Katalog

Bugün 1 2 Sahife 2 nci sahifemizde: Siyasî İcmal. İngil. terede sılâhlanmak meselesi. Deniz Okulundan 61 yıl once çıkan tarih gibi ihtiyar Kandemır. 5 inci sahifede: USkudar koy leri nasıl imar edilecek? 6 ncı sahifede: Spor haberleri^ umhuri S3]fl! 4498 Telgraf ve mektub adresi: Cumlıuriyet, İstanbul Posta kutusu: tstanbul, No 246 PBFŞBniüC 19 JKİnCİÎBŞrİll 1936 Teleîon: Başmuharrlr ve evl: 22366. Tahrir heyeti: 24298. tdare ve matbaa kısmı 24299 . 24290 jv. K E M A>j Z M Yazaq: TeW Türk inkılâbı hakk^îda şimdiye kadar yazılmış eserlerin en mükemmelidir. Fransız parlâmentosu reisi Herriot ve doktor Köprülü Fuad eser için birer mukaddeme yazmışlardır. Her gencin elinde bir tane bulunmalıdır. Türkler büyük zaferlerini sevincle kutluluyorlar Cevabî notamız Fransız hükumetine verildi. Intihabat esnasmda yapılan yolsuzluklardan dolayı çekilen protesto telgrafları tevali ediyor Davamızda Reviziyon Yoktur Ankara: 18 sonteşrin. (Telefonla) azı Alman gazetelerinın mütalealarında İskenderun, Antakya ve havalisi davamızda haklı bir reviziyon görmek istediklerini okuduk. Bu gazeteler davamızın esasmı pek haklı buluyorlar, ve böylece esası hakka ve adalete makrun olduktan sonra reviziyon bile olsa onun tatbik ve icra olunmasmı pekâlâ meşru görüyorlar. Esasmda bizi haklı dahi göstermiş olsa davamızın bu şekilde mütalea ve tasvir edilmesini asla doğru bulmayız. Çünkü bidayettenberi pek açık söyliyegeldiğimiz veçhile bizim davamızda reviziyon yoktur. Intıhabat hezımetinden sonra Dünkü törende Deniz Harb okulu ve Deniz Lisesi Komutam Albay Ertuğrul nutuk söylerken i Alman Sovyet münasebatı kesiliyor mu? Moskovada tevkif edilen Almanlar meselesi büyüyor Berlin 18 (A.A.) Havas muhabiri bildiriyor: Burada neş redilen yarı resmî bir tebliğde denildiğine göre, Sovyet makamları Moskovadaki Alman büyük elciligini Sovyetler Birliğinde yalnız 23 Al manın tevkif edilmiş olduğundan haberdar etmişlerdir. Casuslukla, tedhişçilikle ve Sovyetler aleyhine müteveccih hareketlerle itham edilmekte olan mevkufları, herhangi bir Alman konsolosunun ziyaret etmesine müsaade edilmemiştir. Al ' man makamlan, Sovyetler Birliği ' makamlarının verdigi izahatı tama men gayrikâfi addeylemektedirler. Zira tevkifat yapılalıdanberi ara dan on gün geçtiği halde Sovvet makamlan. mevkuflara vükletilen suçlar hakkında daha hâlâ müsbet lArkast Sa. 3 sütun 4 te^ Deniz Okulunun 161 inci yıldönümü dün kutlulandı Bu çok güzel ve samimî törende mektebi kuran Cezayirli Gazi Hasan Paşanın adı saygılarla anıldı İ Güzel Kırıkhandan bir manzara* Hükumet binası ve ana cadde . Ankara 18 (Telefonla) Fransa hü tir. Her türlü zulme, işkenceye ve kumeti tarafından hükumetimize veri tazyika millî iman dolu göğüslerini Malumdur kı lugat manasında icab len cevabî notanm cevabı bugün Hari siper ederek karşı koyan Türkler, bu ediyorsa değiştirmek için mukarrer birşe ciye Vekâleti tarafından Fransaya ve zaferlerinin şerefine bu gece büyük yi tekrar gözden geçirmek manasına o rilmiştir bir ziyafette sabaha kadar eğlenmiş lan reviziyon (revision), bilhassa harbsoHalk sevinc içinde ler, Atatürke karşı bağlılıklannı ve nu siyasî ıstılahı olarak muahedelerin Antakya 18 (Hususî) Birkaç minnettarlıklarını izhar etmişlerdir. Deniz talebesi, Mekteb zincirinin 161 inci baklasım denize indirirken hudud ve arazi itibarile tebeddülü istil vatan haini ve satılmış istisna edilirse Protesto telgrafları Deniz Harb Okulunun ve Deniz Li bul Kumandan vekili General Tevfik zam edecek veçhile tadili manasında Suriye seçimi hiçbir Sancak Tiirkü sesinin 161 inci yıldönümü dün çok güzel Tufan; Emekli Amiral Vasıf; İstanbulAntakya 18 (Hususî) Âli kokullanılıyor. Bu tabiri kısaca muahede nün iştirak etmemesile neticelenmişve çok samimî ınerasımle kutlulanmıştır. daki Askerî mektebler ve liseler müdür[Arkası Sa. 8 sütun 4 te] tadili diye alabiliriz. Reviziyon meselesi lArkası Sa. 7 sütun 1 dei Merasimde, Onçeneral Ali Said, îstan harbsonunun en mühim telâkkilerinden: biri olmuştur. Mevcud muahedelerden memnun olmıyan milletler reviziyoncu sınıfına aynlmışlardır. Alman gazetelerinin îskenderun ve havalisi davamızda haklı bir reviziyon görmeleri de kendi siyaseti noktasından Almanyanın reviziyoncu olması hasebile bu davada kendilerine bir mesned bulmağa çalışmalanndan ileri gelmiş bulunmaktadır. Ankara 18 (Husus) Reisi CumhuHalbuki bizim davamızda revizirumuz Atatürk bugün saat 18 de nezd yondan eser dahi yoktur. Bilâkis biz muahede hükümlerinin İskenderun lerinde hariciye vekili Tevfık Rüştü Aras Londra 18 (Hususî) Almanya, askerî bir ittifak akdedildiğini bildiriyor ve havalisine müteallik kısmının sa ve iktısad vekili Celâl Bayar bulunduğu İtalya ve Japceyanın komünizme karşı lar. dece yerine getirilmesini istiyoruz. halde Alman iktısad nazırı ve Rayşbank İngiltere Hariciye Nazırı M. Eden teşriki mesaiye karar verdiklerine dair Davamızın mevzuu tadil değil, tat reisi doktor Şahtı kabul buyurmuşlardır. Lille 18 (A.A.) Dahiliye Nazırı muhtelif menalrden şayanı dikkat ha Japonya ile Almanya arasında imzalanDr. Şahtın beyanatı bik talebidir. Pek mühim olan bu nokM. Roger Salangro, dün gece odasın berler verilmeklîdir. dığı söylenen anlaşma hakkmda Japontanın içeride ve dışanda pek iyi bilinmeAnkara 18 (Hususî) Rayşbank daki bütün havagazi musluklarım açık Japon mehafılınden gelen haberler üç yanın Londra elçisinden izahat istemiştir. si lâzımdır. Başkanı Dr. Şaht saat 20 de Ankarapabırakarak intihar etmiştir. Kendisi, 47 devletin iştirakJe komünizme karşı bir Diğer taraftan Romada münteşir GiFılhakika biz îskenderun, Antakya ve lasın yeşıl salonunda matbuat mümessil yaşında idi. blok teşkılinin 3ievzuu bahsolduğunu bil ornale D'İtalia gazetesi bu akşamki başhavahsinin Türkıyeye ilhakını değil, lerini kabul etmıştır. Kardeşi gazetecilere beyanatta bulu dirmektedirler. makalesinde İtalya, Almanya ve JaponFransa ile bu kıt'a arasında yapılacak Dr. Şaht biraz evvel Atatürk tarafm narak müntehirin karısınin ölümünden Moskovadaı gelen haberler ise Japon ya arasında husule gelen anlaşmadan bahbir aranjman dairesinde istiklâlini istiyo dan kabul edılmiş bulunuyordu. Beya dolayı çok müteessir olduğunu ve bu te ya ile Almanya arasında Sovyetlere karşı lArkası Sa. 3 sutun 1 de] ruz. Fransa ile aramızda bu Türk top natına «şu dakikada o büyük ve hariku ıııııııııımıııııııııııiMMiM n mı• 1 1 1 i 11• ı M1111111M• 11• ı• 111111• ı r ı • 11 IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMII1IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIII1IIII1IIIIIIIIIIIII1IIIIIII1IIIII essürünün son günlerde ailesi efradmdan raklanna dair akdedilmiş muahedelerin lâde şahsiyetin tesiri altmda bulunmak birçoğunun ölmesile büsbütün artmış busarıh icabı budur. Ve biz bu davayı du tayım» sözlerile başlıyan Bakan, Atatürk lunduğunu söylemiştir. Bunun üzerine rup dururken de ileri sürmüş değiliz. için: Dr. Şaht seyahetlerinden birinde M. Salangronun sıhhati bozulmuş ve Günün birinde gördük ki Fransa Suriye« O, yalnız Çanakkale zaferini ka kü varlıklarile iktısad ve kültür bakımm geçenlerde sağ cenah gazetelerinden bi ye istiklâl veriyor olduğu söylenilen yeni zanan adam değil, ayni zamanda bugün dan yaratmış olan ve Türkiyeyi yep yeni rinin kendisini harbde firar etmiş olmakbir muahedename ile İskenderun, An kü Türkiyeyi, maddî ve manevî bugün lArkast Sa. 3 sütun 4 tcl la itham etmesi üzerine büsbütün bitkin lllllllllllllllllllllMIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIMIIIIIIIIIIIIUIllllMlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllltllllllllllilllllllıııııııııllıılllıııııııııiııııııııııııııı takya ve havalisini Suriyeye ilhak etmek yoluna dökülmüştür. Biz Fransaya yi akdettiğimiz zaman onunla harb ha kat Fransa bu meyanda Türk İskende bir hale gelmiştir. Bundan birkaç hafta bunun yapılamıyacağını, İskenderun, linde bulunuyorduk, ve o zaman Fran run, Antakya ve havalisini Suriyeye il evvel eski muhariblerden mürekkeb hu Antakya ve havalisi Türk toprak ve insa bu havalide Osmanlı İmparatorluğu hak etmek teşebbüsüne dahi girişmiştir ki susî bir üjri, müntehirin masumiyetini i sanlarınm kurbanlık koyunlar gibi başka nun bir kısım toprakları üzerinde sadece işte bu noktada hakka ve hakikate muha jlân etmiş ve Meb'usan meclsi kendisine bir memleketin hakimiyetine tevdi oluna müstevlî bir işgal edici mahiyetinde idi. lif olan hareket tarzma karşı ses çıkar 63 reye karşı 421 reyle itimad beyan etmıyacağmı söyledik, söylüyoruz, ve söy Fransanin Suriye ve havalisindeki mil mamazlık edemezdik. İskenderun, An miştir. liyeceğiz. Fransa, cenub hududlarımız letleri bilâhare mazhar olacakları bir is takya ve havalisi Türklerinin Suriye ABir müddet sonra M. Roger Salen aşağısında kendi mandasma mevdu tiklâle hazırlamak üzere Milletler Cemi rablarile hiçbir alâka ve münasebetleri gronun Almanyada harb esiriken bir Almemleketlere yeni bir idare şekli vermek yetince usulü dairesinde bir mandaterhk yoktur. Fransa mandaterlik vazifesi icaman askerî mahkemesi tarafından bir döistediği zaman İskenderun, Antakya ve le vazifedar kılmması 1922 tarihinde bile oralarda kendi idaresine tevdi olukümhanede çalışmak istemediğinden dohavalisine de lâakal istiklâl verebilir. vaki olmuştur. Halbuki bizim Fransa ile nan insanlara kendi kendilerini idare layı mahkum edilmiş olduğu meydana Hududlarda herhangi bir tebeddülü icab İskenderun, Antakya ve havalisine aid hakkını tanımağa hakikaten karar verçıkmıştır. etmiyen bu davanın reviziyonla hiçbir a mukavelemiz 1921 tarihlidir, yani tam mişse bunların başında îskenderun, AnM. Blumle M. Daladier, bu sabah lâka ve münasebeti olmadığı çok açıktır. bir yıl mukaddemdir. Biz İskenderun, takya ve havalisi Türklerine istiklâl verLillee hareket etmişlerdir. Cenaze me Antakya ve havalisini Suriyeye ilhak mek mecburiyetindedir. Bu hak, SuriFransa bu meselede hakikati bilmiyor muvafakatile hududlarımız haricinde bı yeden de mukaddemdir, Lübnandan da. rasimi, cumartesi günü yapılacaktır. mu, Suriye vaziyetin nezaketini anlamırakmış değilizdir. Biz bu Türk kıt'asını Çünkü 1921 tarihli Ankara muyor mu? Olabilir. Herhalde yapılan işFransaya tevdi ettik. Fransa Milletler ahedesinden itibaren bütün muaheler ne hakka, ne hakikate asla uymamakCemiyetinden aldığı salâhiyetle bütün delerde Fransa îskenderun, Antakya ta olduğu için biz herkese hak ve hakikat bu topraklar halkmı kendi istiklâllerine ve havalisinin esasen ürk mahiyetini dairesinde yürünmesi lüzumunu anlatkavuşturmak ve buna hazırlamak taah ve bu itibarla muhtar bir idareye mak zaruret ve kararile ayaklanmış buhüdile mandaterlik vazifesini kendi üze mazhariyetini kabul ve bize karşı talunuyoruz. Davamız budur, ve bütün rine aldı. ahhüd eylemiştir. milletçe hiç telâş etmeksizin bu davada Atatürk, Alman Iktısad Nazırını kabul ettiler Bu sabah Ankaradan ayrılacak olan Dr. Şaht gazetecilere mühim beyanatta bulundu Fransız Dahiliye Nazırı intihar etti Almanya Italya Japonya arasında bir anlaşma Üç hükumet komünizme karşı her sahada teşriki mesai edeceklermiş! i İntihara sebeb olarak bazı ailevî meseleler gösteriliyor Almanya ile italya Burgos hükumetini tanıdı İhtilâlciler Barselon limanındaki ecnebi gemilerini limanı terke davet ettiler Filyos Çatalağzı hattı açıldı sonuna kadar yürüyerek onu anlatıncıya ve vaziyete hâkim kılıncıya kadar uğraşmağa azmetmişizdir. Bu davada hak, hakikat ve mantık bizimle beraberdir. Karşımızdakiler ise serapa haksızlık, hakikatsizlik ve mantıksızlık içinde yüzüyorlar. Biz Fransa İle çenub hududlarunıza aid mukavele Aradan on dört, on beş yıl geçtikten sonra şimdi Fransa o havalide kendi mandaterliğine tevdi olunmuş olan topraklara, sözümona istiklâl vermek teşebbüsüne girişmiştir. Fransanin guya oralarda şuna buna istiklâl vermek perdesi altmda giriştiği gülünc işlerin garib mahiyeti üzerinde durmak bize düjmez. Fa Görülüyor ki İskenderun, Antakya ve Madridin kenar mahallelerine yerleştirilen havalisi davasında reviziyon, yani muahedelerin tadili talebi yoktur, bilâkis muatoplardan biri ve topçu neferleri Filyos 18 (Hususî) Filyos ÇatalGeneral Franb tukumeti Ispanya hedelerin tatbikı lüzum ve ihtiyacı varLondra 18 (Hususî) Almanya dır. Bu işte Fransa, Suriye dahil bütün ağzı hattı işletmeğe açılmış ve ilk kö ile İtalya Genîral Franko hükumetini ta nın büyük bir kıs.mnı zaptettığınden ve nın dünyanın ve o meyanda Alman matbu mür treni Zonguldak Valisinin başkan nıdıklarım bu akşam resmen ilân etmiş memleketin dığer kısımlarında rneşru W atının doğruyu görmesini isteriz. lığmda 35 kişilık bir heyeti hâmilen ha lerdir. Bu aksaraı saat 7,30 da Romada hükumet bulunmadıgından, İtalya hu Urkası Sa. 6 sütun 5 tei reket etmiştir. neşredilen teb<Iiğ şunları bildirmektedir: YUNUS NAD1 Ilk kömür treni Ankaraya hareket etti