Katalog

lumhuriymF 4 Ikıncıkâoun Çanakkalede Jürklerle Süngü Süngüye^ No. 65 • Nakili: A. OAVER Şehir ve Memleket Haberleri ] Siyasîicmâl İmdad teşkilâtı | Açıkgözlük bu Sıhhî imdad teşkilâtı I kuvvetlendirilecek Belediye, sıhhî imdad teşkilâtmı kuvvetlendirmeğe karar vermiştir. Bunun için yeni sene bütçesine kâfi miktarda tahsisat konacaktır. Şimdiye kadar yalnız Beyo^lunda iki otomobilden mürekkeb bir sıhhî imdad merkezi vardi. Bu merkezden baska şehrin diğer mmta kalarile Kadıköyüne ayn ayn bir kaç istasyon daha ilâve edilecek, Sisli Büyükdere yolunda da bir imdad istasyonu tesis olunacaktır. Bu istasyonlarda birer doktorla cinayet veya kaza neticesinde yara lanan veya baska türlü bir arızaya uğnyanlara ilk müdavatı yapacak s'.hhat memurları bulundurulacak • tır. Beyoğlundaki merkezin şimdiye kadar tasıdığı yarahların adedi mühim bir yekun tutmaktadır. Bu yaralılar arasında hastaneye süratle nakledilmek sayesinde muhak kak ölümden kurtanlanlar çoktur. Liman işleıi Liman ve Rıhtım muhasebeleri tevhid edildi Liman ve Rıhtım Şirketi umumî kâtiblerile şube müdürleri Liman hanmda bir toplantı yapmısl&r ve birleşmeden sonra hasıl olan vaziyeti tetkik etmişlerdir. Liman ve Rıhtım Şirketi muha sebeleri yeni verilen bir kar&rla tevhid edilmiştir. Rıhtım şirkctınin kaldırılan bazı şubelerinin vazifeleri de limandaki şubelere veril miştir. Yeni kadronun tatbikına kadar bu şekil devam edecektir Liman umum müdürlüğünün ü • zerinde meşgul olduğu mesele Ii • man hizrnetlerinin tanzimi mese • lesidîr. Bunun için de Ali Rızanın yaptığı tetkikatın ikmali lâzım gelmektedir. Bu arada tarifenin ta • dili, antrepo ücretlerinin indiril mesi, su ihrakiye verme isleri • nin düzeltilmesi, Haliçte bir ada teşkil eden mavnaların kaldmlmast ve vinçlerin ıslahı da meşgul olu nan işler meyanındadır. İhracı müteakıb biz Türkler, düşman üzerine devamlı ve pek kahramanca hücumlar yaptık! îlkbaharda Alman deniz miralan Piperin emrinde Istanbulda top:u cepanesi fabrikası tesis edildi. 'İstanbulda evvelce de, az miktarla, topçu cepanesi yapıhyordu. Alnan generalı, bermutad herşeyi Ainanların yaptığı iddiasıle bu fabikayı da bir Alman miralayının uırduğunu söylüyor A.D.) Lâkin m fabrikanın yardımı da gene nahduddu. Zira ne mühımmat inali için mevcud olan malzeme, 1e de makineler matlub kıymeti ıaiz değildiler. İngilizlerin, yeni Türk cepane • ııne pek te ehemmiyet vermedikeri anlaşılıyordu. Esirlerin ifade iine göre 20 kırmızı mermiden vaiatî olarak ancak biri patlıyormuş. Buna rağmen, fabrikanın yardımı bizce pek ziyade memnuniyeti mucibdi. Çünkü daha evvel, bazan bataryaların, piyademizı, kendisi nin ateş)e hjmaye edildiğıne inandırmak için, manevra hartuçu kullandıklan (yani kuru sıkı atışlar yaptıklan) bile vakidi.» I İşte bu cepanesizliğe rağmen Enver Paşa ile General Liman düamanı denize dökmek için taarruz etmek istiyorlardı. Bu maksadla yola çıkanlan 2nci fırka İstanbuldan Çanakkaleye geledureun, biz bu fırkanın taarru • zundan evvel Arıburnundakt vaziyeti tetkik edelim. 1920 de Erkânıharbiye mektebinde binbaşı Bürhaneddin tarafından verilen bir konferansta Anburnundaki vaziyet şu suretle izah edilmekte idi: îçin, kuvvei maneviye tamamen kırılmış de^ildi. Zannolunuyordu ki cephedeki asker pek yorgun ve şimdiye kadar yapılan hücumlar daki muvaffakiyetsizlikten ancak hücum için yılgındır; eğer kıtaat, henüz harbe girmemiş ve bir tesir yapabilecek kadar kuvvetli, taze kuvvetlerle takviye ve teşvik edilecek olursa yeniden taarruz icrası imkânı ve muvaffakiyet ihtimali vardır. Ordu kumandanhğı da böyle bir hücumla düşmanı denize dökmek hususunu bir daha tecrübe etmek istiyordu. Şimal grubu kumandanhğı, bir taarruz yapılıp yapılamıyacağı hakkmdaki mütalealannı iki raporla 5 inci ordu kumanda nına yazmıştı. Bu raporların birincisinde deniliyordu ki: kadar olur! Fransa İtaly* müzakereleri ransa ile ttalya aralanndakî eski hesablan iki tarafı mem nun edecek surette kapatmak ve Orta Avrupada nüfuz ve mevkilerini tayin ederek Tyna havzasında, Balkanlarda ve umumiyetle şarkta senelerdenberi devam edo rek vakit vakit bütün Avrupayı tehdid eden rekabete nihayet vermek için on gündenberi elçileri vasıtasile gizli müzakereler yapıyorlar. I Umumî Harbdenberi ttalyayi Fransadan soğutan amillerin başında zâhirde her milletin mukadderatına kendisinin sahib olması düsturuna dayanarak yapılan sulh mu ahedelerile üç büyük imparatorluğun ve büyük bir krallığm toprakc lan ve bilha .sa müstemlckeleri taksim edilirken Italyaya hisse verilmemesi ve aslan payını Fransanın almış olmasıdır. İtalya Umumî Harbdeki müttefiklerinin kendisine yaptığı bu ihanete karşı pek çok şikâyet etmişti. Bu şikâyetlere karşı yalnız tngiltere Somali hududunda ttalyaya iki yüz bin kilometro murabbamda bir çöl ve Mısırın garb hududunda bazı vahalar vermekle minnet borcunu ifa etmişti. Fakat Fransa Asya ve Afrflcada ftalyaya zerre kadar müsaadedo bulunmamıştı. Şimdi ise Fransa Italyayı bu cihetten tatmin etmek istiyorsa da ttalyanın Trablusgarb hududunu Çad gölüne kadar ge nişletmek ve bir gün Afrikada Fransız müstemleke imparatorlugu gibi bir imparatorluk kurmak için ötedenberi beslediği büyük emel ve hulyayı tahakkuk ettirecek kadar müsaadekârlıkta bulunacak değildir. Bununla beraber ltalyann izzetinefsi okşanacak ve müstakbel imparatorluğun temelleri kurulacaktır. Fransa, müstemlekelerinde ve Avrupanın haricinde İtalyaya yap< mak istediği bu büyük fedakârhk mukabilinde italya ile Orta Avrupada ve civannda iki tarafın nüfuz ve hulul dairelerinin hududlan ve mahiyetleri tayin «<]ilm«ai v* bu sahada, her iki devletin mevkt ve nüfuzları için tehlikeli olacağt zannedilen Almanyanm Avrupanın cenubuna doğru sarkmasına karşı müşterek bir sed kurmağr düşünüyor. | Fakat bu mmtakaların hudu3ları ve müşterek menfaatlerle korunması hususunda Fransa ile ttalya arasında çıkan noktai nazar farklan, müzakereleri çok içkâl etti. Fransanın Orta Avrupada yeri ve hududu olmadığından kendisinin müttefiki bulunan Küçük Itilâf devletlerinin mevkiini sağlamlaştırmak suretinde maksadını te min etmek istiyor. ttalya ise bu devletleri bir kül halinde ve eski Habsburg saltanatı yerine bir başka muazzam bir devlet şeklinde tanımağı, bu imparatorluğu yıkarken ve yıktıktan sonra takib ettiği siyasetin esasma muhalif buluyor. ) Bunun için Avusturyanm btiklâlini tekeffül edecek devletler arasına Küçük Itilâf devletlerinden yalnız Avusturya ile hemhudud olanların girmesi ve Romanyanm hariçte kalması için sonuna kadar ısrar etmistir. j Macaristan, millî hududu haricinde kalan milyonlarca Macan anavatana kavuşturacak surette muahedelerin tadilini ttalyadan beklemekterVr. ttalya, Macaristanı Almanyanın ve Lehistanın kucağma atmamak için, muahedelerin tadili taraftarlığından feragat etmek niyetinde değildir. Difer ta raftan Avusturya, vaktile kendisinin bir eyaleti olan Çekosîovakyanın şimdi Avusturya istiklâlinin kefili sıfatını takmması millî şeref ve haysiyetine mugayir görüyor. İşte bu müşkülât müzakerelerin ilerlemesine engel olmuştu. Fakat son dakikada, Lavalin Ro maya giderek Musolini ile doğrudan doğruya müzakere istedikleri takdirde anlaşmanın daha kolay olacağı düşünüldüğünden Fransa Hariciye Nazırının Romaya seyahati kararlaştınlmıştır. Avrupa siyasetinde yeni bir devir açıhp açılmaması Roma görüşmelerinin vereceği neticenin ya müsbet yahud menfi olmasına bağhdır. MUHARREM FEYZİ TOGAY, Ramazan topunun barutunu başkaîarına satmış.. Buna (Hususî muhabîrimizden) Burada garib bir vak'a olmuştur. Bir müddettenberi adî bir silâh sesinden hemen farksiz denecek kadar az ses çikaran Ramazan topu herkesin na • zan dikkatini celbediyor ve uzak mahaüeler top sesîni işitmediklerinden şikâyette bulunuyorlardı. Şîkâyetçilerin bîr kumı kabahati Uçüncü Selim zamanmdan kalma topun eıkiliğinde, ba zılan da barutun azlığinda buluyorlardı. Meğer bütiin bu söylenenlerin hiçbirî değPmiş. Kabahat ne topta, ne barutu az verdiği zannedilen beledi • yede.... Biitün mesele barutu belediyeden teslun alip ta öteve beriye satan memırr Harodi de îmiş. Mese'.eyi araştıran polis bu topu ateşlemege memur edümiş olan Ham • dinin belediye tarafından kendisine teslim edilen barutun bir kısminı başkasma sattığim öğrenmif ve şimdiye kadar elden çikardığı sekiz kutn asirma banıtla birlikte Hamdiyi yakalı yarak Müddeiumumilige teslim etmiş tir. ' Mata Ataş îki rapor Arıburnunda vaziyet «thracdan sonra cereyan eden muharebelerle her iki taraf, haamının ve kendinin taarruz ve müdafaa kudretini denemiş, denilebilir ki her iki taraf ta karjisihdaki düşmanı tamamen mağlub ve tardedebilmek neticesini elde edemeyince kendi taarruz kudretinin kifa yetaizliğine kani olmuş, fakat haamımn hücumlannı defetmek hususunda kuvvete olan itimadını zerrece zayi etmemişti. Bu suretle cephedeki taarruzî hareketlerde bir tevakkuf hasıl olarak muharebe, artık mevzi muharebesi şeklini almıştı. thracı müteakıb biz Türkler, düşman üzerine flevamlı ve pek kahramanca hücumlar yapmıştık. Bu hücumların ilk maksadı, düçmanı çıktığı noktadan ileri geçirtmemekti ve bu maksad elde edilmisti. Fakat asıl maksad, bu ,değildi. Düşmanı karada hiç tutundurmamak, tardetmek idi ki buna muvaffakiyet hasıl olamamıştı. Maamafih bu muvaffakiyetsizli§in hakikî sebebleri pek te derin bir surette araştınlmıyordu. Bu sebebîe, bilhassa karargâhlarda, taarruz «Anburnu karşısındaki kıtaatın hemen hepsi, birçok yerlerde va satî hücum mesafesini çoktan geçmişlerdir. Piyademizin bu kadar yaklaşması toplarımızın düşman piyadesine atışını ziyadesile güçleştirmektedir. Birkaç topun ileri avcı hatlan yakınına sürülmesi piyademizin kuvvei manevıyesini artırmak ve siperlerini yakından mümkün mertebe anfilada almak mak•adiledir. Düşman gece gündüz çalısarak zaten müdafaaya elve rişli olan rnevzilerini, kum totbalan ve mazgallarla asaslı surette, tahkim etmiştir. Toplarımızın ateşi bu tahkimata tesir etmemektedir. Bununla beraber, bu mıntakada kullanılması zarurî olan dağ toplannın mermisini tasarruf et mek mecburiyeti vardır. Kabatepe cenubundaki Semerlitepe civarın daki palamutluğa yerleştirilen sahra bataryası düşmanın gerilerile ihrac iskelesini müessir sşjrette ateş altına alıyorsa da düşman ihraca devam etmektedir. Müstahkem meykiden gelen 21 lik havanlardan birisinin mevzie yerleştirilmesine çahşılmaktadır. Dün Akbaş iskelesine çıkan iki 12 lik obus ta mevzie sevkolunmaktadır. Burada yapılacak iki şey var • dir: Birincisi Düşmanın aslî maksadı Boğazı düşürmek ve bunun için de en evvel Kocaçemen plâtosunu elde etmek olmasına ve şimdi bulunduğu sıkışık vaziyette kalmakla bu maksadına nail olamıyacağına nazaran, kendisinin bize taarruz etmesi iktıza eder. Bizim de düşmanın bu taarruzunu beklememiz, sonra mukabil taarruzla onu defetmemiz lâzımdır. tkincisi Birçok telefatı göze aldırarak, düşman mevziine eebrî hücum yaparak onu denize atmaktır. \Arkasi var] MÜTEFERRİK Iç ticaret Uumî mUdürü Ekonomi Bâkanlığı iç ticaret omumî miidüru tsmafl Hakkı yann Ankaradan şehrimize gelecektir. tsmail Hakkı tstanbulda bir hafta kadar ka • larak muhtelif ekonomik iflerle meş • gul olacaktir. VtLÂYETTE Dairelerde bayram tatili Bayram dolayisüe resmt daireler pazar, pazartesi ve salı günleri kapa • Ikhr. Dairelerde merasim yapilmiya • caktnr. % 6 0 ihtikârî" Kok kömüründe ihtikâr yapıldığı resmen anlaşıldı Yerli kok kömürü ihtikân hakkinda Belediyece yaılmakta olan tahkikat bitmiştir. Bu tahkikata göre kok kömürünün maliyet fiatinin ne kadar olduğu, kok kömüründen başka ne gibi maddeler istih sal edildiği ve bu maddelerden ne kadar kâr temin olunduğu tesbit edilmiştir. Tahkikat neticesinde bu işte yüzde altmış derecesinde ih tikâr yapıldığı anlaşılmıştır. Alâ • kadarlar hakkmda takibatta bulunulacaktır. Ticaret kalemi müdiirli Ticaret müdürlüklerinin lâgvnıdan • berî tstanbulda ticaret kalemi müdiir • lüğünü yapan ve Ekonomi Bakanlıgı muamelât şubesi mödurlüğüne tayin edüen Hayreddin yann Ankaray» yeni vazifesi başina gîdecektir. izmirde eşek eti satanlar tzmirde çıkan Anadolu arkadaşı • mizda okudugumuza göre mezarlık arasında bir sipa kesmekte olan Ali isminde bir kasab çirağı yakalanmiş • tır. Yapılan tahkikatta Almm birçok esek ve sıpa keserek ahaliye yedirdiği anlaşılmıştır. Meyvahoş hamalları arasında Meyvahos hamalları arasında bîr İhtilâf çıktıgi hakkmda bir haber yazılmıstı. Hamalbasılıktan aldıgi • mız bir mektubda hamallar arasında bir ihtilâf olmadıgi, Meyvahosta markaSTZ çalısan ham&ilann zabita tarafınd'an işten menedildiği bildirilmektedir. ŞEHİR ÎSLERİ Tramvay ceryanları niçin kesiliyor ? Son günlerde şehirde tramvay cereyanlan sık sık kesilmektedir. Bu yüzden halk işlerine vakit ve zamanında yetişemediklerinden şikâyetler başlamıstır. Bu hususta şirkettea izah^at istenmiştir. ÜNİVERSÎTEDE Balıkçılıgın inkişafı için tedbir alınıyor tktısad Vekâleti, sahil sehirle • rinde bahkçılık bilgilerinin artmaM için tetkikat yapmağa baslemıstır. Vekâlet bu hususta bahkçılık enstitüsiinün fikrini sorarkea sahil sehirlerinde bulunan Ticaret Oda • lanndan da alâkadarları tophyarak mütalealannı sormalarını ve Vekâlete bildirmelerini istemiftir. Atinaya nidecek hukuk talebesi Hukuk ve tıb talebesinden mürekkeb, 70 kişîlik bir kafüe bu ay n 14 ünde Atinaya gidecektir. Talebe* ler Atina Üniversitesine misafir edileceklerdir. ADLtYEDE Oniversitede bayram tatili Yeniden bakılan bir katil davası Anavud Ramazam Sldürmekle suçlu Hüdai bundan bir müddet evvel Ağırceza mahkemesince mahkum edilmiş; bu karar mahkemei temyizce nakzolunmuştu. Sonradan Ramazanın k^ardeşi Rifat ta suçlu mevkiine geçtiğinden bu davaya Ağırceza mahkemesinde nakzen bakılmaktadır. Dünkü celsede iddia •nakamı Hüdai ile birlikte Rifa tın da cezalandınlmasını istemiştir. Verese vekili Mustafa Nuri ise buna iştirak etmiyerek katilin yalnız Hüdai olduğunda ısrar etmistir. Neticede müdafaa yapılmak ü • zere dava başka giine kalmıştır. Hatkevinde konferans ve temsîl tstanbul Halkevi dü, edebiyat ve tarih subesi azaları dün Halkevinde bir toplanb yapmıslardir. Toplantıda doçent Aktes Nimet (Karadeniz Çina rindaki Bozkir göçebeleri) mevzulu bir konferans vermiştir. Halkevi tem»fl şubesi de Alay ko?künde halka bir temsîl vermiştir. Çok beğenilen bu temsilden evvel Şehir Tiyatrosu san'atkârlarmdan Vasfi Rıza da tiyatro ve temaşa hakkmda bir konferans ver • miştir. üniversite fakülteleri bayram münasebetile ayın albsından dokuzu na kad>r tatil edilecektir. Fakülte • lerde derslere ayın dokuzuncu çarSAmba giinü sabahı başlanacaktır. üniversite somestr tatilleri de bu aym on beşinde ba;liyacaktır. Yeni profesörün ilkdersi İran Irak hudud ihtilâfının halli için bir teşebbüs taraft btrinct tdMftde) Kâzimî Hanla şehrimizde bulu • nan Irak Dısan tşlerî Bakanı Nuri Paşsnm borada iki devlet arasmdaki hudud ihtilâfı hakkmda hususî gorüşmeler yapacaklan haber alın mıştir. Bu görüsmeler müsaid bir şeki! alırsa, Irak ve tran tnurah mesi imkânindan babsetmektedbr. Bu gazete, yapılacak plebsîstin a!e • lâde bir ekseriyetin kuvvetli bîr ekalliyete iradesmi kabul ettirmesi seklin > de tecelli eden nsrmal intihabat mahiyetinde addedilemiyeceğini beyan etmektedir. Ayni gazete, evvelce yukan Süez « yada yapilmış olan plebsisiti hat'rlat • maktadır. Bu plebîsist esnasinda Uîuslar Kurumu • reyiâmin yuzde 40 a mu» kabil yüzde 60 nisbetinde Almanya lebinde çikması üzerine • arazînin tak« •imine karar vermi'itir. Gazete, netice olarak, Uluslar Ku rumu arazinin taksimi mes'uliyetini ü zerine alamiyacağindan dolayı ada lete en ziyade nygun olan hal sure rinin «tatükonun muvakkaten muhafa zası olacağıni yazmaktadir. haslan keyfiyeti Milletler Cemiye • tine bildirecekler, teferrüat bilâ • hare Irak ile tran arasında doğrudan doğruya cereyan edecek müzakerelerle tesbit edilecektir. Bu su retle hudud ihtilâfı Milletler cemiyetinde görüfülmiyecektir. Şehrimizdeki görüçmeler tnüsbet netice vermezse trak ve tran mu • rahhasları eniimüzdeki pazar günü tstanbuldan Ceaevreye gideceklerdir. tstanbul üniversîtesi medent hukuk profesblügüne getirilen Roma ve medenî hukuk profesörü Her Andreas B. Schvrarz Önümüzdeki çar şamba günü talebelerle rektör, dekanlar, profesÖrler huzunında açış dersini verecektir. Bu ders üniver site konferans salonunda saat 5 te verilecek, hukukla alâkadar olanlarla halktan istiyenler de bulunabilecektir. Profesörün takrirlerini med'enî hukuk döçenti doktor Hıfzı Veli Dedeoğlu tercüme edecektir. Afyon kaçakçılarının mnhakemesi Gümrük •ekizinci ihtısat mahkemesinde, Gümrük muhafaza teşkilâtının son defa yakaladığı afyon kaçakçılarının ilk duruşması yapılmış, bunlardan Köse Hüseynin muhakemesinin mevkufen görülme sine karar verilmiştîr. POUSTE Tercümanlar kursu Tercümanlar için açılan kurslarda derslere devam edilmektedir. Dün tercümanlar Ahırkapıya git mişler ve oradaki Bizans âsarı hakkmda verilen izahatı dinlemişler • dir. Bu sene tstaobula gelecek »cyyahlara Ahırkapıdaki Bizans âsan da gösterilecektir. Kalb sektesinden ölüm Mefrutiyet caddesinde 55 numarah kahvenin kiracuı tranlı Mehmed Na ci, kahvenin üstündeki odada kalb sektesinden ölmüştür. Içki düşmanlarının dünkü toplantısı Nuri Paşanın dunftü ziyaretlert Irak Dı«an tçleri Bakanı Nuri Paja dün Irak elçisi Naci Şevketle beraber Vali Muhittin Üstündaği ziyaret etmif, öğleyin Perapalas o teline dönerek yemeği otelde ye miştir. öğleden sonra müteveffa Kral Faysalın kardefi Emir Zeyid, Nuri Paşayı ziyaret etmi?, kendisile iki saat kadar göriiçmüçtür. Hi'kıık talebesinin kongresi Hukuk Fakültesi Talebe Cemiyeti fevkalâde kongresi bugün saat 9 buçukta tstanbul Halkevi konferans salonunda toplanacaktır. Kongrede cemiyet işlerine aid mühim müza kereler cereyaa edecekti. Kâzimi Han şerefine Ankarada verilen ziyafet Ankara 2 (A.A.) İran Dısan tşleri Bakanı (Veziri) Kâzimî Han şerefine dün akşam tran büyük elçiliğinde verilen ziyafette Bafba kan tsmet Inönü, Dı?an tçleri ve tçeri tşlerî Bakanları ve Ekonomi Bakanı Celâl Eayar, Riyaseticum hur umumî kâtibi Hasan Rıza So yak, Baçyaver Celâl, Dışari tşleri Bakanlığı ileri gelenleri bulunmuşlardır. Kâz'mî Han bugün Sergi Evinî gezmiş ve öğle yetnegini Ankarapalasta hosusi olarak yemistir. Azledilen polisler SarbrGk 3 (A.A.) Dün vazife den affedilen 6 polis memurunun sırf •arhoşlcktan dolayi azledildikîerini beyan eden bir tebliğ neşredilmiştir. En tebliğde, evvelce haber verüen muhtelif hâdiselerin hep sarhoş kav • galartndan ibaret olduğu ve Sarlui ci•arinda arbedeler vukuuna mütealük yayialarin da asilsız bulunduğu ilâve • > dümektedir. Cumhuriyet Almanağı fiirkaç gün içinde binîerce nösha satılmıştır. EHmizde pek az kalmıştır. Biran evvel bir d?ne alınız, sonra bula mıyacaksınız. 1935 Fiati 100 kurustur. Yeşilhilâl merkez heyeti dün Safiye Hüseynin reisliği altında toplanmıştır. Bu içtimada, Aydın san'at mektebinden içki düşmanhğı ve tütün hakkmda istpnilen kitabların yollanmasma, îstanbulda halk arasında ve mekteblerde içki düşmanlığını bildiren konferanslar Dünkü toplantıda bulunanlar verilmesine, beynelmilel içki aleyhtarhğı dünya ittihadının davetine icabet için Sıhhat Vekâletine müracaat edilmesine, martta Te pebaşında bir müsamere, bu ayın sekizinde de Tokatlı yanda bir çay verilmesine karar verilmiştir.