Katalog

CUMHURİYET 28 tkincteşrin 1936 rak dedi ki: Gönül arzu ederdi ki Fransızlar bizimle 15 sene evvel yaptığı muahedeye riayet ederek bu meseleyi derhal hallet sinler. Sarih hakkımızı isim, müzakere ve nota safhasına dökerek izam etmek istediler. Memleketimizin ötedenberi Fransızlara karşı muhabbeti ve sempatisi vardır. Fakat son günlerde aldıklan vaziyet [Baştarafı 1 inci sahifede] nasmda Suriyedeki vaziyet, bir askerî iş ihtimali derpiş edilebilir. Çünkü o zaman bizi memnun etmemistir. Simdiki hudu Fransa hükumetine verilen 9 teşrinievvel galden ibaretti. Bu tarihte Türkiyenin iki memleketi ayıracak hattı müştereken dun tabiî hudud olmadığı meydandadır. (Baştarafı 1 inci sahifede) ;ını bütün varlığile kabul etmiştir. Türk Arkadaşlardan bazılarının meselenin sü 1936 tarihli notada: Milletler Cemiyeti Suriyedeki hakimiyeti, hukukan mahfuz tesbit eylemek lâzım gelecektir. dıktan sonra Yavuz top atmak suretile ahriyelileri, Türk Yunan dostluğu rüncemeleceğinden endişe etmeleri çok Konseyinde tarafımdan ve Fransa Ha bulunuyordu. Bu acı ihtimalleri bertaraf etmeyi cid ehri selâmlıyacak ve kara bataryaları un Yunanistanda kuvvetli bir şekilde haklıdır. Fransızların itirazında bir nokta riciye Müsteşan M. Vienot tarafından 2 1920 de SanRemoda Fransa den arzu eyliyen Cumhuriyet hükumeti, mukabele edecektir. :ök saldığmı göreceklerdir. hakkında şunu söylemek isterim. Suriyede yapılan beyanata işaret edilerek Fransa mandasına tevdii karşılaştırılan Suriye iki tarafta hiç bir kaydi ihtirazî tahtında Saat 9 da Pire Türk konsolosu yanınGazeteler, öteki müttefik Balkan doiki hükumetin teşekkülü, bir üçüncü hü hükumetinin Suriye ve Lübnanla yap sırf coğrafî bir ifadeden başka bir şey de veya evvelden karşılaştınlmış bir fikirle da Amiralimizin refakatine tayin edi anmalarile birlikte Türk ve Yunan fikumetin teşekkülüne mâni oluyormuş. O makta olduğu muahedelere mümasil bir ğildi ve bunun hududlan takribî bir su olmaksızın, meselenin heyeti umumiyesi en mihmandar zabitlerle beraber Ya olarının şarkî A\Tupada hakikî birer rada iki hükumet teşkilini biz mi istedik? muahedenin İskenderun ve Antakya mın rette bile tahdid edilmemişti ve edilemez hakkında müzakerata başlanmasını Fran uza giderek beyanı hoşamedide bulu ulh unsuru olduklarmı yazmaktadır. nacak ve Yunan zabitlerini Amiral Şük Türk filosunun ziyareti bu bakımdan da Onlar Lübnanla beraber Suriyeye aid sa takalan Türk ahalisile de müzakereye di. Çünkü Türkiyeden ayrılacak arazi sa hükumetine teklif eylemiştir. ü Okana takdim edecektir. üyük bir dostlukla karşılanacaktır. hilleri de bir hükumet haline koymuşlar Fransanın amade olup olmadığı hakkın hukukan meçhul idi. tstediğimiz revizyon değildir 9,30 da filomuzdan bir bahriye si da ne karar ittihaz edeceği sorulmuş ve ve Suriyeyi de arkada bırakmışlardır. 3 1921 de Suriye namını taşıyan Şimdi hulâsasını söylediğim notamızda Maltadan ayrılırken söylenen âhendaz müfrezesi mızıka ile karaya Bu vaziyet Hatayın istiklâl hakkına bu sualin iradına amil olan esasatı huku siyasî bir birlik mevcud değildi. Türkiye, göriilüyor ki davamız bir arazi «reviz mütekabil nutuklar çıkacak ve Falerden elektrikli trene bimalik olmasına mâni teşkil edemiyecek kiye mücmelen ifade edilmiştir. Bu no 1921 itilâfı ve Lozan muahedenamesıle yon» u meselesi değildir. Istediğimiz muValetta 26 (AA.) Amiralimiz Şüknerek Atinaya gidecek ve meçhul asker tir. Türk milleti herşeyden evvel Ata tamıza Fransa hükumeti 10 teşrinisani çizilen hattm cenubunda kalan arazinin hedelerle bizim ve Türk halkı kazandı abidesinde Amiral Şükrü Okana mun ü Okan dün gece Yavuzda verdiği türkten vaid aldı. Mesele hallolunacak 1936 da cevab vermiştir. Bu cevabın ih bir kısmmı şartsız ve diğer bir kısmmı ğı haklann filî ve amelî teminatını koru azır olacaktır. iyafette İngiliz doranması ku tiva ettiği başlıca noktaları hulâsaten ar bu vesikalarda zikredilen şartlar dahilin mak ve Türk mıntakasının haklannın tır.» Saat 10 da Yunan filo kumandanı Ya mandanı Amiral Sir Dusley Pounda hizedeceğim. de terketmişti. muahedelerle temin edilmiş olan inkişa uza gelerek Amiralimizi ziyaret ede aben Türk donanmasına karşı gösteriOnlara Paris ne kadcnr lâzımsa 1 Fransa hükumeti 1921 itilâfna cektir. Müteakiben Amiral karaya çı en büyük ve samimî hüsnü kabulden 4 Lozan muahedesinin 16 ncı mad fını görmektedir. bize de Sancak o kadar lâzımdır karak doğru Türk sefaretine gidecek olayı teşekkürlerini bildirmiş ve de mesi çerçevesi dahilinde müzakereye a desi, Türkiyenin bu arazi üzerindeki hatddiamızı teyid eden vesikalar Ibrahim «Cebelibereket» Fransız meir. Oradan Bahriye Nezaretine gide miştir ki: madedir. kimiyetini sırf alâkadarlar lehine olarak Hulâsa: Şurasım hemen tasrih etmedeniyetinden bahsetti. İşgal ve mücadele € Gördüğümüz bu yakmlık ümid 2 İtilâfname ahkâmını, Fransa is terkettiğini tasrih etmiştir. Buna nazaran iyim ki işi bilenler arasında teati edilen ek Yunan Bahriye Müsteşarmı ve bahsırasında bu medeniyeti bizzat pek yaiye erkânıharbiye reisini ziyaret ede ttiğimizden daha fazla olduğu ve bu kenderun Sancağına Suriye devleti çer Fransanın Suriyedeki otoritesine nihayet bu notalarda essalı delillerimizin ancak kından gördiiğiinü, hatta General Guroiektir. ostluk ve yakınlığı gerek Cumhur çevesi içinde bir hususî idare bahşetmek verdiği takdirde, 1921 ve 1923 muka bir kısmmı söylemiş bulunuyoruz. îktı ya da söylediğini anlattı: Amiral tam 12 de Yunan meçhul as 3aşkanımıza, gerek milletime anlatmasuretile tatbik etmiştir. veleleri ile şarta muallâk olarak terked sadî bakımdan olanlara daha temas et kerinin mezarına gidecek ve merasimle Onlar böyle dolambaçlı siyasetlerbir vazife bilırim. 3 Fransa, 1921 tarihli Ankara en bu arazi hakimiyeti, ancak îskende • medik. Manda şartlarını ifade eden ve elenk koyacaktır. le işi oyalar. Aksam söz verir. Ve sabahAmiral Hz., sizden de sübay ve efraitilâfnamesini, 25 nisan 1920 tarıhinde run ve Antakya Türk ahalisine intikal sika ile 1923 te tekrar müteaddid vesi Amiral Şükrü Okan saat yarımda lımızın teşekkürlerini kumandanız leyin cayar. Biz çok temas ettik. Mukendisine Suriye için verilen mandaya is edebilir. kalarla teyid edilen 1921 muahedesinin Hariciye Nezaretinde Başvekil General ltındaki sübay ve erlere iblâğ etmenizi harebe yaptık bilıriz. Böyle dolambaçlı tinaden yapmıştır. 5 1922 manda yasasında îskende mukayese ve tetkikine girişmiyerek işa Metaksası ziyaret edecek ve saraya gi [iler ve size tekrar görüşelim, derim. bir dost olacağına merd bir düşmanı ter4 1922 tarihli manda yasası Su run ve Antakya sükut ile geçilmiştir. İ5u retle iktifa ettik. Meselâ 1921 muahe derek defteri mahsusu imzalıyacaktır. Şükrü Okan, Sekizinci Edvardın şe cih edeceğim. Alsas Loreni misal olarak Öğleden sonra üçte Atina sefirimiz efine içmiş ve İngiliz Amirali de aşariye ve Lübnan namile andığı iki dev sükuttan maksud, işbu mıntakalann Su desinin 7 nci maddesinin son fıkrası Sanalmıyacağım. Su Paris Fransaya nekalete karşı Fransanın, bun'an istiklâle doğ riye ve Lübnan tabirleri haricinde bıra • cakta resmî dilin türkçe olduğunu sara Ruşen Eşref Yavuza giderek Amirali ğıdaki nutku söylemiştir: dar lâzımsa, bu yerler de bize lâzımdır. ru götürmesi ve bu memleketlerin herhan kıldığı ise bu hal 1921 ahidnamesi ahkâ hatle bildiriyor. Manda şartlarını gös iyaret edecektir. Sözlerime başlamadan evvel A Ben ne muhtariyet, ne istiklâl düşünmek gi bir surette parçalanmasından ve kira mına muvafıktır. Değılse bu mukaveleye teren vesikanın 16 ncı maddesi de Su Amiralimiz 3,30 da Yunan donanması miral Okana teşekkürlerimi beyan edeistemem; buraların ilhakı lâzımdır. ıcumandanına iadei ziyarette buluna im. Amiral Okan geldiğinizin ilk ak lanmasmdan vikayesi gibi vecibekrini mugayirdir. riye ve Lübnanda resmî lisanın fransızca aktır. Yusuf Kemalin izahatt ;ammda toplandığımız zaman sözlerimi tesbit etmiştir. Fransız notasının bu ikinci şıkkı be ve arabca olduğunu tasrih ediyor ve ge4 te Başvekil General Metaksasla ki esasa bağlamıştım. Birincisi millet1921 tarihli Ankara itilâfnamesini hü5 Fransa hükumetinin, Ankara nimsediği görülmektedir. Halbuki böyle ne 1921 mukavelesine bağlı ve onun e Dahriye müsteşan ve bahriye erkâm kumetimiz namına imza edenler arasınitilâfnamesinin İskenderun Sancağına bir tefsir, ahdi nakzetmek demekrir ki bu sash parçalarından birini teşkil eden im ıarbiye reisi ve Bahriye Nezareti ikinci erimiz arasındaki an'ane ve münase et, diğeri de milletlerimizin birbirine da bulunan Yusuf Kemal «Sinob» da mütedair hükümlerini tatbik için aldığ: takdirde Türkiye, kendisini, 1921 Anza protokolunun 7 nci, 8 inci, 9 uncu ve ube müdürü Yavuza gelerek Amiralin arşı duyduğu hayranlık. söz aldı. Bu itilâfnamenin Fransız as tedbirler bu manda yasası esaslan dahi kara mukavelenamesi heyeti umumiye 10 uncu fıkralannda îskenderun lima iyaretini iade edeceklerdir. Siz, Montrödenberi milletinizin ilk dekerlerinin Adanadan çıkmasını intac etAkşam saat 21 de Başvekil tarafından indedir. sinden ve 1923 Lozan muahedesinin bu nmda Türkiyeye tanılan haklar arasında a tam bir surette tahkim olunduğu Botiği için iyi bir mukavele olmakla beraber 6 mandater sıfatı ile şimdiye kadaı na müteallik ahkâmından beri addetmek Türkiyeye kâfi bir sahanın uzun müd Gran Bretanyi otelinde Amiral şere azlardan geçerek gemilerinizi ve efraAntakya ve îskenderunu öte tarafta bı detle kiraya verileceği açıkça ifade edil ine bir ziyafet verilecek ve bunu bir ınızı Akdenize çıkardınız ve Maltaya deruhde ettiği taahhüdleri Suriyeye dev zaruretinde kalır. rakmakla o zaman vazifesi icabı muahelo takib edecektir. eJdiniz. Bu hâdisenin fevkalâde mü rederken Fransa hükumeti gerek Suriye 1921 imza protokolunda Fransa de miştir. Manda şartlarını beyan eden veYunan donanması bugünden Faler lidenin altmı imzalıyanlar için bir derd im bir şey olduğuna hassaten işaret esikanın 4 üncü maddesinde ise mandater ile yaptığı bir anlaşma sırasında ve ge egesinin İskenderun ve Antakya mıntamanında yer almış bulunmaktadır. ve yara olduğunu söyliyerek söze başlaerim. Beş gündenberi Türk ve İngiliz rek bu münasebetle herhangi bir ahaı kası için Türk bayrağını ihtiva eden bir Fransaya Suriye ve Lübnanda hiçbir sa Atina Polİ8 müdiriyetine tesekkür dı. iloları yanyana yatıyor. devletle yapacağı müzakereler esnasında bayrağın kabulündeki faideyi tasdik et hanın kira ile başka bir devlete verilmiDonanmamızın ziyaretini takıb et Her ikimiz de eski gemici âdeti ol O zaman ki zaruretler ve endişeler manda yasası ahkâmından dışarı çıka • miş ve bunu temin için hükumeti nezdinde yeceğini temin etmek vazifesi veriliyor. mek üzere geldiğimiz dost memlekette ok iyi hüsnü kabul görüyoruz. Bu cüm mak üzere birbirimize ihtimam ettik ve Bu sırada Rasih Kaplan: maz. eşebbüs yapmayı vadeylemiş bulunması 0 halde muahede ortadan eden olan Atinanm kıymetli polis mü ize beyan edebılirim ki biz gördüğü Bu muahede Mecliste konuşulur Bu itibarla Suriyenin istikbali mevzuu îskenderun mıntakasında kabul edilen kaldırıldı m? dürü tarafından pek çok teshilâta maz müz ih'timamdan çok memnunuz. Her ken ağlıyanlar olmuştur. Hatırlarsın! di bahsolduğu sırada Fransa hükumeti, Su rejimin mahiyetini göstermek için gü^el Bu başkalıklar İskenderun ve Antak ar olduk. Bu vesite'ile kendisine bu sü ki tarafın yaptığı bu ihtimam yalnız ye haykırdı. Yusuf Kemal her zamanki riye hükumeti namına aldığı 1921 dekı bir delil teşkil eder. özde.kalmadı. Filiyata da intikal etti. ya ve havalisinin manda şartlarını tevsik. unlardan tesekkür etmek isterim: temennisinin «ben ölmeden evvel şu hu taahhüdlerinin fevkinde taahhüdlere giBundan, yaptığımız kürek yarışını ve 6 Manda yasası ve 1930 teşkilât eden ahkâma dahil bulunmadığı, biaa«a>« Cemil Fikret utbol maçlarım murad etmek istiyo dud kalksa!» olduğunu söyledi. rişemez. kararnamesi, Türkiye hükumetinin mu aleyh Sancak mıntakası 1921 muahedeDost Yunan gazetelerinin nesriyatı •um. Bugün öğleyin kupaları verirken 7 Suriye eczasından olan Sancak vafakati almmaksızm tanzim edilmiş ol sile istiklâle kavuşmak üzere otonomiye Bu öyle bir itilâfnamedir ki, dedi, Atina 27 (A.A.) Gazeteler, cumar iöylediğim gibi kürek yarışında bize Büyü'k Meclis noktası noktasına her ciile ayn bir ittifak muahedesi akdetmek, duğundan Türkiye bunlara muhatab o tâbi olduğu için bahse karıştırılmadığını esi günü Faler limanına gelecek olan am bir surette galib geldiniz. hetine vâkıftır. O zaman zaruretler var filen ve hukukan 3 üncü bir devlet tesısı amaz. bizimle kabul etmek tabiidir. Aksi tak Türk filosunun Yunanistanı ziyareti Futbol maçını da kaybettiğinizden dı. O zaruretlerdir ki bize bu fena hu suretile Suriyenin parçalanması dmek 7 1921 tarihinde Suriye namı al dirde bu müteanz ahkâm birbirini ifna münasebetile hararetli yazılar neşret dolayı müteessirim. Fakat öğleden sondudu kabul ettirdi. Şimdi Fransadadır. olur ki bu da manda yasasma mugayir tında siyasî bir teşekkül mevcud olma ederek bizim muahedemizin ortadan mektedjrler. a futbol maçında söylediğim gibi bir Franklen Buyyona karşı açık söylüyo dir. Gazeteler, Türk bahriyelilerinin Yu galibiyetten daha büyük bir şey kaza dığına nazaran şu halde mevzuu bahse keyfî olarak kaldınlmış olduğunu anla rum. Türk murahhası baştan nihayete 8 1921 itilâfnamesi, Sancağa, Su dilen muhtariyet, mevhum bir Suriye dev maktan başka bir çare ve izah buluna nan sularında coşkun tezahüratla kar narak memleketinize götürüyorsunuz ki ılanacaklarını bildiriyor. İki yüzlülük kadar «Antakya, İskenderun Türktür. riye haricinde siyasî bir varlık imkânını leti çerçevesi dahilinde değil, ancak Fran ıilir mi? da, spor centilmenliğile oynamış olnedir bilmiyen Yunan milletinin coşkun Behemehal alınacaktır» sözünü daima derpiş etmemistir. sız otoritesi çerçevesi içinde derpiş edil Müzakere beklerken münakaşa mak şöhretidir. karakteri bu tezahüratta kendini gös tekrarlamıştır. Hariciye Vekili mesele 9 Fransa hükumeti bu hususta Tür miş ve Suriye ve buna müşabih diğer teAmiral Okan, pek kısa olan bu beş çıktı erecektir. Yunan milleti, her iki memnin Milletler Cemiyeetine gittiğini söy kiye ile görüş taatisine memnuniyetle a şekküller gibi istiklâle namzed addedilgünlük müddet zarfında size arkadaş Bu sonuncu takdirde ise 1921 muahe eket arasında dostane işbirliği siyasa lerken «bana itimad edin» dedi. Bütün madedir ve bu müzakerelere Suriye hü mesi tabiî bulunmuş olan bir muhtariyetlduk dersem buna itimad edersiniz, dedesine mevzu olan bütün meseleler olduTürk milleti bu davanın arkasındadır. kumetinin salâhiyettar mümessillerini iş tir. ğil mi? Ümid ederim ki geride dostlar ğu gibi açıkta durmakta ve bir hal şekli erme hakkı Milletler Cemiyeti KonseBu dava Türklerin kalbinde çarpmakta tirak ettirmek hakkını Fransa muhafaza bıraktığınızı hatırlarsımz. Size iyi bir 8 Herhangi bir devletin diğer bir beklemekte bulunuyorlar, demektir. A dır. Biz o zaman Fransa ile konuşurken eder. yine aiddir. eyahat temenni ederim. Ve Türkiye devlete karşı olan taahhüdlerini, o dev samble münasebetile Cenevrede bulun imparatorluk dörtte üçünü vermişti. NiBu iki telkin, ayni zamanda Türkiye Cumhurreisi şerefine kadeh kaldırmıya letin nzasmı almadan ahar bir devlete duğum sırada yaptığım mülâkatlann ve Notamızın dayandığı esaslar çin Şam ve hatta misakı millî hududu ve Fransa ile elyevm Fransa Cumhuri davet ederim.> Fransa hükumetinin bu notasına Paris devretmek mümkün değildir. temaslann neticesi olarak avdette Anka yeti otoritesi altma konulmuş olan mem Maltadaki Türk şehidlerini ziyaret dahilinde * olan Haleb hakkında ka büyük elçimiz vasıtasile 17 teşrinisarıı Esasen İskenderun Sancağı hiçbir za rada bu millî meselemiz için Fransa ile yıdlar koydurmadık ta Antakya ve îs leketleri alâkadar eden bu meselenin halValetta 26 (A.A.) Dün öğleden son1936 tarihinde müdellel bir cevab ve man Fransaya ilhak edilmiş değildir ki aramızda konuşacağımızı tahmin ediyorkendereunda ısrar ettik? Çünkü o za linde yegâne ilham kaynağı olması lâ ra Amiral Şükrü Okan maiyeti ve Malrildi. Bu cevabımızın dayandığı başlıca bugün Suriyeve ilhak edilebilsin. dum. Beyaz Kitablarda gördüğünüz gi zım gelen dostluk zihniyeti dairesinde ta fahrî konsolosumuz olduğu halde mandanberi kalblerimiz titriyordu. Bu esaslan da hulâsatan yüksek Meclisinize 9 îskenderun ve Antakyanın istik bi müzakere yerine notalar teatisi ve mümuahedenin mukaddemesinde Fransanın Maltada yatan Türk askerlerinin mezayapılmıştır. arzediyorum: lâli, Suriyenin parçalanması manasını nakaşa oldu. Bunlann dostane bir hava rını hususî olarak ziyaret etmiş ve bir bize beynelmile! meselelerde yardım edeBirinci teklifi reddettik 1 Milletler Cemiyeti paktını ihti tazammun etmez: Zira bu yerler üzerin içinde cereyan ettiğini aynca kaydede çelenk koymuştur. Fahrî konsolosumuz ceği yazılıydı. Montröde bir mukavele Bunun üzerine Büyük Şefimizin ve da bir çelenk koymuştur. sakdettik. Hükümlerini gözönüne getirir va eden Versaille rtıuahedesinin akdi e> de Türkiye, Suriyeye hiç bir hak tanı rim. Bu mühim mesele tabiatile böyle Başvekilimizin ve İcra Vekilleri Heye mış değildir ve şurası da kayde şayandır sürüncemede ve münakaşa halinde ka Bahriyelilerimizin ihtisasları sek Fransanın bizi incitmemesi lâzım geltinin, milletimizin arzulanna uygun olaki yeni muahede ile Suriye camiasına it lamazdı. Yavuz 27 (A.A.) Yarın sabah dost diği anlaşıhr.» larak siz varsınız» dedi. rak Hariciyenize verdiği direktifi telâk Elen donanmasına iadei ziyaret etmek İngiliz nazırları da sizin gibi mi hal edilen Alevî ve Cebelidürs hükumetFransanın teklifleri Yusuf Kemal Montrö mukavelesin ki etmiş bulunduğum için birinci teklifi üzere Faler limanma gerecek olan doleri, İskenderun haricinde Suriye vah düşünüyor? diye sordum. Briyan: Fransa büyük elçisi iki gün evvel ter kabul edemiyeceğimizi derhal söyledim. den bazı maddeleri ve bilhassa Pol Bonnanmamız, Akdenizde seyretmekte bu Tabiî değil mi? dedi. Hatta on detini yeniden temin etmiş oluyor. cihini bize bırakmak suretile, hükumetilunduğu şu saatlerde Maltada karşılaşkurun meharetile akdolunmuş denilen ve Cemiyeti Akvama gideceğiz 10 Suriye ve Lübnanın istiklâle ka nin iki teklifini ifade etti. Bunlan işte aylar daha ilerisini de düşünmelidir. mış olduğu İngiliz deniz kuvvetlerinin Fransayı da memnun eden 19 uncu madMilletler Cemiyeti Konseyine müra Bu Türkün ve tarihin hakikatidir vuşmalan, Türkiye Oumhuriyetinin her nile arzediyorum: deyi ele aldı. Ancak bu izahatı sırasında caate muvafakatimizi, keyfiyeti fırkamız gösterdiği dostluk alâkasmm kalbler Yusuf Kemal açık söylediğini, tabiî zaman ilân ettiği prensiplere uygundur ve 10 teşrinisani tarihli notasile Fransa de bıraktığı sevgi heyecanı içindedir. kendisinin ve meb'us sıfatile şahsî olarak hududun Nehiri Asiden başlıyarak Fıra Fransanın aldığı karar hakikaten tak hükumeti iskenderun meselesindeki hu içtimaında bahse koyduktan sonra Fran Filhakika Amiral Okandan başlıyarak mütaleatta bulunduğunu ve sözlerini tasa büyük elçisine ifade ettim. Şimdi Is en küçük deniz erimize kadar herkes, tın dirseğini bulan sınır olduğunu kaydet dire şayandır. kukî vaziyetini, gerek manda yasasile biatile hükumeti angaje etmediğini kaykenderun, Antakya ve havalisinin mu Maltada geçen günlerin en tatlı hatıraTürkiye hükumeti komşusu Suriye ile bağh bulunduğu Milletler Cemiyetine tikten sonra sözlerini şöyle bitirdi: detti ve sözlerine şöyle devam etti: kadderatı meselesi Milletler Cemiyeti larını ve bilhassa bu arada valinin kc Arkadaşlar Yusuf Kemal heye münasebatının çok hayırlı bir şekilde te karşı, gerek Ankara itilâfnamesi muci nin tetkik ve mütaleasınm alınmasma te nağmda duvarları Maltada Türk şeha Yalnız Fransa değil bizim bu me cana düştü demeyiniz. Bu Türükün ha celli edeceğinden şüphe etmez. bince deruhde ettiği hususî mecburiyetler selemizle meşgul olacak bütün milletler kikatidir. Tarihin hakikatidir. Edebiyat İskenderun ve Antakya hakkındaki itibarile Türkiyeye karşı tesbit etmiştir. cil edilmiş oluyor. bu suretle Milletler metini tasvir eden tablolar önünde bahCemiyeti bizim için millî ve büyük bir riyelilerimizi îstiklâl marşile selâmla bilirler ki bugün karşılannda o muahede yapmadım. Ve ben üzerimize zammo Türk noktai nazarı, Türk ve Suriye milEvvelce verilmiş olan izahat sayesin meselemizle işti^al etmeğe, hele sulh ve mak ve aynlırken her birile ayn ayn yi akdederken olan Türkiye yoktur. Ha lunsun demiyorum. Benimkileri bana letleri arasında hakikî bir dostluğun mevde Fransa hükumeti mavzuubahis muhiktısadî bakımdan şimalî îranm cenub vedalaşmak suretile göstermiş olduğu tırlarına getiremiyecekleri kadar kuvvetli versinler.» cudiyetine hiçbir suretle mâni teşkil et telif taraflar için mucibi memnuniyet bir kısmından başlıyarak Türkiyenin Van dostluk tezahürü bütün dekorile gözübir Türkiye vardır. mez. Bilâkis bu dostluğun takviyesi için uyuşmaya atideki iki usulden birinin kaHariciye Vekili kürsüde gölünün ve Diyarbekirin cenub mıntaka müz önünde yaşamaktadır. Briyanın sözleri bulü suretile vanlabileceğine şüphe et Bu beyanattan sonra Hariciye Vekili bir unsur olur. sını teşkil eden büyük bir kıt'asile Irakın Yusuf Kemal Hariciye Vvkili olarak kürsüye geldi. Ezcümle dedi ki: Bir çok fedakârhkla şimdiye kadar mez: şimalini ve Suriyenin şimalinde kücük bi Ingilterede yeni bir grev Londraya giderken Parise uğradığım, o 1 Türkiye hükumeti mandanın ip Söz söyliyen arkadaşlanmın beya elde etmiş olduğu haklardan ve bunlann mmtakayı ihtiva etmek üzere Yakınşar zaman Briyanın çekilmiş, yerine Puan natlannın hepsinde hâkim ve müşterek icabatı tabiiyesinden Türkiye Cumhu tidasmdanberi tatbik edilmiş olan San başlıyor kare gelmiş olduğunu, hükumetin muva bir endişe var. O da bu havalideki Türk riyeti vazgeçemez ve bu hakların mahi cağın siyaseten Suriye tebaiyeti mesele kın kocaman bir sahasile Akdeniz ve Londra 27 (A.A.) Manchesterm fakatile Paris civarında bir köyde otu halkının içinde bulunduğu vaziyettir yetlerinin şu veya bu şekilde değişmesini sini ortaya atmadığı takdirde Fransa hü Avrupa arasındaki mübadelelerin tek e 8 bin pamuk mensucat amelesi, 10 kâsaslı bir limanı olan bu Türk mıntakası ran Briyanla görüstüğünü ve görüşürken Hükumet bu mühim noktayı daima göz de kabul edemz: kumeti, işbu mıntaka Türk unsurlarının nunuevvelden itibaren grev ilân etmeğe nin emniyet ve istikbali hakkında mütale' Ankara itilâfnamesinde Fransa hükume önünde tuttu. Ve Başvekil Fransa bü karar vermişlerdir. Amele, 1932 sene 1 1922 yasası ve 1930 teşkilâti e lehine olarak 1921 itilâflan çerçevesi i asını bildirmeğe davet edilmiş oluvor. sindenberi ücretlerde yapılmış olan tentinin hayırhahane davranacağı vaidine yük elçisile mülâkatında bu noktada e sasiyesini, Fransa hükumeti ilk defa ola çinde Türkiye hükumetınce serdolunmas Hariciyemiz mutad gayretini zilâta artık bir nihavet verilmesini is istinaden kendisine «Londrada İngiliz hemmiyetle tevakkuf etti. Büyük Mecli rak ileri sürmektedir. Bu iki vesika, Fran şayanı arzu telâkki edilen teminatın tet temektedirler. sarfedecektir nazırlarile konuşacağım. Ne gibi bir hat sin bu vaziyet hakkında ıstırabını bir di sanın, Türkiyeye evvelce vuku bulan ta kikine derhal başlamağa hazırdır. Hariciyenizin bu safhayı da dikka Romanya büyük erkânıharbitı hareket tavsiye edersiniz?» dediğini rektif telâkki ettiğimi arzederim. 2 Türkiye hükumeti Sancak için ahhüdlerinden açıkça nükulünü tazam ve itina ile takib edeceğini temin ederim söyledi. Ve bu hatırasını şöyle nakle deBundan sonra verilen bir takrirle mü mun eder. Fransa hükumeti bunlan serd meselâ Suriyeye karşı istiklâliyeti ihtiv ye reisi Varşovaya gidiyor vam etti: 7akere kâfi görüldü. Hariciye Vekilinin eylemekte devam ettikçe, Türkiye, mev eden yeni bir yasa talebinde ısrar ettiğ Şimdi bu suretle harekete müsaade ve i Varşova 27 (A.A.) Gazetelerin timad buyurmanızı rica ederim. Huzu O zaman daha zafer olmamışh. Meclisteki beyanatı tasvib olundu. Ve cud mukavelelerin heyeti umumiyesin takdirde mesele mandater hükumet sı bildirdiğine göre, Romanya ordusu, er1922 di General Muzen de yanımızda ruznamede baska madde kalmadığından den kendisini berî addetmeğe mecbur o fatile Fransa hükumetinin salâhiyetini runuzda vaziyeti daima adım adım ol kânıharbiye reisi General Samsonovicı, idi. Briyan bana birçok misaller göster pazartesi günü toplanmak üzere celseye lacaktır. Yalnız bu son haldedir ki mü tecavüz eder. Böyle bir halde manda duğu gibi arzedeceğim. İcab eden karan yakında Varşovaya gelecektir. dikten sonra: «Şarkta yalnız kuvvet o nihavet verildi. zakerata, Suriye delegelerinin iştirak: yasasını tefsir etmek ve salâhiyetle rey almak her vakit sizindir.» Sancak Dayası Milletler Cemiyetine gidiyor Donanmamız bu sabah Faler e geliyor Dost Yunan hükumet ve milleti, filomuzu merasimle karşılamak üzere hazırlandı