Katalog

34 'Cumhuriyti TELGRAF HABERLERİ Hayvan neslinin ıslahı Çifteler, Konya ve Çukurova haraları faaliyete geçtiler. Uzunyayla için de yeni kararlar verildi Ankara 7 (A.A.) Ziraat Vekâ • letlnce hayvan neslinin ıslahı yolunda icap eden tedbirlerin almmasına devam olunmaktadır. Bu meyanda; 9 3 4 senesi haziran başında kurulan Çıfteler, Konya ve Çukurova haraları faaiiyete geçmişlerdir. Çiftelere ait damulık kısraklar Karacabey harasmdan gönderilmiş, Çukurova harasına ait olanlar da yakında gönderileceklerdir. Uzunyayla at yetiştiriciliğinin tekâmülü için de hayvanlar şecereye Kısrak aygır ilk iş olmak üzere buradaki kâmilen etiit edilmiş, ihzari kayit muamelesi yapılmıştır. lann evsafına göre Mannaradaki facia dolayısile eçen gece, Marmaranın karan • Iık sularının içinde otuz kadar kor Türk yiğidi, sessiz, seda sız boğuldc, gitti. Gazetelerde, bu zavalh, kayitsizlik kurbanlaruıın neşredilen î I sım listesine bakın: Her birinin hizasında yeşlar yazılı.. 30, 35, 20, 4 0 ! Hepsi de mem ekete, millete tam verimli hiz met'er görecek çağda, aslan gibi va • tandaslarmış. Bu otuz kıymetli cantn yürekler parçalıyan akıbetinden kimi ve neyi mesul tuUcağız? Denizciliğin ötedenberi, dünyanın her bucağında ayni surette ku ruîu bir düzeni vardır. Buna hiçbir veçhile uymıyan bizdeki (motör) isimli cürük teknelerin işlemesine izin verenleri mi; yoksa adi bir karpuz kayığı • ntn ıçıne, geceyansı elli beş kişinin birden istif oLmasına göz yumanları mı; gene yoksa, karanlık işlerle aşinahğı olduğu îçîn midir, nedir, fener yakmak lüzumunu hissetmeden denizde seyreden kaptanı mı; ve gene yoksa kayığm ü zerine bindirip onu ikiye böldükten sonra, yoluna devam eyliyen gemiciyi mi, hangisini yakalayıp ta, ondan bu heder olan insanlann hesabını soracağız?.. Gerçi bizün sularda, bu türlü kaza ların vukuu enderdir. Fakat bunu de • nizcilikteki meharetimize ve bilgimize ve merakibi bahriyemizin metanetine borlçu olduğumuzu zannedenler alda nırlar. Değil, taka, motör nev'inden kfiçük tekneler, bizdeki hususî eşhas ve şirketler elindeki vapurların bile çoğu, başka memleketlerde olsa, şamandıraîık etmeğe dahi lâyık görülemiyecek molozlardır. lşte katil Furuzan vapuru meydanda. Köhneliğinden ve berbat lığından dolayı ancak çimento nakliyatında kullanıldığı yazılan bu yadigânn ihtimal ki kaza yerinde manevra yapacak kabiliyeti bile yoktn. Cankurtaran flikalannın bulunduğuna bile şüpheli yim. Böyle bir teknenin, geceleyin sey • rüsefer etmesine nasıl müsaade edili • yordu ? Işlediği cinayetten kat'ı nazar, di • yelim ki bu, beklenmiyen bir kazadırlâkin içinde bulunan mürettebatın can lan kıynvtsrz midir? Bu facia karşuında, seyrisefainin bizde devletleştirilmesini fena görenler, utanmıyacaklar mı? Denizyollan işlet • me idaresinin, dünyanın hakkile takdirini kazanan intizam ve mükemmeli • yeti, mutlaka yanıbaşmda bu köhne gemilerin nazarboncukluğu vazifesini görmelerine muhtaç mıdır? Türk vapurculuğu limanlanmızı dolduran bu ucubelerden ne zaman kurtulacak? Bizim motör adını taşıyan, gürültü • sü muvazenesine ve sağlamlığma galip, mavna bozuntusu teknelerin bir eşi daha dünyada yoktur. Bunlann ortadan kaldırılması, seyrüseferden menolunması için daha ne bekliyoruz? Ticareti takyit etmemek vakıa devlet prensipleri meyanındadır. Fakat ayni prensiplerin içinde vatandaşlann selâmetini temin ve tekeffül de vardır ki hepsinden öncedir. Devletin muntaza» man vapur işlettiği iskelelerden, insan nakliyatının bu iptidaî ve tehlikeli vasıtalarla icrasının men'i lâzımdcr. Fesin, çarşafn, kafesin, imam nikâhınm kalkbğı bir devirde mavna ile, karpuz kayığile, taka ile insan taşınmaz. Taşıyanlar mes'ul olmalı, mes'ul etmiyenler ise ceza görmelidir. Benim akltm böyle eriyor. Herhalde bu seferki bu faciadan ibret almahyız. ölenlere yanmak, müseb* bipleri ortaya çıkanp cezaya çarptır • mak kâfi değildir. Bundan sonrası için ne yapılmak lâzım geliyorsa, sıcağı sıcağına bunu da düşünüp ona göre tedbir almak alâkadar makamlann borcu • dur. ERCÜMENT EKREM Dün intihabata bütün memurlar iştirak etti Rtım Patrigi Fotyos Ef endi de Fenerde Gül camisine giderek Fırka namzetlerine rey verdi Edirne trenleri Trakyalılar tenzilâth tarifenin devamını istiyoi} Edirne «Hususî» Şark demiryollannda ilk defa olmak üzere bu seneniq temmuz aymda ihdas edilen ve evvelâ baftada bir, sonra haftada iki defaya çıkanlan tenzilâth tenezzüh trenlerinin sonuncusu, cuma günü hıncahınç denecek kadar kalabalık bir halde şehrimize geldi. 23 eylulde müddeti biten bu tarifenin yerine bugünden itibaren eski tarife üzerinden yüzde 30 ve yüzde 50 tenzilâf yapan tarifenin tatbikına başlandı. Yolcu azlığı bahanesile bu seneye kadar Edirne ile Istanbul arasında, her tür» lü şikâyetlere rağmen, dünyanın hiçbir tarafmda olmıyan ağır bir tarife tatbik eden Şark Demiryollan kumpanyası, ucuz tarife tatbikının nekadar kazançb bir iş olduğunu geçen gün müddeti biteı tenzilâth tenezzüh tarifesinden artıl» anlamış olması gerektir. Halböyle iken ayni tarifeyi uzatmamakta ve hergüne teşmil etmemekte inat gösteren kum • panya, bu kere yüzde otuz ve yüzde elli gibi göriinüşte mühim, ve fakat eski ağır tarife üzerinden yapıldığı için, ehemmiyetsiz olan bir tarife ile işe başlamış oluyor. Bu, doğnı bir hareket değildir ve Trakya halkı için olduğu kadar kumpan* ya için de zararlı bir iştir. Yıllardanberi kumpanya sırf böyle sakat bir zihniyet taşıdığı için hem Trab ya halk.ru ve hem de kendini mutazar nr etmiş ve trenleri iki nokta arasında sinek avlıyarak mekik dokumuştur. Gidip gelenler için yüzde elli tenzilât yapılırkeiı yalnız gidenlere yüzde otuz tenzilât yapılması üvey evlât muamele^ değiidir de nedir? Binaenaleyh işin bu tarafı da sakat demektir ve yeni tarife Trakya halkını lâyıkı veçhile tatmin edememiştir. Yalnız gitme bileti alıp tarifenin göster • diği müddetten sonra aynldığı yere dön mek mecburiyetinde olan bir yolcunun kabahati nedir ki diğerlerine nisbeten böyle ağır bir tarifeye tâbi tutuluyor? Kumpanya işin bu sakat tarafmı da düzeltir ve 28 eylulde müddeti biten ter nezzüb trenleri tarifesini aynen tatbik ve hergüne teşmil ederse hem kendi ka» zanmış ve hem de Trakya halkma kazandırmış olur. Temas ettiğim alâkadar halk ta bu fikirdedirler. zevat ve mıntakanın ihtiyacı tedricî surette telâfi edilecektir. Bu suretle bu mintaka at cektir. yetiştirici'iği en modera bir şekilde organize eâile Celâl B. Adanadan Yunanistanda son Elâzize geçti itilâf ümitleri Iktısat Vekili Gümüsma Reisicumhur müzakeredeninde tetkikat yapıyo? leri idare ediyor V """»mımıııııııııiüiıııııı||||!!i||||||i||||nıiiiııımıııımımııım,M.. Kazgancakta bir papas efendi rey verirken Belediye inti • habina dün de seh rin her tarafinda devam edilmiştir. Dün akşaroa ka dar intihap ya • pılan yerlerde, ts • tanbul kazalarinın hemen hepsinde, irtihap yariyı geçmi$ olmakla be • raber Şehir Mec • lisine girecek namzetlerin seçiminde Rum Patriğt asil rol oyniya • • Totyos Bfendi cak kısim bundan sonra yapilacak in • tihaplardır. Bunun için şa btrkaç gün içinde yapilacak inHhaplarin cereyan «ckli merakla beklenilmektedir. lntihabın bugüne kadar takip ettiği şekle nazaran, muayyen nizamî müd det zarfinda atılan reyier ekseriyeti temin etmiş olacaklardir. Halkmin ekserisi rey atmamiş olan kazalann intihabı temdit edilecektir. Maamafih hemen hiçbir kazada buna Ifizum görülmiye • ceği tahmin ohımnaktadir. fiş vetOmemiştir. Bu yüzden bütün in • tihap dairelarinde müşkülâta tesadüf edilmekte ve her yerde birçok vatan daş bu yüzden reyini kullanamamaktadir. Adana 7 (A.A. > Iktısat Vekili CeAtina 7 (Hususî) İki partinin uzlâl Bey, çiftçi birliği ve ziraat odası helasması için her ikisinin ileri gelenleri yetlerile memleketin çiftçi vaziyeti, zitarafından fevkalâde mesai sarfedil raat, istihsal ve satış rr.uameleleri ve mektedir. M. Papanastasiu B,vekiI M. kooperatif işleri üzerinde bir saat kaÇaldarise bütün fırka reislerinin Cum dar görüşmüş ve Kayseride yapılmakhurreisinin riyaseti altında topîanarak ta olan dokuma fabn'kası için bu sene itilâf için bir çare bulmalarını teklif eyAdanadan pamuk almacağını tepşir etlemiştir. Başvekil tarafmdan kabul edimiştir. Ien bu teklif üzerine pazartesi günü böyle bir toplanma yapilacaktır. Bu müVekîl Bey ve maîyeti dün gece saat zakereler neticesinde bir itilâfa vanl • 22 de hareket eden trenlc Malatyaya ması ümit edilmektedir. doğru şehrimizden hareket etmif ve hararetle uğurlanmıştır. Atina 7 (A.A.) Atina ajansı biî Bir rökor Fatih kazasmin Fener nah y«' bütün fstanbul nahiyeleri içinde en çok reyi tenrn ederek bir rökor kirrmstir. Fe ner nahiyesinde evveOci gün (dün) yapılan tntihapta 15,000 rey atılmiftır. Bu Fatih kazasında yapılan intihapta üç nahiyenin kullandığı reye muadü brr yekun tutmaktadir. ; Elâzizde Elâziz 7 (A.A.) Dün akşara şehrimize gelen Iktısat Vekili Celâl Bey refakatlerindeid zevatla birlikte bugün Gümüşmadeni kazastaa gitnrişur. Ora da tetkikat yapacaklardur. diriyor: Reisicumhur M. Zaimü yeni intihabat kanununun neşri için hüku metle muhalefet arasında bir itilâf husule getirmek üzere son bir teşebbüste bulunmağa karar vermiştir. Reisicumhur bugün eski başvekil M. Mihalakopulos ve onu müteakıp Hari ciye Nazuı M. Maksimosu kabul etmiştir. Müzakeratın iki üç gün süreceği tahmin edilmektedir. Atina 7 (Hususî) Salâhiyettar hükumet mehafUinden tebliğ edildigine göre eğer M. Zaimisin itilâf için sarfettiği mesai de semere vermezse hüku * raet, Cumhurrcisinüı tasdik ettiği inti habat kanununun verilmesîni istiyecek ve bunun üzerine meclisi feshederek yeni intihabata başlıyacaktır. Rum Patrigi rey verdi Belgrattaki Yunan ataşemiliteri ortada yok Atina (Hususî) Belgrattaki Yu nan ataşemtliteri miralay Liyunbas on iki gündenberi kayıptır. Kendisi, Bel • gratta en »on defa 24 eylulde göriil • müş ve o gün sefarete gitmek üzere e • vinden çıktığı halde ne oraya gitmiş, ne de tekrar evine dönmüştür. Bugüne kadar miralay Liyunbası bulmak için yapılan araşhrmalar hiçbir iz meydana çıkarmamıştır. Memarlann reylert Dün oğleden sonar, saat 12 den rtî • baren, Belediye de dahil olduğu hal • de bütün devlet daireleri tabi edilmiştir. Bütün devlet memurlan bu tatil müddetinde ailelerile beraber kazalarda bulunan sandrklara veya varsa kendi dairelerinde bulunan sandıklara reylerini atmişlardır. Bu itibarla dün san • dıklara rey atanlarin ekserisirri memurlar teskü ediyordu, Başvekil Çin heyetini kabul etti Ankara 7 (Telefonla) Çin askerî heyeti tsmet Paşa tarafından kabul edildi. Heyet bu akşam îstanbula hareket etti. Romanya ordusundaki Leh askerleri Varşova 7 (A.A.) Bükreşten bildirildiğine göre Kral Karol Sinada Lehistan elçisi M. Aricieszewski hazır bulunduğu halde son zamanlarda Romanya ordusunun manev ralarına iştirak etmiş olan kıtaatın ve tanklann geçit resminde bulunmuştur. Geçit resminden sonra Lehistan elçisile Leh ataşemiliteri miralay Covalevski ve birçok Leh zabitleri Kral tarafından öğle yemeğine davet edilmişlerdir. Kral birçok zabit ve zabit vekillerine muhtelif nişanlar vermiştir. Gülyağcılık şirketinin malzemesi Ankara 7 (Telefonla) Isparta gülyağcılığı limited şirketi tarafın dan Avrupaya ismarlanan malze menin kontenjan harici olarak it haline karar verilmiştîr. Nekadar rey atıldı Her intihap günö geçtikçe kazalarda rey adedinin artişı merakla takip edü • mektedir. Dün bir muharririmizin yaptığı tetkikata nazaran şündiye kadar halkımn en çok rey kullandığı kaza Fatih kazasıdir. FaHh kazasında dün ak şama kadar 29,000 rey isthnal edilmişti. Beyoglu kazasinin dün akşama ka • dar rey adedi 22,500 dür. Eminönü kazasmda da 22 bin rey atılmiştir. Be?iktas kazasmm rey adedi de bu rakam üzerinden tahmin edilmektedir. Rum Patrigi Fotyos Efendi dün Fener nahiyesmin Cibalide Gül camisin • de olan intihap yerin* giderek reymi kuUanmıştır. Fotyos Efendi saat tam 3,45 *c beraberinde hususi kâtibi ve bir rahip efendi buhmduğu halde bir otomobflle Gül camisine gelmiftir. Rey •andığı caminin dtsındaki bahçede ol • duğu halde Fotyos Efendi eski bir Bizans kilisesi olan bu camn görmek için camiye girmiş ve caminin yan kapismdan babçeye gecmiştir. Bahçede Fot yos Efendi bir kalem istiyerek evvelce tedarik ettiği Cumhuriyet Halk Fırka si namzet listesinin arkasina Rum Pat riği Fotyos ibaresinl yazmiş ve gözHi • gunü takarak Inteye baktıktan sonra sandığa atmıştir. Bundan sonra Patrik Efendi Cumhuriyet Halk Fnkasinın birer rey varakasmı da yanmdakilere vererek sandığa atmalarinı soylemiştir. Reyini kuüanan Patrik Efendmin Türk Cumhuriyeti tebaasmdan olduğunu gösteren buviyet cuzdanina reyini kuDan dığmi gösteren muhur basnlmişfar. Bu suretle tarihte Ok defa olarak bir Rum Patrigi Belediye intihabmda reyini kullanmiştir. Patrik Efendi sandığa reyini attıktan sonra sadece: « lyi olurî..» demiştir. i Kadri Oğuz Hâlâ o iş: Tiyatro mekteb! ve sahne hayatı (Başmakaleden mabat) tiyatrolar müdürü kendistne memleket dabilinde bu san'ate kabiliyetli nekadar genç varsa toplann ve bunlara mütemadiyen san'atin tekniği öğretilir diyinces Sonra bu kadar kullanırsınız? adamı nerede Nafıa Vekili Ismet Pş. nezdinde Ankara 7 (Telefonla) Nafia Ve&ili Ali Bey bugün tsmet Paşayı ziyaretle uzun müddet görüştü. Bugünkü intihap yerleri Bugünkü intihap yierleri şuralarda dır: Eminönü kazasında Kantarcdar camisinde, Fatihte Şehremini Ereğli ca misinde, Üsküdarda Kisıklı Belediye mevloinde, Beykozda öğleden evvel Esenceli köyünde, öğleden sonra Strapinar, Hüseyineli köylerinde, Beşik • taş kazasinda Amavutköy mnvakkit • hanesi önünde, Beyoğhı kazasında Kasimpaşa Camiikebirde, Sanyerde öğ • leden evvel Rumelihisarinda, öğ"eden sonra Emîrgânda, Kinalıadada ve Ye • şilköydc. Diye sormu». Rus tiyatrolar müdürü: Bizde bütün memlekette yamıs doğrudan doğruya devletin baktığı 380 tiyatro vardır. Cevab.pı verince Fransızm aklı suya ermiştir. Bunu bayretle naklederken tiyatro san'atin in yeni Rusyada bütün Avrupadan ileri olduğunu takdirle yazıyordu. tşte ikide bir bu sütunlarda bizim de nihayet ciddiyetle ele almaklığımızı istediğimiz san'at şube»i budur. YUNUS NADİ Maarif Vekilinin tetkikleri Eskişehir 7 (A.A.) Maarif Vekili Abidn Bey dün buraya gelmiş ve ilk mekteplerde tetkikler yapmiştir. Ve kil Bey lisenin biran önce açılmasini emretmiftir. Afyon 7 (A.A.) Maarif Abidin Bey bugün buraya geldi, lise ve ilkmektepleri teftiş etti. Dersanele • re girerek ders takrirlerinî dinledi. Adanadan geçen Ingiliz tayyareleri Adana 7 (A.A.) Londradan Botnbaya gitmekte olan M. Go. Node, M. A. K. H. Bunceyil, M. S. K. Mojhta, M. K. R. Gazdarin, M. N. J. Naralkarın rakip oldukları dört tngiliz tayyaresi birisinin makine sinde husule gelen arıza yüzünden şehrimize inmeğe mecbur kalmış • lardır. Tayyaredeki arıza tamir edilerek îki saat sonra hepsi birden seyahatlerine devam etmek üzere havalanmışlardrr. Yanlts fişler Halkin intihap defterlerinde ismîni kolaylıkla bulabilmesi ve intihap işmin süratle icrası icm her evde intihap hakkinı haiz olanlar için birer tane dağıtılan fnler Belediyede yanlış tanzim edildiğinden ekseri mahaUelerde yanliş dağıtılmiş ve bir kuun vatandaşlara da hiç Yeni vatandaşlar Ankara 7 (Telefonla) 915 kişinin vatandaşlığa kabul ve iskân • Ianna Heyeti Vekilece karar veril di. Halkalı mektebinde Gazi büstü Rum Patriğinin 12 inci yılı tes'it edildi Rum Patrigi Fotyos Efendinîn Patrik olmasuıın 12 nci senei dev ' riyesi olması dolayısile dün Patrikhanede öğleden evvel büyük bir merasim yapılmıştır. Bu merasim Patrikhane kilisesinde olmuş ve dinî ayin suretinde yapılmıştır. Sa • bahleyin şehrimizdeki oetodokslar Patrik efendiyi tebrik ederek elini öpmüşlerdir. Bundan sonra yapılan ve bizzat Patrik efendi tarafından riyaset edilen bu ayinde Yucıan, Yugoslav, Rumen ve Bulgar konsoIoslan ve mümessillerile birçok yerIi ve ecnebi matbuat erkânı hazır bulunmuştur. Ayinden sonra Patrik Fotyos Ef. davetlilere bir ziyafet vermiştir. italya ile yeni ticaret uzlaşması aktedildi Ankara 7 (A.A.) İtalya ile aramizdaki ticarî itilâfın bazı kisimlarini değiştiren 2 9 / 9 / 9 3 4 tarihli noU imza ve teab* edilmiştir. ttilâfin listelerine ait bu tadilâta gö re kontenjanlı takas maddelerinin kontenjandan kaldirilarak gayrimahdut surette ttalyaya girmesi temin edilmiş tir. ' Vekiller Heyetinin tasdikına arze dilen yeni itilâf tasdikten sonra imza tarihinden itibaren mer'i olacaktır. Aksarayda bir bataklık kurutuluyor Aksaray 7 (A.A.) Sıhhat Vekâletince keşfi yaptırılan Karasu bataklığını kurutma ameliyesine Niğde valisi ve Konya Sıtma mücadele reisi huzurlarında bugün me rasimle başlanmıştır. 1700 amele çahşmaktadır. Halk ve köylüler cumhuriyetin bu feyizli ve hayırlı işini hararetle tesit etmektedir. Bu bataklığın kurutulması Aksarayın sıhhat ve iktısadiyat için çok fay dalı olacaktır. Mükellefiyetlerini yapmak üzere çağırılan köy ameleler« d""» î« basma gelmekte dirler. Paraşütle düşerken duyduklarını telsizie neşreden adam Berlin 7 (A.A.) Alman radyo idaresi, düa akşam bir tayyare şenliği tertip ederek, dünyada henüz misli göriilmemiş bir yenilik yap mıştır. 1000 metro yüksekte uçan bir tayyarenin içinden paraşütle boşluğa atılan adamm biri, elinde 8 kilo ağırlığında kısa mevceli bir telsiz aletile, iniş esnasında bütün duy • duklarını neşretmiştir. Bu tecrübe muvaffakiyetle neticelenmiştir. Çavdarhisar harabelerinde bulunan eserler Kütahya 7 (A.A.) Çavdarhi sar harabelerinde yapılan hafri yatta yeni ve çok kıymetli eski ler zuhur etmiştir. Niifus Umum Miirfürü geliyor Trabzon 7 (A.A.) Nüfus ve iskân umum müdürü Ali Galip Bey üç gün şehrimizde kalarak ve tet kiklerini bitirdikten sonra Istanbu la hareket etti. Uşak şeker fabrikası çalışıyor Uşak7 (A.A.) Şekec fabrikası dün işe başladı. Yeni şeker bu • gün çıktı. Dün Halkalı Ziraat mektebinin methaline merasimle bir Gazi büstü konulmuştıfr. Bu münasebetle Müdür Muzaffer ve talebeden Bahri Beyler tarafından nutuklar irat edilmiş ve talebe tarafından Istiklâl ve Cumhuriyet marşları söylenmiştir. Heykeli güzide ssn'atkârımız Zevnel Bey yapmiştir. Resmimiz talebeyi heykel etrafında mars söylerken göstermektedir. Merasim pek eamimî olmuş, bilhassa genç talebeler mektepleri nin Büyük Şef in timsallerile tezyininden çok mütehassis olmuşlardır. istanbul Nafıa başmühendisligi Izmir Nafıa başmühendisi Nuri Bcyin tstanbul Nafıa başmühendisliğine, İzmir Nafıa başmühendisli • ğine de Samsucı başmühendisi Meh« met Beyin tayin edildikleri haber verilmektedir.