Katalog

14 Mayıs 1939 CUMHURİYET SON ı • ı ıı İİABER ^ ^ ^ ^ M M » • HâdiseJer arasınaa Sulha doğru Büyiik davalaı Bu cepheye katılan Türkiye harmetnini neşrediyor büyük açık var betmek değil, harbe karşı harbetnıek stiyor. Bu son «harb» kelimesini Roma 13 (a.a.) Mecliste bütçe proParis 13 (a.a.) Havas bildiriyor: mücadele manasında kullandım. Yajesinin müzakereleri münasebetile bır «Matin» gazetesi, Alman İtalyan nutuk söyliyen Kambiyo ve Döviz Na ittifak muahedesinin metnini neşretmek ni: Harbe karşı mücadele. Bu, davazırı Guarneri, İtalyan ticaret muvazenetedir. 3 u haberi, büyük ehemmiyetine ve mızın milletlerarası prensipidir ki, sinin 1939 senesinin ilk dört ayı zarfınonzan'danberi onun hiçbir noktada 548 milyon lıretlik bir açık kaydetti gazetecilik bakımından sansasyonel masından şaşmadık. Atatürk ve İnönü hiyetine binaen, mes'uliyetini «Matin'» ğini beyan etmiştir. gazetesine bırakmakla beraber, verme Türkiyesinin dış politika dürüstlüğü, Ticaret muvazenesinin düzeleceğine Lozan'da ispat ettiği siyasî dirayetin kat'î nazarile bakılmakta ise de sar mezlik edemiyoruz. «Matin» gazetesının Roma muhabirının daha geniş bir siyasî rüşd halinde tefedılen gayretler kâfi gelmemekte ve bu gayretlere devam edilmesi lâzım gel gazetesine bildirdiğine görc, İtalyanın kâmülüdür. Davamızın kendi aramızBerlin büyük elçisi, Almanya ile İtalya a daki prensipi de açık: Sınırlanmızın mektedır. Nazır, İtalyan bankası ihtiyat akçesi rasındaki askerî ve siyasî paktın metninin ve kıyılarımızın müdafaası. Müdafaa nin 31/12/938 de 3 mılyar, 826 milyon tespiti hakkındaki Aiman tekliflerinden kelimesi, ancak taarruzla meşrut olduğuna göre, topraklarımıza kem liret olmasına mukamil 31/12/937 de bu dün gece Romayı haberdar etmiştir. miktarın 4 milyar, 128 milyon liret olduSekiz maddeden terekküb etmesi iste özle bakmıyanlara karşı cephe almış ğunu tasrih etmiştir. nen bu pakt, on sene için muteber olacak değiliz. Bunun en açık delili de, Bu noksanhk İtalyayı sılâhlarını art ve bu müddetin hitamında yenilenecektir. Türk îngiliz müşterek beyannamesitırmak ve istihsalâtım tacil etmek iztıPaktın askerî kısmmın bizzat Hitler nin 7 nci ve son maddesidir: «Şurası rarında bırakan son hâdiselere ve İtaltarafından tespit edilmiş olan metni, şu mukarrerdir ki, yukarıda zikredilmiş yan ihracatının Süveyş ve Cibuti'den olan hükümler, iki hükumetten hergeçmek hakkını pek yüksek ücretler cihetleri tasrih eylemektedir: I Bir Avrupa anlaşmazlığı takdi hangi birinin, sulhun takviyesindeki mukabilinde alabilmesi keyfiyetine at rinde, Roma ve Berlin, derhal askerî mü umumî menfaat iktızasmdan olarak, fedılmektedir. Devlet Demiryollarında yeni şaverelerde bulunacaktır. Bu müşaverele diğer hükumetlerle anlaşmalar akdetre memur şefler, gizli munzam bir proto mesine mâni değildir.» kolla şahsen tespit edilecektir. Ankara 13 (Telefonla) Devlet De2 Akid taraflar, menfaatlerini ayrılmiryollan umum müdürlüğü yolcu kamaz bir surette birbirine bağlı telâkki ettarlanna aid tarifeler üzerinde tetkikler yapmaktadır. Yeni tarifeler 15 haziran meği taahhüd eylerler. Bu demektir ki âkit dan itibaren tatbik edilecektir. 14 hazi taraflardan doğrudan doğruya yalnız birandan itibaren yolcu trenlerinde mev rini alâkadar eden bir anlaşmazlık takdiki numarah biletler satılmasma da baş rinde de her iki âkit memleket bir tek aslanacaktr. kerî blok teşkil edecek ve derhal kumanda Nisan ayındaki tahsilâtımız ve strateji harekâtı birliği vücude getirecektir. Ankara 13 (Telefonla) Mart 1939 3 Âkit taraflar, ancak birlikte ve sonunda 217 milyon 587 bin 218 lira olan tahsilât, nisan sonunda 235 milyon 409 aralarında anlaştıktan sonra silâhlarını bin 139 lirayı bulmuştur. Nisan ayı zar terketmeği taahhüd eylerler. fındaki tahsilât yekunu 35 milyon 821 Paktın siyasî kısmı, Roma Berlin mihbin 521 liradır. verinin esash prensiplerini ve bunlardan Sıhhiye heyeti teftişiye başka ayrıca aşağıdaki iki mütemim noktayı ihtiva etmektedir: reıslıgı I Her iki taraf, karşılıklı olarak, Ankara 13 (Telefonla) Hudud Sahiller sıhhat müdürü doktor Osman İs her birinin sarih muahedeler ve antantmet, Sıhhat Vekâleti teftiş heyeti reis larla teyid edilmiş dostluklarına hürmeti liğine taym edildi. taahhüd eylerler. İngiliz ticaret heyeti Atinada 2 Her iki taraf, iki memleket araAtina 13 (a.a.) Sir Le thross'un ri sında evvelce müşaverelerde bulunmadan, yasetindeki İngiliz ticaret heyeti Bük bundan böyle, her ne mahiyette olursa reşe gelmiştir. olsun hiçbir yeni anlaşma müzakere ve imMetaksas'la mülâkat za etmemeği taahhüd eylerler. Atina 13(Hususi) Başvekil MetakHitlerin Romaya yaptığı tekliflerin disas, Romanyadan gelen İngiliz ticaret ğer esaslı noktaları, mümasil diplomatik heyeti reisi Sir Frederic Leithross'u kaanlaşmalarda mevcud mutad noktalan teşbul etmiştir. kil etmektedir. vusturyanın Almanyaya il hak edildiği gündenberi, harb Harbi göze aldırmak kâbusu, yataklarımızın ayak ucile oda kapımız arasında gidip gekolay mıdır? liyor. Avrupanm hiçbir milleti için oYazan: P. COPEAU ransız Basvekili Daladye Frannu kapıdışarı atmak mümkün olmaHer senenin muayyen gününde, Le sından sonra bu müşkülât bir dereceye sız Meb'usan Meclisinde güzel dı. Bilâkis, her yeni baskın harekehistanda bir deniz bayramı yapılır. Gdy kadar azalmış olmakla beraber, Alman ve kuvvetli sözler söyledi. Bu Ispanyadaki gönüllülerin geri alınmaması ve tinde bu kâbus, uyku ile uyanıkîık nia limanı civarındaki bir sahilde, büyük ve Leh ahali arasında hergün münazaa meyanda, milletlerin sulh aşkından baharasında, karanlığı yuttukça şişen vesilesi teşkil eden bir Ispanyol Fasındaki asker mevcudunun artırılması gözbebeklerimiz üstüne kanlı pençe lar, askerî geçid resmını müteakıb subay Vistül nehrinin sağdiğer sebebler bakidir. setti. «Bütün milleilerde, sulh aşkı o kasahilindeki hudud çizatlarını denize sürerler ve sancaklar dar derindir ki hatta cebir ve şiddet harc~ sini daha şiddetle vurdu. suya batırılır. Bu, Lehistanın, deniz mah gisinin garabeti bu sebeblerden biridir. Fransada endişe uyandırıyor ketlerini setretmek için dahi, gene sulhun Atalar sözüne geliyoruz: Korkulu recini müdafaa hususundaki azmini teba Bu hat, şarkî Prusya ile Vistül'ü biribi ismi ileri atılıyor.» dedi. rüya görmektense uyanık yatmak rüz ettiren sembolik bir harekettir. rinden ayıracak şekilde çizilmiştir. Nehir Madrid 13 (a.a.) Zafer geçid res j edeceğimiz cihazlarla yüz misli artacak Hakikaten, bu asırda, milletlerin, harb minm şimdi 19 mayısta yapılacağı tahmin tır. Hava kuvvetli, hazır bir vaziyette hayırlı. Tehlikeyi sezen milletlerle Lehistana hayat verebilmek için, bu kıyısında toprakları bulunan Alman köy islemesi delilik olur. Çünkü harbin bütün edilmekle beraber bu tarih resmen ilân e bulunmalıdır. Büyük İspanyayı yarata beraber yorganı başımızdan attık ve mahrecin mevcudıyetıni elzem gören A lüleri, hayvanlarını nehirde sulamak im ağırlığı, bütün felâket ve sefaletleri milletyatağımızdan fırladık. Biliyoruz k merika Çumhurreisi Vilson, 14 maddelik kân:ndan mahrumdurlar. Çünkü, hudud dilmiş değildir. cak olan, çelik adalelerdir.» Büyük Harbin neticelerinden mem meşhur sulh programma bu noktayı esas hattı, birçok noktalarda, sağ sahilin yirmi lerin, yani halkın omuzlarına yüklenecekResmî mahfiller, geçıd resminın mu Franko, nutkunu «Yaşasın ispanya tir. hakkak surette 15 mayısla 25 mayıs ara yaşasın İtalya, yaşasın Almanya» sözle nun olan ve olmıyan memleketler olarak dercetmişti. Bizzat Hitler, metre uzağından geçer. Bu, hiçbir kirnseYarının harbi 1914 1918 harbinden sında yapılacağını beyan etmekle iktifa et rile bitirmiş, hazır bulunanlar da ayn vardır. İlk ve en çok memnun olmı kendi nutkunda, Lehistan gibi 36 milyon ye faydası olmıvan ve sadece iftirakçı çok daha müthiş olacaktır. Havacılığın yan bizdik. Fakat İstiklâl harbini yap nüfuslu büyük bir devletin, denize serbest propagandaya münazaa vesilesi teskıl emektedirler. sözleri tekrar etmişlerdir. terakkisi, Avrupanm bütün memleketleriden bir tedbir olarnk plân mevcuddur. tıktan ve bizi miilkî bütünlüğümüze Hatırlarda olduğu veçhile geçid resmini ve şehirlerini birbirine komşu kapısı Bundan sonra önde Alman ve onlar kavuşturan zaferi kazandıktan sonra, bir mahrec sahibi olmadan yaşıyamıyacanin evvelâ 2 mayısta yapılacağı ilân edil takiben İtalyan, İspanyol tayyarecileri oğını söylemıştir. Esasen, tarih ve coğrafyapmış, tayyare, yalnız zaman ve mesafe Alman Basvekili Hitler'in ve Kolonel miş, bilâhare 15 mayısa tehir olunmuş nar kişilik sıralar halinde kollan ileriye Büyük Harbin neticelerinden mem ya, Lehistanın ötedenberi Danzig'den nun olmıyan memleketlerin bedbin başladığını ve Danzig'in, mevcudiyetni, Bek'in nutukları, mart ayındanberi Al mefhumlarını değil, hududları ve cephetur. Dün Barajaz hava meydanında ve doğru gerili olduğu halde, Franko'nun leri de ortadan kaldırmıştır. Sovyet Rus40,000 kişi huzurunda tayyarecilerin ge önünden geçmişlerdır. Bu merasimde ve hırçın politikalarına yâr olamaz Lehistanın denize açılan penceresi olma manya ile Lehistan ara^nda ne gibi hâ yanın şarka doğru bır kısım arazısmden çid resmi yapılmış, fakat hiçbir hava hare İngiliz, Fransız, İtalyan, Alman ve Ja dık. Kendi meselemizi damarlarımı ğa medyun bulunduğunu kâfi derecede diseler cereyan ettiğine dair oldukça sarih başka, diğer bütün Avrupa devletlerinın zm olanca kabiliyetile çoktan hallet ispat etmektedir. Bu itibarla, Danzig'e fikir verebilecek mahiyettedir. keti yapılmamıştır. General Franko, 16 ponya hava ataşeleri hazır bulunmuşlar toprakları hava kuvvetlerinin tesir ve tehtiğimiz için, bir tek davamız kalmış eski serbest şehir statüsünü vermiş olmaiaCermen Polonva meseleleri, 1934 didi altındadır. Büyük bomba tayyareleri, Alman ve İtalyan tayyarecisini askerî dır. tı: Sulh. Çünkü bakımsızlığm, harb rından dolayı, Versay muahedesini tanzim tenberi resmen mevcud olmamakla beramadalya ile taltif etmiştir. münferiden 2000 2500 kilometreye ttalyadaki gönüllülerin vaziyeti lerin ve istilâların yıktığı vatanı yeni edenlere hiç kimsenin tarizde bulunmağa ber, gene ortadan kalkmıs değillerdi. LeBunlar meyanında kondor lejyonunun gidip gelebilirler. Fakat filo halinde uçuşParis 13 (a.a.) Meb'usan mecli baştan yapmak için, içeride ve dışarı hakkı yoktur. Once, şehrin, üç asırdanbe histan, bilhassa son zamanlarda, Milletler erkânıharbiye reisi albay von Şaydaman lar için 1000 kilometre, gidip geliş umuda vardır. Franko, bu münasebetle söyle sinın, dün akşamki toplantısında sosyalıst da emniyete ihtiyacımız vardı. ri devam edegelen şekilde, Lehistan hima Cemiyeti garantisinin hayalden ibaret kal miyetle esas olarak kabul edilmiştir. Bir Büyük Harbin neticelerinden mem yesi altma konulması mevzuu bahsolmuş, ması üzerine, vaziyete vuzuh vermek ve noktadan 1000 kilometre nısıf kutrunda diği nutukta, gökyüzünde ve diişman ü partisi reisi Blum, İtalyan ve Alman kuvvetlerinin hâlâ İspanyada durdukların nun olanlar da, olmıyanlar da, bugün fakat Loid Corc'un ısrarları üzerine, Le ezcümle Danzig meselesini düzeltmek bir daire çiziniz, tayyare o noktadan itizerinde ittihadlarını elde etmiş bulunan Alman İtalyan ve Ispanyol tayyareci söylemiş ve General Franko'nun da Fas diplomatik faaliyetlerinde hep sulhu histanın Danzig'deki menafiini ve serbest hususunda ciddî gayretler sarfetmiş gö baren bu dairenin her tarafında müessirlerinin kahramanlıklarını sena etmiş, mü ta normalden bir misli fazla askeri silâh tesise çalıştıklarını söylüyorlar. Fa sehrin muhtariyetini himaye vazifesi Mil rünmektedir. Fakat Almanya, bu teşeb dir. büslere mukabele etmeğe yanaşmamış, teakıben İspanyanın bukünkü «hava kuv altında tuttuğunu kaydederek demiştir ki: kat biz biliyoruz ki Avrupa haritası letler Cemiyetine verilmiştir. Bu vaziyette her memleketin havacılığı, sırası gelince ileri sürmek emelile müna vetile dahilî harbin başlangıcındaki hava « Fransa İspanyaya karşı hiçbir te nı değiştirmek istiyenler için sulh, Almanya âciz vaziyette bulundukça yalnız kendi bitişik homşularını değil, onkuvvetini mukayese ederek şunları söyle cavüz beslemiyor. Fransanın bugün dik ancak, haklı veya haksız bütün enıel ve Milletler Cemiyeti bir nevi himaye zaa sebeblerini olduğu gibi muhafaza et ların üstünden aşarak komşularının komkat edeceği bir nokta varsa o da İspanya lerini tatmin edebildikleri gün benim idame etmek kudretine sahib bulundukça meği tercih eylemiştir. mıştır: şulannı da dövebilir. Hududlara en yakm Mart ortasında Prag'm askerî işgal al« Sizi temin ederim ki, bugünkü nın hatta bitaraflığmın Fransa aleyhinde siyecekleri bir idealdir. Henüz elle bu rejim mükemmeldi. hava üslerini bir tarafa bırakıyorum. Patma alınması ve Memel'in ilhakı hâdiselerindeki taleb listesi sonuna gelmekhava kuvvetimiz, yarın havalarımızı teçhiz tecelli etmemesidir.» yitahtlardan uçacak tayyareleri ele alıyoLehliler, bu himayeye hiçbir zaman IIMİIOIIIMIll > ıtlllllllllltlHIIIIIII ri, Lehistanın tahminlerini bir kere daha ten pek uzak olduğuna göre, sulhu rum. fazla kıymet vermemişler ve mahud korigeride bırakmıştı. istemekte hangi tarafın samimî oldudorun müntehasında, kendilerine aid buBerlin Londrayı, Londra Berlini, Şımdi, Almanya, Lehistanın deniz ğunu kestirmekte, bir an tereddüd lunan arazi üzerinde tam manasile LehisRoma Parisi, Paris Romayı, mahrecini derhal elinden almak taraftarı etmeyiz: Elbette ki bir tek sulh ceptanın malı olmak üzere bir liman vücude Paris Madridi, Madrid Parisi, değildir. Çünkü, bunun harbe müncer oFas gazeteleri, vesikanın hesi, demokrasi cephesidir. İtalyan bütçesinde Madritte yapılacak geçit resmi bir mes'ele oldu Danzig mes'elesi IHEM NALINA MIH1NA Bütçe açığı Milâno ittifakı getirmeği düşünmüşlerdi. Bu limanın inşası, Almanlann şikâyetini mucib oldu. Lehistanın, Gdynia'yı kullanmak suretile Danzig'i boğmak istediği iddialarını ileri sürdüler. Halbuki, Danzig'in harbdenberi, coğrafî vaziyeti ve çok mükemmel tesisatı sayesinde kazandığı inkişaf nazarı dıkkate alınacak olura, bu iddianın haksızlığı derhal meydana çıkar. Gdynia limanı yapıldıktan sonra, Lehistanın, ıktısadî bakımdan Danzıg'e ihtiyacı kalmadığı mülâhazası da varid değildir. Zira, bir harb vukuunda, yeni lımanın, Danzig'deki Alman toplan altında ne derece tehlikeli bir vaziyete girecek olduğu mülâhazası bertaraf, Gdynialimanı, Danzig'den geçen ve Lehistan ticaretinin gene nısfına yakın bir miktarını teşkil eden yükleme ve boşaltma işlerinin hepsini kendine hasredebilecek kifayette değildir. tarifeler Ottawa 13 (a.a.) Sis dolayısile İn giliz hükümdarlannı hâmil bulunan «Empress of Australia» vapuru, tekrar süratini kısmak mecburiyetinde kalmıştır. Evvelce tahmin edildıği veçhile vapurun pazartesi sabahı Quebec'te bulunabileceği zannedilmektedir. Vapur, simdi Torre Nouve'ün 200 mil şarkmda bulunmaktadır. İngiliz hükümdarları tekrar Vakıflar idaresinde tayinler sise tutuldular Ankara 13 (Telefonla) Vakıflar u mum müdürlüğünde açık bulunan müfettişLğe umum müdürlük muamelât ve mülhak Vakıflar müdürü Halim, onun yerine Kadıköy Vakıflar müdürü Hilmi, Kadıköye de Bursa Vakıflar müdürü İhsan tavin edildiler. Hava matbuat kongresi Roma 13 (a.a.) Birinci dünya hava matbuatı kongresi münasebetile muh Papa, Prens Kristofu kabul telif memleketlerın pilot gazetecileri etti nin iştirakile bir hava yanşı tertib edi Vat kan 13 (a a.) Paoa, bu sabah lecektir. Yunan Prensı Krıtofla refikasıru hu Kayıd muamelesine 15 mayıs pazar tesi gunü resmen başlanacaktır. JUSÎ surette kabul etmiştir. Belgrad 13 (a.a.) Dün çıkan gazeteler, İngiliz Rumen ticaret ıtilâfının imzasma daır gelen telgraflan neşretmekte ve bu itilâfın iki memleket arasındaki iktısadî mübadelelerin inkişafı bakımından ehemmiyetni tebarüz ettirmektedirler. PEYAMt Gazeteler, ayni zamanda bu mev lar, buna İtalyanlar da iki sayı yaparak zua dair Bükreşte çıkan Timpul gazete Alman Başkumandanı tekrar mukabele eüıklerınden bu mühim maç sinin 3razdığı bir makaleyi de iktibas et22 berabere bitmiştir. Prens PoPun îtalyadaki İtalyaya gidecek mektedirler. Timpul, bu it'lâfın münhaAmerikan donanması Pasifik sıran iktısadî maksadlarla akdedildığini Berlin 13 (a.a.) Alman ordusunu.. temasîarı ve hiçbir siyasî ehemmiyeti haiz olmadı şefi General Von Brauchitsch, İtalyan Roma 13 (a.a.) Yugoslavya Naibi denizinde ğını kaydeylemekted:r. ordusu erkânıharbiye reisi General Parens Pol'la refikasını Floransaya nakSanDiego 13 (a.a.) Amerika filoriani'ye aşagıdaki telgrafı göndermiştir: eden trenin arkasından kalkan hususî suna mensub 20 harb gemısi Atlantikte Pragda bir idam «İtalyan ordusu tarafından hakkımda ir trenle Hariciye Nazın Kont Cıano, Prag 13 (a.a.) Alman divanıharbi, yaptıkları dört aylık bir dolaşmadan büyük bir misafırperverlik gösterilen ve flaarif Nazın Alfieri ve daha birçok zeÇek faşistlerinin şefi General Gajda'nın r at hareket etmislerd.r. Bu ikinci tren sonra Pasifik denizindeki hareket üs samimî arkadaşı Valclaviezek'i, millî büyük faşist eserlerini takdir etmek fırr loransa'da birinci treni geçecek ve bu erine dönmüşlerdir. Çek zihnıyeti sahasında siyasî faaliyette satmı elde ettiğim güzel İtalyan topraAmerika donanmasmm diğer parça bulunduğundan dolayı idama mahkum ğmdan aynlırken size en samimî teşekuretle her iki nazır da misafirlerin mu'asalatında istasyonda bulunabilecek an da yarm geleceklerdir. etmiştir. İdam hükmü, Pilzen'de infaz kürlerimi tekrar ederim. Bu sene içmde sizi tekrar selâmlamak erdir. edilmiştir. Yeni müdafaa tedbirleri fırsatmı elde edeceğimi daha şimdiden Jimnastik talimleri Sovyetlerin tekzibi Vaşington 13 (a.a.) Harbiye Neza düsanüyorum.» Roma 13 (a.a.) Yugoslavya Naib1 retinden bildirildiğine göre, Amerika Moskova 13 (a.a.) Tas ajansı, 50 bin Alman Bulgar müzakereleri Prens Pol'la İtalya Kralı ve Yugoslavya sahillerinin müdafaasını daha müessir Sovyet askerinin şimali garbî Çinde Sofya 13 (a.a.) Bulgar mahsulâtmın Hariciye Nazın Markoviç, dün öğleden Hsinkian'a gitmek üzere Sovyet toprakkıîmak için sahil muhafaza bataryaları ve bilhassa yünün Almanyaya ihracmı sonra Mussolini forumunda 5000 İtalyan lanndan hareket ettikleri hakkında Jagenci tarafından yapılan jimnastik ta 18 yeni bataryanın ilâvesüe takviye o pon membalarından işaa edilen haber arttırmak imkânlarını tetkik etmek üzere bir Alman heyeti Sofyaya gelmiştir. lımlerınde hazır bulunmuşlardır lunmustur. leri kat'î surette tekzıb etmektedir. Büyük Millet Meclisinde Başvekil Refik Saydamdan sonra söz alan Saffet Arıkan, Fethi Okyar ve Kâzim Ozalp, ayrı ayrı ve bariz cümlelerle, Türk İngiliz anlaşmasının bir çevirme ve tazyik hareketi değil, meşru müdafaa refleksi telâkki edilmek lâzım geldiğini söylediler. Demek oluyor ki Türkiyenin ve İnpilterenin Akdenizde müşterek menfaatlerine bir taarruz yapılmaH'kça, bu anlaşma, tetiğine parmak dokunmıyan do'u bir tabanca halinde kalacak. Bu silâh, Avrupanm ve belki büiün dünyanın uvkusuna mussüat olan istilâ hareketine ve harb kâbusuîngiltere îtalya berabere na karsıdır; bu felâketleri önlemeğe kaldı muvaffak olur da ihtilâflar milletler Milâno 13 (Hususî) Milânoda yarasmda müzakere kaoısını acabiHrse laslarda taşmmağa lâyık bir sulh pılan İngiltere, İtalya millî takımları ara:e'enginden ne farkı Ikalır? N'^ekim sındaki maçın ilk devresı 1 0 İngıhzlesulha do^ru kosanlann en büvük en rin lehinde bitmiştir. 1c dişeleri de bu hnrr> nin a^"""«*•" uğ" İkinci devrede oyun pek heyecanh bir amasından başka bi^sey deŞildir. şekıl almıs, İngilizler ıkmci sayıyı yapmış Almanlara daha elim gelen diğer bir vaziyet vardır ki o da, meselâ Berlinden Königsberg'e gıderken Lehistan arazısınden geçmek mecburiyetidir. Gerçi, Lehlierin, transit işini bir parça kolaylaştırmak hususundaki gecikmeleri de kabili inkâr değildir. Daha birkaç sene evveline geinciye kadar, Lehistan koridorundan geçebilmek tam manasile bir hâdise teşkil ediyordu. Gümrük kontroluna tâbı olmadan yoluna devam edebilmesine mü^aade olunan trenler birkaç taneden ıbaretti. Kaldı ki, bunlann da Lehistan arazisnden gecmeleri, uzunuzadıya merasime tâbidi. Hududu geçer geçmez vagonlara kilid üstüne kilid vuruluyor; yolcuların, ayaklarınm uyuşmasmı gıdermek içm is asyonlarda beş on adım atmasına bile müsaade edilmiyordu. 1934 tarihli Alman Leh anlasma. Moskova Varşovayı, Varşova Moskolacağmı biliyor. Yalnız, istediği şey, Levayı, histanın, bu mahrece Almanyanın lutfu Tunus Romayı, Roma Tunusu, sayesinde tesahub etmesidir. Bükreş Budapeşteyi, Budapeşte BükLehistan, Almanyanın ültimatom şekreşi, lindeki tekliflerini kabul etmenin, yakaParis Viyanayı, Viyana Parisi, smı kaptırmak olacağını bilmez değildir. Sofya Ankarayı, Ankara Sofyayı, ÇekoSlovakya, bu hususta parlak bir miRoma Atinayı, Atina Romayı, sal teşkil eder. Alman gazetelerini okurDövebilir. Hududların birbirlerine en sanız göreceksiniz ki Lehistan millî bir yakın yerlerini hesaba katarsak dövüledevlet değil, sabık ÇekoSlovakya gibi bilecek şehirler ve memleketler daha çomilliyetlerden müteşekkil bir devlet ve nüğahr. Tabiidir ki harbde, tayyare filolan, fusunun yüzde kırkı Alman ve Ukraynalı payitaht ve merkezlerden değil, hedefleekalliyetlerden mürekkeb olarak gösterilrine en yakın üslerden uçacaklardır, o zamektedir. man Sovyet tayyareleri Berlini mükemAlmanyanın, Lehistanı parçalamak melen dövebilirler. Fransız tayyareleri suretile takib ettiâi gaye, Avrupayı hükbütün Almanyayı bombaladıktan sonra mü ve nüfuzu altına almak hususundaki Varşovaya kadar gidip gelebilirler. Aliradesine, şarkta en ciddî surette engel teşmanyanın Şimal denizi kıyılarından uçan kil eden son kuvveti mahvetmektir. Bu, tayyareler, İrlandaya kadar gidip gelemaalese*, hiç şüphe ^ötürmez bir hakikatbilirler. Brendizi'den kalkan tayyareler tir. Ve gene süphe yoktur ki, eğer Al İstanbula gelip dönebilirler. Fransa hu manya bu emeline muvaffak olursa bu dudundan uçan filolar, Belgrad ufuklasefer Fransa ve İnailtere aleyhine döne nnda dolaştıktan sonra gene memleketlecek, zengin bir hinterlanda dayanarak rine avdet edebilirler. Fransız İngiliz müstemlekelerini taksime Bu vaziyette, hava kuvvetleri birbirine kalkısacaktır. azçok denk denilecek vaziyette olan Fransa ve İneiltere, Lehistan hududundevletlerin, birbirlerinin mühim merkezleda, iste bu sebeble mukavemete hazırlanrini birkaç güıı içinde, İspanya şehirlerine m'«lardır ve sene bu sebeble, «Almanya, döndürmelerine hiçbir mâni yoktur. MeAlman hududu olduğu inkâr kabul etmiselâ, Almanya, havada çok kuvvetli olven bir şehri i'hak etrnek istivor diye harmasına rağmen, İngiliz, Fransız, hatta be giremeyiz» tarzındaki mülâhazaya yer Leh tayyarelerinin o güzel Alman şehirverTiek imkânı kalmamıştır. lerini yakmalarına, asla mâni olamıyacakCünkü Daladve'nin cok mükem tır. Hava silâhına karşı tam bir emriyet mel surette izah ettisi verhile, «hakika'te, ve kat'î bir müdafaa yoktur. Almanyanın beynelmüel vazivet öyle bir noktaya gelRen kıyılarındaki şehirler, kasabalar ademi^tir ki b°llibaslı m°sel'>lerin tenevvüü ta bir zincir gibi uzanır, buralarda Ren ve kariMklıSı ortasında, bir tek mesele sularından baska nereye bir bomba düşerpı: r ehemmiyet k bpf ni';t'r. Avrunada tahakse, mutlaka bir ev, bir bina, bir medeni küm veya elbirliği mec"'esi.» yet eserini yıkacaktır. Almanyanın hava P. COPEATJ ordusu da, aktif ve pasif hava müdafaası da buna mâni olamaz. İspanya ve Çın misalleri meydandadır. İngiliz Rumen ticaret anlaşması O halde galib ve mağlub memleketler harabeye dönecek, asırlarm medeniyeti, her türlü servetler mahvolacak, milyonlarca insan ölecektir. Bu vaziyet karşısmda harbi göze aldırmak adi cmnet değil; zırdelilik olmaz mı?