Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
s25 Teşrinîsani 1934: YAK1N TARİHTEN SAH1FELER Camhmiyel r Şark Vilâyetlerincle kopan kanlı Ermeni hâdiseleri Abdülhamit süratle vak'aların önüne geçmeğe çalîstı, fakat olan oldu ve çok kan aktı tstanbuldaki Ermeni hâdisele rinden sonra 20 teşrinievvel 1895 te, 6 Şark vilâyetinde tatbik dil tnek üzere hazırlanan ıslahat Iâyihasını tatbika zaman kalmadan Şarkta müsliimanlarla Eemenilerin çarpışmağa haz» landıklarına ve ezcümle Trabzonda ve Erzurumda kıtal başladığına dair müthiş ha berler geldi. Umumî müfettiş Şakir Paşa Yıldızdan çekilen telgı.'afnameye şu cevabı vermişti: cBayburtta vukubulan facialar islâmdan yağmagerlikle meluf bazı şakilerin umum Ermenilerin katlolunması makamı hilâfetten emrü ferman buyrulmuştur şayiasile \1~\ diğerlerini tağlit ve hu.istiyan köyleri üzerine taslit eylemis olmaları eseridir. Bayburttan üç saat mesafede bulunan Varzhan Ermeni köyiinü yağma ettikten başka tarla larda bulunan hıristiyanlardan yirmi üç kişinin katledildiği ve köy de de daha maktul bulunmak muhtemel olduğu ve bilâhace Niyo köyünde eşya yağmasından sonra beş hırisriyan maktul ve bir mecruh vukuu hıfzı asayiş maksadile gönderilen siivari yüzbaşısının jurna • lında münderiçtir. Iki gündenbecidir eşkiya Erzu • rum civarındaki muhtelit köylere tasallut edip Ermenilerin katli hakkında ferman sudurundan bahisle rnüslümanların bir tarafa çekilmesi evvelce ihtar edilerek Ermenilerin malları, hayvanları gaspdilmekte faulunduğu haber verilmekle ve vak'anın en çirkin ciheti Erzurum konsolatosu kâtibinin tamam Vazhandan geçtiği zaman vukubul ması kaziyesi olmakla süvariye bedel Aşkaleye bir piyade bölüğii gönderildiği gibi bugün memuri . yetten avdet edecek siivari bölüğü de devriye olmak üzere civar köylerde gezdirilerek bu yolda saka vet iocra edenlerin tutulmalanna memur edileceği arzolunur.t Abdülhamit bu telgrafnameyi okuyunca pek ziyade hiddetlene • rek ve kederlenerek Şakir Paşaya su telgrafnameyi çektirmişti: «Şüyuu vukuundan muzır olan o misillü tefevvühatm kâğıt iizeri • ne konması caiz olamıyacağma binaen bilfiil icraatla tekzip edilmiş olmak üzere derbal bu tefevvüha tı neşredenlerin tevkif ve haklarmda lâzım gelen mücazatı kanuniyenin hemen ioasile şiddetle tedip edilmeleri lâzimeden ve müsellem olan sadakati devletleri icabından iken tevkif ve tedip olunduklarına dair telgrafnamenizde sarahat bulunamama/ile ve öyle hezeyanlann şüyuuna meydan verilmesi teessüfü âliyi mucip olduğunun tebliğine iptidar olunur.» Erzurum ve Bayburt taraflarından maada Erzincanda, Trabzon da, BitlUte, Harputta, Sivasta, Diyarbekirde, Haçinde, Maraşta, Akhisarda musademeler ve kıtal)er vuku bulduğunu haber alan sefieler hep Babıâliye gidip memurlarımı • cın kayitsizlik gösterdiklecini ve halkın heyecamnı teskine ve musademelerin men'ine cidden çalışmadıklannı Musul, Bağdat, Suriye gibi vil&yetleritnizde müslümanla • nn hıristiyanları tehdit ettiklerini bildkdiler. Vakit geçirilmiyerek asayişin teminini istediler. Aksi takdirinde devletlerin bu fitrete nihayet vermenin çaresini arayıp bulmağa mecbur olacaklarını ve Şam vak'asındaki (1860) gibi hareket edeceklerini (yani asker sevkedileceğini imaen) anlattılar. Kanbon bana «nasıl istersenife öylece söyleyiniz. Hal pek vahimdir, naziktir, padişah devletioin hayatı ve selâmeti ve hatta kendi•inin taç ve tabtı tehlikeye girmiş olduğunu bilsin» dedi. Baron Kaliçe ile diğer sefirlerin bazılan da: «Huristiyanlar hakkındaki zalimane muatnelelerinizin eski zamanlardanbeıri misli görül • memiştir. Bu halin önünü almazsanız Ermeni sakin olan vilâyetlerinizi ve Suriyeyi devletler işgal edeceklerdir» dediler. [21 Abdülhamit sefirlerin bu tebli • gatından ve beyanatından pek ziyade ürktü: «Başımıza gelen bu fena hallere, bu belâlara sebep hep ' [ I ] Bu şayialan Anadoluda ve hatta tstanbulda dolayısile mahirane su rette çıkartan Truşak ve Taşnak ko mitalan olduğu tebeyyün etmişti. Bu caniler Avrupayl galeyana vermek i çin Allahtan korkmıyarak bigünah Ermenileri kurban ediyorlardı. [2] Fransız ve İngiliz konsoloslan nın raporlarına göre bu badirede vu ku bulan telefatın miktarı en çoklari Kürtlerin baskınlan ve taarruzlarıle Sıvas vilâyeti dahilinde, Antepte, Ma raşta, Diyarbekirde, Arapkirde, Bay burtta olmak üzere on sekiz küsur bine ve bizim tahkikatımtza nazaran on iki binc baliğ olmuştur. Kitaplar arasında Gönül dili ve Bir vorlığın bin bir yüzü ALMANYA MEKTUPLARI Güzide bir adliyecl şairimiz veya şair adliyecimiz var ki yılgazetelerde, mecmualarda Müsabakalara 3 K. Evvel lardır olgun bir bilgiyle süsleyip onun, koyduğu, ince şide Bursada başlanacak mısralarına ruh Fuat Hulusi Bey irlerini okuruz. Gürçş Federasyonundan: dünkü çapraşık dilin, herkess sır1 Beşinci Türkiye güreş bi rını vermez örgüleri çağında (devrinciliği müsabakaları 3/12/934 pa rinde) de bugünkü kadar sade, hasartesi günü Bursada başlıyacaktır. yal ve tasvirlerinin çevresi geniş 2 Müsabakalar Bursanm Tay bir üslupla yazar, temiz lirizminde yare sineması salonunda yapıla duygulanmızm hazzına ufuklar caktır. açardı. 3 Başlama saati 20,30 dur. Bugün birçok şiirleripi topla4 Bu müsabakalara mıntaka dığı ((Gönül Dileği» eserinde bu birinciliklerini nizamî şekilde ya • candan dili daha armmış ve dupıp vaktinde federasyona b'Mirmiş olan Ankara, Bursa, Eski'ehir, Is • rulmuş bulduk. Meselâ şu ((pusutanbul ve Konya mıntakalan işti ya yatmış bir su*> atlı manzume rak edebileceklerdir. den şu mısralar nekadar tatli: 5 Bütün güreş kafileleri 2/12/ 934 günü Bursada bulunmak üzere yerlerinden hareket etmelidirler. 6 Tafsilâf istiyenler Federasyona müarcaat edebilirler. Türkiye güreş şampiyonası Yeni Almanyada köy politikasımn verimî Nazırın takip ettiği sistemle köylünün yükü azaltılıp malı kıymetlendirilmiş ve böylelikle sanayi karşısıncîa alım k^biliyeti yükseltilmiştir H Dresden: 12.11.1934 itler, bir nutkunda »Öyle di • yor: «Almanya ya bir çiftçi ülkesi olacaktir, veya hiç olmi yacaktir.» Bu hiç olmayis nedir? Biz bunu ortadan kalkmış sözü ile de di Iimize çevirebiliriz. Buhran yillan her budunun başını önür.e iğdirdi. Göz'.er yurt toprağına çevrildi. Budunlar, büyük suç işlemiş gibi üzünıülü yürekle tekrar toprağa ve köye dönüyorlar. Su sporları kulübiinün kon^resi Ermeni ricalinden, Ortnan ve Maadin Nazırı Kuyumcıyan Bedros Efendi valilerimizin, metnurlarımızm eh liyetsizlikleri, beceriksizlikleridir. Her tarafta bu kadar polislerimiz var, jandarma varken bunları kullanmağı, fenalıkların vukuundan evvel önünü almağı bilen yok. ts büyiidü. Anadolu rediflerini silâh altına almalı. Bunlarla hem asayişı temin ederiz, hem de köylerde, kasabalarda Ermenilere çatacak ef • radtn çoğunu çekip elimizde, göz önünde, baskı altında tuttnuş oluruz» diyordu. Filhakika her tarafa telgraflar çekildi. Yüz elli tabura yakın redif toplandı. Valilere islâmdan veya hıristi • yandan olsun serkeslik edenlerin, asayisi ihlâl eyliyenlerin şiddetli tenkili, sueişlerin, mukatelelerin, tnal ve cana taarruzun behemehal men'i ve bir yandan da rüesayi ruhaniye vasıtasile halkın ezhanının teskini, vukuat esnasmda musap olanların hükumet hesabına iskân ve iaşeleri ve bu islerde hükumete hüsnü hizmet edenlerin, muavenette bulunanların taltifleri telgrafla emredildi. Fakat »efirler, teşebbüslerimism cîddiyetine ve tesirine inanmıyorlardı. Vaziyetin fenalaştığım dev • letlerine inha ile itirazatımıza rağmen maiyetlerindeki istasyonerleri ikileşticdikten maada icabı halin • de sefarethanelerini ve tebaalanm muhafaza bahanesile bağdeten tstanbul limanına girmek üzere In • gilizler Selâniğe, Avusturyalılar ve Italyacılar ve Ruslar Pîreye, Fransızlar Mersine, lskenderona, Bey • ruta, Izmire zırhlılar gönderdiler, Ruslar da Kafkasya hududuna ih • tiyaten bir fırka asker yollayıp Karadeniz donanmasına da hare • kete hazır bulunmak emrini verdiler. Bütün Avtrupa matbuatının tenkitlerine, kabinetoların muahaze • lerine nihayet gelmiyordu. Locd Solzberi, şehremininin her seneki ziyafetinde mutat üzere irat ettiği nutukta Abdülhamidi ima ederek «bu cihanda zulüm; faillerini âli mevkilerde bulunsalar bile helâke doğru sevkeder> dedi. Gene Solzberi, birkaç gün sonra irat ettiği başka bir nutukta da münasebet getirerek: «Becıce yıllık hatalann kefare • tini ödemek gerektir. Ezeli ve biaman bir kanun bu kefareti hataların faillerine verdirir» dedi. Abdülhamit bu nutuklardan pek mahzun olmuştu. Fikir ve mütaleasını anlamak üzere beni Kanbona gönderdi. Kanbon bana cevabmda: «ltikadımca bu nutukları siz kendiniz için birer tembihname kabilinden olarak telâkki etmelisiniz. Bunla n n medlulünden eğer Anadoluda sükun ve asayişi, emniyeti hemen tesis ve ıslahatı hulusu niyetle, sami'miyetle tatbik edecek olucsanız Avrupa padişaha muin olur. Bilâkis karısıkhk devam ederse, vaillecinizi, taahhütlerinizi ifa etmiyecek olursanız, devletleri Avcupada umumî sulhü tehlikeye koyan bir vaziyeti ıslaha bilittifak çare ara • maktan vazgeçirmek kabil olamaz manasını çıkarmahsımz» dedi. Gaciptir ki Almanya imparato • ru da padişaha dost görünüp diğer devletler gibi Akdenize donanma göndermemiş olduğu halde ıslahat meselesinde Almanyanm diğer devletlerle fikren ve tamamen müttebit olduğunu ve Anadoluda fit ret devam ederse Avrupanın sabır ve tahammülü tükeneceğini ve tahtı saltanatın tezelzüle uğrıya • cağım sefiri Zaurmayeltz (Saur • ma Yeltz)' Abdülhamide bildirdi. Avusturya sefiri Baron Kaliçe de bana: «Ecmeni meselesinde alâkadar değiliz. Fakat sunu söyle riz kî bu gidişinizle Avrupa sulhünü bozmağa sebep olacaksınız. Kendinize olsun acıyınız» dedi. Abdülhamit gerek Almanya imİ. S. K «İstanbul Su sporlan kulübü> reisliğlnden: Kulübümüzün senelik müessisler top. lantısı nizamnamenin 12 nci maddesl mucibince, gelenlerin adedi ne olursa olsun gene nizamname mucibince kırar vermek salâhiyetinl halz olarak, 14 blrlnclkânun 1934 cuma günü saat 14 te Modada kulüp binasında yapılacaktır. Müessislerimlzin lutfen teşriflerl rlca o. lunur. *»* İ. S. K. «tstanbul Su sporlan kulübü> relsHğlnden: Kulübümüz azalarüe dcstlanna mahsus olmak üzere 13 blrlncikânun 1934, perşembe akşamı, saat 22 de, Perapalas salonlannda, bir suvare tertlp edllmiştlr. Azanuzın davetlyelerlnl almak uzere kulüp ldare heyetlne müracaatlerl rlca olunur. Izmir denizcilerine verilecek madalyalar Izmir 25 (A.A.) Türkiye yelken birincisine ve yüzme birinci • liklerinde derece alan tzmirli gençlere verilmek üzere denizcilik fe derasyonu tft afından mıntakamı • za ait olarak gönderilen madalya • lar g>lmi$tir. Madalyalar pek ya • kında sahada merasimle dağıtıla • caktır. paratorunun ve Solzberinin ve fcerek elçHerin ihtarlannı nazari iti • bare almakta kusur etmiyordu. Vilâyetlere sıkı emicler verdiri yordu. Lâkin icap eden yerleve sür'atle asker gitmiyordu, makul tertibat yapılmamış, söz ayağa düşmüş, tüclü yanlış hissiyat ve efkâra kapılan ve menfaati sahsiyeleri uğrunda zulüm ve gadre alet olan büyük, küçük memurlar henüz değiştirilmemişti. Merkezden verilen emicler lâyıkile icra edilmiyordu. Ezcümle Sivas, Erzurum, Van ve Diyarbekir dahilinde vukuatın ar kası kesilmiyordu. Komitacılara kapılarak isyan eden birkaç bin Ermeni Zeytunda tahassun ettiklerinden muhasara altına ahnmıslardJ. Bunlar konsolosların tavassutu ile aralarındaki Hınçak sergerde lecini defedip ve teslimini kabul edip hastalıktan ve açhktan tele • fattan kurtuldularsa da o vakitki Halep vilâyeti dahilinde komitacı kabahatli Ermenilerle beraber birçok ta kabahatsizlecin canma kıyldı. Kıtallerde yağmagerlikte, Fransa himayesindeki Bucakkalesi katolik manastırına edilen taarruz • larda bir takıra yetli müslüman lardan baska maatteessöf askerlerimizin istiraki tebeyyün etti. Bu manastırın başrahibi Per Salvato ru miralay Mazhar Beyin gözü ö nünde askerlerimizin süngüledik • leri tahakkuk etti. »** Fransa ve Rusya devletleri Solzberinin istediği gibi Istanbula zırhlı sokulmasını ve iktıza ederse Yıldı zm top ateşile tehdit edilerek kıtalin durdurulmasım kabul etmiyor lardı ama padişahı ve Babıâliyi intibaha davet edip ıslahatın seri • an file konulmasını ve kan doktü rülmemesini kemali ehemmiyetle ihtar ediyorlardı. Fransızlann ve tngilizlerinki gibi bizim tarafımızdan mahallecince icra edilen tah kikat ta aleyhimizde neticelenmekteydi. Şakir Paşa kabahatli ve ehKyetsiz memurları mes'ul edip azletmekte idi. Ermenilere tasallut edenleri tuttutup tedip etmekten ve asayisi muhafazaya gayret eyle • mekten geci durmuyordu. Fak&t Anadolunun müzepzep hali iktızasınca ıslahatın altı aydan evvel lâyıkile tatbiki kabil olamıyacağını da bildiriyordu. SAÜH MÜNİR ttalyanin batglia del granosu (hu • bubat savaşi), artık birkaç yaşına girdi. Fransa, köyü kurtarmağa cahşiyor. Yıldızsız gecelerde akşamdan ağır agır, Almanya ise, aclığin ne korkunç bir O uyanık göz, fakat, yasla kararır. kudret olduğunu hüyük savaş yıllannKüser Torosun kızı gökyüzü dağlarma dan biliyor. tyi bd.ılmiş toprak, çatıKim dlnlesln derdini? Kulaklar bütün sı gelincik gibi diri köy; budununun en sağır sikmtıh güreş günlerinde, top kadar, Şair kitabına, Ulu Gaziye saytüfek kadar ehemmiyetlidir. Sürüm yerleri darahrken, îşsizlik eşi görülmemiş gı ithafile girişiyor: bir hizla yayilırken, Mgınılacak yer geAlman köy politlkastnı muvafta~ Şair gönül dillyle olup halka tercüman, ne yurt toprağıdir. Köy ve tarla, hiç kiyetle yurüten Her Darre Gazi! Büyüklüğünce muhabbeı sunar şüphesiz, şairlerin uzaklardan seyret sana! celeri üzerine köylünün borçsuzlanma tikleri gibi başlı başma bir tatlı ses (borçtan kurtulma) işi yoluna girmis sizlik ve bahtiyarlık dünyası değildir. Sonra beş ayn menzumeye ay**yıla£;lir. Modem devrin bütiin inkisafı hep bu rılan gönül dilinin tarifi ne güzel: Bugüne değin 16,000 çiftlik, borçköyün ve tarlanın yıkıhşi pahasina ollannı silkecek. bir vaziyiete girmüCir. tmk&n bnlur muhall de tasvire, lstese muştur. Makine köyleri boşaltmış, Devlet yardtnu olmadan kendisini Hiç var mı bir hayale doğup söylenll işliyen kolu azaltmış, arkasindan ge borçtan kurtaran çiftlikler de ehemmimlyen? len müstemleke devri, ucuz üriin (mahyetli bir miktardadir. Alman köyürse sul) lerle, gnne yurt köyü. yurt tarlasi Yukarıda da işaret etmiştik: yardim etmek maksadile güdülen fi • için çılgin bir rekabet volu açmiştir. Fuat Hulusi Beyin şürlerinde geat politikasi büyük bir teşkilâta da Misırdan birkaç hayvan sürüsü Ue yanmaktadir. Hüktmvt, köy ürünle lişi güzel özlenti ve kalıp uygunadanmış ülkeye (Arzunev'ut) dönen rinin fiatini tesbit etmiştir. Köylüler luklanndan ziyade bilginin izlerine Ibrahim (Voltair) e bunun iç yüzünü daha ucuza satamazlar. Bu fiatlere de çok güzel anlatir; devrinin en basta raslanılır. Şair yer yer onlara tagöz gezdirelim: gelen zenginlerinden sayilabilirdL Halsavvufun, metafiziğin çizgilerini Ağustos 1934 e göre: buki 19 uncu yüz yihn başlangıçlarinaindirmiştir. Bunun içindir ki inÇavdar Amsterdamda tonu 28 Hra, da bile ehemmiyetli bir ıktuat var • san ruhunu tarif ederken kuvvetAlmanyada 78,5 lira. lığı olan köy, bele buhran yıllanndan lidir: Buğday Liverpoolda tonu 34,5 li sonra, kurumağa yüz tutmuş bir irroara, Almanyada 96 lira. Bir zerresln amma ne clhanlar taşıyor ğın gittikçe çoraklanan, çıplak ve iri Okuyanları uzun istatistiklerle yor sun! çakıllarim boyuna artıran yatağma mamak için dünya pazarile Alman içBir damlasın, Umman sana akmış taşı benzetneğe başlamiştir. Fakat, gene pazari fiatlermi ayn ayri siralamsğa yorsun! buna rağmn, köklü düşünülürse, gö lüzum görmüyoruz. Alman istatistiklerülür ki köy ve tarla, bir ulusun, bir Şairin bunun gibi derin tahlillerinin iddiasına bakılırsa bu fiatler, gedevletin en miispet servet ve gelir kayre dalan ve derin düşünce ile zev nağıdır. öyle olduğu halde, bugün, ne, Fransadaki köy ürünleri fiatlerine göre azicik düşüktür, Böyle radikal ki birden veren içli beyitleri pek hemen bütün dünyanic köyleri tam fiat politikalari Almanya gibi kendi bir borç içindedir. Bu kadar borçlançoktur. Onun temiz lirizminden köy ürünlerini yalnu kendisi sarfeden miş köylerden pek çok şeyler bekle bahsetmiştik. Buna, şu kıt'a ne ve bu ürimlerle ihracat yapamiyan bir nebilir mi? sıcak bir ömektir: ülkede mümkündür. Çünkü: Almanya İşte Almanyada üçüncü devlet, yaSeninle başbaşa sevdalı gölgellklerde yetistirdiği köy ürünlerile kalmiyarak, ni Hitler devleti kurulurken diişünü Uzakta 11lerden, ~'* başka ülkelerden de, büyük ölçüde itlen şey bu olmuştu. Bu başlangiç nokSoyunsak aşka temas etmlyen emellerden tasını yaratan sebepleri anlamak için, halât yapmaktadir. Halbuki, sarfetti ğinden fazla köy ürünü yetiştirrn ve Seninle başbaşa »evdalı gölgeliklerde. Alman çiftçiliğinin vaziyetini gözönübunlar için dışanda sürüm yeri aramak . ne getirmek lâzündır. Bir zamanlar «Gönül dili ve bir varhğın binAlman parasi sifira inince, köy ve tar mecburiyetinde kalan ülkeler, köy pobir yüzü» seve seve okunulacak litikalanm daha baska temeller üzerila eski borçlarindan kurtulmuştu. Fabir kitaptır. Edebiyat meraklılarıne kurmahdırlar. kat, köy bu borç silkinişinden sonra, na hararetle tavsiye ederiz. Alman Ziraat vekilliği topcak gene borçlanmiştır. Bu borç, aşağı yupolitikasına çok geniş bir mana verÖZHAN karı bizim paramizla 6 milyar Türk yana lirasidır. Bu korkunç rakam gözönü • LÎMANDA ne getirildiği vakit, Hitlcrin sözleri mektedir. Sanayi bir bütün bırakıl mak şartile hemen istihsal ve iktısat faaliyeti köy politikasınıa ni anlamak kolaylasır. Alman sana • çerçevesi içine girmektedk. KAıV yii, dünya alışveriş hacminin daral Evvelki gün Ankaradan şrhrimîze VE TOPRAK sözleri altında ması yüzünden, milyonlarca işsize ek gelen Deniz ve Hava tşleri Müsteşan toplanan bu politika henüz çok mek verecek vaziyette değildir. Kö Sadullah Bey dün fabrika ve havuzlar gençtir. Fakat üçüncü devlet Al • yün, aşağı yukan sifira yaklaşmış sa idaresini gezmiş, öğleden sonra da manyasında da en çok yemis veren tmalma kudreti, Alman sanayiine yarDenizyollan Işletme tdaresinde meş • dım teşkil edecek bir vaziyette değil politika, bu olmuştur. Bugünkü gul olmuştur. Sadullah Bey burada deAlman köyü 200.000 kol daha fazdir. Bu yetmiyormuş gibi, Almanya, niz müesseselermin muamelâtı etrafınla çalıştınyor. Yukandaki indeks sanayiini yaşatmak ve işsizlerih sayisı da tetkikat ve teftişatta bu'unacaktır. lecden anlaşıldığı gibi köyün satı m artirmak için dısandan ham mad nalma kudreti, borçtan »lyrılma de getirmeğe mecburdur. Döviz nerekudreti artmıjtır. Ziraatin ehem 6c? Biliyoruz ki çifth'kle sanayi arasinBirkaç gündenberi yildızdan esen miyet kazanması ile ziraate bağlı da çok büyük ve sağlam karşıhkb poyraz rüzgân son iki günde sayilı firsanayi ( en başta yapma gübre samünasebetler vardir. Köy dirilirse, bortmalardan }^i halini aîmiş ve Kara nayii) kendisine kuvvetli bir sürüm cundan kurtulmak yolu bulunursa, denizi altüst etmiştir. Fırtına üe bir yeri bulmuştur. Köy ve sanayi araçok iyi bir alid vaziyotine girebilir. likte fasilasız bir surette devam eden smdaki derin münasebetler düşü İşte Alman köy politikasımn anahtarı yağmur deniz seferlerini güçleştirdi nülürse kazanan köyün sanayi için buradadir. Uçüncü devlet, bu çok e ğinden vapurlar Karadenize çikamamiş ne büyük bir destek olduğunu an hemmiyetli işe 15 aydanberi başlamiş ve Büyükderede firtmanm dinmesini lamak hiç te güç değildir. bulunuyor. Çok değerli ve çalıskan bir beklemislerdir. Fakat Darrenin bu çok muvaf • ziraat polhikacisi o'ıan Darre, az za Dünden itibaren poyraz fırünası yafakiyetli köy politikasına rağmen, man içinde büyük işler yapmış sayilavaslamiş ve gemiler Karadenizo çık burada bilhassa söylemek isteriz ki, bilir. mislardır. bizim gibi ziraat ülkeleri için Al İstatistiklere göz gezdirelim: 1933 Odun, kömiir ihtikârt manyada çok ehemmiyetli faaliyet yılmm sonlarinda köy ürünleri (mahsahaları vardir. Almanya bugünkü Havalarin birdenbire soğ^ımasi yu sulleri) indeksi 80,8 dir. Buna karsı dünyanm en ehemmiyetli sürüm zündrn odun ve kömür fiatlerinde yilksanayi eşyasi indeksi, ayni aylarda, yerlerinden, dışpazarlarından biri selme başlamiş ve odunun çekisi bazi 115,1 dir. Böyle bir serait içerisinde dir. Okurlanmiza bir fikir vermek, mmtakalarda dört lirava kadar fırla köylü, sanayi eşyasira istediği gibi Almayanın istihlâk kudretini anlatmişfar. Belediye derbal odun ihtikân yanaşamiyacak bir vaziyettedir. Bu mak için budunlar derneği (milletyapan'arla mücadeleye girişmiştir. îs nu anlaşilır bir dile çevirirsek, öğren • ; ler cemiyeti) idaresi altında bulu • tanbul odun depolarinda iki sene' k miş oluruz ki köylü; ürününü çok u nan S$x ülkesine göz gezdirelim: ihtiyad temin edecek kadar odun ve cuza satiyor ve çok pahaliya sanayi eşÇok yükselmiş ziraate rağmen Sar kömür buhnunaktadır. yasi satın almak mecburiyeinde kalı ülkesine Fransadan gönderilen köy MAARIFTE yor. Ürünleri (bu rakamları Fcansada Alman köyü önderi (başi), Uk önce, çıkan Jornal d'agriculture pratique, bu endeks farkını birbirine ^aklaştu 6 octobre 1934 ten alıyocuz) şun mak ve bu suretle sanayi ile köyü karlardır: sihklı yardıma olgun bir hale grtirmek 10,000 ton patates, 100,000 ton llkmekteplerde her hafta yapılmecburiyetini duyuyor. Darre bu polisebze ve yemiş, 40 milyon litre süt.. makta olan talebenin temizlik mutikada muvaffak olmus mudur? 3 u Başka köy ürünlerini saymağa lünu anlamak için gene indekslere göz ayeneleri hakkında yeni pedagojik zum görmüyoruz. Sar ülkesinin nü( gezdirelim: Bundan bir ay önceki in esaslara istinaden bir usul bulun fusu ise 841,000 dir. (Geograyhischdekse göre köy 100,5 sanayi ise 117 muş ve tatbik edilmesi için mektep Statistisches Handbüchlein 1935). dir. Bu indeksler 1913 yılı temel sa lere bildhrilmiştir. Evvelce talebeBütün Almanyayı daha geniş ve deyilarak 100 ölçüsü üzerine yapılmiş nin temizlik kontrolleri sınıflarda ğişLc ihtiyaçlarile düşünürsek, bitu. Çiftlik ve köy ürünleri için gü gözcü denilen kimseler tarafından zim köy politikamız için de çok sağ« dülen fiat politikasi yüzünden Alman yapılır, »ıraları ve üstübası kirli oIam sabalar bulmamız tam mana ziraatine kazandınlan fazla para yilda lan talebeler hocaları tarafından sile mümkündür. Alman ziraat po 400,000,000 Türk lirasıdir. Azaltılan diğer arkadaşları müvacehesinde litikası teşkilâtında ervemmiyetli tenkit edilirdi. Yeni pedagojik usul ziraat vergüeri de yılda 156,000,000 bir rol oynıyan Dr. Winter, bir yaTürk lirası kadar tutmaktadır. Bu her de bu tenkit sekli değiştirilmiştir zısında diyor ki: «Bize ihracatta iki rakamı toplarsak, Alman ziraatinin Bundan sonra kontrol gözcüler tara bulur.an ülkelerin köylerini kuvvetson yılda 566,000,000 Türk lirası fından değil, muallim tarafmdan leamiş görmek Alman ihracat SSL kadar fazla para kazandığini anlamiş her hangi bir zamanda birdenbire nayii için çok ehemmiyetli bir oluruz. Gerek devletin yardımile ge • yapılacak ve tenkitler de gİ7İi ola[Lutjen sahijeyi çeviriniz) rckse fiat politikasımn muhtelif neli , caktır. Sadullah Beyin teftişleri Fırtına hafifledi Mekteplerde temizlik yoklamaSarı