Katalog

"Versay muahedesini neden yırttık?,, Yazan: Cumhzzriyet ' 7 Nisan 1935 •= Apuletleri sökülen Ankarada hazırlaYunan zabitleri Divamharbin verdiği kararlar tatbik ediliyor (Baş tarafı bırinci sahıfede) mur edilmişlerdi. Saat onu elli geçe herşey hazirlan miş, hapisaneden kapalı otomobüler • le getirilen mahkumlar iki siraya dizilmişler, divanıfaarb hükumet komiseri nin bulunduğu mahalle doğru hareket ettirümişlerdir. Bu sirada «hazir ol!», «selâm dur!» kumandası duyuldu. Askeri kıt'alar selâm vaziyetini aldılar. Halkin bağı • rip çağırmasi kesildi. Meydani derin bir sessizlik kapladı. Divanıbarb kâ tibi titrek bir sesle kararı okudu. Mahkumlar hazirol vaziyetmde, gözleri yerde, çehreleri sapsarı bir halde kararı dinledüer. Bundan sonra kumandayi veren kaymakam Aleksooulos mahkumlaru yamna yaklaştı. Evvelâ miralay Sara fisin önünde durdu. Gür, fakat hü zünlü bir sesle şunlan söyledi: Mira'ay Sarafis! hakkmda veri • Ien hiikmü işitti. Sen Yunan zabiti ü niformasinı taşimağa lâyık değilsin! Scnra maiyetine dönerek iiâve et • ti: Isaretlerini «ökünüzl Kaymakam bu sözleri her mahku • mun önünde tekrarladı. Her tekrarla yişta halkin bulundufu taraftan «lâyık değillerdir. Hainleri gebertiniz» ses leri yükseliyordu. Kaymakam Alek • topulos bir mahkumun yanindan ay • nhnca arkasından gelen çavuş ona yakIasiyor, apuletîerini, düğme!erini, ni şanlarmi, kuşağinı söküp elindeki tep • siye atiyordu. Çavuş, mahkumlardan kaymakam Stefanakoson muharebede yaralandı ğindan dolayı aldığı nişani sökerken mahkum: Yaramı da söküyorsun? dedi. Çavuştan «ne yapayim, emir böy • ledir» cevabmı ahnca ağlamağa bas ladı. Mahkumlann apuletleri, nifanlari söküldükten sonra teşhir faslı basladı. Mahkumlar, meydanda siralanan kıt'alarin önünden geçmeğe basladı • » lar. Asker saflannm arkasmdaki halktan birçoğu yüzlerine tükürüyor, yumruklarmı :• lliyor, «yuha, gebertiniz» diye bağınyorlardı. Ükönce Sarafis sapsarı bir halde geçirüdL Birçok hakaretlere marua kaldu Bundan sonra kaymakam Çigondes ağ!aya ağlaya dolaftirüdı. Mahkumun halk arasinda bulunan bir arka . daşı kendisine: «Çigandes, bu ölüm den beterdir» deyince mahkum «ver tabancam» diye haykirdı. Bundan sonra dolaştırılan kayma kam Stefanakosun vaziyeti birçoklarinı rikkate getirdi. Bu mahkuma: «Gencliğine de mi acımadm» diyenler oldu. Çavu? Dontas teşbir edilirken halktan biri askerlerm safmı geçerek mahkuma bir tokad vurdu. Dontas buna yildınm süratile bir yumruk atarak mu kabe'e etti, adam ağzmdan, burnun dan kan gelerek yerlere yuvarlandı. Bunu gören halk, az kalsm mahkumu linç edecekti, bereket zabitler yetişip kurtardılar. Teşhir faslı da bittikten sonra mahkumîar adeta birer canlı cenaze ha linde hpîsnreye pönderildî'er. Bir zühul olsa gerek! Yeni bir emirle haricden gelen yolcuların eşyasmdan da istihlâk vergisi isteniliyor tarafi b1r*vct saMfede] rin tatLikatı bazı gaçlük'erc maruz kalmıştır. Yclculardan bir çoğu zati eş • yalanndrn vergi istenmesine itirrz ederek valiz ve bavullannı gümrük idaresinden çıkarmamışlardır. Bu suretle Galata yolcu s'Ionunun muayene mahalleri yolcu bagajlarile dolmuîtur. Giimrük idaresi verüen talimatın yanlış olup olmadığını Ankar?dan sor muş, gelen cevab eski emri tamamen tekid ettiği için yolculardan istihlâk verçisi ahntnasına devam olunmuştur. 2458 numaralı krnunun mem'ekete haricden gelen kimselerin eşyalanna : da teşmîl cîilmesin n hükumet tarafından inkişafma çok ehemmiyet verilen turizm işine çok zar~rı dokcnacağı, elbise ve iç çamaşırlan için bile istihlâk resmi vermek mecburiyctmde bulunacak yolcuların, memlekete gelmek is temiyecekleri, bunun için alâkadar makamlar derhal teşebbüse geçerek, kanunun bu maddesinden, eskiden olduğu gibi yolcularm muaf tutulması için icab eden tedbirlerin mustecelen ahnmasını hükumetten temenni etmişler • dir. Yolcuların istihlâk vergisinden muaf tutulması bugün için bir k'nun işi addedümektedir. Binaenaleyh hü • kumetin bugunlerde Kamutaya bir lâyiha vereceği söylenmektedir. CUMHURlYET Yolcuya aid zatî esyanın istihlâk vergisine tâbi tutulm~sı hakkındaki bu karar bizi hayrette bıraktı. Çünkü bu kanunun doğrudan doğruya gümriik muamelesine tâbi olan mevadla alelumum ticari esyaya münhasır oldugtmu biliyoruz. Memlekete dış'ndan gelenlerin elbi selerinden, boyunbağ ve kıravatlanndan, iç çamaşırlarından istihlâk ver • gisi a!mnası mantıkî değildir. Düşündük ki bu olsa olsa kanuna bu vergiden muafiyeti icab eden mevaddın kayıd ve ilâve edilmemesi gibi bir zühulden ileri gelmiştir. Kanunu tatbik edenler muafiyet kısmuıda kendilerî için sarahat göremeyince istihlâk ver • gisi kanrnunun alâkadar hükümlerini mutlak surette tatbik vaziyetinde kalmışlardır. Fakat bu hal, yukarıda da yazıldığı gibi, işîerde k"nfiklıkla beraber hiç te iyi tesir yapmarr"ştır. Çünkü yabancı ellerden gelen yolcular kendi şahıslarma aid eşyalardan ver gi istendiğ'ni görünce h;yret!ere düş mekte, ya derhal transit muamelesi yaphrarak vapurlarına dcnmekte, yahud da eşyal~rmı gümrük salon mü • dürlüğüne emanet bırakarak ellerini kollannı sallaya sallaya şehre, Sstle • rin deki elbiselerle çıkmktadırlar. Onümuzdeki günler içinde merole • keümize birçok rnaruf ecnebiler ve seyyahlar gelecektir. Bunlann iç'nde beynelmücl kadınlar kongresine is • tirak edecek murahhaslar da vardir. Binaen'leyh bu tezebzübün devamına derhal bir nihayet vermek iç:n kanu • na muafiyetler hakkmda bir madde ilâve edilmesi lâzımdır. Büvük Ka mutay açık bulunduğu için bu husustaki lâyihsının vakit geçirmeden Meclise sevki ve müstacelen müzakeresinin tenvnile bu vaziyetin derhal önüne geçilmesi memleket için havırh olur. nan 9 nisan sergisi Bu millî meşher çok istifadeli oîacak Ankara 6 (Telefonla) 9 ni sanda Halkevinde açılacak olan sergiye bi'yiik bir ehemmiyet verilmektedir. Memleketimizde ilk defa yapılmıs olan bu sergiyi b'zzat Kültür Işleri Bakanı Abidin özmen açacak ve bu münasebetle kısa bir söylev verecektir. Sargide plân, makta, cepheler ve dctaylardan to ekküb eden, sulu boya, tarama ve lavi usullecile ça lışılmış, 51 röleve te hir edilecek tir. Slmdiye kadar bir tek caminin bir tek minaı esiain dahi resmi ya pılmamıs clduğuna göre, bu 51 eser bu sahadaki tetkikîerin ilk ve muvaffakivetli bir mahsulü sayılmaktadır. Eserler, mimar Sedadın Bursa, Istanbul ve Edirnede yaptığı tetkiklerle hazırlanmıstır. Sergi on gün kadaı açık kala • cak, şehrimize gelmiş olan mimar Sedad da bu münasebetle Türk mimarisindeki muhtelif devirleri an • latan bir konferans ve ecektir. Alman Millî Müdafaa Nazırı von Blomberg • Versay muahedesinin sarih ahkâml hilâflnda Almanyada yeniden askeri mükellefiyet usulünün iadesi hakklnda en salâhiyettar zat şüphesiz, Alman Millî Müdafaa Nazın Birinci Ferik General von Blombergdir. Generalin yazdiğl makaleyi ehem miyetine binaen aynen naklediyoruz: «Liderimiz ve Başvekilimiz 16 martta Almanya devletinin ve Alman milletinin naraus ve em niyetini tekrar Alman milleti • nin eline vermekle dahil ve haric • deki efkâri umumiyenin gözü önünde cereyan eden bir inkişaf devrinin *o • nunu getirmiş olduğundan buna karsi faiç kimse hayret edemez. Hitler ve von Blomberg şimdikinden büsbütün başka bir mecra alır ve birçok nimetlerden mahrutn kalırdı. Alman. gencliği bu mektebin yokluğundan çok ıstırab çekmiştir. GeBu inkişafta kat'î tesir yapan ve birçen on on beş sene zarfında Al birine benzemiyen iki amfl vardir: Teman gendîğinin ruhunda görülen meli sağlam kuvvete dayandığin • perişanlığm başhca membaı bu yokdan Umumî Harbi kayib ve sukut et | suzluktur. Sağlam geneliğin bir gün mesine rağmen ruhu ve özü bozulmı • sırtına alacağı devlette, serbestçe yan Alman milletinin kendi hayatina inkişaf etmek imkânını bulmak serbest olarak istedîği şekli vermek hakkıdır. azminden hiçbir zaman aynlmamiş olKendi tabîatinin ve ruhunun sevmasi bn amillerden biridir. kettiği bu yolun kapısraı kapalı bulDiğer amfl de, Almanyanm kendi duğu zaman Alman gencliği başka sine dikte ve emredüen bir taraflı <ulh yollar aramıtır. Bundan bir kısmı muahedesinin boğucu tazyikı ve bu dalâlet yoluna girdiğinden bunlar muahededeki ahkâma mukabıl diğer istikballerini kaybetmislerdir. Devtarafin tahriren üzerine aldığı taahhüdlet te bunları kaybetmiştir. Çünkü leri ifa etmemesi, bn vesikanin hükrnü bu kısım genclik, erkeklik gayre seneden seneye sakıt olmasi ve bu ititini ne kavrıyabilmekte, ne de hebarla Alman milleti üzerindeki namnı saba katmaktadir. ve şerefi muhil intıbalarm artmasıdir. Bugün ise Alman gencliğine kaUmumî Harbde bütün dünyaya karpımızı arkasına kadar açtık. Geleşı şeref ve namusımu müdafaaya mukcek nesil, yeni Almanyanm kendi tedir olan biiyiik bir millet, yeni nesli sine verdiği silâh kullanmak ve içb memlekete silâhla hizmet ve askememleketi müdafaa etmek hakla rî vazife kapılarinin sımsikı kapan • rına tıpkı ecdadı gibi lâvık oldu miş olduğunu görmüştür. ğunu ispat edecektir. Çünkü genc Versay muahedesile Almanyaya bı lik orduda hakikî millet birliği harakılan kiiçük meslek ordusu, birçok yatı bulacaktır. kayidler!e bağh olmasina rağmen as kerî hizmet yapmak imkânmdan mahrum edüenlerin arzularım yerine getirecek surette buyümiiş ve hakiki bir kuvvet olmuştur. Bu suretle bu meslekî ordu, tiHun milletin malı olmuş ve artık Alman milletinin sesi ihmal edilemez bir mahiyet almiştir. Bu suretle yeni bir Almanya vücude gelmiş, zâf ve feragati bırakarak kendisine Uerliyecek bir yol açmiştir. Adolf Hitlerin idaresinde Alman milleti tekrar canlı bir şekil lulmuştur. Almanyada askerî mükellefiyetin jeniden vaz'inı herşeyden evvel ordu nun ve mensublarmm menfaatlerini gözetmek için yapilmış bir hareket layanlann düşiinceleri yanlişhr. Bir derletin tebaa ve sekenesinden herbirinin anadandoğma müdafi ve muharib ol • duğunu ileri süren Şarnhorstun fikri Lir asirlık tarihte Almanyadaki kadar hrç bir biiyiik milletin yüreğinde ve şuu mnda yer tutmuş değfldir. Bunun hususî sebebleri vardir: Bir milletin mahiyeti, tarihî hayaü na ve hududlannin ve arazisinin avariz ve eşkâline göre teessüs eder. Bir devletin müdafaa teşkilâtı serbestçe verilen bir kararin neticesi olmadığmdan, keyfe göre tanzim ve tebdil olnnamaz. Belki millî ve içtimaî şeraite iyice uygun olarak irkm ve kamn kuvvetlerinden doğar ve biiyür, mülette canlı bir mevcudiyet alır. Binaenaleyh silâhşorlukta mü kemmel talim ve terbiye gören meslekî muhariblikten umuma çamil askerî mükellefiyete intikal, daima kendisini milletin ve mera leketin fıtrî müdafii sayan ve duyan Almanın, hakikî ruhuna uy grundur. Her bir adam i ç i n en mümtaz hakkı olan memleket ve millet miidafaasını kendi yapabildiği halde, bunu bir ekalliyete (yani meslekî orduya) bırakmak tahammül edilecek birşey değildir. Silâhlann gayet inceleştiği ve kullamhnalan uzun müddette öğrenilen bir ihtısasa bağlı olduğn bir zamanda Almanyanm, meslekî ordu sisteminden kısa talimli halk ordusu usulüne geçmesi bu mille tin hududlarını ve yasayış »ahasını müdafaadan başka bir emeli olraadığını ispata kâfidir. Bundan başka Alman milleti, askerî mükelle • fiyette diğer «uretle tavizi kabil olmıyan bir mekteb bulmuştur. Bu da, disiplin, arkadaşhk ve hakikî cemaat ve birlikte hayat mektebidir. Genc neslin seciyesi bu mektebde seklini bulur ve bu rada alman derslerin tesiri asker lik zamanma münhasır kalmayıp her türlü meslekte ve yaşta cniismir olarak kendisini gösterir. Eğer askerliğin sert mektebi Alman milletinin geniş tabaklan ü zerkıde tesirini göstertnemiş ol • d Alman milletinin inkLfafı Bir ordu, ancak doğduğu ve taşıdığı milletin temeli üzerinde bü yüdüğü zaman kuvvetli ve sağlam olur. Milletin umumî heyetinde haki katen mevcu<F ve müessir f ikl> Ier ve kuvvetlerle sımsikı baçh olmaksızin bir ordunun mevcudiyeti tasavvur olunamaz. Binaenaleyh u mumî askerî mükellefiyete avdet edilmesi, millî inkişafı her hangi sahada gerüetmek sayılamaz. Ordu hale hizmet edec ve Alman milletinin istikbali icin yol hazır layıcı olduğunu bilir. Millet, sadık bir varis gibi tasıdığı an'aneyi müsavi hak ve vazifede görmektedir. Askerî hizmet millî sosyalistlik umdeleri esası üze cine tesis edileceğinden hiçbir im tiyaz ve fark tanımıyacaktır. Yük sek tahsil, hizmet müddetini kı • saltamıyacaktır. Ancak seciye ve hizmet, ferdin yolunu ve kıymetini tay'n edecektir. Alman ordusu bugUn inkişaf yolunun kat'î ehemmiyeti haiz nok tası önünde bulunuyor. Mcf'hum Mareşal Hindenbxı«g, imzasile su J s^rieri yazmıştı: «Orduda hizmet Alman milletine en şerefli hizmettir.> Bu sözü lidecrimiz cesur bir ha reketle tah'kkuk ett'Vdi. Devletin en yüksek unsuru bulunan genc lik tekrar müdafaa mektebine gi recektir. Ordunun yeni Almanya yi, yaratana verdiği sÖz üzer.'ne, ken disine gösterilen itimada lâyık ol duğunu ispat edeceçini iyi bilirim. Von Blomberg Fransız gazetecileri dün Ankaraya sittîler Ewe!ki gün Paristen tstanbula gelen tntransigent gazetesi muharrir • lerinden M. Mar • cel Sauvage He Matin gazetesi muharrirlerinden Matmazel Paule Ma • lardot dün ak şamki ekspresle Ankaraya gitmis Ier dir. Fransız gaze Entransijan muhfrtecüeri Ankarada riri M. Sovaj büyüklerimizle mülâkatlarda bulun • duktan sonra Anadolunun birçok şe • hirlerini gezeceklerdir. Bu gezintiler bir ay sürecektir. POLtSTE FIRKADA 22 kumarbaz Adliyeye veriliyor Polis kaçakcılık bürosu tarafin • dan Beyoğlunda Afrika hanmda kumar oynarken yakalanan 22 kumarbaz, polisçe haklanndaki mu • ameleler bitirilerek bugün Adliyeye teslim edileceklerdir. Dün yapılan toplantı Dün Cumhuriyet Halk Fırkası vilâyet merkezinde kaza reislerinin iştiraklerile bir toplantı yapılmış tır. Bu içtitnada bir mesai prosramı hazırlanmış ve her ay ocaklarda ve nahiyelerle kaza merkezlecinde umumî bir toplantı yapılması kararlaşmıştır. Bundan sonra ocaklarm ve kazalarm teftiş programı yapılmıştır. Bu esaslar dahilinde nisan içinde Fırkanm ocak, nahiye teşkilâtlan teftiş edilecektir. 1 mayıstan iti baren de vilâyet idare heyeti, ka zaları teftiş edecektir. Adana Saat kuksine canavar düdüğü konuyor Silivrikapı cinayetinin esrarı Silivrikapıdaki cinayet hâlâ esrannı muhafaza ve nezaret altına alınan 13 kişinîn ıstiçvabları devam etmektedir. Bütün şüpheler mak • tulün kardeşi Ispîro üzerîne top • lanmaktadır. Zavallı genc, kendi tabancasile vuruldu . îhtısas mahkemelerinde Dün şehrimizde dikkatsizlik yüzünden bir kaza olmuş bir delikanlımn yaralanmasile neticelenmiştir. Feriköyünde oturan Murad, A • leko isminde birisinin bahçesini temizlerken fazla sallanmış ve ku • şağındaki toplu tabanca yere dü • şüp ateş alarak kendisini tam göbeğinden yaralamıstır. Zavallı Murad bir feryad kopararak yere ynvarlanmıştır. Bahçe sahibi bu acıklı manza • rayı görünce hemen polise haber vermiş ve yaralı çağırılan kndadı aıhhî otomobilile Etfal hastanesine yatırılmışt'.r. Muradın hayatı teh • likededir. Ford fabrikasından 6 memur mahkemeye verildi Sekizinci thtısas mahkemesi Müddeiumumiliği dün (Fcrd Motcir Kumpani) Istanbul fabrikasında kaçakcılık yapıldığı iddiasile Gümrük heyeti teftişiyesinden gelen evrakı tetkik etmiş ve mahkemeye vermiştir. Bu mühim muhakeme 13 mayısta görülecektjr. Bu resim kaçakçıhğı işile alâkadar olarak altı kişi mahkemeye verilmektedir. Gümrük teftiş heyetinin bu husustaki tahkikat raporu 800 küsur sahifedir. Yeni muhakemeler Atina 6 (Hususî) Atina fevka lâde divanıharbinde yeni heyetin hu zurunda muhakemeîere başlanmiştir. Bu defaki suçlular isyanin ük gecesi Harbiye mektebindeki hâdiselere karişanlardir. Miralay Kristaüîin riyasetbde yeni teşkil edilen divamharbde de dün tersaneyi basmağa giderken Peramada müsademe neticesi ele geçirilen asilerin muhakemesi başlamıştir. Boradaki suçlu'ar 14 kjşidir. Bunlann arasinda Hanya meb'us larindan Venîzelosun vaftiz çocuğu Pistoıakis te vardir. Selânfc 6 (Hususî) Buradaki divaniharb bugün Serezdeki on doku zuncu alaya mensub asi zabitlerin muhakemetine bakmi;tir. Bnrada ye^iden teşkil edilen diğer bir divaniharb de pazartesi günü mu hakemelere baslıyacaktir. Oğîe vaktini ve tayyare hücumlarını haber vermek üzere düduk konan Adana Saat kulesi Adana (Hususî) Şehir halkına zeval vaktini büdirmek ve tayyare hücumlarında halkı daha önce haberdar etmek için belediye » miz, şimdiki saat kulesinin tepe • sine bir «canavar düdüğü» koymağa karar vermişti. Müteahhidine ihale edilen bu işin başarılması için saat kulesinin tepesindeki kubbe sökülerek ora ya beton bir tabliye yapılmağa başlanmiştir. Canavar düdüğü bu tabliye üzerine tesbit edilecek ve ku lenin tepesine ayrıca bir de büyük bandıra direği yapılacaktır. Canavar düdüğü 15 beygir kuvvetinde bir elektrik motörile çalı • şacak ve sesi 8 kilometro kutrunda bir daireden işitilecektir. CEMÎYETLERDE Cama t'aha beyaz, da!ma en beyaz c!is!er Berberier vs kazarc vergisi Istanbul berberleri dün müşterek esnaf bürosunda bir toplantı yap mışlardır. Bu toplantıda kazanc kanunucun bazı tatbikat formül lerinden dolayı hasıl olan vaziyet görülşülmüîtüır. Dünkü toplantıda anlaşıldığına gcce birçok berber dükkânlan bu yüzden kapanmıs tır. Berberier Cemiyeti alâkadar makamlar nezdinde bu hususta teşebbüsatta bulunacaktır. Bilecik Umumî Vilâyet Meclisi işini bitirdi Keden biiiün mütelıassıs diş tabibleri RADYOLtN diş macununıı tavsiye ediyorlar? ı Bugün gelacek kadın murahhas'ar Şehrimizde 18 nisanda toplanacak olan Uluslararasi kadın konferansina istirak etmek üzere Mis Manyüs, Ma • dam Bonfos, Mis Fast bugün Teve re vapurile Istanbula geleceklerdir. Kongrenin toplanma günü yaklaştığmdan Kadınlar Biıliği merkezinde haftada iki gün toplanan komite, top lantılarinı hergün yapmağa başlamı* ür. Çünkü: RADYOLi Biîecik «Hususî» Bu sene üç kadın azanında bulunduğu Vı!3yetimiz Meclisi Uraumisi, vilâyetin inkisafı yolunda iyi kararlar vererek bütçeyi tanzim ve Daimî Encümen azalarını seçerek dağıl • mıştır. Gönderdiğim resim Umumî Meclis azasmı göstermektedir. Dişleri beyazlatır, diş ctlerini lcuvvetlendirir, dişlerin çürümesine mâni olur, ağız kokusunu izale eder. RADYOLIN'İ günde iki defa kullanmız!