Katalog

Yanıt 4 cnyfa •lâvccile biiyiik «nyfa çıkocok olgn renkli resimlerle; lıtanbul sayısı tarihçi Ahmed Refik v« Pcyami Safanın en güzel yazılan En «*ki daii doktonı Rafid TahcinU bir mülâkcrt (Arnavud Bektaşileri) Hepsi 7,5 kuruş • nCI Jfll ı umhuri nnnn r • • > İSTANBUL • CAĞALOĞLU Sajfi: O y b ö Poioriaeı Q Uar'ıron IQQR rdZdneSI 0 ndZITdn I 9 0 ü inci cüzü çıktı Telgraf ve mektup adresi: Cumhurlyet, Istanbul . Posta kutusu: İstanbul, Ko. 246 ve matbaa fcmnlle Matbaacılık T« Neşrlyat Şirfceti 24299 24290. Teıeıon: Başmunarrir re evl: 22366, Tahrlr heyetl: 24298. Idare Yeni Fransız Hükumeti ve para Değerinin tutulması arlımanter sistemi sürdürüp götürmekle beraber ve kendısınde partı bolluğuna rağmen buhranları kolaylıkla atlatan memleketlerden birinin Fransa olduğuna şüphe yoktur. Bu bir memlekettir ki zora geldığinde sırbsıra yirmi hükumet kurabilir denilse bu aşırı bir söz olmaz. Giden Flanden hükumeti değerli bir hükumetti, hele Başbakanınm parmakla gösterilecek ilerilikteki olgunluğu bakımından. Bugün orada hiç hatırda, hayalde yokken işte Bir Buison hükumeti karşısında bulunuyoruz. Ozünde başka türlü yüksek değerleri toplıyan bir şahsiyet. Parhmantariztnin kendi devrini yaşamıs olduğu sırası geldikçe bu sütunlarda dahi bahsolunmuş bir iştir. Ancak gene sırası düştükçe Fransanın o sistem içinde ve üzerınde gösterdiği kabiliyete şaşmamak ta elde değildir. Bu siyasal hayatm kültüründe çok ileri gitmiş olmanın bir sonucu olmak gerektir. ltalya Almanya yakınlaşması Büyük milletin tükenmez hamiyeti devam Yapılan konuşmalarda Italya Almanyaya Avusediyor Toplu muhaceret propagandası olup olmadıturyada dahilî bir darbeyi müteakıb Nazi Memleketin hava sınırlannı daimî bjr kale Reisinin gelmesine ses çıkarmıyacağını vadetmis inzibat altına alıp geçilmez bütün haline ğma dair İstanbulda geniş tahkikat yapılıyor getirmek yolundaki azmimiz kuv Paris 2 (A.A.) Övr gazetesi di vet ve kudretile semere vermekte devam ediyor. Bilhassa son toplantı ve kararlarından sonra büyük milletin Tayyare Cemiyeti etrafında toplaşan hamiyet ve mesaısı daıresini ve ehemmıyetını genişlet mektedir. Paris 1 (Hususî) Bugün çıkan Temps gazetesi haricî haberleri arasında şu malumatı vermektedir: tİstanbul zabıtası, Türkiye Mu sevilerini Füistine göçmeğe teşvik ettiğinden şüphelemlen Jeıcisch Colonization associatıon isımli cemiyetin idare merkezinde bir arastırma yapmıştır. Burada birçok vesikalar ele geçirilmiş ve mühürlenmiştir. Altmış kişi kadar alâkadar nezaret altındadır.* Italya Avusturyayı müdafaadan vaz mı geçti? Türk Havalarını korumak için Türkiyeden Yahudi hicreti Bir Siyonist delegesi nezaret altına ahndı yor ki: «Alman muhtırası, doğu Avru pasının düzenine karşı siyasal, büyük bir manevradır. Almanyanın Romadaki faaliyeti, son haftalar içerisinde her vakitkinden artık olmuştur. M. Musolininin Stresada giriştiği taahhüdleri, Italyanın Mersinde çalışmalar . Kücük Antant ve Balkan Antantı ile baMersin 2 (A.A.) Bugün Hava rışmasından doğan taahhüdlerle telif etKurumunda Ilbayın Başkanlığı altında mek güç olacaktı. Italyanın tekziblerine Halk Partisi Başkanlan, Hava Kuru rağmen, yabancı hükumetler, Berlin ile mu idare heyeti, şarbay, tecim odası başRoma arasındaki müteaddıt görüşmele kanı ve diğer zatlardan mürekkeb önemli rin, Viyanada, içeriden gelecek bir hü bir toplantı yapılmış, hava tehlikesini bilen **• kumet darbesi üzerine bir nazi rejimi üye kaydı icin görüşülmüş ve kayıt işini Bu havadis üzerine dün şehri kurmak hususunda bir uzlaşma ile so l (Arkast S inci sahifede) mizde tahkikat yaptık ve meslenin nuclandığını zannetmekte haklıdırlar. Yeni hükumet kamutayla resmî olarak mahiyetini şu şekilde tesbit ettik: Fransız Dış îşleri Bakanlığında, Ital yarın karşılaşacak. Bununla beraber İngiliz hükumeti Filistindeki Ya yanın harbe atılmaktan vazgeçmiyeceği memleket hesabına göreceği işler üzerinÂf. Musolini ve M. Hitler hudi yurduna muhacereti kayid ve zannolunuyor. Maamafih. süel bilgele de tutacağı canlı yolu şimdiden belirtmiş karşı karşıya şarta bağlamış, gideceklerin mik rin dediklerine göre, Habeşistanın fethi ve işe de koyulmuş bulurfmaktadır. Yeni tarını da tahdid etmiştir. neşriyatma, Italyanın verdiği karşılık şudört yüz binden fazla asker ve dört hükumetin göreceği en önemli işlerin en Dünyanın her tafamdan Filistine yıldan artık bir zaman istij/ecektir. Bun dur: başında fınans meseîeleri ve hele ulusal Hükumetin hâdisede ehemmiyet hicret etmek istiyenlerin pasaportdan ötürü, orta Avrupa için Stresada ta«Italya, Stresa siyasasına sadıktır. paranm, yani Fransız frangının tutulmaverdiği cıhet; Türkiye Yahudilerini larını da mutlaka İngiliz konsolossavvur edılen baysallık rejiminin bugün İngiliz basınının Italya Almanya a sı meselesi vardır. Yeni hükumette finans toplu hicrete teşvik mahiyetinde luklarına vize ettirmeleri şarttır. epey tehhkede olduğundan korkulur. rasındaki münasebetlerin düzelmesini, bakanlığını ünlü finansçı M. Kayyo ümadığıdır, yoksa arzu edenlerin jjngiltere bu arada Türkiye Yahu ingiliz gazetelerine cevab batı devletlerının fairleşik cephelerinden zerine almış bulunuyor. Bu zatın gidişi esaslı bir propaganda yapılıp yapıldilerinden Filistine gidecekler için Roma 2 (A.A.) İngiliz basınının (Arkası S inci sahifede) ötedenberi ve hele zor durumlara karşı Atina gazetele • Turkiyçden ayrılmasmda ne bir de yüzde nisbetine göre muayyen son yıllarda pek bellıdir: Bütçe denklirinin Sofyadan öğ beis, ne de bir mâni vardır. Tahkibir miktar ayırmış ve îstanbul İnğini elde etmek için en ileri tedbirleri alrendiklerine görc katın, bu mevzuda şebeke halinde gü4z konsolosluğu Türkiyeden gı makta göz kırpmamak ve frangın şimdiki Alman Hava Ba çalışıldığı kanaatini veren bir vazidecek Yahudilerle meşgul olmağı kıymetini olduğu gibi tutmak. Biraz hakkanı General Gö yet olmadığını gösterir neticeye İka Syonist cemiyetinin delegesi sız yere düşmüş sayılabilecek olan Flanring, Romanyay. vardığı zannolunuyor. Çermaka tevdi etmiştir. Bu adam den hükumetinden sonra yeni hükumetin da gitmek istemiş kamutaydan aşağı yukarı ayni prensipler tir. Fakat Roman icin büyük ir.an ve yardım göreceği anfaya hükumeti bu se şıîıyor. Hele frangın tutulacağında en uyahatin arzu edil Dün öğleyin Moskova Hususî Muhafak şüpheye yer yoktur. Yarın Fransız mediğini münasil kamutayında frangın tutulması için oy birımızden telsızle şu acı haberı aldık: bir lisanla anlat Moskova 2 Geçirdiği apandisit birliğine (ıttifaka) yakın bir çoğunluk mıştır. krızi dolayısile Kremlın hastanesıne kal(ekseriyet) gösterileceğini şimdiden kuşGene Atinada çı General GSring kusuz saymakta yanlış yoktur. Bütçe dırılan Moskova Büyük Elçimiz Vasıf kan Neos Kosmos gazetesi PrnBya Başdenkliği frangı tutacak etkelerden (amil Çınar bu sabah 7 de ameliyat oldu. Fabakanı ve Almanya Hava Bakanının lerden) biri olmasına göre hükumetin kat 8,40 ta kalbine gelen nüzül neticeSofya seyahatinden bahsederken Al bu yoldaki tedbirlerinin de iyi karşılana sinde vefat ettı. manyamn General Göringin Türkiye cağını gene sımdıden kuşkusuz sayabiliAmelıyatı meşhur profesör Burdjenve Yunanistam da ziyaret edeceğini bilriz. Böylelikle bir iki gün süreğince bü ko ve asistanlığını profesör Litberg yapdirdiği halde bilâhare bu ziyaretler tün dünya üzerinde ağır bir korkulu düş mıslardı. den vazgeçildiğini, haber verdiğini yazdokunakfığı yapmış olan fena bir durum Sovyet Rusya Hariciye müsteşarı maktadır. Atinada çıkan Neos Kosmos gazete ortadan kaldınlmış, iyi şekline çevrilmiş Kristinski ile Türkiye sefaret erkânı ve si Bulgaristan muhabirinden aldığı şu oluvor demektir. ben hastanede bulunuyorduk. KENDİ KENDİMİZİ TENKID mekrubu neşredıyor: Acı kayıb Moskovada derin bir keder Biz bu fena duruma hiç yabancı de«Bulgar Kralı Boris siyasetle uğraşan Merhum Vânfın Millî Mücadele es~ ğildik. Bizim paramız da arsıulusal de uyandırmış ve Ankaraya teessürle bildiaskerleri tekrar kışlalarına döndürmeğe nasında ve son aylarda alınmif ğerinde Fransız frangı ölçüsü üzerinden rilmiştir. Merhum Vasıf Rusyada çok semuvaffak olacak mı? iki resmi Memleketten şeker çıkamp yabancı geçmekte idı. Bu bakımdan isin bize do vılmıs bir diplomattı. Borisin dostları muvaffak olacaklan Vasıf, Cum mirden saylav olarak iltihak etmiş ve illere satmak imkâm var mıdır, mese na emin bulunuyorlar. Ferdinandm oğ kunur bir yanı yok değildi. Ondan baş CUMHURİYET lesini bu küçücük sütunda inceliyerek ka bugün dünya milletleri arasındaki huriyet rejiminin değerli adamlanndandı. yüksek meziyetlerile, az zamanda nazarı lu öyle rasgele bir şahsiyet değildir. Çok Vekâletine (tetkik ederek) bunun meyva konserdeketlerin (r*ünasebetlerin) çokluğuna, İstiklâl mücadelesinde İzmir civarında dikkati celbederek, Maarif veleri halinde yapüabileceğini yazmış zekidir ve daha birçok hassalara maliksıkhğma ve sıkılığına göre hangi ulusal yurda karşı ödevini cesaretle yaptıktan getirilmişti. tık. Ancak bu yolda kullanılarak seker tir. Hele perde arkasında manevra çevirparanm değerinde herhangi derecede gö sonra, ayni işi daha ulusal bir ölçüde üs Vasıf, maarifte, bütün arkadaşlarının lemeli mevyalarla dış ülkelere gidecek mekte tam babasının oğludur. rülecek bir düşüklüğün ziyanı yalnız o tüne alan ilk Büyük Millet Meclisine Iz(Arkası 6 nct sahifede) Bulgaristanın büyük rütbeli zabitleri istihlâk resmi alınmamast lâIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIItlllllllillllllMIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIMIII şekerden paranın sahibi olan millete smırlanmış • IIIIMIIIIIII lllllliminilllllll ni etrafına toplamıştır. Bunlar da kışlazım geleceğini kaydetmiştik. Şeker bizkalmaz, derece derece bütün milletlere de pahalıdır ve onun pahahhğı en çoklarından siyaset meydanına atılmış kimdokunur. İngiliz lirasmın düşüşü milyarKral Boris ve (Arkası uncu vergisinden gelir. Başka memleketler ••ııuı iııtııııııııiııiMiuıııııııı 9ııııııııııtt sahifede) ııiııııııııııııııııııııııııııııııııltııııııı babası Ferdinand MIIHII ııııı ıııııııııııılılllııiMiıı ıııııııııınn larla ancak ölçülecek ziyanlara mal oldışarıya jeker satabilmek için şekere du. Dolar da öyle. Düşen Fransız hü prim bile verirler. Biz sadece kendimikumetinin başkanı geçen gün Fransız kaze mahsus olan istihlâk resmini alma mutayı kürsüsünden şöyle bağırıyordu: sak yeter demiştik. Belçika frangmm düşürülmesi nisBu jikrin yürüdüğünü sevincle haber betle az zararla kapanan bir iş oldu aldık. îlgili devlet kurumları bunu ödenilebilir. Fransız frangı için hal böyle nemle gözönüne ahnacak bir fikir oladeğildir. Frangın düşmesile ortaya çıkarak karşılamışlar. Şimdi iş özel başa cak ziyan milyarlar ve milyarlardır! ncılara kalıyor. Kendilerine bunu iş eBu para düşürmek işi bir türlü delilik dinmiş ve edineceklere işte çok verimli sayılsa yeridir. Para düşürüldüğü zaman bir çalışma alanı. yalnız borçlular sayımına geçici bir fayBu iş ayni zamanda memleketin meyda çıksa bile çok geçmeden durumun gevalarını değerlendirecek ve meyvacılıne eski haline döndüğü görülüyor. M. ğınt ise yükseltecek bir iştir. Bu iş böyle Flanden paranm düşürülmesini istiyenleyürürse bir tek Bursa şeftalisi ziyan olri susturmak için: mıyacağını ve hatta Bursada giderek Bir kere parayı düşürmek yolunu şeftaliciliğin İzmir üzümleri, Aydın inhıtsak acaba hangi noktada durabilir ve drleri gibi alabildiğine ileriliyecek bir tutunabiliriz, burasını düşünen var mı? açılış göstereceğini şüphesiz saymahdır. YUNUS NAOt (Arkası 3 üncü sahifede) Göring, Ankaraya da gelmek istemiş Berlin hükumeti bunu bize bildirdiği halde sonradan vazgeçmiş Yakacıkta bir çiftlik işletmektt işletmektedir ve konsolosluğun bu kararından sonra Türkiyeden gidecek Yahudilerin pasaportlarını yaptırmağa ve hareketleri esbabını hazırlamağa başlamıştır. Bu tarihten sonra Filistine epeyce Türkiye Yahudisi gitmıştir. Fakat Çermakın bu faaliyeti hükumetin nazarı dikkatini celbetmiş ve Tempsin yazdığı gibi, cemiyet merkezinde değil, bu adamın evinde araştırmalar yapılmış, Türkiyeden ayrılan veya ayrılacak olan. Musevilere dair bir takım vesika lar ve evrak bulunmuştur. Çermak hâlen nezaret altındadır ve zabıta tahkikatı devam etmektedir. Hâdise dolayısile birçok kişilerin ifadelerine müracaat edilmişse de Siyonist delegesinden başka nezaret altına alınan yoktur. Vâsıf Çınarı kaybettik Moskova Büyük Elçimiz dün sabah geçirdiği apandisit amelâyatından sonra kalbine gelen ' **^~ felc neticesinde vefat etti ' Yunanlılar Bu/garları nasıl görüyorlar ? Bulgar Kralı Borisin tahtı tehlikedemi? >^i Büyük bir Bulgar zabiti: «Kralın düşmanları az değildir, kuvvetsiz de değildir, fakat düşünmeli ki Boris Ferdinandm oğludur!» diyor Yürüyen bir fikir Ulusun yaşayışında birlik yapan gün! Dün müslüman ve hıristiyan bütün millet bir arada hafta tatili yaptı Tayyare kupası maçları için dün yapılan içtima • Turnuvaya, Pera, Kurtuluş, Şişli, Arnavudköy takımlarmın da girmesine ve maçlara 30 ağustosta Taksim stadında başlanmasına karar verildi 2 ncide: 5 incide: 6 ncida: 7 ncide: 8 incide: 9 uncuda: Nasıl yazılırdı? Halid Ziya Uşaklığil Bomboş caddelerden birî... Terbiye bahisleri: Selim Sırn Tarcan, cuma ne de Dün, yeni hafta tatilinin ilk giinü ol Pazar günleri de yalnız hristiyanlar tamektir, niçin ve nereden duğundan şehrimizde, cuma ve pazar gün til yapıyorlardı. Dün İstanbulda ilk defa olarak cins >e çıkmıştır? M. Turhan Tan lerinden bambaşka bir fevkalâdelik ve canlılık göze çarpmakta idi. mezheb farkı görünmeden bütün halk resHitlerin hayatı. Evvelce cuma günleri resmî daireler ta mî tatil gününü yaşamıştır. Hikâye. Tatil gününde kapanmalan tasrih ediSpor haberleri, müsaba til olmakla beraber tatilden hemen hemen yalnız müslümanlar istifade ediyorlar, len bütün müesseseler ve dükkânlar ka kamız. Istanbul halkı nerelerde hristiyanların bir kısmı çalışıyor, bir kısmı palı idi. Yalnız fırınlar, şerbetçiler, ber da evlerine kapah kalarak alelâde yaşa berler, lokantalar, gazinolar açık bulunu otururlar? Suad Derviş ONÎKILER Dün matbaamızda toplanan klüb murahhaslart müetstsemizin bahçesindeki Atatürk heykeli öniinde Hasılatı tamamen memleketin hava laştırmak üzere dün matbaamızda bir J müdafaasına verilmek üzere futbol ku toplantı papılmıştır. Bu toplantıda Vefa lüblerimiz arasında tertib edilecek olan kulübü namma Saim Turgud, Galata (Arkast 10 aneu sahifede) turnuvanın şartlarını ve esaslarını karar Pek yakmda yışlannın haricine çıkmıyorlardı. (Arkan 7 nei sahifede}