Katalog

Hayat Ansîklopedisi uncu cuzu çıktı 53 umhuriyet OtiUnCU SBfiBlNO. 3 5 6 9 Telgraf ve mektup adresl: Cumhuriyet, Istanbul Posta kutusu: İstanbul, No. 245 fclZâr İO NlScHI Telefon: Başmuharrlr ve evi: 24290, Tahrir heyetl: 24298, Idare ve matbaa kısmile Matbaacılık ve Neşrlyat Şırketi, 24299 I 9ü4 JJayat Ânsiklopedisi Büyük bir kütüphaneyi bir arada evinize geiiren ea faydalı eserdir. Her evde bîr fane bnlunmak lâzımdır. Buğdayı korumamn Yeni şekli nasıl Olacak? Reisicumhur Hz. nin seyahatleri T ürk buğdayını korumak içra ekroek iizerine konulacak koruma payının bu şe kJle tatbikında müskülât görül duğü cihetle temln olunacak far kın un üzermde tatbikı daha mu vafık olacağı düştinüldü, ve mese le bu cepheden tetkık olunarak bir net/ceye bağlanmak iizere tekrar hüku • meve havale edildi. Bu ijin giderek bizde de nihayet bir buğday ofisine kadar müncer olabileceğine hükmemek lâzım geliyor. Bu en sağlam yolsa da büyücek ve mustakil teşkilâta ihtiyaç gösterir. A A se'enin büyiik olduğu kadar çok nazik olduğu da evvelden bilmmek icap edeı. Unun kilosundan veya çuvalından alacağımız vergi hiç şüphesiz ekmek fiatine inzimam ederek miistehlik ta • r?fından ödenecektir. Fakat kimtn lehine ve faydasına olarak? Biz istiyo • ruz ki bu fayda münhasıran rençperin olsun. Marifet buntı tetnin edebilmekteiir. Eğer un üzerinden vergi alını • yor diye rençperden satın alınan buğ • dayın fiati daha ucuza alınacaksa o zaman aradaki farkı daha işe başlar ken rençper ödemtş olur. Bu şekilde muamele rençperin ziyanınadn*. Gazi Hz. dün Çanakka Hacı Mehmet Beyin Bina vergisi hakkında leyi teşrif buyurdular yaptığı teklifler hararetli bir münakaşa . • . . . . . j Devlete yeni varidat Dünkü Meclis içtimaı Biiyük halâskâr, geçtikleri kasabalarda ve Çanak Hangi teklifler kabul, Hüsnü B., 3 üncü maddenin değiştirilmesine itiraz kaiede emsalsiz tezahürat ve heyecanla karşılandı hangileri reddedildi etti, Maliye Vekili cevap verdi, lâyiha kabul olundu Ankara 14 (Telefonla) Büyük Ankara 14(Hu susî) D«vle te varidat temini için Kütah y a meb'usu Hacı Mehmet Beyin B. M. Meclisi Fırka Grupun» yaptığı teklifler bir komisyon ta rafmdan tetkik olunmustu. Bu tekliflerin bir kismı kabul edil Hacı Mehmet B. mif, bu hususta bir rapor hazırlan • mıstır. Bu meyanda hususî otomo billerden vergi alınması, benzine ispirto karıstırılması, tuzun paket yapilarak sehirlerde kilosundan on kuruş alınması, muhteşem düğünlerden vergi alınması, keza av derileri vergisinin tezyidi hususlarının hüku metçe tetkikine karar verilmiş, döviz vergisi, ikramiye vergisi, me murlann ilk maaş vergisi, koza vergisi, müvazene pulu ihdası redde dümiş, bekârâhk vergisi, pasaport harcının tezyidi, undan vergi alın ması kabul olunmuştur. Buhran ve müvazene vergisinin birleştirlimesi ve daktilo işleri mevzu harici görülmüştür. Millet Meclisi saat üçte Refet Be • yin riyasetinde toplandı. Ziraat Vekilinin beyanatı Ziraat Vekili Muhlis Bey, Bursa meb'usu Riiştü Beyle arkadaşları r.ın ağaçlara âriz oian haşareye karşı Ziraat Vekâletince ne gibi tedbirler alındığı hakkındaki sual takriı ine cevap vererek dedi ki: • Arkadaşlar endişelerinde çok r haklıdırlar. Bu böcekler birçok a ğaçları, bilhassa <iut ağaçlarını mahvetmektedirler. Birçok memleket lerde, bilhassa İtalyada görülen bu böcekler memleketimizde yeni tü remişlcrdir. Buna karşı Italyadan çok faideli patrazitler getirtilmiştir. Yalnız bunların miktan az olduğun ~ dan çok faideli olamamışlardır.» Vekil Bey, bundan sonra bu hu susta ayrıca mütehassıslar vasıta sile böceklerin tetkik ettirildiğini, bi taraftan da parazitlerin çoğaltılma • sına çalışıldığım, mücadele usulle rinin teşdit edildiğini, haziranda Hazretlerinin Izmiri teariflerinden bir intıbaf Halkevi binastm ziyaret ediyorlar Çanakkale 14 (A.A.) Dün geceyi Edremitte geçiren Reisicumhur Hazretleri bugün saat 10 da oradan hareket etmisler Ayvacık ve Ezineye uğnyarak saat 19 da Çanakkaleyi teşrif bujrurmuşlardır. Civardaki ve hatta uzak mesafelerdeki bütün köyler halkı çocuklarile beraber kâmilen yollara inerek tnuhtelif yer lerde bayraklarla ve yeşilliklerle *üs Burnovu Buğdayı koruma işini kendisine tevdi ettiğlmiz Ziraat Bankası bütün pi • yasalarda fiati tanzim edebilir mi? Biz zannediyoruz ki mesele buradadır. O kalde Ziraat Bankasının piyasalan tanz'm hesabma daha fazla maJ alacağını şimdiden hesaba katmalıdır. Ziraaft Bankası satm alacağı buğdaylann heps.ni depolarda iddihar edip tutamaz, ve bunlann hepsini harice satamaz. Çiinkii bu son şıkta fiat farklarraın biiyük yekunlar teşkil etmesinden korknlur. Buğdayın himayesi lâzundnr ama bunun kayitsiz ve şartsu bir teşvik haline getirilmesi akıbet içinden çıkümaz bir mesele teşkil edebilir. Biz buğday işinde şu noktaları tetnin et • mek Uteriz: 1: Şündiki fiatlerin rençper için bütün bütün yıkım olmıyacak bir hatte tutulması 2: Bu maksadm temini için ekmek fiatinin bir miktar artmasına muvafakat ediyoruz. Fakat bu artan miktar münhasıran köylvmüze yardım vazifesmi görmelidir. 3: Buğday ziraatinin ulahı ve bu ziraatte veıim miktanıun artmlman suretile maliyet fiatinin düşüriilmesi. Maliyet fiati düştükçe köylünün kazancı daha çok olacaktır. Eğer Ziraat Bankası bütün piyasaiar da hâkim bir vaziyet alarak buğday fiatini her yerde tanzim edeb lirse bu takdirde tüccann ve fabrikaîann ala • caklan buğdaylar kiylü lehıne oiarvk bizim ıstediğimiz fiate gitlecek demek olduğu f.in mese'.e kcndil'gTden halledilmiş olur. Ondan sonra fabrikalar öğütecekleri buğdayın unu üzerinden kanunuo kilo veya çuval üzerine ta • yin edeceği bir vergi tediye ederler. Bu vergi bankaca fiati tanzim hesabına yapılmış alışlann farkını ve depo mas rafianm tazmine karşılıktır. Sadece piyasanın fiatini tanzimden ibaret oian bu ifte buğday fiati ne olacaktır? Bu fiat bittabi pek iyi hesap edümiş formüllere islinat etmelidir. Başhca ıstiblâk veya ihraç merkezle rinde tayin olunacak fiat ile buğday oraya gelinciye kadar ödenecek nakliye fiatinin ve makul ticaret kazan cının farkı köylünün satacağı fiati gosterecektir. Istanbulda buğday fiatinin 6 kuruş olmasını ıstediğimizi farze delim. O halde fstanbula buğday gÖnderen her yerin fiati aradaki nakliye ücretile cüz'i ticaret farkmdan ibaret ol malıdır. Bu fark bazı yerler için yalnız bir kuruş, bazı yerler için 5060 pa radır. Zannetmeyiz ki hiçbir yer için iki kuruştan fazla olabilsin. O halde köyHi Istanbula oisbetle buğdayını, aradaki mesafe *arkııe, 5 kuruşa, 4 kı;ruş 30 paraya, 4 buçuk kuruşa ve ni hayet 4 kuruşa satacak demektir. Her yer için bu formül dahüinde hesap yapmak mümkündür. Buğdayın piyasası böyle tanzim olunduktan sonra istihlâk merkezlerin de ekmek una ilâve olunacak koruma paymm da zammile satılacak demektir. Şu halde tstanbulda ekmek fiati YUNUSNADl (Mabadi ikinci aahifede) lü büçok takar yapmışlar ve çok coşkun tezahüratta bulunmuşlardır. Ay • vacıktaki tezahürat fevkalide ol du. Gazi Hazretleri otomobillerin den inip halkı selâmladılar. Ezine halkı şehirlerini çok güzel donat • mıslar istikbal için şehrin haricine şitap etmişlerdir. Reisicumhur Haz • retleri otomobilden tnerek uzun müd (Mabadi beşinci aahifede) Izmir meb*a$u Hasna Bey yeni bütçe ile faaliyete ba$Ian«c« • ğını, yalnız bu hususta Vekâletin de* ğil, mahallî teşkilât ve halkın da (Mabadi altınct sah'fede) Şehrin karşılıksız harcadığı paralar... Bu hesapların tasfiyesi için Şehir Meclisinin yazın fevkalâde içtimaa daveti kararlaştı Recep Beyin dünkü dersi Mütareke değil, zillet vesikası Gazi o günlerde Sadrazama soruyordu: «Yoksa İngilizlerle gizli ittifakınız mı var?» C. H. Fırkası umumî kâtibi, Kü • tahja meb'usu Recep Bey, Inkılâp Tarihi Enstitüsündeki dersne, dün de devam etti. Perşembe günkü konferan stnda istiklâlin ruh ve manasmı izah etmiş oian Recep Bey, dünkü dersini Büyük Harp sonundaki umumî vazi • yeti anlatmağa hasretti ve bilhassa mütareke arifesindeki askerî vaziyet h&kkmda, krokiler üzerinden çok kıymetli malu>nat vererek; önümüzdeki ders • ımıııııııııııııı Lort Rothermer «bunla rın iadesi lâzımdır» diyor lerde istiklâl muharebelerinin askerî tarihini takip edecek oian talebelerini tenvir etti. Umumî Harbin sonunda sulh temayüüeri Recep Bey, Uk olarak Umumî Harbin son senelerindeki suih temayülle rirü anlattı ve alip yürüyen sulh arz • larmın bir çeşidmin de «ilhaksız ve tazminatsız sulh» teklifleri olduğunu (Mabadi beşinci aahifede) Amerika donanması ıııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııi'iııııi'iııııııııııııııiHiıııııınıııııınnıııınıııınıııııııııiiHiınııiırıtınnmnnıınııııııııtınııı 113 harp gemisinin ve 300 tayyarenin iştirakile büyük harp manevraları yapıyor fngiliz donanması geçen ay Bahrimuhitiat lasinin ortasm da bes gün de vam eden büyük harp manevraları yapmıştı. Şim di de Amerikan donantnası büyül' harp manevra larına başlamıştır. Amerika tarihinde emsali görülmemiş bar sekilde yapıla cak oian bu ma nevralara 113 harp gemisi, 300 tayyare, 3,700 zabitle 44,000 bahriyeli iştirak edeceklerdir. Elyevm Ka liforniyadan ha • reket etmiş oian donanmaya Ma con kabilisevk balonu dahi refakat eylemek . ırttrıkanm yeni harp gemtlerinden d. itnotunun ön tarattaki 40,5 luk altı topu tedir. gecit restni yapacakttr. Amerika donanması Panama kaDonanmaya Ferik Amiral Sellers nalı tarikile Büyük Okyanustan Atkumanda etmektedir. Amerikan dolas Okyanusuna gececek 31 mayısnanması iki senedenberi ilk defa ta Nevyorka gelecek, Reisicumhur (Mabadi befinci aahifede) Mister Ruzveltin önünde büyük bir Şehir Meclsı dün saat on bes te Sadettin Ferit Beyin riyasetinde toplanmıstır. Geçen celseye Berlin 14 (A ait zabıt kabul A.) Alman is edildikten sonra, tihabarat büro yeni yapılan ev ve sundan: apartımanlann sıhBerlin gaze hî şartlara uygun teleri, Lcert Rot bir h~le getirilin • hermer tarafın ceye kadar iskân dan macarca Bu dan menedilmesi dapeşti Hirlap hakkındaki s?h gazetesine vu hiye encümep' ku bulan beyamaabatası okuı' natı neşrediyor lar. du. Mazbatada, ZTun hesaplar meaeleainde aiddetli beyanatta bulvfc Alman mü»tem bu gibi yerlerde tanan Şehir Meclisi azastndan Mehmet Ali ve lekâtından bah Inaüterenın bır çok mamile kununadan Galip Bahtiyar Beyler seden Lort Rot &azetelertne safrp oianoturulması birçok sıhhî mahzurları mutikten sonra yazın asgarî iki ay, kışoı L r hermer Alman ° * Rothermer cip olduğu ileri sürülerek Belediye zabıasgarî dört ay bekletilmeden iskâna veyanın kendi müstemlekelermi ida tası talimatnamesine şu maddelerin ilârilmesi yasaktır. reden âciz bulunduğuna dair Versay vesi teklif edilmekte idi: 2 Bina sahipleri, inşaabn tamamen muahedesinde münderiç fıkramn 1 Içinde yahlacak ve apartıman hitamında bu tarihi tevsik ettirmek üsacma bir yalan olduğunu söyleanekşe'dindeki bütün meskenlerin inşası bit(Mabadi alttnct aahifede) tedir. Lort «bu müstenılekelerin Alman ijl IIIIIIIIIKMIIIIIIUIIMIIIMIIIIIII IIIII1II1IMIIMII1I1 1 llll 111M111 ni 11111 • 111II1111II111II11IIII • Krtt IIIII11IIIIIIII111 • tl 111 Illl IIIIIIIIIIII • IflllltlMlft* yaya iadesi sadece, büyük bir hak. sızlığın tamiri olacaktır» demiştir. Almanya ve eski müstemlekeleri Yeni bir döviz kararnamesî Kaçakçılık için yeni hükümler konacak Japon Heyeti Ankarada Misafirler, Başvekil, Hariciye, Mülî Müdafaa Vekillerini ziyaret ve Istanbula hareket ettüer I Ankara 74 ( Telefonla ) Aldığım malu mata göre, ye • ni hazırlanmakta oian döviz kararnamesi bir kaç gün zarfında Heyeti Vekileye sevkedUecektir. Istanbulda bu işler kakkmda" etrafh tetkikat Ualıye Vekili Fuat B. yapmağa gitmiş oian Muamelâti naktiye müdürü «ehrimize dönmüştür. Kararname bu tetkikat netice • sine göre tesbit edilmiştir. Kararnameye, diğer kararnamelerde mevcut olup mer'iyeti devam edecek maddeler de konacak, şimdiye kadar çıkan bütün doviz ka • rarnameleri bir tek kararname ha • linde birleştirilmiş olacaktır. Bu kararnameye yeni ve mühim bir esas konacak değildir. Yalnız döviz kaçakçılığınm önüne gececek daha pratik esaslar bulunacaktır. gemileri zabitam mekteplerinin Ankara 14 (Telefonla) Japon amiralı ve refakatindeki zevat bu sabah saat onda şehrimize geldiler ve istasyonda karşılandılar. Kendlieri, Başvekil Ismet Paşa ve Hariciye Vekili Tevfik Rüştü, Millî Müdafaa Vekili Zekâi Beyler tarafmdan kabul edildi. Tevfik Rüştü Bey, Japon heyeti şerefine Ankarapalasta bir öğle zi. yafeti verdi. Heyet bu ak'am ts tanbula hareket etti. . '.pon tnektep Heyet bu sabah geliyor Evvelki gün Ankaraya gitmiş oian Heybeli Deniz lisesi ve Deniz Harp dünkü ziyafetinde.. Japon Vis Amiral Matsuşita Ja • ponyanin Türkiye büyük elçisi M. Muhakoji, Asama mektep gemisi kumandanı miralay M. Tahiji Uhta, Ivate mektep gemisi kumandanı miralay M. Kiyosti Hara ve misafir lere mihmandar tayin edilen deniz binbaşısı Naşit Bey bu sabahki trenle Ankaradan şehrimize avdet ede©eklerdir. Vali muavini Ali R>ra Bey Japon misafirler şerefine bugün Pe« rapalas otelinde bir ögle xiyafeti (Mabadi dordüneu aahifede)