Katalog

9 Hazîran 1936 CÜMHURİYET Çinde harb patlamak üzere! Meclis iş kanununu Fransada grev bitiyor Kanton kuvvetleri ileri Dün işçilerle patronlar arasmda bir anlaşma dün kabul etti yapıldı. Başvekil bütün amele metalibini temin tarafı 1 Ind sahlfede] telâkkisine aydmlık verecek birkaç esas noktayı size arzetmek istiyorum. Arkadaşlar, bir defa bu lâyiha biraz geç kaldı gibi görünüyor. Fakat, biliyorsunuz ki devletin, son on yılın esaslı çalışmaları içinde bu iş kanunu lâyihası da başhca yer almıştır. Fakat hükumet ve Meclis siyasal ve ulusal hayatımıza en uygun şekılleri bulmak ve mühım olan bu rcevzuda mümkün olduğu kadar hata lardan kaçınmak için devamh çalışma ile en iyi formülleri bulmaya uğraşmıştır. Ote taraftan kanunun geç kalması hakikî hayata esaslı bir zarar da vermiş değildir. Çünkü i| kanununun ortaya koyduğu tanzimci ruhu memlekette tatbik et mek ihtiyacı ancak bugünlerde kendini göstermiye başlamiştır. Devlet büyük sanayi hayatma yeni giriyor demektir. Bu sanayiin kurulup işlemesi devrindedir ki iş verenle iş alan arasındaki ahenk ve jnünasebetlerin tanzimi kat'î bir ihtiyac olarak duyuluyor. Bu bakımdan kanun, tam zamanında hayata doğmuş olacaktır. şuurunun doğmasına ve yaşamasına im kân verici hava bulutlarını ortadan silip süpürecektir. Bu kanunla millî hayatın iş alanmda muvazene kurulacaktır. Yaşı yan her unsurun bakasmı, ilerlemesini temin edecek en büyük ve en esaslı unsur muvazenedir. Muvazenesiz herşey yıkılmıya mahkumdur. Fizik ve fizyolojik hayatta olduğu gibi sosyal hayatta da bu böyledir. Hayatta olan herşey için böyledir. Bilhassa bizim çetin devrimizde millî varlıkla muvazene ahenk bir kere bozuldu mu havasız kalmış bir hayat gibi o millet yıkılmıya ve sönmeğe mah kumdur. Evet bu iş kanunu iş hayatımızda muvazene kuracaktır. Yeni Türkiyede Büyük Millet Meclisinin şimdi kabul etmek üzere bulunduğu bu kanun işçilerin hakkım millî birlik havası içinde dikkatle korumakla beraber yalnız bununla kalmıyacak, iş veren unsurların da hak ve vazifelerini tesbit etmiş olacaktır. Yani biz bu eserle tek taraflı bir maksad takib edecek yolda değil hakları ve kar şıklı durumlan tanzim edilmiş bir iş hayatile milliyetçi ve halkçı bir iş ve çalışma cephesi kuracak yolda yürüvoruz. Bu nokta çok iyi anlaşılmalıdır. Her çalışan yanında çalışan yurddaşın haklarını sayacak ve bununla millî ufukta herhangi yanlış beynelmilelci telâkkilerle sislenmiş parçalar varsa bunlar açılır, aydınlana rak is alanlarla verenler millî ve kudretli bir blok halinde yeni Türkiyenin inşası eserinde elele, kolkola uzun hedeflere doğru koşarak mesafeler alacaklardır. «Alkışlar» edeceğini vadetti. Amele işe başlıyor [Bajfara/ı 1 incı sahıjede] sonra M. Salengronun riyaseti altında bir konferans akdedilecek ve bu konfe ransta patron ve amele teşkilâtları mü messilleri hazır bulunacak ve büyük mağazalarda patronlarla amele arasında mevcud ihtilâfa nihayet verecek bir uzlaşma araştırılacaktır. Gece akdedilmiş olan itilâfnamenin büyük mağazalara şümulü yoktur, çünkü büyük mağazalar, Fransız istihsalâtı umumî konfederasyonuna dahil değillerdir. M. Salengro, gazetecilerle görüştü ğü sırada şimal mıntakasında takriben 300 bin ve Paris mıntakasında 250 bin amelenin iştirak etmiş olduğu greve ni hayet veren bir netice elde edilmiş olmasından dolayı son derece memnun olduğunu söylemistir. gazeteler kendiliklrinden tatil etmiştir. Daha sonra kâğıd fabrikalan amelesi grev yaptığından gazeteler gene çıkmamıştır. Fransada grevin nasıl cereyan eylediği hakkında Fransız gazetelerinden ma lumat almak mümkün olmamıştır. Lâkin garbî Avrupanın diğer memleketlerinden gelen gazetelerden Fransadaki grevin vehamet ve büyüklüğü hakkında pek çok malumat görüldüğünden Fransada olan biten şeyler hakkında bir fikir edinmesi için*bu yazıları naklediyoruz: hareketine geçtiler \Baj tarajı 1 ind sahıtede) Nankin hükumeti beraberce Japonyaya karşı harbetmek teklifini kabul etmezse iki Çin devleti birbirile savaşa tutuşacak İki Kouantoung tayyaresi Şanghay 8 (A.A.) Kouatoung eyaletinin iki askerî tayyaresi, bir istikşaf uçuşu esnasmda Hounanda kâin Hengchovvda yere inmek mecburiyetinde kalmıştır. Tayyarenin içindekiler askerî memurlar tarafından tevkif edilmişlerdir. Nankin hükumetine tâbi yerlerde ve bu hükumetin emri altmda bulunan kıt'alarda dahi memnuniyetsizlik ve inhal uyanmıştır. Söylendiğine göre millî kıt'alardan bazıları memnuniyetsizliğini izhar için komünist ordulanna iltihak etmişlerdir. Bu umumî memnuniyetsizlik Kan tonlulara cesaret vermiştir. Kanton hü kumeti Nankin hükumetini sıkıştırmak için şimdiden bu hükumete tâbi eyaletlerin hududlanna büyük kuvvetler göndermişlerdir. Fabrikalarda kızıl bayrak Grev bifmeden evvel Maden amelesinin grefvi Arras 8 (A.A.) Maden amelesinin umumî grevine Arras, Douai ve Lens kömür havzalarınm her tarafında iştirak edilmiştir. 150 bin maden amelesi maden kuyularınm haricinde çalışan amele kuyulann ve fabrikalann methallerini işgal etmişlerdir. Kuyu ve fabrikalann medhallerini tutmuş olan ameleler, mütemadiyen nöbet değiştirmektedirler. Yeni is kanunu bir rejim kanunu olacak Yeni iş kanunu bir rejim kanunu olacaktır. Gerçi Türkiye Cumhuriyeti ka nunlannın kuvvet ve devletçe ehemmiyet bakımlarından birbirinden farkı yoktur. Fakat bir taraftan da içinde yaşad'ğımız devrin hayatî ihtiyaclarını karşılıyacak teirıel kaideleri koyan bir kanunun siyasal Ve içtimaî hayatımıza tesiri bakımından aynca ehemmiyeti üzerinde durmak iâzım gelir. lşte yeni çıkarmakta olduğumuz iş kanunu devletin esaslı kanunlanndan bir rejim kanunudur. Bu kanunla Türkiyede iş hayatı yeni rejimimizin istediği ahenk ye anlaşma yoluna girecektir. Arkadaşlar, bizim neslin, derece derece acılannı tatmış olduğumuz liberal devlet tipinin çekiştirici, çarpıştırıcı ve yurd içinde ulus birliğini bozucu ruhunu her gün yeni bir tedbirle ortadan kaldırarak bunun yerine ulusal devlet tipindeki birlik ve beraberlık zihniyetinin tatbıkatını hayatımıza aşılıyoruz. Bunu siyasî programlarda bir nazariye, bir edebiyat ifadesi gibi yazmak ve söylemek kâfi değildir. Bunu hakikatlendirmek için memlekette kanun kuvveti lâzımdır. Liberal devlet tipi içinde işçi sınıfı ve patron sınıfı, bunun daha geniş manasile prolater ve burjuva sınıflan iki düşman cephe halinde birbirine karşı çarpışıp duruyorlar. Bunlar, millet birliği gibi büyük ve mukad des davanın yanında hiç bir kıymeti olmıyan millet varlığını tahrib eden zehirli telkinler mahsulü sun'î bir heyecanın vecdi içinde vuruşup dururlar. Bu hareket saadcti ve esaslı ıstırab tnevzulan bir olan ve her türlü mukadderatı müşterek bulunan bir yurdun sınırlan içinde o yurdun kuvvet ve muvaffakiyet unsurlannm birbirlerini parçalamak için didişip durması demektir. Bu didişmelerden doğacak tek netice müsbet ulus kuvvetlerinin birbirini ifna etmesidir kı bu yüzden memleket kendi içinden dağılmak tehlikesine maruz kalır. Türkiye ve onun kudretli ulusal partisi ideolojik naslannı programına koymuş ve imkân elverdiği günde bu naslann derhal kanunlaştırıp sosyal hayatm hakikî safhasında tatbiki yoluna gidilmiştir. İşte bu iş kanunu arzettiğım bakımdan da Türkiyede ulusal devlet tipinde ahenkli muvazeneli bir hayatm tanzimine yarıyacak bir eser olacaktır. Arkadaşlar, liberal devlet tipi ekonomik sahada yalnız prolöterya burjuva telekkisinin yaptığı çatışmalarla almamıştır. Bu tip devlet ulusun müstehlik ve müstahsil unsurlan arasında da anî mücadeleler vücude getiriyor. İnşaat komitesinin kararı Fransada işlerini bırakıp fabrikaları zaptederek içine yerleşen erkek ve kadın amelenin miktan milyonlan bulmuştur. Yalnız Pariste 450,000 erkek ve kadın işçi grev yapmıştır. Fransanın sanayi merkezi olan Pariste ve civarında dolaşan ecnebi gazete muhabirleri açık tek bir fab rika görmemislerdir. Fabrikalann kapı ları kapanmış, bazılarına kızıl bayrak çekılmiştir. Fabrikaları zapt ve işgal eden amele duvarlara ve damlara çıkmışlardır. Parisin varoslarından Boligydeki Ingiliz makine fabrikasını da amele zaptetmiştir. Fabrikanın direktörü Ingiliz, geldıği zaman beraberine bir amele delegesi almadıkça fabrikaya girmesine müsaade etmemişlerdir. tngiliz heyeti Tokyoda Tokyo 8 (A.A.) Çin hükumeti nezdindeki başhca Ingiliz ekonomi müşaviri, Çine taalluk eden ticaret meseleleri hakkında resmî ticaret mehafilile görüşKantonlu politikacılar ve kumandanlar mek üzere buraya gelmiştir. Japonyaya karşı ilânı harbederek Nan ** » kin hükumeti müzesindeki bütün gayri Çindeki harb hazırltğtmn sebebi memnunları kendi etraflarına toplıyacakLondradan gelen son telgraflarda bil larını ve neticede Nankin hükumetini yıdirildiğine göre cenubî Çini idare eden karak onun yerini tutacaklannı ümid eşefler 5 haziranda Kantonda bir içtima diyorlar. akdetmişler ve Japonların mütemadi surette şimalî Çinde tecavüzî harekette bulunmalanndan dolayı Japonyaya üânı harbe karar vermişlerdir. Merkezî Nankınde bulunan orta Çin hükumetini bu harbe ister istemez girmeğe icbar etmek için Kanton hükumeti ordusuna Nankin üzerine yürümek için emir vermiştir. Bu vaziyet karşısında Nankin hükumeti ya Japonyanın tarafmı tutup Kanton hükumetile; yahud Kanton hükumeti tarafını tutup Japonya ile harbe tutuşacaktır. Japonya Kanton hükumetinin kendisine meydan okumasına mukabele etmek üzere cenubî Çin sularına bir filo göndermiştir. Kantonda örfî idare ilân edilmişır. Şanghaydan bildirildiğine göre hem seferberliği, hem de askc.i harekâtı idare çin Kvangtung eyaleti kumandanı Ge neral Çen birinci ve Kvangsi eyaleti ku mandanı Generali Liyi dördüncü grup ordu kumandanı tayin edilmiştir.. Kan onda umumî seferberlik hazırlığı yapıl mıştır. Garbdeki eyaletlerde ise komünistler eksen milyon nüfuslu bir Sovyet hükumeti kurmuşlardı. Bütün Çinin meşru hükumeti sayılan Nankin hükumeti birçok senelerdenberi komünist ordularile harb halinde bulunduğundan cenubî Çin le uğraşmağa vakit bulamamıştı. Kanton ve parti Çin için komünistlerden ziyade Japonlan tehlıkeli saymaktadırlar. Bunun için Şanghayda bulunan on dokuzuncu Kanton kolordusu bun dan dört sene evvel Şanghaydaki Japon bahriyelilerinin uğradığı bir taarruz hâdisesinde Japonlara karşı mukavemet gösterdiğinden burada kanlı bir harb ol muştur. Fakat Japonlann buraya yığdıkları büyük kuvvetler karşısında mağlub olarak bu kolordu Kantona çekilmeğe mecbur olmuştu. Fakat Nankin hükumeti ve bilhassa bunun başmda bulunan Mareşal Çan Kay Şek kolay kolay mevkiini terke decek değildir. Bunun için Kanton hü kumetinin son teşebbüs ve hareketi Çinin büsbütün inhilâline sebeb olacaktır. Gazete idarehaneleri muhasarada Rusyada intıbalar Har tarafta sevinc Şunu da söyliyeyim: Bugün çok işçisi bulunan bazı mıntakalardan toplu işçi arkadaşlann iş kanununun kabulü münasebetile partiye yazdıklan sevinclerini bildiren telgraf aldım. Bu netice iyi bir duygu mahsulüdür. Bu ifadeler Türkiye işçilerinin millî duyguyu kendilerine esas bir prensip tuttuklarını gösterir. Bendcn önce bu kürsüde arkadaşlar arasında bir yanlış anlaşma olduğunu gösteren sözler geçti. Bu arkadaşlann söz leri bana tekrar bir tavzih vazifesi ilham etti. Bu vazifeyi yapmak üzere bazı şeyer daha söyliyeceğim. Arkadaşlar, hakikaten hukuk denîlen müessese milleller hayatuun yeni kad larından olarak yeni girilen yeni hayata ilerleme esaslannın icab ettirdiği sürate uygun bir hızla yeni rejimin arkasından gelip yetişemiyor. Bu bir hakikattir. Inkılâblann ileri hayatı icabı olan yeni esaslar ortaya konulur ve bu hayat derhal başlar. Fakat bu ileri gidiş hızının içinde en geri kalan kısım hukuktur. Bu geri kalış benzer ahvalde her yerde böyledir. Yoksa şimdiki Türk hukuku telâkkisinin Roma hukuku, mecelle hukuku gibi bir takım telâkkiye saplanıp kalması demek değildir. Hukuk müessesesinin mahiyetinde bir ağır ilerleyiş hali vardır. Birçok hukuk profesörleri bir nevi eski hukuk otoritesi farzederek bunun her müşkülü halleder doğmatik mahiyette ilerleyiş mânidir, mütaleasını yürütüyorlar. Fakat inkılâbcı bir zihniyet ileri gidiş için attığı her adıma uygun bir ayak uyduruşile hukukun da kendi arkasından gelmesini ister. Bu inkılâbın hakkıdır. Meselâ biz deriz ki «devletçiyiz» fakat hepimiz itiraf ederiz ki Türkiyede mev cud olan hukuk, birçok çizgilerile bunlann düzeltilmesi için birçok çalışmalanna ve birçok çizgilerinin değiştirilmiş olma sına rağmen devlet gidişinin tam zıddına olarak liberal bir takım unsurlan taşımaktadır. Büyük Millet Meclisinin bu çalışmaları bu heyecan ve milletçe bu çabalamalarımız sayesinde elbette bun lann hepsi düzelecektir. Paristeki gazete idarehanelerinin et Paris 8 (A.A.) Paris mıntakası inşaat komitesi, pazartesi sabahı bu mın rafını amele kütleleri muhasara etmişlertakanın her tarafında grevin bilfiil tatbik dir. Matbaalarda basılan gazetelerin dısarı çıkanlmasına sokaklarda toplanan aedilmesine karar vermiştir. mele mâni olmuştur. Bilhassa amele PaParisin dünkü manzarası Paris 8 (A.A.) «Mutalebat gre risin en çok sablan gazetesi Paris Soirın vi» nin on üçüncü günü olan bu günde önünde cok siddetli davranmıştır. Parisliler erzek ve su derdinde vaziyetteki gerginlik mahsus surette gevşemiştir. Payitahtın iaşe işleri, normal bir Parisliler grevin siyasî ehemmiyetinden surette gorülmektedir. Umumî servisler ziyade kendilerine zaran dokunan cihetimutad veçhile yapılmakta, otomobiller le meşguldürler. Grev dolayısile yiyecek seyrüseferlerini icra etmekte, bankalar ve içecek tedariki güçleştiğinden bütün çalışmakta ve Messageries Hachette mü Parisliler bunların derdine düşmüşlerdir. essesesinin henüz grev halinde bulunma Herkes evindeki ve apartımanındaki bü sma rağmen gazeteler tevzi olunmakta tün kabları, banyo kazanlarına varıncıdır. ya kadar su ile doldurmuştur. Halk yiyecek satan dükkân ve mağaBorsada kıymetler zalara hücum etmiş, ne buldıse almıştır. Paris 8 (A.A.) Finansal hafta nın bariz vasfı ranllarının bir veya iki Herkes Cvine uzun müddet için yetişepuvan yükselmesidir. Elektrik, demrr en cek kadar erzak toplamıştır. Kömür ve düstrisi ve kimya endüstrisi haric olmak petrol işleri de böyledir. üzere Fransız rantlarının ekserisi de tereffu kaydetmişlerdir. Ecnebi eshamı şayanı kayid derecede kolaylıkla bitirilmiştir. Hafta içinde, grevlerin verdiği ndişe ile, borsada bazı zâflar kayde dilmişse de Fransız esham ve tahvilâtı yeniden kendini toplamış ve bu iyilik son borsa toplantısında bilhassa tebarüz etmiştir. Kambiyo borsasında Ingiliz lirası 75.87 den 76.28 e çıkmış, îskandinav memleketleri dövizleri de bu yüksekliği takib etmiştir. Diğer Avrupa dövizleri kıymetlerini muhafaza etmişlerdir. Do lar da 15,19 da sabit kalmıştır. Deyli Telgrafın Moskova muhabiri de şunlan bildiriyor: «Moskova, her an Çinde müthiş bir Japon aleyhtarı hareketin patlamasına ihtimal vermektedir. Birkaç güne kadar Çinde Japon mallanna karşı umumî bir boykot ilân edileceği de kuvvetli bir şayia halindedir. Bu takdirde simaldeki Japon kuvvetlerinin zecrî surette harekete geçecekleri, cenuba denizden asker sevkolunarak karaya ihrac edileceği zannedilmektedir. Çinlilerin bu gibi askerî harekâta karşı koyacaklarına inanılmaktadır. Japonlann Ingiltereye ihtarı Berlin gazetelerinin Blum kabinesine dair neşriyatı Bir sağ taraf gazetesi toplattırıldı Paris 8 (A.A.) Dahiliye Nezareti dün sabah, sağ cenah müfrit gazetelerinden Solıdarite Française'ın fevkalâde nüshasını, makalelerin zihinleri tethiş edici mahiyetinden dolayı toplatmıştır. Bu hususta takibata başlanmıştır. *** Avrupa gazetelerinin greve dair verdikleri malumat Dünkü Avrupa postasmdan Fransa gazeteleri çıkmadı. Fransada çıkan u mumî greve umum gazete müvezzileri dahi iştirak eylediğinden evvelâ bir gün çazeteler tevzi edilememiş ve ertesi günü Berlin 8 (A.A.) M. Blumun beyannamesi hakkında mütalealar yürüten Observateur Raciste, diyor ki: «M. Blumun haricî siyaset hakkındaki beyanatı, vüzuhu itibarile dikkate şayandır. Fransız Başvekili, Fransanın dünyanın bütün milletlerile sulh halinde yaşamağı arzu etmekte olduğunu bil hassa teyid etmiştir. Hiç şüphesiz bah solunan bu sulh, Fransız formülüne te vafuk eden tecezzî kabul etmez sulhtur. Alman Basvekilinin söylemiş olduğu nutuklar, yeni Fransız hükumetinin Almanyanın ve bütün milletinin sulh arzuDört sene evvel olduğu gibi Kanton suna tamamile vâkıf olduğunu tahmine hükumeti ve parti şimdi tekrar Japonya müsaiddir. le çarpışmak ve Nankin hükumetini de M. Blumun beyanatında da her türlü Japonyaya karşı harbe sürüklemek isti gizlenmiş düşüncelerden hâli olan ayni yor. sulh arzusunu bulmuş olduğumuzu söy Nankin hükumeti ise Çin için komü liyebiliriz. nistleri daha korkunc tehlike saydığm Deutch Allgemaine Zeitung, diyor dan Japonlarla uzlaşarak komünistlerle harbe devam etmeğe taraftar bulunuyor. ki: «M. Blum, silâhların tahdid edilme Nankin hükumetini bir emrivaki karşısınsi için beynelmilel bir itilâf yapılmasını da bulundurmak için Kantondaki parti istiyor. Almanya, silâhların tahdidi me merkezi ve mahallî hükumet Japonyaya selesinin halli hususunda mesai birliğin karşı kendi başına ilânı harbetmeğe ka rar vermiştir. de bulunmağa hazırdır. Deyli Ekspres yazıyor: «Pekinde öldürülen Japon zabirinin ölümü hakkında İngilızler tarafından şayanı kabul izahat verilmedikçe Japonlar İngilizlere karşı fevkalâde tedabir alacaklarını» tehdid makamında bildirmekte dirler. Dün bu tehdidi yapan şimalî Çindeki Japon ordusu Generallerinden Takayaşi Matsumurodur. Bu sözler Japon zabiti Kisaku Sasokinin ölümü hakkında Ingiliz elçiliği tarafından ikinci defa olmak üzere ademi malumat beyan edilmesi üzerine sarfolunmuştur. Sasoki geçen hafta salı günü öldürülmüştü. îngiltere elçiliği bu ölümden Ingiliz muhafızlarının mes'ul olduklan ithamını reddetmiş ve hâdisenin cereyan et tiği mahalde hiçbir Ingiliz muhafızmm bulunmadığını bildirmiştir. 1 Istanbul Borsası kapanış fiatleri 8 6 1936 PARALAR Alış Milli varlığı didikliyen zihniyet Bunu iş kanunu münasebetile söylemiyorum. Fakat bu münasebetle dokunduğum yersiz çarpışmalarla millî varlığı, didikliyen zihniyetin yanlış ve zehirli tesirlerini bir başka ekonomik sahada mütalea ederek mevzuu aydınlatmak istiyo rum. Biz bu iş kanunu ile yurddaşların ,sınıflaşarak parçalara ayrılmasına karşı bir kale duvarı örüyorsak buna benzer başka kanunlarla tarifelere hâkim olmak, kredileri tanzim etmek ve fiatların kon trolu kanunlan gibi tedbirlerle de hergün mütekâmil safhalarda yürüyerek Türkiyede müstehlik ve müstahsil unsurlar mücadelesinin ruhunu da ortadan kaldırmı? bulunuyoruz. Bütün bunlarla kavgasız ve istismarsız başları anlaşıp uyuşma prensiplerine bağh bir cemiyet kurma vazifesini yapma halindeyiz. T a ki en uzaktaki çetin, fakat parlak millî hedeflere kısa yollardan en az zamanda birlik ve beraberlikle varalım. Bu, ancak birisinin kolu ötekisine bağh, birinin kalbi ötekine çarpar bir millet kütlesi, terbiyesile beslenmiş olarak durma dan ileri gitmekle mümkün olur. Yeni kanun, sınıfçılığı tilecektir Arkadaşjar, yeni i§ kanunu ortadan sınıfçılık Eski hayatımızdan kalma hukuk birçok unsurlarıle ecnebıdir. Birçokları semavî telâkkilerin hâkim olduğu devirlerden ve bir kısmı da liberal f ikirlerden gelmiştir. Bir milletin hayatından kendin den olmayan müstevli unsur, yalnız hukuk değildir. Onun gibi kültür de ecnebi ve müstevli olabilir. Osmanlı devletinin kültür hayatmda millî olmayan bir ecnebi istilâsı yok muydu? Hukuk gibi kültür ve fikir de müstevli olabilir. Gerçi muasır medeniyetin ileri fikirlerinden hiçbir millet müstağni olamaz. Fakat ecnebi ilim unsurlan tarihteki yerimizi örterek bize şeref kaydeden safhaları silmişIer ve kültürde olsun hukukta olsun ibda ettikleri halimize uymayan şeyleri bir ihracat metaı gibi bize yollamışlardır. Orijinal inkılâbımızın ileri gidiş hamlesi icinde bizi arkadan tutan unsur, ne olursa olsun bir defa onun simasına bakıp yaban cı ve zararh damgasını vurduktan sonra kendi hayatımızı tanzim için millî var Yeni bir eser kuraraken o eserin mülığımızın verdiği kuvvetle arkadan tutanı him bir noktasına gelip bir çengel takıveya arkaya çekeni tepmekten başka çalır. Eski hukuktan filân kanunun filân re yoktur. maddesi ile o işle taarruz eder. Bu ta Son söz arruzu, hukuk müessesesinin ileri gidiş hamlelerine engel oluşundaki kusuruna Maksada geleyim, ve son söz olarak vermekle beraber işi yaparken de o çen arzedeyim ki, bu kanun kabul olunduk sşele takılmamak lâzımdır. tan sonra esasen bozulmamış ruhları, hepimizin olduğu gibi millî hisle dolu olan Türk işçilerile iş verenleri ve Türkiyedeki bütün verim ve kuvvet unsurlan doğru yolu daha iyi bulmuş ve birbirini daha iyi anlar bir şekle girmiş olacaktır. Aslında Türk işçisi bir yıkıcı, bir bozguncu değil, baslanan büvük millî eseri ta mamlayıcı bir unsurdur. Bundan sonra onun bu vasfı daha kuvvetlenerek millî birlik içinde, millî is beraberliği ile lâyık olduğu safta daha şerefli mevkiini alacaktır. «Bravo sesleri, siddetli alkışlar» Fırka Genel Sekreterinin şiddetle al • kıslanan sözlerinden sonra kanun açık re ye konuldu ve kabul edildi. h kanunile 1325 numarah tatili esgal ve Ereğli havzai fahmiyesi kömür amelesi hakkmdakı kanunun yeni kanuna muhalif hükümleri de ilga edilmiş olmaktadır. MÜZELERDE Profesör Baxter hafriyat hakkında izahat veriyor Sultanahmedde hafriyat yapan îng;liz arkeoloğlarından profesör Baxter hafriyatın son vaziyeti hakkında kendisi'e görüşen bir arkadaşımıza şunlan söylemistir. « Bu yıl yaptığım hafriyat ümid. min çok fevkinde neticeler vermiştir. Geçen yıla nazaran çok şeyler elde ettinı. Aygır deposu bahçesi içinde yaptığım hafriyatta üç devre aid mühim eserler buldum. Bunlardan biri eski Roma, diğeri Bizans, üçüncüsü de Osmanlı dev rine aid eserlerdir. Bu eserler üzerinde Etüd yapmaktayım. Bizansın saray ka pısı hakikaten mimarî kıymeti büyük biı eserdir.» Geçen günkü toprak çöküntüsü neti cesinde yaralanan îki ameleden bıri ve profesörün asistanı hastaneden çıkmış lardır. Abdullah ismindeki amelenin yarası biraz ağır olduğundan birkaç gün daha yatacaktır. Profesör dün habta zıyaret etmiştir. Fakat Kanton hükumetini devletler tanımış değildirler. Beynelmilel münasebata Çinde meşru hükumet olarak yalnız merkezî Nankinde bulunan Çin Millî umhuriyeti tanınmaktadır. Binaenaleyh Japonya, Nankin hükumeti harbe iştirak etmedikçe Kantonun hareketini bir isyan sayacaktır. Bunun için de Japonya bu isyanı bastırmağa yardım bahanesile Kan tona bir filo göndermiştir. Kanton hükumeti namına Nankin hükumetine gönderilen ve Japonyaya karşı arb açılmasım taleb eden telgrafnamede denliyor ki: «Çinin diğer yerleri Mançurinin akıbetine uğramaması için Japonlann ileri hareketine artık mukavemet edilmek lâzımdır. Japonlara nekadar çok arazi verilirse hırs ve iştihalan o nisbette artar. Bunlara yer vermek yangina odun atmağa benzer. Böyle bir hareket millî bir intihar olur. Artık Japonyaya Çin arazisinden yeni topraklar verilmemelidir.» Kantondaki cenubî dört eyalet hüku metinin Japonyaya karşı harb ilân etmesi ve Nankin hükumetini de harbe iştırak etmeğe zorlanması sebebsiz değildir. Son zamanlarda bütün Çinde şimalî Çinin tamamile Japon askerî ve siyasî hüküm ve nüfuzu altına girmiş olması galeyan u yandırmışhr. 6'8. 1 Sterlin 125 50 1 Dolar L66 20 Fransız Fr. 193. ı 20 Liret 80. 20 Belcika Fr. 20.50 20 Drahmi Ö12. 20 Lsvicre Fr. 22. 20 Leva 83. 1 Florin *5. 20 Cek kronu 1 22. 1 Avusturva 81. 14 1 Peceta 30. 1 Mark 21. 1 Zlotl 22. 1 Peneü 13. 20 Leva 48. 20 Dinar 32. 1 Yen 3L 20 İsvec kronu 974 1 1 Türk altını 1 Banknofc Qg. B. 2İ3. ÇEK , L E R Satış 632. 125 50 166. 196. 84 23. 820. 2450 1 84 88. 24. 16. 32. 23. 24 16. 52. 34 33. 975. 244 Praff Londra Nev Yok Paris Milâno Brüksel Atina Cenevre Sofva Amsterdam Madrid Berlin Vivana Varsova Budar>este Bükres Belerad Yokohama Moskova Stokholm Reii Açılış 628J5 0.7958 1206 101482 46975 84.6148 2.4550 63.466" 1.1750 19.2170 421 5.82 1.9725 42310 4.2310 107.8687 34.875 2.6995 24.8917 i.0875 E S 1 HAM Açılış 1.80 67.75 Kapanış 629.75 0.7915 12.03 10.1417 46946 47075 2.4510 1 63 1048 L1724 19.1690 420 5.8114 1.97 422 4.22 107.60 347885 2.6925 249540 3.0854 Kapanış 1.80 67.75 j Merkez Bankası İ S T t K RAZL AR Açıliş Kapanış % 5 Hazlne 45. 45,50