Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
CUMHURÎYET 23 Bîyîricîfeşrin 1939 AİLE HUKUKU Boşanmaya Medenî kanunumuzun boşanma hükümlerinin değiştirilmesine dair Adliye Vekâletince hazırlanan kanun lâyihası Başvekâlete gönderilmiş bulunuyor. Matbuat, lâyihanın ihtiva etmekte olduğu maddeleri neşretti. Bunlardan en mühimmi, bundan böyle boşanmanın karı kocanın arzularile de vâki olabileceği hükmünü sevkeden maddedir. Maddenin esası şu: Karı koca, bir yıl birlikte yaşanuş olmak şartile boşanmalanna karar verilmesini isteyebilecekler. Malumdur ki Medenî kanunumuz boşanma için bir takım sebebler sayar. Bu sebeblerin bir kısmı muayyendir. Bir tanesi de imtizacsızlık diye anılan gayrimuayyen bir sebebdir. Demek oluyor ki kanun evlenmenin boşanma hükmile ortadan kalkabileceği esasım kabul etmiş ve bu hususu tanzim etmiştir. Vaziyet Medenî kanunun neşrinden, yani 1926 senesindenberi böyle olmakla berabcr son zamanlarda hukukçulanmız arasında ayrıca tarafların rızasile boşanmanın kabulü için bir cereyan başgöstermişti. Filhakika, Hukukî Bilgiler mecmuası müdürü avukat Gad Franko Milâslı, tarafların rızasile boşanmanın kabulünde Türkiye için âcil bir zaruret bulunduğu iddiasını ileri sürmüştü. Bu muharriri takiben fikirlerini ortaya koyan avukatlann ekserisi de ayni mütaleaya iştirak etmişlerdi. Hükumete gelince, 1937 ağustosunda Adliye Vekâletini işgal eden Bay Saracoğlunun şahsında bu babdaki mütaleasıru boşanmayı bilâkis azaltacak tedbirler alınması lâzım geleceği suretinde ifade etmişti. O tarihtenberi mesele yevmî gazete sütunlarına sık sık mevzu teşkil etmez olmuştu. Bu defa, Adliye Vekâleti boşanmanın genişlemesi şeklini vazeden bir kanun lâyihası ortaya çıkarmakla işi münakaşa vadisinden tatbik sahasının pek ciddî ve müessir olan muhitine nakletmiş bulunuyor. Büyük Millet Meclisinde ve daha evvel komisyonlarda lâyihanın ne şekilde karşılaşacağını kat'î olarak kestirememekle beraber bir kanun projesinin bizzat kanun demek olamıyacağını ye kanun haline gelmesinin şüpheli bulunmasını gözönünde tutarak yeni esas etrafında düşündüklerimizi yazmağı faydalı bulduk. Bugünkü hukuklann evlenmeye dair telâkkileri iki gıup içerisihde toplanabilir: ti Evlenmeyi bir mukavele telâkki eden hukuklar. 2 Evlenmede bir müessese mahiyeti gören hukuklar. İkinci grupta raslanan kanunlar ekseriyeti teşkil etmekte olup, sayılan gün geçtikçe artmakta ve birinci grupta da başlıca Sovyetler ile Norveç görülmektedir. Bu devletler tarafların rızasile boşanmayı kabul ederler. Boşanmanın taraflann arzusile vâki olabileceğini kabulden çıkacak neticeler ve tevellüd edecek mahzurlar sayılamıyacak kadar hududsuzdur. Bununla beraber bu neticeleri ve mahzurları bazı anafikirler etrafında toplamak suretile ortaya çıkarmak da büsbütün imkânsız değildir. Eşlerin rızasile boşanma ahlâkî bakımdan mahzur ve zararlar doğurur. Şöyle ki, evlenme gibi bir mevzuda hukuk, her şeyi ve bütün cihetleri tanzim iddiasını besleyemiyeceğinden bu hususta büyük bir hissede âdetlere, teleâkkilere, harse ve ahlâka düşer. Ailenin karı kocanın anlaşmasile yok olabileceği fikri müsaid karşılanmakla kanunlarımızm meşru addetmediği serbest mukarenet haline kanunî bir kisve giydirilmiş olur. Esasen, zamanımızda evlenme yerine serbest mukareneti ikame etmek isteyenler bu gayelerine vüsul için iki çare mevcud olduğunu ifade etmektedirler. Birisi, evlenmenin doğrudan doğruya ortadan kaldınlması; diğeri de, taraflann arzusile boşanmanın kabulüdür. Bu ikinci çare sayesinde karı koca arzu ettikleri zaman eski vaziyetlerine dönebileceklerinden serbest mukarenet filen temin edilmiş olmıyacak mıdır? Memlekette ailenin selâmet ve bekası namma gayrimeşru müşterek hayat süren çiftleri takbih ederken şimdi onlara hareketlerini meşru kılabilecekleri kanunî imkânlar mı vereceğiz? Erkek ve kadının yegâne birleşmesi şekli evlenme olmamakla beraber kanunun tanıdığı ve hüküm izafe ettiği tek şekil budur. Ancak, evlenme mevzu bulunduğu gayelere göre ve bunlar gözönünde tutuldukları nispette içtimaî ve zarurî bir müessesedir. Bu bakımdan da evlenmede her şeyden evvel esasta bir daimilik görmek icab eder. Evlenme aileyi vücude getirecektir. Ailenin sadece hissî bir takım ihtiyaclan yoktur. Bunlann yanıbaşında en devamlı içtimaî icablan karşılayacak faziletleri de meydana koyacaktır. Aile disiplinin, karşılıklı sevgi ve saygının en emin vasıtası olacaktır. Taraflann isteğile evlilik bağının ortadan kaldınlabilmesi aile telâkkileri zaviyesinden de bir çok mahzurlar meydana dair Yazan: B. N. ESEN çıkarır: Aile bir bina farzedilecek olursa, evlenme bu binanın temellerini teşkil eder. Ailenin devamı evlenmenin mevcudiyetile alâkadardır. Evlenmeyi ortadan kaldırdığımız anda aile de çöker, dağılır. Yalnız bizde değil, lâkin bilâistisna bütün memleketlerde evlenmenin boşanma suretile zevalinden en büyük zararlan gören çocuktur. Boşanmanın yegâne kurbanı odur. Binaenaleyh, boşanmayı kolaylaştırmak bu kurbanlar sürüsünü çoğaltmakla müsavi olur. Aile ise, çocuğun yetişmesini, terbiyesini, kendi muhîti içerisinde olgunlaşmasmı ister. Taraflann nzasile boşanraanın kabulile bu gayelerin tahakkuku üzerinde hiçbir kanunî kontrol bulunmamak gibi elim bir vaziyet hâsıl olabilir. Evlenme müessesesinin cevherinde, derin manasında ve vazıı kanunun eserinde okunan düşüncelerde daimî bir birlik olmak hususiyeti vardır. Birliğin şerefi, çocuklraın terbiyesi ve yetiştirilmesi için geçecek zaman bu hususiyeti zarurî kılar. îstisnaî hallerde evliliğin devamından sarfınazar olunması kanuren vâki olur, yoksa anlaşma ile değil. Evlenmenin taraflann nzasile boşanmaya hükmolunması suretile ortadan kalkabileceğini kabul etmek adlî siyaset bakımmdan da tehlikeli bir şeydir. Filhakika, böyle bir esasın kabulü medenî kanunun mevzuu bahsetriği sebebleri hâkimlerin lâyıkile takdir edemedikleri zehabını uyandırabilir. Hâkime aid olan taraflara veriliyor demektir. Ortada artık dava şeklinde mütalea olunacak bir vâkıa kalmıyacaktır. Hâkim sadece taraflann boşanmak için müracaat ettiklerini tespit ile iktifa edecektir. Halbuki hâkim kazaî kuvvetin mümessili sıfatile ailenin bu mühim işine müdahale edeceğini bilmeli ve taraflar da bu lâzimeyi her an gözönünde tutmalıdırlar. Evlenmedeki büyük mana ve aile kudsiyetine âmmenin hürmeti ancak bu suretle tezahür edecektir. Kan kocanın arzusile boşanma şeklinin kanuna derci ferdî menfaatleri içtimaî menfaatlerden ve millî gayelerden üstün tutmak demek olacağından Türk siyasî nehci bakımından da şayanı kabul görülememek lâzımdır. Zira aşk ve ihtiras hakkını evlenmenin lüzumlu kıldığı vazifelerden ve içtimaî icablardan yüksekte tutmağa âmme vicdanı müsaade edemez. Ferdiyetçiler her kesin kendine lâyık göreceği hayatı yaşamasmı istiyorlar. Onlara kalırsa ferd ailenin vadettiğr istikbal uğurunda fedakârlıkta bulunmağa mecbur değildir. Canı isteyince saadetini temin edebileceği bir başka kimse ile evlenmekte muhtar olmalı ve bu serbestiyi elde etmek için de halen eşi bulunduğu kimseden boşanması icab ediyorsa bunu yapabilmelidir. Bizim millî akidelerimiz böyle mütaleaların dinlenmesine imkân veremiyecek kadar tebellür etmiş, hakikî şekıl ve kalıbmı çoktan iktisab etmiştir. Biz, boşanmayı ferdin saadetini temine matuf bir deva, bir ilâc gibi telâkki ediyoruz. Boşanma, kanunumuza göre, aile birliğini ihlâl eden eşe karşı tertib olunmuş bir ceza veya bir müeyyide değildir. Hiç kimse, içtimaî menfaatlerin aleyhine olarak kendi hayatını korumak, ne bahasma olursa olsun ferdî keyif ve saadetini temin etmek hakkma malik değildir. Her kes bu hayatı ve bu saadeti memlekete borcludur. Memleket kendisinden hayatını taleb ettiği zaman vermekle mükelleftir. Burada ferdin saadetini düşünmeğe imkân olamaz. Evlenmede de vaziyet buna benzer. Evlenme milletin özünü, nüvesini teşkil eden aileye iltihak edecek çocuklara karşı bir çok vazifelere vücud verir. Eşlerin veya bunlardan bir tanesinin ferdî saadeti ancak daha sonra düşünülecek bir cihettir. Türk Cemiyeti bu kadar bedava ve bu kadar kolay bir hayatı normal telâkki etmez. Lâyiha esaslan kanun hükümlerinde gözetilmesi icab eden vahdet noktasmdan da mahzurludur. Çünkü, medenî kanunun bir çok hükümleri evlenmenin daimî mahiyetini gözönünde tutmaktadır. Tekmil miras sistemimiz bu esasa dayanır. Miras hukukunun bir çok kısımlan, tarafların rızasile boşanmanın ihdası yüzünden muattal kalacak, iptali hisse uğrayacaktır. Bunun gibi, boşanma neticesi hükmolunan nafakaya ekseriya hükmedilmemeğe başlanacaktır. Zira kabahatsiz taraf diğer tarafın tazyikından bir an evvel kurtulabilmek için boşanmaya razı olacak ve ortada kusurlu kimse bulunmadığı için de taraflardan birinin diğerine nafaka tediyesi mevzuu bahsolmıyacaktır. Kan kocanın arzusile boşanmayı tecviz etmek, kanun müvacehesinde ve kanun aleyhine tertib olunacak muhtelif hileleri de imk'ân dahiline sokmak veya, hiç değilse, kolaylaştırmak demektir. Eğer bir yabancı Türk tâbiiyetini iktisab etmek isterse bir Türk kadını veya erkeğile evlenmek suretile vatandaşlığı kanunen kazanmış olacaktır. Aradan bir senenin geçmesile de arzusuna naü olmuş olarak kolayca eski vaziyetine avdet edebilecek Beden terbiyesi atıcılık müzakereleri başhyor Dahiliye Vekâleti vilâyet şubesi müdürü geldi îngiltere ve Fransa ihra lere tamimler gönderdi Belediye, İstanbulda bir atış poligonu Dahiliye Vekâleti, vilâyetlere gön vücude getirmeğe karar vermiştir. Vali cat esyamızın büyük bir derdiği bir tamimde bazı yerlerde vali ve Belediye reisi Lutfi Kırdlr, Beden lerin, maiyetlerindeki memurlarm çalış kısmını alacak Terbiyesi umum müdürlüğüne müraca aile bu işi tetkik etmek üzere bir mütehassıs izamını istemiştir. Bunun üzerine atıcılık şubesi müdürü Hakkı Ugan şehrimize gelmiştir. Hakkı Ugan, Belediye ile temas etmiş, atış sahası olarak Tozkoparan yokuşu altındaki yeşil sahayı tav siye eylemiştir. Tesis edilecek atış poligonu geniş ve beynelmilel miisabakaların yapılabilmesine müsaid olacaktır. Burada tüfek ve tabancalarla endaht yapılabilecektir. Atış poligonu tesis edildikten sonra mükâfatlı müsabakalar tertib olunacaktır. Alâkadarlar İstanbulda bir poligonu kâfi bulmamakta, şehrin bir yerinde geniş, diğer yerlerinde ufak mikyasta olmak üzere müteaddid poligonlar inşasını tavsiye etmektedirler. Yeni bazı ticaret anlaşmaları müzakerelerine hazırlanılmaktadır. Yakın bir zamanda kardeş Mısırla Türkiye ara sında yeni bir ticaret anlaşması akdi için müzakerelere başlanacaktır. Halen Mı sırla aramızdaki ticarî münasebat bir modüs vivendi ile cereyan etmektedir. Böyle bir anlaşmanın akdinin iki memleket arasındaki ticarî münasebatın geniş mikyasta inkişafına yardım edeceği şüphesiz görülüyor. Ankarada cereyan edeceği anlaşılan bu müzakereler için şimdiden bazı temaslar yapılmaktadır. malarile alâkadar olmadıklarım, hatta bir valinin vilâyet emniyet âmiri hakkında mülkiye müfettişleri tarafından yapılan tahkikata lâkayd kaldığından Vekâlet emrine alındığını, valilerin maiyetlerin deki memurların vazifelerile alâkadar olarak yeni memur yetiştjrmeleri icab et tiğini bildirmiştir. Şehirde bir atış Mısır ve Macaristanla Memurların mesaisi poligonu yapılacak yeni ticaret anlaşması kontrol edilecek f Şehîr ve Memleket Haberlerl ) Siyasî icmal Sulh kapısı itler'in Rayştag'daki nutkile yap mış olduğu kabulü imkânsız sulh teklifinin İngiliz ve Fransız başvekilleri tarafından reddedilmesi üzerine sulh kapısı artık sımsıkı kapanmıştır. İngilterede bazı kimseleıin müzakereye imkân brrakılması için yapmış oldukları <?ayret ve teşebbüsler hükumeti ve İngiliz miletini harbe devamdan vazgeçirecek kadar kuvvetli bir hareket uyandıramamıştır. Fransada dahi bazı ahlâksız ve satılm:ş komünistlerin harb aleyhindeki gayretleri kendilerinin şiddetle takibata uğramasile önmüştür. Bu vaziyet önünda, müsaid ze min ve hava hazırlamak için Alman Başkumandanhğının şimdiye kadar garb cepıesinde göstermiş olduğu hareketsizlik afhasmm artık nihayet bulduğu da resmen haber verildi. Şu kadar var ki Alman ordusunun, Almanya ile Îngiltere ve Fransa arasında harb halınin ilânındanberi geçen bir buçuk ay zarhnda hareket harbi yapmaktan gösterdiği içtinabı terkederek yaptığı harekette bir miktar ileriedikten sonra Fransız topraklarına girmemiş olması, sulh lehinde yeni bir işaret eklinde karşılanmıştır. Macaristanla anlaşma Evvelce müzakerelerine başlanmak üzere iken bazı sebebler dolayısrle geri kalan Türk Macar ticaret ve klering anlaşması müzakerelerine de yakın bir ta rihte başlanması her iki memleketçe ta karrür etmiştir. GÜMRÜKLERDE Gümrüklerden çıkarılacak Alman eşyaları tngiltere ile müzakereler 19 birinciteşrin akşamına kadar gümriiklere gelmiş olan Alman mallarının serbestçe ithaline müsaade edilmesi üzerine bazı muhtekirlerin bu mallar üzerinde spekülâsyona meydan verme meleri için piyasada tetkiklere başlanmıştır. ALman mallan arasında 2000 ton demir, külliyetli miktarda kalay, karpitle piyasada aranan birçok eşya vardır. Îngiltere ile aramızda geniş bir ticaret anlaşması akdi için Londrada Ticaret Vekâleti müsteşan Halid Nazmi ile îngiliz murahhaslan arasında bazı müza kereler cereyan etmiş ve esaslar üzerinde mutabık kahnmıştı. Bazı teferrüat etra fında Londra ticaret konseyemizin lngiliz makamlarile yaptığı temaslar da iyi bir safhada inkişaf etmiştir. İki memleket arasında yeni anlaşmanın imzası pek Egede tütün piyasası yakında yapılacaktır. Izmir, (Hususî) T ü t ü n piyasası 15 Ingilterenin Fransa ile birlikte ihracat ikinciteşrinde açılacaktır. Ege rekoltesi esyamızın büyük kısmmı alacak şekilde 32 34 bin ton olarak tahmin edilmekte harekete geçeceği anlaşılmaktadır. dir. Geçen yılın rekoltesi 38 bin tondu. Yugonlavların teklifi Muhtelif kumpanya ve müesseselerin muYugoslavya tarafından Türkiye ile obayaa memurları, tütün mmtakalannda lan ticarî münasebatın inkişafı için bazı tetkikat ve hazırlık yapmaktadırlar. Bu tekliflerde bulunulmuştur. Türk Yugossene Amerika, îngiltere ve Fransaya fazlav afyon satış bürosundaki Yugoslav laca ihracat yapılacağı söylenmektedir. murahhası Ankaraya giderek teklifleri Üzüm satışlan son zamanlarda hararethükumetimize tevdi etmiştir. Bu meyanlenmiş, fiatlar normal haddine doğru yükselmeğe başlamıştır. Satışlar, tek fiatla da Yugoslavyanın memleketimize vereyapılmakta ve bu fiattan aşağı satış, yasas bileceği "kutuluk keresteler meselesi de edilmiş bulunmaktadır. Takas, bedellerilş bulunmaktadır. Yugoslavyada orman işprimlerin tamammm, satış günündeki In letmelerinin mühim bir kısmı devlet eligiliz lirası kuru üzerinden tediyesi de hü ne geçtiğinden bu memleketten daha fazla kereste almaklığımız mümkün görül kumetçe kabul edilmiştir. mektedir. Aceleci çocuk Şahin adında bir gazete müvezzii, dün Çemberlitaşta tramvaydan atlıyarak karşı tarafa geçmek istemiş, o es nada Maçka Beyazıd arasında işliyen 520 numaralı tramvay arabasmm sad mesine maruz kalmıştır. Muhtelif yerlerinden yaralanan çocuk, hastaneye kaldınlmıştır. tir. Görülüyor ki boşanmada serbestî esası kanunun himayesine mazhar olmaması lâzım gelen hareketleri himayeye varıyor. Kısaca saydığımız bu muhtelif mahzurlar da ispat eder ki taraflann rızasile boşanmayı kabul etmek faydalı olmak şöyle dursun, bilâkis çok zararlı olabilir. Karı kocanın nzasile boşanmanın hararetli taraftarlan bulunabilir. Bu keyfiyet bütün bir hukuk tekniğini, tekmil bir kanun sistemini tahrib edecek olan mevzuat hareketlerine Türkiyemizde imkân vermemek lâzımdır. Adedleri belki de pek büyük olan bir sürü şikâyetçinin söylecÜklerine kapılarak ve bazı rakamlara mü?feniden koca bir hukuk âbidesi kökünden bellenemez. Münferid bir takım vak'alar ne kadar yürek parçalayıcı olurlarsa olsunlar, hakikatler, içtimaî icablar ve milletin yüksek gayeleri gayrikabili mün?kaşa bir şekilde kat kat daha büyük bir hürmet ve itina icab ettirir. Hiçbir hukuk mii essesesinin münferid hallere istinadeD meydana getirildiği görülmüş değildir. Filân bayan ile filân baym hikâyesı belki edebî bir kıymeti haizdir, münaV :.şanın hararetlenmesine sebeb olabilir. Fakat muhakkak ki hiç, ama hiç bir şey ispat etmez. Üstelik, aile hukuku sahası, ortaya atılacağından şüphe etmediğimiz tekmil rakamlara tamamile yabanci bir topraktır. Evlenme hukukunun ne rakamla, ne de diğer riyazî mevzularla alâkası yoktur. Bu saha köklerini ahlâkta, millî ve içtimaî telâkkilerde bıılan bir sahadır. Boşanmayı büsbütün tevsi edecek yerde kanun sistemimize ve millî hususiyetlerimize uygun gelecek başka tedbirlerle tatbikatta mevcudiyetleri iddia olunan mahzurlan ortadan kaldırmağa çalışmalıdır. Yoksa, cemiyetin âhengi ve sükunu büyük mikyasta ailenin huzuıuna bağlıdır. Ailenin ve cemiyelın menfaatleri evlenmenin idame ve himayesini o derece lüzumlu kılar ki ortadan kalkması asla taraflann isteğine tâbi olamaz. İtahlât rejiminde mühim değişiklik Sanayi ham maddelerinin serbest dövizle tedariki düşünülüyor Hükumetimiz, bugünkü haricî ticaret ve bilhassa ithalât rejiminde mühim bir değişme husule getirecek ve ayni zamanda muhtac olduğumuz ithalât eşyasının kolayhkla tedarikini mümkün kılarken haricî ticaretimizin de inkişafını temin edecek mühim bir mevzu üzerindedir. Bir kısım ithalât maddelerinin ve en ziyade haricden tedarikinde mecburiyet görülen sanayi ham maddelerinin ser best dövizle tedariki derpiş olunuyor. Bu çok mühim mesele, Ankarada ve şehrimizde etrafile tetkik olunmuş ve bir serbest döviz kontenjanı teklif olunmuş tur. Bu kontenjanın hadleri tetkik edil diği ve bilhassa sanayi ham maddeleri nin tedarikile memleketimizde çok genişlemiş olan sınaî iş hayatının normal seyrinde idamesinde kolaylık olmak üzere 20 milyon liralık kadar bir serbest döviz kontenjanı verilmesi münasib görüldüğü anlaşılmaktadır. bugünün icablarına en uygun şekle gireceği ümid ediliyor. Şimdiye kadar ithalâtımız, klering şeklile yaptığımız ihracat mukabili olmakta, takas yolu sanayicilere ham madde tedarikinde kolaylık temin etmekte idi. Fakat bu şeklin mahzuru, ihracat metaınm yüksek fiatla gitmesine mukabil ithalât maddesinin daha fahiş fiatlarla memlekete girmesi şeklinde te celli edişinde idi. Verilmesi düşünülen nisti Mehmedle tayfa Ilyasın muhtelif serbest döviz kontenjanından yalnız bu yerlerinden yanmalarile atlatılmıştır. fahiş fiat farkile işin karşılanacağı öne süYapılan tahkikatta, iştiale Mehmedin rülmektedir. makine dairesinde yaktığı bir kibritin kır, Elâzığ ve Edirne ile hemen birçok vilâyet merkezleri vardır. Vekiller Heyeti, ilk defa kanunun tatbikına geçilen bu şehirleri Eti Banka bildirerek bu şehir ve kasabalarda bulunan ve kanunun şümulüne giren devair, müessesat ve sair yerlerin de bir listesini göndermiş, bankayı buralardaki kömür ve bu kömürlere uygun soba ihtiyacmı karşılamaya memur etmiştir. Eti Bank, 69 şehirde kok. sömikok, briket, linyit ve taş kömürleri stoklan vücude getirirken bu kömürleri kurum ve duman yapmadan yakacak sobaları da imal ettirmiştir. Bu sobalar şehirlerîthalât meselesi ve sanayiimize ham madde tedariki işinin böyle bir tedbirle de tesis olunan mahrukat ve soba merkezlerine gönderiimistir. Diğer bir tamime göre, her memurun kendisine gelen işleri her safhada takib ve intac etmesi lâzımdır. Işlerin sürünce mede kalmasına kat'iyyen meydan verilmiyecektir. İşlerin zarurî bir sebebe müstenid ol madan tehiri veya tereddüdlü muamelelerle sürüncemede bırakılması veya ge ciktirilmesi, alâkadar memurların kifa yetsizliğine, üzerine mes'uliyet almaktan Fakat Almanya hükumeti bu telâkkikaçındığına veya suiniyetine hamledile nin doğru olmadığını ve bundan sonra sicektir. âh talihinin nihaî cilvesine kadar sulh ŞEHIR İŞLERİ hakkmda herhangi bir hareket ve teşebbüste bulunmıyacağını resmen ilân etmiş Yeni ekmek lduğundan sulh kapısı büsbütün kapanBugünden itibaren fırmlarda yeni mış oluyor. Bundan sonra garb cephesinçeşni unla ekmek yapılacaktır. Yeni de büyük ve kanlı muharebelere intizar ekmek, eğer kalitesi noksan vm kanş lunmalıdır. tınlmazsa, evvelkinden daha mugaddi Garb cephesinde ve alelumum Fransızve daha has olacaktır. arla Almanlar arasında şimdiye kadar Şehir Meclisi azaları davet cereyan eden bütün muharebelerde iki taafın maktul olarak verdiği zayiann m e c edildi Istanbul Şehir Meclisi önümüzdeki muu bini bile bulmamıştır. Bilhassa cephedevre içtimaına 1 teşrin çarşamba gü nin büyük bir kısmını teşkil eden Ren nehnü başlıyacağı için Umumî Meclis aza ri boyunda birkaç köprünün Fransızlar lanna davetiyeler ve ruzname gönde tarafmdan ihtiyatî bir tedbir olarak berrilmiştir. hava edilmesinden başka bir hâdise olllk içtimada Vali ve Belediye reisi mamış ve tek bir asker bile ölmemiştir. Lutfi Kırdar bir nutuk söyliyecek, §e Almanlarla Fransızlar arasındaki hava hirde bir sene zarfında yapılan işler et müsademeleri de istikşaf teşebbüslerine rafmda izahat verecektir. münhasır kalmış ve iki tarafın bir buçuk Havagazi saati var, fakat... ay içinde düşürülen layyareleri mecmuu Son günlerde, halk, havagazi saati yüz rakamını bile bulmamıştır. Îngiltere bulmakta müşkülât çekmektedir. Her Harbiye Nazırı ahiren îngiltereden Frannekadar Avrupadan gelmemekte ise de saya yüz elli bin kişilik bir kuvvet sevalâkadar kumpanyaların ellerinde ye tecek kadar saat vardır. Ancak bu saat kedilmiş olduğunu haber vermişti. Anîalerin ayar ve ölçüler kanununa tevfi şılan bu kuvvetler ya Majino müstahkan tecrübeve temHir edilmesi işi çok kem hattmm bir kısmmda, yabud daha £ ;%' uzun sürmektedir. Bir günde ancak beş gerilerde mevki almış oîuyor. saatin ayar edilmekte obaası yüzönden Garb cephesinde senenin askerî. haıe« saat almak üzere vaki olan müracaatle kât için en müsaid bir mevsiminde bir buri karşılamağa imkân kalmıyor. çuk aylık bir müddet zarfında aşağı yuBelediyedeki teftişler bitti kan ve belli başlı bir harb yapılmamışDört, beş aydanberi Belediyede tef tır. Bilâkis denizde daha ziyade İngiliztişte bulunmakta olan müfettişler, ça lerle Almanlar arasında muharebe hayli lışmalarını bitirerek hazırladıkları fez ciddileşmiştir. lekeleri Ankaraya göndermişlejıdir. Alman donanması yeni olmakla beraYalnız Belediye müstahdemin idaresi ber ton ve aded noktasından dun bir vane aid tahkikat henüz intac edileme ziyette bulunduğundan gemilerini tehlikemiştir. Teftişlerin neticesi henüz ma ye sokmaktan ictinab etmekte ve bunun lum değildir. yerine tahtelbahirleri ve hava kuvvetlerile MÜTEFERRİK İngiliz donanmasını sarsmağa çalışmaktadır. Bu hareketlerile Almanlar lngilizleVehib (Paşa) geldi rin hassas noktasını mütemadiyen tehyic Memleket haricinde bulunan eski Os ederek maneviyatmı müteessir etmek istimanlı ordusu erkânından Vehib (Paşa) yorlar. Lâkin şimdiye kadar mühim bir Rumanya tarikile memlekete dönmüş netice alamamışlardır. Karada harb artık tür. mühim bir dönüm noktasına gelmiştir. Mahrukat kanununun tatbi Sulh kapısı kapandığından, artık söz müdafaa nazırlannda ve erkâmharbiyelerdekatına geçiliyor Bu kış 69 büyük şehir ve kasabalarda dir. îngiltere Harbiye Nazırı son nutmahrukat kanununun tatbikına geçile kunda vaktin geçmesi, Îngiltere ve Francektir. Bunlann arasmda Ankara, İs sa lehine olduğunu izah etmiştir. Uzun bir tanbul, İzmir, Sıvas, Kayseri, Diyarba harbe giriyoruz demektir. Muharrem Feyzi TOGAY Gemi süvarilerinin terfü zarurî görülüyor Denizyolları umum müdürlüğünün kurulması ve bu sırada yeni barem kanununun tatbikına geçilmesi üzerine vapur süvarilerinin maaşlarından başka her hangi bir şekilde ikramiye ve prim almalarına imkân kalmamış, süvarilere, vapurlara muayyen bir hadden fazla yüklenen eşya navlunu üzerinden verilen primler de kaldırılmıstır. Bu şekilde süvarilerin maaş ları çok az bir miktara inmiş, Türk Kaptan ve Makinistler cemiyeti, Münakale DENİZ tSLERt Vekâleti nezdinde bazı teşebbüslerde buBenzin ve petrol yvklü bir lunmuş, fakat bu teşebbüsler müspet netice vermemiştir. motörde iştial • Serviburnundan İzmite, 1600 teneke Bazı meb'uslarımız, bir taraftan iç ve petrol, 1450 teneke benzin ve 600 tene dış ticaretimize, diğer taraftan Denizyolke makine yağı yükile hareket etmekte ları gelirine tesir yapması muhtemel olan olan Rıza kaptanın idaresindeki motör bu halin önlenmesi için prim usulünün de bir iştial olmuştur. Vaktinde müda tekrar ihdası ve dolayısile gemi süvarilehale sayesinde iştial, motörün maki rinin terfihi için teşebbüsata girişmişlerdir. Cumhuriyet Nüshası 5 Irarusnıt Ramazan 10 Pazartesi Oğle Ezanı Zeval'ı kindi Akşann Yatsı 12 17 18 1 ^1 18 50 rasak 11 Tı 4 41 S. D. S. D. 6 4t H S8 14 5e sebeb olduğu anlaşılmıştır. Parçalanan sandal Şaban kaptanın idaresindeki motör, Halicde, içinde dört yolcu bulunan bir sandala çarpmıştır. Sandal, parçalan mıştır. Yolcular kurtarümıştır, Aboneşeraitj}^'" Senelik Altı aylık Üç avhk Bu aylık 1400 750 400 150 ** ü. D. S. D. S. Û. Dr.B. N. ESLN Kr. 2700 Kz » 1450 • • 80« » * Soktttr