Katalog

CUMHURÎYET 13 Temmuz 1935 Almanya intıbaları Alman Endüstrisinin harb bakımından giicü tstanbul Atina maçı yarın Kadına göre Erkek, Erkeğe göre Kadın nedir 4( Öggür SUtun Büyükderede kesilen ağaclar Demir, makine, kimya, otomobil endüstrilerine ve Bugün ve yarın Taksimde erzatz siyasasına büyük önem verilmektedir İstanbul atletizm birin4.U cilikleri yapılacak Yarın, îstanbul ve Atma karışık ta ktmları üçüncü defa gene Taksim stadyomunda karşılaşıyorlar. Birinci oyunda 33 berabere kaldıktan sonra salı günü yaptığımız maçta, 31 yenildik. Yarın, bu mağlubiyetin acısını çıkarmak için elımizde bir fırsat var. Elımize geçmiş bulunan bu fırsatı iyi kullana bilmek için bir taraftan futbol heyetine, diğer taraftan da oyuncular üzerine düşen ödevler vardır. Futbol heyeti, îstanbulun en iyi oyuncularını bir araya getırmeğe çalışmalıdır. Pazara oynıyacak takımı yaparken haf hattının nasıl olacağı ve yahud olması lâzım geleceği bir meseledır. Kaleci meselesi kolaydır. Oraya Bedii ve yahud Mehmed Ali konabilir. Avni askerliği dolayısile antrenmanlarını bı rakmasaydı onu koymak en iyısiydi. Çabuk ve atılgan Atinalı muhacimler nazan dikkate almarak yapılacak müdafaa hattı için de o kadar güçlük çekil mez. Yaşar, Lutfi, Nuri ve Faruk gibi müdafilerin hepsi de bir ayardadır. Güçlük bunların arasından ikisini seçmektir. Bizce Yaşar, Lutfi içlerinde en iyileridir. Muhacım hattı için de Fık ret Şeref Rasıh Hakkı Niyazi en iyi şekildir. Hakkı birinci oyunda sa katlanmış, ikinci oyuna da o şekılde çıkmıştı. Eğer ayağı iyileşmediyse yerine Münevveri koymalıdır. Hafbeklere gelelim. îstanbulda göze çarpan haf bekler, Fenerden Mehmed Reşadla Esad, Galatasaraydan Kadri ile tbrahim, Beşiktaştan Feyzi ile Faruk, bir de Vefadan Lutfi var. Solhaflar arasmda Mehmed Reşadı seçmek doğrudur. Orta haf olarak elimizde Esadla Vefalı Lutfi var. Esad, vücudsuzluğuna rağmen ince oyunile, Vefalı Lutfiye hiç düşün meden tercih edilir. Sağ haf yerine de Kadriyi seçmelıdir. Mehmed Reşad, Esad, Kadri hattı eldekilerin en iyileri ise de doğrusunu söylemek lâzım gelirse biraz hafiftir. Oyunculara düşen ödevler de herkesin bildiği klâsik şeylerdir. Onları da yarın sayarız. 21 Thomas Carlyle'ın sözleri Müsabakanm esasları Cumhuriyet „ in müsabakası ERKEĞE GÖRE KADIN Alman ağır demir endüstrisi fabrikalarından birinin içerisi Almanyadaki as kerlik ruhunu, Alm an ordusunun teşküâtı, ve bu memlekette askerlik bakımından yapılan maddî ve manevî hazırlıkları gördük. Şimdi de Alman harb endüstrisinin kudretini gözden geçirelim. Çünkü zamanımız harbi, e n d ü s t r i harbidir. Top, tü • fek, cepane, bom ba, tayyare, zehir]i gaz, harb gemisi yapamazsanız, mil lî müdafaanızı baş ka milletlerin ke • Alman ağır demir endüstrisi müesseselerinde yif ve lutfuna bıbüyük şahmerdanlardan biri rakırsanız vay halinize! su ve mermisi yapmak hususunda da Almanya, bir taraftan askerlik teş pek mükemmel şeraiti haizdir. kilâtını kurarken diğer taraftan harb Kimya endüstrisi sanayiine de yeni bir can vermiştir. C Alman kimyacıhğının nekadar Endüstri, ekonomi demektir. Onun için yüksek olduğuriü izaha lüzum yoktur. Alman ekonomisile endüstrisini bera berce tetkik edeceğiz. Bu tetkiki ikiye Diğer memleketlerin de bu sahada çok ilerlemiş olmalarına rağmen Almanya, ayırmak daha uygun olur: Harbden evvelki birincilık mevkiıni 1 Istihsal kudret ve kabiliyeti, 2 Ilk maddeler meselesi karşı muhafaza etmiştir. Büyük Harb içinde, Almanlar, azot ihtiyacmı sağlamışlar sındaki durum. (temin etmişler) ve bu madde için dıAlmanyamn istihsali şarıya muhtac olmaktan kurtulmuşlarAlmanya, Büyük Harb içinde olduğu dır. Bugün, Almanya, dünyada potas gibi harbden sonra da, kendi endüstrisinin yeniden teçhiz ve tekemmülü için imlâhı ve boya maddeleri itibarile bi büyük ve devamlı bir gayret sarfet rinci, asid sülfurık urünü bakımından miştir. Alman endüstrisini" kudreti ikincidir. bilhassa şu kısımlardadır: Barış zamanmda yapılan kimya maddelerinin çoğu, savaş zamanmda da A Demir endüstrisi, kimya harbi için kullanıldığma göre, B Makine endüstirisi, Almanların, bu alanda diğer milletlere C Kimya endüstrisi, karşı elde etmiş oldukları üstünlükten D Otomobil endüstrisi. Bunlan birer birer kısaca tetkik e vazgeçmelerine pek ihtimal verilemez. Bir ölüm dirim kavgasında, eldeki si delim: lâhm insanî ve medenî olup olmadığmı Demircilik endüstrisi A Hududlarmda yapılan tadilât kimse araştırmıyor. İngiltere, Alman yüzünden Almanya demir madenleri çocuklarını sütsüz bırakmadı mı? Al ni ve diğer bazı endüstri tesisatım Kay manya denizaltı gemilerile önüne ge bettiği için, Alman demirciliği, eskisi len ticaret gemisini, haber bile ver ne nazaran, epey sarsılmıştır. Fakat meden bir torpilde denizin dibine gön1932 senesine kadar hayli düşen demir dermedi mi? Almanlar daha 19141918 ve çelik ürünü (istihsali) 1934 te yük savaşında kimya ve gaz harbinden çok 6elmeğe başlıyarak 1913 yılındaki mik istifade etmişlerdi. Yalnız, daima az tarın üçte ikisini bulmuştur. Umumiyet miktarda kullanarak işe başladıklarmitibarile Alman demirciliğinin ürünü dan düşmanlarma, bu silâhlara karşı, memleketin ihtiyacından fazladır ve korunma çarpleri bulmak imkânını verharb sonrası Almanyası demircilik iti mişlerdi. Eğer, ilk defa, batı yöneyin ie (garb cephesinde) Ingiliz ve Franbarile dünyanm ikincisidir. sızlara karşı gaz hücumu yaptıklan zaAlmanyanın alüminyon ürünü çok genişleşmiştir. Büyük Harbden önce man, daha çok miktarda gaz kullan yılda 1000 ton alüminyon yapan Al rftış. arkasından büyük bir taarruz yapmanya, bunu 1934 te 32,000 tona çıkar mış ve kendi askerlerine maske vermi^ mış ve 1935 te 55,000 tona kadar yük olsalardı, muhakkak o zaman harbi Razamrlardı. Çünkü bu müthiş silâhın ilk seltmeğe karar vermiştir. Alman madenleri, memleketin mag Ttıllamldığı cephede îngilizler müthiş nezium ihtiyacına yetişmektedir. Bu bir panik yaparak kaçmışlardı. hafif madenler, gittikçe daha fazla kulYarmın sa\raşmda ne Almanların, ne lanılmakta, bilhassa havacılıkta, oto öteki milletlerin kimya harbinden asla mobilcilikte alümino termik denilen vazgeçmiyeceklerine şüçhe yoktur. yangın çıkaran halitalar da fazla istiAlman otomobil endüstrisinden ve mal edilmektedirler. ham maddeler meselesinden ayn bir Makine endüstrisi yazıda bahsedeceğim. B Almanyada, makine endüstrisi, ABlDÎN DAVER çok ilerlemiştir. Bu sahada Almanları, yalnız Amerikalılar geçebilmişlerdir. Almanların diğer Avrupa milletlerıne Fransa turunda bir kaza daha karşı üstünlüğü, en ziyade bu endüstri oldu alanında görülmektedir. îşletici maki Paris 12 (Telsizle) Bisikletle nelerin her nevinde olduğu gibi, büyük küçük hertürlü makineli alât ve ede Fransa turunu yapan sporcular bu savat, elektrik makineleri ve teçhizatı, bah Grenobleden Gap şehrine giderlcn dürbün ve emsali hertürlü göz aletleri yenı bir kaza daha geçirmışlerdır. Bir itibarile Almanya, Avrupada, birincidir. motosikietçi büyük bir hızla bisikletçilerin Presleri ve şahmerdanları çok kuv arasından geçmiş, yar>> iştirak eden on vetli olan Alman endüstrisi top namlu bir sporcuyu yaralamıştır. Bununla beraber yarışa devam edılmiş, sekizinci (1) Birinci, ikinci ve üçüncü maka kısmı teskil eden 60 kilometroluk mesafeleler 3 haziran 7 ve 9 temmuz tarıhliıde Belçikalı Aerts 3 saat 24 dakıka sayılanmızdadır. •aniyede birincıhği kazanmıştır. k Cinsine üstün bir kadın, kadınlık zekâsını iyilik yolunda işletendır. Kadı nın zekâsına müsavi hiçbir şey yoktur. *** Hayat sahnesinde ev kadınlığı kadı nın en suratle başardığı iştır. Kır çıçeğini salonunda en nadide çiçek haline sokuşu hayret verici bir şeydir. O fakir adamın evini bir perıler cenneti haline koymasıru bilir. Ekmek pişirdiği gibi, çorabları yamar, hayatın en büyük müşküllerine sabırla karşı koyar. Bütün kabiliyeti içinde saklıdır. Kadını en çok muvaffak eden bu gizli kabüiyetleridir. * * * Kadın, hisleri kuvvetli olduğu zaman, sevmesini,, sabretmesini bilen asil bir kalb taşır. Uysal olur, en büyük mali yecılerden daha hesabî olur, susmasım da bilir. Yüksek bir mukavemetle en küçük şuursuzluklara bile tabammül eder. * * * Futbol heyetinin tebliği İstanbul futbol bölgesi başkanhğın dan: 1 Atina îstanbul temsili takımları arasmdaki üçüncü maç 14 temmuz 935 pazar günü saat on yedi buçukta Taksim stadmda yapılacaktır. 2 Maç hakemi Said Salâhaddin, yan hakemleri Nuri Bosut ve Adnan Akın, alan gözcüsü Hikmettir. 3 Fiatler: Balkon 100, tribürı 50, duhuliye 25 kuruştur. 4 Aşağıda isimleri yazılı olan mmtakamıza mensub sporcuların maç günü futbol levazımlan ile beraber saat on altıda stadda hazır bulunmaları tebliğ olunur: Bedii, Hüsameddin, Lutfi, Yaşar, Faruk, Nuri, Mehmed Reşad, Kadri, Esad, Faruk (Beşiktaş), Fikret, Niyazi, Eş ref, Rasih, Şeref, Naci, Necdet, Şaban. İstanbul atletizm birincilikleri Geçen hafta yapılacakken Atina ivt bolcularının gelmesi üzerine geri kalan İstanbul atletizm birincilikleri müsa bakalarına bugün başlanacak ve yarm bitirilecektir. Gerek bugün ve gerek yarın yapılacak müsabakalar Taksim stadyomunda yapılacaktır. Bugün yapılacak seçme yarışlan programını sırasile yazıyoruz: Saat 15 te 100 metro seçme, 15,15 te 110 metrc ıinânialı seçme, 15,30 da 1500 metro final, 15,45 te 200 metro seçme, 16 da 400 metro seçme, 16,20 de 10,000 metro final, 17.20 de 4x400 bayrak yarışı. Aralıklarda üç adım ve Yunan usulü disk atma müsabakaları da yapılacaktır. Yarın, yapılacak final müsabakaları da şunlardır: Saat 15 te 100 metro final, 15,15 te 400 metro final, 15,30 da 5000 metro final, 16 da 200 metro final, 16 10 da 800 metro final, 16,30 da 4yl00 bayrak yarışı. Aralıklarda yüksek atlama, gülle atma, uzun atlama, disk ve cirid atma ve sırıkla yüksek atlama müsa bakaları da yapılacaktır. îstanbul atletizm heyetinden aîdı ğımız bir tebliğde yukarıda yazdığırnız müsabakaların saatlerini yazmakta ve aşağıda isimleri yazılı olanları da lıa kem olarak çağırmaktadır. Bürhan Ahmed Fetgerî, Rıza Suerti İlhami, Ünvan, Adil Giray, Ekrem Rüştü, Enis Hikmet, Vedad Abud, Sudi, Şinasi, Rauf, Şekib, Tahir, İlhan, Cemil, M. Kâzım, Talât, S. Mümtaz. Umran, Ali Rıdvan, Receb, Ferhad, Ekrem, Nadolski, Suphi, Hayri, Agopyan Kangelidıs, Prıdıs, David, Devecı, Şekıb Be sım, Cevdet, î. Hikmet. Birkaç senedenberi burada zeytin a« ğaçlarına bir hastalık musallat oldu. Bıl hastalık taze zeytin dallarına yayıldıkı ça onları kurutmakta ve ağaçlara önem« li zararlar vermektedir. enderdir. Sevimli. cesur, işveli bir kadınm en büyük hedıyesi açık bir göz ve açık bir Ziraat idaresi bu hastalığın Snüne *•* kalbdir geçmek için kurumuş dallan yakmaği İnce, yumuşak, dişi kadın, sadece göztavsiye etti. Fakat köylü her nedensa *** leri doyurur... bunu yapmıyor ve hastalık gittikçe ya» Samimî kadın, şairin ilk sevdiği ve yılıyor. Bu işi mecburî yaptırmaktan Sevgili anneciğim, sen bir anne kal ülküleştirdiği kadındır. başka çare yoktur. binin bütün hakiketseverliğile benim Thomas Carlyle ldmdir? içimde ve dışımda olan kederlere hükThomas Carlyle (1785 1881) Victoria Avam kamarasında karanlıkta mettin. Bana iyilik için ümid veren senzamanında îngiliz edebiyatımn en büsin... Bunun içindir ki kadına hürmet bir konuşma yük yazıcılanndan biridir. Riyakârh duyarım. Londra 12 (A.A.) Dün akşaırt ğa düşman, sâyin ve samimiyetin güzel* * * Avam kamarasında müzakere yapılırken liğine hayrandı. Carlyle, îskoçyalı bir Kadınlar, âbid olarak doğarlar. îyi, ^aileden gelmiştir. Dumfriesshirede E saat 21,30 da birdenbirc elektrikler sönt küçük kalblerinde büyükluğe karşı celefechanda doğmuştur. Kiliseye gir müştür. duydukları zevk yatar. Hepsi kocaları mek üzere hazırlanmış, on beş yaşında Görüşülere kamaraya getirilen bir dü^ nı, hayallerinde yarattıklan büyük ada Edinburgh Üniversitesine girmiştir. Bu züne kadar şamdan ışığı altmda devam ma benzeterek seçerler... İyi mahluk rada riyaziyeye karşı büyük bir kabi edilmiştir. Bazı hatibler, yazmış olduklaar... Bu husustaki duygunuz emsalsiz Uyet göstermiştir. Papaz olmağı istediği notlarına göz atmak istedikleri zaman dir. halde Üniversiteden muallim olarak zorluk çckmişlerdir. Içlcrinden birH *** çıkmıştır. Muallimliği sevmediği için «Bu ana kadar ışığa olan ihtiyacı bu kaKadınlık derin bir kuyudur. İçinde 1818 de Edinburghdan çıkmış, kendi ya dar şiddetle duymamıştım» demiştir. inad, kalb hassasiyeti, birbirine yapışık zilarile geçinmeğe başlamıştır. tlk muneş'e ile keder, canlılık ve uyuşukluk, harrirlik hayati Londra mecmuasında çin hayatı huzur ve sükun içinde geç * sebebsiz kahkaha ve gözyaşı, hepsi başlamıştır. Karısile pek seviştikleri imiştir. Birçok mecmualarda birçok ten* kidler ve biyografi makaleleri yazmtş m tır. Bundan sonra yazdığı edebî eser * lerle büyük bir şö'hret kazanmı§tırt 1834 te Londraya gitmiş, bundan üç se Rey puslası ne sonra *Fransız îhtilâli» isimli meş * hıır eserini yazmıştır. Carlyle hitabetile de meşhurdur. Ay* Kadını tarif eden erkek muharrir ve şairlerden ni zamanda büyük bir müte/ekfcirdir, Karısı öldükten sonra büyük bir inizvck i 11 inci olarak seçtim. içinde ya&amış, 1881 de Chelseada 51 müştür. tsim ve adres: Carlyle, riyakârlığa olan nefretini bü* tün eserlerinde göstermiştir. Üslubu her tarajta müstesna bir üslub olarak ka • bul edilmiştir. Kadınlarda, kızlarda en hususî olan şey, yere düşmüş bir yıldız gibi gösterdikleri tevazudur. Yüksek kadın! Sa na vücudü ve ruhu ile bağlananlar, sana dikkatle bakmağa cesaret edemez 15 temmuzda rey varakalanmn ler, çünkü sen onlara azab verirken kabulü bitecek ve tasnif neticesin zevk verirsin... de 500 kariimize 1500 liralık mü *** kâfat verilecektir. En zeki, en ince, en yüksek kadın, söylemesini bildiği gibi, dilini tutmasını da bilen kadındır. vardır. •*• *** Kadında sevimli, çekici bir çehre. kuKari, eminim, seni günahkâr eden sesursuz güzellığe müreccahtır. bebler şunlardır: *•* Kadının canlı gözlerindeki cazibe, Kadınm siyah gözleri, erkeği derin sukutu hayaller, kufüv olmıyan, kadm, bir kuyuya çeker. Bu hissini ona anşık kadın... Bunlar, edebiyatta bile kolatmak ister. Kadın, büyük bir vakarla van kurar, ince kanadlarile bal alırlar. «hayır> dediği zaman, bu sesteki gü Bal çıkarmaktaki meharetleri hariku müş ahenk, erkeğin yüzündeki kırmılâdedir. Fakat balı aldıktan sonra arı zıhğı bulutların arasına saklanan ak lar gibi uçarlar. şam kızılhğına benzetir. Fakat erkek * * * bu kırmızılığı, «evet» cevabının yüzüKadınm zevkini kim ölçebilir?. Bir ne vereceği beyaz renge tercih eder. elmas gerdanlık! Çünkü kadın, onun gözünde yüksek kal*** malıdır. Bütün eşyaya hudud çizen, ahenk ve*** ren kadının inceliği, kadının sabır ve Deha nekadar enderse, ev kadınımn bütün meziyetlerine sahıb, kocasma ve mukavemetidir. *** çocuklarına bağlı bir kadın da o kadar Cumhuriyet Başyaiietitnal Gazetenizin bugünkü sayısında bizim milletin bir kusuruna dokunuluyor. Ağacları «evdiğinizi geçen sene yazdığınız bir yazıyı unutmadım bildiğim için bu mektubumu size gönderiyorum. Yazınızda Kireçburnundaki MemduH Paşa yalısının kavaklarım müdafaa ediyorsunuz. Büyükderenin derdine de dokunacağmızı zannetmiştim, fakat bundan ihtimal haberdar olmadınız. Ne isa hükumet artık işe vazıyet etmiş bulu • Müsabakamız 30 gün sürecek nuyor. Geçen sene, kaymakam Memduh büve kadını anlatan erkek, erkeği antün Büyükdereyi süsliyen güzelim ağaclatan kadın muharrir ve şairlerden otuzunun yazılan neşredilecektir. ları kökünden kazıttı. Sözde caddeyl Her yazınm altında da bir rey genişleteqpkmiş. Bunlar hep bahane.j pusulası bulunacaktır. Yani kadı Ağacların olduğu yerde cadde zaten genı anlatan 15 erkek muharrir ve nişti. Bu zavalh ağacların kesilmesi günler şairin, erkeği anlatan 15 kadın sürdü ve kaymakam da nezaret etti. muharrir ve şairin yazılarile 30 Şimdi suçu amelenin üzerine yükle rey pusulası baaılacaktır. meğe çalışmak bilmem ne derece doğru Bu yazılarla rey pusulalarıni ay bir hareket olur. n ayrı kesip biriktireceksiniz. Mü; Daima turizmden bahsedersinîz. Tusabaka bittikten sonra yazılan tet rizmin en birinci şartı ne Yalova, ne kik ederek kararınızı verecek ve Floryadır. Yol olmazsa seyyah Florya(kadını anlatan erkek muharrir ya nasıl gitsin? lerden birinci olarak şunu, ikinci; Yoüarımız berbatt. Şişli Büyükdere olarak şunu, üçüncü olarak ş asfaltının bir iki aylık ömrü kaldı. Ü • > n u . . . ) , keza (erkeği anlatan kadın zerinde ne zift kaldı, ne bir şey.. Yenimuharrirlerden birinci olarak şu nu, ikinci olarak şunu, üçüncü o köyden Büyükdereye kadar iki senedir larak şunu seçtim.) diye rey pusu hâlâ yapılamıyan yolu gördünüz mü? Suların akması için bir menfez bile bılalannı dolduracaksmız. rakılmamış. 30 rey pusulasının da sıraya koFloryada bir şeyler yapılıyor, fakat narak doldurulması şarttır. bu plâjı Çekmeceye giden asfalt yola Neticede kadın, erkek muhar bağlamak için bir şey yapüdı mı? rir ve şairlerden sözleri en çok be•*• ğenilenlere rey vermiş olan oku Abidin Daveri tebrik ederim. Oto yucularımız arasmda kur'a çeki mobillere aid yazısı çok güzel, maniıkî, lerek kazananlara ilân etmis oWu, yalnız bunun üzerinde ısrar etmeli. ğumuz hediyeler verilecekti» Seyrüsefer memurları lâübali. Hiçbir şeye baktıkları yok. îşleri güçleri şo Eski müsabakamız förlerin ehliyetini kontrol etmek. Va • <Tarihin meşhur simalan» müsaJ bakamız bitti ve rey puslası kabulüne zifeleri bu kadar mı? Beyoğluna çıkı • başladık. Reylerin kabulü uzak vi nız, bütün hususî arabalar 4060 kilo metro üzerinden giderler. Onlara ne « lâyetlerdeki karilerimizin reylerini den kimse hadlerini bildirmiyor. yetiştirebilmelerini temin için Sizi daima lezzetlc oftuyan bit temmuzun 15 ine kadar devam edekarüniz cektir. Mektublar <Cumhuriyet müsabaka memurluğu> adresine ' yollanılmalıdır. Erdekliler okul istiyor Erdek (Özel) Kazaya bağlı 27 köjnin yalnız sekizinde okul var. Kaza merkezinde de yalnız biricik okul var, Geçen yıl Karşıyaka köyündeki okul, yatı okuluna çevrilmiş ve buraya hetı köyün okurlarmdan birkaçı yerleştirilmiştir. 100 evli Ocaklar köyünde oturanlar, ana dili bulgarca olan Karacova mü • badilleri ve boşnakça konuşan Bosna muhacirleridir. Bunlara ulusal dille • rini öğretecek mükemmel kurumlu o* kulla ülkücü öğretmenlere şiddetle ih^ tiyac vardır. Bundan başak kaza merkezinde on' beş binden fazla halk olduğu halde yal« nız bir okul ve yedi öğretmen vardır. Bu yüzden birçok Türk yavrusu kül< tür ısığından mahrum kalmaktadır. Zeytinlere öriz olan hastaltk "Cumhuriyet,, in müsabakası ERKEGE GÖRE KADIN