Katalog

r HAYAT Ansiklopedisi inci cüzü çıktı 27 TBŞrinİScMİ S 6 n e NO. 3 7 8 5 Telgraf ve mektup adred: Cumhoriyet. Istanbul . Posta kutusu: İstanbul. No. 246 Teleîon: Başmuharrlr ve evi: 22366. Tahrir beyetl: 24298. Idare re matbaa kısmile Matbaacılık ve Neşrlyat şirketi, 24299 24290. umhuriyet 1934 HAYAT Ansiklopedisi ncı cilt hazırdır. Cttzlerinizi bir an evvel ciltletiııiz 6 Eski devirlerin artığı lâkap ve unvanlar kaldırıldı Utusal ekonominin Temeltaşı olan Koyluyu Kaldırmak için • 11» Edirnemizin bayramı Dünkü Mecliste çok mühim kararlar verildi Ağa, hacı, hafız, hoca, efendi, bey, beyefendi, paşa, hanım, hanımefendi, molla ve hazretleri gibi tabirler bundan sonra kullanıfoııyacak Ankara 26 (A.A.) Başkan Kâzım özalpın reisliğinde topla nan Büyiik Millet Meclisi bugün büyük günle> inden birmi daha yaşadı. Toplantıya baslanır başlanmaz söz alan Dahiliye Bakanı Şükrii Kaya hükumetimizin büyiik inkılâ • bımıza uygun bir değerde olarak lâkap ve ünvanların kaldırılması için teklif ettiği kanun lâyihasımn müzakeresini şu sözlerle istemiş • tkr: « Arkadaşlar, eski devirlerdcn kalma bugün demokrasi esasma uytnıyan bazı lâkaplar, unvanlar, rütbeler, nişanlar, madalyalar var. Bunların biran evvel resmî dergelerden ve kanun karşısında kald< • rılması inkılâbımıza uygun bir ha • reket olacaktır. Hükumetiniz böyle IMabadı altmct sahifede] « ünkü sayimizda Almanyadaki arkadaşimiz M. Nermi Beyin yeni A'man rejiminin işlerin • den konuşan bir yazismı bastık. Adolf Hitlerin bashğı altındaki nasyonal sosyalizm ath yeni A'.man rejimi ulusun çıkarmı (menfaalini) yükseltecek sandığı bir sira işlere sari'miş bulunmak • tadir. Bu işler arasinda köylüyii kaldırmak kaygm baş düsüncelerden biridir. Ulusal detnek olan nasyonal lözile sosyalizm sözünün bir ü'küye at olarak or» taya konmasmı kavnyamıyanlar ve biribirine karşı iki rözü bir araya getir mekte kartşiklık bulanlar eksik değil • dir. Biz bu görüste değiîiz. At üzerinde kavga doğru olmadıktan başka Al manyada bu at çevresinde toplanan adamlarin hepsini hiç an!ayişsiz say mak ta yerinde bir iş olamaz. Bizce Almanlann sosyalistliğini ulusal ekono • mik işleri bütün ulusa elverişü yolda yürütmek istemeîerine yormak en doğru olur. Almanlann o atla böyle bir ülküyü gözönünde tutmuş olmalannda da biiyiik bir yanlışlık olmaz. Ne ise gerek bu at bölüğü. gerek Almanlarm yeni rejime dayanarak yapt;k!an en sonunda bizim daha artık kanşamıya cağımız kendi öz işleridir. Şu var ki ttalyanlardan sonra Al • manîarın azçok birbirine benziyen re jimlerinde bizim de bakışlanmızı çe • ken başlı ve özKi bir yerleri var ki o da köylüyii kaldırmak için harcadıklan pek çok emektir. Bizim düşüncemize söıe bu 0n rcjimln en güzel olarak yaptıkları iş te köylüye ve köylüliiğe do kunan bu işleridir. Yeryüzü büyük bir sikmb içinde sariliyor a. Bn büyiik sikmtmın her ulus için ve bütün yeryü • rü için en çok çiftçiyî kurtarmak ve yükseltmekle ortadan kalkabikceğine bizim inanımız vardır. Çiftçi ve köy lüniin bozuk olan yaşayisi diizeltilmedikçe sanayii ne yaratmağa, ne de yaşatmağa yol bulmak ko'ay değildir. Bunun içindir ki Benito Musolini gibî Adolf Hitlerin dahi köylü ile uğraşmaları bizce on'ann en doğru olduğu kadar en zorlu işleri sayilmak ger^ık tir. Bu ipucu kendi ülkemizde ve kendi rejimimizde köylüyii kaldırmağa veri 1n değerin doğruluğunu gözlerimizin önünde tekrar canlandırmalıdır. Hep biliriz ki Atatürk bundan on bir, on iki yıl once ilk ulusal ekonomik sözlerin de köylünün efendi olduğunu açık ve yüksek söylemişti. Daha dün Başbakan tsmet Paşa Konya Ereğlisindeki do kuma fabrikasına temel atarken bu v isin dahi köylüyü kaldıracak ir iş olduğuna söylemiyor muydu? Ancak iş öyle sanılabileceği kadar kolay olur ve bütiinü çabucak başanlrverir işlerden dğildir. Bu yönde yapbğımıza göre yapacaklanmızın daha pek çok oldu • ğunu pek iyi biîiyocuz. Almanyadaki bir Türk çocuğu büe orada köylü için yapilan çalişmaîarı Türk okuyucularin gözleri Önüne sererken bunu da bizler için bir örnek diye göstermek özenini (gayret) giittüğü bes bellidir. Deroek ki yakında ve uzakta bütün Türklerin ülküleri bu işe çev • rilidir. Ona dokunur ne bulurlarsa or taya koymağa koşuyorlar. Almanyanm oldum oiasıya derlitoplu çalışan bir ülke oldugunu herkes bilir. tyi kurumlu (teşkilâtlı) ülkedir ve sağlam kurumcu (teşkilâtçı) uîustur. İşte orada nasyonal sosyalizm rejimi nin bu köylüyü diriltip kaldırmak işinde bize göre çok kocaman sayıîmak gereken kurumlarla çaliştığı ve buna göre çok iyi meyvalar da almakta ol duğu anlaşılıyor. M. Nermi Bey bunu görmüstür, bize de uzun uzadıya işte bunu anlatıyor. Alman köylüsü iki sefer tepeden inme büyiik sıkıntı Ergenekonur.a uğradı: Biri Alman parası yok sayılac&k kadar düştüğünde, öteki bütün yeryüzü sıkıntısı sanayiîe bklikte ekim işlerini de çok sa>rstığında. Birinci bölükte Alman pa • rası düzeltilince köylü de yavaş yavas kedi belini doğrultmuştu. Şimdi ikincisinde nasyonal sosyalizm köylüyii kaldırmak yolile sanayii dahi kurtaracağma inan getiıen bir özenle ça lışıyor. Veeilen istatistiklere göre orada köylünün sabn alma varhğı arttrrıldığı kadac sanayie de yar • dım edilmiş olduğu görülmüştür. M. Nermi Bey yerinde araştırma • larına dayanacak 933 sonlarında ı Atatürkün Başbakana verdiği soyadı: Inönü Ankara 26 (A.A.) Başbakan tsmet Pasaya Reisicumhur Atatürk tarafindan soyadı olarak tnönü adı verilmiştir. Bu hususta Atatürkün mektubu sureti «udur: Başvehâlete Başvekil İsmet Paşa Hazretleri nin, inkılâp tarihimizin ilk şerefÜ ve parlak sayfası olan İnönü m'ydan muharebelerinin başkahramanı ol mus bulunması itibarile soyadı kaounu icabı olarak alacağı aile isminin In' önu olmasmı çok yerinde bulduğumdan kendilerme bu soyadırü tevcih f ettiğimi bildirinm. I Şanlı Edirnemizin kurtuluş bayramım dün tafsilâtile yazmıştık. Resimlerimiz Edirnede Gazi abidesi önünde yapilan tezahüratla Sultanselim camisinin muhteşem gece manzarasını göstermektedir. Güzel şehrimizin bayramına ait resimler beşinci sahifemizdedir. Mahut Trakya Cemiyeti Cenevreden Parise kongresi toplanıyor Atatürk... Hariciye Vekili ile M. Bu kongreyi evvelce meneden Bulgar hükumeti memnuh'et kararını birdenbire kaldırdı Titulesko Parise gittiler Ona niçin «A1ATÜRK» ded.k? Sofya 24 (Hu susî) Kimon Gorgiyef kabi nesi bundan iki ay evvel Trak yalıların senelrk kongresini me netmiş, bu men kararı bütün Türkiyede bü yük bir memnuniyetle karşılanmıştı. Bu çok yerinde hareket, &• Kimon Gorgıyef Bulgar hükumetmin Türkiyeye karşı göstermek istediği bir dost • luk eseri olarak telâkki edilmisti. Hükumet şimdi eski kararradan ferafat etmiş, Trakyalılarm kongresine yeni den müsaad*e vermiştir. Trakya Muhacirin cemiyetlerinin senelik kongresi kânunuevvelin 9 ve 10 unda Sofyada toplanacaktır. Trakya Muhacirin cemiyetlerinin icra komiVası bu hususta bütün şubelerine tamimler göndermiş, kongre nin ruznamesini de bildirmiştir. Kimon Gorgiyef kabinesinin bundan daha iki ay evvel yasak ettiği bir kongrenin şimdi toplanmasına müsaade etmesinin sebebini bir türiü anlıyamadık. Acaba bu iki ay gibi çok kısa bir zamanda Trakyalılar mı uslandı, yoksa biz mi fena olduk? Memduh Talât Daha iyisinr diyemez, daha büyüğünü veramezdik te onun için. Türklükten daha temiz soy, atalıktan daha yüce boy tanımıyorduk ta onun için. Gönüllerimîzde yaşamış, göz yaşlarımızda büyiımüştü de onun için. Onun hamuru Türk sızılannın ateşile, onun fidanı Türk acununun güneşile pişmişti de onun için. Türklük onda öz benliğini bulmuş, o Türkİükte kendi yolunu görmüştü de onun için. Onun dileğıltt Türkün yüreği bundan daha ünîii bir at üzerinde birleşemezdi de onun için. Geçmişi geleceğe bağhvan büyük yol üstünde onun hızına Türk atasının sesinden başkası yetişemezdi de onun için. ATATÜRK derin bir inançla sonsuz bir kıvançtan doğdu. Onun adını düşünmeden koyduk, konuşmadan anlıyoruz. ATATÜRK Türkün ta kendisidir. Türke kutlu olsun... İSMAİL MÜŞTAK *!!• « • • H ' * l I I II J ,3 Orada Fransa ricalile merkezî, cenubu şarkî Avrupa ve Marsilya faciası meselelerini konuşacaklar Cenevre 26 (A.A.) Uluslar Cemiyeti, fevkalâde assamblesine iştirak etmiş olan murahhasların bicçoğu Cer.e\Treden ayrılmışlardır. M. Benes, Prağa dönmüştür. M. Titülesko ile Türkiye Hariciye Vekili Parise gitmişlerdV. Orada M. Flandin ve M. Laval ile merkezî ve cenubu şarkî Avrupaya müteallik meselelerle Marsilya cinayeti müna • sebetile Macaristanın yapmış olduğu mücacaat hakkında gÖLÜşmeleri ihtimal dahilindedir. Mujrahhasların hepsi de kânunuevvelde Sarre meselesile uğraşacak olan Uluslar Cemiyeti toplantısı için Cenevreye gelecekletrdir. Uluslar Cemiyeti konseyi, toplantısında Macaıristanın Marsilya ci • nayetine ait müzakeratın âcilen yapılması talebinin kabulü ve yahut bu müzakerelerin 21 kânunusani 1935 e bırakılmasına karar v re cektir. Nansideki konferans Konferansa başkanlık eden Paris büyiik elçimiz Türkiye hakkında mühim bir nutuk söyledi Nansi 26 (A.A.) Tedrisat birliği tarafindan verilen konferansa ba'kanlık eden Türkiye büyiik elçisi Suat Bey «Kemal Atatürk» ün Türk milletinin yardımile, isitilmemiş derecede geniş bir sosyal inkılâp yapmıs, bütün bir milletia ru humı, zikniyetini, ahlâk vs adatını mü.«arunileyhi öğmüştür. Suat Bey, «Kemal Atatürk» an değiştirmiş olduğunu söyliyerek ekonomik inkılâbı da gerçekleşti • receğini sözlerine eklemiştir. Türkiye büyük elçisi bundan sonra demiştir ki: < Türkiyenin dış siyasası. esas itibarile barıs severliktir.» Suat Bey bilhassa Türk Yunan yakmlığram antuçlaşmasuım yakm sark barışile bütün Avrupa barısı için taşıdığı ehemmiyete işaret et ırJs ve asırlardanberi devam ede gelmekte olan Türk Fransız dostluğunun bugün barış havası içinde daha ziyade artmıs ve genişlemiş 1 1 1 11 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 111*111111111111111 ııiııııııı'iııın UllllllllllllllllllllllllllllUlllllllllllinillllllllllllMIIIIIIIIIIHIIItl1'luınnnııııniHiıııııııiHiııııınıııınnııııııııimımHiıııınınıııııınıuıtnııııııııuııii Fıansa Hariciye Naztn Fransa Ba? c .li M. Laval M. Flandin Yugoslavya Hariciye Bakanı M. Yevtiç, hareketinden evvel Uluslar Cemiyeti genel yazganı (umumî kâtibi) M. Avenolu ziyaret etmiş ve kendisile Yugoslavya muhtırası hakkrada göırüşmüştür. Bu muhtıra, elli sahife kadar olup içinde birçok fotoğrafiler ve belgeler (deliller) vardır. Ruhanî kisve ile sokaklarda dolaşılmıyacak Millet Meclisine gönderilen yeni bir lâyiha Parîs büyük elçimiz Suat Bey Doğrusu metotlu ve ne yaptığını bilen bir çalışmadır ki her türlü öğülmeye değer. Biz de tıpkı bu yolun yolcusu yuz. Bizde şimdilik hiç olmazsa Zieaat Bankasına olan borçlan üze • rinde köylü için iyilik verici bir düzeltme yapılsa çok yerinde bir iş olurdu. Böyle bir düzeltmenin geçen yıldanberi tasarlanmakta olduğunu biliyoruz Sayğıdeğer Basbakanımtza eldeki Kurultay gitmeden bu işi düzelttJrmesi çok iyi olacaşını hatırlatıyoruz. Ankara 26 (Telefonla) Meclise gelen bir kanun lâyihasma göre ruhanî kisve ile sokaklarda do Iaşmak menedilmektedir. Ruhanî kisveler ancak mabetlerde giyilecek, ibadet ettikten sonra çıkarılacaktır. Müslim, gayrimüslim bütün ruhaniler bu hiikrr.e göre hareket ed'eceklerdh*. Lâyiha Dahiliye encümenine havale edil miçtir. Deniz ticaret filomuza yeni gemiler almacak Hamburga kadar gemi işletilecek, kabotaj hakkının Yapurculuk Şirketine verilecegi doğru değildir mıııııınııiHiıınnBiıııuııııııııııııımıııınımııııııııııınıııııınnııııııınmıııııııııiHimııııııııiıı sanayie karşı yüzde sayımile köy örünlerinin (mahsullerinin) değe'i 80,8 iken bu yıl 100,5 e kadar çıkmış olduğunu yazıyor. Köylüyü kaldırma işinde onun borç yükü altında ezilmemesi ilk göze almacak işlerdendir. Alman • yada buna pek iyi bakıldığı anla şılıyor. Orada köylünün borç yükü yeğnileştiği (hafifleştiği) gibi Uluş (devlet) köylünün vergi bakımın • dan da ağurlıklar altında kalma. • ması için elinden geleni yaparak ekim vergilerkıi bizim paramızla 106 milyon lira kadar indirmistir. Bugün: 3 OnCÜ sahİSede Içtimat musahabe: İtalyarla yeni bir tecTÜbe: Y»tan Ajaoflu Ahmet « ^ , YUNUS NADl Ticaret füomuzun ementar gemilerinden Gülcemal limana gırerken.. Ekonomi Bakanlığı Deniz ve Deniz işleri müste^arı burada Hava işleri müsteşan Sadullah kendisine bağlı müesse.selerin umuGüney Bey şehrimizdeki d'eniz mü\Mabadı altıncı sahıfede] esseselerini teftişe devam etmek tedk. Sadullah Beyjn burada, deniz ticaret filomuzun inkişafı içkn hazırIsmail Habip Beyin bu Uimdeki lanmakta olan beş senelik plân işigüzel yazısı yarmki sayıraızda le meşgul bulunduğu hakkında vev J rilen haber doğru değildir. r Çîkîşımızm başı >