Katalog

! = 7 Ağustos 1932 'Cumhuriyet S O N T E LG BAF LAR Yeni döviz kararnamesi Hitler yelkenleri Suya indiriyor! Heyeti Vekileden çıktı Satışlarma mukabii Türk malı olmıyan lara döviz verilmiyecektir Ankara 6 (Telefonla) Heyeti Vekilece kabul edilen, Türk parasını koruma 6 numaralı kararnamesi şudur: 1 Döviz murakabeıi ikame edip te Türkiye'den memleketlerine yapılan ithalâtın dövizlerini vermi yen memleketlerle, ülkesi dahiline Türkiye'den girecek malların ithalini menetmiş olan memleketlerden Tiirkiye'ye gelen eşya için döviz veril mez. Bu memleketlerden mallarını Türikey'ye itha! etmek istiyenler den malların Türk parasile tutarının Merkez Bankasına tavdi edilmiş olduğuna dair vesaik ibraz etmiyen Ierin malları gümrüklerce memleket dahiline ithal edilmez. Bu suretle Merkez Bankasına ya tırılmış olan paralar ancak o memleketlere ithal edilmek üzere Türk mahsulü mubayaası hususunda kullanılabilir. 2 Ülkesi dahiline giren mallar îçin yüzde muayyen bir nisbette döviz veren memleketler muvaredatına karşı ayni nisbette döviz ita olunup mütebaki kısmı için birinci madde mucibince muamele olunur. 3 Bu kararname neşri tarihin den muteberdir. 12 ağustos ve 19 ağustos SLER Adsız kabraman! Keriman Hatis Hanım. Dünya Güzeli olur olmaz, bu miisaba kaya sütunlarmda iki satırhk yer ayırmak istenıiyenler, bütün sahifelerini açıverdiler... Artık, sevimü Ecemize ait her şey aziz bir hatıra kıymeti ka zandı: Gözler ona dair her manzarayı görmeğe, kulaklar ona dair her sözü işitmeğe çafışıyor ve matbuat, her gün toplıyabüdiği resimleri, yazıları, haber • leri, hatta yalanları, sütunlarının geniş vitrininde cömert bir alâka ile teşhir ediyor... Dünya Güzelinin şöhreti, bü • tün karanhk köşeleri, silik çeh releri, gizli manzaraları meyda • na çıkaran bir delikten sızmış güneş sütunu gibi etrafını aydın* iattı. Bu zengin ışık yağmuru attında Fındıkh apartımanı ma lumumuz oldu, Keriman Hanı • mın yatak odasını gördük, de vam ettiği mektebi öğrendik, yakın ve uzak akrabaları, komşu çocuklarını, Fatuş Hanımı tam dık. Amcaların, dayıların, tey zelerin, halaların fikirlerini okuduk... Hâsıh, ne var, ne yok, hcpsi yazıldı, çizildi, dizildi... O kadar ki, nerdeyse, ebesinin ismi ile beşiğinin resmini de koya caklar! Bütün bu alâka bizi memnun eder. Keriman Hanımın muvaf • fakiyeti, cidden öğünmeğe değer miltî bir zaferdir... Ancak .. Evet, ancak, zaferle biten bu güzellik muharebesinin tekmil plânlarını hazırlıyan, erkânı harbiyesini toplıyan, cephanesini tarfeden biri var ki, o meçhul fedakârdan bahseden yok... Bu zafer şenliği içinde, bütün matbuatın unuttuğu bu adsız kahramanı tanıdınız, değil mi?... Cumhuriyet gazetesi! Cumhuriyet'in büyük yüzme müsabakaları Dün içtima eden heyeti tertibiye müsabaka proğramını hazırladı Nazi reisi kabineye müzaheret edecek «mıım'iınıllinilllltlllllllülllllHHU'IHIIIIIHIIIIIIIIIımıııiM»!! Ordu'da 35 saat Yağmur yağdı! Bu yüzden iki köyde hasar ve heyeîân oldu Ankara 6 (Telefonla) Aldığım malumata göre Ordu'da 35 »aat devam eden şiddetli bir yağmur yağmış ve 248 milimetreye baliğ ol • jnustur. Bu yüzden Gölçöy nahiyesinin Ağızlar kariyesinde bir heyelân olmuş, 2 adam ölmüştür. Perşembe na,hiye*min Develi kariyesinde de bir heyelân olmuş, 3 ev yıkılmış, vilâyet yollarında da epeyce hasar husule gelmiştir. Unye'de de 35 metro tulünde bir köprünün ayakları yıkılmıştır. Ankara'da sıcaklar çok şiddet • Jendi. Bugün hararet gölgede 35, .güneste 60" dfereceye çıktı. Herkes Karadeniı plâjına hücum ediyordu Orman çiftliğinde yapılan bu büyük havuz çok rağbet görmekte ve sıcaktan yaıı«nl»r oraya koşmak tadır. İstinaf Mahkemeleri Vazife ve salâhiyetler tesbit olunuyor Ankara 5 Yeni teşkilât kanunu mucibince bir reis, iki azadan ve mülâzimlerden mürekkep olarak teskil edilecek istinaf mahkemeleri hukuk ve ceza kısımlarına ayrılacak, reisler Temyiz hâkimliği derecesinde ola caktır. tstinaf mahkemelerinde teftis ve tahkikattan başka icabında azalık vazifesini de görecek müfet • tiş hâkimler bulunacaktır. İstinaf mahkemelerinin hukuk daireleri ilk mahkemeler ve hâkimliklerin 25 liradan 300 liraya kadar para, mal, alacak ve nüfus kayıtla rının tashihî hükümlere dair istinaf davalarını kat'î olarak halledebile ceklerdir. Bu fıkra haricindeki davalar kabili temyiz olmak üzere karara bağla nacaktır. • ~* • »^i*1* r: Ceza daireleri de bu ikî fıkra mucibince vazife göreceklerdir. Mah kemeler arasında vazife ve salâhiyet itirazlarile, ağırceza reislerinin iti razı kabil olmak üzere verdikleri kararlar aleyhindeki itirazlar da bu dairece tetkik olunacaktır. tstinaf mahkemelerinin kat'î olan vey«. temyiz müddeti geçmesinden dolayı kat'ileşen c « » ve hukuk hü kümlerinin diğer kat'î hükmün içinde kanuna muhalif bulunanalar gibi; kanun nef'ine bozulmasını müdd'eiumumilerin ihbarı üzerine Başmüddeiumumî Temyiz mahkemesinden istiyebilecektir. Adliye Vekili dahi böyle bir halde Başmüddeiumumiliğe yazılı emir verebilecektir. İstinaf birinci reisi, mıntaka da • hilindeki hâkim ve mahkemler üzerinde nezaret hakkı, istinaf mahkemesinin her dairesinde riyaset salâhiyetini haizdir. Bu itibarla bütün mahkeme ve daireler üzerinde daimî bir murakabe de bulunacak, bizzat veya müfettiş hâkimler vasıtasile tahkikat yaparak dsyasını Vekâlete gönderecektir. Berlin 6 (A.A.) Müfrit milli yetperverlerin sabık lide.ri Otto Strasser'in mürevvici efkârı olan Front Noir gazetesine Hitler ile Von Schleicher arasında gizli bir misak vardır. Hitler'in asgarî 2 sene müddetle Von Schlcicher'den ilham \\n.< k bir kabineye karşı müsamahalı davranmağı taahhüt etmiş olduğu rivayet edilmektedir. Buna mukabii Von Schleicher, Hitler'in reisicumhur olmastna mâni olmamağı ve Nazi'lerden bir kaç kişinin kabineye girmesine ve müfrit milliyetperverlerin bazı prensip lerinden mülhem bir siyaset takip etmelerine ve bilhassa marksizm aleyhinde ve Almanya'nın yeniden si lâhlanması lehinrfe amansız bir mücadelede bulunmalarına müsaade etmeği taahhüt eylemektedir. S0 günde 322 arbeâe Ankara'da dehçetli sıcaklar Berlin 6 (A.A.) Almanya'nın Prusya'daki kanunî komiseri M. Bracht tarafından neşredilen resmî bir liste, Berlin hariç olmak ü?ere Prusya dahilinde 1 haziran ile 20 temmuz arasında vukua gelmij olan 322 siyasî arbede esnasında 72 kişinin ölmüş ve 497 kişinin yaralan mış olduğunu göstermektedir. Polis raporlarma nazaran, bu arbedelerin 203 ünden komünistler, 76 sından Nazi'ler ve 21 inden de Tunç cephe teşkilâtı mensupları meiuld'ürler. 25 arbedenin mes'ullerl kimler olduğu tayin edilememiştir. Resmî mehafil, Koenigsberg hâdiseleri hakkmda yeni izahat vermemektedir. Yalnız ortada Hitler'cilerin mes'uliyetlerini gösteren resmî tebliğ vardır. Schlezvig Halsteîn hükureeti reisinin raporu, ^ltona da dahil ol d"uğu halde bu mıntakada vukua gelen hâdiselere hücum kıt'alarınııı hareketlerine hâkim olmıyan müfrit milliyetperverlerin sebebiyet ^ermiş olduklarını göstermektedir M. Bracht, fırka farkı gözetmekaizin, iğtişaş âmillerine karşı son derece şiddetle hareket edeceğini yeniden teyit etmiştr. Kaydolunanlar dün Akşam 18 kişi oldu Buîgaristan'da »eylâp Sofya 5 (A.\.) Bulgaristan'ın şimalirdeki eyaletîerden bir çoğunda dün aksam bir kasırga olmuş ve ehemmiyctli tahribat yapmıstır. Düstüğü verlerde 10 «antimetre kalınlığında bir tabaka haııl eden dolu ile karışık jjayrt şiddetli yağmurlar ekinleri tamamile mahvetmistir. Kasırga, bir cok ağaçları kökünden çıkarmıstır. Telefon hatları ehemmiyetli surette hasara uğramıştır. Bu kasırga, Novosen köyünü hemen tamamile harap etmistir. Ka«ırga ile ayni zgmanda bu köyde bir de feyezan olmuşiur. Ahaliden 7 kis> ve külliyetli miktarda hayvan sular altında kalmış ve bo ğuJmuştur. Kat'î hükümlerin bozulmast Bir ingiliz vapuru karaya oturdu Londra 6 (A.A.) 314 yolcu ile Weymouth'dan Jersey'e gitmekte olan S. Patrick vapuru sis yüzünden Corbiere burnunda kayaya bindir ıniştir. Ambarlardan birisi sularla dol muştur. Diğer bir vapur yolcuları almış ve St. Patrick vapurunu yedeğe alarak Saint Helier'ie doğru çekmege başlamıştır. Londra 6 (A.A.) Mrs. Victor Bruce, refakatinde iki pilot bulun duğu halde havada uzun müddet Ka!. mak rekorunu kırmak üzere Ports mouth'dan havalanmıstır. Mumaileyha, bir ay havada kalabileceğini ümit etmektedir. Londra 6 (A.A.) Kesif bir *is içinde 15 saat devam eden yorucu bir uçuştan sonra kadın tayyareci Mis Bruce, Mans denizi üzerinde benzin kaçmasından ve telsiz cihazının fena işlemesinden dolayı VVeight adası açığında denize inmeğe mecbur kalmıştır. Deniz tayyaresi, sahile çekilmiştir. Mis Bruce tamiratın vakit ve zamanile yapılacağını ve yarın üçüncü teşebüsüne başlıyabileceğini ümit eylemektedir. Bir kadın tayyareci bir ay havada kalacaktı inmeğe mecbur oldu Heyeti tertîbiyenin dünkü içtîmatriâa Vülunarilardan bir grup rine verilecek olan vesikayı ibraz edecekler ve numaralı başlığı alacaklardır. 10 Perşembe günü doktor muayenesine gelmiyen ve vesika almıyan • lar müsabakaya giremiyeceklerdir. Gazetemiz tarafından tertip edilen 11 Hanımlar arasmdaki müsababüyük yüzme müsabakaları hakkında kalar 19 ağustos cuma günü yapılacakkat'i bir progtam tanzim etmek maktır. sadile müsabaka kcmitesi dün matbaamızda bir içtima aktetmiştir. Bu içti • mada Denizcilik Federasyonu yüzme komitesi reisi Ekr^m Rüştü, Denizcilik Federasyonundan Rıza, Cavit Beyierle c Cumhuriyet yüzme müsabakaları» gazetcmizin doktoru Mustafa Hulusi Bey nde derece alan kadın ve erkek müsa gazetemİ7İn miidürü ve spor muharribıklara müteadd'* mükâfatlar verile rimiz bulunmuştıır. cektir. Bu mükâfatlar şunlardır: Birinciye güzel bir kuoa ve bir maMüsabaka komilesinin ittihaz ettiği dalya, ikinciden onuncuya kadar birer mukarreratı berveçhi ati yazıyoruz: 1 Frkekler arasında yapılacak mü madalva ve yarısı ikmal eden bütün miisabıklara, matbaamızda sureti mahsabaka Moda vapur iskelesinden baş susada ve enfes bir şekilde tabettirile lamak ve Kalamıs vaour iskelesinin acek birer sehadetname verilecektir. çığına atılacak bir şamandıra solda bırakılmak suretile dönülerek tekrar Moda Bu sehadetname, Federasyon rüesası ve hakemler iarafından tasdik ve imza vapur iskelesine gelmek suretile icra olunacaktır. edilecektir. 2 Müsabaka esnasında her hangi bir vasıtaya temas etmek memnudur. Aksi takdirde müsabıklar derhal mü P Brt sabaka harici addedüeceklerdir. Müsabakamıza girmek üzere dün de 3 Avdelte Moda vapur iskelesi^in matbaamıza bir çok sporcular müra ön tarafına el dokundurmakla müsa caat ederek isimlerini yazdırmışlardır. baka ikmal edilms< olacaktır. Dün müracaa' edenler şunlardır: 4 Müsabıklaa. her biri birer nuMehmet Lutfullah Bey «Galatasaray», mara tasıyan ba?l'k verilecektir. MüsaOrtaköy kulübünden Enver Mustafa, bıklar, bu bashğı müsabakanın nihaye Muhsin, Enver, Hayri, Mustafa, Cemal, tine kadar taşıma?» mecburdurlar. Başİsmail, Necap Beyierle Beyazıt'ta Tavlıklar, miisabakadan sonra heyeti terşantaşı'nda sakin ömer Bey, Cibat Bey tibıveye iade edilecektir. «Beykoz», Talât Bey «Beykoz», Lutfi 5 Müsab'klar. iki hakem motörü Bey «Galatasaray», Kritan Efendi. ve müteaddit '.andallar tarafından ta Kaydolunanların miktarı dün 18 kikip edilecnktir. S?mandıranın başında şiye baliğ olmuslur. ayrıca bir hakem motörü bu Erkekler arasmdaki müsabakamızın lunacak ve bu mstördeki hakem, mükayıt müddeti 10 ağustos çarşamba güsabıkların şamaudırayı nizamî vaziyette nü akşamına kadar devam edecektir. dönüp dönmad'k'erini tesbit edecektir. 6 Hakem heyeti şu zevattan mürekkeptir: Denizriîik Federasyonu yüzme komitesi reisi Ekrem Rüştü, Ahmet Ftegeri, Bülent, İ'.han, Rıza, Cavit, Son günlerin bunaltıcı sıcaklarınFuat Rüstii Beyler'o su sr>orları mual dan sonra hava dün öğleden sonra limi Her Tegetreff'tur. Fuat Rüstü Bey, değişmiş ve rüzgâr akşama doğru bir kcrnometro tutacak ve dereceleri tesbit fırtına halini almıştır. Yeşilköy rasat edecektir. merkezi havanın bu anî tahavvülü MGsabakalarda derece alanlara verilecek mökâfatlar YUSUF ZİYA Müsabakaya kaydedilen sporcular ^ Bir Komen Kadın gazeteci... Tetkikat yapmak üzere İstanbul'a geldi Romen gazeteleri muharrirele • rinden Mm. B. Melelline, Türk ka dınları ve metnleketimizdeki kadınhk hareketleri hakkında tetkikat yapmak üzere dün Bükreş'ten şeh rimize gelmiştir. Romanya'lı gazeteci dün bir mu harririmizle görüşmüş ve şunları »öylemiştir: € Romanya'nm en büyük jündelik gazetelerinden olan ve her gün 164 bin nüsha basılan Sabah Deminata gazetesinin muharririyim. Ayrıca, Hakikat Deverul, Tiyatro La Pompa mecmuaların da yazı lar yazıyorum. Seyahati çok seve rim. Sık sık yaptığım seyahatlerde gezdiğim memleketlerin hepsinde Romanya edebiyatının bir nevi propagandası mahiyetinde konferans lar veririm. 1 Dün fırtına halini Alan rüzgâr... Yeni bir kanal açıldı Torento 6 (A.A.) Welland ka nahnın bu sabahki küşat merasimi tnünasebetile Hamilton'da bir çok süpheli eşhas tevkif edilmiş ve hu susî bir çok tedbirler ittihaz olun • muştur. Memur ve muallimler Halkevine girebilecekler Ankara 6 (Telefonla) Halk evlerine devam etmek, siyasî fır • kaya intisap etmiş olmağı tazam • mun etmediğinden memurların in tisabında mahzur bulunadığına ve bu müessesat içtimaî kültür mües seseleri olduğundan memur ve muallimlerin devamlarının tetkik olunmasına Heyeti Vekilede karar verilmistir. M. Venizeios Paris'te Paris 6 (A.A.) Paris'ten ş,eç mekte olan M. Venizeios, Herriot i!e saat 18,30 da görüşmüsHir. ingiliz Kralı yarış kazandı Londra 6 (A.A.) Kral, Britanya namındaki yatı ile bu hafta Cowes kayık yarıslarında üçüncü muvaf fakiyeti kazanmıstır. 7 Hakem heyeti motörlerinden baska ayrı hir motör de yans güzergâhında inzibatı •emin edecektir. R ErkekJer ?rasmdaki müsab&ka 12 ağustos ctmı» ^ünüdür. Müsabakaya tam saat 9,4i> to başlanacaktır. Müsabıkların bu «r>ntfe sovunmus ve denize girmeğe âmade bir halde Moda vapur iskelesi •'istünde bulunmaları lâ zimdır. Köpr'iden saat 8,30 ve 9 da Moda'ya vapur vardır. 9 MüsaF'klar, müsabaka basla mzdan evvel heveti tertibiyeye müracaat ederek, perşembe günü yapılacak doktor muayenesirden sonra kendile hakkmda şu malumatı vermektedir: Balkan'lardan şehrimize sert ve tazyikli bir rüzgâr gelmiştir. Arızî olan bu tahavvül bir kaç saat devam edecektir. Rügzâr sehri toza dumana boğmuş bazı yerlerde damlardan kiremit ve saire düşürmüştür. Cumhuriyet A bone • şeraiti • Senelik Altı aylık Üç aylık Bir aylık Türkiye için 1400 Kr. 750 400 150 Hariç îçin 2700 Kr. 1450 800 Yoktur Manisa'nın su tesisatı Manisa su tesisatı münakasaya konmuştur. Belediye su masrafına iştiraki taahhüt edinen halkın vaziyetini resmî şekle bağlamak için ev sahiplerind'en imza toplamaktadır. çağıralım mi? İster misin? « Lâzım mı? Ne diyor hastane? « Lâzım diyorlar. « Çağırınız. «Biraz sonra büyük bir doktora telefon edildiği kendisine haber veriliyor. ««Fakat hasta artık ayakta duramıyacağını anladı ve kanapeye u • zandı: « Uyuyorum, diye mırıldandî. «Kollarmı, bacaklarını oğuyorlar, yüzüne hafif tokatlar atiyorlardı. Kendi kendine: «Son uykumu uyuyo rum.» diye düşündü. Fakat hic kim,e bu ölümün sebebini bilmiyecekti. Onu alelâde zehirlenen zevkinin kurbanı sanacaklar. Imkân yok. Buna. i.c.yan etti. Bu sefer kendi yüzünü to katlamağa baslamıştı. Kanapede tekrar doğruldu. Hep kapıya bakıyor ve yeni çağınlan doğtoru bekliyor. Son ümit. « Simdi gelecek! Diyorlar. «Ve herkes kapıya bakıyor, dışarı j çıkıp giriyorlar. CUMHURİYET'in edebt tefrikası: 23 Bir Tereddüdün Romanı Peyami Safa « Uyumayınız, «akın, uyumayı I nız! «Birdenbire kendini topladı. Biliyordu ki bazı tesemmümlerden sonra însan uykuya dalacak olursa bir daha uyanamaz; ve buna «koma» derler. Şimdi, kendisi de bir «koma» namzedi mi idi? « Uyumayınız! diye tekrar etti doktor. «Fakat gözleri kendiliğinden kapanıyor ve şuuru, lezzetlerle dolu bir karanhğa doğru kendini atmak istiyordu. Vücudünün bütün zerrelerini bîrbîrine tutturan bağlar çözülüyor ve tatlı bir duman bütün varlığını sararak en derin yerlerine kadar nüfuz ediyordu. Sık ve derin nefesler almağa başladı. Yutkunuyordu. Bazan uzun ve derin bir nefes alarak kendini tamamile bırakıyordu. Uyumayı o kadar istiyordu ki: « Ne olur uyursam? diye sordu. «Fakat, doktor ısrar ediyordu: « Uyumayınız! «Hasta düşündü: Uyumak ve bir daha uyanamamak. Ve belki bir saniye sonra her şeyden ayrılmak! ölüm fikri, ona hissiz ve idraksiz bir boşlıık gibi değil, halkın muhayyelesinde kara toprağın aldığı korkunç mana halinde görünmüstü. Bir kere daha kendini toprağın içinde farzetti. O gece yatakta değil, toprakta bulunmak... «ölümün elleri tatlı bir uyku ha • linde onun bütün varlığını okşamağa baslamıştı. Kendini bir bırakıverse faydası olmamıştı? Kurtulamıyacak hemen uyuyacaktı. Bir daha uyan demek. mamak ihtimalinin bütün neticele rini gözlerinin önüne getirdi: En ya «Bir kaç defa doktorun üstüne yükini bir insanın ölümünde olduğu gi rüyerek: bi, uyurken, bütün dostlari ve tanı« ölüyorum, dedi. dıkları başına üşüşeceklerdi ve bir «Salonda bazı tanıdığı kadın ve ottan fazla canlılık alâtneti gös erkek yüzleri var. Onlar, ibret verici termiyen bu vücudün mucize nev'.'nbir haile seyreder gibi, donmuş tavurden kımıldamasım ümit etmiyerek larla ona bakıyorlar. son anını bekliyeceklerdi. Belki bir « ölüyorum, diye tekrar etti. kaç gün sürecek olan bu nebatî ha «Ve doktordan, ve dostundan, ve yatın korkunç levhalarım daha baötekilerden kuvvetli bir ret bekliyorriz olarak hatırlarken yeni bir harnle du; bekliyordu ki «hayır, çok iyisiniz, ile bastıran uykusunu yenmek için şimdi geçecek, ölmek mi? Ne müna yerinden fırladı ve odanın içinde hız sebet! însan o kadar kolay ölür mü? la dolaşmağa başladı. Bazen düşecek llâçların faydasını şimdi görecek gibi oluyor ve dostunun koluna gi siniz!» desinler. Fakat hepsinin yü riyordu. zünde ayni endise, çırılçıplak görü«Yeniden türlü türlü fenalıklar ge nüyor. Bütün hallerile ve ıbakışlarile, hastanın merakına hak veriyorlar: çiriyordu: Mide bulantıları, yerini « Aman, uyumayınız, diyor dokbulamadığı ağrılar, göğüs tıkanma • tor. ları, göz karartıları ve hepsini bas «Sonra tekrar bir ilâç getirerek tıran uyku ihtiyacı .. ona içirdiler: İyotlu bir şey. «Gittikçe fenalaşması ümidini ke«Do»tu ona sodu: siyor ve mücadele enerjisini azaltı « Büyük bir dahiliye doktoru yordu: O kadar enjeksiyonun niçin «Ismini çok işittiği ve kendisini hic görmediği doktor nihayet geldi. Aynı nabız muayeneleri, ayni sualler ve alınan cevaplar karşısında ayni hayret ve dehset. si Saat kaçta yattınız, dün gecej Diye sordu. « On iki, bir. « Uyudunuz mu hiç? « Evet, bir kaç saat. « İşte bu iyi. « İyi tni? « Fevkalâde. « Simdi gene uyumak istıyorum. Çok istiyorum. «Doktor düşündü: | « Uyuyunuz, dedi. a «Bu, ona adeta yaşamak müsaadesil verir gibi büyük bir müjde îdi; fakati inanmadı: j K Uyuyayım mı? Diye sordu. I « Evet, hiç tereddüt etmeyiniz. | « Fakat Ya uyanmazsam? ] t Uyanırsınız, korkmayınız, o \ tehlike geçti. j (Mabadi var) 1