Katalog

CUMHURIYET 29 Mart 1936 Siberya, yarınki Rus Japon harbinin beşiğidir Sovyetlerle Japonları çarpıştıracak olan ihtilâfın sebebi, Siberyanın bitip tükenmek bilmez tabiî servetlerinin aç Japon emperyalizminin iştihasını tahrik etmesidir Uzak Şarktaki yakm tehlike Bugünkü maçlar Uç sahada da futbol müsabakaları var İkinci devre lik maçlarının üçüncü hafta oyunlarına bugün üç sahada da devam olunacaktır. Nisbeten sakin gitmekte olan bu karşılaşmalara Kadıköyünde oynanacak olan Fenerbahçe İstanbulspor maçı biraz canlılık verecektir. Bu haftaki maçlar arasında bu karşılaşma derecesinde mühim olanı yoktur. Bu itibarla, hava güzel olursa Kadıköy stadyomunda bir hayli kalabalık toplanacak demektir. İstanbulsporun genc oyunculardan terekküb eden hücum hattmm kuvvetli Fener müdafaası karşısında ne derece muvaffak olabileceği kestirilemez. Çok iyi bir mevcudiyet halinde ça lışan sarı siyah müdafaasile Fener hücum hattmın çekişmesi ise her halde enteresan olacaktır. Ayni sahada Beykozla Anadolunun maçı vardır. Boğaziçinin iki kulübü arasındaki bu karşılaşmada Beykozlula rın oyundan galib çıkmalan ihtimal dahilinde ise de Anadolu takımının ikinciden birinci kümeye geçenler arasında hatın sayılır bir kuvvette olduğunu unutmamak lâzımdır. Şeref stadında Beşiktaş Süleyma niye, Vefa Topkapı maçları vardır. Beşiktaşın, geçen iki hafta yaptığı maçlarda oynamıyan Şerefin bugünkü takımda eski yerini alacağı söylenmektedir. Hücum hattının mühim bir rüknünü kazanacak olan Beşiktaşlılar iyi bir netice alma imkânlarını fazlalaştırmış olacaklardır. Taksim stadyomunda oynanacak maç lar ehemmiyet itibarile diğer sahada kilere nazaran, üçüncü derecede gel mektedirler. Bu sahada Galatasarayla Eyübun, Güneşle de Hilâlin oyunları vardır. Galatasaraylılar bu maça ihtimal geçen haftalardaki takımlarında pek az tadilât yaparak çıkacaklardır. Üzerinde durulup çalıştınldığı takdirde iyi bir oyuncu olacağı şüphesiz olan Salimin sağ muavin olarak tecrübe edileceğini duyduk. Güneş takımının da bu haftadan iti baren müddetleri biten oyuncularla tak viyeli olarak çıkması ihtimal dahilin dedir. Okyanus melikesi Normandi nin rakibi Dünyanın ikinci Transatlantiği olan Queen Mary Bahrimuhit rökorunu kurmağa hazırlanıyor •Semipalatînsk s Queen Mary sahilden ayrılıyor EZD8ovyetlere tâbi Çln toprekJan Bilkuvve Sovyetlere tâbi Çin rakları Çin ordasu isçalindekı arazl Slberya demiryohı . Türk Sib demiryolu Inşa edilmekte olan demıryolu : Ulan Sator • Felüa yolu îngilizler tarafından inşa olunan Queen Mary transatlantiği denize indirilmiş bulunuyor. Denize inme esnasında çı kan sert bir rüzgârdan müteessir ola rak iki defa çamura oturan vapur bu yüzden hiçbir hasara uğramadan sali men denize inmiştir. Queen Mary 73,773 tondur. Fransız Atlantık sürat rökorunu kıracağı ümid edilmektedır. Queen Marynin denize inişini bir milyon ınsan seyretmiştir. İnşasında doğ rudan doğruya veya bilvasıta 250,000 kişi alâkadar olmuştur. Southamton 28 (A.A.) Quen Mary Trans Atlantığinin kaburga ve omurga Uzak Şarktaki hududları ve günün birinde Japonya ile Sovyetler arannda vuku bulacak mücadelenin cereyan edeceği sahayı gösterir harita Uzakşarkta cereyan eden hâdi seler gösteriyor ki günün birin de, Uzakşarkta, mutlaka yeni bir Rus Japon harbi olacaktır. Japonya nın tuttuğu yol, ergeç Sovyetlerle Japonları harbettirecektir. Bu mesele hakkında, Avrupanın en meşhur muharrirlennden birinin yazdığı bir eserden Sovyetlerle Japonya arasındaki müca • deleye aid kısmı okuyucularımıza takdim ediyoruz. Beş, altı gün sürecek olan bu yazıyı okumalannı karilenmize tavsiye ederiz. bir oduncu kaması gibi, Mançuri ile Japon adaları arasma girerek Japonyayı endişelendirdiğini ve hiddetlendirdiği ni söylüyorlar. Harb veya abluka zamanında bu eyalet, bir düşman filosuna üssülhareke ve hava bombardımanları için bir hareket noktası olabilir. Rus Japon harbinden sonra, yarısı Japonlara verılmış, fakat yarısı Ruslarda kalmış olan Sahalın adası da ayni vazıyettedir. Japonlar, çoktanberi şu teraneyi tutturmuşlardır: «Memleketimizin emni yet ve selâmeti namma bütün buraları bizim olmalıdır!» landı ve Sahalin adasındaki petrol ve kömür madenlerinin yüzde ellisi Japonlara terkedildi. Ayni zamanda, Japon lara Rus sularında, yani Kamçatkada, Amur nehri ağzında ve bütün Siberya sahılleri boyunca balık avlamak hakkı da verilmişti. Japonya anlaşmıya yanaşmıyor Moskova daha ileri gitti ve Tokyoya müteaddid defalar, bir ademi tecavüz misakı yapmağı teklif etti. Fakat, Tokyo, bu teklifleri reddetti ve meselâ Hariciye Nazın Koki Hirotanın ağzından şu cevabı verdi: . ,,,, w Biz, serbet kalmak istiyozur. O zaman, Sovyetler, bir ticaret muahedesi yapılmasını teklif ettiler. İkinci bir redle karşılaştılar. Ve Sahalin ihtilâfı halledilmiş olduğu için, Japonya, yeni kavga vesileleri arıyordu. Bu maksadla Mançuriyi ele geçirdiği sırada, şarkî Çin demiryolunu Harbine kadar ele geçirdi. Moskova, Çarların hiçbir zaman ödemedikleri Fransız parasile yaptırdıkları bir demiryolu için harbet mek istemedi. Mançuriden çekilmeğe karar verdi. Demiryolunu satmağa hazır olduğunu bildirdi. Çünkü Mançuko hükumetile iş birliği yapmanın imkânsızlığı görünüyordu. Sovyetler, 250 milyon ruble istediler. Bu, demiryolu için sarfedilen paranın takriben yarısı idi. Japonya 50 milyon ruble verdi. Sahalin adasmın pazarlık hikâyesi tekrar baş ladı. Bütün bu müzakere ve pazarlıklar esnasında, Japonlar, Rus demiryolun dan on para vermeden asker taşıdılar. Nihayet, Sovyetler 1933 te hatta vagonlarla lokomotifleri Mançulide tutarak işletmekten menettiler. Japonlar da, bilmukabele, Mançuli ve Prograniçnayadaki Sovyet istasyon şeflerini ve Harbindeki Rus demiryolu müdürünü tevkif ettiler. Japon ordusile milliyetper verleri, bunun nihayet bir harbe sebe biyet vereceğini ümid ederek sevindi ler. Fakat, Moskova, gene barışçı davrandı. Bunun üzerine Japonlar 1934 te 30 Rus memurunu birden tevkif ettiler ve Moskovanm ekşi bir notasına 70 Rusu daha tevkif etmek suretile cevab verdiler. Japon militaristleri bir defa daha Siberyayı istiyorlar, sebeb ve bahane siz harb çıkarmağa çalışıyorlardı. Dünkü B. takımları maçlan Dün İstanbul lik şampiyonası B. takımları maçlarına devam edilmiştir. Taksim stadyomunda karşılaşan Ga latasaray Eyüb takımları arasındaki maçın tlk devresini 4 0 kazanan Galatasaray, ikinci devrede 2 gol daha ya parak maçı 6 0 kazanmıştır. Siberya ve açık deniz Sovyet Rusya, Asyada, 15.000,000 murabba küometro araziye sahibdir. Dünya haritasına bir göz atmak şu hakı kati görmeğe kâfıdri: Büyük Okyanusla serbest muvasalası olmadıkça, Japon denızmde, Sandtnizde veya Ohotsk denizinde limanları bulunmadıkça, bu muazzam arazinin yarısı, büyük bir kıymeti haiz olamaz. Çarlık Rusyası, Siberyanın sahil vilâyeti için mücadele etmişti. Çünkü Vlâdivostok ve Nikolaievsk, şımal Buz denizile Baykal gölü arasındaki sonsuz arazinin istihsalâtı olan kereste, buğday, kürk ve balık için yegâne mahreclerdi. Çarlık Rusyası Mançuri için harb etmişti. Çünkü Mançuriden geçerek Port Arthur ve Sarıdenize serbestçe inmek istiyordu. Fakat Japonya, 1905 te Çarlık Rusyasına Port Arthurun ve Sarıdenizin yolunu kapadı. Sovyetler, Mançuriyi geri almak ümıdinden tamamıle vazgeçmışlerdir; fakat Vlâdivostoku terkedemezler. Çünkü bu limanı bırakmak için, bütün Siberyayı bırakmak lâzımdır. Rusyanm politikası değışmişse de, coğrafî vaziyet ve sev kulceyşî ihtiyaclar değişmemiş, eskisı gibi kalmıştır. Mavzuubahs eyaletlerin (Siberya ile sahil eyaletinin) kıymet leri, inanılmıyacak kadar artmıştır. Çarların, Büyük Okyanus kıyılarma kadar hâkim oldukları devirde, Baykal gölile Amur körfezi arasındaki muaz zam arazi, bütün Siberya, boş, viran. hatta içine girilmesi imkânsız bir memlekett1902 de, Siberya yolu işlemeğe başladıktan sonra, bu arazi, Rusya için, ham madde, bilhassa kereste ve balık temin eden bir nevi müstemleke olmuştu. Fakat bugün Siberyanın nehirleri, artık yalnız balık vermekle kalmıyor. Meselâ, Angara nehri, 40 mılyar kilovatlık elektrik temm eden 12 tane santral işletiyor. Obi, İrtiş ve Yenıssey mıntakalarmda idro elektrik santralleri vardır. Bunlar, çok mühim ve büyük sanayı müesseselerini işletmektedir. Tayyare postaları Lena üzerınden geçerek Yakutsk üe Moskovayı birbirine bağlıyor. Siberyanın toprağmdan her gün yeni bir zenginlik fışkırıyor: Baykal gölü nün etrafı petrol doludur. Her tarafta demir, kömür ve diğer madenleri ga yet boldur. Bütün bu servet kaynaklarını dünyaya akıtmak için yalnız Siberya demir yolu ile Vlâdivostok limanı var. Büyük Vlâdivostok limanının kâin bulunduğu bu sahil eyaleti, Mançuriyi Japon adalarından ayırıyor. Vaktile, kendi ellerine geçmeden evvel, Japon lar, Kora için, «Japonyamn kalbini tehdid eden hançer» derlerdi. Şimdi ise Sovyetlerin sahil eyaletinin, demirden Bir zaman Japonlar Siberya ve Sahalini işgal etmiçlerdi Çarlık yıkılır yıkılmaz, Japonya, sahil eyaletile Sahalinin yarısmı ele geçirmenin zamanı geldiğine hükmetmişti. Çabucak bir bahane bulundu. Japonya, Siberyadaki esir Çek alaylarını kurtarmak, Bolşevıklere karşı bir sefer yapmak ıçın 1918 de İtilâf devletlerine müracaat etti. Vlâdivostokta mühim cepane depolan vardı. Japonya, bunları Almanlara karşı emniyet altına almak lâzım geldiğini devletlere bildirdi ve Japon Generali Otaninin kumandasında Japon, Amerikan, İngiliz, Fransız, Çin ve İtalyan kuvvetleri, Vlâdivostoka girdiler. Baykal gölünün ötesindeki eyaletlere kadar, Siberyayı işgal ettiler. Bu kıtaat 1920 ikincikânununa kadar orada kaldılar; sonra, İtilâf devletleri kendi kıfalarını gerı aldılar. Fakat Japonlar, hiç te onları taklid etmediler. Siberyada himaye ve muhafaza edil mesi lâzım gelen Japon tacirleri var dı ya! Bu delil Sovyetlerin pek hoşuna git medi. Nikolayevskteki Japon askerle rinden 400 ünü tepeledüer. İngilizleri Amerikalılara karşı, Vaşmgtonu Tok yoya karşı tehrik ettiler. Nihayet, 1922 senesi sonunda, müttefiklerinden üç yıl sonra, Japonlar da sahil eyaletini ve şimalî Mançuriyi tahliyeye mecbur oldular. O zaman bu seferin masrafları, Ja ponyaya 700 milyon dolara mal olmuştu. Bu 700 milyona mukabil de kazancları mahcubivetten ibaret oldu. Hilâl Güneş Hilâl Güneş arasındaki maçı hükmen Hilâl takımı kazanmıştır. Fenerbahçe tttanbuhpor Kadıköy stadyomunda yapılan Fe nerbahçeİstanbulspor arasındaki maçta Fenerbahçe 5 0 galib gelmiştir. Beykoz Anadolu Muazzam gemi romorkörler tarafından çekilirhen Kadıköy stadında yapılan Beykoz mandieden biraz daha küçüktür. Boyu Anadolu B. takımları maçmı 2 1 Bey 1018, genişliği 118 kademdir. Denizden koz takımı kazanmıştır. üst güverteye kadar olan yüksekliği ların ve dünyanın en büyük gemisi Nor 135, bacalarına kadar 180, direğin te pesine kadar olan irtifa da 234 kadem 13 nisanda Ankarada toplanacak olan Türkıye İdman cemiyetleri umumî kon olarak tesbit olunmuştur. Makineleri 200.000 beygir kuvvetin gresinde spor teşkilâtının 1923 tenberi dedir. Azamî sürati 33 mildir. Bununla taşıdığı isim değiştirilecektir. Umumî kongrede spor teşkilâtının ismi tTürk Federasyonlar Spor Birliği şeklinde değiştirilmiş olacaktır. Teşkilâtın adı değişiyor sının muayenesi neticesmde buralarda hiçbir hasar olmadığı anlaşılmıştır. Hatırlardadır ki bu büyük vapur, tezgâhtan indikten sonra hareket ederken Clydede iki defa karaya oturmuştu. Bugün muvakkat pervanelerin ye nilerıle değiştirilmesi ameliyesi yapıl mıştır, yeni pervaneler gemınin süratini artıracaktır. Almanların yeni hava gemisi Fatihte yapılacak güreşler T. İ. C. İ. İstanbul bölgesi güreş he yeti başkanlığından: Greko Romen ve serbest millî güreş takımlarımn müsabaka kabiliyetini artırmak için Federasyonun tensibile Fatihteki Güneş kulübü (B) bölgesinde aşağıdaki şartlar dahilinde bir müsa baka serisi tertib edilmiştir. 1 Müsabaka millî takımların an trenman günleri yapılacak ve 4/4/936 cumartesi günü başlıyacaktır. 2 Müsabakaya iştirak edebümek için güreşçilerin lisansiye olması şart tır. 3 Greko Romen güreş müsabaka sına yalnız tecrübeli güreşçiler, serbest güreşe ise (bu güreşte henüz tecrübeli, tecrübesiz sınıf tefrik edilmediğinden) bütün güreşçiler iştirak edebilecek lerdir. 4 Serbest güreş müsabakaları: Cumartesi, salı, Perşembe akşamları saat 18 de. Greko Romen güreş müsabakaları: Pazartesi, çarşamba, cuma akşamları saat 18 de. 5 Tartı 16,30 da yapılacaktır. 6 İki kilo tolerans vardır. Siberyanın tabii zenginlikleri Sahalin için pazarlık ve anlaşma Bununla beraber, Nıkolayevsk hâdisesini bahane ederek Japon kuvvetleri Sahalin adasmın öteki yarısını tahliye etmsdiler. 1923 te Ruslarla Japonlar arasında müzakere başladı. 1880 de Çarlık Rusyası, bu adayı bir milyon dolar mukabilinde Japonyaya takdim etmek istemişti. Şimdi, yarısı için Sovyetler 750 milyon dolar istiyorlar. Japonlar ise 150 milyon dolardan fazla vermiyorlardı. Tam iki sene pazarlıkla geçti. Bu adanın kıymetıni birdenbire artıran oradaki neft ve kömür madenleri olmuştur. Bazı Amerikan mütehassısları, buradaki kömür ve petrolün miktarını, şimalî Amerikanm topraklan altmdaki giz li kaynaklarm beşte biri ve hatta yarısı kadar tahmin ediyorlar. Japon ve Sovyet murahhasları, 77 içtima yaptıkları halde, hiçbir neticeye varamamışlardı. Bu arada, Sovyet Rusya, Sahalin adasındaki petrolları işletmek imtiyazını Amerikalılara verdi. Fakat Amerikalı lar, bu petrolları işletemiyorlardı; çünkü Japon askerleri yerlerinden bile kımıldamıyorlardı. Vaşington, Tokyoyu tazyika başladı. 1925 te Ruslarla Japonlar arasında nihayet, bir muahede imza Ankara Ziraat sergisi Bu ayın yirmi ikisinde Ankarada açılması mukarrer daimî ziraat scrgisinin hazırlıklan henüz bitirilemediğinden açıl ma merasimi geri kalmıştır. Sergi nisan ayı içinde açılacaktır. Inhisarlar idaresi de bu sergide daimi bir köşe almıştır. Bu köşede teşhir edi lecek olan tütün, sigara, barut, tuz vc içki nümuneleri Ankaraya gönderilmiştir. Almanlar «Hindenburg» adh muazzam bir zeplin yaptılar ve sefere koydu» lar. Evvelki gün «Graf Zeplin» le beraber Fridrihshafenden uçan yeni " hava gemisi diğer arkadaşımn yolcu güvertesi nden böyle görünüyor. Edremidde maç Müslüman olan İngiliz konsolosu Beyrut tlk Hac kafilesini yüklü vapurlar bugün Ciddeden buraya gel miştir. Hacıların arasında geçenlerde müslüman olarak Hacı Abdullah adını alan İngilterenin Cidde konsolosu Mister Filipi de vardır. Bu adam Yakınşarkta İngilterenin mühim adamların dan meşhur Lavrensin arkadaşların dandır. Edremid (Hususî) Pazar günü buramn futbol meraklıları heyecanh bir Halebden bildirildiğine göre, bundan Galatasaray kongresi maç seyretmek fırsatını elde ettiler. Galatasaray Spor kulübü kongresi Edremid ve Havran gencleri arasındaki üç sene evvel Suriyede buğday mahsulü dün kulüb merkezinde yapılmıştır. bu maçta Havranlılar 1 0 galib geldi üzerinde müthiş tahribat yapan ve Süne 15 gün evvel yeni nizamname hazır ler ve ortaya konan kupayı kazandıalr. denilen nebatî hastalık son günlerde gene lamak için ayrılan heyetin tadil ettiği başlamıştır. 1926 senesinde Suriyede büîngilterede son maçlar nizamname üzerinde uzun görüşmeler tün buğday mahsulünü mahveden bu yapılmıştır. Tektük münakaşalara sebeîngiliz futbol mevsiminin son bey hastalık Türkiye arazisine de geçmiş ve biyet veren bu toplantıda yapılan tadi nelmilel karşılaşması 4 nisanda İskoçya bir hayli tahribat yapmıştı. Sünenin ne lât kabul edilmiştir. ile İngiltere takımları arasında yapılabüyük bir afet olduğunu bilen Suriye çiftYeni nizamnameye göre .murakabe caktır. heyeti için seçilen 80 kişi 15 gün sonra Glasko şehrinde kânunuevvel aymda çileri çok telâşa düşmüşlerdir. Âfetin getoplanarak yeni idare heyetini »eçe karşılaşmış olan bu iki takımın maçını ne büyümesi ihtimalinden korkuhnakta • dır. cektir. İskoçyalılar 2 1 kazanmışlardı. Suriyede buğdayları mahveden Süne hastalığı gene başlamış