Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
2G İkincitesrin 1939 CUMHURİYET Bugünkü Türk ordusunun çok kuvvetli olduğunu Almanların bizim kadar bildiklerine, düne Paristen verilen bir habere göre harbin başmdangeîinciye kadar yaptıkları neşriyat şahiddir beri Alman tahtelbahirlerinin üçte ikisi batırıldı Yazan: AB1DIN DAVER Bir Alman gazetesi, Neues Winer Tagblatt «Türkiye buhranı» diye bir tezvir ve safsata makalesi yazmış; Türkiye ile İngiltere ve Fransa arasında imzalanan ittifak muahedenamesinin tevlid ettiği büyük ümidlerin aradan biraz zaman geçtikten sonra kuvvetini kaybettiğini iddia etmiş. Bunun muhtelif sebeblerinden biri de, evvelce Türk askerî kuvvetinin izam ve mübalâğa edilmiş olması imiş... Ne zavalh bir düşünce! İngiltere ile Fransa, Türkiyenin askerî kudretini vaktinde ölçememişler de hataya düşmüşler ve şimdi hayal inkisarına uğramışlar. O halde muahede imzalandıktan sonra gösterilen ve hâlâ devam eden iki zıd heyecan ve alâkanın sebebi nedir? îngiltere ve Fransa memnuniyet içindedir; Almanyada ise, büyük bir infial vardır. Mademki Türkiyenin askerî kuvveti, zannedildiği kadar değilmiş; o halde ne müttefiklerin sevinmesine, ne de Almanyanın yerinmesine lüzum yoktur! Türkiyenin askerî kuvvetini, bu Alman gazetesi bilmiyorsa, Alman genelkurmayı gayet iyi bilir. Biz, bunu mütehassıs Alman askerî muharrirlerinin yazılarile de ispat edebiliriz ve edeceğiz. Uzun iki harbden ve sağda solda patlıyan isyanlardan yeni çıkmış olan Osmanlı imparatorluğunun askerî kudreti, bugünkü Türkiye Cumhuriyetinin askerî kudretinden, •daha zayıf olduğu halde, 1914 te Almanya, Osmanlı imparatorluğile ittifaka can atmıştı. O zamanki silâhsız, cephanesiz Osmanlı ordusunun Almanyaya ve müttefiklerine yaptığı yardımları Almanyada ıınutan nankörler pek çoktur. Fakat harbin içinde ve akabinde, o vakit bizimle harbeden devletlerin ve bitaraf milletlerin, askerî muharrirleri ve harb müverrihleri Türkiyenin Almanya ve Avusturya Macaristan için ne büyük mesned olduğunu bütün tafsilâtile yazmışlardır. #** Türklerin Almanlara yaptıklan yardımları ve o zamanki itilâf devletlerini ne kadar uğraştırdıklarını, bu gibi nankörlere hatırlatmak isteriz: 1 Çanakkale müdafaası, Çarlık Rusyasile müttefikleri arasındaki irtibatı keserek silâhsız kalan Rusyaya karşı Almanyanın muzaffer olmasını ve harbi dört sene uzatmasını temin etmiştir. 2 Şark ordumuz. Rus ordusunun mühim kuvvetlerini Kafkas cephesine bağlamıştır. 3 Galiçyadaki Avusturya Alman cephesinin kilidini bu tabir, o cephedekı Alman kumandanı General Von Botmer'indir muhafaza eden Türk tümenleri, nankör Avusturyalılarla gene nankör Macarlan Rus istilâsından ve daha şimaldeki Alman ordusunu çevrilmekten kurtarmışlardır. 4 Kanal, Irak, Filistin, Hicaz, Asir ve Yemen cephelerinde bin mahrumiyet içinde dört sene harbeden Türk kuvvetleri, İngiliz ordusunun büyük ve mühim bir kı«mının garb cephesine sevkine mâni olmuşlardır. 5 Makedonya cephesinde, Türk askerleri, itilâf devletlerinin şark ordusuna karşı Bukar topraklarını müdafaa etmek gihi acı bir fedakârhğa katlanmışlardır. 6 Rumanya harbe girdiği zaman, ihtiyatlan sıfıra yaklaşmış olan Alman, Avusturya ve Bulgar ordulannın imdadına koşan Türk fırkalan Dobrucada ve Bükreşin sukutunu temin eden Argeşu rneydan m"harebesinde büyük hizmetler ifa etmiclerdir. Almanların Somme meydan muharebesine iştirak etmek üzere Türk tümenleri isfpmis oHuklarını da kaydettikten sonra, Büyük Harbde Türk ordusunun Almanyaya yaptığı vardımları rakamlarla kıymetlendirelim. Bu rakamları, bir Fransız muharririnin, Kurmay Binbası M. Larcher'in «Dünya Harbinde Türk Harbi» adlı eserinden aynen alıyorum. Türkiye, 4 milyonu işe yaramaz Arab olan 22 milyon nüfusundan bütün harb müddetince 2,850,000 kişiyi silâh altına almıştır. Türkiye 1916 yılı başında azamî askerî kudretine varmış; o zaman, beheri 10,000 mevcudlu 52 piyade tümeni nkarnv«tır. Mütareke yapılırken bu ordudan takriben 560,000 kişi silâh altmda bulunuyordu. Hazarda 13 kolorduya ayrılmış 36 fırkadan mürekkeb olan ordumuz, tümenlerinin adedini tedricpn 61 e kadar yükseltmiştir. Bu ordu, Çanakkale, Kafkasya, Irak. Iran, Arabistan, Filistin daHilî cephelerinde Galicya, Makedonya, Rumanya ve 1 ıbva dı« ''r'Ver<nde hirlıetmistir. Ordu muhtelif senelerde ve tarihlerde şu mevcudlarla çp çarpışmıştır: 780,000 kişi İİkinciteşrin 1914 1,200,000 » Mart 1915 1,400,000 » İkinciteşrin 1915 1,800,000 » Şubat ' 1916 1,600,000 » Eylul 1916 1,000,000 » Mart 1917 700,000 » Eylul 1918 560,000 » İkinciteşrin 1918 Türk ordusunun zayiatı şehid, yaralı, hasta, firarî, kayıb olmak üzere 2 milyon 900 bin kişidir. Fransız muharriri, şehidlerin, bu yekunda dahil olduğu gibi yalnız 325,000 kişi değil, 500 ilâ 600 bin olduğunu yazıyor ve diyor ki: «Hulâsa, Anadolu nüfusunun beşle biı'mi, erkek nüfusunun dörtte birini, eli silâh tulanlarm üçte birini kaybetmiştir. Anadolunun nüfusu 12 milyondan 10 miluona düşmüştür.» Larcher'in, Türk ordusunun şehidleri hakkmda verdiği 500600 bin rakamı pek yanlış değildir. Çünkü, Konya meb'usu Dr. Osman Şevki Uludağın neşrettiği tetkiklere nazaran, 550,000 şehidimiz vardır. *** Şimdi bir de bizimle harbeden milletlerin sarfettikleri gayretleri ve verdikleri zayiatı tetkik edelim. (.BaştaraU 1 inct sahiTede) Bir safsataya cevab GÜNUN MEVZULARI Düşürülen Alman tayyareleri Garb cebhesinde yalnız hava faaliyeti oluyor PAZARDAN PAZAPAI Harbin ilk icadı Harb muaşereti Tekâmül şarkısı Radyolu vapurlar Telefon eğlenceleri Yazan:SERVER Harbin ilk icadı BEDt Tabiî, İngiliz amelesinin bu sevgısine Hitler bir teşekkür torpilile cevab göndermek nezaketını gösterecektır. Şu Avrupalılar ne terbiyeli adamlar! lngilterenin gayreti ve zayiatı İngiltere, Türk cephelerine büyük kuvvetler sevketmiştir. Bu kuvvetler 1917 senesi sonunda 880,300 kişiyi bulmuştur ve bu miktar o tarihteki ingiliz ordularınm yüzde 24 üdür. lngilterenin, Türk cephelerine dört harb senesi içinde gönderdiği bütün asker yekunu ise, 2,550,000 kişidir ve bu da İngilterenin seferber ettiği 7,975,000 kişinin yüzde 32 sidir. Türk cephelerinde 4,244 İngiliz zabiti ölmüştür. Bu, umumî zabit zayiatının yüzde 1 1 i demektir. İngiliz efrad zayiatı ise 77 bin 303 kişidir. Bu da yüzde 12 dir. Ölü, Fransız sabah tebliği yaralı, esir olarak Türk cephelerinde înParis 25 (a.a.) 25 teşrinisani sagiltere 13,008 zabit ve 262,604 nefer bah tebliği: kaybetmiştir. Her ikisi de umumî ingiliz Gece kayde değer hiçbir hâdise olmazayiatınm yüzde 9 udur. mıştır. İngiliz gayretini fırka ile ifade etmek Alman tebliği istersek 1918 ikinciteşrininde Türk cepBerlin 25 (a.a.) A l m a n başkumanhelerinde 12 piyade, 5 süvari tümeni var danlığı tebliğ ediyor: dı ve bu da geri hizmetlerindekilerle beGarb cephesinde mevziî keşif kolları raber 1 milyon kişiye baliğ oluyordu. faaliyeti olmuştur. Cephenin bazı nokta larında hafif topçu faaliyeti kaydedilmişRusyamn gayreti ve zayiatı tir. Türk cephesinde Rusyanın 1916 eyFransız tayyarecileri ancak hudud mınlulünde 13 piyade ve 9 süvari tümeni takasında bazı keşıf uçuşları yaparken bivardı. Bu ordunun insan mecmuu 702 bin kişi tutuyordu. (Bu hesabda îran A zim keşif tayyarelerimiz ta Fransamn cezerbaycanında ve İranda Türklere karşı nubuna kadar müteaddid keşif uçuşları yapmışlardır. harbeden kıt'alar dahildir.) Bir denizaltımız, muavin kruvazör haRus ordusunun ölü, yaralı, donmuş, Iine konulan ve Holanda gemisi gibi gizhasta, esir ve kayıb bütün zayiatı 191 bin kişidir. Hastahktan ölenler ve geriye gön lenen 7000 tonilatoluk bir gemiyi batırmıştır. derilenler itibarile bu yekun eksiktir. (Rus Almanlara göre harb vaziyeti zayiatının hakikatten çok noksan olduğu Berlin 25 (a.a.) DNB »jansı asşüphesizdır.) kerî vaziyet hakkmda şu malumatı verFransamn himmeti ve zayiatı mektedir: Fransızlar, Çanakkaleye ve Filistine Dün garb cephesinde mühim bir hâdi49,000 kişi göndermişlerdir. Bu kuvvet se kaydedilmemiştir. Düşman Apach, lerin Filistindeki zayiatı azdır. Çanak Kitzing ve Mandern civarında istihkâmkalede 26,500 kişi kaybetmişlerdir. lara sığınmakta devam etmiştir. Alman İtalyanın gayreti ve zayiatı topçusu düşman piyadesi mevzilerini Merl Filistine 350 kişi gönderen İtaîyanlar, ormanında ve Mandern'in cenubunda kısmen Türk zabitlerinin idare ettikleri bombardıman etmiştir. Trablusgarb Bingazi cephesine 70,000 Moselle ile Rhin arasında keşif kollakişi göndermişlerdir. Zayiatlan hakkmda rımızın faaliyeti şiddetlenmiştir. Birçok malumat yoktur. noktalarda ağır ve orta düşman topçusu Kumandan Larcher şöyle bir hulâsa Alman keşif kolları faaliyetlerini sek^eyf yapıyor: Harbeden orduların zayiatı uğratmak için ateş açmıştır. 1,400,000 maktul, ölü ve yaralı, Osmanlı Imparatorluğunun masrafları ise 10 daha fazla istifade edemediklerine mütemilyar altm franktır. essif olmuşlardh» Türk harbi, hasım devletlere deniz Bu kanh macerada, Almanların Türkcephesinde de bir hayli zayiata mal ol lere yardımına gelince 800 zabitle 4000 i işçi olmak üzere 18,000 kişiden ibarettir. muştur. 4 zırhlı. 10 denizaltı gemisi, 3 Bunlardan harbin son yılında Kafkasya kruvazör, ilâ. *** ya gelen 26 topla mücehhez 6000 kişi jie Türkiyeye yardım etmek şöyle dur sun, Gürcistanda bizimle çarpışacak kadar, istilâ hırsına kapılmışlardı. Avusturya Macarların bütün yardımı ise bir miktar zabitle Rus ordusuna esir düşüp de Türkistandan kaçıp İran yolile bize gelen Avusturya Macar esirlerinden ve birkaç batarya ağır toptan ibaret kalmıştı. Larcher Alman yardımı için diyor ki: «Bu kadar ufak bir yard'm, muazzam Alman ordusunu (1918 de iam mevcudlu 250 fırka olup bunun 207 si garb cephesinde idi) hiç zayıflalmamış olduğu halde, Almanya, bu sayede harbi uzatmış ve Türklerin şarkta, karşılarında azim Rus ve İngiliz kuvvetleri tutmasını teshil etmiştir. Buna rağmen, Almonlar gene memmm olmamtsi'r. Osmanlı Imparatorluğunu bitirdikleri halde dahi lınmıştır. Ayni markayı taşıyan dördüncü tayyare Hegenau'nun şimalinde düşürülmüştür. Pilotu 'ölmüştür. Ayni markah beşinci tayyare Reming la Puttelangeda düşürülmüş ve pilotu esir edilmiştir. «Henkel 3» markah olan altıncı tayyareye Gravelines üzerinde taarruz edümiştir. Bu tayyare Belga ajansının bildirdiğine göre Belçika arazisinde kâin Thourot mıntakasına düşmüştür. Tayyarenin pilotuna birşey olmamıştır. Tayyarede bulunan diğer üç kişi ölmüştür. 23 teşrinisanide sekiz düşman tayyaresi düşürülmüştür. «Dornier 17» markah olan, bunlardan birincisi Mazieres mıntakasında Rancourt üzerinde düşürülmüştür. İçinde yaralı bulunan üç kişi esir edilmiştir. Gene «Dornier 17» markah olan ikinci bir tayyare Besançon civarında Courtc Brune'de düşürülmüştür. Tayyare ateş alarak yanmış ve mürettebatı ölmüştür. «Rinken 3» markah olan üçüncü tayyare Boulay'ın cenubunda Macken'de düşürülmüştür. İçinde bulunan dört kişiden ikisi ölmüş, biri yaralı olan diğer ikisi tsir edilmiştir. «Dornier 17» markah dör düncü tayyare Angeville'de düşürülmüştür. Tayyare yanmış ve mürettebatı öl müştür. Ayni markayı taşıyan beşinci tayyare Verdun civarında Bras Sur Meuse'de düşürülmüş ve içinde bulunan üç kişi esir edilmiştir. Gene ayni markah altıncı tayyare Sainte Menheoulde civarında Wien la Ville'de düşürülmüştür. îçinde bulunan üç kişiden biri ölmüş, diğer ikisi esir edilmiştir. Gene ayni «Dornier 1 7» markah bir tayyare ThionviUe civarında Audun le Roman'da düşürülmüş, mürettebatı ölmüştür. Ayni markah sekizinci tayyare Accury Sur Cole civarında Chalons Sur Marne civarında düşürülmüştür. Tayyarenin mürettebatı ölmüştür. Yukan Rhin'de gün sükunetle ge^miştir. Yalnız hemen hudud civarında düş amn tayyareleri bazı keşif uçuşlarına teşebbüs etmiştir. Uzun mesafeli Alman keşif tayyareleri Fransamn içlerinden uçumş ve birçok ahvalde bu keşif tayyarelerimize avct tayyareleri de refakat etmiştir. Hiçbir hava muharebesi olmamıştır. ingiliz Lovvland vapurile Dragent ına yin gemisi torpile çarparak batmışlardır. Harbin ilk icadı ortaya çıktı: MıknaDiğer taraftan Şimal denizinde bir İngiliz denizaltı tuzak gemisi bir Alman tıslı mayinler. İngiliz Bahriye Nazirının bile takdirini kazandığı yazılan bu Aldenizaltısı tarafından batırılmıştır man icadı elektro manyetik hassa?ile, uİngiltere üzerinde uçan zaktan geçen vapurlara bile koşuyor, çarAlman tayyaresi pıyor ve hemen onları batırıyormuş. MaLondra 25 (a.a.) Shetland adJayin tarama gemileri, zaar, manyet'k hasrı üzerinde bugün gene bir Alman tayyasalarile kaptanı uzaktan manyetize edip resi gözükmüştür. Hava defi bataryaları uyutan bu acayib silâhlara yaklaşamıyorateş açmca uzaklaşmıştır. lar. Çoğu İngiliz ticaret gemisi, bir maBir Alman vapuru tngilizler yin tarama gemisi, bir torpito ve bir de tarafından yakalandı kruvazör olmak üzere (fakat bu sonunLondra 25 (a.a.) Geçenlerde Lo cunun henüz mayine çarparak mı, yoksa leito limanından çıkan Alman Vörmann denızaltılar tarafından torpillenerek mi vapuru Atlantikte İngiliz gemileri tarafın parçalandığı belli değil) son hafta içinde dan yakalanacağı sırada kendi müretteba yirmiden fazla vapur battı. Almanlarm hatı tarafından batırılmıştır. Vapurda bu vadan parasütlerle Taymis nehrinin içine lunan 127 kişilik mürettebatla 35 yolcu kadar attıkları mıknatıslı mayinlere karşı kurtarılmıştır. Bunların 18 i karW.cbr. Ingilizler tahtadan mayin tarama yemı'eri tngiliz ordusuna 8000 yapmağı düşünüyorlarmış, Muvaffak olgönüllü kaydedildi malarını temenni edelim. Londra 25 (a.a.) Hore Belisha, Ajansların bütün dünyaya haber ver«Army Service Corps» için 8 bin gönül diklerine göre, bu yeni silâhın kurbanlan lü kaydedilmesine başlandığını büdirmiş arasında, bir de 18 metre uzunluğunda tir. koca bir balirîa balığı varmış. Nedense Dominyonların müzahereti ben bu hayvancağıza çok acıdım. BahkOttawa 25 (a.a.) Radyoda Ka lar arasında, o muhteşem gövdesile deniznada ve Avustralya dominyonlarının harb lerin imparatoru olmak şansına, kudretine gayretlerini tebarüz ettiren iki nutuk intı ve gururuna sahib bir hayvanın, insanlar şar etmiştir. tarafından icad edilen başka türlü bir balıMaliye Nazırı, söylediği nutukta, har ;a kurban gitmesi reva mıdır? Kimbilir şu bin ilk senesi için Kanada bütçesinin 315 dakıkada mıknatıslı mayinler yüzünden ne milyon dolara baliğ olduğunu, bu raka denizaltı dramları olup duruyor: Nice mm 1914 ten 1916 ya kadar ve 1917 balinalar, foklar, kılıc balıkları. bu mave 1918 de Umumî Harb büyük masraf yinlere çarparak tuzla buz oluyor ve etlarl istilzam ettiği zaman yapılan yekun raflarındaki palamutlara, uskumrulara, masraftan yüzde 50 fazla olduğunu bıl hamsilere dehşet ve ibret mevzuu teşkil dirmiştir. «,,•.! 1 ediyorlar!.. Almanlar, bitarafların ve İngilizlerin gemilerile bir arada bu hayvanAlman tahtelbahirlerinin üçte ları da öldüren silâhlar icad edecekleri ikisi batırıldı Paris 25 (a.a.) 4/9/1939 da hiz yerde, İngiliz sularındaki balıkları deniz mette bulunan Alman tahtelbahirlerinin altından gizlice toplayıp Almanyaya taüçte birinden fazlası haftada vasatî üç şıyan bir âlet keşfetmeğe çalışsalar daha hesabile batırılmış veya ağır hasara uğra iyi olmaz mıydı? Ne o batan gemiler, ne mıştır. Almanya haftada iki tahtelbahir de ölen balıklar onların karnıru dovurinşa etmeğe muvaffak olsa bile ki bu im maz ki! kân dahilindedir tahtelbahirlerinin adedi Harb muaşereti gittikçe azalacaktır. Harbde .muharıb Bu müşkülât tahtelbahirler için yetiştirilmiş yeni mürettebat bulmak hususunda tesadüf edilen güçlüklere ilâve edılecek olursa Almanyanın denizaltı harbmde niçin yeni usullere müracaat ettiğinin sebebi anlaşılır. İyi haber alan mahfillerde söylendiğine göre Almanya büyük bir ihtimalle sair harb gemileri gibi Okyanuslarda korsanlık edecek kabiliyette büyük tahHbahirler inşa etmeğe bütün kuvvetile çal'şacaktır. Bu gemiler yalnız takiblerden kurtulmak için dalacaklardır. Bu gibi korsanlarla mücadele edebilmek için İngiltere ile Fransamn seri bir çok harb gemileri, tahtelbahirleri ve tayyareleri vardır. Büyük Harbde Almanya çok miktarda tahtelbahir inşa edebileceğini ispat etmiştir. Şimdi de bu şekilde hareket edeceğine şüohe yoktur. iyi haber alan mahfillerde netice olarak, Insriltere ile Fransamn vakit kaybetmed°n Okvanuslarda bile Alman denizaltı h="b silâh'Tİle mücadele edecek kabilivette E;emi insa edeceklerinden şüphe edilmemektedir. Tekâmül şarkısı Büyük balıklar küçük balıkları yutarlar. Bu müthiş kanun bızım matbuatta da caridir. Yeni teşekkül eden Basın Birliği eski Matbuat cemıyetini yuttu. Sevgili Hakkı Tarık buna: «Matbuat cemiyeti kapanmadı, tekâmül etti!» diyor. Gözümün önüne, bir istavrid azmanınm karnına düşen küçük bir torik geidi. Bu hayvancağızın da şöyle düşünmesi lâzım: Ben yutulmadım, tekâmül ettim. Eskiden küçücük bir toriktim, şimdi koskocaman bir istavrid azamnı oldum. Inanmazsanız istavrid azmanınm karnına kulağınızı koyunuz. Bir takım sesler duyacaksınız. Bu, hazım gurultusu değil, sevincinden küçük toriğin söylediği tekâmü «arkısıdır. Radyolu vapurlar Şirket vapurlarındaki oparlörlerden şikâyeti olmıyan muharrir kalmadı. Dün de bir arkadaş, gazetesinde bu'cayırtılardan nefretini ilân ediyordu. Biz de çok yazdık, anlatamadık. Acaba kış ortasında, sırf radyo dinlemek için vapura binen yolcular, şirkete büyük bir varidat temin edecek kadar çok mu? Öyleyse biraz daha masraf edilsin, her vapura incesaz, cazband, sinema, bar numaraları konarak har biri seyyar bir kazino haline getirilsin; yol ücretleri birkaç misline de çıkarılsa müşteri artar. Şirketi mazur görelim: Eski vapurlarının kasvetini gidermek ve yolcularını eğlendirmek için elınden geleni yapıyor. Çünkü bir radyo almak, yeni bir vapur almaktan daha kolay ! Telefon eğlenceleri Dün akşam, gazetede telefon çaldı: Orası Cumhuriyet gazetesi mi?'* Evet. Muharrir (...) Beyin, evinin tele., fon numarasını lutfen söyler misiniz? Bilmiyorum. Katalokta yok mu? Yok. Telefon idaresine sorunuz. Efendim, burası telefon idaresi! Hayretler içinde telefonu kapadım. Farzediniz ki sizin telefonunuz da çaldı. \ Açtınız. Bir ses soruyor: Affedersiniz, acaba yarın hava na' sıl olacak? memleketlerin birin]fep\ * den ötekine mektub gitmez. c a v/ Rasadhaneye sorunuz. İngiliz tezgâhla Efendim, burası Rasadhane! rında çalışan bir aYahud, telefonu açıyorsunuz, bir ses: mele, Hitler'e bir Efendim, bu mekteblerle halimiz sevgi mektubu gönderm .,e ne olacak? par? Buna imkân yoktur, diyeceksiniz. Elden geldiği kadar yazıyoruz. Var! İngiliz matbuat bürosunun bize Seviye düşüyor, beyefendi. gönderdiği fotograflardan birinde gördük: Evet. Ne yapahm? Maarif Vekâ İngiliz donanamsı için yapılan torpillerletine söyleyiniz. den birinin üstüne, işçilerden biri şu üç kelimeyi yazıyor: «Adolf Hitler'e sev Fakat... Burası Maarif Vekâleti! gılerımle!..» SERVER BEDt Tuz çuvallarının altmda kalanlar A* İşte 1914 18 de Türk harbinin bilânçosu budur. Galiçyada, Makedonyr. da, Rumanyada, Libyada, bınlerle ve bınlerle hasım askerini tutan ve Rusya ile müttefiklerini ayıran Türkiye, 2,850,000 kişi seferber ederek, ayrıca kendi cephelerinde 3,300,000 İngiliz, Rus ve Fransız askerini işgal etmiştir. Türkiyenin bu yardımı olmasaydı müttefiklerin hamle lerine esasen zor dayanan Almanya ile Avusturya Macaristan, harbin ikinci senesi çökerlerdi. Bugünkü Türk ordusunun 25 sene evvelki Osmanlı ordusundan çok kuvvetli olduğunu ise, Almanlann bizim kadar bildiklerine, gene düne geîinciye kadar, yaptıkları neşriyat şahiddir. Bunlardan birini de birkaç gün sonra muhterem okuyucularımıza arzedeceğiz. Yanlış kitr.blar hakkmda Ankara 25 (Telefonla) Meclis Müstakil Grupu, pazarlıkla satış kanu nunun tatbikatı hakkında Meclise şifahî bir sual takriri vermiştı. Takrir, riyasetçe alâkadar vekâletlere bildirilmiştir. Müstakil Grup, yanlış kitab meselesi dolayı sile de bir sual takriri hazırlamaktadır. Yunanistan sekiz sınıf asker terhis ediyor Dünkü hâdisede tuz çuvallan depodan çıkarıldıktan sonra... Inhisarlar i(?aresine aid Sirkecideki tuz ambarında dün üç amelenin yaralanmasile netıcelenen bir kaza olmuştur. Hâdise şudur: İdareye aid olmak üzere gemilerle gelen tuzların gemilerden boşaltılması ve bu ambara yerleştirilmesi işi bir müteahhide verilmiştir. Dün de saat on bir buçukta ambarın önüne yanaşmış bulunan İkbal vapurundan müteahhidin ameleleri çuvallarla tuzları ambara istif ettikleri bir sırada birdenbire çuvallar kaymış, Bilâl, Rüstem ve Muharrem adında üç amele çuvalların altında kalmışlardır. Hâdise bidayette telâşı mucıb olmuş ve daha feci bir vaziyette çuvallarm altında baska kimselerin de kalmış bulunması ihtimali göz önüne almarak derhal faalivete geçilmistir. Çuvallar kaldırılmak ve vol açılmak suretile araştırma yapılmış. bir taraftan da çalışan amele toplnaıak baska bir vukuat olmadığı anlasılmıstır. Cerrahpaşa hastanesindç tedavi altına alman yaralıların vaziyeti tehlikeli değildir Atina 25 (a.a.) İmza edilen bir kararname mucibince 15 birincikânun dan itibaren, geçen haziranda silâh altına alınan talim görmemiş sekiz sınıf asker terhis cdilecektir. îki îtalyan tayyaresi çarpıştı Roma, 25 (a.a.) İki avcı tayyaresi Ciampino civarında 400 metre yükseklikte havada çarpışarak yere düşmüşler dir. Pilotlar ölmüştür. AB1DIN DAVER J