Katalog

2 nci sahifemizde: Siyasî icmal 3 üncü sahifemizde: Yurddan yazı lar İsmail Habib 5 inci sahifemizde: Düşünceler Mehmed Kara Hasan 6 ncı sahifemizde: Spor haberleri, Fatih hakkındaki kitab 7 nci sahifemizde: Sinema, BUGÜN . jfll ... İSTANBUL CAĞALOGLU t S3]fl•' 4 u Z 4 Telgraf ve mektub adresi: Cumhurlyet, İstanbul Posta kutusü": İstanbul, No 246 Telefon: Başmuharrir ve evi: 22366 Tahrir heyeti: 24298 İdare ve matbaa kısmile Matbaacılık ve Neşriyat Şirketi 24299 . 24290 umhuriyet Guma 29 Mayıs 1936 D u g Sulh perisi Bu hokkabaz kadınm hilesini galiba benim de öğrenmem lâzım! «Eğer siyasî ufukta bizi tehdid eden bir tehlike varsa ondan korkmuyoruz!» Başvekilin Mecliste tarihî bir nutku * t e m i n a t 4 V.. 1936 bütçesi Münasebetile malî Ve iktısadî vaziyetimiz Yunanistan ve Türkiye "Icab ederse Türk milletinin kadm ve erkek ile dostluk misakına bir tek adam gibi nasıl şahlandığını görmek hürmet edeceğiz! beşeriyet için muazzam bir hâdise olacaktır! „ Italyan Başvekili zecrî tedbirler kaldırılmadıkça İ » I Ankara: 28 mayıs Meclis Büyük Başvekile ve aldığı bütün tedbirlere ittifakla itimad beyan etti İsmet İnönü sulh için çalıştığımızı ve fakat kahraman ordunun en yeni teçhizatla vatanı müdafaaya hazır olduğunu Meclisten millete müjdeledi Akdeniz ittifakı olamıyacağını söyledi umhuriyet hükumetinin bu yıl Kamutaya 216 milyon 800 bin lira olarak getirdiği bütçe Muvazenei Malıye Encümenince Vekâletlerle temas neticesinde bazı masraflar üzerinde temin olunan tasarruflarla 212 milyon 500 bin lira olarak tesbit edilmiş ve geliri ile gıderı arasında tam bir denklık olan bu bütçe Büyük Meclis tarafından kabul ve tasdik olunmuş bulunuyor. Bizzat Başvekil İsmet înönünün atfettiği büyük ehemmiyete harfiyen riayet olunmak sonucu olarak Cumhuriyet bütçelerin tevazünü devlet idaresinde ilk şart olmak esasmı muhafaza ederek yürüyor. Hükumet reisinin bütçe tevazününde adeta mutaassıb bir ısrarla iltizam ettiği itina devlet idaresinin bütün şubelerinde ve bütün Vekâletlerde çok temelli Atatürk Türkiyeslnin tnttll kudretinl ikület kürsüsünden iütun dünyaya hayktran Itmet İnönu ve vatan bekçisi kahraman ordu bir kaide olmak yolunu tutmuştur. Başta nın başkanlığında toplandi ve 1936 maAnkara 28 (Telefonla) Başvekil Maliye Vekâleti olduğu halde bütün Velî,yılı muvazenei um.umiye kanun lâyihaİsmet İnönünün bütçe müzakereleri sokâletler memleket ihtiyaclarının çokluğusmın müzakeresine devam etti. Muhtelif nundaki mühim beyanatı bugünkü Mecna rağmen işleri imkânla takyid etmeğe maddelerde muhtelif hatibler söz alarak liste heyecanlı tezahürlere vesile oldu. rn daha ziyade ahşmışlardır. Yalnız mütalealannı bildirdiler. Bu arada kamBaşvekilin nutku dakıkalarca süren şidbizde değil bütün dünya memleketlerindetli alkışlar arasında kahraman Türk sözlerinin sonunda bütçe için verilecek biyoteşkilâtının mesaisi ve kambiyo mude her yeni yıhn bütçesi yapılırken şöyle halkının yüksek azmini ve çelikten irade reylerin hükumete itimad reyi olacağını amelâtının Başvekâletin yakın murakabebir çekişme geçer: sini cihana hatırlatan bir açıklık ve canlı nazan itibara almak lâzım geldiğini kay si altında bulunacağına dair olan 26 ncı Her Vekâlet göreceği güzel işleri heîıkla devam etti. Büyük Başvekilimiz ica detti. Meclis te Büyük Başvekilin dilıle madde münasebetile de müzakereler olsaba katmak suretile daima bir parça fazbmda Türk milletinin kadm ve erkek bir bütün bir milletin konuştuğunu cihana du ve encümen namına verilen izahattan la tahsısat koparmak kaydinde bulunur. tek adam gibi nasıl şahlandığını görme* gösteren itimad reyini mevcudun ittifaki sonra madde şu şekilde kabul olundu: Ayağını yorganına göre uzatmak zarurenin beşeriyet için muazzam bir hâdise o le verdi. Bu tarihî celsenin safahatını bil«Gerek devlet daireleri gerek kambiyo tinde olan Malıye Vekâleti ise fazla palacağım kaydederken Meclis tarihî da diriyorum: kararnamelerinin hükümleri dairesinde ra taleblerine karşı çok çekingen bir vakikalarından birini yaşıyordu. Başvekil, Meclis saat 14 te Abdülhalik RendatArkast Sa. 6 sütun 5 te] ziyet alır Devlet idaresinin bu safhası her Vekâletle Maliye Vekâleti arasında büyücek bir mücadele devresi teşkil eder. Başvekil İsmet İnönünün her yıl bizzat müdahale ve idaresile bu devre bizde yavaş yavaş had şekillerini geçirmiştir diyebiliriz. Çünkü Başvekilin bütün devlet işlenne yakından gösterdiği alâkamn otoritesi de munzam olmak suretile icra ettiği müessir hakemlik, hükumetin bütün şubeleri üzerkıde bir nevi terbiyeci tesir yaİstanbul 28 (A.A.) Harb pa yapa şimdi bütün Vekâletlerde bütçe Akademisi tarafından yapılan tevazününe her işten fazla ehemmiyet veve 28 mayıs sabaht başlıyan rilen bu meselenin kıymetini hakkile tümen tatbikatı esnasında bil anhyan bir i'ayad husule getirmiş gibidir. hassa tayyarecilerln gece haArtık ' ir hakikat Kalini almış olan bu harekâtım takib etmek iizere reket tarzmı Cumhuriyet hükumetinin en Reisicumhur Atatürk 28 mayıs büyük bîr Luvvet kaynağı gibi alabiliriz. saat 24 te tatbikat sahasına O kadar ki son bütçe müzakerelerinde teşrif etmişler ve harekâtı taTürk parasının Fransız frangına istinad kibe başlamışlardır. eden kambiyo vaziyetinden bahsejden bir hatibe karşı Maliye Vekilimiz Bay Fuad Ağralı: Türk parasının kıymeti Fransız frangına değil, Türkiye bütçelerinin sağMançuko sularında Japon karakol gemileri lam tevazününe istinad eder, ve bunun Moskova 28 (A.A.) Japon dev pon polis memurlarmın beynelmilel hu içindir ki paramız dünyanın en kuvvetli riye gemilerinin Sovyet Rusya limanlan kuk ahkâmına muğayir ve gayriinsanî haparalarmdan biridir. Diyebilmiştir. Paranm milletlerarası na girmekten menedilişi karan hakkında rekâtının şiddetle protesto edilmesini Sovteknik kıymeti üzerinde söylenebilecek Domei ajansile Japon gazetelerinin neş yet hükumetinden rica etmişlerdir. Yolcuların üstleri ve eşyalan iki defa spekülâtif fikirler bir tarafa bırakılarak riyatını mevzuu bahseden İzvestiya ga bu sözde çok büyük bir hakikat hissesi zetesi, Japon hükumetinin bu gemilerin aranılmış, itirazlara rağmen, polis me bulunduğunda şüphe yoktur. Filhakika fennî araştırmalarda bulunduklarını te murlan kadınlan gayriedebî bir şekilde paranın tam altın esasına istinadı bile min etmesine rağmen, bunlarm, Japon aramışlar, ve anaları, rutubetli havada Sofya 28 (Hu muvazenesi bozuk bütçe ile sağlam ve balıkçı gemilerini himaye için zabıta va ve geminin güvertesinde çocuklann kunsusî) Beş sene zifesini görmekte olduklannın anlaşılmış daklannı çözmeğe icbar etmişlerdir. müstakar bir kıymet teşkil edemezdi. HeSorgu esnasında Japon otoriteleri, ta denberi Bulgaris le bizimkine benziyen memleketlerde u bulunduğunu yazmaktadır. Ecnebi ge tandaki Türklerin mumun emniyet ve itimada müstenid ra milerin Rus sularında polislik vazifesi mir havuzlan ve yapılmakta olan Sov başına hakikî bir hat, binnisbe refahlı ve herhalde tama yapmasmı kabul etmiyen Sovyet hüku yet gemileri hakkında birçok sualler sor belâ kesilen Baş men endişesiz bir hayat sürebilmesi için meti, Japon karakol gemilerini Rus li muşlardır. Yolculan suçlandıracak de müfti Hüseyin Ah manlarına girmekten menetmiştir. lillerin bulunmamasından asabileşen Ja bütçenin aksamadan işliyen bir çerçeve Bir vapur yolcularına pon polis memurlan, müteaddid defalar medof bugün B a ş içinde yürümesi baş şarttır. Bu şarta daçıkartlan müşkülât fotoğraf negatiflerini yolcuların eşyası a vekil ve Hariciye yanılaraktır ki memleketin malî itiban Nazın Köse İvano Moskova 28 (A.A.) Stalin ve rasına sıkıştırmağa teşebbüs etmişlerdir. korunabilir ve ekonomik inkişaflan üzefun emrile azledil Polis, sorguya çekilen yolculan, ja rinde çahşıîabilir. Nitekim memleket işle Molotova yazmış olduklan bir mektub miştir. Bu hususta Hüseyin Ahmedof rinin sağlam bir devlet bütçesi çerçevesi da, Japonyadan dönen «Sutchan» ge ponca yazılı zabıtları imza etmeğe mec Kralın iradesi de çıkmıştır. misinin 393 yolcusu, Aomori limanındaki bur etmiş ve bu zabıtlann bir rusça sureYUNUS NADÎ lArkası Sa. 8 sütun 2 de] lArkası Sa. 2 sütun 1 de\ 26 günlük mevkufiyetleri esnasında J a tini kendilerine vermek istememistir. Londra 28 (A.A.) Daily Tele raf gazetesinin Roma muhabiri ile bir konuşma yapan M. Musolini ezcümle unlan söylemiştir: « Zecrî tedbirlerin nihayetlenmesile İtalya, memnun devletler sırasına dahil olacaktır. Akdenizin en küçük devletlerinin bile hiçbir şekilde korkmamalan lâzımdır. İtalya, Yunanistan ve Türkiye ile olan dostluk misaklanna hürmet et mek kararındadır. İtalyanın Arnavud lukta takib ettiği yegâne maksad, bu memleketin istiKlâlinin muhafazasıdır. Şimdiki şartlar altında ve zecrî tedbirer devam ettikçe îtalya, bir Akdeniz ittifakının yapılmasına önayak olmıyacaktır. Bununla beraber îtalyan milleti kin beslemek istidadında değildir. Çünkü, 37 ınıf askeri silâh altına çâğırabilir. Ve bu suretle sekiz milyon askerlik bir ordu vücude getirebiliriz. Ne Amerikada ne [Arkası Sa. 3 sütun 1 de] İtalyan Beşveküi M. Musolini Meclis bütçeyi aynen kabul etti f Lord Loyd bu hafta içinde Ankaraya gidecek Misafir diplomat, devlet ricalimizle görüştükten sonra Çanakkaleyi gezecek ve Prens Polla konuşmak iizere Belgrada hareket edecektir İki gündenberi şehrimizde bulunan İngiltere Lordlar Kamarası azasından Lord Lloyd dün öğleye kadar İngiliz sefarethanesınde istirahat etmiş ve bazı ecnebi diplomatlann ziyaretlerini kabul etmiştir. Lordu ziyaret edenler arasında Japon sefareti başkâtibi M. Saito, Yu nan sefareti deniz ataşesi miralay Eko nomo, Amerikan sefareti başkâtibi vardı. Oğleden sonra Lord Lloyd İngiliz sefirinin zevcesi Lady Lorenle beraber Tarabyaya girmiş, dönüşte Beyoğlunda bir gezinti yaparak bazı mubayaatta bulunmuştur. Saat 17 de, İngiliz büyük elçisi Sir Persi Loren misafiri şerefine bir çay ziyafeti vermiştir. Bu ziyafete kordiplo matik davet edilmiştir. Öğrendiğimize göre, îrigiliz büyük elçisi Sir Persi Loren yann akşamki eks[Arkası Sa. 8 sütun 1 de] Rus Japon gerginliği Rus limanlarına Japon karakol gemilerinin girmesi yasak edildi Atatürk Dün gece Topçu mektebinde tatbikatta hazır bulundular Lord Loyd ııııııiıııııııııııııııııııııııın IIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIıııııııııııınıııııılıllllllllllllllllııı Italyan ordusu garbde ilerlemeğe devam ediyor Ras kendini Vallego Kralı ilân etti. Vehib Pş. Imparatorun kaçması zarurî hale gelmişti,diyor Roma 28 (îtalyan tayyareleri Hab e ş hükumetinin merkezi ittihaz edildiği söylenen Gore şehri üzerinde dün elli metro yüksek ten uçmuşlar ve şe hirde asker kuvveü görmedikleri gibi halkın da tarlalarda çalıştığını görmüş lerdir. Negelliden hareket eden İtal yan kuvvetleri Büyük Göller mıntakasına ilerliyorlar. Yağmurlar mevsimi Bulgaristan Baş Bir müftiyi azletti Ahmedofun azli Bulga ristan Türklerine geniş bir nefes aldırdı yaklaştığından şimal Vallego mtntakasım gösterir harıta lArkası Sa. 8 sfttte» I cephesinde üçüncü kolordu erfadile işçi I ediyorlar. taburları yol inşaatma hararetle devam 1