Katalog

Cumfmriyı TELGBAF HABERLERI Italyada büyük manevralar Güzel bir tesebbüs umhuriyet rejiminin memle kete temın ettiği mühim fay • dalardan biri de, basit ve mantıkî bir alfabe sayesinde, köylüyii o kutroak oldu. Türk köyıüsü esasen zekidir; bilgiye teşnedir. Millet mekteplerinde, en önce okuma, yazma öğrenen, asker ocağında, talim ve terbiye hususunda en çok kabiliyet gösteren köy usağıdır. Askerî nuzıka takımlanna ayrılan Anadolu gencinin, altı ay içerisinde no • tayı belleyip, en güç mtzıka aieüerini çalması şayanı hayrettir. Bu miistesna kabiliyetteki köylumü • zü aydınlatmak, ona baklarını tanıt • roakla beraber Cumhuriyet ülküsüne karşı bağhlığmı, aklını erdirmek suretile artırmak için, Cumhuriyet Halk Fırkasmın, on beş günde bir, bir parasız duvar gazetesi neşrederek köylere dağıtıldığını memnuniyetle haber aldun. Hiç şüphesiz büyük külfetlere katlanarak çıkarılan bu gazetemn, köylütniize pek büyük faydaları dokunacaktır. Köylünün gazete okumağa, hava • dis almağa teşneliği, Anadoluda «iroendifer yolculuğu etmiş olanlarca ma • lumdur. İstasy onlardan kilometrolar • ca uzak mesafelerde kaybolmuf gibi duran ufacık köylerin sakinleri, tren geçerken, çocuklannı gönderip, yolculardan, okunmuş gazeteleri toplahrlar. Fırkamızın bu güzel tesebbüsü, bu ihtiyacı tatmin edecek ve fazla olarak ta köylümüzün hükumet merkesinde kovalanacak işleri ve dilekleri olursa, onlan da bu gazetenin »daresi memnnniyetle takip eyKyeeektir. Kurulduğu gündenberidir, ulu kor • tancmın verdiği yüksek flhamlar da • iresmde memlekeb'n her cepheden iyiIiğine çalışan Cumhuriyet Halk Fırka • smın bu gazeteyî çıkarmakla ettiği ve edeceği hizmet te çok buyüktur. Bilhassa, Yurt admı tasıyan bu ga zetenin şekli, yazılışının açıklığı, birçok faydalı yazilsr ve resimler bulund'ir • ması, köylümüzün hakh rağbetini el • bet celbedecfktir ve etmelidsr de. Yurdu köylaye tanıtmak, ona cidden hizmet etmek oiacaktır. Koylümuzle teması oTar herkese bunu bir vazife olarak hatırlatmm. ERCÜMENT EKREM Kadınların kongresi «Kadın Birliği» isminin «Kadm Varlığı» yapılması istendi, uzun münakaşalar oldu " Ne rnuiiu lürküm aıgene ! „ V oıon: NAM1 Galatasaray izcıleri Pariste önlerinde aK ay yudızlı ai bayraklarile, bilin miyen öiünün yattığı yere çelenk götürüyorıar. Eski Galatasarayh Abidin Da» ver, bu görünüş önünde Türklüğile ne güzel Öğuniiyor! Pariste Türk izcileril* birlikte bulunmadığuna nekadar acın> dun bilseniz. Bu yerler, Türke hiç t« yabancı olmamalıdır. Atalarmuz, Fraa sanm dört bucağmda at oynatmış er * lerdi. Doğudan batıya medeniyet ge • tiren bu erler, batıdakilerin gözlerini açmışlardı. Bugün, o büyük atalann kiiçük torunJarı, gene Fransada Türk lüğün sonsuz diriliğini gösteriyorlar. Burada soylemeliyim: Ben kültürü* mü Fransaya borçluyum. Okur yazar > lanmızın hemen hepsi de öyle değil mi? Ben Fransayı hiç görmedim; u n t Fransayı tarihile, coğrafyasile, edebf» yatile birçok Fransızlardan daha iyl bilirim. Çoğumuz böyle değil miyis? Fransız kültürü bizde, Fransızlara kar> şı temelli bir sevgi yaşahnaktadtr. Bunu, Fransızlarm çoğu bibnez. Bu bilnM yişleri ne onlar için iyi, ne bizim için* Halbuki bu iki milletin birbirini derin» den tanımaları istenir, çünkü biz onla> rın kültürünü benimsiyorsak, onlarm da bizden yararlanacaklan pek çok şey vardır. Izcilerimizin, Türkü, Fransa lara daha iyi tanıtmağa yardunı nl>r>~ ğını sanıyorum. Türk izcileri, kendüerini Pariste ya« bancı bulamamışlardu'. Bir kere orannı güzel dilini azçok biliyorlar, konusu • yorlar. Kozmopolit denilen Pariste, iz» cilerimize en yakın gelecekler, gene P * risli Fransızlar olacaktu. Gençlerimiz, dünya kültürünün merkezi olan o ş« • hirde, on dört yıllık Türk mucizesinl temsil ediyorlar. Mustafa Kemal genç • liğmi gören Fransızlar, mucizemîzi daha doğru anlamağa varacsjklardn*. Son yüz yılda Fransızlardan yarandığımız az değildir, an» bu kadan yetişmez. Onlann vardıklan kafa kerte sine biz de varmak istiyoruz, hem d« tez günde. Bu yolda bize yardım et meği onlar da istiyeceklerdir. tzcileri • mizin ve onlarla birlikte giden kadra erkek muallimlerirnizin Fransızlarda bu içten isteği uyandıracaklaruva ina » nıyorum. Bununla beraber ben, Türk yurtseverliğinin yüksekl.'ğini, derinliğini Fran sızlara gösteren gençlerimizi hiç ku kannvyorum. Yüreğimin en ince duygularile, Türk yurdu için iyi bakışlar kazanmalarını diliyorum. Benun yur dum, yurtların en güzeli, en temizidir. Bakımsız kalm:ştır, çorakhğa yüz tut muştur. Ama işte on bu kadar yıldan beri biz onu bütün eksikliklerini unutturmağa çalışıyoruz. Yaptığımız az değildir; yetisir de değildir. Bu sevgili yurdu, lâyık olduğu yüceliğe vardır mak için yasıyan Türk soyuna degil, gelecek Türk soylarma da bibnez tü kenmez jsîer vardır. tzcilerimîzin Pa risî ziyaretleri bu Merden biridir; onu kuçük görmemeliyiz. Abidin Daverin «Hem nalına, hem m^ma» sütımunu okurken, yüreğimin tatlı tatlı çarptığtnı, gözlerimin sevinçle vas»rd'Şını duydum. Gazi Türkiyesinin TüH<?eri, bu yazıyı okurken, »roe mutlu Türküm diyene!» büyük sözünü dillerinden geçirmişlerdir. Türk, Türklügünü herşeym üstünde tutar; böyle olduğu halde hiçbir Türk olmıyan mil'eti kendinden aşağı gorme mek erkekliğindedir. Türk kuvvetli miiliyetçidir, ancak şöven değildir. Miî'iyetrîlı"k geni» düfünüşe, geniş görüse engel değildir, ama şövenlik yeryüzünde kısa ve kötü görücülüğün en son kertesidir. Bana çok tatlı düşünceler, duygular verdiği için Abidin Davere içten gelen bir sevinçle «Aferin!» diyorum. Birçok devletler 19 ağustosta başlıyacak manevralara askerî heyetler göndermeye davet edüdiler Roma 12 (A.A.) îtslyanm şimalinde bulunan ve son hâdi seler üzerine Avusturya hududuna gönderilen kıt'alar iki aydanberi hazırlanmakta olan msnev ralara batlamışlardır. Bu manevraların 25 temmuzda alınan as • kerî tedbirlerle hiçbir a'âkası yoktur. Büyük manevralar Flora^'sada 19 ağustosta başlıyacaktır. ltal yan ordusu rüesasının yüzde o • tuzu bu manevralara iştirak e decektir. Askerî devletlerden ekserisi ve bilhassa Fransa, Almanya, Sovyet Rusya ve İsviçre hususî askerî heyetler sröndermeğe da vet edilmişlerdir. Bundan başka Romad»kî se faretlerin ataşemiliterle*ile h~va ataşeleri manevralarda hazır bulunacaklardır. ^........«ımuııiımıııııtlllimillllllllltlllllHII! luııitnıinniınını Almanyada reyiâm Hazırlıklar hararetli bir safhaya girdi Berlin 12 (A.A.) 19 ağustos reyiâmını hazırlamak için 10 büyük tezahür tertip edilmektedir. Bu münasebetle radyo ile nutuklar söylenecektir. 13 ağustosta, Propaganda Nazıcı M. Goebbels, Berlinde, Hava Nazırı M. Goering Münihte, Dahiliye Nazın M.Frick Kolonyada ve M. Hitlerin mümessili nazır M. Hess Breslauda birer nutuk söyliyecek • lerdir. Hiicum kıt'alan erkânıharbiye reisi önigsbergte, nazır M. Rust Hanoverde, Mesai Nazın M. Ley Chemnitzde, Adliye Nazın M. Kerr Frankfurtta ve Ziraat Nazın M. Darre de Stuttgartta 15 ağustosta nutuklannı söyliyeceklerdir. In • tihabat mücadelesi Führer • Başvekilin 17 ağustosta Berlinde söyliyeceği bir nutukla kapanaçaktır. Sar meselesi Almanyanın siyasetinde değişiklik mi? Berlin 12 (A.A.) Havas ajansı büdiriyor: M. von Papenin yerine Sar murahhashğına M. Burekeein taymi si • yasî mehafilde Almanyanın Sar siya seti istikametinde bir değişiklik alâmeti olarak telâkki edilmektedir. Filha kika Sarda millî sosyalist tahrikâtını azaltmağa çalışmış olan von Papenden sonra mucadeleciliğile tanınmış M. Rurekel getirilmektedir. Mumaileyh Re nin işgali esnasmda itHâf devletleri makamalına karşı muha'efetile temayüz^ etmiştir. Kadın Birliğinin dunkS içtîmaındcm bir inttba Kadın birliği kongresi dün toplan • mıştır. Birlik reisi Lâtife Bekir Hanım birkaç kelime ile kongreyi açmış ve riyasete Safiye Hüseyin, kâtipliklere de Dürdane lbrahim ve Mübeccel Saip Hammlar seçilmislerdir. Lâtife Bekir Hanım senelik idare heyeti raporunu okumuştur. Bu raporda, bilhassa Istanbula başka vilâyetlerden Üniversiteye gelen liseli hanım kızlaruı bannması için açılan kız talebe yurdundan, hastalara, yoksullara yapılan yardunlarla, birliğin beynelmilel temas • lanndan, verilen konser ve konferansLardan, açılan meccanî lisan kurslarından bahsedilmekte ve 18 nisan 1935 te tstanbulda Yıldız sarayuıda toplanacak olan beynelmilel kadınlar kongresi hakkında izahat veribnektedir. Lâtife Bekir Hanım hesap ve mu rakabe raporlannı da okumuş ve u • mumî heyetçe bunlar tasvip olunarak kabul olunmustur. Bundan sonra azadan tffet Halim Hanım söz almış ve Türk Kadınlar Birliği isminin değ.şmesini ve bu ismin Türk Kadın varlığı olmasıru ıstemiştir. Iffet Halim Hanımın sözlerine Saadet Refet ve Necile Tevfık Hammlar ce vap vererek şimdiki ismin daha mu • vafık olduğunu söylemlşlerdir. Mü nakaşa epey uzamış ve neücede ekse riyete müracaat olunmustur. Ekseriyet eski ismin devamuu istediğinden bu teklif kabul olunmamıştır. Kongrede başka hiçbir mevzu münakaşa edilmemiş ve idare heyeti intihabına geçilmiştir. Yeni idare heyeti azalıklarına aşa ğıdaki hanunlar seçiünistir: İdare heyeti: Lâtife Bekir, Aliye £ sat, Necile Tevfik, Sanime Rauf, Aliye Halit Fahri, Ayşe Remzi, Iffet Halim, Saadet Refet, Mediha Fethi, Vecihe Ziya Hanımlar» Murakabe heyetine de şu hammlar seçilmislerdir: Sekufe Nihal, Sıdıka Sami, Meliha Kemal ve Makbule Sami Hammlar... İki tren çarpıştı Fransada gene feci bir kaza oldu Avlnyon Fransa 12 (A.A.) Cenevreden gelen sürat katarı bu s&bah saat 3,50 de Avinyon istasyonunda, bir yuk tr«ıile çarpışmışhr. Tafsilât yoktur. Birçok olü ve yaralı vardır. Maarif Vekili bugün şehrimize geliyor Ankara 12 (Telefonla) Maarif VeVli Abidin Bey, refakatinde kalemi mahsus müdürü Nihat Bey olduğu hald« •stanbual hareket etmiştir. Paris Büyük Elçimizin «Cumhuriyet» e beyan^i Almanya, Türk gazetecilerini davet et i Ankara 12 (Telefonla) Alman hükumeti, Almanyada bir seyahat yapmak Ozere Türk gazetecilerini davet etmiştir. Universite kadrolarında tebeddülât yok Ankara 12 (Telefonla) Üniver site kadrolarında tebeddülât yapı'acağı hakkmdaki haberleri Maarif Ve kâleti tekzip etmektedir. Fırka Umumî idare heyeti azalığı Ankara 12 (Telefonla) Münhal bulunan Fırka umumî idare heyeti azalığına Ziya Gevhec Beyin tayin edileceği söyleniyor. Falih Rıfkı ve Yakun Kadri Bevler Moskovada Moskova 12 (A.A.) Falih Rıfkı ve Yakup Kadri Bevler Odesaya gelmislerdir. Moskovada 15 ağus • tosta açılacak olan muharrirlec kongre.">'r«e iştirak edeceklerdr. Er^ani istîkrazı Son tertip tahviller 30 a ğustosta satışa çıkarılıyor Fuat Bey geliyor Ankara 12 (Telefonla) Tayyare Cemiyeti umumî reisi Fuat Bey Istanbula hareket etmiştir. Yakalanan kaçakçılar Ankara 12 (A.A.) Ağustosun îkînci haftası içinde üçü musademeli olmak üzere 47 kaçakçı vak'ası olmustur. Bu vak'alarda 78 kaçakçı, 15 köstere taşı, 16 Fransız aloini, 3 kilo 230 gram esrar, 1 süt makinesi, 6 kayık, 3 gram eroin, 11 gümüj mecidiye, 27,909 defter siğara kâğıdı, 1,267 kilo gümrük, 172 kilo inhisar kaçağile 34 kaçakçı hayvanı yakalanmıstır. Mmanyada çetik migfer teşkilâtının ik nci reisi öldürülmüş Paris 12 (A.A.) Petit Parisien yazıyor: «Çelik Migfer teşkilâtının i • Irind reisi Düsterbergin 30 haziranda roufritlerin isyan teşebbüsü bastırıldığı esnada katledildiği anlaşıhyor. Bu haber o vakit te şayi olmuş, fakat tekzip ediImiştL DüsterbergiD ortadan kaybolmasını kendistnîn bir temerküz kampına sev kolunduğu suretile izah etmişlerdi. Lâ« kin 6 haftadanberidir, mumaileyhten hiçbir haber yoktur.» Erçani istikrazmm üçüncu ve son tertîbi olan «C» serisi 30 ağustos 1934 ta* rihinden 30 eylul 1934 tarihine kadar satışa arzedilecekHr. Ankara 12 (A.A.) Türkofia • Yüzde 5 faiz ve yüzde 2 ikramiyesi ten aldığımız malumata nazaran, olan bu istikrazın son terHbi de evvel ağustos 1934 ayi zarfında Alman ce ibraç olunan A ve B serileri gibi ay • yaya gıs, gıa, gıb, sınıflanndan ni hak ve imtiyazlan hâvi beheri 20 H125,000 kilogram ve Tikk . Alman ra itibari kıymette, hâmifine muharrer Ticaret Odasile Reichsvervrer • tungssteelle arasmda yapılan mu • 200 bin tahvilden ibaret olup, tam tahkaveleye göre de g2sd. sınıfların vilin 3 tc birini temsfl etmektedir. dan 40,000 kilogram yumuctanın Bu tahviller, kanun mucibince umuithal olunabileceği Berlin büyük elmî ve mülhak bütçelerle idare olunan çiliğimizden bildirilmiştir. daire ve müesseselerce, vilâyetler hususi idareleri ve belediyelerce yapüacak müzayede, münakasa, ve mukavelelerde teminat olarak ve hazinece sahlmış ve Moskova 12 (A.A.) Sivil hava sahlacak olan millî emlâk bedeDerinin filosu taharriyat enstitüsü memurtediyesinde HTjarî krymetleri üzerinden lanndan Madam Luseva, kadınlar başabaş kabul olunur. Tahvfl ve ku için paraşütle yüksekten atlama reponlan ile tediyelerine mütefllik evrak korunu tesis etmiştir. Madam Luşeve senetler, faiz ve ikramiyeler, ve di • va, 9 ağustosta iki bin metrodan atğer muameleler istikrazın tamamen it • lamış ve paraşütü toprağa 400 met fasma kadar her türhı rüsum ve vergi • ro kalarak açmıştır. Dün tekırar den muaftır. 2500 metrodan atlaımş ve paraşütü Yüzde 5 faizden başka. «enede iki toprağa 500 metro kalarak aç • defa yapılacpk keşidelerde de kazanan Tniştır. mımaralara aynca ikramiye verileceki Almanyaya gönderilecek yumurtalar Galatataraylı izetler ve maallimler Parît fehremaneti talontmda sehtr meclisi ikinci reiri ile beraber (ortadahi btytklt zat belediye mecliri ikin ci reisidir) (Birtncî tahtfeden mabat) reis vekilinin irat ettiği nutuk, Cum • huriyetimizin Fransada ne derece if • tihar edilecek bir tarzda takdir edildiğini göstermesi itibarile de cidden şayanı teşekkürdür. Çocuklann, muallim hanım ve beylerin temiz, Türklüğe lâyık vekarlı halleri, Paris halkı üzerinde büyük bir tesir bırakb. Bunu ben, her taraftan işittiğim gibi siz de matbuatın neşriyatmdan gördünüz. Geleek sene kuvvetle ümh ederiro ki Fransız gençleri bu ziyareti iade ederler ve memleketimizde Büyük Gazmin vücude getirdiği büyük inkılâbımızın asarını ve gençlikteki terakkiyah yermde görerek memleketlerine memnuniyetle ve büyük bir dostlukla meşbu olarak avdet ederler. burada iken iki hükumet arasında bir iktısadî itilâf ve bir de Klering mukavelesi imza edilmişti. Bunun tatbika • bnda güçlüğe tesadüf etmedik tünizin itilâfname değil, fakat bu son günlerde iktuadî vaziyedairesinde cereyan etmeğe başlamış olduğunu memnuni yetle söyliyebilirim. Fransaya ithal etmekte olduğumuz bazı Bundan alâkadarlanmızın deceklerinden eminim. mahsulâtımız istifade e • için kontenjan miktan tezyit edilmiştir. Paraşütle yüksekten atlama rekoru Harsi münasebetlerimiz Fransa ile harsî munasebetlerimizi artıracağız. Hatta bunun için, yakmda Fransa hükumetfle, birçok devletlerin aktettiği gibi, biz de üniversiteler ara sında, profesörler taatisi maksadmı temin eden bir mukavele aktedceeğiz. Fransada muhterem M. Dumergîn malî idare ettiği hükumet, dahilî ve Amerikada sıcaktan ölenler Yahudi atletler Berlin Olimpiyadına girmiyecekler Nevyork 12 (A.A.) Amerikamn tanmmıs avukatlanndan M. Samuel Untermayer bütiin Yahudi atletlerine hitaben neşrettiği bir be yannamede atletleri Berlin olim • pryatlanna iştirak edecek olan A merikan takımım girmemeye davet etmektedir. Nevyork 12 (A.A.) Bu hafta hüküm süren yakıcı sıcaklar yüzünden Middlevestte takriben 50 kişi ölmüştür. tir. İstikrazın C serisinin de bundan ev velki seriler gibi büyük bir rağbet gö • receği nrohakkak addolunmaktadu*. Fransa ile münasebatımız Fransa ile münasebatunızı soruyorsunuz. Bir iki kelime ile tavsif edebili rim: Çok sarnjnM ve dostane... Bu iki kelime sizi tenvir edecek mahiyettedir, sanınm. Fransa Cumhuriyeti ve cum huriyetçileri, Büyük Gazimizi ve Ga • zinin vücude getirdiği cumhuriyet idaresini ve onun kıymetli Başvekili ls • met Paşa Hazretlerini son derece hürmetle ve takdirle yâdetmektedirler. Bunun üzerinde sizi fazla yormak istemem. Bütiin neşriyatı, konferanslan, yazılan kitaplan ve gazeteleri görüyorsunuz. Tramvay Şirketine mühlet verildi Yeni tarife 1 eylulden itibaren başlıyacak Son yapılan itilâf üzerine tramvay biletlerinin 16 ağustostan iti baren tenzili icap eylemekte ise de şirketçe bu hususta yapılması lâzır gelen hazırlıklar yetiştirüemediği için bunun 1 eylule tehirî hususunda hükumet nezdinde teşebbüste bulunulmuştu. Bu tesebbüs muva fık gÖL'ülmüş ve şirkete istediği müsaade verilmiştir. Binaenaleyh yenî tarife ancak eylulün birinden itiba< ren tatbik edilebilecek ve o zama» na kadar bütün hesaplar tanzim edilerek bir eylule kadar fazla alınan paralar hükumete iade olunacaktır. Amerikada 12000 amele grev ilân etti Vaşington 12 (A.A.) Amerîka aluminyom şirketinin yedi fabrikasında birden amele grev ilân etmiş tir. 15,000 ameleden 12 bini greve iştirak etmektedir. Gerek patronlar ve gerek amele, uzlaşmağa taraf tardırlar. Hepimizin üzerinde duracağımız büyük dert (Ba^makalcden mabat) dîn bütiin azametiie ortada süründü • ğünü söylemekliğimize mâni değildir. Sebebî ne olursa olsun henüz sıhhat iflerini yoluna koyamadık. Bu maatteessüf kabulünde muztar bulunduğumuz bir hakikattîr. lctimaî muavenebe ise henüz el dahi sürememişizdir. Halbuki bütün devlet teşkilâtnmz bünyece sıhhatli bir nüfusa istinat edebflir. Haikm hayatiyetini ilmin ve fennin tatbikata geçhilmis yardımlarile teyit etmezsek memlekete karşı vazife?«•rîm:7;n en basit ilkini yapmıyoruz demek olmaz m.? YUNUS NADl vaziyeti tamamile ıslah etmiş ve gör düğünüz veçhile işsizlik gibi hususat ta hemen yok diyecek dereceye indiril miştir.» Muhterem Büyük Elçimize kendim ve Cumhuriyet karileri namına teşek • kürler ederek ayrıldım. ABİDİN DAVER Antalyada muz yetiştirilecek Antalya 12 (A.A.) Narenciye •e muz liraatleri hakkında vilâye • timizde tetkikatta bulunmak üzere Ziraat Vekâletmce gönderilen doktor Tebkuval şehrimize gelmiş, Antalya, Finike ve Alâivede tetkikata başlamıştır. Almanyadan çıkarılan Lehli amele Berlin 12 (A.A.) Haklannda hudut haricine çıkarılmak kararı verilmis olan bin Leh maden amelesi dün sabah bilâhâdİM Lehistana sevk edilmişlerdir. Tokatta büyük bir köprü yanıldı Tokat 12 (A.A.) 640 metro tulündeki Büyükniksar köprüsünün înşaatı tamamile ikmal edilmş ve bugün halkıa coskun tezahüratı a • rasmda gidiş geliş açılma merasimi yapılmıstır. Vaziyeti iktısadiye Vaziyeti iktısadiyeye gelince, bili • yorsunuz ki Fransa ile geçen sene Iktısat Vekili muhteremi C«lâl Beyefendi