Katalog

Hayat Ansiklopedisi 47 nci cüzü çıktı .. İSTANBUL CAÛALOÛLU . u nO. ü4lO Telgraf re mektup adresl: Cumhurlyet, tstaabol Posta fcutusu: îstanbul, Na 246 Telefon: Başmuharrir: 22366. Tahrtr müdürü: 23838, tdare müdürü: 22365, Matbaa: 20472 umhuri Pazar7 Kânunusani 1934 Hayat Ansikiopedisi Büyiik bir kiifüphaneyi bir arada eviniıe gefiren en faydalı eserdir. Ker evde bir tane hulunmak Eâzımdır. | Igaristandan çerken [î 4 ikincikânun abahtanberi Bulgar topraklan üzerinde gidiyoruz. Bir köylü devleti olan bu komşu memlekette güzergâha tesadüf eden tarlalan ekseriyetle işlenmis ve iyi ekilmiş ola•rak görmekteyiz. lnce ve fakat sürekli bir yağmur devam ettiği için ortalık ta fazla insan görünmüyor. Etraf ve havali ise kardan bembeyazdır. Yer •yer köy evlerinden mavimtrak du îtıanlar yükseliyor. Kitnbilir Bulgar köyliileri bizimkilerin sabahleym sa bab kahvaltısı olarak tarhana çorba sı içmelerine mukabil bol kırmızı bt berli fasulye çorbası mı hazırbyorlar. • Son bubran senelerinde ziraat tnahsullerinin para etmemesinden en ziyade müteessir olan nvemleketlerden biri de Bulgaristandır. Buğday, arpa. mısır yok pahasına düsmüatür. Mahsulü• ü maliyet bedelini zor kurtaran, hatn ta knrtarmıyan fiatlerle satmak mec • burîyetinde kalmanm köylü içm ne elim, millî iktısat içm ne yaralayıcı birsey olduğunu ayni suretle ziraat memleketi olan Türkivede biz Türkler de pek iyi biUyoroz. Daba fenası çok kete bn zararlı fiatlere dahi mala müş teri bulmak zordur. Bulgaristanda vaziveti mümkün olduğu kadar taham mül edilebilecek bir sekle sokmak için hububatı dahilde biraz daba pahalıva irîihlâk ederek ibracatı k*>laylashrmak tetebbüs ve gayretlerin^en feragat edilmîş değildir. Bulgar hülcuroetinin Lütün gayreti azamî' ihraç imkânt bulteveccüh ve temerküz etmis giMemleketin tnalî siyasetini ancik bö")*> tutmak mümkün olabilece • pinden Balgaristaıun bu yoldaki ça lıonalanm pek iyi anlarız. Komsu memleketin ihracat sahasınd?ki faalivetlen tefkilâtlıdır ve muvaffakiyetlidfr, bilhassa merkezî Avrupaya ve Alman yaya dosrru. Taze meyva ihracati son senelerde belki on mîsline çıkanlmısttr. Almanyada en büyük vvmurta * i Bütün bu gavTetler Bulgaristanm buhran vazivetini ancak hafifletebil mektedir. Mem'eket, buhrandan en rok müteessir olan ziraat mem'eket lerinin ugramıs oldukları zorluklar i çinde yüzmekte devam ediyor. Bizde de ayni olan iktısadî vaziyetin tecel • li'eri neticesinde kövlünün satınalma kudreti azaldığı kadar şehirlerde durgunluk vardır. O kadar ki hükumet son günlerde borçlarm tediyesinde yhmi seneye taksim olunmuş bir ko laylık ihdası için bir nevi mo~ator yom kamm lâyihası haznlamağa mecburiyet hissetmUtir. Fak&4 mn.tbuatın neşriyatmdan büe hükmolunabilece ğine göre bu teşebbüsile Musanof hükumetinin tehlikeli bir tecrübeye gi riştiği anlaşılmaktadır. Borçlu kısım bu kanun lâyihasuun lehinde olmak lâ • zım gelir gibi görünürse de daha umumî bir görüşle bugün hükumeti tutan bazı mühim fnkalann da bu tesebbüs aleyhinde vaziyet aldıklan görülüyor. Anlaşı'an teşebbüsün memlekette mevcut son kredi imkânlannı da öl düreceğinden kurkoluyor. Ne garip tecellidir ki borçluyu himaye etmek istiyen bu Iâyihanın alacaklıyı himayesiz bırakmak gibi bir noksan arzet • tiği bariz bir surette göze çarpmakta ve hususile onun krediyi kuvvetli su • rette darbeliyeceğine hükmolunmaktadır. Musanof hükumetinin hususî borç lan tecil ettirmek teşebbüsünü ehem • miyetle takibe değer istifadeli bir ders gibi gördük: Meğer borçlu gibi alacakIı da bir vatandaşmıs! Borçlu vatandaş ödemek yükünden kurtulunca alacakh vatandas alacağım alamamak yükü albnda ezilirmiş. Daha mühimmi şu: Meğer insanlar arasındaki münasebetlerde emniyet ve itibarm kıymeti oesin paradan daha az birsey değilmis. O kadar az değilmis ki bir parça dikkst o • lunsa insanın adeta daha çokmuş diyeceği gelir. Ziraat Bankası ve saire gibi esasen menfaatleri umuma ait olan bazı mü esseselerin alacaklan üzerinde azçok tasarruf etmek mümkün olsa bile hu susî eşhas arasındaki alacak verecekleri bir kammla tadil etmenin kolay birsey olmadığı bu tecrübe ile bedaheten meydana çtkmış bulunmaktadn. Bu YUNUS NADl Mabadi 3 üncii sahifede [1 Tedavi için Viyanaya giden Baş muharririmizin ilk mektubudur. Tahrir heyeU Romanyada vaziyet 8000 mevkuf var, bir meb'us ta yakalandı Bükres 6 (A.A.) Yeni nazır lar Sinayada Kralı ziyaret ederek yemin etmişlerdir. Başvekil M. Tataresko Ticaret Nezaretinden maada Hariciye Nezaretini de muvak • katen idare edecektir. Başvekil yeni kabinenin gerek program, ge • rekse tesekkül itibarile sabık Duka kabinesinin bir devamı olduğunu söyle • miştir. İlk kabine içtimaı pazartesi günü olacaktır. Naztrlar hususî trenle dün aksam saat 21,30 da Bükreşe dönmüşlerdir. . Sanayii teşvtk isi Mevaddı iptidaiye listeleri kalkıyor Yeni tarife tatbik ediliyor Telefon ücretleri yüzde 20nisbetinde ucuzladı Hariçte mükâleme 15 kuruşken 10,5 kuruş oldu, »enelik 550 mükâleme ücreti 25 liraya indi M. Titulesko Hariciye Nazırlığını kabul etmedi, Muafiyetler gümrük tarifesile temin edilecek bu vazifeyi de Başvekil yapacak Ankara 6 (Telefonla) İktısat Vekâleti teşviki sanayi kanunu mucibince tanzim edümesi lâzım gelen mevaddı iptidaiye listelermi hazırlıyarak Baş vekâlete göndermistir. Bu muafiyetle rin ilerisi için gümrük tarifesile temi ni düsünülmektedir. Buna sebep mevcut liste usulünün suiistimale müsait olması ve herkesin hakkını müsavi surette temin edemiyecek esaslara müstenit bulunmasıdır. Fuhus mıntakaları Komisyon yarın yerleri tesbit edecek M. Titulesko Bükres 6 (A.A.) M. Titulesko dün aksam Saint Moritzden buraya gelmiş ve hemen liberal fırka reisi M. Bratyano ile iki saat müzakerede bu • lunmuştur. Bukreş 6 (A. A.) M. Tituleskonun Hari < ciye Nezaretini kabul ettiğine dair çıkan ha berler doğru değildir. Muma • ileyh liberal fırkası reisi M. Bratyano ile görüştiikten son ra Başvekil M. Tataresko ile de M. Titulesko bir mülâkatta bulunmuştur. M. Titulesko bugün Sinayada Kral tarafından kabul edilecektir. tevklfat Bükres 6 (A.A.) Bükres banli M. Dukamn katili Kostantinesko " yösünde kâin süpheli bir evde, zabıta M. Ste'eskoyu tevkif etmistir. M. Stelesko, M. Dukanm katlinde ıııç ortaklığiie maznun olup, birkaç gündür polisçe aranmakta idi. Kendisi, Duka hükumeti zamanmda Demir muhafız fırkasına mensup o* lan beş meb'ustan biridir. M. Dukanın katili ile iki suç ortağı Bükreşe getirilerek altı saat istintak edilmişlerdir. Bunlar, hâdiseden yal nız kendilerinin mes'ul olduklarını ve sirf kendi iradelerile hareket ettiklerini söylemişlerdir. Bükres 6 (A.A.) Bugün demir muhafızlardan mevkuf bulunanlann s«yuı çoğu talebe olmak şartile 8,000 kii iHdmakt^Lr. ^ ^ Zaımedildiğine göre birkaç Idşı i • dam edilmistir. Telefonunuzda 01, 03 ve 0S i aradtğtntz vakit karsüastığtnız memureler is baştnda Telefon şirketi 1 kânunusaniden itibaren bütün mükâleme ücretlerinin indirildiğine dair abonelerine tebligatta bulunmuştur. Bu teblî • gata göre mükâleme ücretlerinden yüzde yirmi nisbetinde ten zilât yapılmıştır. Hariçte mü • kâleme ücreti on beş kumıştan on buçuk kuruşa indirilmiştir. Şirket halktan bu miktardan fazla üc • ret istiyen telefon umumî abonelerini derhal en yakın Telefon şirketi mümessillerine, yahut Belediye memurlarına şikâyet etmelerini halk tan rica etmektedîr. Belediye, şirkete yeni tarifeye dair noktai nazarını sormuştur. ŞirMabadi S inci sah fede Fuhas komisyonu azası Gizli fuhuş ve zührevî hastalıklarla mücadele komisyonu azasından Belediye başmSfettişi Tevfik, Emniyet müdür muavini Hüsnü ve emrazı zühreviye teşkilâtı müdürü ZUmi Beylerden mürekkep heyet dün şehrimizde fuhus mıntakası olacak yerleri tetkik etmiştir. Komisyon yarın toplanarak bu tet kikat neticelerine göre mmtakalan tesbit edecektir. Romadaki müzakereler ne netice verdi? İtalya silâhlar meselesi bitînciye kadar Milletler Cemiyeünin ıslahı talebinden vazgeçmi^ Paris 6 ( A. A.) Sir Con Simonun bugün Romadan buraya gelmesi bekleni liyor. Buradan tay yare ile Londra ya gidecektir. tngiltere s«fa retine inecek o lan Sir Con Simor. Pariste kalacağı i • ki saat zarfında Fransız nazırlari le göriişmiyecek tir. Paris 6 (A. A.) Sir Con Simon ve zevcesi, Fleşdor tayyare sile Londraya hareket etmislerdir. Universitemize varidat membaları bulmak lâzım! Prof. Malş Başmuharririmizin fikrine iştirak et mekte, bunun süratle tatbikını btemektedir J Başmuharririmizin 3 kânunusani tarihli nüshamızda çıkan «Üniversi • teyi nasıt takviye edebiliriz?> ser • levhalı başmakalesi Universite muhitinde çok büyük bir alâka u yandırmıştır. Başmuharnrimiz bu makalesinde vaktile medreselere tahsis olımup mahalline masruf olmadığından heder olup giden evkaf yerine şimdi Universitemizi takviye edecek yeni evkaf vücuda getirilmesi zaruretinden bahsetmekte, bu hususta Belçikadaki yüksek tahsil evkafmı misal olarak göstermekte idi. Universite ıslahat müşaviri pro fesör Malş dün kendisile görüşen bir mubarririmize şunları söylemiştir: « Cumhurtyet gazetesinin Ü niversiteye tahsis ettiği başmakaleyi alâka ile okudum, çok güzel ve yerinde buldum. Universitelerin yük selmeleri ve mükemmel techizata tnalik olmaları için her yerin hükumet bütçesinden ayrı varidat mem Evvelki gece dört zelzele oldu Zelzelenin merkezi şehrimizden 100 kilometre mesafededir Evvelki gece biri saat 19 u 21 dakika 32 saniye gece, ikincisi saat 22 yi 54 dakika 2 saniye geçe, üçüncüsü saat 2 yi 3 dakika 15 saniye geçe, dördüncüsü de saat 3 ü 36 dakika 18 saniye geçe şehrimizde dört zelzele kaydedilmistir. Bunlardan ikincisi ile dördün cüsü uykuda olanlar tarafından da hîssedilecek derecede şiddetlice olmuştur. Bu zelzelelerin merkezi, şehrimizden 100 kilometreyi tecavüz etmiyen yakın bir mesafede tahmin edilmistir. Universite Islahal Müşaviri Prof. Malş baları vardır. Hatta Amerikada mün« hasıran hususî gelirlerile yaşıyan U' Mabadi 3 Sneü sahifede} UIUUlllintlliiau^ııiiiıııııııııiHlllllIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIllllllllHlllllinillltllillllllllllllllllllllllllllllHlllllllIIIIIUIIIIIllfnilllinillllllllHltnliHI Müzakere' neticelc Roma 6 (A yan Başvekili M. Musolini ile tngiltere HafTl , J A.) İngiltere Hariciye Nazın M. Naztrt Sir Con Simon karşt karşıya Simon Romadan M. Simon ile M. Musolini arasında yahareketinden evvel M. Musolhvi ile pJan mükâlemeleri mevzuu bahsede yaptığı mükâlemeler hakkında Fransa rek diyor ki: sefirine malumat vermiştir. Romada « Resmî tebliğden, mükâleme ki Fransız mehafili netice hakkında ollerden ve M. Simonun dün hareketindokça memnuniyet göstermekte ve den evvel yaptığı beyanatfar. en açık silâhsızlanma meeslesinde muvaffakiolarak anlasıîan şey, hukuk müsavah yet elde edilinceye kadar Mil'etler Cenı tahakkuk ettirecek olan tekrar si miyeti ıslahatınm tehirînin kabul etlâhlanma hususundaki Alman tezi ile mek suretile M. Musolinin'n gösterdi silâhsızlanma konferansma avdet et pi ıızlasma fikri takdir olunmsktadır. mek yolund«ki Franstz tezî arasında Mezkur mehafil Almanyanm silâhlanbir tngiliz Italyan tavassutuna yara • ma talebincVn ileri gelen meseleler yabilecek sarih bh mutavassıt for hakkında da mühim bir adım ablmış mülün henüz mevcut olmadığıdır. Paolduğu mütaleasındadır. ris ve Berlin konuşmalanndan sonra Fransız gazetelerinin nesriyatt Roma mülâkahntn ferdasında bilin • mesi lâzım gelen keyfiyet Almanyayı Paris 6 (A.A.) Havas Ajan Mabadi 3 üncü sahifedt sından: Ekselsiyor gazetesi, Romada Bursada beş zelzele oldu Bursa 6 (Telefonla) Burada bugün biri şiddetli olmak üzere beş defa zelzele oldu. RGAHİ BAKIRYOLU /// mmmmmm Hediyelerim iz Yılbası hediyemize iştirak eden karilerimiz on bini mütecavizdir. ı On bin zarfın her birinin içinde 19 numaro olduğundan 200,000 e I yakın numaranın tasnifi lâzım geU mekte ve tasnif muameleri bundan I dolayı uzamaktadır. Bu işte çalıaanlarm mikları tezyit mdlîmif olmasma rağmen tasnifin birkaç gün daha türereği tabiidir. Tasnif biter bitmez, hediye alan karllerin listesi nesredilecektir. Muhterem karilerimtzden birkaç gün daha scbretmelmrini riea * derlz. """,' •«• !•• i,000,000 ÜRALIK B TERTİBİ SATIŞA ÇIKARIUYOR Memlekete hizmet! faiz. İyi bir gelir. inede iki zengin pİKRAMİYE rftV u. iim&mriçggR w) fS^^tL^^^ ^b^> u mm •ı Beş gün kaldı: Dahilî istikraz iahvili almadınızsa ahnız IHIIIUHIMnilllMIIIIIHIIMIIIIIIIIIirnilHIMIMIIIIIIIIIMIMMIIIIUIMIHIIIIIIIIIinilllllllllllliriiniMiniliniMinlllllilHIIMIIIIHIinillliniUlllllllltlllllllOHHlMIUiniMIHUIinn DOLGUN İKRAMİYELI VE 7.5 faizi ile sağlam bir geliri olan istikraza iştfrak için istical ediniz. Tafsilât ilân sah.iesinde.