Katalog

5 İkincikântm 1938 CUMHURÎYET Amerikanın dış siyaseti tasvib ediliyor Bir Ingiliz gazetesi de «Amerikanın bizim için kendini tehlikeye koyacağını ümid edersek inkisara uğrarız» diyor (Baftaraft I tnci sahttede) Panay hâdisesinin bu kanaati değiştir mesine ramak kalmıştır. Fakat hâdisenin süratle halledilmiş olması muhtemel bi değişikliğin önüne geçmiştir. Sjyasî Amerikan mahfilleri, demokra silerin müşterek bir gayesi bulunduğunu itiraf etmekle beraber Amerikanın haric siyasetinde müstakil bulunmasını arzu etmektedirler. Bu mahfiller, Roosevelt tarafmdan takib edilen haricî siyasetin gayesi büyük demokrasilerin hareketine müvazi bir hareketten ibaret bulunduğu kanaatindedirler. menfaat temin etmesinde değil, bütün ihtilâflara tatbik edilecek beynelmilel hukuk prensiplerinde alâkadar olduğumuzu ispat etmektir.» Insanlık borcu «Hisar» kurbanlarının ailelerine yardım Sekizinci liste L. K. 5584,75 Yedinci liste yekunu 80,80 tstanbul Liman îşletme vesait kısmı kaptan, çarkçı ve mavnacıları 9,55 îstanbul mayin grupu subay ve eratı 14 Deniz Telsiz mektebi subay ve talebeleri 6 Tıb Talebe Yurdu 8 inci şube talebeleri 5 Adnan Tüfekçioğlu 1 tlhan Gürsoy 30,50 Barzilây Benjamen yazıhane memurları 15,25 Doğan vapuru zabitan ve mürettebatı 10 Eti acentası Faik ve Matyos 20 Eminzade Ahmed fabrikası 2 Aliko Ozeos 50 Şişli Çocuk kurumu 25 Ankara tüccarlarından Kınahzade Mehmed 5853,85 Yekun Japon talebleri karşısında... Fransız gazetelerinin mütaleaları lngilterede akisler Londra 4 (A.A.) Roosevelt'in mesajında dış politikaya dair olan kısım bu sabahki Londra gazetelerinde hararetli bir surette karşılanmaktadır. Diğer dev letler ihtiraslarının sebeb olduğu tehlike karşısında demokrasilerin mütesanid bu lunmaları arzusu Ingiliz kamoyunda artan bir akis oluyor. Evvelce «yüksek tecerrüd» formülünü îcad etmiş olan memlekete efkân umumiyesinin son aylarda Monroe umdesinin doğduğu millet efkân umumiyesinden daha çabuk istihale ettiğinde şüphe yoktur. Fakat ayni cereyan farklı bir kuvvetle, iki kamoyda da mevcud. îşte îngiliz gazetelerinin bugünkü başmakalelerinde tebarüz ettirdikleri şey de budur. Taymis gazetesi diyor ki: «Cumhur Başkanı, Şikago nutkundaki mevzuu tekrar ele almakla beraber bu sefer o kadar ısrarla teşrih etmemiş olması, Roosevelt'in bu defa bilhassa hiikumetini dahilî zorluklar önünde takviyeye çalışmış olmasile izah edilebilir. Bu hareket tarzı, Cumhur Başkanının dış politikasmı muvaffakiyetle neticelendirmesi için çok mahirane ve lâzımdır. Zira, diğer milletlerle ekonomik teşriki mesai hususu dahi, bizzat Amerika efkârı umumiyesinde yatışma temin edilmedikçe, bir netice elde edilemez.» Daily TeJegraph And Morning Post gazetesi, Cumhur Başkanı kelimelerini ihtimamla tajrtmağa mecbur olduğu içindir ki, bu kelimelerin en kuvvetli manalarında mütaleası lâzım geleceği kanaatindedir. Bu gazete, buna binaen Cumhur Başkanının diktatörliik hükumetini tenkidden Amerikanın silâhlanması lüzumuna geçmesi tarzınm pek ziyade manalı olduğunu kaydetmektedir. Sağ gazeteler arasında Daily Mail gazetesi bile şu satırları yazıyor: «Cumhur Başkanının mesajı, tam tecerrüdün bu zamanda tatbik edilemiyeceğini gösteren kat'i bir itiraf teşkil etmektedir.» Sol cenah gazeteleri, lngilterede alkışlamakla iktifa edilmemesini istiyorlar. Daily Herald diyor ki: «Amerikadaki teşriki mesai taraftarlarile tecerrüd taraftarları arasmdaki büyük anlaşmazlığa Fransa ile Ingiltere giremezler veya girmek istemezler. Fakat bizim dış politikamızın bu anlaşmazlık üzerine ne dereceye kadar müessir olacağmı anlamak hayatî bir ehemmiyeti haizdir. Amerikanın bizim için kendini tehlikeye koyacağını ümid edersek inkisara uğrarız. Amerikadaki teşriki mesai taraftarlannı muvaffak etmek için tek imkân, bizim Amerikanın kendini tehlikeye koyarak bize Paris 4 (A.A.) Bu sabahki Paris gazeteleri, M. Roosevelt'in mesajile Amiral Suetsugu'nun beyanatma mühim bir yer ayırmıştır. Epoque gazetesinde M. Donadieu yazıyor: «Roosevelt'in nutku, yaptıklan taahhüdleri asla tutmıyan ve her türlü uzlaşma çarelerini reddeden totaliter devletler hakkmda açık ithamlan ihtiva etmektedir. Bu devletlerin arzusu harbdir. Berlin ve Romada akisler beklendiği gibi, şöyle olmuştur: Roosevelt, Almanyada ve Italyada nefret edilen bir rejimin tekrar teessüsünü görmek arzusile itham edilmiştir. Sanki, bizzat Mussolini bütün dünyanın pek yakmda faşist olacağını söylememiş gibi.» Petit Journal yazıyor: «M. Roosevelt'in mesajı, otoriter re jimli milletlor grupmanma karşı koymak için demokrat memleketler antantı lehinde yeni bir çağnştır. Bu hitabla M. Roosevelt, Berlin Roma Tokyo mihverine karşıhk bir Vaşington Londra Paris mihverini mi istihdaf ediyor? Bu dün Nevyork Taymis gazetesinde Edwin James'in ileri sürdüğü tekliftir ve bu fikrin Amerikada birçok taraftarlan bulunduğu da muhakkaktır.» Oeuvre gazetesinde Tabouis diyor ki: «Roosevelt mesajınm Tokyo'da bil hassa nahoş bir tesir hâsıl ettiği anlaşılmaktadır. Cumhur Başkanı, henüz demokrasi sistemine malik olmıyan ve yahud bu sistemi kaybetmiş olan memleketlerin bunu tekrar tesis edeceklerini ve dünyada banşın bu suretle tekrar yerleşeceğini mutedil ve fakat oldukça ehemmiyetli bir ifade ile söylemiştir. M. Roosevelt, doğrudan doğruya, «dünyanm faşist olacağını» bildirmiş olan Mussolini'ye cevab vermiştir. Amiral Suetsugo'nun beyanatı hakkında Pertinax, Echo de Paris gazetesinde diyor ki: «Resmî mahfiller, Japon Dahiliye Nazınnın nutkunu aksi sabit oluncaya kadar, Japon milleti için söylenmiş telâkki etmekle beraber, amiralin nüfuzunda pek yakında azçok bir tedenni kaydedilmediği takdirde bu telâkkinin değiştirilmesi icab edecektir. Ayni mevzu hakkında Petit Joumal gazetesi yazıyor: «Bu beyanatta inanılmaz bir hodbin lik ve düşüncesizlik kadar fikirleri altüst eden bir şey vardır. Filhakika, Anglo Sakson cesaretsizliğinin, umde olarak yalnız kuvveti kabul eden doğu ruhunu bu yolda teşvik edecek mahiyette oldu ğunu teslim icab etmekle beraber, Japonanın, îngiltere ile bir harb vukuunda, Amerikanın bitaraflığından emin olabile ceğini kabul etmek kadar büyük bir saflık lur mu?» Ankara Şehir tiyatrosu yakında faaliyete geçiyor tBaştarafı 1 tnct tahlfede} llerideki devlet tiyatrosunun bir nüvesi mahiyetinde olan Ankara Şehir tiyatrosunda bir de namzed smıfı ihdas edildi. Haricden istiyenlerle Halkevleri elemanlarından profesyonel olmak arzusunda bulunanlar bu sınıfta tecrübe edilecek lerdir. Tiyatronun umumî müdürü san atta olduğu kadar idarecilikte de rakib * siz değerini hepimizin bildiğimiz Raşid Rızadır. îlk temsile ayın 15 ine doğru doktor Sühanın (Alev) piyesile başlanacaktır. Tiyatronun edebî heyeti arasından faal daimî komite aynlmıştır. Ankara Şehir tiyatrosu san'atkârlan iki ay sonra Suriye, Irak, Mısır, Filistin ve Yunanistanda temsiller vermek üzere turneye çıkacaklardır. er. Maruf ttalyan gazetecisi M. Gayda diktatörlüğü müdafaa ederek, diktatörlüğün dünyayı harbe sürükliyemiyeceğine dair M. Roosevelt'in sözlerini tekzib et mektedir. Giornale d'Italia Amerika Reisicumhuru Roosevelt'in meb'usan meclisindeki nutku hakkmda şöyle yazıyor: «Roosevelt'in göklere çıkardığı sulh fetihlerden doğan sulhtur. Bu sulh beynelmilel birkaç kapitalistin kurduğu küçük sendikanın imtiyazlarını korumaktadır. Bu sendikadır ki, vaktile Habeşistanı daha iyi istismar edebilmek için Italyayı mütecavizlikle itham etmiş ve şimdi de Çini istismar etmek için Ja ponyaya karşı ayni ithamda bulunmaktadır.» Alman gazetelerine göre... Berlin 4 (A.A.) Almanya, M. Roosevelt'in mesajını soğuk karşılamıştır. azeteler, bu nutkun yeni hiçbir jey getirmediğini söylemektedir. «Deutsche Allgemeine Zeitung» dior ki: «Bu nutuk, Amerikan haricî siyasetinde yeni bir faaliyet için îngilterede vaktile o derece boş bir ümid uyandıran ve nihaet Brüksel konferansmda büyük bir hayal inkisarına varan Chicago nutkuna pek benzemektedir.» ttalyan gazeteleri nutku «Lokal Anzeiger» diyor ki: tenkid ediyorlar «M. Roosevelt, bu nutkunda ChicaLondra 4 (Hususî) îtalyan gazete c'daki nutkundan daha fazla tartılı ko eri Amerika Cumhur Reisi M. Roose nuşmakta, maamafih, umumiyet itibarile elt'in nutkunu siddetle tenkid etmektedir ıep ayni şeyleri tekrar eylemektedir.» Nasıl, Mis Hart değil miymiş? diyordu. Kazandım işte. Haydi şişeyi boşalt bakalım. Hem bu işe derhal başla san iyi olur. Bryant: Maalmemnuniye. Diye cebinden bir şişe çıkardı, içmeğe başladı. Şişeyi ağzından çekince ürperdi ve en yakm iskemleye çöktü. Mosse, safıyane bir tavırla: Bakıyorum hep eski ahbabsızmız, dedi. Doris, ona seri bir göz attı. Bu adamdan nefret ediyordu. Halbuki o, kendi sinden, şüpheli birşey istemiyen ve ona hızmet emelinde olan ilk erkekti. Bryant: Defedin şu eski hikâyeleri, dedi. Kelimeleri, kötürümleşmiş dimağının en kuytu köşelerinden çekip çıkarmağa mecbur oluyormuşcasma, sözlerini gayet ağır telâffuz ediyordu. Sizin için gözyaşı dökmedim Mis Hart; buna emin olabilirsiniz, diye ilâve' etti. Shugers, bir spor maçmda kronometro i!e saniye sayar gibi, saatini masanm üsfüne koydu ve ona: Içmeği unutma! Ihtarında bulundu. Bryant, alelâcele bir yudum içtikten sonra, devam etti: Ben hiçbir kadın için ağlamadım. Bütün kadmlann boynu altında kalsın. ANKARA: 12,30 muhtelif plâk neşrlyatı 12,50 plâk: Türk musikisl ve halk şarkıları 13,15 dahili ve harlcl haberler 18,30 muhtelif Şanghay 4 (A.A.) Japon meta Maliye Nazırı harb levazımı imalâtı plâk neşriyatı 19 Türk musikisl ve halk libatı belediye meclisinde ve konsoloslar için zarurî olan iptidaî maddelerin itha şarkıları (M. Kanndaş ve arkadaşları) 19,30 saat ayarı ve arabca neşriyat 19,45 heyetinde birçok müzakereleri mucib ol lindeki zorluklara binaen harb levazımı Türk musikisl ve halk şarkıları (Hikmet muştur. Mevcud kanaate göre, bu taleb nın sun'î maddelerle yapılabilmesi husu Rıza ve arkadaçları) 20,15 iktısadl konuşlerin yerine getirilmesi beynelmilel mın sunda ve diğer hususatta Japon ekonomi ma: S. Sürevya Aydemir 20.30 plâkla dans mıısikisi • 21 ajans haberleri 21,15 takayı Japon idaresine bırakmak demek sinden hükumetin siyasetine daha müessi stüdyo salon orkestrası 21,55 yarınkl olacaktır. Muhtelif devletlerin hükumet bir tarzda muzaheret etmesini istemiştir. program ve İstiklâl marşı. İSTANBUL: leri noktai nazarlannı bildirmeğe dave Bir şehri boşalttılar 12,30 plâkla Türk musikisl 12,50 havaolunmuşlardır. Şanghay 4 (A.A.) Çin kuvvetler dis 13,05 plâkla Türk musiktsi 13,30 Şanghay 4 (A.A.} Japonya na Yenşov'u boşaltmışlardır. Şimdi Suşfu • muhtelif plâk neşriyatı 14 son 17 İnkılâb dersi: Üniveraiteden naklen Yusııf Kemma söz söylemeğe salâhiyettar bir zat nun müdafaası için hazırlanıyorlar. mal Tengirşenk 18,30 plâkla dans musU Şanghay'dan hareket eden 40 Japon tay«Çin, bitkin haldedir» kisi 19 Necmeddin Rıza ve arkadajları yaresinin yeniden teşkil edilmiş olan Çin Tokyo 4 (A.A.) Dahiliye Nazır tarafından Türk musiklsi 19,30 konfetayyare filolarını tahrib etmek üzere Suetsugu gazetecileri kabul ederek de rana: Doktor Fahreddin Kerlm (Rüyaların mahiyeti) 19,55 borsa haberleri 20 MuaHankow hava meydanını bombardıman miştir ki: tafa ve arkadaşları tarafından Türk muetmiş olduğunu beyan etmiştir. « Japon milleti vaziyetin vahametini sikLsi ve halk şarkıları 20,30 hava rapoŞanghay'da Japonlar aleyhine anlamah ve bütün müşküllere karşı koy ru 20,33 Ömer Rıza tarafından arabca söyler 20,45 Nezihe ve arkadaçları taravuku bulan nümayişler mak üzere birleşmelidir. fından Türk musikisl ve halk şarkıları, saŞanghay 4 (A.A.) Japon makam Çin hükumeti bitkin bir haldedir. Fa at ayarı 21,15 orkestra 22,15 ajans halan, beynelmilel imtiyaz mıntakasında kat Sovyetler Birliğinin müzaheretine gü berleri 22,30 plâkla sololar, opera ve o peret parçalan 22,50 son haberler ve ersonkânun ayının birinci ve ikinci günleri venerek mukavemette devama çalışıyor.» tesi günün programı 23 son. Japonlar aleyhinde vuku bulan hâdiseler Dahiliye Nazın hükumetin gazeteleri VİYANA: akkmda Şanghay belediye meclisi nez şiddetli bir kontrola tâbi tutmak fikrinde 18,15 MUSİKİ 19,05 karıaık yayın dinde teşebbüste bulunmuşlardır. Japon oltnadığını söylemiş, fakat alâkadar ma 20,30 musikili halk piyesl 23,15 haberler ve saire 23,25 kıs sporlan . 23,35 DANS lar, mahalli idarede daha büyük bir pay kamlann kendi kendilerini kontrol ede MUSİKİSL istemektedirler. Belediye meclisi reisi bu bilecekleri ümidini izhar etmiştir. PEŞTE: talebi tetkik edeceğini vadetmiştir. 19,45 ÇINOENE ORKESTRASI 20,53 Sİyasî haberler 21,25 OPERA YAYINI: KoJapon makamları, Japonlar aleyhindebavçlna (opera blnasından naklen), lstl ki hareketlerin tekerrür etmemesi için sarrahatlerde haberler 24,05 fransızca ha « fedilen gayretleri takdir ettiklerini bildirberler 24,15 CAZBAND TAKIMI 1,10 son (Baitaraft 1 tnct sahtteue) haberler. mekle beraber mıntaka polis teşkilâtındaki BÜKREŞ: Japon aza adedinin arttmlmasını ve mec miyetsizdir. Concud'da Teruel istikame19,20 muslki: Beethovenln eserlerl isin idarî teşkilâtınm mühim makamları tinde asilerin yaptıkları bir hücum tarde 19,50 konferans 20,10 dinî muslki 20,45 na Japonların tayin edilmesini istemekte dilmiştir. MUSİKİ: Beethoven'in eserlerl 21,10 konMuela'da Teruel mıntakasında cum ferans 21,25 gramofonla Parsifal operasıdirler. nın üçüncü perdesi 22,35 haberler, hava Jpon makamlan bundan maada mec huriyet kuvvetleri ilerliyerek şehirde he ve saire. listeki Japon memurlannın arttınlmasmı nüz mukavemet etmekte olan bazı binaLONDRA: ları zaptetmişlerdir. 17,45 PİYANO KONSERİ: Schubert, Şoda istemişlerdir. Harekât durdu pen ve şalr bestekârların eserleri 18,50 Bombardıman nasıl oldu? Salamanca 4 (A.A.) Umumî ka NEFESLİ SAZLAR ORKESTRASI 19,05 Hankow 4 (A.A.) Reuter ajan rargâh kar ve soğuk dolayısile Teruel çocukların zamanı, org musikisi, yeni muslki 20,25 ORKESTRA KONSERİ 21,05 »mın muhabiri bildiriyor: cephesinde harekâtın durduğunu bildir haberler ve saire 21,35 bir at cambazhaYangtze nehrinde demirli bulunan In mektedir. nesinden nakil 22 eğlenceli yayın, tiyatro tarihi 23,25 PİYANO VE VİYOLONSEL giliz topçekerlerinin mürettebatı bugün Oç memur tevkif edildi KONSERİ: Bach, R. Strauss'un eserleri Hankov/u bombardıman etmiş olan Ja Paris 4 (A.A.) Havas ajansmın 24,05 haberler ve saire 24,30 DANS OR pon tayyarelerinin ateşine maruz kaldık Bayonne'dan öğrendiğine göre, Franco KESTRASI 1,35 gramofon, haberler, halan takdirde mukabele etmek için emir makamatı Irun Fransız konsolosile diğer va. ROMA: ılmışlardır. üç konsolosluk memurunu tevkif etmişler18,20 KEMAN MUSİKİSİ 18,55 karışık Hankow hava meydanı üzerine 77 dir. yayın 20,35 KARIŞIK MUSİKİ 21,05 haberler ve saire 21,35 KARIŞIK MUSİKİ i>omba atılmıştır. Yükselen dev gibi alev22,05 SENFONİK KONSER: Paskinl, leri pek uzaktan görmek kabil olmuştur. Haydn, Toni, Pratella'nın eserleri 23,20 Şimdiye kadar hava meydanmda hepIBattaratı 1 tnci »ahifedei kanşık yayın 24,20 DANS MUSİKİSİ si de Çinli ameleden olmak üzere 3 ölü 24,55 hava. Onbinlerce dönüm arazi tular ıre 16 yaralı bulunmuştur. altında îlk tehlike düdüğünde halk dehşet Manisa 4 (Hususî muhabirimîz içinde sığmıklara ve mahzenlere iltica etBu gece şehrimizin muhtelif semtlerinmiştir. Saat 1,15 te Japon tayyareleri u den) Feyezan mıntakasında onbin lerce dönüm arazi sular altında bulunu dekl nöbetçi eczaneler junlardır; fukta göründüğü zaman Hankow, boş bir İstanbul ciheti; yor. Belediye, bu tehlikeli mmtakaya kaşehir manzarası arzetmekte idi. Şehzadebasında (Hakkı), Fenerde (Vi Japon tayyareleri tersaneye de taarruz yıklar göndermiş, bunlarla ancak birkaç tali), Karagümrükte (Suad), Şehremlninde (Nâzun), Aksarayda (E. Pertev), Sa etmişler. fakat hiçbir netice elde edeme aile kurtarılabilmiştir. matyada (Teofilos), Bakırköyde (Merkez), Sular, büyük bir siddetle sağa sola sal Eyübde (Arif Beşer)! mişlerdir. Beyoğlu ciheti: Tayyareler pek yüksekten uçmuşlar dırmaktadır. Akhisar şosesini sular istilâ Beşiktasta (Vidin), Ortaköy, Arnavud dır. Düşman tayyarelerine tek başına hü etmiştir. Sular, şehre çok yaklaşmıştır. öyde (Kostanün Mlltlyadi), Bebekte cum eden bir Çin tayyaresi, hava mey Sulann yarın çekileceği tahmin ediliyor. (Merkez) danile tersane arasında alevler içinde Kadıköyde Moda caddesinde (Behaed ere düşüriilmüştür. dln), Pazaryolunda (Mümtaz), Üsküdarda (Ömer Kenan), Beykoz, Paşabahçe, A. HiHankotv kimin elinde? sar eczaneleri. Şanghay 4 (A.A.) Çin telgraf haBeyoğlu, Emlnönü ve Adalar senelik nöberlerine göre Hankow, Çinliler tarafmSan'atkâr Togo, bu sene de betçi eczaneler Ustelerini henüz göndermemlşlerdir. dan istirdad edilmiştir. Fakat bu haberleri zengin bir albüm çıkarmıstır. tekzib eden Japon ordusu namma söz söy Memleketin emektar ve değerli emeğe salâhiyettar bir zat, Japon kuv karikatüristi, bütün eserlerinde Galatasaraylılar cemiyetinin retlerinin henüz şehre hâkim bulunduk senelik içtimaı zevk ve incelik itibarile çok muannı bildirmektedir. Galatasaraylılar cemiyetinin senelik vaffak olmuştur. Harb levazımı imali için umumî heyeti 8 ikincikânun günü topYerli, yabancı birçok mümtaz Tokyo 4 (A.A.) Maliye Nazırı lanacağından o gün saat 15 te azanın zevatın karikatürlerini bir araya Kaya yeni sene münasebetile söylediği Beyoğlu, îstiklâl caddesinde, Galatasatevsiye ay karşısmdaki Reşidpaşa apartımambir nutukta Japon milletini uzun sürebi toplıyan bu albümü ederiz. nın 1 numaralı dairesine gelmeleri rica lecek bir harbin yükünü taşımak için ha edilmektedir. ıırlığa davet etmiştir. Alâkalı bütün devletlerin ( Bu akşamki program ) noktai nazarları nedir ? RADVO Teruel cephesinde harb soğuk yüzünden durdu Gediz nehri taştı NÖBETÇİ ECZANELER Togo Albümü Vicki BAUM Yazan: Hamdi VAROCLU Cevlren: 65Shugers, sözünü bitirince gözlüğünü tekrar taktı. Doris'i bir daha süzdü, sanki, verdiği zahmetlerden dolayı onu affediyormuş gibi yanağını okşadı ve gözlü ğünü çıkardı. Doris, uzak ve soğuk duruyordu. Bir müddet sustu, sonra: Yani F. O. Bryant, yakında bir yerde mi demek istiyorsunuz ? diye sordu. Tabiî yakında. Shugers böyle söyliyerek arkasına döndü, elile bir işaret yaptı ve: Biraz buraya gel F. O., diye hay kırdı. Fakat, sesi, lokantanm gürültüsü ara sında kayboldu. Yalnız, bu sesi bir metrdotel işitti, dibdeki masalardan birine yaklaştı. Doris, o tarafa bakmadığı halde, o noktadan mazisinin dirildiğini ve kendr sine doğru yaklaştığını anlamıştı. Bryant daha yanlarına gelmeden, Shugers, elini boru gibi yaparak ona doğru: Hallo, bahsi kaybettin, diye ses , lendi, Mis Hart'ın ta kendisi işte. Doris omuzlarını silkti. Şimdiye kadar bundan daha müşkül vaziyetler atlatmıştı. Kendilerine doğru yaklaşan Bryant'a bakt . Mosse bir kelime söylemiyor, çok hoş bulduğu bu sahneyi alâka ile takib edi yordu. Bryant içmişti. Doris, onun sarhoş olduğunu, ayakta durmak için sarfettiği gayretten anladı ve Bryant, bir iskemle nin arkalığına dayanıp, mahçub ve şaşkın bir vaziyette karşısında durduğu zaman, bu adama karşı, yüreğinde, bir sa* niye süren bir merhamet duydu. Bryant, fazla değişmemiş, hatta Bazil kadar bile değişmemiş olduğu halde mahvolmuş bir adamdı. Bu, yüzüne bakmca anlaşılıyor du. Vaktile, çehresinde iz halinde mevcud bulunan sukut ve inhitat alâmetleri, şimdi artmış, genişlemiş ve derinleşmişti. Hallo? dedi. Bu söz, selâmdan ziyade bir suale benziyordu. Shugers kahkahadan kırılıyor ve: Juddy'nin de cehenneme kadar yolu var, Doris'in de, bizim moruğun da... Yalnız şu iflâs olmasaydı... Shugers, onu dürtüşliyerek mukabele etti: Evet amma, oldu işte azizim! Sonra, ötekilere döndü, ilâve etti: Şişeyi bitirince bakın ne hale gelecek, görürsünüz. Şimdi etrafa çatma d e v resi geçiriyor. Bundan sonra keder devresi başlıyacak, en nihayet de neş'elenecek. Bryant, alkolle ağırlaşan gözlerini Doris'e çevirerek: Seni tekrar göreceğlmi aklıma getirmezdim Doris, dedi. Bu söz, Doris'e bir ürperti verdi. Bazil de buna benzer bir söz söylemişti. Mazi ile hal çatışıyordu. Nasılsınız? iyi misiniz? diye mırıldandı. Bryant cevab vermeden Shugers atıldı: Müsterih olunuz Mis Hart, dedi. Ben vanm. Bryant benim eski arkadaşımdır, onu bırakmam, Nereye gitsem peşimde sürüklerim. Öyle değil mi F. O.? Besliyorum, keyfi daima yerinde olsun diye icab ettiği kadar içki de veriyorum, öyle değil mi F. O.? Mosse, barid bir tavırla müdahale etti: Shugers, hatıralarınızı tazeleme işi biran evvel bitse de, biraz işten bahset sek!. Shugers, hayretle sordu: İş mi? Ne işi kuzum Allah aşkına? Continental Opera G>mpany işi. Vadinizi unuttunuz mu? Potter'le bir iki yıldızın müzaheretini temin edersem..^ Shugers, dalgm cevab verdi: Ya! Vaid mi ettimdi? Siz beni zorla bir Otto H. Khan yapmak istiyor sunuz zannederim. Evet amma ben klâsik işlerden ziyade Ziegfeld Follies'ye yakı " şırım. Bütün hayatımda topu iki defa operaya gittim. Oynanan oyunlardan bir kelime bile anlamadım. Aktörler de, seslerinin yettiğinden daha fazla bağırıyor lardı. İki defasmda da oyunun sonunu beklemeden uyumuşum. Ömrünü, yapmacık bir lâkaydiye rağmen derin bir heyecanla çırpmarak hep opera muhitlerinde geçiren Mosse bir tiksinti duydu. Sizden, operayı dinlemenizi istemiyoruz, mösyö, dedi. Para vermenizi istiyoruz. Shugers bu cevabdan biraz almdı: Ya! diye cevab verdi. Demk benden beklediğiniz şey para öyle mi? Beni başka birşey için istemiyor musunuz. Matmazel Dorina Rossi? Doris'i yeni adile çağırmağı onunla mükemmel surette alay etmek gibi telâkki ederek bir kahkaha attı. Doris, istimdad edercesine Mosse'ye baktı ve onun cesaret veren bakışlarile karşılaştı. Shugers, şimdi Bryant'a dönmüş, soruyordu: Kadmlann hoşuna giden daha başka hususiyetlerin de vardır, değil mi F. O.? Bryant, o esnada, birdenbire: Bitti! Diye haykırdı. Şişeyi başaşağı çevirdi, bir damla dökülmedi. Shugers: Âlâ! Dedi. Sonra, yanındakilere döndü, ilâve etti: Şimdi görün bakın, nasıl gülünc olacak! Fakat, Bryant, kimbilir neden, gülünc olmadı. Başı ellerinin içinde, yarı uyur bir halde, oturduğu yerde kaldı. Bir kelime söylemiyordu. Mosse, Shugers'e hitaben: Yarın, akşam yemeğine bana gelmez misiniz? dedi. Mis Hart da gelecek. Shugers, dirseğile Doris'i hafifçe dürttü ve teklifsiz bir tebessümle: Ne dersiniz Rossi? diye sordu. Geleyim mi? Doris, simsann yüzüne baktı; onun bir göz işareti üzerine: Evet... Rica ederim... Dedi. Shugers yerinden kalktı. Bryant'ı ceketinin yakasmdan tutarak: Gel bakalım, tufeylî! (Arkan var)