, Almanya ile müttefikleri yani Avusturya Macaristan, Türkiye ve Bulgaristan, Romanyayı, Lehistanı, Ükraynayı, hatia Kafkasyayı işgal etmiş olduklan haide gene açlıktan sıkmtı çekiyorlardı. Türkiyeye silâh ve cepane getiren her Alman vagonu, memlekette yiyecek namına ne varsa alıp götürüyordu. Romanya; Le histan ve bilhassa Ükraynanın bütün mahsulleri sistematik bir surette hep Almanya ve Avusturya Macaristana nakledilmişti. Buna rağmen Almanyada, Avusturyada, eski bir tabirle, kutu lâyemut geçiniyorlardı. îngiliz ablukasmm aç bıraktığı Almanya ve Avusturya, bu yüzden maddî ve manevî büyük ıstırablar çektiler. Sütsüz kalan çocukları, gıdasız anneleri de kâfi derecede besliyememişti. Onun için bu memleketlerde harb nesilleri, diğerlerine nisbetle cılızdır. 1914 1918 yıllanna nazaran, vaziyet bugün daha fenadır. Çünkü Lehistan, Romanya, Ukrayna işgal altında değildir; Türkiye, müttefik değildir, Bulgaristanla Macaristanm Berlin Roma mihverinin kuyruğuna takılıp takılmıyacakları kat'iyetle malum değildir. Bu iki memleket, bütün buğdaylarını son kilesine varıncıya kadar Almanyaya verseler, gene Avusturya ve müteveffa ÇekoSlovakya ile beraber 90 milyona yaklaşan nüfusu besliyemezler. O halde Almanya ile İtalya, yarının harbinde aç kalmağa mahkumdurlar. Almanyadan gelen tanıdıklar, bu memleketin, daha şimdiden, harbde imiş gibi yiyecek bakımından sıkıntı çektiğini, baz. maddelerin vesikaya tâbi olduğunu söylüyorlar. Bir Türk, bir kuşhane pilâv pişirmek için, bir hafta yağ toplamak ınecburiyetinde kalmıştır. Eskiden herkesin bol bol karnını doyurduğu Viyanada, bir hafta evvel, en büyük otelde tereyağı bulunmamış, kayış gibi bir biftek iki bayat yumurta zor bulunmuştur. ÇekoSlovakyada da kilerler ve ambarlar sür'atle boşalmaktadır. Alman askerleri ne bulurlarsa satın alıp memleketlerine hediye göndermektedirler. Türk talebeye aileleri tarafından yollanan yiyecek maddelerinin yansı posta ve gümrük memurlarmın kursağma girmektedir. Bütün Almanyada sebze namına patatesten başka birşey yok gibidir. Mütlefik îtalyada bol bol bulunduğu halde meselâ portakaldan, limondan eser yoktur. Manzara, bugünden 1916 dakinin aynidir. Halbuki daha îop patlamış değildir. Fransada, ise herşey bol ve ucuzdur. En pahalı şey, tavuktur. Başta muz ol mak üzere dükkânlarda yemiş, sebze, et doludur. Şimdiden turfanda beyaz ve siyah üzümler, camekânları süslüyor. İngilterede de vaziyetin ayni olduğuna süphe yoktur. Harb çıkarsa îngiliz ve Fransız donanmalan, bir taraftan kendi halk ve ordularını beslerken diğer taraftan karşıdakileri aç bırakacaktır. Göring'in «tereyağı yerine top» polıtikası iflâs etmiş; toplan kullanmak için tereyağına ihtiyac olduğu anlaşılmıştır. Almanya daha silâh harbi başlamadan mide harbini kaybetmiş bulunuyor. İsmet Inönünün teşekkürü Mükâfat alacak maluller Gönüllüler Hamburgda salma salınır. Ankara 31 (Telefonla) Devlet Deniz yolları ve devlet limanları İşletme Berlin. 31 (a.a.) Hariciye Nazın • Umum müdürlüklerinin teşkilât ve vaVon Ribbentrop ile Danimarkanın Berzifelerine dair kanun lâyihası Meclisin lin sefiri Zahle saat 17 de Hariciye Nenafıa. iktısad ve bütçe encümenlerinden zaretinde Almanya Danimarka ademi geçti, ruznameye almdı. Evvelce esaslaRuzvelt Vaşingtona döndü rım bildırmiş olduğum bu lâyiha Demz tecavüz paktını imza etmişlerdir. Bu Nevyork 31 (a.a.) Ruzvelt, saat Bankı ilga etmekte ve Münakale Vekâpakt ile her iki millet hiçbir sebe^le biribirine karşı kuvvet kullanmamağı taah 4 te hususî trenle Hydepark'dan Vaşing letine bağlı bu iki umum müdürlüğün teşkilât vazifelerini tesbit etmektedir. hüd etmektedir. i tona iıareket» etmışlir. Alman Danimarka paktı imzalandı Berlin, 31 (Hususî) İspanyadaki Alman gönüllüleri akşam üzeri Hamburga muvasalat etmişlerdir. Mareşal Göring gönüllüleri bizzat karşılamışfır. Halk gönüllüler lehıne muazzam tezahürat yap mıştır. Deniz Bankı ilga eden kanun Hamiş: Yukanki yazıyı bitirdikten sonra, Parisin meşhur Büyük Bulvarlannda şöyle bir gezintiye çıktım. Müvezziler, «Paris Soir'ın son tab'ı» diye bağrışıyorlardı. Gazetenin birinci sahife(Baştarafı l inci sahitede) sinde Hariciye Vekilimizin sevimli ve nı ve Filistinin Arab vahdetini tahakkuk enerjik yüzünü görünce ikinci bir 50 sanettirecek müstakil bir devlet haline geti tim vererek gazeteyi aldım. rilmesini istemektedr. Bu defa gazete, büyük harfierle «AnMuhaceret işi nasıl halledilebilir? karada M. Massigli ile M. Saraccğlu, Londra 31 (a.a.) Times gazetesi Fransız Türk itilâfının son şeklini hazırnin Kudüs muhabiri, Filistin meselesi haklıyorlar.» diye müjde veriyordu. Paris kında neşrettiği uzun bir etüdün sonunda Soir gibi en çok okunan bir gazetenin aydiyor ki: ni günde bir saat ara ile birinci sahifesini, « Gizli yahudi muhacereti sneseîesihep Türkiyeye aid yazı ve haberlere hasni en doğru olarak halletmenin yegâne retmesi, Fransız efkârı umumiyesinde çaresi Filistin yahudilerine daha el^rişli Türkiyeye ve Türkiye ile anlasmaya ne baska topraklar bulmaktır. büyük ehemmiyet verildiğini gö^terir. Şayed bu gayretler akim kahrsa, Filistinin, şu veya bu suretle parçalanması işine avdet etmek daima mümkündür. Yahudilere Filistinde genişliyebilecek hududBelçikada bir deniz kazası lar çizilir ve oraya girecek yahudilerin Anverst 31 (a.a.) Salı günü Ho kontrolu ve memleket dolup taşınca da boke'den hareket eden Yugoslav «Pe buna bir nihayet vermek hususu gene ya run> petrol gemisinin çekmekte olduğu hudilerin kendilerine bırakılır. Burada üç sarnıçlı duba Lacarogne'nun 45 TTHI Arablara da bir yer vermek ve hu iki ırk şimali garbisinde batmıştır. Belçikal: aıasında dahilî bir harbin önüne geçmek lardan mürekkeb olan beş kişilık tayfası iç;n belki de yegâne vasıtadır.» boğulmuştur. îngiltere kimseyi memnun edemedi