Katalog

Hayat Ansiklopedisi 47 nci cüzü çıktî n u umhuny .,„ İSTANBUL CAÛALO&LU UniinCU S e n e : NO, 3 4 7 3 Telgraf ve mektup adred: Comhurlyet, İstanbul Posta tortusofe tstanbul, Na 24« Teleîon: Ba§muharrtr: 22368. Tahrtr müdürü: 23236. îdare müdürü: 22365. Matbaa: 20473 P^rşembe 4 Kânunusam 1934 Hayat Ansiklopedisi Biiyük bir küiüphaneyi blr arada evİRİze getireıt e* faydalı eserdir. Her evde bir laae bulunmsk lâzımdır. ilk tedrisat Ve onun hocaları öy mektebi ve köy muallimleri derken gitmiş parmağımın tam k yaranın üstiine koymufuz: Meğer yalnız köy mektebi ve onun ho ean değil, alelumum ilk tedrisat hocalarınm halleri ıslaha muhtaç bir vaziyette imis. Malî vaziyetleri kuvvetl'ce olan bazı vilâyetlerimiz müftesna cla • rak hemen ber tarafta ilk tedrisat hocalaruun maaş almak hususunda inti zamdan mahrum bir halde buîunduk • lanna hükmetmek lâzım geliyo;. Eğer buna bir de ilk tedrisat denüen asıl maarif ismin sehirde ve kasabada na sıl, köyde nasıl olrnası lâzun gelece ğini.ilâve edersek meseleyi bü\ün aü muÛie önümüze almış bulunuruz. Hocalarm vaziyeti ıslaha muhtaç olmakla beraber simdi halinde bize hakika • ten pahalıya malobnakta olan ilk tedri&ttan aldığımn neticeler dahi s'feı bir tetkike tâbi tutulmak elzemiyetin den vareste değildir. Biz mekteplerden hep memur mn yetiştireceğiz diyen tenkitçi zirmiyetin müteassıp bir taraftan değiliz. Devle "tin binbir memur îsriyen işleri iç'n % damakıHı yetişmiş vatandaşlara ihti > yacumz vardır, ve bu hiçbir zaman ehemmiyetsiz bir i* sayilmamahdnr. Devlethnizin işlerini kendimiz görmi • yeceğiz de bunlan görmeğe hariçten adam nv getireceğiz? Elbette .'ıayır, bin kere hayır. Sonra devletin işleri oyuncak mıdır ki onu rasgele herhangi bir ehliyete, yani ehüyetsizKğe tevdi edebılelim? O da değil tabiî. Yalnız su kadannı kat'iyetle kaydetmek lâ • zundır ki mektepler münhasıran ıre mur farbrikası vaziyetmde bulunduruIamaz. Zaten mülkî ve askeri bircok hizmetlerin îhhsas tahsillerine ihti yacı vardır. Bunun haricinde her tahsil derecesi mezununun vazife göreceği işler bulunur, ve bu işler için aranılan ehliyet şeraiti gözönünde tutularak tabiî memurlan da ona göre alınır. Biz bu noktayı ne ehemmiyetsiz, ne de lüzumsux görmüyoruz. Fakat şu var ki mekteplerde okoyanlann ekserisi hayatlarmı yalnız devlet teskilâtında bir vazife almakla kurtaracaklan kayit ve gailesine kapılırlarsa giderek bunlann çoğalan adedinin memleket için bir gaile teşkil etmesinden kurtulunamaz. O zaman Türk mektepleri bir sürü şehadetnameli issizler yetiştiren müesseseler olmak mevkiine diişerler. Maarif hayahnda bizden ileri memleketlerin hemen hepsinde mühim içtimaî bir meseie teşkil etmiş olan bu vaziyet üzerinde daha ziyade durmıyarak ilk tedrisata ve onun hocalanna geliyoruz. İlk tedrisat hocaJan maaşlarmm muntazaman tesviyesini hususî idare lerîn bütçelerile temin edememekte olduğumuza göre bir kere hergün fe • nadan betere gitmek istidadmı gösteren bu vaziyete bir çare bulmak lâ • zundır. Eğer bu çare hususî idareler • deki maarif hisselerini umumî batçe ve binaenaleyh ilk muallim maaslannı da umumî muvazeneye almakla temin olunacaksa nihayet bunun dahi yapıl ması zarurî bulunduğunu bundan ev • velki makalemizde sarahat ve kat'iyetle ifade etmiştik. Bu vesile ile senelerdir bu vaziyeti yakmdan gören salâ • hiyetli kimselerin muhtelif çareler içinde en kestirmesmi bunda bulduklannı ilâve edebiliriz. ; Fakat bize öyle geliyor ki biz ayni zamanda ilk tahsilin mahiyet ve isti • kameti üzerinde dahi düşünmeğe mecburuz. Şundan dolayı ki nihayet birgün bizde dahi mecburî olacak olan ilk tahsil, kendisjnden geçen bütün talebeyi daha yüksek mekteplere vermez, belki bunlarm biiyük ekseriyetini doğrudan doğruya hayat sahnesine salar. öyle olduğuna göre ilk tahsilin jbuyuk kısmı bizde de azçok okuyarak* {dünyanın Hanyasile Konyasıru öğrenrniş hayat adamlan vermelidir. Basit bir muhakeme ile önümüze ilk çıka cak hakikat bu değil midir? | Eğer hakikat bu ise olan bu değil • dir. İlk tahsilde biz çocuklanmıza şüpjhesiz vatandashk ve insanlık şahsiyeti içm çok faydalı birçok şeyler öğreti 'yoruz. Fakat onları hayatta is ve ka zanç sahibi yapacak nazarî ve amelî ıbilgilerle teçhiz etmek hususunda benüz esaslı birşey yapamamış olduğu muzu itirafa mecburuz. Maarifimizin 'devlet hizmetleri için hergün daha mütekâmil adamlar yetiştirmekte olduğuna şüphe yoktur. Hayata adam yetiştirmek hususunda takviyeye ve belki yeni baştan tetkike muhtaç bir vazi • Romadaki müzakere M. Musolini ile Sir Con Simon dün görüştüler Milletler Cemiyeti ve Almanyanın talepleri hakkındaki mükâlemeler bugün de devam edecek 1934 bütçesi Müreftede yapılacak petrol taharriyatı •V İktısat Vekâletme üç milyon lira fazla tahsisat ver^ecek Ankara 3 (Telefoala) Maliye Vekâleti subat iptidasında bütçe tetkikatına baslıyacaktır. Heyeti Vekile, Maliye Vekâletince kânunusani raridat ye kunu ahndıktan soaura toplana cak, her Vekâletin 1934 senesi tahsisat yekununu tesbit ede cektir. Vekâletler bu yekunlara gore bütçelerini tanzim edecek lerdir. Mabadi 6 nct »ahifede Mütehaşsıs heyet geldi j 1 veMürefteye hareket etti Mardinde yapılan tetkikat iyi neticeler Müreftede de petrol. 1 lıınara Nadir Şahı bir kadın öldürtmüs! Suikasti örten esrar perdesi yırtılıyor M. Matolini Roma 3 (A.A.) Havas ajann muhabirinden: M. Musolini ile Sir Con Simon arasmdaki görüşmelerden bi risînin bugün öğleden sonra, ikincisi nin yann sabah yapılacağı tahmin e • diliyor. tki devlet adamı Milletler Cemîyetinin tensiki ve Silâhlan bırakma me • seleleri hakkında mutabık kalmağa çalışacaklardn*. Birinci mesele hakkında Musolini • nin telâkkisi sudur: Musolini Milletler Cemiyetini kaldırmak değil, kuvvetlendirmek, Mil • letler Cemiyeti muahedestni sulh mu • ahedelerinden ayırmak, Milletler Ce • Bombay 3 (A. Sir Con Simon A.) Royter Amiyetinden gayrikabili tatbSc olan cejansından: zalandnmak vazifesini almak istiyor Kâbil gaze • ve Milletler Cemiyeti içinde yüksek telerinden biri, mes'uliyetli devletlerden mürekkep bir Nadir Şahı öl idare uzvu teşkiline müsaade et • düren Abdülha • mek üzere devletler arasmdaki mü likin yaptiğı söy savat meselesinm yeniden tetldkmi talenen bazı iti lep ediyor. Silâhları bırakmağa gelince ttalyarafları olduğu gi nın arzusu Alman ve Fransız noktai bi sütunlarına nazarlannın arasım bulmaktır. geçirmistir. lngiliz gazetelerinin mütalealart Bu itirailar Londra 3 (A.A.) Gazeteler budan açıkça anlaNadir Şah gün Romada başliyan konuşmalardan şıldığına göre Abdülhalik, bu cina umulmadık neticeler beklememekte, yeti çok sevdiği güzel bir kadının Mabadi € mcı aahifede sevk v« tazyikı üzerine islemiftir. Bu kadın, en.ştcsmm Nadir Şanra emrile idam edilmis olmasının intikamını almak için Nadir Şahı öldürmek hususunda tereddüt gösteren Abdülhaliki korkaklık ve alçakhkla itham ede ede öfkelendirip çileden çıkarmış ve cinayeti yap • mağa sevketmistir. Heyet azanndan Amerika petrol Mr. Vudton, Mr Anadoluda petrol mıntakalannda alh aydanberi tetkikat yapan tktısat Vekâleti petrol arama ve isletme şu besi müdürü Cevat Eyüp, petrol mü hendisi Lokman Kemal Beylerle A merikalı mütehassu M. Peyç, M. Vudson ve M. Mozesten mürekkep bir heyet şehrimize gelmiştir. Heyetm tetkikatı bilhassa Mardin de zengin petrol mıntakalan bulundu • ğunu teyit efmiştir. Heyet, Müreftede petrol bulunan mıntakada evvelce yapürms olan tetkikatı neticelendirmek üzere dün aksam Mürefteye hareket etmtstir. Heyet reisi Cevat Eyüp Bey bir muharririmize demiştir ki: « Mardinde yaptığımız arastır • dl t.e.' ol tşletme müdürü Cevat Eyüp Bey (sağda) ve mühendit Lokman Kemal Bey malarda ümit verid neticeler elde e • dilmiş ve jeolojik tetkikler bu mmtaka' Mabadi 3 ünca »ahifedej Gemilerimizin Ispanya seferleri başlıyor Olen çocuğun babası faciayı anlatıyor Türkiye Ispanya hattının ilk seferi 1 martta Erzurum vapuru tarafından yapılacak M.Papasİstanbulda Etfal hastanesindeki, hâdisenin tahkikatı bitti, müfettiş raporu Vekâlete eönderildi Yunanlı aktör tekrar Sıhhiye Müdürü Beyin verdiği izahat şehrimize geldi Şişli Etfal hastanesine getirilen hasta bir kızcağızın hastaneye kabul edilmemesi yüzünden öldüğü iddia olun muş, tahkikata başlanrmstı. Sıhhiye müfettişi Bürhanetttn Bey dün tahkikatmı bitirmiş ve raporunu Vekâlete gön • dermiştir. ölen çocuğun Mecidiye köyünde Taşocağı caddesinde 12 numaralı evde oturan babası araba tamircisi Sü • leyman Efendi dün matbaanuza gel miş, hâdise hakkındaki şikâyet mek • tubunu teyit etmiş ve çok müteessir bir halde şunlan »öylemtştir: « ölen kınm iki buçuk yaşmda idi, ismi Nermindi. Ramazanm Bdnci günü çocuğun sesinde kmklık hisset „ tim. Eriesi günü sesi daha ziyade kı °^S ÇOCttgUtl dün matbaatTU*& (Mabadi 6 mcı »ahifede) gelen baban Süleyman Ef. uuıiHiMiıııııııuınııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııınıııııiMiıııııııiMitıııııııııııııınııııııııııııııııııııııııınııiııııııııııııııiHiııııııııııınııınııınt İtpanyaya ilk sef eri yapacak otan~Erzurum vapuru ve Yelkencizade Lütfi *>'. şıyan bu ecnebi vapur kumpanyalarına yalnız navlun bedeli olarak senen« 78 milyon lrra veriyoruz. tthal ettiğimiz eşyamn nakliye ücretleri ile bu hesap 1012 milyon lirayı bu • luyor. Haricî hatların millî vapurlar tarafından teessüs ve idamesmdeki faideleri lskenderiye seferlerinin lâğvine kalkışıldığı sıralarda bu süMabadi 4 üncü sahifedm y a ki bilhassa köylünün maddî haya tını düzeltmiyecek olan mektep vazifesini görmemekte olan bir müessete sayılmaktan kurtulamaz. Bu cihet be • hemehal ıslah olunmahdır. Beş altı sene evvel memleketimize Con Dui atlı bir Amerikan terbiye raSftehassısı gelmişti. Biz bu zatın raporunu görmedik ama o dikkatle okunsa orada faydalı fikirier bulunacağmı zannediyoruz. Hocalarnun vaziyeti etemmryetle nazan dikkate alınmak lâzun gelen ilk tedrisat bizde kendi mahiyeti tti • barile de işte böyle bir mevzu, yani binnefis kendisi hâlâ halloiunmamıs bir meseledir. Türkiyenin haricî ticaretme ait mü nakalât işleri ötedenberi ecnebi vapur kumpanyalannm elinde kalmıstır. Bu kumpanyalar müşterek çalıştıklan hatlarda aralannda anlaşmak suretile navlunlan çok fazla yüksebnişlerdir. Bunlar münferiden hâkim olduklan hatlarda ise dünya münakal&t fiaîlerfle kıyas kabul etmiyecek derecede ağır tarife tatbik etmektedirler. Harice sevkettiğimiz malları ta yette bulunduğu ise söz götürmez diğer bir hakikat olsa gerektir. Bu satırların maksadında eksik ya pılmış ve yanlış yapılmakta olan bir işten dolayı kimsenin ve hiçbir yerin tenkidi bulunmuyor. Türkiyenin ma arif hayatı daha dünkü hikâye denilecek kadar yenidir. Avrupaî şekilde ve Avrupaî manasile maarif hayatına dahil olmaklığımızın hakikî bir he sapla yarım asırlık bile ömrü yoktur. Tedrisatta vahdeti kabul ile memle • kette hakikî nvaarifi bizim genç Cum • huriyet rejimimiz tesis etti. tlk tedrisatta bizim gördüğümüz yanlışlık mütekâmil memleketlerden ahnan şehre ve köye ayni suretle sa • mil yeknesak usuldedir. Biz o iddiada Karilerimîz M. Papası pek iyi hatnlarlar. Bu Yu nanlı genç artist geçen sene bir Yunan kumpanya sfle birlikte şeh rimize gelmiş, burada oyunlar ve rirken bir akşam Maksimde zengin bir musevi aile sintn kızile tanıs * mışh. Sonra M*( M. Papas Papas ile bu Matmazel ailesinden gizli olarak Atinaya kaçmışlar, bir taraftan ailesi, diğer taraftan zabıta izlerini haftalarca aramıs, durmuş, nihayet Mat mazel Atinaya giden babasile beraber ailesine dönmüştü. Şimdi bu Yunanlı artist yeni bir Yunan kumpanyasile birlikte tekrar şeh rimize gelmiştir. Bugünlerde oyunlarma baslıyacaktır. Baro heyeti dün Barolar kongresine gitti llltlllllllllMllllllllilillilinillMlinMlllhlllllllllllllllMllllinilllllHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIMIIinMlllllllllllllllllllllllllllMIIIIMIIIMIIIIIHIIIIIimillll Romanyada kabine beş gün durabildi Sabık Ziraat Nazıtı M. Tataresko Başvekil oldu Bokreş 3 (A.A.) Cumartesi günü mevkü iktıdara çağnlan Angelesko kabinesi bugün istifa etti. Yeni kabinenin teşkiline, Duka ve Angelesko kabmelerinde ziraat naaırı olan Tataresko memur »dildi. TaCareabo, Sgfedenbert kabmftsrni teskS ile uğrasıyor. Yeni kabinenin, vavvkaUdaliiİRİ karfdıyabile Mabadi 7, inci »ahifede Hâfim, HalH Httnd o« tic+et* tzmirde bu cuma günü toplanaeak Bato)ar kongresine tstanbul Barosu natnına iştirak edecek olan Baro reisi HaUl Hilmi, avukat Refet Hâşun ve Haaan Ferit Beylerden mürekkep he I yet <Un.«Utalı teanl* Eskjtehir* harobat «tznts v« birook «vokatlar tarafmj dan »^l&n^»»^^^;^;!. . j Heyet, Eaküehirdco Afyon tren&e I tzmiro cidecektir. YUNUS NADt ııııııııııııiHiınıınııımııiMiııııııııımıııııniMiıııııııııııııınıııııııııııtıııııııı ııııııııııııııı tıııiMiııııııiMiııırınıııiMiMiııııınııııııııııiıııııiMiiıiıııııııtıınııııtMiiıiıinııiııiıifiMitıımmtiTnınııiMmnnnttnnnmmımniNiıuıınıııiMHiınııııı^ DOLGUN IKRAMIYELI VE 7.5 faizi ile sağlam bir geliri olan istikraza İştirak için istical ediniz. Tafsilât iiân sah îesinde.