Katalog

CUMHURİYET 6 Eylul 1935 Türklerle Süngü Süngüye No. 299 . A. DAVER Çanakkalede ASRîSiNEMADA fevkalâde program Bugün matinelerden itibaren ı TAKSiM BAHÇESi Süreyya Opereti • Yeni Operet ve Muhlis Sabahaddin tarafından bu akşam JHON BOLES ve LUPE VELEZ tarafından 7 eylul cumartesi suadiye plâjında B U G Ü N1™""^™™™"^™^^™"1"^^ M E L E K S İ N E M A S I N D A CLARK GABLE A Y SE RADYO (^ Bu aksamki program J ÎSTANBUL: 18,30 dans musikisi 19.10 hafif mtfsiki 19,45 Ege caz 20,15 konferans 20,30 stüdyo orkestrası 21 radyo caz ve tango orkestralan 21,35 son haberler, borsalar 21,45 Aleksandr Mayler, Macar halk havaları 22,10 hafif musiki VTYANA: 17,10 gramofon 18,05 şarkılar 18,40 haftanm spor haberleri 19,05 konuş ma 19,30 «Die Valküro operası: Istirahat zamanlarında haberler ve hava raporu 24,05 konusma 24.20 aramofon. BERLÎN: 17,05 komedi: Meslektaşlar arasın'da17,35 kadınlarm zamanı 18,05 Hara burgdan 19,35 radyo orkestrası 20 35 ulusal yayın 20,45 günün akisleri 21,05 haberler 21,20 Alman merkez istasyonu 22.05 ulusal yayın 23,05 haberler 23,35 ulusal konusma 24,05 Ştutgarttan BÜKREŞ: 18,05 radyo orkestrası 19,05 Haber ler 19,20 orkestramn devamı 20,05 konferans 20,25 gramofon 20,55 kon ferans 21,20 şan konseri 21,35 küçük radyo orkestrası 22,35 haberler 22,50 orkestramn devamı 24,05 gramofon. VARŞOVA: 19,35 haberler 19,50 gramofon 20,05 haberler, reklâmlar 21,05 hafif musiki 22,05 haberler 22,20 senfonik kon ser 23,35 Vilnadan: Edebiyat 23,50 kücük orkestra. Çanakkale harbinin f eci bilânçosu Harbde Almanlarm rolü Liman fon Sanders beceriksiz miydi? Alman harb tarihinden S i B i R Y A MAHKÛMLARI Bu seferin hedefi: Türkiyeyi ezmek, Rusya ile iyi bir irtibat tesis etmek ve Balkan devletlerini müttefik sıfatile merkezî devletler üzerine harbe sokmaktı. îtilâf devletleri buna muvaffak oldukları takdirde müttefik devletler etrafında sıkı bir çember meydana gelecek ve bilhassa Avusturya Macaristan devletinin durumu çok tehlikeli bir hal alacaktı. Bu tehlikeyi bertaraf etmiş olmak şerefi Çanakkaleyi müdafaa edenlere aiddir. 1 ] Zayiatımızın dehşeti Türk ordusunun*birçok mahrumiyet lere ve harb vasıtalarına büyük düşman Osmanlı ordusunun bu cephedeki uüstünliiğüne rağmen sonuna kadar siper mumî zayiatı, henüz, tamamile tesbit elerinde kalmalan sayesinde zafer kaza dilememiştir. Bununla beraber menabi nılmıştır. Türk ordusunun Çanakkalede ve mevcud vesikalardan hakikate bir degösterdiği kabiliyetin en şerefli harb ic receye yakın olarak çıkarılan rakamlar Taatından olduğuna şüphe yoktur. Liman şudur: * Paşanın azimkâr idaresi de zaferde çok Şehid ,: 55,127 müessir oldu. Kendisine bu vazifesinde Yarah : 100,177 500 Alman zabit, memur, küçük zabit Gaib : 10,067 ve efradı da yardım etmiştir. Bunlar kara Hastalıktan ölenler : 21,498 ordusunda, müstahkem mevkide muhteYekun : 186,869 lif yerlere dağılmış bulunuyorlardı. LiHarb esnasmda bu cepheden geriye man Paşanın vazifesi çok büyük ve mes'uliyetli idi. Düşman teşebbüs ve baskm gönderilen hasta ve tebdilihavalıların yapabilmek faydalarına malik bulunu 64,440 raddesindeki miktannı da ilâve yordu. Takib ettiği hedefler yakındı. edersek hasıl olacak 251,309 yekunile Buna mukabil Çanakkale müdafileri, Çanakkale cephesinde verdiğimiz umumî düşmanın istediği yerde muharebeyi ka zayiatı hakikate yakın bir derecede gösbul etmek mecburiyetindeydiler. Çanak termiş olacağız. (Gaiblerin ekserisi parçalanmış ve pek kalenin gerisinde memleketin kalbini teşaz bir kısmı esir düşmüş olduğuna göre, kil eden İstanbul bulunduğundan her karış toprağın sonuna kadar müdafaası Çanakkalede ölen Türkler, 96,000 i gelâzım geliyordu. Çok defalar Çanakka çer. Halbuki orada yaralanıp İstanbullenin âkıbeti bir bıçak sırtmda durmuştu. daki ve sair yerlerdeki hastanelerde ölenFakat en tehlikeli zamanlarda bile Türk ler bu yekune dahil değildir. A . D.) ordusunun cesaret ve metanetıle ordu kuîtilâf devletlerinin bu cephedeki zayimandanının soğukkanlılığı sarsılmadı. atına gelince; maktul, mecruh, esir ve Liman Paşa icab eden yerlerde en doğru gaib olarak îngiHzlerin 216,000, Frantedbirleri tatbik ve müdahale etti. sızlarm 115,000 ki ceman 331,000 ki(Bir daha tekrar edelim ki Liman Pa şidir. şa hiç soğukkanlı değildi, bilâkis pek si Çanakkale hiicum ve müdafaası nirli idi ve sevk ve idare, ileriyi görüş, hakkında umumi mütalealar düşmanın maksadlarını seziş bakımlarınÇanakakle Boğazının ilk bahrî sıkışdan daima beceriksizdi. A. D.) dırmıya uğradığı sıralarda Cihan Harbi ve umumî vaziyeti şöyle idi: Çanakkale muharebesinin LEON TOLSTOI'nin şaheseri fransonunda Osmanlı ordusunun görülmemiş sızca sözlü film ve bir zaferile kapanan Umumî Harbin bu JACK HOLT RALPH GRAVES en kanlı sahnesine, ordumuzun en kıyve LILA LEE tarafından mettar ve en büyük kısmı iştirak etmiş ve ecdaddan kalma harb kabiliyetimizin en beliğ ve en şümullü eşer ve meyvaları burada inkişaf etmiştir. İlk ihrac hareketinden itibaren, tedricî bir surette takviye büyük macera filmi edilen bu cephenin eylulün son yarısınDuhuliye 15 kuruş daki kuvveti 21 piyade fırkasına yani yeni seslendirme tertibah 310,000 kişiyi geçen bir sayıya yükselmişti. CEHENNEM KARTALLARI GÖNÜL AVCISI Ö Ü Aynca: Paramount dünya haberleri ve MYRNA LOY tarafından emsalsiz bir surette yaratılan fransızca sözlü büyük filim Bu akşam saat 9 da istanbul Borsası kapanış fiatleri 5 9 1935 N UKU D I I 20 '0 20 20 20 2U 1 20 1 I 1 I .'0 >0 20 1 '0 l I 1 Sterlin Dolar Fransız Liret Fr, Belçika Fr. Drahmı isviçre Ft. Leva Florın Çek kronn Avusturya Şl, Peçeto Mark Zloti Ley Dinar Ruble Yen Isvıç re kronn Turk altını Mecıdive Ranknnt O<. R. 620. :24. 165. 192. 8İ 23, 816, 23. 80, 96. 22. 16, 40. 23. 23. 16, 33. 30 934, 5, *32. Açılıs 622, 0.7951 12.06 9.7464 4.735 83.76 ^,4418 624. |'<!6, 169. 194. 13, 24, 820. 2*. *2. 98. 23 60 17 42 24 50 24,50 17, 31 936. 53. 234, KIZ. KADIN OLUNCA Oynıyan: Güzel ve sarışın yıldız Fransızca sözlü şen ve kahkahalarla dolu bir filim. iPEKsinemasında M A R Y O N DAVİES Aynca: Paramount dünya havadisleri gazetesi Dikkat: Bugün matinelerde son defa olarak: BULUNMIYN ADAM Taksim BahçesiYemek yiyeceklerin şimdiden rnüracaatla plân üzerinde masalarını tutmalan lâzımdır. Acele ediniz. Tel. 43703 Suadiye kazinosunda operet Suadiye plâjı kazinosu, 7 eylul cu 7 Eylul cumartesi Kermes martesi ve 8 eylul pazar günü akşam ları Süreyya operet heyetini kazinoda 2 gecesi için 150 kuruş a 5 tamüsamere vermek üzere angaje etmişbaklık zengin bir tabldot vardır. 34İ ÇEKLER Londra N'ev York Paıis Milâno Bruksel Atına Cenevre Sofva Amsterdam Pra". Vlvana Madrld Berlın Varşoya Budapeşte Bukreş Belgrad Vookohama Mtoskova Stoktıolm tir. Süreyya operet heyeti Muhlis Sa bahattinin Ayşe operetini oynıyacak tır. Muhlis Sabahattinin kızı Melek te operette rol alacak, aynca bazı parçalar okuyacaktır. Operet heyetindeki ar tistler bale de oymyacaklardır. 63.3815 1.1765 19.225 4,2056 5.»186 1.9783 4.2216 4.1920 101.41 34.82 2,7266 1091.25 3 1183 1093 75 3.1112 Kapanış 623,50 l ,79475 I?.O325 9,72 4 7233 83 5680 2,4382 63.2364 1.18 19 2086 4.1960 5,8050 1.9738 4,2120 4,1825 101.1782 34,76 '.72 Nöbetçi eczaneler ESH ş Bankası muessls „ „ name ,. „ hamilıne Anadoin D.M. °/060 Tramvay Bomonti Nektar Reji Aslaı çimento Merkez Bankası AM Açüış 9.50 25.40 Kapanış 9.50 25.50 faydaları Harb durumunun Balkanlarda ınkısafı bakımmdan Çanakkale zaferinin büyük önemi vardı. Türkiye tarafından düşman taarruzlarınm muvaffakıyetle püskürtülmesi Balkan devletleri tarafından durumun müttefikler lehine olarak mütaleaBir ucu Şimal denizi sahiline öteki usına sebeb oldu. Çanakkalede elde edi cu da bitaraf İsviçre hududuna dayanan len zafer, Bulgaristanın Almanyaya ka garb harb cephesinde, genış mıkyasta tılmasını temin ve Romanya ıle Yunanis hareket harbi yapılması, uzun müddet tanın daha 1915 te İtilâf devletlerile har hiçbir taraf için mevzuu bahsolamazdı. be girmesini menetmiştir. Çanakkalenin Şark cephesinde ise, Alman ve Avusboşaltılması îtilâf devletlerinin Selânik turya Rus cephesi, dört nehir Loyunca te ciddî harekâta geçeceklerine dair bir Karpatlara kadar zahıren tesbit edılmiş alâmetti. Fakat buna mukabil Türk kuv ise de demiryolu ve mühimmat hususlavetleri de başka cephelerde kullanılmak rında pek te iyi bir vaziyette olmıyan için serbest kalıyorlardı. Almanya ile Rusların bu vaziyeti idame edebilmeleri Avusturyadan Türkiyeye giden yol aşüpheliydi. çılmış bulunduğundan bundan sonra (Arkası var) Türkiyenin Mısır, İran ve Kafkasyada (1) Harb Tarihi encümeni, eserin Ingiliz ve Ruslara karşı daha kuvvetli türkçe tercümesine şu notu ilâve et taarruzlar yapması kabil olacaktır.» Çanakkale muvaffakiyeti neye miştir: «Çanakkale müdafaasının şerefi, kamal oldu? nile, canile, başile bu müdafaayı yaraOsmanlı Erkânıharbi tan Türklere aiddir, denemiyor. Fakat yesinin mütaleaları aşağıdaki satırlarla güneş gibi aşikâr Mütareke esnasmda Osmanlı erkânı bir hakikati da söylemekten geri kalı harbiyesi tarafından çıkarılan «Çanak namıyor. 300 bin mevcudüne varan Türk ordusu içinde çoğunu, istihkâm, kale muharebatı» adh küçük kitab Gelidenizci, levazım, sıhhiye, fabrika ve bolu seferi hakkında §u mütalealan yüfen zabitlerini ve neferlerini teşkil e rütüyor: den yalnız 500 kadar Almana Çanakka«îlk bombardımandan 6 şubat 1330 le müdafaasmın şerefini vermek pek 3an itibaren tam 324 gün ve ihrac gü büyük bir haksızlık olur. Harb Tarinüne göre de tam 259 gün devam ederek hi Encümeni* "Cumhuriyet,, in böleml: 25 Almanların garb cephesindeki taarruzî harekâ'tı. îtilâf ordusu tarafından durdurulmuştu. Bu cephe boyunca hududda Marn, Pikardi, Artua ve Flandrda umumî vaziyeti bozmıyan muharebeler devam ediyordu. Bu gece nöbetçi olan eczaneler şun Iardır: İstanbul cihetindekiler: Muhammen MüdAksarayda (Etem Pertev), BakırköCins ve mevkii kirası deti yünde (Hilâl), Divanyolunda (Esad), I^ira Yıl Eminönünde (Agob Manakyan), Fe Tophanede Necatibey caddesinde Sanayi mektebi altında nerde (Vitali), Karagümrükte (Suad), 385 numaralı dükkân, 36 2 Kumkapıda (Belkis), Kocamustafapa şada (Rıdvan), Şehzadebaşmda (Asaf), Tophanede Necatibey caddesinde Sanayi mektebi altında Topkapıda (Nazım), Zeyrekt* (K. Hn387 numaralı dükkân. 36 2 lusi). Beyoğlu cihetindekiler: Tophanede Necatibey caddesinde Sanayi mektebi altında Beşiktaşta (Nail), Galata Mahmudi391 numaralı dükkân. 36 2 ye caddesinde (Mişel Sofranyadis), Tophanede Necatibey caddesinde Sanayi mektebi altındt Hasköyde (Yeni Türkiye), Kalyoncu kullukta (Beyoğlu), Kasımpaşada (Ye399 numaralı dükkân. 36 2 ni Turan), Şişli Hamamda (Halk), TakAlibey köyünde Silâhdarağa çiftliği müştemilâtındari simde (Taksim). Yenikeçe tner'a ve mandırası. 190 3 Istanbul Millî Emlâk Müdürlüğünden: . %ıoo 10 58 15 10. 58.15 Yukarıda cins ve mevkileri yazılı yerler hizalarındaki müddet ve kiralar üzerinden açık arttırma usulile ayrı ayrı kiraya verilecektir. İsteklilerin 9/9/935 pazartesi günü saat on dörtte yüzde yedi buçuk pey akçelerile müracaatleri. «M.» (4923) Üsküdar, Kadıköy ve AdalardakUer; Büyükadada (Mehmed), Heybelide (Yusuf), Kadıköy Pazaryolunda (Ri fat), Modada (Sıhhat), Üsküdar Çarşıboyunda (İttihad). İ S T I K R A Z L A R 1933 Türk borcn tahvili 1 • » 2 > > 3 Ergani % ? SivasF.czurnm istıkrazı Dahili % 5 Hazine % 2 Hazine IL Dejirmencilik 3ark Degirmenzılik Umnm Sigorta Utanbnl Telefon Açüış 27,30 95 96,50 57,50 47 Kapa.ış 27,35 95 96,50 57.50 47.50 Tokad Şarbaylığından: 26 ağustos 1935 tarihinde kapalı zarfla eksiltmesi bildirilen iç me suyu tesisatı, ihale tarihine yetişmiyen taliblerin tekliflerinin kabul edilmemesi yüzünden bu husustaki şartname ve keşifname ve projeleri mucibince ve 2490 numaralı kanuna tevfikan kırk bes gün müddetle kapalı zarfla yeniden eksiltmeye konulmuştur. 1 Eksiltme 15 birinciteşrin 935 salı günü saat on beşte Tokad Uray kurağında yapılacaktır. 2 Tesisat, memba suları, isale mecraları, su deposu insaatı, şehir şebekesi tevziatile şartname ve projelerinde yazılı teferrüatı ihtiva eder. 3 Tesisatın şehir şebekesi font, sair kısımlar çelik boru ile yapılmasına göre keşif bedeli 149.136 lira 31 kuruş ve bütün tesi • satın çelik boru ile yapılmasına göre keşif bedeli 143,894 lira bir kuruştur Eksiltme bu iki şekil üzerinden teklif yapılacak, Belediyece tercih, edilecek şekil üzerinden ihale edilecektir. 4 Eksiltme ve fennî şartnamelerile fennî izahat ve şerait ve keşifnameler, plânlar, profiller, maktalar, projeleri vesair evrakı istekliler yedi yüz elli kuruşla Tokad Şarbaylığından alabilirler. 50 kuruş posta ücreti gönderen istekliler adreslerine de derhal gönderilir. «2435» (5294) Haydar Rifatın eserlerinden: Kuruj Felsefe Epikür Küçük Hikâyeler Lenin Mezhebi Hep Vatan için Hep Millet tçin llmî ve Hayalî Sosyalizm Stalin Cinayet ve Ceza Tarih Felsefesi Heraklid 35 30 100 75 60 60 50 150 75 TAHVILÂT eiektrlk Tünel Rıhtım Anadolu 125 25 I » Mümessill 11 III 45,20 45,20 45,45 45,20 45 20 45,50 OSMANLI BANKASI İLAN (%5 faizli), 1909 tarihli İstanbul Şehremaneti isktikrazı tahvillerine ilişikli 50 sayıh, 15 eylul 935 vadeli kuponun 15 eylul 1935 ten bashyarak Osmanlı Bankasının İstanbul ve Lon • dra merkezleri gişelerinden, her birlik kupon L.O.7 hesabile ödeneceği, işbu tahviller hâmillerinin haberi olmak üzere ilân olunur. HUSAMEDDİN K İ M YAGER İdrar, kan, kazurat ve ticaret tahlilleri yapılır. Eminönü, Emlâk ve Eytam Bankası karşısmda İzzetbey ham Tercüme eden: ömer Fehmi Başkut Yüzüme bakarak mütemadiyen gülüyordu. Nihayet beni almak üzere cellâdlar geldiler. O da oradaydı. Beni kurtarmak için henüz vakit geçmemişti. Bir söz söylemesi kâfi gelecekti. Fakat istemiyor, hâlâ gülüyordu. Ah bu kahkahalar... Nihayet giyotin bıçağının soğukluğunu boynumda hissettim ve avazım çıktığı kadar haykırdım. O kadar bağırmışım ki geldiler höceremin kapısmı vurdular ve •usmamı söylediler. M. Faraey bu rüyamı gördüğüm da'<itadanberi h«p duşGnüyorum. Acab* M. Neden? Şu haldevâsul olduğun acaba bulabilecek miyiz, dersin?.t Bari Oturdum. Söyle... Bugün bir kirDrumond beni hakikaten kurtarmak iste tıp kalkmak... Farney, Kler Bauvalin vaziyetini tek pi kadar çirkinsin. Öyle tostoparlak bü kanaatin şahsî, hiçbir delile istinad et eşkâlini verebiliyor mu? miyor mu? korkuyorum, çok korkuyo Pek müphem! rar tekrar gözden geçiriyor ve her defa zülüp durma. Seni dinliyorum. Anlat ba miyen bir düşünceden ibaret olduğunu rum. mu söylemek istiyorsun? Fakat bjlirsin kalım. sında endişesi bir kat daha fazlalaşıyor İşte bu fena. Neden? 15 Farney gözlerini hâlâ tebessüm et ki düşünceler delil değildirler. Genc kızla du. Eğer mavi peçeli kadın meydana çık Çünkü kadın bütün yüzünü mâvı Drumondun garib vaziyeti mazsa genc kızın mahkumiyetten kurtul mekte olan Drumondun gözlerine dike neler konuştun? bir eşarpla örtmüş. Bu hal Farneyin başına ilk defa olaması ihtimali yüzde birdi. Ne yapmalı, rek anlatmıya başladı: Farney genc kızın söy[ediklerini bütün Garib şey... Fakat Kler Buval rak geliyordu. Bir müşterinin ıstırablan Kler Buvali görmege gittim. tafsilâtile anlattı. bu işin içinden nasıl çıkmalıydı? elbet onun başka hususiyetlerini belle na bu derece ortak olmak... Yavaş yavaş yürüyerek yazıhaneye Ya, öyle mi? Ben de şimdi sana Drumond: miştir. Sen Lazar hapisanesinden çıkınca dal Bunlar onun bana söylediklerinin gm adımlarla bir müddet yürüdü. Son gelmişti. îçeri girip masasının başına o ondan bahsedecektim. E söyle bakalım, Bana anlatabildiği şeyleri bir kâayni, dedi. Bunlardan son derecede mü ğıda yazdım. İşte sana okuyorum. ra bir pastaneye girerek rafadan bir yu turduktan beş dakika sonra kapı açıldı mütalean ne? murta yedi ve bir bardak sütlükahve iç ve her vakitki gibi şık giyinmiş, her va Bu kız dünyanm en talihsiz mah teessir olmuş ve müdafaasını deruhde etFarney kâğıdı cebinden çıkararak 0 « ti. Bu onun öğle yemeğiydi. Adet edin kitki gibi neşeli, mütebessim olan Dru lukudur, diye düşünüyorum. mek hususundaki kararım bir kat daha kudu. Sonra: mişti; ne zaman mühirn ve kafa yorması mond içeri girdi. Hapisanede fena muamele mi gö kuvvetlenmişti. Yalnız genc kız bana hâ Onun söylediklerinin en ehemmî Bonjur dostum, nasılsın) Seni rüyor? lâzım gelen işleri olursa çok hafif yemek dise mahallinde bir başka kadın gördü yetlisi arkası ipek tezyinath büyük manyerdi. Tıkabasa karnını doyuran bir abiraz kederli görüyorum. Hayır. Maksadımı yanlış anla ğünü söylememişti. todur, dedi. Birşeyim yok. dam istediği gibi çalışabilir miydi? Za ma... Bu genc kızın hapisanede kaldığı Belki bunu söylemiye vakit bula Drumond müstehzi müstehzî güldüt Var... var... Büyük bir kederin her saat adalet namına irtikâb olunmuş ten aç ta değildi. Korku dolu gözleri ve mamıştır. Çünkü seninle uzun uzadıya Eğer biz bununla kadını bulmıya titriyen, kanı çekilmiş dudaklarile genc var. Yüzünden belli. Haydi saklama! bir cinayettir. konuşmadı. kalkışırsak iğne ile kuyu kazmıya kalkış Canım bu bir mizac meselesi... kızm hayali bir türlü gözlerinin önünden Oo... Oo... Ne hararet? Demek Doğru, onun yanında pek az kal mış oluruz. Dostum modadan biraz an ayrılmıyordu. Onun hayalıni hapısane Bazı adamlar üzüntü ve sıkıntıdan hiç sen bu genc kız masumdur diye düşünüden beraberinde çıkarmıştı ve bunun ar müteessir olmazlar. Daha doğrusu bundım. Fakat herşeyi anlatıp ta işin bu en hyorsan Paris sokaklarında böyle manto yorsun, öyle mi? ile gezen on binlerce kadın bulunduğunu ları şen, mütebessim bir çehre altında giztık ebediyen kendisinden ayrılmıyaca Böyle düşünmüyorum. Buna e ehemmiyetli noktasım anlatmaması garib bilirsin. ğını anhyordu. On dokuz yaşında genc lerler. Bazıları da bilâkis içlerinde ne t değil mi? Bunu nasıl oldu da unuttu. Sabir kızm nahak yere böyle bir işkenceye var ne yoksa meydana dökerler. Yüzle minim. Olabilir. Maamafih şunu da goz Allah... Allah... Şu halde işimiz kın sonradan uydurmuş olmasın. maruz kalması nekadar çirkin ve kor rinden herseyi anlamak kabildir. önünde tutmak lâzım ki bu manto bir Bu mümkün deeildir. çok kolay olacak. Bu dersine teşekkür ederim. kuncdu. Öyle bir işkence ki belki ilel spor ve otomobil mantosuymuş? O halde bizim ilk yapacagımiz iş Maalesef..^ Zannettiğin kadar ebed sürüp gidecekti. Elem, keder, hi Haydi şöyle geç karşıma otur. Sa Bu da ehemmiyetli birşey degil kolay olmıyacağından korkuyorum. cab, hürriyetsizlik, canilerle beraber ya na 5Öyliyeceklerim var. onurı söylediği kadını bulmaktır. Fakat (Arkan