Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
"jTVşnnrsanı ^ELGRAF HABERLERİ undan bir iki yıl evvel, Macaristanda Bia Torbagy adını taşıyan bir kasabanın az ötesindeki şimendifer köprüsünden geçmekte olan sürat katarı ansızın havalanmış, içi dolu yolcu vagonları, gecenin karanlığında uçuruma yuvarlanmış, bu yaman facia birçok kirruelerin öLondra 22 (A.A.) Sir Con lantıda M. Makdonald, M. Simon ve lümü, birçoklarınm da yaralanmaSlmon ve Japon sefiri Hariciye NeAmerika murahhası M. Norman sile neticelenmişti. zaretinde çok dostane bir miilâkat Davis bulunacaklardır. Toplantı Bu işi beceren adam, uzun boyyapmışlar ve deniz müzakeratına dan maksat M. Simonun Japon mu lu araştirmalardan sonra ele geçrahhasile yaptığı iki konusmanın ait başlıca meseleleri görüsmüslermiş ve geçenlerde Macar mahkeneticelerini Amerikahlara bildir dlr. Her halde diğer bazi müzake melerinin huzurunda suçunun hemek ve »ilâh beraberliği ve mec relere ihtiyaç hasil olacaktır. Mev sabını vermiştir. mu tonilâto meselelerinde muta cut müskülât içm hiçbir sureti hal Matuşka adını taşıyan bu cani, derpis edilmemekle beraber tngiliz vaMit bir sureti tesviyetmı Japon • hâkimlerin karşısında, kurnazca mehafilinde hafifçe daha az bedbin larca reddi üzerine hasıl olan va • ve yepyeni bir müdafaa sistemi tutziyeti tetkilf eylemektir. Japon mehissîyat izhar edilmektedir. Bununturmuştur. Kendi iddialanna göre, la beraber birçok kimseler müzak* hafilinde teyit oluuduğuna göre dünkii müzakere esnasmda yeni hiç Matuşka bu cinayeti, Leo namınratm talik edilmek üzere olduğunu bir vaziyet hasıl olmamış ve Ja zannediyorlar. da bir manyetizma miitehassısının ponlar Tokyodan baskaea talimat tesiri altında işlemiştir. Tamamile Londra 22 (A.Â.) tngiliz Haistemeğe lüzum görtnemislerdir. onun iradesine tâbi bulunan zavalriciye Nazin M. Simonla Japon mutngilizlerle Japonlar cumartesi lı (!) Matuşkanın sadece bir alet rahhasi M. Matsudeiramn dünkii veya pazarteti yeni bir toplantı daolduğu ve Leodan aldığı emirleri gorüşmesinden aonra tngiliz • Ame ha yapacaklardur. Japonlar, lngi • infaz etmemek elinden gelmediği rîkan toplantısmın cuma sababı ya lizlerin tekliflerine karşı mukjabil hakkında mahkemeyi inandırmapılmatına karar verilmiftir. Bu top bir proje vermemislerdir. ğa çahşan avukat ta, bir aralık ayaja kalkarak, heyeti hâkimeye hitaben şöyle demiştir: « Müekkilim işlediği suçtan asla mes'ul değildir. Huzurunuzda söylediklerinin doğruluğuna bizzat kaniim. Maamafıh, eğer itimat etmiyorsanız denemesi kolaydır. Işte size henüz keşfolunmuş bir •erum. Bundan müekkilime bir miktar sınnga ettiriniz. O zaman, Londra 2 2 (A.A.) BSyfik Bri • Nevyork 22 (A.A.) Faşist suifadesinin sıtkından süphe etmeğe tanya tmparatorlugtman istikbaKni aliikast teskil&tı hakkmda Jeneral hakkınız kalmıyacaktır. Zira bu kadar eden çok mühim bir belge dön Butlerin son ifsaatı Amerikan ef serumun tesiri altmda, hiçbir ferLondrada nesrediImisHr. kân utnumiyesinde büyük bir alâdin yalan söylemesine imkân yokka uyandırmıştır. Birçok münevverBu belge, Hindistan kanunu etast rur!» ler ve liberal tesekkül reisleri bu projesi hakkmda muhtelH parlamen • Mahkeme reisi, avukatın bu tekiddialar doğru olsun olmasın fa to komuyonunun on sekiz aydanberi lifini reddetmekle pek büyük bir şist unsurlannca sarfedilen faali hazırlamakta olduğu rapordur. isabet göstermiştir. Bu isabet sayetin tehlikeleri üzerine Amerikan Raporda hSkumetin projesi heyeti milletinin nazan dikkatini celbe • de bir adalet divanında neticesi umtnmyen itibarile tasvip edilmekt* deceklerini söylemektedirler. ise de çok esaslı birkaç noktaya flisfl • gülünç olabilecek bir tecrübeye mektedîr. tlişüen bn noktalar projeye mâni olmak hususunda değil, ayJeneral Butlerin Fladelfiyadaki karfi muhafazakârlarm yaphgı Hiraz • arkadaslarına söylediğine göre dikni zamanda bu harikulâde ilâcın lara uygun gelınektrdir. tatörlüğü kabul etmesi Jeneral maazallah tesiri tahakkuk ettiği Raporda çok mühim olarak şu 9ç Consona teklif edilmis ve Morgan takdirde beşeriyetin başına işler teklif yapılmaktadtrj bankası da bu ise karısmıstır. M. açması noktai nazanndan da vaM«»j«nı« «erilci M. Lamon bu ithakidir. mın gülünç olduğunu söylemistir. nizamnarae o mmtakada tnfflterenm Düşünün bir kere: Bu serum taDiğer taraftan Jeneral Conson da mâmessüi olaa vali tarafmdan tasdik hiç kknsenin kenduine böyle bir ammüm etti miydi, için sonu needilmedikçe mer*i olamıyacakbr. teklifte bulunmadığını bil^. mistir. relere vanr?. 2 Tetmş hareketlerine kartı muYalan, insanlann selâmetine, cadele icap ettiği takdirde tngiliz hS • kumeti Hmt hükftmetmin her dair* saadetme, huzuruna yardım eden smi morakabe etmek için lalâhiyet) birşeydir. Bunu ortadan büsbütün tamroeyi haiz bahraacakttr. kaldırdığımız gün, zaten huzur seAtina 22 (Hususî) Hariciye, 3 tngiltereden gdeeek mallara bepleri gitgide pek mahdut kalan Harbtye ve Bahriye Nazırlarmdan mükarp lconulacak tarifeler hakkmda a beşeriyet bir kat daha muazzep olrekkep bir komisyon dün gece top • mumt vatinin veto hakln olacaktır. mağa başlar. lanarak memleketin müdafaa bakımınParlamento azan ffandi komuyontra dan vaziyetini tetkik etmistir. Komisyon Farzedin ki hastanın biri, hekiraporanu ogrendiğinden meseleyi böYunanistanm askerî teçhizat progra • me müracaat etmiş, soruyor: tün teferrüatfle tetkik edebilecektir. Bu mmm tanzünini kara ve deniz kuvvet Doktor! Beni nasıl görüyorprojenm müzakeresi bes ay kadar sü • leri erkântharbiyelerine havale eyle sunuz? Hastalığım çok vahim mi? recektir. mistir. Vahim de söz mü, efendim? Bundan tonra maddelerm tetkikine Bir haftalık ömrünüz ya var, ya geçileoektir ki bu da şimdiki toplan • yok.. ma devresinra son raporun on tekiz ay Misafirlikte, çoktanberidir gorgibi uzun bir zaman zarfmda hazır • Ankara 22 (A.A.) Başvekil lanması ve gerekse parlamentoda ra • mediğiniz bir hanıma raslıyorsutsmet Pasa Hazretleri yarınki cupora uzun bir müzakere devresi ayrılnuz. Kıntarak, yanıniza sokuluma günü oynanacak Fenerbahçe • ması Hindistan tmparatorluğu kanunu yor ve: Çankaya müsabakasında hazır buesasisinin tadili isine tngiliz efkân n • Dogru söyleyin.. diyor. thtilunmak ve bunu müteakıp Riyasemuraiyesmin ne büyük bir ehemmiyet yarlamış mıyım? ticumhur filarmonik orkestrasının verdiğini göstermeğe kâfidir. Sir de, biraz evvel yaptırmış olvereceği ilk konsere de yetisebilduğunuz serumun tesirı altınia mek arzusunu izhar etmiş olduk • lanndan, maç saat 14,30 a alınmış, şu çam ormanım deviriyorsunuz: konser ise 15,30 a tehir edilmiftir. Hem de ne türlü!. Olgun muşmula yanınızda mermer gibi Koma 22 (A.A.) Royter AJanti kalır! muhabirinin öğrendiğine göre, Fran • Ankara 22 (Telefonla) Devlet sız ve Alman mütehassıslarmm içtimai Sonra, bir de evine geceyamı Şurasmda trtkik edflmekte olan Tramnetieesînde Sar madenleri hakkmda dönen zavallı bir kocayı tasavvur vay Şirketi meselesinde, Nafıa Veki • prensip itibarile bir anlasma olmuştnr. edin. Hanım, tatlı dilile karşıhyor: letinin verdiği cevap şirkete bildiril • Neredeydin kocacıgım? Memistir. Şirketten henüz cevap gehne • rak ettim. mistir. Şirket cevap verdikten sonra Ankara 22 (Telefonla) Bu Yazıhaneden geç çıktım. Ahgünkü Meclis ictimaında beyneî • muamele tekemmül ederek davaya Deavî dairesmde bakılacaktır. metle, Mehmetle, Yusufla, da milel havaî seyrüsefer itflâhna istirakhniz liyİhası kabul edildi. biraz oturduk, yemek yedik. SonBazı meb'uslara mezuniyet ve • Ankara 22 (Telefonla) Mezu ra da sinemaya gittim. rilmesi hakkmdaki tezkereler okun nen tstanbulda bulunan Dahiliye Ya?. duktan sonra içtima nihayet buldu. Sınnga yastığın altında hazır. müsteşarı Vehbi Bey buraya avdet Hanım, beyine emrediyor: etti. Sıva kolunul Ne olacak? Ankara 22 (Telefonla) tstanAnkara 22 (Telefonla) Ba» . Görürsün. bul Polis müdürü Fehmi Bey burada vekil Pasa cumartesi günü Edirne Ay! Canımı yaktın kancînia kurtuluş bayramma iştirak için Dahiliye Vekâletile temas etti. Bu ğım! Nenin nesi bu böyle?. buradan hareket edecektir. akşamki trenle tstanbula dondü. Şimdi anlarsm. Söyle bakaPolisteki tebeddülât çayialan doğ yım nerede idin?. ru değildHr. Şey.. Filân hanıma gittim. Ankara 22 (Telefonla) Şeh Filân hanım kim?. Şu marimizde bulunan b>rinci umum mühut şıllık vardır.. O mu? fettisî Hilmi Bey vekâletlerle mıntakası isleri hakkmda temaslarına Ta kendisi. devam etmektedir. Birkaç güne kaAnkara 22 (A.A.) ttalya seSonra?. dar vazifesi başma avdet edecektir firi M. Lojacono ttalyamn Çin hü Sonras!... Şimdiye 'tadar okumeti nezdine sefir tayin edil • radaydım işte.. Tatlı tatlı konuşmistir. Mumaileyh yann sehrimiıtukl den aynlacaktır. ö y l e ise, defol karşımdan! Hariciye Vekâleti Vekili Şükrü Ankara 22 (Telefonla) tktı • Hain.. Alçak!.. Kaya Beyefendi M. Lojacono sere*at Vekâleti tarafından hazırlanan Gördünüz mü, Allah vermesin, fine bu aksam Anadolu kulübün • Denizyolları, Fabrika, Havuzlar, de bir aksam ziyafeti vemüslir. neler olabilirdi. Akay nizamname projeleri müta Ziyafette ttalya sefareti ve HariAferin Macar hâkimine! Ben ken lcalan alinmak üzere diğer Vekâciye Vekâleti erkâıu hazır bulun • disini Nobel mükâtatına namzet t*tl«v» gönderilmistir. götteriyorum. Ercüment Ekrem Deniz müzakereleri talik edilmek üzeremi? Yalana karşı serum Bir Yugoslav gazetesinin Ingiliz • İtalyan futbol maçı üzerine Kaporettodan bahsetmesi İtalyanları neden sinirlendirdi? Kaporetto nedir? İHEM NAL1NA MIHINIA Sanayide hız B Ingîliz ve Amerîkan murahhasları bu sabah toplanacaklar, Japonyanın cevabı Amerikalılara bildirilecek Hindistanm yeni idare şekli Amerikadaki suikast teşebbüsü 18 aydanberi devam eden Jeneral Butlerin yeni ve müzakereler bitti şayani dikkat ifşaatı tngiltere ve ttalya millî takım ları arastnda yapılan futbol maçı, sporluktan çıktı, adeta siyasî bir mahiyet aldı. Sinyor Musolini ttalyanlara spor , sahasında beynelmilel büyük bir varlık teminine ve bu suretle İtalyan milletinin diğer milletler den yüksek olduğunu ispata ça • lışır. Onun gayesi sporu, bir si • yasî vasıta olarak kullanmaktır. Bunun için de küçük Cenubî Amerika milletlerinin en meshur oyunculannı, bilmem kaç nesil evvel ttalyandılar diye ttalyan tabiiye tine altnıs ve ttalyan millî takımı • nı çok kuvvetli bir hale koymustur. ttalyanlar, geçenlerde kendi memleketlerinde yapılan maçları biraz da zorla kazanarak sampiyon olun* ca futbol üstadı tngilizleri de yenmek heveskıe kapıldılar. Bunun için de, tngilterede son derece sert bir oyun oynadılar. Kendi tabirleri veçhile aslanlar gibi çarpıstılar. Buna rağmen mağlup oldular. ttalyanların kırıcı oyunu tngilterede fena teskler uyandırdı. Bir daha ttal yanlarla oynamamak istiyenler bile çıktı. Şunu da söyliyelim ki dünyanın dört kösesinden gelmis eski ve yeni vatandaslardan mürekkep ttalyanların karsısına çıkan tngiliz takımı, yalnız tngiliz oyımcularından te • sekkül etmisti. Eğer onlar da tskoçya, Gal, hatta trlândanın en güzel oyuncularından bir takım yapıp bir müddet beraberce çalıştır salardı ttalyanlan büyük bir hezimete uğratmalan ihtimali çok kuvvetliydi. tngilizlerle ttalyanlar arasında gazete sahifelerinde devam eden maça Yugoslavlar da karıstı. Bir Yu • goslav gazetesi, «tngilizler istese • lerdi ttalyanlnn futbolda da bir Kaporettoya uğratırlardı» dedi. Ka • poretto ttalyanlann zayıf tarafı • dır. Onun için fena halde sinirlen • diler. Bir ttalyan gazetesi, cevaben Yugoslavlara «zamani gelince biz size gösteririz» diye bir tehdit sa vurdu. Söylenmesi, ağır bir küfür gibi ttalyanlan bu kadar kızdıran Kaparetto nedir? Okuyucularımı za kisaca Kaparettoyu anlatahm. D ki sene evvel, bugünlerde yazdığım bir yazıda demiştim ki: .1 t Kaporettoda mağlup oldttğa için azledilen ttalyan Başhumandam Jeneral Kadorna dağların tepesine çıkanlan 300 batarya top evvelâ dört saat müd • detle zehirli gaz saçan mecmiler attılar, sonra, bîr saat te umumî bir bombardıtnanla tahrip atesi yap tılar. 1 Yunanistanın millî müdafaa programı Başvekil Hz. de bugUnkU maçta bulunacaklar Sar meselesinde bir anlaşma Tramvay Şirketi işi Dünkii meclis içtımaı Dahiliye Müsteşarı Başvekil Ismet Pş. Edirneye cumartesi hareket ediyor Polisteki tebeddlllât şayiaları Birinci Umumî MUfettiş Italyanın Ankara sefiri Çine tayin o'undu Denizyolları ve Akay nizamnameleri Topçu atesi kesilince kesif bi * sis ve siddetli yağmur içinde Alman jenerali Belovun kumandasındaki 15 Alman ve Avusturya fırkası ileri atıldılar. Daha evvel yapılan boz • guncu propaganda ve boğucu gazlerin tesirile ttalyanlar, pek az mukavemet gösterebildiler. Taarruz mıntakasınm sağ ve solundaki Al man ve Avusturya kuvvetleri anu dane bir mukavemetle karsılastı • larsa da merkezde, Kaporettoda Jeneral Steinin kumandasındaki dört fırka kolayca cepheyi yardı. Ak samüstü, ihtiyatlar bu yarıktan içerî saldırdılar. Bunun üzerine sağ cenahtaki üç buçuk Avusturya fır • kası bir çevirme hareketi yaparak ttalyanlann gerîlerini tehdit etti • ler. ttalyan Baskumandanı Kador • na Tagliamento nehri üzerine umumî ricat emrini verdi. 30 ve 31 teşrinievvel günleri ttalyanlar için pek buhranh geçti. 2 nci ve 3 üncü ttalİtalya 1915 senesi mayısmda, yan ordulan bir milyon mevcutla «mukaddes hotkâmlık» prensibine rile esir olmak tehlikesine maruz sanlarak eski müttefikleri Avus • bulunuyorlardı. Fakat Alman ve turya ve Almanyayı arkadan vur Avusturya ordulan, önceden ümît tnağa kalkıstıktan sonra tzonzo etmedikleri büyük ve kolay bir zanehri etrafında tam 11 meydan fer kazanmıs olduklan için geri muharebesi vermisler, çok kanlı hizmetleri, kıtaatm seri ileri yürü zayiat mukabüinde 2,240 murabba yiişünü takip edememişti. Yollar da kilometro arazi kazanabilmislerdi. berbattı. ttalyan erzak depolannın Bu topraklann bir kısmi da Avuscazibesi, iyi iase edilmiyen Alman tuyalılar tarafından bilâ muhareve Avusturya askerlerini bacakla terkedilmifti. Bu araziden 335 munnın bütün kuvretile taarruza de rabba kilometrosunu Avusturyah • vamdan mejaediyordu. Bu askerler, lar 27 ay süren bu muharebelerde bazı yerlerde düsmandan esir al • ve kilometro başına 5,400 kisi zamaktansa rasgeldikleri domuzları yiat vermek suretile tekrar geri yakalamayı tercih ediyorlardı. Maaalmısladı. mafîh ttalyanlar düsmanm tazyikı 1917 ağustosunda ttalyanlar karşısında Tagliamento hattında da 11 inci tzonzo meydan muharebe duraraadılar ve Piave nehri gerîsisinde de binlerle ve binlerle zayiat ne çekildiler. Alman ve Avusturya mukabüinde bir miktar arazi ka • kıtaatmın bir kerpetenin kolları zanabiltnislerdi. Karşılarındaki A • gibi ttalyanlan sıkıstıran cenahlan vusturya ordusu manen ve maddebirçok kıtaatı esir etmekle beraber ten çok hırpalanmıstı. Muhtelif cep> büyük kısım 10 tesrinisanide ken • ] helerde yalnız esir olarak 1,800,000 dini Piave nehri gerisine atma I kisi kaybetmiş olan bu ordunun ğa muvaffak olmuştu. 353 piyade | Izonzoda 12 nci bir meydan muhataburundan mürekkep olan 2 nci rebesine dayanmasi ihtimali azal • italyan ordusu ezilmis, perişan ol mı» ve Triyeste tehlikeye düşmüsmuştu. Bastumandan Kadorna 9 tü. Bunun üzerine Alman ve Avustesrinisani sabahı azledilecek yerine turya Baskumandanlıkları ttalyanJeneral Dîaz tayin edildi. lara bir taarruz yapmağa karar ttalyan donanmasının simal \i*»ü verdiler. Henüz Ruslarla hacp olan Venedik ve İtalyan ordusu tehdevam etmekte olduğu için ellerinlikede olduğu için bir tngiliz ve bir de büyük kuvvetler yoktu. AlmanFransız kolordusu alelâcele ttal lar dokuzar taburlu 7 fırka vere « yanlarm yardımına kosmuslardı; bu bildiler. Avusturyahların temin etkuvvetler evvelâ ihtiyatta alıkonultikleri kuvvetlerle ttalyanlann 52 du ve cephedeki bitkin ttalyan kuvfvkasına mukabil tzonzo cephesine 36 Alman ve Avusturya fırkası top. vetlerini değistirinciye kadar ttal yanlar çok buhranh günler geçir Iandı. A vusturya fırkaları 10 ta diler. Fransızlarla tngilizler ancak burlu îdi. kânunuevvel bidayetinde cepheye Taarruz mmtakasında iki tar a • girdiler. fm piyade, topçu kuvvetleri de Esasen az kuvvetlerle yapılan ve söyle idi: İtalyanları büsbütün mağlup v> Alman ve Avusturya taburu 143 ttalyan taburu 184 sulhu kabule icbar etmekten ziyade Alman ve tzonzo boyundan atmak maksadını Avusturyahlar Italyanla takip eden Alman Avusturya ta • Piyade tabunı 143 184 arruzu bekleniltniyen bir netice alTop 2485 2430 dıkian sonra kânunuevvel ortala Siper havanı 536 1134 rmda durmustu. Avusturyahlar 29 Bütün tzonzo mıntakasını mü ayda verdikleri araziyi 3 haftads dafaa eden 2 nci İtalyan ordusunun kurtardıktan baska ttalyan toprakumum kuvreti ihtiyatlarile bera larında 12,000 kilometro murabbaı ber 353 piyade taburu idi. Avusturya ordusundan firar e yer almıslardı. İtalyan ordusu, bu den Çeklerle Transilvanyalı Ru • muharebelerde 37,000 maktul, 91 menler ttalyanlara taarruzun gü • bin meo'uh ve 335,000 esir vermi?nünü ve zamanım haber vermişle~di. ti. Almanlarla Avusturyahlar üç bi24 teşrinievvel günü, soğuk ve ne yakın top ve sayısız harp malzerutubetli bir sonbahar sabahında mesi iğtmam etmişlerdi. Jülyen alplerinin karlar ve sislerle örtülü zirvelei arasında boğuk akisler uyandıran bir topçu atesi başladı ve daha bu akislerin inil • tisi kesilmeden ttalyan ordusu ve onunla beraber müttefiklerin talihi temelinden sarsılmıştı. tnsan kolu ve hayvaa sırtında tste Yugoslav gazetesi tarafın • dan hatırlatılması ttalyanlatrı fena halde kızdıran Kaporetto böyle bir hezimettir. ABlDÎN DAVER «Türk yurtlarının üstünde minarelerden çok fabrika bacası yükselmedikçe kurtuluş yoktur. Artıfc medenî şehirlerin alâmeti farikası minare veya çan kulesi değil; baca, baca, bacadır. Tevfik Fikretin meshur «Sis» manzume8İnde Istanbul için söylediği Sarmış gene afakını.... mısraı, mecazî değil hakikî manasile tahakkuk ettiği ve Türk şehirlerinin ufuklan 9?bah aksam fabrika bacalannın sav\ırduğu medeniyet dumanlarıle sarıldığı zaman Türkiye hakikaten kurtulmuş olacaktır. Şehirlerimizin tabiî güzelliği belki biraz bozulacak, göklerimizin şeffaf maviliği biraz bulanacak, berrak ufuklanmıza sabah akşam bir kara bulut çökecektir, fakat bu kara bulutun içinden Türkiyenin iktısadî kurtuluş güneşi doğacaktır. Tarlalara feyiz ve bereket Teren yağmurlar, nasıl berrak mavi semadan değil; kirli bulutlardan yağarsa, memlekete servet ve refah ta fabrikaların is ve kurum saçan siyah dumanlarmdan yağacaktır. Onun için inkıîâp Türkiyesinin parolası artık c fabrika, fabrika!» olmalıdır.» 1932 senesi girerken de apartımanların durmadan artması üzerine yazdığım bir yazıyı şöyle bitirmiştim: «Türkiye, büyük şehirlerinde apartıman yerine fabrika yükselm» ğe başladığı zaman kurtulmuş olacaktır. Fabrikalar kurulduktan sonra onların teşkil ettiği sağlam temelin üstünde yükselecek apartımanların şimdi yapılanlar gibi yedi sekiz kattan ibaret kalmıyarak Amerikadakiler gibi eflâke ser çekeceğini unutmıyalım. 1932 senesinde mesaimizin rern» zi şu olmalıdır: Fabrika, fabrika.» Bir temenni mahiyetinde olan bu yazıların üstünden iki sene bile geçmedi. Memleket sanayileşme sahasında dev adımlarile yürüyor. Hergün yeni bir fabrika bacası yükseliyor. Sümer Bank beş sene için yaptığı programı iki buçuk senede bitirmek gibi bir muvaffakiyet gösteriyor. Dün, don ve gömleğini hariçten getirtmek mecburiyetinde bulunan bir millet iken, bugün Bakırköyünde, Kayse* ride, Konya Ereğllsinde, Nazillide, en ince pamuklu bezleri dokuyacak fabrikalar kuruyoruz. Sanayi sahasındaki hızımız, büyük taarruzda Afyon dağlanndan Akdeniz kıyılanna on beş günde yıldırım gibi inen ordunun hızını andınyor. Bu gidişle on sene sonra Türkiye tam bir sanayi memleketi olmuş bulunacaktır. Millî mücadelemiz Bir Leh muharririnin tetkik vazısı Varsova 22 (A.A.) Asiatîc Riviev mecmuasınm son sayısmda Lel muharrirlerinden yüzbar. M. Hinter hoffun yazdığı «Ankaraya dogru ta arruz ve Varsova muharebesi» başlıklı bir tetkik yazısi çıkmıstır. Muharrir evvelâ silâhlı mucadeleye esas teşkil eden siyasal durumu anlatıyor ve büyük devletlerm Anadoluda birbirlerile karşılatan menfaatlerini talv lil eyledikten sonra dörtler meclîsinin kararile Yunan kıt'alannın mişini, Cenevrede ve başlıca Avrupa merkezlerinde yapılan mühim siyasal haznlık lardan sonra başlıyan 1919 ve 1921 Yunan taarruzlannı ve nihayet Yu nanlılann Sakarya nehri kıyılanna gelisini, bu nehir kıyiiarmda yapılan ve birkaç hafta süren kanlı bir savaştan sonra Yunanlıların cekilmeğe mecbur kalıslannı tasvir ediyor. Sakarya muharebesinden bahseder* ken muharrir, bu muharebe ile 1920 deki Vistül muhareb'^si arasında dik • kate değer mukayeseler yapıyor ve bun dan sonra hususî bir dikkatle bir se • ne süren ve askerî olduğu kadar si yasal hazırîıklardan sonra başlıyan Türk mukabil taarruzunu tetkik ede rek diyor ki: «Şahsan Gazi Mustafa Kemal Haz > retleri tarafından idare edilen bu mukabil taarruz, birkaç gün içinde Yunan ordusunun tam bir hezimetile neticelendi. Bundan sonraki merhaleyi itc, Mudanya mütarekesi, ve 1923 te imza edilen serefli I^ozan sulh mua • hedesile tetevvüç eden ilerlem* teskfl eder.»