Katalog

11 Ağustos 1938 CUMHl'RİYKT tspanya muharebeleri Meseleleı Arab âlemini tenvir etmeliyiz Bir Lübnanlı dostumuzun dikkate deqer tavsiyesi IMemlekitımiz hakkında Kemalıst Turkiye ısmile arabca guzel bir escr yazdığını haber verdığimız sabık Beyrut Maarif 7nüdurierınden Turk dostu Saıd Sınno Bey, bize şoyle bir yazı gonderdi. Ehemmiyetine binaen neşredıyoruz.] mektebleri» Yazan: PEYAMİ SAFA rek... Susadığımız zamandır ki: «Anne, rıca ederim bana su ver» demesinı öğrendik. Yoksa bu kelimeleri her sabah dokuzda tekrar etmek suretile değil.» Bütün kıtabda an'anevî mekteb aleyhine birçok fikirler, müşahedeler ve yeni bir mekteb sistemi kurma teşebbüslerine, denemelerine aid bilgiîer vardır. Bunların hepsını hulâsa ederek bu makalenın dar çerçeve^ine sığdırmak niyetinde deği lim. Bütün muallimlerle anaların, babaların bu fıkirlerle tam temasa gelebilmeleri için «Yarının mektebleri» adlı kitabı okumalarını tavsiye edelim. Fakat bu kadar büyük terbiyecilerin şiddetli ısrarına rağmen, Rousseau'dan beri, an'anevî mektebin küçük inkılâb larla doyarak hâlâ niçin esaslı bir tekâmül geçirmediğini, yani temelinden yıkılmadığmı sorabilir miyiz? Çünkü her büyük terbiyecinin yetiştirmek stediği adam, fakültelerine ve şahsivetine sahib, atılıcı, bulucu ve basarıcı adamdır. Acaba en hür ve demokrat cemiyetlerin aradığı orta adam, sayıca en çok adam, işçi ve memur tipi bu mudur? Hayır. Bilâki<=. Mekanık bünyesinden dolayı işçilerinin ve memurlarının pek çoğunda büyük şahsiyet ve irade kaliteleri değil, aksine şuursuz bir itaat ve intıbak arıyan fabrikalar, ticarî ve sınaî müesseseler, devlet idareleri, yeknesak bir disiplinle işliyen otomatik adamlara muhtacdırlar. İHEM NALINA MIHİNA Dün iki filo, Barselon'u bomhardıman etti Ingiltere, Burgos hükumeti nezdinde protestoda bulundu, Ebro cephesindeki kanlı muharebe bütün şiddetile hâlâ devam etmektedir [Baştarafı 1 inci saht]ede\ Ebro cephesinde Londra 10 (Hususî) İspanyada Ebro cephesinde bugün de kanlı muharebeler cereyan etmiştir. Bu cephede hükumetçiler taarruza geçmişlerdir. Merkezde de, Frankistler bugün 6 miî arazi zaptederek, mühim mevziler zaptetmişlerdir. miştir. Ölenlerin miktarı, ahalinin 13/1000 i nisbetindedir. (a.a.) Bir İngiliz transatlantiği edildi tevkif Cepheler yarılıyor Saragos 10 Havas ajansının hususî muhabirinden: Frankistlerin kıtaatı, fecir vaktin denberi Fayon'un cenubunda kâin mıntatakalarda şiddetli harekât icra etmektedirler. Bu kıtaat, birçok mmtakalar da cepheyi yarmağa muvaffak olmuş lardır. Bu harekâta, nihaî büyük bir taarruz nazarile bakılmıyarak bunlarm cephede vapılmış mühim bir hudud tasmimi addedilmesi lâzımdır. Cebelüttarık 10 Laudaf Kastl adın daki İngiliz transatlantiği dün akşam Burgos hükumetinin bir gambotu tara fından tevkif edilmiş ve gambot. trans atlantiğe yimni dakika kadar endahtta bulunmuştur. Transatlantik, yoluna de vam etmeden evvel bir Holanda harb gemisinin hâdise mahalline gelmesin beklemek mecburiyetinde kalmıştır. Cebelüttarık 10 Sandof Kartl hâ disesi münasebetile Burgos hükumet gambotunun geminin ön tarafına ateş etmiş ve yirmi dakika müddet transatlantiğin yanıbaşında giderken onun seyrini ihlâl eylemiş olduğu tasrih edılmektedir. Cumhurivetçiler mukavemette tngiltere protesto ediyor Madrid 10 Cumhuriyetçilerin şasırtma hareketi mahiyetindeki câli taarruzları yüzünden hasıl olan bir te vakkuf devresinden sonra dün Fran kistler, Estramadura cephesinde Al maden istikametinde bir ileri hareketi icra etmişlerdir. Bu cephe, cumhuriyetciler için cok ehemmiyetlidir. Dağhk o lan arazi. kıtaatın ilerileımesine pek okadar müsaid değildir. Cumhurivetci lerin şiddetli mukavemetleri, güçlükle ilerilemekte olan düşmanı ciddî zayi ata uğratmaktadır. Londra 10 Hükumet, M. Hodson vasıtasile. Burgos hükumeti nezdinde Lik Bügano adındaki îngiliz vapuruna karşı yapılan taarruzlan protesto et miş ve bu taarruzlann ihtiyarî olduğunu beyanla zarar ve ziyan talebinde bulunmuştur. Tekzib edilen haber Alikant 10 İngilterenin konsolosluk ajanı M. Gabriyel Kollejan'ın vefat etmiş olduğu haberi tekzib edilmekte dir. Son bombardımanlardan biri es nasında yaralanmış olan M. Kollejan'ın sıhhî vaziyetinde büyük bir salâh hasıl olmuştur. Frankistlerin ileri hareketi Salamanka 10 Umumî karargâhın tspanyanın Milletler Cemiyetine tebliğine göre. Frankist kuvvetler, Esmüracaati tramadura cephesinde. Kastuera böl Cenevre 10 Milletler Cemiveti Gegesinde, geniş bir sahada vasatî on kinel Sekreterliği, İspanvol hükumetin lometre derinliğinde bir ileri hareketi den bir telgrafname almıştır. îspanyol kpvdeylemislerdir. hükumeti, bu telgrafnamesinde Cemi Tarragon'dn hnmbardımanların vetin onümüzdeki evlul ayı içtima devresinin ruznamesine harb esnasında sibilonçosu Barselona 10 îstatistiklere na7aran vil ahalinin tayvare hücumlarma karş Tarrason şehri. isyanm bidayetinden himayesi meselesinin ithal edilmesini beri 61 bombardımana uğramıştır. Bu istemektedir. Bu taleb. hukukan mesmu bombardımanlar, 535 evi tahrib etmiş olduğundan. Asamblenin ruznamesine ve 513 kisinin ölümüne sebebiyet ver ithal edilmistir. Feci bir kaza Balkan oyunları Dokuz Macar gazetecisi Belgradda büyük bir tayyareden düşerek öldü hazırlık göze çarpıyor Budapeşte 10 Sentetiyen şenlik leri münasebetile yapılan bir tayyare nümayişi esnasında bir Macar tayyaresi düşmüştür. Tayyare içinde bulunan ve dokuzu Macar gazetecisi olan on iki kişi telef olmuştur. (a.a.) Belgrad 10 Eylul aymda Bel gradda yapılacak olan Balkan oyunları münasebetile daha şimdiden büyük hazırlıklar yapılmaktadır. Bu maksadla hususî bir komite tesis edilmistir. Belgrad daki SporKlob sahasında büyük tesi sat yapılmaktadır. Balkan oyunları bu sahada oynanacaktır. Diğer traftan Yugoslavya atletizm îstanbul 10 Bu gece, ayni mer şampiyonluğu maçı 18 ilâ 21 ağustosta kezden gelen dört hafif zelzele kayde Liyubliyana'da yapılacaktır. dılmıştır. Bunlardan nisbeten kuvvetli oAtletlerin ekserisi tam formda olduk lanı saat 20 yi 30 dakika 6 saniye gece larından birçok Yugoslav rekorlarının kıolmuştur. Diğerleri sırasile saat 24 ü 38 rılmasına intizar edilmektedir. (a.a.) dakika geçe, 4 ü 24 dakika geçe, 4 ü 51 Türk deniz heyeti reisi dakika geçe vuku bulmuştur. Londrada Zelzelenin merkez üssünün Istanbuldan 390 kilometre mesafede olduğu tahLondra 10 (Hususî) Türk In min edilmektedir. (a.a.) giliz kredi anlasması mucibince İngilte Said Sinno reden harb gemileri mubayaa edecek o îzmit Halkevinin temeli lan Türk deniz heyeti reisi bugün Lon atıldı draya vâsıl olmuştur. Heyetin diğer azaÎzmit 10 (Telefonla) Bugün İzmit lan da birkaç güne kadar Londraya ge Halkevi binasının temel atma merasi leceklerdir. mi, coşkun tezahürat arasmda yapıldı. Merasimde Vali, Amiral. ve general Samsun limanında bir lerle kesif bir halk kütlesi bulundu. motör battı Vali, söylediği nutuktan sonra temele Samsun 10 (Hususî muhabirimiz ilk harcı bıraktı. Measimde bulunan den) 8000 teneke benzin yüklü Salih lar hazırlanan büfede ağırlandılar. reisin 350 tonluk «Salâhaddin» isimli Kudüs 10 Müsellâh bir cete, îthalât beyannamelerine motörü bu gece limanımızdan TrabzoNablis'taki posta, telgraf ve telefon bi yapıştırılacak pul na hareket ederken bir kaza neticesinrasma şiddetle taarruz etrnis, herseyi Ankara 10 (Telefonla) İthalât ve de tutuşmuş. sabaha kadar söndürüle ağma etmiş ve telefon tellerini kcmis dahilî ticaret beyannamelerinin yalnız meden yanmıştır. tir. Bunu müteakıb çete. Bekley Barkın birinci nüshalarına damga pulu yapıştı Yunan Başvekili ubesine hücum ederek 1500 İngilİ7 li rıldığı görülmüştür. Halbuki diğer nüs Atina 10 Başvekil Metaksas, dün, ası gasbetmiş ve firara muvaffak olmuş halara da pul yapıştırılması icab etmek 20 gün tedavi için Kammena Vurla su ur. tedir. Gümrük ve İnhisarlar Vekâleti larına gitmiştir. Başvekil, devlet işlerini îzmitte bir eb'sleri sergisi gümrüklere bu ciheti tamim etmiştir. oradan idare edecektir. Evvelki gece hissedilen zelzeleler Turkiye Cumhuriyetinin Devlet Reisi büyük Atalürkün kudretli ve dâhı siya setleri sayesinde artık Hatayın istiklâli temin edilmistir. Hatay bundan sonra mes'ud ve müreffeh yaşıyacaktır. Suriyc ve bilhassa Lübnan ahalisinin kısmı azamı Hatay istiklâlinin bu tarzda temininden fevkalâde memnundurlar. Gerçi, Hatay meselesinin bu şekilde halli, Türkiye siyaseti için büyük bir zaferdir. Fakat, bu zaferin tesiri, gerek Yakmşarkta ve gerek Arab âleminde masun kalması için lâzım gelen tedbirleri almak gerektir. Son zamanlarda, Arab âleminde, Türk Fransız dostluğunu istemiyen ve bu dostluğun aleyhinde bulunan bazı kımselerın ıftıralarına karşı biz de pro paganda silâhile mücadele etmeliyiz. Esasen bu unsurlan tahrikte fevkalâde gayret gösteren bir ecnebi devletin, eski Osmanlı Imparatorluğu zamanında vakı olan bazı kusur ve noksanları, bugün Arab âleminde, yeniden gazetelerde ve resimli mecmualarda neşrettirmesi, nazan dikkati celbetmektedir. «Eşşarkul'arabî» telgraf ajansı, Türk ordusunun Hataya duhulünü müteakıb, askerlerin zayıf ve elbiseleri yırtık olduğunu ve yüz kadarının hastanalere gönderıldiğini uydurup neşretmişti. Gene «Eşşarkul'arabî» nin Arab âlemindeki neşriyatma göre, Dersim mıntakasında, guya istiklâl uğrunda mücadele eden Kürd mücahidleri Türk ordusunun bir fırkasını ihata edip mahvetmişlermiş. Son zamanlarda, Irakta, Mısırda, Suriye ve Lübnanda dağıtılmış olan bir risalede, Türklerin Suriye istiklâlinin hasmı olduğu, Hariciye Vekilimizin Kur'anı kerımı ayak altma aldığı ve daha birçok adi yalanlar, rezilâne iftiralar ve alçakça uydurmalarla doldurulmuştur. Bu geni* matbuat harbine karşı, yeni Türkiyeyi Arab âlemine hakikî ve asil çekresile göstermeli ve Türkiyenin Suriye istiklljjne hasım olmadığını, Türklerde böyle bir düşünce ve temayül bulunmadığını, Suriyenin hakikî menfaat ve ikbali Türklerle iyi dostluk ve komşuluk yapmakta olduğunu anlatan devamlı neşriyat yapmak lâzımdır. Türk mede niyetini ve yeni Türkiye rejimini Surıyelilere anlatacak, arabca matbuata şiddetle ihtiyac vardır. Şimdiye kadar, yeni Türkiye hakkında Avrupa lisanlarile birçok makaleler, mecmualar, kitablar, albümler basılmıştır; artık Arab âlemine kendimizi tanıtmanm sırası gelmiştir. Arab dünyası, tarihî, dinî, iktısadî birçok rabıtalarla Türk milletine bağlıdır. Arab âlemine, Türk milletinin dostluğunu elde etmenin kendisi için, maddî ve manevî büyük menfaatler temin edeceğini, bu dostluğun, kendisi için bir istihkâm olacağını öğretmek gerektir. Itikad ederim kj bugünler, Arab cemaati içinde, Türkiye muhabbetini neşir ve tenmiye edebilmek için, en muvafık ve müsaid bir zamandır ve böyle bir dostluk tesisinde iki taraf için de istifade vardır. Kendi kanile tarihini yazmış olan Türk milleti, hergün aleyhinde neşredilen yazılara karşı Arab dilile mukabele etmekte vakit geçirmemelidir. Filistinde soygun! Müsellâh bir çete, Nablus posta idaresile bir banka bastı Ankara 10 (Telefonla) Tarım kredi kooperatifleri birliklerinin ö'dünç alma ve verme işlerile para yatırma ve diğer bütün işlerinde yapılacak sened, rapor, mukavelename ve kâğıdlarla res mî dairelere verecekleri arzuhaller ve yaptıkları bütün muameleler dolayısıle tanzim ettıkleri kâğıdlann damga res minden muaf bulunduğu alâkalılara bildirilmiştir. Ziraat kredi kooperatifleri Nuremberg sinagonu yıkılıyor nin damga resmi muaf iyeti Nuremberg 10 Nuremberg Sinagonunun yıkılmasına bu sabah 10 da başlanmıştır. açıldı KISA HABERLER Londra 10 (Hususî) Filistin ve Maltadan dönen Müstemlekât Nazırı * BERLIN 10 Mareşal Balbo bu saM. Malkolm Makdonald, Başvekili zi bah Alman meçhul asker abidesine bir çeenk koymuştur. Mareşal Balbo, öğleden yaret ederek, seyahatinin neticeleri hak onra Feld Mareşal Göring'in sayfiyesine kında izahat vermiştir. , gitmiştir. Müstemlekât Nazırı Londraya döndü İzmit 10 (Telefonla) Cumhuriyet Biçki Yurdu, bugün büyük bir iş sersaat isi açmıştır. Açma töreninde Vali Hâ mid ve General Mürselle birçok davetiler ve halk bulundu. Genc kızlarımız akdir edildi. Çünkü cepheden şiddetle müdafaa edilen bir tepeyi alabilmek için, bir veya iki yanından çevirmek lâzımdır. Bir taraf, çevirmek istedikçe karşıki taraf da çevıreni dış kanadından (cenahından) çevirmeğe çalışarak onun kuşatmasım tesirsiz bırakmak ister ve bu vaziyet karşılıklı devam eder. Böylece, iki tarafın da cephesi, gittikçe yayılır, genisler ve ayni zamanda, asıl taarruzun, baskın şekhnde yapılıp muvaffak olabilmesi için, düşmanın dikkatini ve ihtiyatlarını başka tarafa cekmek üzere, azçok uzak bir noktada, bir aldatma taarruzu yapılır. Eskiden askerî edebiyatımızda «iğfal ve nümayiş Bunun icin, terbiyecilerle cemiyet aramuharebesi» denilen bu hareket de, savaş sındaki ihtilâfın mekteb denince «tek bir sahasını biraz daha genişletir. müessese» kasdedilmesinden ileri şeldiSovyetlerin de, Japonların da hudud ğini sanıyorum: Dâhi yetiştiren mekteble işçi ve memur yetiştiren mektebin pren boyunda büyük kuvvetleri vardır. İki tasipleri birbirine taban tabana zıd olabi raf da, bu kuvvetleri, mevziî tabiye mu!ir. Çocuğun şaSsivetile mekteb arasmda vaffakivetleri kazanmak maksadile hâintıbak münasebeti, her yerde ve her za kim noktaları tutmak için, kâh ÇangKuman ayni neticeyi veremez. Dâhi haklı Feng tepesi etrafında, kâh Hassan gölü olarak mektebine sinirlenebilir; memur da kıyısında, kâh bilmem nerede, cepheye haklı olarak mektebini sevebilir. (Bura ve ateşe sokarlarsa, bunlar mütemadiyen da dâhi ve memur kelimeleri, şahsivetle sağa, sola doğru yayıla yayıla, bir gün, program arasındaki intıbak hâdisesini ateş, hudud boyunda yığılı kuvvetlerin belirtmek için sembolik olarak kullanıl hepsini sarmış bulunur ve böylece artık mıstır.) harbin önüne geçilemiyecek bir vaziyet Mekteb denilen müesseseyi ister eski asıl oîur. ler gibi yeknasak ve sabit programlı çok 1930 danberi devam eden ilânı harbdisiplinli, istcr yeniıer gibi çok serbest bir siz Çin Japon harbleri de, tamamile metoda bağlıvahm; eğer tek prensip üsdeğilse de, biraz buna benzer şekillerde tünde kalacak o'ursak gene onu an'anevî aşlayıp alevlenmişti. Yalnız, bu tarz bozukluğundan kurtaramayız. Her mekharblerin bir iyiliği varsa, o da iki taraf tebin programı, vetıştirmek istediği adamhüsnüniyet gösterdikleri takdirde, resmî da aradığı vasıflara göre hazırlanmış olbir harbden daha kolay kesilmesi imkâmalıdır: Bu, yerine göre tam bir pronının daima mevcud bulunmasıdır. ] gramsızlık ve yerine göre de bir askerî Rus Japon çarpışmalarının böyle mekteb programı olabilir. Mahallî, mesumumileşerek meydan muharebeleri şeklekî, zümrevî, hatta ferdî ihtiyadara göre ayrı ayn hazırlanmış mekteb sistem line girip girmiyeceğini ve Uzakşarkta leri lâzımdır. Böyle yapıldığı zaman en yeni bir harbin patlak verip vermiyeceğigeri mektebden en ilerisine kadar her sis ni pek yakında göreceğiz. temin faydalı ve mübah olduğu görülecektir. Mekteb kelimesini mücerred deJ. Dowey kızile birlikte yazdığı bu ğil, müşahhas ve reel mânasında anlamaeserinin ilk bahsinde Rousseau'nun ço nın bir tek yolu da budur, sanıyorum. cuk hakkındaki telâkkisini hatırlatarak, PEYAMt SAFA onun koyduğu esasın zıddına «çocuğun ihtiyaclarile hiç alâkası olmıyan yeüşkin insanın bilgisini hareket noktası olarakv alan ve bize ancak sun'î ve cebrî bir bilgi sokan mektebin hakikî çocuk ihtiyacAdana (Hususî) Hazırlanan ilk larından haberi olmadığını anlatıyor ve tahmin raporuna göre, Çukurovada bu «mektebin vazifesi hazır yapıhnış ma sene pamuk rekoltesi bereketli olacaktır, lumat nakletmek değil, fakat bu malüEkim sahalannm geçen senekine nisbe * matı ihtiyac hasıl olduğu zaman kazanten biraz noksan olmasına rağmen, mah * mağı ö'ğretmektir.» diyor. sul, Içel vilâyeti de dahil olduğu halde Bugün de, hemen dünyanın bütün 202 bin balya tahmin edilmektedir. Bu mektebleri, muayyen saatlere ve muay Paris 10 Mali vaziyetin tetkiki için miktann 78,815 malyası yerli, mütebaki yen müfredat programlarına bağlı tedri123,185 balyesi klevland cinsidir. Ge sat sistemlerile, çocuğun hangi anda neyi Vizil şatosunda içtimaa davet edilen naçen seneye kadar yerli pamuk, zer'iyat merak ettiğini, ne yapmak ve ne öğren zırlar heyetinin bu muhtemel toplanhsı yekununun % 6070 nisbetini tutarken mek istediğini hiç hesab etmeden ona hakkında gazetecüerin sorduğu sua'lere bu sene ayni nisbet, yerini kîevland pa hazırlop fikirler ve bilgiler yutturınakla cevab veren Başvekil M. Daladye demuğuna terketmiş bulunmaktadır. Buna mesguldürler. Fakat Rousseau'dan, Foe mistir ki: sebeb klevlandın parlaklığı ve elyafımn Malî vaziyette endişeyi mucib hiçbir bel'den ve Pestallozi'denberi inkişaf ,;ey olmadığı için bu tarzda görüşmeler zunluğu dolayısile iştahlı alıcı bulması eden yeni terbiyenin öz manasını anla ve dahildeki fabrikalanmızca da terci '' mış, tek bir modern terbiyeci yoktur ki hakkında bir toplantı yapılması mevruubahs değildir. Bugün öğleden evvel Ma han mubayaa edilmesidir. an'anevî mektebin temelinden yanlış ve liye Nazıjı M. Marşando ile görüşîüm. Pamuk kozaları açılmağa başlamıştır.' ters kurulmus bir müessese olduğunu kaMaliye Nazırımn bana söylediğine gö bul etmemiş olsun. «Yarının Mektebleri» Dün ilk pamuk mahsulü borsaya getirilre, diğer seneler zârfında bu aylarda taadlı bu eserde, Montessori gibi d'dnva miş ve kılosu 60 kuruştan mutad mera;arruf sandıklarındaki mevduat miktarı şöhretlerinden başka adını veni duydusimle satılmıştır. Bu fiat, tabiatile itibarijzahrken bu ^ene bilâkis fazlalaşmıştır. ğumuz pek cok terbıyecilerin an'anevî Diğer taraftan, müdafaa bonoları üze dir. Esaslı piyasa, ay sonuna doğrii mekteb alevhinde düşünceleri ve denetoplanmasına başlandıktan rindeki muameleler de memnuniyet ve mahsulün meleri var. Meselâ bir Mrs Johnson «bu rici bir tarzda devam eylemektedir. sonra teessüs edecektir. Yapılan yeni ti günün an'anevî metebi hakkında çok Gazeteciler. Basvekile, üç tarafl' pa carî anlaşmalar neticesi olarak bu sene sert bir hüküm veriyor», çocukların «belra anlasması ü/erinde paralar arasmda fiatların çiftçinin yüzünü güldürecek ki mostralık vapılmak için nemalan zcr yeni bir tevazünü mümkün kılacak muhyükseklikte olacağı tahmin edilmektedir. landığını» anlatıyor. Çocuğun bu hata temel değisiklikler vapılacağı ve îngiliz Son günlerde sıcaklar fazlalaşmıştır. lar yüzünden mektebini sevmediğini kav ve Amerikan dövizlerinin pek yakında dettikten sonra: «Tabiat bu genc varlı eski pariteye döneceği hakkındaki şayi Birkaç gündenberi kızgm bir lodos es mekte olduğundan rutubet birdenbire sı, dar bir sırada oturtarak yüklü prog aları bildirmişlerdir.» ramların karışık mevzularını, sükut içinM. Daladye. bu şayialara hayret et düşmüştür. Buna mukabil hararet derede massetmek için yaratmamıştır.» diyor. miş ve esasen doların birdenbire yüksel cesi gölgede 38 ile 40 arasmda dolaşKolumbia'daki Missuri Univeısitev! meğe baslaması bu haberleri kısmî suret maktadır. Bu kuru sıcak devamlı olmanin profesörlerinden J. J. Mariam da te filen de yalanlamakta olduğuna işaret mak şartile nebatı hırpalamakla bera ber, pamuğa musallat olan haşereleri de şöyle diyor: «Çocuklar konuşmayı nasıl eylemistir. (a.a.) jldüreceğinden zararsız sayılmaktadır. Fransız frangı düştü öğrendiklerini hatırlarlar mı? Hayır. Londra 10 (Hususî) Fransız franAdana haşarat mücadele teşkilâtı bu Bunu ancak ebeveyni onlar hesabına haırlarlar; fakat çocuk ve genc mekfebde gı yeniden düşmüştür. Dün bir IngıHz li ene esaslı faaliyette bulunmuştur. Bu işokuyup yazmağı öğrenmek için çektik rası 1 79 frank üzerine muamele görmüş erde kullanılan meritol ve saire gibi zeeri zahmeti unutmazlar. Biz konuşmayı tür. Bugün frank biraz yükselmiştir. hirler çok iyi neticeler vermiştir. Bazı nasıl öğrendik? Sadece birşcy söylemek Fransız hükumeti, frangın yeniden suku mıntakalarda az miktarda görülen ye^I (urdların da imhasına çalışılmaktadır. veya istemek istediğimiz zaman söyliye tuna oıâni olacak tedbirler almışür. İlk gencliğimde terbiye bahislerile çok meşgul oldum. İnanılmıyacak kadar küçük bir yaşta muaHimlığe başlamıştım. Terbiye etmek iftedığım çocuklar arasında kendim de vardım. İki katlı bir aiaka ve ihtırasla pedagoji meselelerini yokiarken mekteb denilen müessesenin, bugünkü sistemleri ve programlarıle, yalnız bızde değıl, bütün dünyada geri, ters ve bozuk bir teskilât olduğunu anladım. Sonraları, birer san'at eserı gibi hazırîanmak lâzım gelen çocuğu birer fabrıka malı gibi seri halinde çıkaran, şahsıyetin: kalıblrvan ve kısırlaştıran mekteb aley hinde bazı makaleler yazdım, bazı konferanslar verdim. Bu makalelerimden biri şöyle başlıyordu: «Her çocuk dâhi doğar. Onu aptallaştıran biziz. Biz, yani cemıyet.» Bu kanaatim değişmedi. Fakat şimdi şimdi anlıyorum ki cemiyetin dâhiierden ziyade aptaüara ihtiyacı var. Dünyanın ister bir daire, ister bir îabrika rebtnî ve gayriresmî bütün müesseselerinm istediği adam tipi, yaptığı basit işi iyi bir melekenin taleb ettiği şuursuzluk ve şahsiyetsizlik içinde başaran, itaatli ve intizamlı birer «otomat» tır. Dâhi derken yüksek, aptal derken orta zekâyı kasdederek anlaşmayı kolaylaştıran bir mubalâğa yapmış olabilirim. Fakat bu son hükmümün doğruluğu, bazan zekânın dehaya ve budalalığa kadar giden en son iki ucuna da varabilir. Mektebin ters ve bozuk bir müessese olduğunda bütün yeni terbiyeciler itti fak ediyorlar. Bunlardan birkaçının cserleri türkçeye de çevrildi. Şimdi elimde Pr. S. Celâl Antel'in J. Dowey'den tercüme ettiği ve Kanaat kitabevinin yeni çıkardığı «Yarınm Mektebleri» adlı kitab var. John Dowey an'anevî mekteb aleyhinde düşünen büyük terbiyecilerden biridir. Türkiyeye gelmiş olduğu için Türk terbiyecileri ve maarifçileri onun şahsını da, eserlerini de tanırlar. Mütercimin mukaddemesinden de anlıyoruz ki müellifin esaslı eserleri türkçeye çoktan kazandmlmıştır: «Çocuk ve Mekteb» Mustafa Rahmi tarafmdan, «Mekteb ve Cemiyet», «Terbiye ve Demokrasi» Avni tarafmdan tercüme edilmiştir. Gene kıymetli mütercim haber veriyor: «Bu eserlerden başka muhtelif mecmualarda John Dowey ve ifkirlerine dair bazı makaleler neşredilmiştir; fakat bunlardan en chemmiyetlisi Terbiye mecmuasının nisan 1930 sayısında John DoıVey'in mekteblere tesiri serlevhalı makaledir.» Bundan başka müellifin «terbiyede hars ve mektebcilik» hakkında verdiği konferansın gene îhsan Bey tarafmdan evvelce tercüme edilmiş olduaunu mütercim haber veriyor. Ateş etrafı nasıl sarabilir ? I uzakşarktaki yangın başlangıcı hakkında gelen haberlere nazaran, bir tarafta Tokyo ile Moskova müzakere ederken diğer taraftan da hududda orduların süngü ve bombaları hiçdurmadan işliyor; askerler, kendi işlerini kendileri görmeğe çalışıyorlar. Dün meçhul ve bugün meşhur olan Çang Ku Feng tepesı etrafındakı mücadelenin gittikçe genişlediğini ve sertleştiğini görüyoruz. Elimizde mufassal haritalar olmadığı için, Çang Ku Feng tepesi civarındaki arazi ve hudud vaziyetlerini iyi bilmiyoruz amma buradaki karşılıklı ba«kınların gittikçe daha büyük kuvvetlerle yapılmakta olmasıdır ki en büyük harb tehlikesini doğuruyor. Pamuk rekoltesi Fransada malî vaziyetin tetkiki Bu sene fiatların yüksek olacağı tahmin ediliyor M. Daladye, maliyede endişeyi mucib birşey olmadığını söyledi